tag:blogger.com,1999:blog-65565591626877754252024-02-20T04:10:00.220-08:00Juul de stille heldblogjuuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.comBlogger41125tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-17989582825879776322019-06-25T02:43:00.001-07:002020-01-15T06:56:49.097-08:00KRONIEKEN<br />
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<div style="background-color: white; color: #1c1e21; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px;">
OPENEN</div>
<span style="font-family: "courier new";"></span><br />
<div style="background-color: white; color: #1c1e21; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
Alle begin is moeilijk, inzonderheid een stukje waar je nog geen onderwerp voor hebt. Je hebt jezelf de plicht opgelegd om alle dagen een kroniekje te plegen, ervan overtuigd dat je geest genoeg beladen is om er alle dagen een vruchtje van te plukken. Maar je moet de vruchtjes weten hangen en nog zien welke je plukt, want strenge meesters houden een oog in het zeil. Een woordspeling mag, maar toch voorzichtig zijn met woorden als pruim, muis en struik. Dezelfde beperki<span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-family: inherit;">ngen gelden of golden ook voor de jazz en de rhytm'and blues. Het seksgebeuren moet in bedekte termen worden weergegeven. Hier een toespeling in het Engels uit een nummer John Lee Hooker: "There was a one eyed cat peeking in the seafood store". Ik ga dat niet vertalen want zou de man met het rode potlood met zijn wapen tekeer kunnen gaan.<br />Ik weet het, dit is maar een dunne spoeling, maar ik moet mezelf weer op dreef helpen. Misschien moet ik mij meer op het dagelijkse leven gaan richten en niet zomaar iets uit de lucht grijpen.Beterschap beloofd.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";"><br /></span>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">Mechelen de stad van de toren<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">Mechelen is ook de stad van de beiaardkunst. Sint Rombouts
is geen logge zwijger, geen plompe klinker die slechts dreigen zou. Sint
Rombouts is de zanger bij uitnemendheid. Nergens ter wereld hangen klokken in
een toren die zo zuiver zijn van klank, zo gewillig bij de zang, zo gehoorzaam
aan de bevelende wil van bard en beiaardier. Wat de beiaardkunst betreft geeft
Mechelen de toon aan. Uit haar school komen alle beiaardiers die de kunst
verstaan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">Verwant aan beiaardkunst is de zoete kunst van zang en
orgelspel. En ook hieraan is Mechelen rijk. Och, Mechelen is één kunststad.
Zelfs de hoofdbezigheid zijner inwoners, de meubelindustrie, is te Mechelen,
een ware kunstbedrijvigheid geworden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">Zo ligt dan de stad onder de toren als een oasis van
schoonheid. En de wandelaar kan er honderden mooie hoekjes ontdekken waaraan
hij zijn hart kan ophalen. Oude, smalle straatjes slingeren er hun bochten
langs lieve, ouderwetse huizekes.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">Dit is een citaat uit een stukje geschreven door ene Fr.
Beekman, dat verscheen in het jeugdmagazine De Rakker van ... 15 mei 1944. Een
woordje uitleg. Tot omstreeks maart 1944 heersten Ivanov's Verteluurtjes min of
meer over de jeugdlectuur, naast de 'Hansjes' en de Vlaamse Filmkens. Opeens
stopten Ivanov's Verteluurtjes. Later zou Sacha Ivanov na de bevrijding wat
moeilijkheden hebben gekend, maar daar heb ik in die verhalen nooit wat van
ervaren Sheriff Jim Sweaton, Oom Felix, Nat Pinkerton en Willy de Pits en
zoveel anderen nooit wat van gemerkt. De Rakker kwam in de plaats, maar dat was
geheel wat anders. Het was een magazine vol korte verhalen, vervolgverhalen,
verhalen over beroemdheden als Bach en Mozart, over bezienswaardigheden
allerlei. Zeer interessant voor mij, maar niet voor leeftijdgenoten die verhangen
waren aan één groot verhaal. De Rakker stopte er mee kort voor de bedrijving.
Ik heb ze allemaal nog in mijn bezit, een rijke bron aan inlichtingen eigenlijk
en zeker geen nationalistisch gedoe.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">
</span><br />
<div style="margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<span style="font-family: "Courier New";">Zelf ben ik niet van Mechelen, maar ik heb mijn middelbare studies
gedaan in Mechelen, in het praachtige Renaisance- en Barokgebouw van
Pitzemburg.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">Brussel in 1934<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">Vreemd, of toch niet, dat in 1934 een Nederlands van dat niveau
geschreven werd. Hier een berichtje uit die tijd:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">Langs de grep staan de caracolevrouwtjes met hun handkarren,
waarover de waschdoek, als op tafels in een frituur. Tusschen de berries hangt
een vuurpot, daarboven dampt de kastrol met slakjes. De vrouwen dragen de
officieele uniform van de vischmarkt : bruinkoperen nummerplaat aan een darm,
witte scheepsklompen, vleeschkleurkousen met daarboven dikke zwartwollen
sokken, een witte schort en kruisgewijs over de borst, naar den rug toe, een
zwarte sjaal in den winter.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">Den zondagavond vooral hebben ze veel afzet. Tusschen zes en
tien komen de meeste klanten op, de pottezoeipers. Ze flikken hun lagen
breedgeranden bolhoed van den Bon Marché een tikje naar achter, knoopen hun
overjas los, steken hun linkerhand in den broekzak en sloeberen met de rechter
de zoete slakjes naar binnen. Het vrouwtje vischt ze vingervaardig op met een
vork en schotelt ze reekaan voor in een schaaltje met citroen en seldersaus.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new"; mso-bidi-font-family: "Times New Roman";">Zoo geurt het hart van Brussel naar selder en folklore.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span style="font-family: "courier new";">
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Is dat nu nog zo? Ik weet
het niet, te lang geleden dat ik </span></span>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";">Ludwig Van Beethoven,
Vlaming of Brabander?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Met de herdenking
van de 250ste verjaardag van Ludwig van Beethoven volgend jaar, wordt al veel
muziek van hem gebracht op radio Klara en wordt wat over hem geschreven. Ik heb
nog even gegrasduind in L'élément Flamand dans Beethoven van Ernest Colson,
gezaghebbend musicoloog. De eerste uitgave verscheen in 1928. Colson trekt de
afstamming na van Beethoven te beginnen met zijn grootvader, Lodewijk Van
Beethoven I. Even terzijde, de term Flamand is niet erg op zijn plaats,
Mechelen is en blijft Brabant, en de voorouders van Lodewijk van Beethoven I,
die ijlings uit Mechelen moesten vertrekken en nar Bonn verhuisden, kwamen uit
Bertem, Kampenhout, Haacht, Boortmeerbeek, zo Brabants als wat. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">In het hoofdstuk
Erfelijkheid en Atavisme viel ik op een notenbalk (drie maten in 4/4), de
beginregel van het Vlaamse luimige lied <i>Jan de Mulder met zijnen leren
kulder, </i>opgenomen in het liedboekje <i>Hoort Allegaer </i>van onder de
oorlog, waarin ook het Wilhelmus is opgenomen als historisch lied.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Colson schrijft dat
Van Beethoven van ver of nabij nooit kennis heeft gehad van de Vlaamse
volksliederen zoals die op kermissen werden gezongen, hij deed dat wel met
Schotse en Ierse volksliederen.<i> </i>Daar heb ik mijn twijfels over.
Beethoven heeft zijn grootvader slechts drie jaar gekend maar als wonderkind
moet hij toch zijn grootvader liedjes horen zingen of neuriën hebben uit zijn
Mechelse tijd. Ook de vader van Ludwig van Beethoven, Jan Van Beethoven, geboren
in Mechelen, zal ook wel enige liederen van zijn vader gehoord hebben en
doorgegeven aan de grote componist, een wonderkind trouwens. Ik ben zelf geen
musicoloog maar soms komen er nog liedjes uit mijn prille jeugd naar boven. Als
er iets van het Vlaamse lied bij Van Beethoven is blijven hangen heeft dat niet
veel met erfelijkheid of atavisme te maken, veeleer met een meme. <o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;">
</span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Intussen is de muziekpartituur
van Jan de Mulder zeer eenvoudig. In de maat van 4/4 alleen maar 4 kwartnoten,
3 kwartnoren en 2 achtste, 4 achtste en twee kwartnoten. Mijn eerste lessen
notenleer waren veel moeilijker.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;"><br /></span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 16.0pt;">Autobiografie<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Een goede kennis
heeft me een flink aantal jaren geleden aangeraden mijn autobiografie te
schrijven, nadat ik hem enkele voorvallen uit mijn privé-leven had verteld, in
hoofdzaak mijn 12 stielen en dertien ongelukken. Dat heb ik al uiteengezet in
mijn stukjes over mijn loopbanen. Eerlijk gezegd, heel gewoon was dat niet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Wie al mijn verhalen
gelezen heeft, zou al veel meer weten over mijn persoon, die er onder velerlei
gedaanten veel heeft beleefd, een Multatuli dus. Welke gedaanten zouden dat
zoal zijn? Hier wat namen (niet allemaal even sympathiek als de schrijver):
Gilbert Servaes, Firmin Lesage, Victor Goethals, Charles Klabots, Sander
Molenaers en Constant Michiels. Meer wil ik er niet over kwijt, alleen dat ik
de waarheid wel eens de nek omwring. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Dit kan er wel af:
in mijn prille jeugd heb ik armoede geleden, honger, opgelapte kledij, niet
genoeg kolen voor de versleten Leuvense stoof. Als ik nu berichten lees over
600.000 Vlamingen onder de armoedegrens, heb ik een vraag: waar ligt de grens?
Met zeven mensen verblijven in een krot met twee vertrekken en een zolderkamer,
een grootvader die niet in staat meer was tot werken, een kreupele oom, een
vader die in oorlogstijd ging varen voor de Britse vloot en er zijn leven liet?
Het heeft niet veel gescheeld of ik moest de straat op om te bedelen voor een
snede brood. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik heb ervaren wat
armoede is en weet zeker dat er geen 600.000 dat meemaken en dat de grootste
armoede heerst onder de sukkelaars die ze hun geld hebben afgetroggeld en nu in
het beloofde paradijs op straat mogen slapen. <o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Wat verder mijn
biografie betreft? Schrijven in de eerste persoon? Dat zie je van hier, ik heb
mij al genoeg bloot gegeven. In de tweede persoon is niet te doen. Voor de
derde persoon heb ik niet het talent van een Charles Dickens om David
Copperfield uit mijn pen te toveren. Ik ben niet zinnens die poging te wagen,
dat kost jaren werk en die tijd heb ik niet meer. <o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;">Vlaamse
Canon<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Heeft iemand er aan
gedacht de Grote Markt van Brussel op te Nemen in de Vlaamse Canon? Het leesboekje
'Onze Miel te Brussel' uit 1934 op zich al Vlaamse Canon, brengt me op dat
idee. Met zijn vader op stap krijgt Miel een beschrijving van de Grote Markt,
die na 1695, na het bombardement van drie dagen door Lodewijk IVX, de Roi
Soleil bevolen, is wederopgebouwd. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">De Grote Markt is
een van de heerlijkste pleinen van Europa, met het stadhuis, misschien het
mooiste en machtigste gebouw van de Oude Nederlanden. De mooie, slanke toren staat
niet in het midden en de twee vleugels verschillen van elkaar. Dat komt omdat
de westelijke vleugel eerst later is bijgebouwd. De voorgevel wordt gesteund
door bogen en is met stenen beelden versierd. Elke hoek van het gebouw heeft
een torentje. De hoogste toren met zijn talrijke balkons verheft zich spits in
de lucht. Helemaal bovenaan glinstert het standbeeld van Sint-Michiel, die de
duivel onder zijn voeten vertrapt.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Recht tegenover het
stadhuis het Broodhuis. Het is een der fraaiste van de hele markt. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Rondom de markt
trekken de gildenhuizen de aandacht, alle hebben ze een Vlaamse naam, noteer ze
dus voor de Vlaamse Canon. Te beginnen met <i>Den Coninck van Spaignen</i>, een
veel te drukbezocht café, <i>Den Cruywagen, Den Sack, Den Wolf, Den Horen, De
Sterre, De Zwaan, </i>nu een uitstekend restaurant, <i>Den Gulden Boom, De
Roos, In den Bergh Thabor. </i>Achter bijna alle huizen schuilt een gilde.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">In <i>De Gulden Boot
</i>(Chaloupe d'or) huist nu een goed restaurant.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 16.0pt;">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Er is nog veel meer te
vertellen over het Vlaams karakter van de Grote Markt, maar dat zal voor later
zijn.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 16.0pt;"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 16.0pt;"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 16.0pt;">dt<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Af en toe stoot ik
op fouten tegen de dt-spelling en lees ik opmerkingen dat de spelling zou
moeten teruggebracht worden tot wat je hoort, d is d, t is t. Zoals in <i>antwoord
</i>dan? Ik geloof niet dat veel Nederlandstaligen er maar aan denken om <i>antwoort</i>
te schrijven, temeer daar het meervoud antwoorden is. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik heb heb een paar
spraakkunsten geraadpleegd in verband met de dt op het einde van een woord.
Rijpma en Schuringa ziet daarin geen probleem, zo min als de spraakkundige
bijlade in de dikke van Dale en de Nederlandse Spraakkunst voor Iedereen van
Het Spectrum. De Nieuwe Spellinggids van de Nederlandse Taal van van Dale wijdt
een alinea aan de dt. De Knack Klapper over de spellingregels beschrijft de
vervoeging van het werkwoord. Hier enkele citaten:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">- voor het spellen
van werkwoorden ga je uit van de stam, dat is de noemvorm zonder de uitgang -en
(n):: werken-werk; doen-doe<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">- de eindmedeklinker
is altijd enkel: bakken-bak (niet bakk)<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">- bij werkwoorden
als leven en vrezen eindigt de stam op -v en -z maar je schrijft leef en vrees<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">- in de
tegenwoordige tijd krijgen tweede en derde persoon enkelvoud de uitgang -t<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">- <b><i>eindigt de
stam op -t dan vervalt de uitgang: zetten
zet, jij zet, hij zet;<o:p></o:p></i></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<b><i><span style="font-family: "courier new";">Als de stam
eindigt op -d krijg je een uitgang met -dt worden jij wordt, hij wordt <o:p></o:p></span></i></b></div>
<div class="MsoNormal">
<b><i><span style="font-family: "courier new";">Als jij achter
het werkwoord staat komt er geen -t. Word jij vaak gestoord?<o:p></o:p></span></i></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Tot in 1946, in de
lagere school en het eerste middelbaar hadden de leerlingen van mijn leeftijd
het veel moeilijker met de oude spelling
Een voorbeeld uit een Ivanov's Verteluurtje van Sacha Ivanov: Nat
slenterde door de straten, met zijn hoofd naar den grond, hij verveelde zich.
Sedert dat avontuur met "De roode auto" was er niets speciaals
gebeurd. En Wim was ook gansche dagen aan 't grommen want het ging maar
slapkens in de garage "Pinkerton".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Mens en vis werden
mensch en visch geschreven, er was kolen en koolen, kolen voor steenkool,
koolen voor de groente, hoe werd lopen geschreven? De uitgang isch bleef dan
wel bestaan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 16.0pt;">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Dit hele stuk om aan
te tonen dat dt geen probleem is of kan zijn. Ik kan andere problemen opnoemen:
aaneenschrijven, accenten, afbreken, koppeltekens, bastaardwoorden, beide of
beiden, tussenklank, c is k-klank, c of sc, trema, diakritische tekens, dubbele
punten, eau-klank, ei of ij, en zo oneindig veel meer. Het Nederlands is voor
anderstaligen zeker zo moeilijk te leren als Engels, Duits, Frans, Italiaans en
Spaans (beide met fonetische spelling), hoewel een andere taal leren nooit te
onderschatten is.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 16.0pt;"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 16.0pt;">DODE
LENTE <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="font-family: "courier new";">In
de krant van 5 November stnd een artikel over de vernietiging van de natuur
door intensieve landbouw. Vogels, zoogdieren, reptielen, amfibieën en insecten
lijden onder de schadelijke landbouwpraktijken. Meer dan 2500 Europese
wetenschappers schrijven dat in een brief aan de Europese Unie. De populatie
van vogels nam in Europa tussen 1980 en 2015 met 55 percent af. Op plaatsen nam
de insectenpopulatieaf met 76 procent.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="font-family: "courier new";">Ik
heb het zelf kunnen vaststellen in mijn tuintje. In 1966 kreeg ik nog het
bezoek van een vlucht spreeuwen, koren mussen, vinken, koppeltjes koolmezen,
eksters, kauwen, roodborstjes, heggenmussen, koninkjes en Turkse tortels. Van
de zomer heb ik weinig of geen last gehad van muggen of vliegen, de jaarlijkse
wespennest heb ik niet moeten uitroeien,in mijn grasperk weinig mierenkolonies
aangetroffen. Mier die naargelang de streek, niet de soort mierzijk, muurzijker
of pizzemier heet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="font-family: "courier new";">Spinnen
komen in de herfst niet meer binnen, eris niets meer te bikken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="font-family: "courier new";">De
mieren deden me denken aan <b><i>Silent Spring</i></b>, verschenen in 1962, dat
ik gelezen had. Het is een wetenschappelijk boek over het milieu geschreven
door Rachel Carson dat de schadelijke gevolgen van willekeurig gebruikte
pesticiden aan het licht brengt, toen al. Carson beschuldigt de chemische
industrie er van desinformatie te verspreiden en dat de ambtenaars de
beweringen van de industrie klakkeloos aannemen. Bekend was haar strijd tegen
de manier waarop de vuurmier moest worden uitgeroeid. De vuurmier is een insect
dat uit Zuid-Amerika was ingevoerd en een pijnlijke beet kon veroorzaken, zoals
iemand in zijn gat pitsen. Met massale besproeiingen zijn ze het diertje te
lijf gegaan en de gevolgen voor de natuur bleven niet uit. Carson vestigde haar
aandacht op de problemen van het milieu, die, naar ze aannam, veroorzaakt
werden door synthetische pesticiden. Haar boek <i>Silent Spring </i>vestigde de
aandacht van het Amerikaanse publiek op de milieuproblemen. Het boek kreeg veel
tegenkanting van de chemische bedrijven, maar onder druk van de publieke
opinie, werden talrijke wijzigingen doorgevoerd. DDT werd in het hele land
verboden en droeg bij tot een milieubeweging die leidde tot de stichting van de
U.S. Environmental Protection Agency.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: #F8F9FA;">
<i><span style="color: #222222; font-family: "courier new";">Silent Spring</span></i><span style="color: #222222; font-family: "courier new";"> werd opgenomen in vele lijsten van de best non-fictie boeken
van de 20ste eeuw.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: #F8F9FA;">
<span style="color: #222222; font-family: "courier new";">Wat een vrouw kon teweeg brengen, de Amerikaanse chemische
industrie doen buigen onder druk van de massa. Zouden de spijbelaars van
vandaag dat ook zullen kunnen?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: #F8F9FA;">
<span style="font-family: "courier new";">Natuurkundige
Sir David Attenborough heeft gezegd dat <i>Silent Spring </i>waarschijnlijk het
boek is dat de wetenschappelijke wereld het meest heeft veranderd na <i>The
Origing of Species</i> van Charles Darwin.<o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="background: #F8F9FA;">
<br /></div>
<br />
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;">Euthanasie<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Er zijn nogal wat
reacties gekomen op het verhaal van
Gwendolyn Rutten vertelt over de verklaring van Lutgart Simoens dat ze
levensmoe-voldaan is. Kan zijn, maar wat is precies een voltooid leven? Eer ik
twintig jaar was heb ik meer dan een keer mijn leven voltooid gevoeld. Ik kon
namelijk brandend verliefd worden, was te bedeesd om zelfs maar goede dag te
knikken naar de geliefde, had dan dood willen zijn, maar ik kon mij onder meer
vastklampen aan een versregel van Goethe: glücklich allein ist die Sehle die
liebt. Die soms zwaar wegende droefenis ging over en begon opnieuw. Na mijn
twintigste verjaardag en bijna twee jaar legerdienst was ik iemand anders
geworden. Toen waren er meisjes die op mij vielen. Ik was er niet op uit om hen
te laten voelen wat een afgewezen liefde kan betekenen - in een aantal gevallen
zelfmoord - maar heb er wel het mijne van genomen. Gelukkig zonder spoor van
lijken achter te laten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik wil maar zeggen,
dat die uren, dagen, soms weken van groot lijden en levensmoeheid bij de meeste
mensen vanzelf wel voorbijgaan, al kan ik niet zeggen al ooit naar de dood te
hebben getracht, vergeten ben ik het in alle geval.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Bij sommige mensen
kan dat dramatisch zijn, voor, in onze ogen een, bagatel. Sporting Anderlecht
bijvoorbeeld, dat in een degradatiewedstrijd tegen Cercle Brugge de loodjes
legt, of Eddy Mercx die in Parijs-Roubaix door Rik Van Looy wordt geklopt. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Genoeg over
euthanasie en de dood, niet mijn geliefde onderwerpen. De laatste alinea is
misschien wat ver gezocht, maar er zijn zelfmoorden gepleegd door mensen die
hun favoriet niet zagen winnen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span style="font-family: "courier new";">Julius De Cort</span><br />
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;">Madder van den Dille <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Even op google
gezocht naar honderdjarigen in Boortmeerbeek. Dat waren er vier: Bertha Van
Baelen overleden 26.2.2012, Josse De Pauw, overleden 1.12.2012 en Maria Oortman,
overleden 7.11.2017.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Die moest ik niet
hebben, ik zocht naar Maria Antonia Verlinden, toen beter bekend als Madder van
den Dille, geboren op 1.12.1842. Op 1.12.1942 vierde ze haar honderdste
verjaardag in moeilijke omstandigheden. Het was oorlog en alles was op de bon.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Op de dag van haar
verjaardag werd ze feestelijk opgehaald aan haar huis, waar zich de stoet
vormde met praalwagens en alle schoolkinderen. Wij, de kinderen van de
jongensschool hebben weken en weken gerepeteerd op een cantate geschreven door
o.a. Emiel Hullebroeck, bekend Vlaams componist, en Leo Fannes, hoofdonderwijzer van de jongensschool. De
tekst van die cantate is een tijd geleden opgenomen in het tijdschrift van de
Heemkundige Kring Ravensteyn. Ik was tien jaar toen ik mee opstapte in de stoet
en op de kiosk mee heb staan zingen. Ik heb nog enkele verzen uit die cantate uit
mijn geheugen geput, dus nergens gelezen. Bijvoorbeeld:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<i><span style="font-family: "courier new";">Hier staat
Boortmeerbeeks jeugd in dichte rangen, bijeengeschaard in bonte feestkledij<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<i><span style="font-family: "courier new";">Fier laat zij nu
haar lied weergalmen ...<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<i><span style="font-family: "courier new";">Strooit bloemen,
strooit bloeme,; strooit bloemen uit met milde hand, strooit bloemen uit te
allen kant. siert straten en pleinen en laat uw refreinen, weergalmen bij 't
klingen der klokken die zingen, de huldegroet, aan moederken zoet.<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<i><span style="font-family: "courier new";">Maar heden nog,
gezond en sterk, komt weder uit diezelfde kerk, dat zelfde plein plein betreden
...<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Diezelfde kerk is
natuurlijk wat met spek geschoten, de oude kerk werd in 1914 door de lieverdjes
uit Duitlans platgelegd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">OP het einde van de
cantate zongen we: <i>Heil onze honderdjarige Houzee. </i>Dan moesten we onze
arm schuin omhoog steken, de Hitlergroet dus, want Fannes de hoofdonderwijzer,
was nogal Flamingant. Maar Constant Steens, een bekend figuur in Boortmeerbeek,
had zijn zonen Reginald en Ivo verboden hun arm in de groet te brengen, hij was
duidelijk geen Hitler-gezinde.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;">De
toren van het stadhuis<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Nog
een voorlaatste stukje over Brussel, het is tenslotte de hoofdstad van België
en van Vlaanderen. Het is meer dan honderd jaar geleden geschreven door Herman
Teirlinck in <i>Vlaanderen door de Eeuwen Heen. </i><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">De
toren van het Brusselse stadhuis is een meesterwerk of een goddelijk toeval.
Het rijst met ongelooflijke lichtheid, sluit, even boven de driedubbele
verdiepingen en het honderdoogige dak, in vierkante stapeling zijn rapstijgende
lijnen, werpt kleinere torentjes op en schiet dan ineens omhoog met achthoekige
bogen, waardoor het blauw van de hemel klaart. Boven de spits, die al de
wendingen en cadansen van deze wondere architectuur op een naaldpunt
samenbrengt, blinkt het gulden beeld van Sint-Michiel, die met de heilige
Goedle het patronaat der gemeente deelt.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;">
</span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">De
toren wekt tegelijk een beeld van soepele kracht en een gebaar van uiterste
elegantie. Het groeit, uit de met steenwerk beladen lenden van het gebouw,
gelijk een stralende bloem uit het loof. Hij heerst in schoonheid over het
marktplein, over de gehele Lage Stad, over het omliggend leven.<o:p></o:p></span></div>
<h1>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt; font-weight: normal;">Hoe
komt een verhaal tot stand?<o:p></o:p></span></h1>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Nu zou ik
eigenlijk tot bekentenissen moeten overgaan. Ik heb namelijk een goed deel van
mijn verhalen aan de werkelijke gebeurtenissen - of althans zoals ik ze mij
voorstel - ontstolen. Erg is dat niet de meeste schrijvers doen het.</span></div>
<div class="MsoBodyText">
<span style="font-family: "courier new";">Neem nu verhaal Nr
10 van mijn paginalijst: <i>Marcel en Valerie Casteels-Kerkstoel.</i> Marcel en
Valerie zijn de namen van een oom en een tante<i> </i>die, zoals alle mensen,
iets hebben beleefd. Die belevenissen maken het geraamte uit van mijn verhaal.
Ze maken kennis op een dorpskermis waar het, voor de oorlog, nog lustig aan
toeging. Ze trouwen, zoeken enige levenszekerheid en wijken uit naar Brussel,
waar ze huisbedienden worden. Valerie in de keuken en als meid, Marcel als
klusjesman en hulp in het huis. Ze zijn gelukkig samen, maar de gebeurtenissen
in Duitsland dwingen hun werkgevers naar Amerika te verhuizen, het zijn joden.
Ze vinden een andere betrekking, blijven gelukkig tot de mobilisatie komt. Hij
moet onder de wapens, wordt krijgsgevangen gemaakt en keert heelhuids terug.
Bij hun nieuwe werkgever is Maarcel chauffeur van een bestelauto die de
afgewerkte producten van de kleine werkplaats van hun nieuwe baas produceert.
Maar de voornaamste klant zorgt voor eigen vervoer en Marcel wordt overbodig. Ten
einde raad, om verplichte tewerkstelling te ontlopen, treedt hij in dienst van
de Organisation Todt, maar hij duikt onder. Het slot met de zelfmoordpoging is
verzonnen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText">
<span style="font-family: "courier new";">Dat is de
verhaallijn. De rest heb ik ingevuld, met de bedoeling het dorpsleven en het
leven in het algemeen te schilderen. Dus geen heemkunde of folklore, wel
literatuur.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText">
<span style="font-family: "courier new";">Het verhaal Nr 2
vertrekt van een anekdote. Ik was eens blijven doorzakken met collega's. In een
nogal duister café hadden ze zogeheten serveuses. In gesprek geraakt met een
ervan. Ze vertelde dat kort geleden iemand haar beloofd had haar te zullen
weghalen, maar hij heeft haar in de steek gelaten. Ze vertelde ook van haar
mislukte huwelijk en tegenslagen. De volgende ochtend, nuchter, heb ik
rondgelopen met de gedachte: heb ik haar beloofd haar daar weg te halen en mijn
gezin in de steek te laten? Na een paar dagen was ik van die gedachte verlost.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText">
<span style="font-family: "courier new";">Verhaal Nr 26 is
volledig uit de lucht gegrepen, evenals verhaal Nr37. Verhaal Nr 38 steunt op
historische feiten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText">
<br /></div>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;">
</span><br />
<div class="MsoBodyText">
<span style="font-family: "courier new";">Mijn verhalen zijn
ongeveer 10 pagina's A4 lang. Binnen leesbereik van een uur. Iemand heeft mij
gezegd dat ik van verhaal Nr 2 een roman zou kunnen schrijven. Dat doe ik niet,
ik volg daarin liever Ambrose Biers, schrijver o.m. van The Damned Thing, die
zegt dat een roman een roman een verhaal is met heel veel vulsel. Terzijde,
mijn verhalen zijn deels geschreven met de bedooeling er sripts van te maken.
Dat heb ik dan ook gedaan. Die scripts staan al een eeuwigheid onaangeroerd op
mijn blog <i>juulscriptschrijver. </i><o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;"><br /></span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;">De
Naam Hellebeek<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Sommigen hebben zich
misschien al afgevraagd waar de naam van mijn fictieve gemeente vandaan komt.
Ik heb die naam gevonden in het boek <b><u>Boortmeerbeek van Heerlijkheid tot
Gemeente,</u></b> een tijd geleden samengesteld door Boortmeerbeekenaars Marc
Fierens, Marc Keuppens, Vera Thys en Danny Gijbels. Op paga 14 staat een
plattegrond van Boortmeerbeek met de verschillende plaatsnamen. Helemaal
bovenaan ligt de plaats Hellebroeck, die grenst aan de gemeentes Hever en
Rijmenam. Aangezien ik die twee gemeentes opneem in mijn fictief dorp, was de naam
gauw gekozen, temeer daar Broeck ook de betekenis beek heeft en tevens een deel
is van de naam Boortmeerbeek.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Op pagina 26 wordt
wat uitleg gegeven bij de betekenis van de plaatsnamen van Boortmeerbeek. Voor
Hellebroeck luidt dat o.a. dat Hellebroeck komt van Hellebroec, Helroybroeck,
1719. Een broek is een moeras, poel, laagland of weiland. Het woord broek komt
van brouc in de betekenis van beek, zoals in het Engels brook. Een broek vormde
dan ook meestal een open plaats in de bossen. Het woord helle is hier
waarschijnlijk afkomstig van Helroy, wat verwijst naar het woord Helrode, de
naam van de ridders van Helrode, die op deze plaats zouden gewoond hebben.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik ben geen
heemkundige of folklorist, al heb ik alle respect voor hun werk. Ik ben
begonnen met verhalen te schrijven met de bedoeling er een TV-script van te
maken. Die scripts liggen al jaren in mijn lade, maar aangezien er weinig of
geen gewelddadigheid in voorkomt, maken ze weinig kans ooit te worden verfilmd.
Om verder te gaan, voor mijn verhalen vertrek ik van een anekdote, of van
personen die iets hebben meegemaakt wat het vermelden waard is. Mijn geschrijf
heb ik willen richten op het Nederlandse taalgebied, maar ik heb geen uitgever
gevonden. Wel de bewondering van kenners als Herman De Coninck, Willy
Courteoux, Francis Verdoodt en andere mensen tot oordelen bevoegd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">In een volgend
kroniekje zal ik trachten uit te leggen hoe een verhaal tot stand komt.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new"; font-size: 14.0pt;">Driehoek
Hever-Boortmeerbeek-Rijmenam<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik ben geboren te
Boortmeerbeek op de Donk. Mijn geboorte zelf herinner ik mij niet, maar ik heb
wel flarden van herinneringen uit de tijd toen ik nog niet kon lopen en op een
been over de vloer schoof. Mijn geboortehuis bestaat niet meer, de vier
huizekens waar het deel van uitmaakte werden tegen de vlakte gelegd om plaats
te ruimen voor de verkeersweg naar Rijmenam. Hier komt Rijmenam in beeld.
Boortmeerbeek Donk was op zich bijna een gehucht van Rijmenam, er woonden meer
'inwijkelingen' uit Rijmenam dan eigenlijke Meerbekenaars. Erg is dat
natuurlijk niet. Rijmenam-dorp ligt op nog geen kilometer afstand van de kerk
van Meerbeek, veel dichter bij dus dan de kerk van Bonheiden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Na de Donk zijn we
in het dorp gaan wonen tussen andere mensen, want de Donk was het dorp niet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Meerbeek en Rijmenam
hebben altijd sterke banden gehad. Ook op gebied van dorpspolitiek. NR1 In
Rijmenam sloot aan bij Pin (later Movri) en dus ook in Hever bij 'De Mette'.
Ook de drie fanfares hadden een verstandhouding en wisselden muzikanten uit.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Die van Rijmenam
kwamen in de goede, oude tijd in groep naar Meerbeek, naar cinema Flora, en ook
naar de talrijke cafés. Ook de joongeren - en ouderen - zochten het vermaak op
in Meerbeek. Hever-dorp ligt ook op een boogscheut van Meerbeek-dorp.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik weet nog hoe we
met groep van meer dan tien man te voet naar Rijmenam kermis liepen, luidkeels
liedjes zingend met meer dan erotische inslag.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Er zijn tussen de
drie dorpen nogal wat uitwisselingen van partners geweest. Schrijver dezes vond
wat hij zocht in Rijmenam en kwam zich hier vestigen. Toen waren de tijden al
aan het veranderen. De grote dancings, de auto, de TV, vliegreizen haalden de
cafés leeg. Rock'n Roll had de zeemzoete liedjes en meezingers verjaagd, helaas
ook de swing. Zelf had de schrijver geen deel meer aan het sociale leven, hij
moest werken op zondagen, in avond- en nachtploegen. In Boortmeerbeek sloot
brouwerij Het Sas, opgekocht door grootmogol Piedboef, zijn deuren, wat invloed
had op de werkgelegenheid ook in Rijmenam en Hever. Dan de grote fusie van de
gemeenten in 1977. Hever werd bijna ongemerkt deel van Boortmeerbeek, maar
Rijmenam was andere koek. De bewoners van het dorp wilden van Bonheiden niet
weten. Er werd zelfs met zwarte vlaggen in stoet door de straten gereden. Van
Provincie veranderen en een gemeente in stukken snijden waren niet aan de orde,
maar Muizen, provincie Brabant, ging naar Mechelen en Peulis ging naar Putte.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Zo zitten wij
opgescheept met Bonheiden, of omgekeerd. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Maar Rijmenam blijft
de parel aan de Dijle, dat er veel of weinig winkels en omzeggens geen cafés
meer zijn, nemen we er bij. De nieuwe dorpskern heeft bloed en tranen gekost,
maar mag er wezen, wacht maar tot de bomen groot zijn. Als er maar geen nieuw
onheil komt.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Dit stukje staat ook
op mijn blog. Eenvoudig te bereiken op mijn blogadres door Ctr-toets in te
drukken en tweemaal te klikken op:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "calibri";"><a href="http://juuldestilleheld.blogspot.com/2019/06/blog-post.html" title="http://juuldestilleheld.blogspot.com/2019/06/blog-post.html">http://juuldestilleheld.blogspot.com/2019htm/</a></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Dan kom je op mijn
misdaadverhaal Het blauwe Figuurtje. In de zijkolom kun je mijn kronieken
aanklikken en onder 2017 mijn 38
verhalen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Delen graag<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";">Herhaling<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">De grote markt te
Brussel en Busken Huet<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">(Uit Onze Miel te
Brusel uit 1934)<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Eenig is de krans
van middeleeuwsche woonhuizen, uit welke de toren van het stadhuis zich
verheft. Die gildenhuizen zijn onnavolgbaar. De meeste werden hersteld na de beschieting
in 1695; en zoo dit niet is kunnen geschieden zonder een anachronisme of wat,
het oog heeft daarbij geen schade geleden. Nergens in België komt het nationale
zoo aangenaam uit. Elders grijnst de herinnering; hier glimlacht zij. Men denkt
aan eene vriendelijke oude dame uit de rijken middenstand, die, ter ere van
haar gouden bruiloft, zich in jeugdig feestgewaad is komen steken. De
droefgeestige reiziger die Brussel bezoekt, moet handelbaar worden, wanneer
zijn schreden hem naar de Grote Markt voeren. Het is grootsche behaagzucht,
breed kantwerk, goudsmederij met een gedachte tot achtergrond. Kortome, een
zonnestraal op den levensweg der bouwkunst.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";"> Coenraad
Busken Huet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Coenraad Busken Huet
(1826+1886). Huet speelde een voorname rol in de Nederlandse letteren van de
19e eeuw. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Hij wordt beschouwd
als een voorloper van de vernieuwing in de Nederlandse letterkunde. Van 1862
tot 1865 mocht hij ongenadig in De Gids de middelmatige talenten van zijn tijd
te lijf gaan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Bovenstaand stukje
komt uit <b><u>Het land van Rubens,</u></b> reisindrukken en kultuurhistorische
beschouwingen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Jules De Cort <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Dit stukje staat ook
op mijn blog. Eenvoudig te bereiken op mijn blogadres door Ctr-toets in te
drukken en tweemaal te klikken op:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "calibri";"><a href="http://juuldestilleheld.blogspot.com/2019/06/blog-post.html" title="http://juuldestilleheld.blogspot.com/2019/06/blog-post.html">http://juuldestilleheld.blogspot.com/2019htm/</a></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Dan kom je op mijn
misdaadverhaal Het blauwe Figuurtje. In de zijkolom kun je mijn kronieken
aanklikken en onder 2017 mijn 38
verhalen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Delen graag<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Goethe en de Koran
(2)<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Voor de liefhebbers:
hier volgt integraal het gedicht van Goethe: Mahomets Gesang (in het Duits)<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Seht den
Felsenquell,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Freudehell,Wie eind
Sternenblick!<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Über Wolken<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Nährten seine Jugend<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Gute Geister<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Zwischen Klippen im
Gebüsch.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Jünglingfrisch<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Tanzter aus der
Wolke<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Aufdie Marmorfelsen
nieder,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Jauchzet wieder<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Nach dem Himmel.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Durch die
Gipfelgänge<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Jagt er bunten
Kieseln nach,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ubd mit frühem
Führertritt<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Reiszt er seine
Bruderquellen<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Mit sich fort.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Drunten werden in
dem Tal<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Unter seinem
Fusztritt Blumen,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Und die Wiese<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Lebt von seinem
Hauch.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Doch ihn hält kein
Schattental,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Keine Blumen,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Die ihm seine Knie
umschlingen,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Him mit Liebes-Augen
schmeicheln.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Nach der Elme dringt
sein Lauf<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Schlangenwandelnd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Räche smiegen<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Sich gesellig an.
Nun tritt er<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">In die Ebne
silberprangend,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Und die Ebne prangt
mit ihm,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Und die Flüsse von
der Ebne<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Und die Bäche von
den Bergen<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Jauchzen ihm und
rufen: Bruder!<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Bruder, nimm die
Brüder mit,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Mit zudeinem alten
Vater,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Zu den ewgen Ozean,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Der mit
ausgespannten Armen<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Unser wartet,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Die sich, ach!
vergebens öffnen,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Seine Schnenden zu
fassen;<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Denn uns frisz in
öder Wüste<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Gierger Sand; die
Sonne droben<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Saugt an unserm
Blut; ein hügel<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Hemmet uns zum
Teiche! Bruder<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Nimm die Bruder von
der Ebne,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Nimm die Brüder von
den Bergen<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Mit, zu deinem Vater
mt.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Kommt ihr alle!-<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Und nun qchwillt er<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Herrlicher; ein ganz
Geschlechte<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Trägt denFürsten
hoch empor!<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Und mi rillenden
Triumphe<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Gibt er Ländern
Namen, Städte<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Werden unter seinel
Fusz.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Unaufaltsam rauscht
er weiter,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Läsz der türme
Flammengipfel,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Mamorhäuser, einde
schöpfung<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Seiner Fülle, hinter
sich.<o:p></o:p></span></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="text-align: right;">
<br /></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik weet of er een
Nederlandse vertaling bestaat van dit gedicht, mocht iemand er naar vragen zou
ik het wel willen proberen, maar gemakkelijk ziet het er niet uit.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";">Goethe en de Koran<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; font-family: "courier new";">Johann Wolfgang Goethe (26.8.1749 - 22.3.1832) was een Duits
wetenschapper, toneelschrijver, romanschrijver, filosoof, dichter,
natuuronderzoeker en staatsman. Goethe was de schrijver van onder meer Faust,
Die Leiden des jungen Werthers en Zur Farbenlehre. In 1782 werd hij in de
adelstand verheven<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; font-family: "courier new";">Na mijn pensionering in 1996 heb ik enkele colleges gevolgd aan
de VUB, waaronder 'Warum es sich noch lohnt Goethe zu lesen'. Het is een cursus
van 126 pagina's DINA4, die ik eens doorbladerd heb. Daar viel ik op een
hoofdstuk <i>Mahomets Gesang</i>. Tussen 1771 en 1773 ging Goethe, op
aandringen van Herder, voor het eerst dieper in op de cultuur van de
Islam. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222; font-family: "courier new"; font-size: 10.5pt;">(Herder gold als dichter als de belangrijkste
voorloper van de </span><span style="font-family: "courier new"; font-size: 10.5pt;"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Sturm_und_Drang" title="Sturm und Drang"><span style="background: white; color: #0b0080;">Sturm
und Drang</span></a><span style="background: white; color: #222222;">-beweging (ca.
1770) en had invloed op Duitse dichters als </span><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Johann_Wolfgang_von_Goethe" title="Johann Wolfgang von Goethe"><span style="background: white; color: #0b0080;">Goethe</span></a><span style="background: white; color: #222222;"> en </span><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Friedrich_von_Schiller" title="Friedrich von Schiller"><span style="background: white; color: #0b0080;">Schiller</span></a><span style="background: white; color: #222222;">. In Straatsburg leerde hij Goethe
kennen. Gezamenlijk schreven zij in 1773 het manifest <i>Von deutscher Art
und Kunst</i>. Herder was, in 1773, de eerste die het begrip <i><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Volksliedjes_in_Duitsland" title="Volksliedjes in Duitsland"><span style="color: #0b0080; text-decoration-line: none;">Volkslied</span></a></i> gebruikte.In 1802 werd
hij in de adelstand verheven ('von Herder') wat een noodzakelijke voorwaarde
was voor de toegang tot het hof. Zie ook Goethe.)<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; font-family: "courier new";">Naast de Koran, die hij voornamelijk las in de in 1771
verschenen vertaling van David Friedrich Megerlin, las hij historische
uitbeeldingen zoals <i>La vie de Mahomet </i>van Jean Gagniers (1732) Op basis
van zijn Islam-studies schreef de dichter en enige scènes voor een groter
dramatisch gedicht. Drie teksten zijn behouden gebleven. De hier besproken
tekst werd voor het eerste in de GÖttinger Musenalmanach in het jaar 1774
gedrukt onder de titel Gesang. Ik heb ook een kopie van Mahomets Gesang (in die
tijd werd Mahomet en niet Mohamed geschreven). Het heeft de vorm gekregen van
een in strofen gelede monoloog. De inhoud van de hymne heeft geen betrekking op
de historische gestalte van Mohamed of op zijn leer, maar eenvoudig een
omgeving oproept waar de motieven woestijn, zand en zon van het morgenland deel
van uitmaken. Het gedicht gaat over een rivier. In de 18e eeuw was de rivier
een geliefde metafoor voor het genie. De delen an het gedicht stemmen overeen
met de indeling van het leven. Het begint met de bron in de rotsen,dan de
wolken en zo verder tot de vereniging met de schepper, de oceaan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<span style="background: white; color: #212529; font-family: "courier new";">
</span>
<br />
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; font-family: "courier new";">Ik schrijf dit stukje om aan te tonen dat het er niet altijd zo
erg aan toe ging tissen twee culturen als nu.<o:p></o:p></span></div>
<span style="background: white; color: #212529; font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="background: white; color: #212529; font-family: "courier new";"><br /></span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">LOUIS PAUL BOON EN
DE KWAKZALVERS<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Die drei Feldscherer
van de gbroedrs Grimm, eigenlijk De drie Heelmeester, is het bekende verhaal
van de drie heelmeesters die in een herberg overnachting zoeken en hun kunsten
tonen, de een door een hand af te snijden, de tweede steekt zijn ogen uit en de
derde zijn hart. Morgen vroeg zullen ze die lichaamsdelen weer aanbrengen, ze
hebben daar een zalf voor. Maar in de nacht weet een kant het bord met de
onderdelen te vinden en ze eet alles op. De dienster weet niet wat aanvangen
maar haar vrijer gaat een hand afsnijden van een gehangen dief, steekt een kat
haar ogen uit en haalt een varkenshart uit de kelder waar de geslachte varkens
liggen. Als de drie de volgende dag op stap gaan stelt de eerste vast dat hij
de neiging geld te stelen waar hij kan, de tweede kan alleen 's nachts zien, de
derde gaat overal snuffelen in het mest. Ze stellen vast dat ze bedrogen
werden, lopen terug naar de herberg. Het meisje is gaan lopen en ze eisen van
de baas veel geld, anders steken ze zijn huis in brand. Ze krijgen genoeg om
verder mee te leven, maar zouden liever hun eigen lichaamsdelen terug hebben
gekregen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Het verhaal van
Grimm is grimmig genoeg, zodat Louis Paul Boon het niet moet aandikken, hij
brengt wel enkele wijzigingen aan. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Hij vertaalt
Feldscherer door Kwakzalvers en het uitgesneden hart vervangt hij door de
toverfluit. Als die onderdelen door de kat worden opgegeten, vervangt de vriend
van het meisje de hand door de hand van zijn pas gestorven oude vader, uit de
schapraai haalde ze een varkensworst om de toverfluit te vervangen en ze staken
de kat een oog uit en legden alles op eenbord. Als drie hun onderdelen weer
hadden aangezet, kreeg de ssrste de neiging om met zijn hand alles uit te delen
wat hij had, de tweede moest zich bedwingen om geen stuk van zijn varkensworst
te snijden, en de derde kroop voortdurend over de vloer, snuffelend naar een
muis onder de kast of onder de rok van de dienster. De drie zagen dat ze
bedrogen waren en sloegen de waard en de dienster de kop in <o:p></o:p></span></div>
<span style="background: white; color: #212529; font-family: "courier new";">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Besluit: Boon heeft
dit verhaal veel grimmiger gemaakt dan het al was. Geen van beide zijn
eigenlijk geschikt om aan kinderen te worden voorgelezen. Dat Boon het hart
verving door de toverfluit, was voor niets ongewoons. En het sprookje van Grimm
is beter verteld dan dat wat Boon er mee doet.<o:p></o:p></span></div>
<span style="background: white; color: #212529; font-family: "courier new";"><br /></span>
<br />
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 15.75pt;">
<span style="color: #181818; font-family: "courier new";">LOUIS PAUL BOON EN ROODKAPJE<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 15.75pt;">
<span style="color: #181818; font-family: "courier new";">Voor een paar Euro onlangs de
hand weten te leggen op <i>Grimms Märchen Gesamtausgabe.</i> Het Duits is zeer
gemakkelijk te verstaan. Het boek bevat alle bij de 220 door de broeders Jacob
en Wilhelm Grimm verzamelde kinder- en huissprookjes. Al 200 jaar zijn ze een
niet meer weg te denken bestanddeel van de Duitstalige literatuur.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 15.75pt;">
<span style="color: #181818; font-family: "courier new";">Ik heb ook het boekje <i>Zes
grimmige sprookjes voor verdorven kinderen,</i> van Louis Paul Boon, verschenen
in 1957.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 15.75pt;">
<span style="color: #181818; font-family: "courier new";">Ik citeer uit de achterflap van
het in 1962 verschenen <i>Blauwbaardje in Wonderland, </i>een aanvulling met
Blauwbaardje van de zes grimmige sprookjes:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 15.75pt;">
<span style="color: #181818; font-family: "courier new";">De laconieke verteltrant,
sommige thema's, de stoutmoedige fantasie, zoals we die vinden bij de
gebroeders Grimm, treffen we ook aan bij Boon. Behalve grimmige zijn het dus
ook Grimm-ige sprookjes. De erotische strekking van deze producten der
volksfantasie, ontdekt door de psychoanalytici, heeft Boontje echter vrijmoedig
ontdaan van haar al te verhullende symboliek. Preutse lezers kunnen de
sprookjes van de befaamde Vlaamse schrijver dan ook beter laten liggen. Maar
ja, dat geldt, als wij Freud mogen geloven, dus eigenlijk voor de zogenaamde
kindersprookjes niet minder.<i> </i><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 15.75pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 15.75pt;">
<span style="color: #181818; font-family: "courier new";">De 'grimmige sprookjes' zijn
uiteraard een allusie op de sprookjes van Grimm. Iedereen kent het alom bekende
verhaal van Roodkapje Ze brengt gebak en
een fles wijn naar haar oude grootmoeder. Onderweg ontmoet ze de wolf en
vertelt dat ze naar haar grootmoeder gaat. de wolf is haar te vlug af,
verslindt grootmoeder en ligt in bed als Roodkapje er aan komt. Het spel met de
grote oren, ogen en mond, de wolf wil roodkapje verslinden maar de jager is net
op tijd om de wolf zijn buik open te snijden. Grootmoeder komt er levend uit,
de jager en Roodkapje vullen de opengesneden buik van de wolf met stenen en de wolf sterft.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 15.75pt;">
<span style="color: #181818; font-family: "courier new";">Bij Grimm is de eerste helft
van het verhaal bijna idyllisch als Roodkapje in het bos dartelt, bloemen plukt
voor grootmoeder en terloops de wolf te woord staat. Het verhaaltje is
warmhartig, genoeglijk, weinig grimmigs te bemerken. Tot het omslaat en de wolf
de grootmoeder verslindt. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 15.75pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 15.75pt;">
<span style="color: #181818; font-family: "courier new";">Boon is minder huiselijk. Het
begint al met twee oudbakken pannekoeken en een fles bier. In het bos loopt ze
met haar jonge borstjes bloot en ze schrikt van Adriaan Dewolf, een dier in
mensengedaante, waar bij Grimm de wolf in het bos een vriendelijk dier lijkt.
In het huis van de grootmoeder heeft grootje in haar bed een vreemde stem.
Roodkapje kleedt zich uit en kruipt bij Dewolf in bed. Zij voelt het lichaam van haar gootmoeder en
stelt de bekende vraag: Maar grootmoeder wat heb jij grote handen. Roodkapje
vindt het aangenaam om andere handen over haar lijf te voelen wandelen. De
grootmoeder is eveneens naakt en Roodkapje vroeg: Maar grootmoeder wat heb jij
daar? Dewolf zegt dat een goede fee hem dat heeft gegeven, maar het was
eigenlijk voor Roodkapje bestemd. Hij biedt Roodkapje zijn toverding aan, maar
Roodkapje ontdekt dat grootmoeder Adriaan Dewolf is. Zij begint om hulp te
roepen en de jager springt binnen. Adriaan kon met dik gezwollen buik niet
vluchten. De jager neemt zijn groot mes en snijdt de buik van Dewolf open.
Grootmoeder komt er levend uit en dan vullen ze de buik van de wolf met stenen
en die valt dood. De jager zegt nog dat als de wolf haar zijn toverding wou
geven zij altijd de zijne kan krijgen. Maar Roodkapje heeft er nog geen zin in.
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 15.75pt;">
<br /></div>
<h2 style="margin-bottom: 3.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 3.0pt;">
<span style="color: #181818; font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt; font-weight: normal;">Ik lees ergens dat Boon als postmodernist avant la lettre
die sprookjes transformeert door freudiaanse, erotiserende elementen, en door
toevoeging van triviale kitsch. </span><span style="color: #382110; font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt; font-weight: normal; text-transform: uppercase;"><o:p></o:p></span></h2>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik zie dat helemaal
niet. Het volksverhaal Roodkapje, door de Grimms opgetekend, is een
waarschuwing aan jonge, aantrekkelijke meisjes om zich niet te laten verleiden
door de eerste de beste en dat de wijze grootmoeder best eerst wordt
uitgeschakeld. Ik heb Freud noch Boon nodig om dat te begrijpen. En het
sprookje heeft mij, toen ik het als kind de eerste keer hoorde, niet
afgeschrokken. Zoals het in de Gesammtausgabe staat is het best een aangename
vertelling.<o:p></o:p></span></div>
<span style="background: white; color: #212529; font-family: "courier new";">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span style="background: white; color: #212529; font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="background: white; color: #212529; font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="background: white; color: #212529; font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="background: white; color: #212529; font-family: "courier new";">DE WANHOOP ZIT OP EEN BANK IN HET PARK<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #212529; font-family: "courier new";">Buiten het continu slechte nieuws over blaaskaken Donald
Trump en Boris Johnson, is er ook het goede nieuws van de welgeslaagde fund
raisings voor zieke babies. Baby Pia zou kunnen gered worden want het geld ligt
er, als de medicijn maar werkt.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #212529; font-family: "courier new";">Anderzijds verschijnen nogal wat boeken van bekende en minder
bekende schrijvers die de laatste levensjaren van hun geliefde moeder die lijdt
aan Alzheimer in het lang en het breed uitbenen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #212529; font-family: "courier new";">Het verhaal 18 van mijn paginalijst, Rikkepik Janssens, kent
maar weinige page views. Ten onrechte en misschien begrijpelijk. Het is het
verhaal van door de oom van de schrijver getroffen Engelse ziekte of rachitis,</span><span style="font-family: "courier new";"> een stoornis van de botvorming bij kinderen,
meestal als gevolg van een <a href="https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/calciumtekort-vitamine-d-tekort-en-stoornissen-van-de-bijschildklieren" target="_blank">vitamine D-tekort</a>. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Oom Rik was tot zijn
3 jaar een normaal kind, dan sloeg de ziekte toe. Zijn moeder, mijn oma, is hem
blijven verzorgen tot hij 45 jaar oud was. Zelf is ze drie maanden later
overleden. Voor mij blijft ze het voorbeeld van moederliefde. Ik hoop van
ganser harte dat het met de kleine Pia goed komt, dat zal wel, de geneeskunde
staat nu veel verder.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Opgelet als je mijn
verhaal leest. Het doet mij denken aan een het gedicht van Jacques Prévert Dans
un square sur un banc.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Het is het verhaal
van een man die op een bank zit. Hij kijkt je aan glimlacht en jij lijdt gruwelijk,
de man blijft glimlachen en jij glimlacht met dezelfde glimlach. Precies. Hoe
meer je glimlacht, hoe meer je lijdt. Gruwelijk.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Dat kan je overkomen
als je mijn verhaal nr 18 leest.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">HET MANNEKEN<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Het boek O<i>nze
Miel te Brussel</i> uit 1934 nog een keer ter hand genomen. Het verhaal over de
oudste burger van Brussel is, meen ik, vrij algemeen bekend. In grote lijnen komt
het hier op neer dat een echtpaar met hun zoontje van vier willen meemaken wat
Brussel in feest. De kleine gaat zo in al die drukte, muziek en optochten op,
dat hij zijn ouders kwijt speelt. De ouders zien pas als het laat is dat hun
zoontje niet meer bij hen is. Zij gaan op zoek, radeloos bijna en doen geen oog
meer toe. En zie, de vijfde dag vindt de vader hem eindelijk op de hoek van de
Stoofstraat en de Eikstraat, in de houding van het tegenwoordig manneken, met
andere woorden, hij stond daar te pissen. Blij jubelend strong de vader omhoog
en hij was zo tevreden dat hij op de plaats zelve een stenen beeld liet
oprichten, dat zijn zoon voorstelde op het ogenblik van het terugvinden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Dat is het verhaal
van het Brabantsh Sagenboek door A. De
Cort en Is. Teirlinck.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Volgens de heemkunde
stond er in 1388 op de hoek van de stoofstraat al het beeld van een mannetje
dat staat te plassen. Het beeldje werd verschillende keren beschadigd en
geroofd. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222; font-family: "arial"; font-size: 10.5pt;"> </span><span style="font-family: "courier new";">Het is uitgegroeid tot een van de beroemdste
Belgische en Brusselse monumenten en een <a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Symbool" title="Symbool"><span style="color: windowtext; text-decoration-line: none;">symbool</span></a>/<a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Mascotte_(symbool)" title="Mascotte (symbool)"><span style="color: windowtext; text-decoration-line: none;">mascotte</span></a> van de stad <a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Brussel_(stad)" title="Brussel (stad)"><span style="color: windowtext; text-decoration-line: none;">Brussel</span></a>.
Behalve het Manneken Pis van Brussel zijn er ook in <a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Manneken_Pis_van_Geraardsbergen" title="Manneken Pis van Geraardsbergen"><span style="color: windowtext; text-decoration-line: none;">Geraardsbergen</span></a>, <a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Manneken_Pis_van_Westmeerbeek" title="Manneken Pis van Westmeerbeek"><span style="color: windowtext; text-decoration-line: none;">Westmeerbeek</span></a>, <a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Broksele" title="Broksele"><span style="color: windowtext; text-decoration-line: none;">Broksele</span></a> en <a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Manneken_Pis_van_Koksijde" title="Manneken Pis van Koksijde"><span style="color: windowtext; text-decoration-line: none;">Koksijde</span></a>, maar dat van Brussel is het
bekendste. Het is een bronzen creatie van <a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Hi%C3%ABronymus_Duquesnoy_de_Oudere" title="Hiëronymus Duquesnoy de Oudere"><span style="color: windowtext; text-decoration-line: none;">Hiëronymus Duquesnoy</span></a> uit
1619.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span><br />
<div style="background: white; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6.0pt;">
<span style="font-family: "courier new";">Voor wie het nog
niet wist, er is ook een Jeanneke Pis in Brussel, het beeld van een meisje dat,
gehurkt natuurlijk, zit te plassen. Het beeldje is geplaatst in <a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/1987" title="1987"><span style="color: windowtext; text-decoration-line: none;">1987</span></a> op initiatief
van de lokale handelaren met de bedoeling meer bezoekers te lokken naar hun
straat. Het werk is gerealiseerd onder impuls van Denis-Adrien Debouvrie,
zakenman en eigenaar van meerdere restaurants in de wijk. In Brussel
bestaat ook nog een standbeeld van een plassende hond, <a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Het_Zinneke" title="Het Zinneke"><span style="color: windowtext; text-decoration-line: none;">Het Zinneke</span></a>.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";">DE RAKKER<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Hier ben ik terug.
Ik hang wel nog met haken en ogen aan elkaar, maar ik zal proberen een stukje
te schrijven over mijn jonge tijd, toen pulp romannetjes op hun laatste
beentjes liepen<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Bij het leeghalen
van mijn kasten ben ik op een ingenaaide verzameling van het weekblad <i>De Rakker</i>
gestoten. Innaaien heb ik zelf gedaan, zodat de volledige collectie bewaard is
gebleven. De eerste Rakker kwam uit op 3 februari 1944, merkwaardig genoeg
omdat juist dan de toen in brede kring gelezen <i>Ivanov's Verteluurtjes, </i>ophield
met verschijnen. De Rakker hield op met verschijnen op 28 augustus 1944, toen
de Duitse troepen in volle aftocht waren. Verteluurtjes verschenen opnieuw op 24
oktober 1945, maar dat waren herdrukken van de Verteluurtjes die tot dan onder
andere cover uitkwamen. De Rakker was trouwens totaal anders opgevat.
Pulpbladen waren hier en zeker in Amerika, uitgaven op goedkoop papier van
verhalen, in Amerika meer dan eens geschreven door beroemdheden als Ernest
Hemingway, William Faulkner, Raymond Chandler, Elmore Leonard en F. Scott
Fitzgerland.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">In De Rakker geen
sprake van een lang verhaal maar rubrieken allerlei. Het begint op de
linkerkant met een bericht aan de Rakkers, wat min of meer gelijk loopt met de
Rakkers van Ivanov. Dan een sneeuwlandschap en een gedicht van Guido Gezelle:
Winterstilte. Dan de eerste aflevering van De <i>Vier Heemskinderen,</i> er zouden
er nog twaalf volgen.<i> </i>Dan allerlei rubrieken over uitvinders, een
sprookje, wapenschilden, een rakkerslied, iets over muziek, brief van de Opperrakker
en op het achterblad een mop en een strip: Bert de lustige trekker, mogelijk de
eerste strip van Willy Vandersteen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Geen lang verhaal
dus zoals bij de Verteluurtjes, waar wij als jonge pubers over discussieerden
zoals de mensen nu over Huis en De Familie. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Om veel meer te
weten te komen over pulp fictie ga naar Google en schrijf: <b>Verteluurtjes,
Vlaamse Filmpjes, Hansjes.</b> Op Wikipedia aanklikken: <i>Pulp Fiction:
ontspanningsliteratuur als ontsnappingsliteratuur <o:p></o:p></i></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">De Kiekefretters.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Even tijd gemaakt om
in mijn vier boekenkasten te rommelen en twee merkwaar merkwaardige werkjes
opgediept. Een beetje <i>Voyage autour de ma chambre </i>dus<i> </i>van de
Franse schrijver Xavier de Maistre.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Het leesboek <b><i>Onze
Miel te Brussel </i></b>werd in 1934 uitgegeven, Volgens het titelblad een
zevende leesboek van K. De Pauw, leraar aan de stedelijke normaalschool te
Brussel. Tweede druk. Door de regering toegelaten als schoolboek voor het lager
en middelbaar onderwijs Uitgeversfirma A. De Boeck. De Boeck is (of was) ook
uitgever van Pages Classiques en English Anthology, bestemd voor het middelbaar
onderwijs.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Het boek is in de
vorm van een doorlopend verhaal gesteld, dit om een vertrouwelijke, gemoedelijke
atmosfeer te scheppen, doch insgelijks om wat meer de gewone omgangstaal te
kunnen aanwenden. De Pauw schreef ook <i>Nederlandsch spreken en schrijven<b>, </b></i>Nederlands
dus en geen Vlaams.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">En nu het verhaal.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">In het midden van de
XIVe eeuw waren in Brabant Johanna en Wenceslaus de meesters. Wenceslaus was
een zonderlinge prins die zijn plezier vond in het vechten en ruzie maken. Hij
was daarbij zeer lichtzinnig en om een niemendal verklaarde hij de oorlog. Op
zekere dag vernam de prins da er in de streek tussen Rijn en Maas benden rovers
rondliepen om kooplieden te plunderen en dat die rovers beschermd werden door
hertog Willem VI van Jülich. Zonder nadenken trok Wenceslaus er met zijn
wapenlieden op af om ze een lesje te leren. Ook de Brusselaars gingen mee, zo
zeker de zege te te behalen op die hoop bandieten, dat ze hun munitiewagens
laadden met flessen wijn, gebraden kippen en twintig soorten vlees. Heel fier
trokken ze op naar de slag en onderweg werd er veel gezwansd en gelachen (toen
al).<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Op het slagveld
vochten de Brusselaars als leeuwen, maar Willem VI, door andere leenheren en
ridders geholpen, wist zich goed te verdedigen. Wenceslaus werd gevangen
genomen en het leger van de Brabanders uiteen geslagen. 's Avonds na de slag
maakten de dansende en zingende vijanden zich meester van de lekkere kippen,
het andere vlees en de oude wijn en ze aten en dronken tot laat in de nacht. De
arme, gevangen Brusselaars moesten dat met lede ogen aanzien en op de koop toe
werden ze ferm uitgelachen.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";"><span style="font-family: "courier new";">Van toen af werden ze
dan ook, om te spotten, </span><i style="font-family: "Courier New";">de kiekefretters</i><span style="font-family: "courier new";"> genoemd, maar zelf hadden ze
niet het kleinste boutje onder de tanden gekregen.</span></span><br />
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">BEETHOVEN TOCH
BOORTMEERBEEKENAAR?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Mijn kroniek
Beethoven Boortmeerbeekenaar besloot ik zo:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Was Beethoven nog
gedeeltelijk Vlaming? In de onmetelijke literatuur over Beethoven werden tot in
het oneindige de minste kleinigheden uit het leven van Beethoven, van zijn
afkomst, zijn briefwisseling, zijn conversatieboekjes, de minste details uit
zijn werken uitgediept, maar zijn erfenis werd over het algemeen verwaarloosd.
Men gaf stilzwijgend toe dat door de directe Duitse afstamming van Beethoven de
onmiddellijke invloed van de Vlaamse erfenis uitgedoofd was. En Inderdaad, zijn
grootvader heeft hij maar drie jaar gekend, maar die was al kapelmeester in
Bonn. Zijn vader was in Bonn geboren en zijn moeder was een Duitse. Zijn hele
opleiding kreeg hij in Bonn en Oostenrijk. Wat blijft er over van Vlaamse of
Boortmeerbeekse invloeden? Zit het in zijn DNA? Dan zitten we dicht bij de
rassenleer.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Maar! <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">De Knack van deze
week brengt een artikel van Dirk Draulans die het boek <i>How DNA Makes Us Who
We Are</i> van de Amerikaanse psycholoog en geneticus Robert Plomin. Ik ga het
hele artikel niet overnemen, wel een aantal kopregels.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">- De sturende kracht
van ouderschap is relatief.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">- Opvoeding is vaak
niet meer dan vermomde genetica.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">- Als je kinderen
bij andere ouders zouden opgroeien, is de<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";"> kans groot dat ze min of meer dezelfde mensen
worden. (als <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";"> de ouders)<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">- Het maakt niet
veel uit nar welke school je je kinderen<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";"> stuurt. Ze zullen uitkomen waar ze genetisch
voor gemaakt<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";"> zijn. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Bij andere ouders
staat de toelichting dat het kind waarschijnlijk een ander beroep zou
uitoefenen, maar desondanks zou je mind of meer dezelfde persoon zijn. Zo werkt
het. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Kan kloppen voor Van
Beethoven. Als zijn voorouders wijnhandelaars in Mechelen gebleven waren, was
hij wijnhandelaar kunnen worden. Maar onder zijn voorouders heerste muzikale
aanleg, zie zijn grootvader, en dat heeft het gehaald. Gelukkig voor de muziek
en voor de mensen die van zijn muziek genieten, zijn negen symfonieën, zijn
vijf pianoconcerten, zijn kwartetten, zijn vele pianosonates, vioolsonates,
cello sonates en zo veel meer. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Tenslotte, kunnen
we, uitgaande van voldoende beschreven karaktertrekken van Beethoven teruggaan
naar de karaktertrekken van bijvoorbeeld de Boortmeerbeekenaars? Ik begin er in
elk geval niet aan.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";">LAATSTE BRIEF VAN
VADER<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Op 3 april 2018 heb
ik al eens een inleiding geschreven tot verhaal 16, Kerstmis te Cromer aan de
Theems. Dit verhaal, dat mij nauw aan het hart ligt, kreeg totnogtoe slechts 24
pageviews, ik ga die inleiding nu wat herschrijven.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Op de oorkonde van
het Zee-Eereteken (kopie onderaan) toegekend op 4 mei 1944 staat vermeld:
'Heeft het leven verloren door vijandelijke actie in zee, slachtoffer zijner
beroepsplichten en vaderlandsliefde.'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Op het monument van
de twee wereldoorlogen in een hoek van de kerk van Boortmeerbeek, staat vader
vermeld als 'burgerlijk oorlogsslachtoffer.' En ooit heb ik de vernederende
opmerking moeten slikken 'met zijn potten en pannen zeker' toen ik zei dat een
scheepskok onder in de kombuis evenzeer aan het front staat als een Britse
kanonnier is. Iedereen weet, of zou moeten weten, dat een schip niet afmeert
als er geen scheepskok aan boord is. Vader was veel meer dan een ongeval, hij
voer onder de vlag van de Merchant Navy, en daarom heeft moeder altijd geweigerd
naar een herdenkingsplechtigheid te gaan, dat hebben haar zonen Eduard
(overleden) en Jules ook nooit gedaan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik heb de hand weten
te leggen op het boek 'DE BELGISCHE KOOPVAARDIJ IN DE TWEEDE WERELDOORLOG',
geschreven door Roger Machielsen. Daarin heb ik een hoofdstuk gevonden over de
S/S Thijsville, een Congoboot. Vader is op 13 april 1940 ingescheept op de S/S
Thijsville. Het boek volgt de wederwaardigheden van de Thijsville sinds zijn
laatste vertrek uit Antwerpen. Op 11 juni meerde hij aan te Tenerife en van
daar heeft vader zijn laatste brief geschreven. Van Tenerife gaat het via
andere havens naar Lissabon. De stoomketels moeten gereinigd en opgeknapt
worden en op 3 oktober is het schip weer zeewaardig. De bemanning werd bewerkt
door Duitse agenten, die hen aanmoedigden om het schip te verlaten en naar huis
terug te keren. De agenten kennen de naam en het adres in België van de
manschappen, het is dus eenvoudig ze onder druk te zetten, maar vader bleef de
overgebleven zeelieden trouw. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Op 14 oktober
besluit kapitein Powell het zeegat te kiezen en stoomt naar Gibraltar. OP 30
oktober vertrekt de Thijsville uit Gibraltar en op 15 november wordt Kingston
(Jamaica) aangelopen en vervolgens stevent het naar Halifax (Nova-Scotia). Op
11 Januari arriveert de boot in Liverpool.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">De Thijsville is het
laatste Belgische schip dat Engeland bereikt. Daar wordt het onmiddellijk
verbouwd tot troepentransportschip (het is een pakketboot) en is gereed begin
februari 1941.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">De Thijsville is
blijven varen onder Britse vlag, maar ik weet niet of vader scheepskok is
gebleven.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<!--[endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OLEObject Type="Embed" ProgID="MSPhotoEd.3" ShapeID="_x0000_i1025"
DrawAspect="Content" ObjectID="_1628156003">
</o:OLEObject>
</xml><![endif]--></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Hij was het niet
toen de S/S Leopold II op 23 januari 1941 in de Theems op een vijandelijke lijn
liep. Van de 41 bemanningsleden zijn er 38 omgekomen, 25 daarvan waren Belgen.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">855 Belgische
zeelieden zijn omgekomen in de tweede wereldoorlog. <o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">LUDWIG VAN BEETHOEN,
BOORTMEERBEEKENAAR?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ja, maar in de zesde
of zevende generatie, volgens de gegevens die ik hier en daar heb weten op te
pikken. Twee generaties Beethovens woonden in Boortmeerbeek, dan met een
tussensprong naar Bertem trok Cornelius naar Mechelen gingen ze in Mechelen
wonen. Daar werd Michael, de overgrootvader geboren, en vestigde. Zijn zoon
Lodewijk, de grootvader, geboren in Mechelen werd hofmusicus in Bonn. Ludwig
Van Beethoven heeft zijn grootvader amper drie jaar gekend, hij was zeer op hem
gesteld en die heeft hem waarschijnlijk de muziek bijgebracht. De vader van de
componist, zoon van Lodewijk van Beethoven, was een zuipschuit, mogelijk
erfelijk belast va zijn moeder Maria Magdalena Keverich. We zijn intussen al
een eind van Boortmeerbeek verwijderd, maar we komen terug.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Wat is er bij Beethoven
vastgesteld? Hij was bezeten van een vrijheidszin tot het uiterste. Zijn
ongedisciplineerdheid is aangeboren, niemand zou op het idee komen in hem een
Duitser te zien. Er werd geschreven: 'Niets ter wereld, geen aardse macht, de
rijkdom, het bloed en de sociale standing konden hem raken'. Toen vroeg niemand
zich af vanwaar Beethoven deze kenmerken had gekregen en de moderne Duitse
kritiek vermijdt het daarover te hebben. De Fransen zagen klaarder en hebben
niet geaarzeld hier te wijzen op een voorvaderlijke erfenis. Romain Roland
schreef: 'Men mag de Vlaamse oorsprong van Beethoven niet vergeten als men de
onstuimige onafhankelijkheid van zijn natuur wil begrijpen en zoveel
karaktertrekken die niet Duits zijn'. De Belg Ernest Closson schreef in 1946
een boek van 263 pagina's over 'L'élémnt flamnd dans Beethoven. Een uiting
hiervan vinden wij terug in het zogenoemde incident van Teplitz, <o:p></o:p></span></div>
<div style="background: white; margin-bottom: 9.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; vertical-align: baseline;">
<br /></div>
<div style="background: white; margin-bottom: 9.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; vertical-align: baseline;">
<span style="color: #333333; font-family: "courier new";">De sociale houding van Goethe, 21 jaar ouder dan Beethoven,
evenals zijn muzikale smaak, werden gevormd in een meer formeel tijdperk. Voor
Beethoven, 21 jaar jonger, waren de enige echte aristocraten de kunstenaars.
Dat kwam tot uiting toen Bettina von Amin 20 jaar later melding maakte van een
ontmoeting met de keizerin van Oostenrijk en haar gevolg. Beethoven zei tegen
Goethe: blijf wandelen zoals je totnogtoe gedaan hebt, houd mijn arm vast, zij
moeten voor ons opzij gaan, niet andersom. Goethe dacht er anders over, trok
zijn hand terug en ging opzij staan. Beethoven, met zijn handen in zijn zakken,
liep recht door het gezelschap edelen. Zij gingen opzij staan om hem door te
laten en groetten hem op minzame wijze. Beethoven wachtte Goethe op en zei:
"Ik heb op u gewacht omdat ik u respecteer en uw werk bewonder, maar u
hebt te veel eerbied getoond aan deze lui." <o:p></o:p></span></div>
<div style="background: white; margin-bottom: 9.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; vertical-align: baseline;">
<span style="color: #333333; font-family: "courier new";">Geleerden zijn het eens dat dit voorval zich haast zeker nooit
heeft voorgedaan. Bettina was zeer berucht om haar overdrijvingen en er is geen
overtuigend bewijs. <o:p></o:p></span></div>
<div style="background: white; margin-bottom: 9.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; vertical-align: baseline;">
<span style="color: #333333; font-family: "courier new";">Het beroemde schilderij van Carl Rohling 'Het Incident te
Teplitz' herdenkt deze gebeurtenis. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Besluit: Was
Beethoven nog gedeeltelijk Vlaming?<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">In de onmetelijke
literatuur over Beethoven werden tot in het oneindige de minste kleinigheden
uit het leven van Beethoven, van zijn briefwisseling, zijn conversatieboekjes,
de minste details uit zijn werken uitgediept, maar zijn erfenis werd over het
algemeen verwaarloosd. Men gaf stilzwijgend toe dat door de directe Duitse
afstamming van Beethoven de onmiddellijke invloed van de Vlaamse erfenis uitgedoofd
was. En Inderdaad, zijn grootvader heeft hij maar drie jaar gekend, maar die
was al kapelmeester in Bonn. Zijn vader was in Bonn geboren en zijn moeder was
een Duitse. Zijn hele opleiding kreeg hij in Bonn en Oostenrijk Wat blijft er
over van Vlaamse of Boortmeerbeekse invloeden? Zit het in zijn DNA? Dan zitten
we dicht bij de rassenleer.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";">LUITENANT LESOT<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Adjudant van de
reserve Leopold Lesot, de t werd in zijn bijzijn niet uitgesproken, was zot
geworden toen hij zijn gouden ster van onderluitenant kreeg. Verplegers hadden
hem in het militair hospitaal van Keulen moeten weghalen uit de zaal van de
zwangere vrouwen waar hij, in pyjama, langs het venster was binnen gedrongen en
eiste dat ze in houding naast hun bed zouden gaan staan. Achteraf was hij
kalmer geworden door een jong konijntje dat hij op zijn schoot koesterde en af
en toe een kusje af. Maar aan deze toestand gingen dramatischer gebeurtenissen
vooraf.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">In de tijd dat de
militaire dienstplicht nog bestond kon een dienstplichtige het met wat geluk tot
onderofficier brengen en met wat meer geluk en middelbare studies tot officier.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Dienstplichtige Bob
Wagemans had het tot wachtmeester gebracht, bij de artillerie waar een sergeant
wachtmeester is, zij hadden het daar wat hoger zitten dan de piotten. Na zijn
opleiding was hij in Duitsland terecht gekomen, bij een kleine steuneenheid van
de luchtafweer. Een andere dienstplichtige, Leopold Lesot, die het tot officier
van de reserve had gebracht was, in afwachting van zijn gouden ster, als
adjudant bij de eenheid van Wagemans ingedeeld.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Als adjudant was
Lesot een stille officier in spé, die gemoedelijk kon omgaan met de
wachtmeesters van de reserve. De beroepsonderofficieren hadden een andere kijk
op dat gedoe met de resrve-officieren, snotneuzen die niet wisten waar de zon
opkwam en die boven hen stonden, zonder enige ervaring met de militaire
bedoening.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Adjudant Lesot kreeg
zijn gouden ster en dat sloeg hem naar zijn hoofd. Hij werd doodsimpel
schizofreen en zag overal vijanden. Die dag was wachtmeester Wagemans van de
week. Hij had zijn dienst gedaan, nagekeken of de gestraften op hun kamer waren
en wat onbenulligheden meer, en had zich in het wachtlokaal op de brits te
slapen geleden toen om twee uur in de nacht luitenant Lesot kwam
binnengestormd. Hij eiste onmiddellijk een patrouille om spionnen die hij bij
de omheining van het park had gezien in te rekenen. Het zijn allemaal vrouwen,
riep hij, we gaan hun broek uitdoen en geven ze aan de voetballers.
Wachtmeester Wagemans voelde dat er iets haperde en probeerde hem te kalmeren,
maar de luitenant bleef maar aandringen. Ten einde raad liep Wagemans buiten
maar kreeg de luitenant achter zich. Hij liep de blok om, maar geraakte Lesot
niet kwijt. Hij liep naar het wachtlokaal van het artilleriebataljon in de
zelde kazerne gelegerd, en vroeg de wachtmeester van wacht om hulp. Maar
luitenant Lesot was hem gevolgd en eiste de opsluiting van Wagemans. Die
verweerde zich met de vraag of ze niet zagen dat Lesot gek geworden was. Maar
een officier blijft een officier en zijn bevelen moesten worden opgevolgd. Wagemans
vloog het cachot in niet voordat luitenant Lesot zich eerst meester had gemaakt
van een geladen automatisch geweer en daar Wagemans mee bedreigde. Pas tegen de
morgen kwamen de beroepsofficieren in het kamp aan, die konden er niet naast
zien dat Lesot helemaal van slag was en ze lieten hem opnemen. Dan werd
wachtmeester Wagemans bevrijd, met de waardering van een hogere officier omdat
hij het geval op een goede manier had weten op te lossen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Zo gebeurde er in
vredestijd op het nippertje kon vermeden
worden dat er een dode viel uit de loop van een geweer. <o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">FRANSKE<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Franske was bijna
normaal, maar niet helemaal. Niemand is helemaal normaal. Wij hebben in onze
jeugd Franske goed gekend, tot de jaren dat wij uit elkaar zijn gegaan,
legerdienst, een lief, trouwen, verhuizen. Nu is hij dood naar wij hebben gehoord,
maar een paar van zijn stoten zijn ons bijgebleven.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">In een les over
hygiëne in leerjaar drie of vier, had de onderwijzer gesproken over microben,
hele kleine onzichtbare wezentjes die ons ziek konden maken en daarom was
handen wassen voor het eten nodig. In een opstel had Franske geschreven:
"als wij onze handen niet wassen kruipt die microbe van onze hand op de
vork en van de vork komt ze in onze mond en worden we ziek". Hij kreeg
felicitaties van de onderwijzer voor zijn uitstekend zicht, met het blote oog een
onzichtbaar beestje zien kruipen!<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Op een andere keer
moesten de leerlingen, voor prijskamp, een verhaaltje komen vertellen. Franske
kwam aan de beurt en begon met: "Wees gegroet Maria vol van ..." tot
de onderwijzer hem onderbrak: "dat is een gebed Frans, ik vraag een
verhaal, iets dat gebeurd is". Dan vertelde Franske van die keer dat zijn
moeder hem naar de winkel stuurde om mosterd te halen. "Omdat ik het woord
niet kon onthouden had moeder met een speld een briefje met het woord mosterd
op mijn rug vastgemaakt. Onderweg gleed ik uit en viel in een hondenstront. In
de winkel vroeg ik om een pot van wat mijn moeder op mijn rug had gespeld en
draaide ik mij om. Iik weet nog altijd niet waarom ze zo gelachen hebben."
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Dat soort verhalen stond
toen in de lagere school bijna gelijk met porno nu, alsof een leerling kwam vertellen
hoe vader en moeder het deden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">En nog een: Franske
heeft ooit een lief gekend en het was zo ver dat hij bij haar thuis mocht
komen. Het was winter en ze zaten zich rond de Leuvense stoof te warmen toen Franske
opstond en zei 'jullie kunnen niet stoken', de kolenkit opnam en die in een
keer in het vuur goot. Hij is geen tweede keer bij zijn lief aan huis moeten
komen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Maar het beste wat
we van hem zijn onthouden was uit het eerste leerjaar. De juf vroeg aan Franske
of hij 's morgens de wekker hoorde aflopen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">"Neen,
juffrouw."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">"En waarom
niet, Frans?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">"Omdat ik slaap
juffrouw." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Hoe jong we ook
waren, amper zes jaar, de hele klas schoot in een daverende lach. Misschien was
dat onze eerste kennismaking met humor. Dat mag Franske dan op zijn hoed
steken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Dit stukje gaat ook
naar KRONIEKEN op mijn blog http://juuldestilleheld.blogspot.be <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Delen graag<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";">DINER AAN BOORD VAN
DE BAUDOUINVILLE - Menu als illustratie<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">De Baudouinville was
voor de oorlog het vlaggenschip van de Belgische koopvaardij, een Congoboot die
450 passagiers kon meenemen. Mijn vader heeft vele reizen meegemaakt als
scheepskok aan boord van de Baudouinville, niet als een chef van de
fijnproevers keuken van de passagiers. De koks zullen elkaar waarschijnlijk wel
gekend hebben en zo is vader in het bezit gekomen van onderhavige spijskaart
voor de passagiers van tweede klas. Dat was op 23 juli 1939, waarschijnlijk de
maidentrip. De Baudouinville was in mei 1939 gedoopt. </span><o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Paquebot à
moteur BAUDOUINVILLE<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 14.0pt;"> MENU -
SPIJSKAART<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 16.0pt;"> ____<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 16.0pt;"> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 16.0pt;"> Dîner<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Potages
Soep<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-GB">Consommé 6 la Polonaise<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-GB"> Crème
Fegantini<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
Poisson
Vischgerecht<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Filet de
Maquereau Meunière<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Pommes
nature<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Entrée
Inleiding<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Céléri
au Gratin<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Plat du Jour Dagelijkschgerecht<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Cochon de
lait St. Fortuna<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Buffet Froid
Koud
Buffet<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Rouleau de Veau<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-GB"> Roastbeef Petit salé, pommes à I'huile<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-GB"> Saucisson </span><st1:city><st1:place><span lang="EN-GB">dAnvers</span></st1:place></st1:city><span lang="EN-GB"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-GB"> Salades
Salaad<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-GB"> </span>Choux-blancs
Frisée Parmentier<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Dessert
Nagerecht<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Gäteau
Méringué<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Glace à la Vanille<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Pommes<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Café Thé<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Dimanche 23 Juillet 1939<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Seconde Classe</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Wie dat allemaal
binnen kreeg zal voor de rest van de avond geen honger hebben geleden. Ik heb
de spijskaart niet vertaald, ik neem aan dat de meeste lezers zo wel weten wat
er op het bord kwam. De reis per boot naar Congo duurde wel iets langer dan een
vlucht met het vliegtuig, de passagiers hadden tenslotte meer dan genoeg tijd
om van deze uitstekend lijkende menu te eten. Andere tijden, andere zeden, da's
zeker, en veel minder gejaagd.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";">GILJOM, DE LAMZAK
VAN DE STREEK.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">In 1914 zijn
tienduizenden mensen van hier naar Engeland en Frankrijk gevlucht, beducht voor
de Duitse troepen die op ons grondgebied onverwacht stevige weerstand
ondervonden en daarvoor hun woede koelden op machteloze burgers. Het was dus
hoog tijd om zich uit de voeten te maken waar dat nog kon.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Het gezin De Pauw
was terecht gekomen in het Zuiden van Frankrijk. Het bestond uit de moeder
Germaine (Meen) en vijf kinderen waarvan Guillaume (Giljom) de hoofdfiguur van
dit verhaal is. De vader Flor zat achter de IJzer aan het front. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Omdat het er uit zag
dat de vluchtelingen niet van vandaag op morgen zouden kunnen terugkeren,
liepen de kinderen school ter plaatse en ze leerden Perfect Frans van door
Parijs uitgezonden onderwijzers, de bekende 'hussards noirs'..<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Giljom was een
aantrekkelijk ventje en een welgesteld echtpaar zonder kinderen, wijnbouwers, haalde
het ventje aan en leerden hem goede manieren. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Zijn naam Giljom
klonk heel zangerig in het Frans: Guillaume, met de licht gutturale g,
tegenover de zachte Vlaamse g en de Hollandse ch. Zelf had het rijke gezin geen
kinderen en bij de wapenstilstand van 1918 toen de vluchtelingen zich klaar
maakten om terug te keren naar hun land, vroegen de beschermers van Guillaume
dat ze de lieve jongen mochten houden. Giljom zou niets liever gewild hebben
want hij was verwend tot en met, tot zijn moeder hem het voorstel deed: 'als je
meekomt zul je nooit moeten werken'. Hij was veertien jaar geworden, klaar voor
de mijnen, de staalfabrieken of loodzware boerenarbeid. Giljom koos voor nooit
werken en kwam mee terug naar zijn dorp.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Daar heeft hij zijn
leven lang geen slag gewerkt. Van thuis kreeg hij zijn wekelijkse pree om die
in de dorpscafés op te doen, een beetje zuinig want rijk waren ze niet. Het
leven van een lamzak beschrijven is niet eenvoudig, want er is niets om te
beschrijven. Hij had wel zijn voorkeuren, liefst cafés waar de man werken was
en de vrouw de zaak open hield. Af en toe, als de vrouw even weg moest, hield
hij het café open als 'conterbaas'. Hij was eerlijk, mocht zichzelf een pintje
tappen, meer had hij niet van doen. Als iemand hem een pint aanbood heeft hij
die nooit afgeslagen. 's Avonds reed hij naar huis, elke dag zijn botten half
vol, maar gewerkt had hij niet, tenzij dat het binnenhalen van de brik ijs die
de ijsfabriek aan de cafédeur had gelegd, werken was als hij die brik in de
ijsbak onder de toog legde. Heel oud is hij niet geworden, hij was te doorzopen
en at te weinig om lang stand te houden. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Nooit werken, het
klinkt mooi. Maar ik, die in zijn leven dagen zo hard heeft gewerkt dat hij
geen dag meer zag, zou met hem niet willen ruilen, Misschien ben ik daar
verkeerd in,<o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">vooral omdat hij
zo'n dikke bierbuik had gekregen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">EZEL, DE EZEL VAN DE
MIRRE<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">De ezel zoals wij
hem nu kennen is een vriendelijk, trouwhartig, aaibaar, kindvriendelijk en
sterk, niet te groot huisdier geworden, dat er plezier aan beleefd met een
vracht kinderen op zijn rug de omgeving te verkennen. Een bezwaar was dat de
ezel, als hij heel tevreden was, aan het balken kon slaan dat het niet te
aanhoren was. Over dag ging dat nog, maar in de ochtenduren zal menig mens wel
naar zijn tweeloop willen grijpen hebben<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Dat was vroeger
anders. Heel lang geleden ondernamen Maria en Jozef de vlucht naar Egypte om Jezus
van de kindermoord te redden, op de rug van een ezel, dat is door vele beroemde
schilderijen bewezen. Jezus deed zijn intrede in Jeruzalem op de rug van een
ezel. Dat zou volstaan om een mens zalig te verklaren. Dichter bij ons is de
ezel de oprichter van de groep stadmuzikanten de hond, de kat en de kraai die
met hun gebalk, geblaf, miauwen en kraaien de rovers uit hun hol verjoegen.
Niet zo lang geleden was de ezel een werkdier, een onvermoeibaar lastdier, die
de kar en de ploeg kon trekken en zijn baas droeg naar het einde van de wereld
als hij dat zou willen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Mirre de boer, een
kleine boer want hij moest het doen met een ezel in plaats van met een paard,
had een ezel die hij Ezel noemde. Hij was goed voor het dier, dat hem vele
diensten bewees en heel tussendoor een snoepje kreeg, dan balkte hij van
blijdschap. Het probleem was dat hij ook begon te balken als hij geen snoepje
kreeg. Dan stak hij zijn hoofd over de halve staldeur uit en lachte, maar helaas
klonk dat als balken <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Boer Mirre lichtte
zijn pet wat op, krabde in zijn haar en riep: "Ezel, als ik je nog een
keer hoor balken sla ik je dood." De ezel die niet alles verstond wat ze
hem toeschreeuwden, stak zijn hoofd buiten en begon te balken, zoals altijd
volledig uit de toon, een beetje zoals Felix Timmermans het in zijn Pallieter
schreef: in de verte balkte een ezel als een verroeste pomp. Als de Mirre een
belofte deed, was hij gewoon die te houden. Hij liep de schuur in, nam de
dorsvlegel van de haak, ging voor de ezel staan en sloeg hem de kop in<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Een troost voor Ezel.
Ook vandaag nog worden ezels gedumpt of komen ze terecht in een slagerij waar
hun vlees in worsten wordt gedraaid of in blokjes versneden tot stoofvlees voor
de frietkramen. Zijn ezels dan de negers van de dieren? <o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";">ZJEINE VAN DE PLATTE
KAAS<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik was nog heel jong
toen mijn grootmoeder het vertelde wat mijn grootvader de Klak die kermisavod
was overkomen. Het zal wel waar gebeurd zijn want mijn groot moeder loog nooit.
Het was Meerbeek kermis en in die dagen begon de kermis op zondag na de hoogmis
en duurde tot woensdag laat in avond. Die woensdagavond waren de laatste
kermisgasten op stap, in groepjes van drie of meer. De Klak zat in een groepje
met Nekke, Fokke en Zjeine, alle vier voorzien met een d benoemd, de Fokke, de
Nekke enz. Ze zaten er alle vier een beetje door, te veel halve liters sterk-op
gedronken en ze wisten niet goed meer wat aan te vangen tot Zjeine een voostel
deed: "Mannen, ik heb thuis nog een hele hesp liggen en een vers wit brood
en koffie is gauw gemaakt. Kom mee naar huis."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Iets beters hadden
ze niet te doen en half zat vielen ze binnen bij Zjeine die een beetje
afgelegen aan de andere kant van het spoor woonde. Ze gingen aan tafel zitten
en Zjeine legde vier lepels op tafel. Zelf hield hij een broodmes in zijn
handen. Uit de schapraai nam hij een roggebrood en een kom platte kaas die hij
op tafel zette. Dan verliet hij even het vertrek en kwam terug met een riek in
zijn handen en gebood: "En nu zeggen dat het goede hesp is en heel goed
brood of ge krijgt de riek door jullie pens."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Hij meende het, het
stond op zijn vergramd gezicht te lezen terwijl hij het brood in sneden sneed.
Geen van de drie durfde zich te verzetten en ze pochten tegen elkaar op. Klak:
"Heb jij al betere hesp gegeten, Nekke? Neen jong, en gij Fokke? Hoe vind ge
het brood? Ik heb in mijn leven geen beter brood gegeten, dat is wat anders dan
die zwarte roggendoef met vet spek van alle dagen." En zo bleven ze tegen
elkaar opbieden tot de platte kaas en de het roggebrood op waren. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">"Ga nu maar
naar huis en vertel tegen iedereen hoe goed jullie hier gegeten hebben,"
zei Zjeine, nog dreigend met zijn riek.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Buiten het gehoor
van Zjeine zei de Klak: "Die heeft zijn naam vast. Zjeine van de Platte
Kaas." Die naam hebben ze nooit in zijn bijzijn uitgesproken, zelfs als
hij zijn riek niet bij zich had. <o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">ANTI METOO<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Al een hele tijd
leur ik met mijn verhalen op mijn blog. Enkele jaren geleden was dat het
verhaal <i>Lustige Melanie Vloeberghs</i>. Ik heb mij nooit willen mengen in
die hetze om meisjes en vrouwen die door hun bazen, vaders of ooms werden
lastig gevallen, in het ergste geval verkracht, zelfs<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">z vermoord. Er was
in Amerika veel te doen om het kort verhaal <i>Cat People</i> van Kristen
Rouperian, een gedoe waar ik niet veel van begrepen heb. Maar in dezelfde
sfeer, naar bed gaan met een vrouw, heb ik voormeld verhaal geschreven, zo
ongeveer het tegengestelde van de verhalen over lastig gevallen vrouwen. Ook
niet het omgekeerde, want Melanie zelf val niemand lastig, of toch?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Hier krijg je de
openingsalinea van mijn verhaal. Naar mijn gevoel is het niet slecht geschreven
en neutraal, de opmerkingen van een manspersoon niet te na gesproken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Dagen van hevige
stormwind en regenvlagen hadden een zeehond de rivier opgedreven tot aan de
brug over de Deel te Hellebeek. Het duurde niet lang voordat de kijklustige
dorpelingen die regen en wind trotseerden van de brug af de zeehond hadden
omgedoopt tot deelhond. Melanie Vloeberghs, die op de dijk in het laag huis met
groengeverfde deuren en ramen woonde, trok iets aan en kwam ook zien. Het dier
keek haar met zijn weemoedige amandelogen aan en diep geraakt liep ze in huis
om een pekelharing uit de verse bokaal. Met de vis bij zijn staart daalde ze de
dijk af om dichter bij het dier te komen. Verborgen onder het lange gras lagen
grote brokken arduin, door een grijpkraan daar met losse hand uitgestrooid om
de dijk te verstevigen. Melanie had er geen erg in, een steen kantelde, ze
slipte en gleed over het lange, natte gras wanhopig spartelend de rivier in,
haar ochtendjas opgeschort tot boven haar heupen en ze droeg geen onderbroek.
Volgens het dogma van de volkswijsheid kwam ze drie keer boven om naar lucht te
happen en verdween dan voorgoed in de golven en draaikolken van de rivier. De
deelhond bleef onverschillig rondzwemmen, deed geen poging haar te helpen en er
stonden toevallig geen dappere curieuze neuzen op de brug om haar achterna te
springen of een hand te reiken. Eenzaam en alleen verliet ze ons, 72 jaar, veel
te jong om zo te sterven. Althans, zo stelden wij ons voor dat zij aan haar
einde gekomen was, niemand had het gezien<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">WOULD BE COLUMNIST<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">In april van dit
jaar schreef ik al een kroniek onder de titel Carmiggelt, waarin ik uiting gaf
aan mijn voornemen om uit te pakken met een kroniek, zoals mijn grote
voorbeelden Simon Carmiggelt en Art Buchwald. Carmiggelt schreef bijna
dagelijks een stukje voor de krant Het Parool, Buchwald schreef er twee of drie
per week voor The Washington Post.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Een paar dagen
geleden ben ik in mijn boekenkas gekropen en onder het stof vond ik de twee
boekjes terug waarvan ik het bestaan vermoedde. Het ene is <i>Kroeglopen</i>
van Simon Carmiggelt, het andere <i>Son of the great society </i>van Art
Buchwald, alle twee verzamelbundels van hun columns. Het verschil tussen die
twee kan niet groter zijn.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Op de achterflap van
<i>Kroeglopen</i> staat o.m.: Carmiggelts weemoedige liefde voor het leven
zoals het zonder, gehelahola, in de schemerlokalen voorbijglijdt, kennen wij
immers uit zijn onnavolgbare kroegverhalen. Bij is Buchwald is dat: Het oog
vanBuchwald voor de zwakheden en grilligheden van de mensheid is scherper dan
ooit in dit geestige en verrukkelijke en oneerbiedige nieuw boek. Buchwald is
meer de satiricus die op geestige wijze bekende figuren uit de politiek
(president Johnson) en het open bare leven in het vizier neemt.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Kroegenlopen
verscheen in 1962, Great Society in 1966. Dat waren andere tijden, de TV had
nog niet algemeen toegeslagen, er waren geen sociale media, de kranten waren
nog in volle bloei en tienduizenden lazen nog stukjes van 700 à 800 woorden (1
pagina DIN A4), ik bereik geen lezers.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Tco ga ik mij binnen
enkele dagen aan een column of columns wagen en die twee tot voorbeeld nemen,
zonder plagiaat te plegen. Het gaat moilijk worden.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">TAALVERSCHILLEN<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">In de dagen die ik
boekhouder was bij een firma die in zagen, slijpstenen en straalkorrels deed, mijn
tiende baan, was mijn directe baas een Nederlander, een Hollander uit
Rotterdam. Een geschikte kerel zoals de meeste Nederlanders waar ik mee heb
gewerkt. De voertaal met de zustermaatschappijen in Amerika, Engeland,
Duitsland, Noorwegen en nog meer was het Engels, maar tussen Nederland en
België was dat het Nederlands, lokaal in België ook het Frans.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik deed mijn best om
zo keurig mogelijk Nederlands te praten en mij niet bekende woordje Nederlands
mee te pikken. Soms loopt het anders af dan je zou willen. Zo stond ik op een
keer met mijn chef bij mijn auto. Ik zei: de portier is los. Daar keek hij van
op. "Los," vroeg hij, "rammelt die deur dan." Ik zei:
"Ik bedoel dat de deur niet op slot is." "O," zei hij,
"wij zeggen de deur is open."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Op een andere keer
kwam de chef mijn kantoortje binnen, bijna wit onder zijn neus. "jules,"
zei hij ontsteld, "Agnes (mijn assistente) zegt dat ze ongesteld is, dat
zegt een dame toch niet van zichzelf." Ik kon een lachje niet laten.
"Wim," zei ik, "ze bedoelt onwel." Hij knikte. "Goed
om weten," zei hij".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Op nog een andere
keer was ik in Rotterdam. Onder de middag gingen mijn chef en nog een collega
is een tuinbuurt van Rotterdam een frisse neus halen. Ik deed toen nog aan
hardlopen en had mijn kuit bezeerd en hinkte. "Wat scheelt er Jules,"
vroeg Wim, mijn chef. Ik zei: "Ik heb een spierscheur." De twee
Hollanders schieten in een lach. "Wat is dat," vroeg Wim, "een
spierscheur? Een gespierde scheur?. Ik begreep het eerst niet, tot het tot mij
doordrong wat hij met scheur bedoelde. Hij verbeterde mij meteen. "Bedoel
je een zweepslag," vroeg hij.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">"Ja," zei
ik, "coup de fouet in het Frans, whiplash in het Engels, alsof die drie
talen hadden afgesproken."<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik heb nooit gerookt,
anders had hij mij misschien een sigaartje 'gebietst'.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";">TWAALF STIELEN 8<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Mijn meest
internationale betrekking, baan 11, was bij EAST oftewel Europe Asia Sea
Trailer, een joint venture van vier rederijen die een verbinding met
trekschuiten (barges) van Fos (Marseille) op touw hadden gezet om opleggers en
containers uit heel Europa over de Middellandse Zee naar Yanbu (Saoudi Arabië) aan
de Rode Zee te brengen. De trekschuiten waren enorme vaartuigen van drie
verdiepingen die 261 opleggers konden laden. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">In het hoofdkwartier
van de groep in Brussel waren medewerkers uit alle hoeken van de wereld aan de
slag. Ik noem op: een Libanees, de directeur, een Schot Allen, chef van de
boekhouding, Amerikanen, Canadezen, een Egyptenaar, een Portugees, een
Zwitserse, Fransen, Nederlanders, Belgen en wie vergeet ik?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Met Allen en een
viertal assistentes maakten wij elke maand een Financial Statement (financieel
verslag). Daar was ik aan het einde van mijn bobijn. Ik heb geen universitaire
studies gedaan maar ik heb heel veel opgestoken van de Schot. Zo veel zelfs dat
de Schot er voor een paar weken tussenuit kon en ik de verantwoordelijkheid
kreeg voor de verslaggeving, een rapport, in het Engels, van een twintigtal
pagina's, een taak die mijn petje net niet te boven ging. Maar ik kon mij
richten op de rapporten van de voorbije maanden. Mijn verslag was correct,
maar! Vorig jaar was een verlies geboekt van 4.367.000 dollars het lopende jaar
was een verlies van 5.797.000 voorspeld, samen bij de 10.000.000 dollars of
400.000.000 BF verlies. In het budget was niet voorzien dat de prijs van de
diesel zou verdubbelen - een zeesleepboot is eigenlijk een grote brandstoftank
en een zware motor - en de verkeerde inschatting van het Suezkanaal: een barge
heeft geen eigen besturing en dat kostte een boete, op de heenreis was de
schuit geladen, dat kostte een boete, op de terugreis nog een boete omdat de
trekschuit niet geladen was. Dat was
zelfs voor de grote deelnemende maatschappijen te veel en ik kon uitzien naar
een volgende baan. De Schot Allen is naar Amerika vertrokken waar hij in dienst
trad van Crowley, een rederij met de grootste aantal zeesleepboten van Amerika.
Wij hebben nog regelmatig contact. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">In mijn carrière heb
ik ooit meegekund naar Amsterdam, Frankfurt of Californië. Ik heb dat maar afgewezen.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";">TWAALF STIELEN 7<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Baan 10 was een van
mijn meer rustige banen waar ik tegen mijn zin een einde aan maakte. Het was
een Amerikaans bedrijf, producent van slijpschijven en schuurpapier, met
fabrieken in Amerika en Engeland, behorende tot de groep van de Melon family Gulf
Oil) maar daar voelden wij niets van. De Belgische tak was gevestigd in
Overijse, de boekhouding was in mijn handen, boven mij stond een Nederlander,
Wim, uit Rotterdam, die het geheel in goede banen moest leiden, maar dat was
geen probleem. Een assistente deed de boekingen op een elektronische
boekhoudmachine die draaide op ponskaarten. Het was een machine van Philips
maar die hebben de productie van boekhoudmachines laten vallen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik was regelmatig in
Rotterdam, als de boekhouding werd afgesloten en voor andere gelegenheden en
voelde mij goed tussen de Nederlanders, goede collega's die een keurig
Nederlands praatten, zeker geen plat. De grootste drukte ontstond in het
najaar, als het budget voor volgend jaar en de volgende vijf jaar moest worden
klaargestoomd. Dat gebeurde in Rotterdam, ik verbleef daar een hele week. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Maar zelfs in een
kleine gemeenschap, in België waren wij met een kleine twintig, doen zich
ongelukken voor. Een medewerker was verliefd geworden op zijn secretaresse en
had vrouw en dochtertje verlaten. Zijn dochtertje mocht hij niet meer zien en
uit verdriet heeft hij zich verhangen. Dat kwam hard aan. Op een avond liep
mijn chef Wim met mij door het centrum van Rotterdam. Hij wees de plaatsen aan
die door het Duitse bombardement van mei 1940 werd weggeveegd en ook de plaats
waar de zaak van zijn vader, een handel in behangpapier, had gestaan. Bij de
wederopbouw van het centrum werd een ander stratenplan aangelegd en verrees ook
het Groothandelsgebouw, waar Carborundum zijn kantoren had.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Dus, zonder heel
veel van huis weg te zijn, heb ik een internationale carrière gekend. En het is
nog niet gedaan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik ben er weggegaan
omdat er sprake was van het kantoor te verhuizen naar ergens bij de Nederlandse
grens.<o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">STIELEN 6<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Mijn negende baan is
misschien wel de meest vreemdsoortige die ik heb gekend. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Het was de tijd van
de vrije val van de dollar en het besluit van president Nixon van de U.S.A. om
de resultaatrekeningen in locale munt van de buitenlandse afdelingen om te
zetten in historische dollars. Voor wie een beetje weet heeft van boekhouden, met
het gevolg dat er enorme verschillen waren tussen de verslagen in dollars en
die in de locale munt, soms zo groot dat wat een winst was in BF een verlies
was in dollars. zcht waar. Onzin dus, die na korte tijd werd teruggedraaid. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Maar dan onze
kantoorgemeenschap, een globalisering op kleine schaal Een Belgische manager
die in het park ging wandelen en zwemmen dan te werken. en ander verzet. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Verder een Griek, Eduard,
die uit Istanboel was moeten vertrekken. Hij was daar misdienaar geweest van
kardinaal Roncali, de latere paus Johannes XXIII. Eduard kon geen Duitsers
verdragen, maar hij kende een paar Duitse begrippen: Drang nach Osten en
Lebensraum. Dan een Afghaan uit Oeganda, aan de deur gezet door president en
slachter Idi Amin.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Twee Amerikaanse
verkopers, een nog een halve Ier, de andere een halve Luxemburger, die der prat
op ging dat hij met het machinegeweer op zijn jeep bij de gevechten in
Frankrijk geen enkel schot had gelost. En dan werd de Vlaamse manager vervangen
door een Duitser, Karl, die naar Amerika was geëmigreerd. Van in het begin
zocht hij mij. Eerst door te zeggen dat hij er niet aan dacht Vlaams te leren.
Dat was hem niet gevraagd. Hij wilde mij behandelen als een knechtje voor alle
karweitjes en dat pikte ik niet. Ik zocht en vond een nieuwe baan. Op een dag
tijdens de audit kwam een collega mij zeggen dat ik bij Karl moest komen. Ik
zei dat ik geen orders aannam van collega's en in een wind stond hij voor mij
en brulde: "Jij geeft geen gevolg aan mijn bevelen, ik zet je buiten,
nu."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">"Oké Karl,"
zei ik, "haal er een politieman bij die verslag opmaakt, als ik zelf vertrek verlies ik mijn
opzegpremie."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">"Dat zullen we
zien," hij, "ik bel naar de grote baas." <o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Die grote baas Bill zat
in de fabriek in Sint-Niklaas. Karl overhandigde mij de hoorn. De baas zei in
alle kalmte: "Jules, kun je nog twee weken blijven, we zitten volop in de
audit." Ik gaf de hoorn terug aan Karl. Die luisterde even, lei de hoorn
weer neer en trok zich terug in zijn kantoor, zonder iets te zeggen.<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";">TWAALF STIELEN 5<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Vergeten te
vertellen, bij het begin van mijn vorige baan moest ik naar Lausanne, waar mijn
baas woonde, onderging ik mijn luchtdoop met een vlucht op Zürich-Kloten, dat
was misschien al een voorteken. Ik kwam in elk geval terecht bij de firma
Masser, die het nu nog altijd goed lijkt te doen, dat was het niet. Het was het
werkritme, ik kon het wel aan maar ik had twee chefs bezeten door de werkwoede,
workaholics heten ze ook. Dat was beginnen zo vroeg mogelijk in de ochtend,
onder de middag even naar adem happen en dan pezen tot zeven, acht uur, als er
geen vergadering was en die kregen we elke week Ook zaterdag werd er gevlast,
zonder dat daar een minuut van werd betaald als overuur. Ik was van het kader
en die gaven het voorbeeld.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Maar dan, op een
zaterdag had ik met mijn zoon afgesproken in Brussel-Noord om naar een
postzegeltentoonstelling op de Heizel te gaan. Op het voorziene middaguur pakte
ik mijn boeltje samen om te vertrekken, toen mijn chef mij de opmerking maakte:
vertrek je al, Jules? Dan barstte mijn klomp, zoals ze in Nederland zeggen. Er
waren grenzen aan die wedstrijd om om ter meest uren kloppen. Mijn werk was af
en ik was niet van plan om de rest van mijn leven te jagen op dat soort
superprestaties. Het dient gezegd dat toen ik mijn opzeg gaf ze wel lieten
blijken dat ik een goede werkkracht was. Daar was ik vet mee, ik verdiende er
geen centiem meer mee.<o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik had al een andere
baan op de kop weten te tikken, opnieuw bij de Amerikanen na UPI en de
Distributors. Let wel, ik begin nog maar pas aan nr. 8. <o:p></o:p></span></div>
<br />
<br />
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">TWAALF STIELEN 4<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Mijn volgende baan,
je gelooft het niet, was boekhouder en administrator bij de zelfstandige
verkoopsmanager die bij de Amerikaanse <i>Distributors</i> aan de deur was
gezet. Hij had mij uitgenodigd op een dineetje in de Villa Lorraine, een sterrenrestaurant.
Een duur etentje, zo was ik bij mijn vorige firma ingehaald door de grote baas
uit Zwitserland, een charmante man en ik heb lang het gevoel gehad dat ik hem
in zijn rug geschoten had. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Mijn nieuwe
werkgever was wel iemand apart, een Iraniër die in andere tijden nog de hand
van de sjah heeft mogen drukken. De Iraniër had een fortuin verdiend bij de
Amerikaanse distributors en had een Italiaanse fabriek weten te vinden die
roestvrij stalen kookstellen maakte. Hij zocht daar een collectie pannen bijeen
die min of meer op kon tegen de kookstellen van de Amerikaanse firma. Hij was
rad van tong, een echt verkoopsgenie, en wist mij te overhalen met hem in zee
te gaan. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik heb alles op
poten gezet. Het systeem voor de berekening van de commissielonen, de
klantenkaarten en de boekhouding. De Iraniër nam er ook Frankrijk en
Zwitserland bij als wingewest en ook die administratie was voor mij. Dat was
niet van de poes. Maar een Iraniër is een zakenman als geen ander, dat was het
niet. Het was het product. De Amerikaanse kookstellen waren vernuftig bedacht om
er een half uur lang mee te demonstreren en werden uitsluitend geproduceerd
voor de Amerikaanse distributors en zouden nooit te koop komen in de reguliere
handel. Maar de Italiaanse kookpannen stonden ook in de winkelrekken, voor een
fractie van de prijs die de leurders aanboden. Een kookstel dat bij ons 10.000
BF kostte, kon je in een winkel krijgen voor minder dan 3.000 BF. Dat was niet
pluis. Ook niet pluis was het bezoek van een deurwaarder met een klacht van
concurrentievervalsing.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik had een contract
gesloten voor de duur van een jaar en als dat jaar om was ben ik overgestapt
naar een volgende firma. Als ik het goed begrepen heb heeft de Iraniër, met al
zijn verkoopstalent, het niet lang kunnen bolwerken. Achteraf is de directrice voor
wie ik vertrokken was toch bedankt voor bewezen diensten. Mijn offer had dus
tot niets gediend.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Dit stukje gaat ook
naar KRONIEKEN op mijn blog http://juuldestilleheld.blogspot.be <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">waar je onder pagina
M01 ook mijn proef van misdaadverhaal HET BLAUWE FIGUURTJE kunt lezen. Pagina's
M02, M03, M04 en M05 zijn nog leeg.Benieuwd <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span style="font-family: "courier new";">
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Delen graag<o:p></o:p></span></div>
<span style="font-family: "courier new";"><br /></span>
<span style="font-family: "courier new";">TWAALF STIELEN 3<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Gedurende mijn tijd
bij werkhuizen Leemans kwam ik tot het inzicht dat het bedrijf niet
georganiseerd was en werd bestuurd door vuistregels en meestergasten die het
van hun gebrul moesten hebben. Van kostprijsboekhouding wilden ze niet horen, Het
was hopeloos en ik ben dus maar vertrokken naar een Amerikaanse firma. Die
niets anders dan kookpannen deur aan deur te verkopen. Die waren wel
georganiseerd en daar kwam mijn
beheersing van het Engels goed van pas.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Wat de Amerikanen
deden was simpel bedacht maar het werkte. De staf bestond uit een directrice,
een stuk of vijftien typistes, een boekhouder en een magazijnier die er moest
voor zorgen dat de pannen bijtijds bij de klanten kwamen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">De rest was
eenvoudig: een zelfstandige verkoopsmanager die zelfstandige leurders aanwierf,
verbazend hoeveel mensen dat wilden doen. Het was een goudmijn, voor de
verkoopsmanager die zijn commissie kreeg op elke verkoop, voor het bedrijf zelf
en voor de leurders die voor elke verkoop 2.000 BF kregen. Maar die 2.000 BF
kregen ze pas als ze de koop hadden afgesloten en een voorschot van 2.000 BF
hadden geïnd. Het bedrijf nam zo geen enkel risico en de deur aan deur
verkopers moesten als zelfstandigen maar zelf zorgen voor hun sociale zekerheid
en belastingaangifte.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik zat daar als
enige volwaardige man tussen vijftien jonge vrouwen en dan moet je niet echt
een knapperd te zijn om in de smaak te vallen. Dat wil niet zeggen dat ik ze
niet van mijn lijf kon houden, maar toch waren er een paar die duidelijk lieten
verstaan wat ze wilden. Eerlijk, ik heb er geen misbruik van gemaakt, heb geen
enkele besprongen als een paard, achteraf bekeken was ik misschien wel een ezel
geweest.<o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Tot daar, maar dan
ontstond er grote onenigheid tussen de directrice en de verkoopsmanager. Zij
kon niet goed verdragen dat hij veel geld verdiende op de rug van de verkopers.
Het mag gezegd dat die verkoopsleider nogal raar omsprong met zijn verkopers
die hij willekeurig uitsloot. De onenigheid liep zo hoog op dat de Amerikaanse
eigenaar uit Amerika kwam afgezakt om de verkoopsleider buiten te gooien en een
Canadees in de plaats te zetten. Maar het spelletje begon opnieuw, de
directrice kon het niet vinden met de Canadees en de Canadees kwam mij polsen
of ik niet de positie van directeur wou innemen. Dat wou ik niet en ik heb aan
zelfopoffering gedaan en heb mijn opzeg gegeven. Dan begon een ander avontuur,
echt een avontuur. Dat is voor het vervolg.<o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">TWAALF STIELEN 2<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">In mijn stukje
TWAALF STIELEN ben ik begonnen met mijn baan bij UPI met de Schot William
'Jock' Anderson als baas en 'staff correspondent' van UPI. Hij zou de 'tail
gunner' geweest zijn van Peter Townsend maar dat is niet erg duidelijk. Townsend
was een luchtaas met een Spitfire en die heeft maar een bemanningslid. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Tot zo ver. Mijn
eerste baan was bij de Werkhuizen Jozef Peeters te Boortmeerbeek. Na mijn
schooltijd en voor mijn legerdienst was het moeilijk een baan te vinden, zeker
in de jaren vijftig. Ik mocht aan de slag als losse werkman en verrichtte heel
zwaar werk: goederen wagons lossen en de goederen naar hun opslagplaats
brengen. 's Avonds was ik te moe om een boek te lezen. Ik wist wat hard werken was,
maar dat betekende niet dat ik geen genoeglijke uren beleefde tussen die
loonslaven. Peeters werkte voor honderd procent voor het leger. De koude oorlog
woedde volop en Werkhuizen Peeters produceerden aan de lopende band barakken
voor nieuwe legerkampen, duizenden metalen bedden en de laadbakken van 500
lichte vrachtauto's door Ford rechtstreeks uit Amerika gelegerd. Wat kosten dat
er toen gedaan zijn om 'de Rus' tegen te houden is onmogelijk te becijferen,
maar iemand met enig verstand wist dat de Sovjets nooit zouden komen, die waren
niet gek.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Dan mijn
legerdienst, ook totaal overbodig. Ik ben in die 21 maanden wel meer man
geworden, kameraadschap gekend, geholpen waar ik kon.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Na mijn afzwaaien
mij gaan melden bij werkhuizen Peeters, maar mijn baan (ik was intussen als
bediende aan de slag geraakt) was ingenomen door een jong meisje en de
ongelooflijke bedrijvigheid van bij mijn vertrek was stilgevallen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Als tussenbaantje
werkte ik tien dagen bij een grote garage als helper magazijnier. Mijn taak
bestond in hoofdzaak uit afstoffen van onderdelen in vernikkelde pronkkasten en
ontvetten van onderdelen die uit afgevoerde auto's werden gerecupereerd. Daar
had ik geen toekomst, kon mij niet vrijmaken om naar een echte baan uit te zien
en gaf mijn opzeg. Enige tijd later zat ik bij UPI, maar die tussentijd van
bijna drie maandenwerkloosheid waren de ellendigste uit mijn jong leven. Ik heb
tientallen en tientallen brieven geschreven, mij op vele plaatsen gaan melden,
tot ik het geluk vond en geen getuige meer hoefde te zijn van wat ze een mens
aandoenals je geen werk vindt.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Delen graag <o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">TWAALF STIELEN<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik heb wel een
merkwaardig beroepsleven gekend. Elf banen, 21 maanden militaire dienst en bij
mijn pensionering medestichter en administrateur van een VZW.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Mijn eerste baas was
een Schot, William 'Jock' Anderson, tijdens de oorlog bij de Royal Air Force en
'tailgunner' van luchthaas Peter Townsend, de latere vriend van prinses
Margaerth. Ik ga niet al mijn banen toelichten want dan zit ik hier morgen nog,
alleen de meest merkwaardige. Mijn eerste echte baan was die van
redacteurvertaler bij het Amerikaanse persbureau United Press Internatioanl,
toen the <i>world's biggest coverage of the world's biggest news</i>, dat in de
jaren negentig ter ziele is gegaan. Hard werken vooral omdat we in shifts
werkten, middagen, avonden, zondagen, nachten, toch een prachtige job. Tot ze
er ver weg in Californië achter kwamen dat in Amsterdam hetzelfde werk werd
gedaan dat wij deden: Engelse teksten omzetten in het Nederlands. Een
vertaalbureau mocht ophoepelen, dat waren wij, wat dacht je?. Ik heb nog tien
dagen in Amsterdam vertaalwerk zitten doen en heb er kennis gemaakt met de
nieuwe baas, de in Nederland niet onbekende Henry Schoep. Ik kon een baan
krijgen in Amsterdam en heb dat maar zo gelaten. Zo ver van mijn geliefde
Meerbeek en later Rijmenam.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Begin 1960 ben ik
begonnen bij het later bankroet gegane bedrijf in metaalbouw <i>L. Leemans en
zonen.</i> Ik begon er als vertaler van het Frans naar het Nederlands en Engels
van bestekken. Toen kwam er, o wonder boven wonder, in de boekhoudafdeling een
boekhoudmachine, een mechanische, geen elektronische. De bediener van de
machine werd ernstig ziek en met mijn schoolkennis van boekhouden vroeg ik om
achter de machine te gaan zitten. De hoofdboekhouder was daar blij mee en hielp
mij om volwaardig boekhouder te worden. Vaarwel vertalingen. In de bibliotheek
haalde ik alle mogelijke boeken over bedrijfsboekhouden en balanslezen. De
boekhouder had zich er tot dan toe beperkt om maandelijks een algemene balans
op te maken, maar ik startte op de machine een kostprijsboekhouding. Op korte
tijd stelde ik vast dat het bedrijf per opdracht ernstige verliezen maakte en
dat met de algemene boekhouding werd gegoocheld om een winst te tonen. Die truc
werkte enige tijd, maar mijn kostprijsboekhouding was een koud bad. Dan ben ik
maar vertrokken en twee jaar later waren ze failliet. Met mijn suggestie om een
voorcalculatie en een nacalculatie te beginnen werd geen rekening gehouden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Over mijn volgende
bedrijven zal ik later wel eens verslag uitbrengen. Intussen had ik nooit tijd
om aan mijn droom te beginnen: schrijven.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Jules De Cort<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Delen graag<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></div>
<br />juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com235tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-83001615067914934782019-06-25T02:35:00.002-07:002019-06-25T07:16:47.917-07:00M01<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-family: "Courier New";">HET BLAUWE FIGUURTJE<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-family: "Courier New";">EEN<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Bij zijn scheiding
had Constant Michiels een minnelijke schikking getroffen met zijn vrouw Myriam
zodat hij niet op straat was beland en mocht blijven wonen in het huis dat ze
samen hadden gebouwd. Hij was een lening aangegaan om het deel van Myriam te
betalen en nu was hij huiseigenaar voor het leven. Zijn huis, niet helemaal een
villa had hij toch 'Villa Terpentijn' gedoopt, zo maar. De villa had twee
slaapkamers maar Adrienne 'Adi' Callens, die bij hem was ingetrokken, sliep niet
in een aparte kamer en dus ook niet in een apart bed. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Michiels was thuis
gekomen van zijn werk op de redactie van De Auroor en zat in de woonkamer een
aperitiefje te drinken terwijl Adi in de dooreenlopende keuken het avondeten
stond te bereiden, waar ze goed in was. Hij doorliep de teksten van het grote
verhaal dat hij voor zijn krant aan het schrijven was over de duistere kanten
van de grootbanken, dat het voorwendsel van Myriam was geweest om van hem te
scheiden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Adi had een grote,
witte voorschoot aangetrokken en niets daaronder, maar Constant liet zich
vooralsnog niet afleiden, goed eten is de inleiding tot goede seks. Ze had het
eenvoudig gehouden, geroosterde zeebaars op een bedje van spinazie en
krielaardappels, weinig restaurants die zich met haar konden meten. Heel deze
toestand ervoer Michiels als een zegen met de kwalijke bijgedachte dat zo iets
nooit lang duurt. Na het maal bleven ze bij een laatste glaasje wijn even
praten. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Hij vroeg of ze een
bericht gekregen had van haar zoontje Danny, die naar zijn vader was in Congo <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Neen,"
zei Adi, "ik vrees dat zijn vader hem daar zal houden."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Moet hij dan
niet naar school," vroeg Constant, "en wat stelt een school daar
voor."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dat valt wel
mee, zijn vader is iemand van de betere stand en die hebben degelijk onderwijs.
Maar ik verwacht het bezoek van een collega op de redactie van het vrouwenblad
waar ik voor werk. Ze heeft me een heel verhaal gedaan en ik denk dat je haar
zult kunnen helpen." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Michiels knikte, was
er verder niet op in gegaan en begon opnieuw te lezen in zijn aantekeningen.
Adi ging achter haar schrijfmachine zitten in de studie die Michiels met haar
nu deelde. Een auto stopte op de straat en kort daarna ging de bel. Constant
deed open en stond voor een vrouw van bij de dertig, zo te zien, een blondine
die er een beetje verlept uitzag, niet bijzonder verzorgd, gespannen en toch
aantrekkelijk. Op de straat voor het huis had ze haar auto geparkeeerd: een
behoorlijk uit de kluiten gewassen SUV.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Adi kwam uit de
studie de woonkamer in om de bezoeker te begroeten die ze aan Constant
voorstelde als haar collega Marleen Biekens, <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Kom
binnen," zei Adi, "Ga zitten en wat drink je."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Een cognacje,
niet te groot," zei ze.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Begin maar te
vertellen terwijl ik ons wat inschenk," zei Adi. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Marleen keek naar
Constant en begon: "Kort na de dood van mijn vader in een auto-ongeluk heb
ik kennis gemaakt met een vlotte kerel, John Ocksteyn. Ik stond in een
brasserie op de middag een stukje te eten aan een statafel toen hij vroeg of
hij mee aan de tafel mocht. En zo begon het. Hij was vriendelijk, maakte een
complimentje, zei dat ik droeve ogen had alsof ik een groot verlies geleden had
en vroeg of ik nog alleen was, toen had ik hem al door moeten hebben. Hij leek
een geschikte vent en hij vroeg of we samen eens iets konden gaan eten, staandebeens
aan een tafel was toch niet het ultieme. Uit het een volgde het andere, we
kregen een relatie en ik liet hem bij mij intrekken. Bij mijn vader, hij was
gepensioneerd maar had een bijverdienste om pakjes en personen te vervoeren van
de vlieghaven naar plaatsen in België, Nederland n Duitsland als andere
taxidiensten overbezet waren, had ik het goed. Zijn bankrekening was dik in
orde en ik erfde het huis, een mooi huis op een redelijk stuk grond met een
garage achter in de tuin, mijn moeder is zeer jong overleden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"John was minzaam,
gedroeg zich, hielp mee in het huishouden maar het was mij opgevallen dat hij in
de tuin naar iets op zoek was. Ik dacht eerst dat hij de tuin wat wilde
opruimen, stukken opnieuw aanleggen. Hij deed graafwerken in het kleine
kreupelbosje helemaal achteraan de tuin, in huis klopte hij op alle muren, ook
in de kelder. Toen ik hem vroeg wat hij aan het doen was, zei hij dat hij wilde
nagaan of het huis geen onderhoudsbeurt nodig had. Hij snauwde bijna. Later
verontschuldigde hij zich en verder gedroeg hij zich. Maar verleden week was
hij verdwenen. Als ik thuiskwam van mijn werk en mijn auto in de garage wilde
stallen zag ik dat de houten achterwand van de garage was opengebroken en ik stond
voor een soort duiventil, allemaal hokjes die leeg waren. In die hokjes lagen
kleine scherven als van beschilderde plaasteren figuren. In de tuin waren bandensporen
van een veel grotere auto dan de zijne. Voor zijn eigen spullen die hij had
meegenomen had hij geen zwaar vervoer van doen. Ik nam aan dat ik hem nooit
meer zou weerzien, maar waarom, wij hadden geen ruzie gehad en ik was begonnen
hem te aanvaarden zoals hij was.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Wat deed John buiten
bij jou inwonen?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Hij heeft een
garage en handelt in occasieauto's, maar ik ben nooit wezen kijken en weet dus
niet of dat waar is. Hij was dus uit mijn leven verdwenen tot op een keer,
enige tijd na zijn verdwijning, liep ik hem op het lijf. Hij hielp een jonge,
aantrekkelijke vrouw in een dure auto, een Ferrari. Ik sprak hem aan maar hij
snauwde mij af, kende mij niet, beledigde mij met trut en waarschuwde mij hem
met rust te laten. Wat kon ik doen tegen een gespierde, vechtlustige man. Ik
ben ze gevolgd tot aan het huis waar ik ze de oprit zag inslaan. Het huis, een
gewoon huis stond vooraan, in de vrij grote tuin met achterin een grote garage
of werkplaats. Er stonden auto's van verschillende merken op het grasplein. Hij
had dus niet gelogen over zijn garage. Maar wat kon ik doen, naar een advocaat
of naar het gerecht lopen heeft geen zin, hij heeft mij niets misdaan, heeft
mijn geld niet gestolen en kan iets meegenomen hebben maar ik weet niet wat. Misschien
een postuur dat op de schouw stond."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Een
postuur," vroeg Constant.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ja, een blauw
figuurtje van baksteen of zo. Niet veel bijzonders. Vader zei dat het zeker
2600 jaar oud was en waarschijnlijk afkomstig uit Cyprus en dat het duidelijk
Phoenicische kenmerken had. Weet ik veel. Hij zei dat hij het eigenlijk niet in
bezit mocht hebben. Hij had het meegebracht van een reis naar de middellandse
zee. Vader voer veel op de Oostkust van de Middellandse zee en door het
Suezkanaal, naar de havens van Irak en Iran."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Het zal wel
terracotta geweest zijn. En zo oud? Dan moet het<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>veel waarde hebben."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Er was in elk
geval veel meer te stelen in huis. Mijn betaalkaart bijvoorbeeld."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Wat ik ga
doen," zei Constant, duidelijk om haar tevreden te stellen, "mij
kennen ze niet en ik ga op uitkijk staan bij die autohandel. Een keer kijken
wat die mensen daar zoal doen. Geef mij maar het adres." <o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-family: "Courier New";">TWEE<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">In zijn weinig
opvallende Renault Mégane had Constant Michiels <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>postgevat tussen de andere auto's die in de
straat geparkeerd stonden. Hij had uitzicht op de oprit van het woonhuis en de
Audi die er geparkeerd stond. Wachten duurt altijd lang, maar Michiels had
beloofd eens poolshoogte te nemen en wilde woord houden. Na een uur of wat
kwamen een vrouw en een man buiten langs de zijdeur. Ze droegen samen een pak,
een grote doos gewikkeld in bruin papier, dat tamelijk zwaar leek te wegen. De
man deed de koffer open en ze legden het pak in de kofferruimte. De vrouw
stapte in en reed weg. De man liep naar de garage. Michiels liet de Audi wat
voorsprong nemen en volgde dan van op enige afstand. Ze reed Brussel in en
Michiels zag de Audi een grote toegangspoort naast een winkel binnenrijden. Hij
vond parkeerruimte niet ver voorbij de winkel, stalde zijn voertuig en liep
terug tot aan de winkel. De winkel had twee uitstalramen vol met oude
voorwerpen, vazen, figuurtjes, borden, meubelstukken. Een antiquair dus, zoals
op de vitrine geschilderd stond:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">R. Meutermans -
Antiquair.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Hij deed alsof hij belangstelling
had voor de stukken in de uitstalling, maar gaf zijn volle aandacht aan wat er
zich afspeelde achterin de toonzaal. Een man, de winkelier, onderstelde
Constant, had het pak op een tafel gelegd. Hij deed de verpakking er af, deed
de doos open en haalde er een grote, donkerblauwe vaas uit. De man bekeek de
vaas met grote aandacht, betastte ze, legde ze terug in de doos en sprak een
paar woorden met de vrouw. Dan nam hij de doos met de vaas op en droeg die weg.
Kort daarna kwam hij terug en hield een bundel bankbriefjes in zijn hand. Die
overhandigde hij de vrouw die ze natelde en in haar handtas opborg. Dan deed ze
haar jasje uit en nam plaats achter een klein bureau en begon aan wat papier en
schrijfwerk, ze was duidelijk in dienst van meneer Meutermans. Constant had
genoeg gezien, tijd om zich uit de voeten te maken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-family: "Courier New";">DRIE<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Constant Michiels
had een vergadering belegd met Marleen Biekens, Victor Goethals, Adi en
hijzelf. Na de begroetingsborrel en de voorstelling gingen ze aan de grote
tafel in de living zitten. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Wat is er aan
de hand," vroeg Victor.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Een
misdaad," zei Constant, "althans dat onderstel ik toch. Het is maar
een vermoeden, maar ik heb vermoedens dat de vader van Marleen Biekens vermoord
is."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Vermoord,"
voeg Marleen, "hoe kom je daar bij?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Het gaat om geld,"
zei Constant, "ik zit al lang genoeg in de journalistiek om te weten waar
het meestal om gaat. Als het geen passionele moord is, gaat het om geld. Ik heb
gezien hoe de vriendin van John een pak heeft afgeleverd bij antiquair Meutermans.
Waarom ze zo in het gezicht bleven weet ik niet, dat was onvoorzichtig of ze
waren zeker van hun stuk, het is tenslotte een antiekwinkel. In elk geval, ik
zag de winkelier het pak openmaken dat de vriendin van John had binnengebracht.
Er kwam een grote, blauwe vaas uit, een antieke, dat moet wel. Dit is mijn
onderstelling. Marleen haar vader heeft veel op het Midden-Oosten gevaren. Ik neem
aan dat hij in die havens contacten heb met handelaars die het niet zo nauw
namen met de wetten die de cultuurschatten beschermen en dat hij beschermde
kunstvoorwerpen wist uit het land te smokkelen. Kopers die voor zulke waar veel
geld over hebben zijn er genoeg en certificaten zijn zo te vervalsen of ze
krijgen ze erbij. Marleen, hoe en wanneer is je vader verongelukt?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dat is niet
duidelijk," zei Marleen. "Een auto-ongeluk was de vaststelling. Vader
reed in zijn donkerblauwe Mercedes op de autosnelweg tussen Mechelen en
Vilvoorde tegen de pijler van een brug, zijn auto schoot in brand en brandde
uit. Van de auto bleef niet veel over en mijn vader was helemaal verkoold, ik
heb hem niet meer mogen zien. Even was gedacht aan sabotage, maar dat was niet
vast te stellen. Dat is nu zes maanden geleden."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Geen
getuigen?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ja, maar die
kwamen te laat. Ze konden niets meer doen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Er kan aan de
auto geprutst zijn, maar dat is niet te bewijzen," zei Constant, "die
John is een automecanicien, die kan met de benzine leiding hebben
geprutst"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Een moord
dus," zei Victor Goethals, "dat is politiewerk."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik kan altijd
eens gaan rondneuzen tussen de tweedehandse auto's van John Ocksteyn. Die zou
je vader tegen die paal kunnen gedrongen hebben," zei Michiels.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Hé," zei
Adi, "samen met Constant gaan wij een detectiveverhaal schrijven, we
moeten dus op de details letten, zoals dat verdwenen beeldje in terracotta en
de grote blauwe vaas door die antiquair gekocht."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"En wat in mijn
garage is aangericht," zei Marleen, "in die vakken moet mijn vader
voorwerpen hebben verstopt."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dat kan niet
anders," zei Victor, om iets te zeggen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"We hebben nog
veel meer nodig om van deze zaak iets te maken," zei Constant. "Victor
zou een bezoek moeten brengen aan de antiekwinkel van Meutermans en zich
voordoen als een stroman, iemand die inkopen doet voor iemand die onbekend wil
blijven. Victor zal dan wel eerst zijn licht moeten opsteken in de handel in
antiek. Ik zal een kijkje gaan nemen in de garage van meneer John en doen of ik
op zoek ben naar een auto uit tweede hand. Misschien vind ik wel een auto met
een verdachte deuk en de verf van een andere auto in die deuk. Dan zouden we moeten
kunnen uitmaken waar John die antiekschatten van Marleen verstopt heeft."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Je gaat wel
heel ver in je onderstellingen," zei Adi.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Een onderzoeksjournalist
moet dat doen," zei Constant.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>VIER<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Victor Goethals had
in de stadsbibliotheek een paar boeken over antiek en archeologie opgehaald en
er enkele algemene hoofdstukken in gelezen en ook de beschrijving van vazen en
andere voorwerpen uit de Perzische, Egyptische, Syrische en Griekse oudheid en
de foto's bekeken van vazen en eetgerei van duizenden jaren oud. Niet genoeg om
een deskundige te woord te staan, maar daar wou hij zich niet voor uitgeven. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Met weinig
zelfvertrouwen stapte hij de antiquaarwinkel van Meutermans binnen. De bel
verwittigde de winkelier die op Goethals kwam toegewandeld, langzaam om hem
niet te storen. Dan vroeg hij: "Kan ik u helpen, meneer?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Jazeker,"
zei Victor, "ik kom hier in opdracht van iemand die mij via een omweg
gevraagd heeft om uit te zien naar een zeer oude, zeldzame vaas of kruik."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Een omweg? Onwettig
dus," vroeg de winkelier, "wie zegt u dat ik daar aan mee doe?" <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Het mag veel
geld kosten," zei Victor, die niet verder inging op de opmerking van de winkelier.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Een mooi stuk
kost altijd veel geld. In het uitstalraam iets gezien," vroeg de winkelier.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Veel ken ik er
niet van," zei Victor, "maar al de voorwerpen die ik gezien heb
lijken mij niet zo oud. Oud wel, natuurlijk maar geen eeuwen voor Christus. Zo
veel weet ik er wel van."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Wie zegt u dat
ik die te koop heb. Zeer oude stukken zijn meestal beschermd door de landen
waar ze vandaan komen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dan kunt u mij
niet helpen?" <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Misschien heb
ik iets," zei meneer Meutermans, "komt u eens mee kijken naar de
stukken die ik liever niet in de uitstalling zet."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Victor volgde de winkelier
door een korte gang waar Meutermans een deur openmaakte.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Twee
sloten," merkte Victor op.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dit is een
schatkamer," zei Meutermans, "die kan wat extra bescherming
verdragen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">In de kamer stond
een kleine toonbank. Tegen de muren hoge kasten met vele kleine deuren. Met een
sleutel deed Meutermans een deur open, pakte er een vaas uit en plaatste die op
de toonbank.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Gisteren binnen
gekregen," zei de handelaar.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Is dat
keramiek," vroeg Victor.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik heb ook het
getuigschrift van echtheid," zei de antiquaar, "dit is een alabastron
met dieren- en schubbendecor in drie friezen, Korinthe, eerste kwart van de
zesde eeuw v. Chr. De keramiek in Korinthe onderging invloeden uit Egyptische
en Mesopotamische culturen. In de beschildering van de vazen drongen oosterse
compositieschema's en motieven met dieren en planten door. In diezelfde tijd
werden sinds het begin van de zesde eeuw v. Chr. in Attika vazen met zwarte
figuren vervaardigd, keramiekvazen met lusterbeschildering en ingekraste tekening.
De oudste soort aardewerk heeft een natuurlijk gekleurde poreuze scherf. Maar
ik ga deze alabastron niet laten vallen om de scherf te keuren." Hij zei het
half lachend half ernstig.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ziet er goed
uit," zei Victor, "hoeveel zou deze vaas kosten, dan kan ik mijn
opdrachtgever een voorstel doen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Tien miljoen
frank," zei Meutermans zonder verpinken, "en ik zou niet te lang
wachten, zulke stukken zijn zeldzaam. Ze mogen het land niet meer uit."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Je hoort nog
van mij," zei Victor, gaf een handdruk en vertrok.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-family: "Courier New";">VIJF<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Victor doet in de
woonkamer verslag aan Constant, Adi en Marleen van zijn bezoek aan de
antiquair. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"We mogen er
zeker van zijn," zei Victor, "dat de spullen die die kerel heeft
getoond eens in het bezit waren van Adi."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ja, maar hoe
is hij daar achter gekomen," vroeg Constant.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Die
bediende," zei Victor, "is het vriendinnetje van John, dat is nogal
duidelijk. Zij was er getuige van dat je vader regelmatig stukken bracht naar
Meutermans en dat heeft ze ongetwijfeld doorverteld aan haar vriend John."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Als we daar
van uitgaan," zei Constant, "en dat doen we, moeten we het bewijs
zien te vinden dat John je vader heeft vermoord om zijn antieke schatten te
kunnen roven."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dat is toch
het werk van de politie," zei Marleen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Zeker,"
zei Constant, "maar dan gaat die verder zoeken, dan vinden ze de rest van
de antieke voorwerpen die eigenlijk Adi haar erfenis zijn."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Geheel buiten
de wet," zei Victor, "maar niemand is er bij gebaat dat de staat die
stukken in beslag neemt, ook de staat zelf niet. Ik zeg dat om mijn geweten te
sussen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Constant zei:
"Ik kan eerst even gaan kijken naar zijn garage en doen alsof ik op zoek
ben naar een goede tweede hands. Mogelijk kom ik uit op een auto met een deuk,
daar kan ik vragen bij stellen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Wees
voorzichtig," zei Marleen, "het is geen kat om zonder handschoenen
aan te pakken."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik ook
niet," zei Constant, "ik ben niet voor niets opgeleid bij de
militaire politie, je weet wel, die mannen die het de dienstplichtigen zo
moeilijk maken. Ik heb morgen de ochtend vrij, dan begin ik er aan."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-family: "Courier New";">ZES<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Michiels reed met
zijn Mégane naar het adres van John Ocksteyn. Hij reed de oprit op, liet zijn
auto achter en liep de garage binnen. Er was niemand en Constant riep
"Volk" maar kreeg geen antwoord. Hij liep naar het grasplein waar nogal
wat auto's stonden, sommige zwaar beschadigd, andere met alleen maar deuken en
schrammen. Hij keek uit naar een beschadigde auto met verfstreep van een andere
kleur dan de auto zelf. De vader van Marleen haar vader was een donkergroene
Mercedes en Constant zocht naar een beschadigde auto met donkerblauwe verfsporen
op de schokbreker of een ander deel van een beschadigde auto. Op een grijze Porsche
vond Constant een lange, blauwe streep op de schokbreker en een flinke deuk in
de linkerportier, eveneens met groene verfstrepen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Constant liep de
garage binnen toen een stevige kerel in overal ook binnenkwam en aan de
werkbank ging staan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Kon jij eerste
niet bellen," vroeg de man die John Ocksteyn moest zijn.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik heb de bel
niet gezien," zei Constant, "ik ben op zoek naar een goede auto met
niet te veel kilometers op de teller. Als er maar niet mee geknoeid is."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik knoei niet
met auto's," zei John, "wat had je in gedachten?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Al
eender," zei Michiel, "het mag een sportmodel zijn. Die grijze
Porsche staat mij wel aan."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">John bekeek Constant
en zei: "Die Porsche is niet te koop. Het is de mijne."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Kijk verder
maar eens rustig rond," zei John, "als je vragen hebt roep mij dan
maar."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Zal ik
doen," zei Constant, "maar heb je een ongeluk gehad met die Porsche?
Er is nog veel werk aan.""<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dat zijn je
zaken niet," zei Johan. "Verder niets gezien dat je aanstaat? Er is
keuze genoeg."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dat leek me
een redelijk zwaar accident," hield Constant vol, "aangifte gedaan
bij de politie."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Waarom zou ik,
de tegenpartij was in de fout en wilde het lever met mij regelen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik heb een
ander verhaal gehoord," zei Constant, "dat jij iemand tegen een paal
hebt geramd, de auto in brand hebt zien schieten <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>en vluchtmisdrijf hebt gepleegd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Wie ben
jij," vroeg John, "wil je eens maken dat je wegkomt, of ..."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Of wat?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik klop je
hier weg, ik heb geen behoefte aan curieuze neuzen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">John haalde uit om
Constant een vuistslag te geven, maar die ontweek de slag, haalde uit en trof
John volop op de slaap. John zeeg in elkaar en Michiels vond een eind touw waar
hij John de handen mee op de rug bond. Dat had hij van zijn tijd bij de
militaire politie onthouden. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Constant haalde<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>zijn GSM uit zijn zak en belde Adi dat die samen
met Marleen met de SUV moest komen. Zo snel als kon, er was geen tijd te
verliezen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Tegen dat Adi en
Marleen op de oprit kwamen was John weer bij zijn positieven. Hij vloekte dat
hij hen wel zou weten te vinden maar de drie gingen op zoek in de garage. In
een opslagplaats voor olie en onderdelen stonden vonden ze een twintigtal dozen
met daarin plaasteren voorwerpen als vazen en figuren, kleinere en grotere tot
een halve meer groot.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dat zijn plaasteren
prullen," zei Adi teleurgesteld.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Niet
waar," zei Constant, "dat zijn stukken waarvan sommige tot drie-
vierduizend jaar oud zijn. Kom, we laden ze in de Suv." Hij nam een vaas
uit een doos en met een licht hamertje dat op de werkbank lag sloeg hij op de
vaas. Er sprongen stukken plaaster af en een vaas kwam te voorschijn.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Zo deed de
vader van Marleen dat," zei Constant, "zo kon hij de stukken uit die
Oosterse landen smokkelen,. Wie geeft er nu om een plaasteren vaas."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Jij weet toch
veel," zei Adi.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Een
onderzoeksjournalist is van alle markten thuis." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Wat doen we
met John," vroeg Marleen.Adi.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Jullie
vertrekken nu, laad alles weer in die vakken, timmer de wand weer dicht en ruim
die plaasteren scherven op. Vroeg of lat Marleen krijg jij de politie tuis, je
moet ze het nietin hun gezicht gooien, ik bel nu de politie," zei
Constant, "ik vertel ze dat John vluchtmisdrijf heeft gepleegd en waarschijnlijk
iemand heeft vermoord. Dan zit hij voor jaren vast en kan Marleen rustig verder
leven, met de schat die haar vader heeft nagelaten. Je gaat toch niet denken
dat ik die gaan overdragen aan de staat." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Maar als John
alles tegen de politie verteld," zei Marleen ongerust."Dan vinden ze
mij en pakken me op wegens heling van beschermde stukken antiek."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Als hij dat
doet," zei Constant, die zag dat John tekens gaf van weer bij bewustzijn
te komen, "bekent hij een moord." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"En die vrouw
of minnares van John," vroeg Marleen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Als ze het
slim speelt met die antiekhandelaar kan ze hem heel wat afpersen, zei Constant,
"hop, verdwijn nu maar."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-47290596947127346362017-07-23T02:28:00.004-07:002017-10-07T02:28:25.480-07:0000 PAGINALIJST<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
PAGINALIJST</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "courier new";">Ik heb mijn verhalen
helemaal herschikt om het de lezer eenvoudiger te maken om ze op mijn blog aan
te klikken. Alle verhalen zijn op dezelfde dag ingebracht en staan nu in de
volgorde van deze paginalijst. Ga naar de rechterkolom en klik het verlangde
verhaal aan. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<u><span style="font-family: "courier new";">Verlangen naar
liefde, seks, geluk, geborgenheid, trouw, waardering.<o:p></o:p></span></u></div>
<div class="MsoNormal">
01. LENA SERVAES-DEWIT </div>
<div class="MsoNormal">
02. MARCELINE HEREMANS </div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR">03. GILBERT
SERVAES ENMARIANNE LIEBAERT<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR">04. FIRMIN LESAGE<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
05. ODIEL OTTEVAERE<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
06. DE WEG TOT
ELKANDER</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<u><span style="font-family: "courier new";">Over Victor
Goethals en zijn familieleden, mensen van bij ons.<o:p></o:p></span></u></div>
<div class="MsoNormal">
07. PAULINE? BEDROGEN JONGE DOCHTER</div>
<div class="MsoNormal">
08. MADEMOISELLE DE BRUXELLES</div>
<div class="MsoNormal">
09. BOB CASTEELS </div>
<div class="MsoNormal">
10. MARCEL EN VALERIE CASTEELS-KERKSTOEL</div>
<div class="MsoNormal">
11. DE HELDENTOCHT </div>
<div class="MsoNormal">
12. TUSSENBALANS VICTOR GOETHALS </div>
<div class="MsoNormal">
13. MOORD OM EEN BORD LINZEN</div>
<div class="MsoNormal">
14. TWEE OVERSPELIGE GELIEFDEN DOEN HET NIET</div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR">15. CEUX QUI
S4AIMENT SONT BIEN LIÉS<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<u><span style="font-family: "courier new";">Omtrent de stille
held van Hellebeek.<o:p></o:p></span></u></div>
<div class="MsoNormal">
16. KERSTMIS TE
CROMER AAN DE THEEMS</div>
<div class="MsoNormal">
17. DE STILLE HELD VAN HELLEBEEK</div>
<div class="MsoNormal">
18. RIKKEPIK JANSSENS</div>
<div class="MsoNormal">
19. STAF TAFFETAF COESTAERT</div>
<div class="MsoNormal">
20. EEN VRIEND</div>
<div class="MsoNormal">
21. TSCHANDAAL</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<u><span style="font-family: "courier new";">Kroeglopers als
Victor met eigen problemen.<o:p></o:p></span></u></div>
<div class="MsoNormal">
22. TERPENTIJN GEEFT ER EEN LAP IN</div>
<div class="MsoNormal">
23. EEN TRAGEDIE OP MENSENMAAT</div>
<div class="MsoNormal">
24. DE HOEK DER GROTE GEESTEN</div>
<div class="MsoNormal">
25. CANTECLEER</div>
<div class="MsoNormal">
26. DE HEMELFOBIEËN VAN ONZE MANDARIJN</div>
<div class="MsoNormal">
27. MISTER HONDERD TON</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<u><span style="font-family: "courier new";">Dit zijn sterk herwerkte
relazen van feiten die zich hebben voorgedaan.<o:p></o:p></span></u></div>
<div class="MsoNormal">
28. OUDSTRIJDER STAING VAN STEEN</div>
<div class="MsoNormal">
29. ELIZABETH </div>
<div class="MsoNormal">
30. DE REDELIJKE UITDAGING VAN PIT</div>
<div class="MsoNormal">
31. JAN STOND IN DE GOAL</div>
<div class="MsoNormal">
32. PIJP EN TREKZAK</div>
<div class="MsoNormal">
33. SANDER MOLENAERS LEGT ER ZICH BIJ NEER</div>
<div class="MsoNormal">
34. LUSTIGE MELANIE VLOEBERGHS</div>
<div class="MsoNormal">
35. HET VERDRIET VAN SANDER MOLENAERS</div>
<div class="MsoNormal">
36. HELLEBEEK OVER EN UIT</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<u><span style="font-family: "courier new";">Een toekomstdroom
en een epos geschreven door Gilbert Servaes en Victor Goethals. <o:p></o:p></span></u></div>
<div class="MsoNormal">
37. DE GROTE OMMEZWAAI</div>
<br />
<div class="MsoNormal">
38. DE NOORMANNEN TE MEERBEKE EN RIMINHAM</div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-12316371125643216482017-07-21T11:10:00.003-07:002018-12-11T02:42:30.370-08:0038 DE NOORMANNEN TE MEERBEKE EN RIMINHAM<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; mso-bidi-font-weight: bold;">DE NOORMANNEN TE MEERBEKE
EN RIMINHAM<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<i><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Wat hier volgt is een transcriptie van een kroniek
uit omstreeks het jaar 900, uitzonderlijk in het Frankisch en niet in het
Latijn geschreven. Een vrijwilliger die in 1919 meehielp bij de opruiming van
de brokstukken van de kerk van Hellebeek - de puinhoop die was blijven liggen
nadat Duitse soldaten in 1914 de dorpskom eerst tot gruis hadden geschoten en
daarna lachend poseerden bij de puike verwoestingen die ze hadden aangericht - vond
het handschrift in de crypte onder het middeleeuwse kerkje, nam het mee naar
huis, begreep er niets van en keek er niet meer naar om. Jaren later, na zijn
dood en als zijn zoon de achtergelaten boedel begon op te ruimen, vond hij op
de zolder het oude document. De zoon, zelf geen verzamelaar van antiek, vroeg
Victor Goethals, die op het gemeentehuis veel aanzien genoot, of hij er enig
idee van had of die rommel wat kon betekenen. De algemeen ontwikkelde Victor
voelde dat hij met een zeer oud geschrift te doen had, nam fotokopieën en droeg
het geheel over aan de nationale bibliotheek, waarna hij er verder nooit meer
iets over hoorde. Met heel veel moeite en met de hulp van een taalgeleerde uit
zijn kennissenkring, wist Goethals er het navolgende relaas uit te puren, uit
de tijd dat het rijk van Karel de Grote na zijn dood was verscheurd door
bloedige broedertwisten en belaagd door Noorman en Saraceen</span></i><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">. <i>Dit
is niet de geschiedenis van edele ridders als Roeland of de Elegast die met
heldenmoed en doodsverachting hun keizer of koning dienden. Het is het door timmerman
Gerbert, zoon van Egmond, aan een monnik vertelde verhaal van zijn zwerftocht.
De geleerde monnik schreef het verhaal op perkament en zo is het tot ons
gekomen. Gerbert, onvrij door geboorte, was zijn heer vroondiensten verschuldigd,
een wrede heer die minder gaf om zijn onderdanen dan om zijn hond. Blinde gehoorzaamheid
en slavenarbeid eiste hij van hen en wee het gebeente van hem die hem niet op
de eerste wenk diende. Tegen wil en dank zou Gerbert een groot aandeel hebben in
de strijd tegen de Noormannen, de op goud, kunstvoorwerpen, dure weefsels en
bloed beluste rosse duivels uit het noorden, door zijn adembenemende
tussenkomst voorgoed uit onze streken verjaagd, om niet te zeggen uitgeroeid
met wortel en tak. Het Vlaams van toen beheerst Goethals niet, maar hij hoedde
zich ervoor al te hooggrijpende woorden in te lassen. <o:p></o:p></i></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">In het
voorjaar van 890 zond de meier van Meerbeke de jonge timmerman Gerbert op vroondienst
bij pachter Sigibert. Gerbert was, na zijn vader, de beste timmerman van de
heerlijkheid. Hij zou veel liever op corvee naar Loven zijn gegaan, op het
kasteel van de graaf. Daar viel altijd wat mee te pikken, het was goed vreten
en veugelen in de stad van Loven, maar nu was hij, godbetert, onderweg naar een
verloren gelegde manse, over de Dylia, waar een christenmens niet placht te komen.
De jonge Karel, heer van de heerlijkheid van Meerbeke, bouwde een nieuwe donjon
met een palissade en kwam hout te kort, veel hout en de meier had Gerbert naar
het einde van de wereld gestuurd op een dringende vroondienst, Loven kon
wachten. In aanwezigheid van de meier verbeet Gerbert zijn ontgoocheling en
bedwong elk opstandig gebaar, bang voor zware bestraffing als stokslagen,
schandpaal en opsluiting.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Het was kil
weer, jachtige wolkenflarden, plukken zon afgewisseld met een felle hagelbui.
Hij liep door een beukenbos, de kale maar al uitbottende twijgen zwiepten in de
wind. Hij verwenste zijn opdracht en luchtte zijn woede in het ijle, niemand
kon hem horen op de halfvergane heerweg naar Riminham, dat godverlaten oord
waar Sigibert zich verschool, de pachter die verdomme geen tijd had zelf zijn
plankenbelasting op te brengen en Gerbert voor hem liet opdraaien, hij een vakkundige
timmerman uitgestuurd naar de wildernis om planken te zagen, niet eens
timmerwerk. Hij stopte, legde zijn grote bijl, grote boomzaag en lederen tas
met kleiner gereedschap neer en sloeg zijn mantel wat strakker om zijn lichaam,
het was bij god niets te warm.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Het bos ging
over in kreupelhout, een verlaten, troosteloze omgeving, aan weerszijden van de
weg waterplassen die waren blijven staan na de vorige hoge waterstand en de
regen van de voorbije dagen. Zonder de oude heirbaan zou hij wegzakken in de
modder, veel zou hij er niet om geven, dan was hij van de pesterijen van de
heer vanaf. Hoeveel dagen stom werk in dat stomme gat lagen in het verschiet?
Het leven binnen de muren van Loven was zoveel aanlokkelijker, hij dacht aan de
dienstmeid van de graaf en werd nog somberder. Hij was jammer genoeg niet de
enige kerel van het graafschap die in aanmerking kwam om haar lekkere stoverij
aan op te voederen, ze zou wel ander gezelschap vinden. Hij was een van haar goede
vrienden, maar dan mocht hij niet te lang uit Loven wegblijven.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Hij kwam op
de oever van de Dylia. Het was lage tij, het water stond niet hoog, maar het wed
was dieper dan hem was gezegd. Sandalen, beenriemen en broek uit en door de
rivier waden. Na het ijzige water deed het deugd zijn broekklep weer over zijn
verschrompeld lid te knopen. Nu moest hij uitkijken. De heerweg was doodgelopen
en aan de overkant leidde een pad naar het vlek Riminham. Hij moest de zandweg
naar links nemen, stro</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">fwaarts, aan het einde van de weg woonde Sigibert, zo was hem
door de meier gezegd, die met een stok een tekening op de grond had gemaakt. Na
vele steenworpen gaans, maakte het zand plaats voor drassige, vette klei die
aan zijn sandalen bleef kleven. Hoog, verdord gras en lage heesters hinderden
hem en brachten hem helemaal uit zijn humeur. Ginds wachtte hem waarschijnlijk
een overstroomd gebied, een plas van twee voet diep. Worstelend tegen de natuur
en de hele wereld verwensend, in de eerste plaats de heer en in de tweede
plaats zijn vader, die naar Loven had mogen gaan, stond hij plots voor het gebied
van Sigibert, een akkerland zoals hij het nog nooit had gezien. De velden
stonden niet blank zoals het gehele lage deel van Meerbeke aan de overkant, integendeel,
een dijk omsloot de boerderij en de landbouwgronden in een grote rechthoek en hield
het water buiten de velden. Binnen de dijken de beste teelaarde die iemand in
de grote omtrek vinden kon, dat zag ook Gerbert, die geen boer was. Hij kreeg
er ineens meer begrip voor dat een kundige boer als Sigibert hulp kreeg van een
vakman om zijn houtbelasting op te brengen. Dat stemde hem milder. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Midden de
regelmatig gelegde, nog kale veldruggen, dreef de manse als een ark op het regelmatige,
vlakke veld. De manse was een houten, goed onderhouden gebouw, het strooien dak
reikte tot tegen de grond. De waterput met wieg stond vlak voor de voordeur; opzij
van het huis de moestuin; achter het huis de boomgaard. Gerbert klopte aan. Een
vrouw deed open en sprak hem aan in een vreemd taalmengsel dat hij niet goed verstond.
Twee meisjes, half volgroeid, kwamen mee kijken, nieuwsgierig. Hij legde uit
dat hij gekomen was om de plankenbelasting te helpen zagen. Ze wezen in de richting
die hij gaan moest, daar waar uit de verte de klikklak van een hakkende bijl weerklonk.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Gerbert trof
Sigibert aan de voet van een dikke beuk die hij voor meer dan de helft had doorgehakt.
Sigibert was een man met een verweerd maar krachtig gehouwen gezicht, met lang
haar, voorname houding, vranke blik. Hij was niet alleen. Achter hem stond een
meisje, een jonge vrouw, met dezelfde trotse houding. Zij was mooi als het
beeld van de Lieve Vrouw in de kerk van Loven, fris als jonge klaver. Het kleed
dat zij droeg had hij nog nergens gezien, niet in Loven noch in de dorpen
onderweg. Veelkleurige versieringen in de stof ingeweven, een groot verschil
met de eenkleurige, eentonige weefsels van de kleden waarin de pachterdochters zich
hulden. Zij had een lief gezicht en had haar donker, glanzend haar in een knoop
gedraaid. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Kwaad humeur
was hier niet gewenst en met overdreven gebaren om zich belangrijker voor te
doen dan hij was, legde hij zijn mantel af, stroopte zijn mouwen op, voelde met
zijn duim aan het scherp van zijn bijl, nam uit zijn gereitas een wetsteen om
de bijl nog wat aan te scherpen. Zo gaf hij overbodig blijk van zijn vakkennis,
maar in bomen vellen was hij de handige, ervaren Sigibert niet de baas.
Overhands gaven Sigibert en Gerbert de boom de laatste bijlslagen, dan helde de
houten reus om en kwam neer met groot gekraak en een zware plof. Sigibert nam
nu de tijd om Gerbert te begroeten en zijn dochter voor te stellen. Hilde
heette zij, Gerbert heette hij.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">De boom lag om
en met hun zware bijlen en handzagen ontdeden de mannen de stam van zijn zwaarste
takken. Hilde nam de kleinere takken onder handen en verzamelde ze in takkenbossen.
Als de stam vrij was van zijtakken zaagden de twee mannen hem met de boomzaag in
rollen op de lengte van de planken die Sigibert de heer schuldig was. Sigibert hielp
Hilde bij het verslepen van de zwaarste takken en het opbinden van de takkenbossen,
terwijl Gerbert een kleinere boom neerhaalde en uit de stam twee ezels
timmerde. Ze schoven de ezels tegen de boomrollen, maakten die vast met touwen,
sloegen de touwen om nabije boomstammen om een steunpunt te hebben en met
vereende krachten kantelden ze een rol, samen met de schragen, drie voet boven
de grond. Gerbert ging op zijn rug onder de rol liggen op zijn mantel die hij had
uitgespreid, om zich te beschermen tegen de vochtige, koude grond. Sigibert
stond boven op de rol en met de grote boomzaag trokken ze de stam in planken.
De ogen, neusgaten en oren van Gerbert geraakten vol zaagmeel, dat ongemak was
hij gewend en het belette hem niet te zien dat Hilde onder haar mooie kleed
volmaakt gevormd was, vlezig maar niet vet. Voor de tinteling in haar ogen
telkens als hun blikken elkaar kruisten, wilde hij zelfs het zaagsel dat op
zijn gezicht viel opeten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Tegen de middag
kwam vrouw Sigibert met de twee jongere meisjes eten brengen in een wissen mand.
Het eten op het kasteel van de graaf in Loven was goed, veel beter dan de schrale
kost die hij en zijn vader thuis kregen, of wat heer Karel wilde geven als hij
in zijn huis op vroondienst was, maar wat hij hier op zijn schoot kreeg, dat
was het verschil tussen veevoeder en eten voor een kasteelheer. Uit de mand toverde
de vrouw achtereenvolgens een stuk varkensgebraad bereid met kruiden die zijn
tong en zijn binnenste warm maakten, het beste brood dat hij ooit gegeten had, toebereide
appelen, een sterke drank gemaakt van appelwijn. De dunne pannenkoeken smaakten
zo heerlijk dat Gerbert zijn leven lang planken zou willen zagen voor Sigibert,
en voor zijn dochter natuurlijk. Nog was alles niet op. Bier, zei Sigibert
tussen neus en lippen, en uit de korf haalde hij een kruik tevoorschijn, bier
zoals ze het in Loven nog niet hadden leren brouwen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Gerbert was
nu helemaal gewonnen voor Sigibert en zijn stam. De boer las de verwondering
van het gezicht van Gerbert en legde uit dat hij zijn vrouw uit Bretagne had
meegebracht. Vanavond bij het vuur ging hij meer vertellen over vroeger. Sigibert
was een bedaarde man, niet gejaagd als die uit de stad, dat was goed. Hij nam enige
rust na het eten om dan weer aan de slag te gaan. Tegen de schemering hadden ze
de boom helemaal klein. Ze liepen naar de manse, Sigibert voorop, Gerbert
achter Hilde en wat hij zag beviel hem, het zou vele jonge mannen hebben
bevallen, haar silhouet, heupen, kuiten. Gerbert had aan niets nog een hekel, alles
hier beviel hem. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Boven het
vuur in de stookplaats had vrouw Sigibert in een brei geroerd tot ze gaar was gestoofd.
Alleen de geur al kon iemand doen staan kwijlen, de smaak was om omver van te
vallen. Gulzig schepte Gerbert zijn houten bord drie keer vol, hij deed het
niet om de kokkin plezier te doen, hij kon er echt niet genoeg van krijgen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Na het
avondmaal was iedereen wat wazig, ontspannen, lui. Anders gingen we nu slapen,
zei Sigibert, maar vandaag blijven we langer op. Hij nam de dikke kaars uit de
kist en stak ze aan. Dat mocht de meier niet te weten komen, kaarsen branden in
de week was verboden. Sigibert deed zijn verhaal. Lang geleden was hij opgetrokken
met de oude Karel van Meerbeke, niet de snoeshaan van nu. De oude Karel vocht
onder Karel de Kale mee in de broederoorlogen om de verdeling van het rijk van
de grote keizer. Hij had verre krijgstochten meegemaakt, tot in Bretagne, daar
had hij zijn vrouw gevonden, daar had hij gevochten tegen de Noormannen die Lodewijk
de Duitser op de kusten had afgestuurd. Tegen die duivels konden wij het niet halen,
zei Sigibert hoofdschuddend. Dat zijn krijgers. Eén man had ze klein kunnen
krijgen, de Magnus, maar hij was dood. Zijn zonen zetten al hun goud en
manschappen in om elkaar te bevechten. Op een keer op een slagveld in het
Noorden van Frankenrijk had hij met zijn troep soldaten van over de Rijn
gevangen gemaakt. De Kale was daar ook en gaf het bevel honderd gevangenen
levend het vel af te stropen en op het veld te laten creperen. Diezelfde nacht
droomde Gerbert, op zijn leger van die gruwel, in plaats van zwoel te dromen over
Hilde. Dromen kon niemand hem verbieden, maar de wetten van de kuisheid waren
streng en ongehuwden deden het niet, ook niet in het gezin van Sigibert.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">De tweede
avond van zijn verblijf op de manse vertelde Sigibert nog meer over zijn
tochten met de legers van de Kale tegen de troepen van de Duitser en tegen de
Noormannen. Wreed en niets ontziend waren ze, maar hij kon zijn bewondering
voor de krijgskunst en de koopmanszin van die ruige, blonde mannen uit het
noorden niet verhelen. De derde avond vertelde Sigibert over zijn tijd op het
eiland Walcheren. De oude heer Karel wilde erachter komen hoe door dijken te
bouwen natte grond kon worden drooggelegd en hij had Sigibert naar Walcheren gestuurd.
Na zijn terugkeer gaf Karel hem de opdracht het natte land aan de Dylia in te dammen.
Hij mocht zelf kiezen waar hij zich wilde vestigen en voor zijn leven was hij
vrijgesteld van vroondiensten maar niet van belastingen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">‘s Avonds
bij het haardvuur kwam Hilde naast Gerbert zitten om mee te luisteren naar de verhalen
die zij zelf nog niet had gehoord, want er kwamen weinig bezoekers naar de
afgelegen manse om het hen te vertellen. Werk in open lucht maakt slaperig en
ze viel voortdurend op zijn schouder in slaap, hij de jonge man kon zich niet
weerhouden een hand op haar heup te leggen, die vervolgens tegen zijn wil,
afgleed naar haar dij. Hij was oud genoeg om een vrouw te nemen, waarom niet Hilde.
Ze trok hem erg aan, hij was vervuld van de zuiverste en schandelijkste
gedachten. Hij zag geen reden om nog langer te wachten en zei: “Sigibert, ik
wil uw dochter trouwen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wat zegt
Hilde,” vroeg Sigibert,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Hilde bleef
tegen de schouder van Gerbert geleund liggen en zei slaperig: “Zorg dat alles
zo spoedig mogelijk in orde is met de pater en de meier.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“En met de
heer,” zuchtte Gerbert.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Nog twee
dagen bleef Gerbert bij Sigibert om de plankenbelasting af te ronden. Zaterdagmiddag
lagen de opgelegde zeven karladingen in nette stapels op de open plekken in het
bos, maar Gerbert bleef die zaterdag nog overnachten, hij had bijna een dag
ingelopen op de opgelegde tijd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Op
zondagochtend liep het gezin van Sigibert naar de kerkdienst in het dorp van Meerbeke.
Sigibert met zijn vrouw en de twee meisjes voorop, Hilde met Gerbert in de
achtergrond. Sigibert had nabij het wed een vlot liggen onder de heesters en
hij bracht zijn volk droog naar de overkant van de rivier. Na de kerkdienst
gingen ze de pater vinden, die de huwelijksbelofte inschreef op een groot blad
perkament. Op de pater volgde de meier. Ze zochten hem thuis op, want hem op
straat aanspreken betaamde niet. De meier woonde in een stevig houten huis
naast de watermolen. Het water van de Molenbeek bruiste over het scheprad, de
zon speelde in de duizenden opspattende druppels. Aan zijn deur verleende de
meier gehoor aan het gezelschap van Sigibert, hij liet Gerbert noch Hilde
binnenkomen. Met een blik op Hilde besloot hij dat deze zaak de heer aanging en
klapte zijn deur dicht.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">De jonge
Karel woonde in zijn half houten, half bakstenen kasteel aan de overkant van
het dorpsplein. De donjon in aanbouw stak al mooi boven de omgeving uit, de
palissade omsnoerde al bijna voor de helft zijn domein. Het was duidelijk dat
de heer beschermingsmaatregelen trof tegen een groot gevaar. Hij was thuis maar
liet de bezoekers lang wachten in de kou, om zich te laten gelden. Egmond, de
vader van Gerbert had zich bij hen aangesloten. Ze praatten wat, zenuwachtig,
liepen tot bij de stallen waar de wind minder greep op hen had. Eindelijk kwam
een dienaar Gerbert en Hilde ontbieden. Hij bracht hen in de wapenzaal waar
alleen Karel was, gezeten in een zetel met hoge rug. Er hingen berenvellen,
zwaarden en lansen aan de muur. In de haard brandde een hoog vuur. Met een
gebaar liet Karel de dienaar vertrekken en hooghartig zei hij: “Wat wilt u,
maak dat het niet te lang duurt.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wij willen
ons verloven en trouwen,” zei Gerbert bedaard. “Ik ben Gerbert, zoon van
Egmond, timmerman. Zij is Hilde, dochter van Sigibert, dijkenbouwer en boer te
Riminham.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Hm, hm,
Sigibert kent er wat van meiden te maken,” zei Karel, de door geboorte
begunstigde maar door de natuur benadeelde gedrongen, waardeloze speknek. “Kent
u de rechten van de heer,” ging hij verder, “de oude maakte er geen gebruik
meer van, ik doe het wel. Ga buiten wachten, schamele timmerman. Deze maagd
gaat met mij de sponde in en verwacht het ergste als zij geen maagd meer is. Er
is nog plaats in de kerker, bij het vocht, de schimmel en de ratten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Gerbert had
het voelen aankomen. Karel was van zijn leeftijd. Ze waren samen opgegroeid. De
oude heer liet toe dat zijn kinderen omgingen met onvrijen. Karel was klein van
gestalte gebleven, door overdaad was hij veel te zwaar, hij waste zich weinig,
alleen door zijn betere kleding kon hij zich van zijn omgeving onderscheiden. Al
zeer jong was hij jaloers op de trotse, grote gestalte van Gerbert en diens
bijval bij de meisjes, Gerbert niet eens een vrije.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Gerbert wist
wat Karel bedoelde: gebruik maken van zijn recht op de eerste nacht met de
bruid. Gerbert zijn wereld stortte in. Het geluk dat hij de voorbije dagen had
voelen groeien, versmoorde in zijn keel. Zonder te weten wat hij deed, sprong
hij naar een zwaard aan de muur en zwaaide ermee naar Karel. Maar de wapenkunst
had hij niet geleerd. Karel tierde en vloekte luid en twee dienaren stormden
naar binnen. Met een zwaar touw sloegen zij zijn benen onderuit, bonden zijn
voeten bijeen en trokken hem buiten. Hij zag Hilde nog naar de deur lopen om te
ontkomen, maar andere dienaars stonden klaar, grepen haar en gooiden haar voor
de walgelijke, dikke heer. De dienaren sleepten Gerbert over de binnenkoer.
Sigibert en Egmond renden op hem toe maar werden met dreigende lansen op afstand
gehouden. Ze gooiden hem in een donker hok, de deur werd achter hem gegrendeld.
Het stonk er, in plaats van stro lag er mest. In plaats van die avond met Hilde
naar het dansfeest op het kerkhof te gaan, zou hij gewurgd worden of onthoofd
met een ruwe plank als zaag, Karel had het recht daarover te beslissen. Hij was
radeloos en de grote, volwassen man lag daar te snikken als een kind.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">In de avond droegen
dienaars Gerbert uit het hok tot bij de kaak, tegenover het houten kerkje,
midden op het kerkhof. Ze maakten hem vast aan de ring van de schandpaal.
Sigibert en Hilde waren niet te zien. Zijn vader wel. Hij zag hem praten tegen
de mensen die in groepjes naar het dansfeest kwamen. Iemand die aan de
schandpaal stond, had een misdrijf gepleegd, dus moest hij bespot en beschimpt
worden en met vuil en afval besmeten. Maar niemand maakte aanstalten om dat te
doen, om op hem te spuwen, hem te trappen of te slaan. De heer en zijn gevolg
van vijftien wapenknechten kwamen uit het kasteel en liepen naar Gerbert. Een
van de mannen trad naar voren, scheurde de kleren van zijn lijf en gooide ze
naar vrijen, onvrijen en lijfeigenen die waren toegestroomd. Geen enkel lid van
een van de drie klassen verwaardigde zich de lappen op te rapen. Na de
ontbloting stapte de beul naar voor met een duimdikke stok.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Zonder enige
vorm van proces had de heer zijn vonnis geveld. De meier kwam het voorlezen: Elke
dag honderd stokslagen, tot de dood erop volgde. “Nu,” beval Karel. De beul
sloeg zo hard hij kon, van de inspanning vloog bij elke slag het speeksel uit
zijn mond. De eerste vijftien slagen kon Gerbert tellen, dan verloor hij het
bewustzijn. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Hij was niet
dood en in de duisternis kwam hij weer bij. Hij voelde iets zachts aan gezicht
en handen, een snuffelende hond. Van de pater geen spoor, evenmin van zijn
vrienden, familie, de Sigiberts. Het was een koude voorjaarsnacht en hij lag
daar helemaal ontkleed. In het Oosten verscheen een streep licht. Een haan
kraaide en op het kasteel hinnikte een paard. Het kerkhof was verlaten, van het
dansfeest had hij niets gehoord. Plots hoorde hij rumoer, zware stappen en het
geluid van metaal. Kwamen de beulen hem afmaken op bevel van Karel? Hij hoorde
korte bevelen geven, maar hij verstond ze niet, dat was geen Frankisch, dat
waren de soldeniers van Karel niet. Opeens zag hij meer dan twintig krijgers
van achter het kerkje te voorschijn komen. Zij hielden een zware strijdbijl in
hun vuisten, een zwaard hing aan hun zijde. Met hun blinkende gehoornde helmen
en geverfde schilden waren zij de duivel zelf.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Hij zag ze
samentroepen en naar het kasteel kijken. Ze verdeelden zich in groepjes en vielen
het kasteel van vele kanten tegelijk aan. Met hun zware bijlen hakten zij op de
poorten in. De donjon en de omheining zouden nooit voltooid geraken. Gerbert
hoorde een uitstervende schreeuw van een wacht die probeerde zich te verzetten.
Er galmden nog doodskreten. In het molenhuis naast het huis van de meier begon
een vrouw te gillen: “De Noormannen, de Noormannen.” In het kasteel was de
strijd al beslecht, de Noormannen verloren geen tijd en droegen al wat ze
waardevol vonden als buit naar buiten: huiden, zijden kleden, zilveren kandelaars,
bekers, een koffer met kostbaarheden. Ze haalden de paarden uit de stallen,
maakten ze vast in het gareel van een kar en reden de kar uit de graanschuur om
ze te laden met hun buit aan kostbaarheden en graan. Bij de kerk hielden ze vergadering,
keken nog wat rond maar liepen nergens meer binnen, de buit voor die dag volstond.
Een krijger zag Gerbert liggen en wees naar hem. Zij kwamen rond hem staan en
met een bijlslag was de ring losgemaakt. Ze hielpen hem overeind maar hij ging
door zijn knieën. Ze keken elkaar even aan, tilden hem dan op de kar en dekten
hem toe met een buitgemaakte bontmantel van heer Karel. Allengs kon hij zijn
handen bewegen en zijn lichaam betasten. Elke plek die hij aanraakte deed hem
bijna brullen van de pijn. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Ze joegen de
paarden op en de kar hobbelde weg. Gerbert kon de schokken niet verdragen, hij
moest de grootste pijnen verbijten om niet te huilen. De Noormannen volgden de
heerbaan naar de Dylia. Aan de rivier lag hun boot, de drakenkop stroomopwaarts
gericht. Het zeil was gestreken, een tiental Noormannen hield de wacht. Met een
bemanning van ongeveer dertig waren zij de Dylia opgevaren om roof te plegen en
te vechten als ze de strijd niet konden ontlopen. Ze brachten eerst de kostbare
stukken en het graan aan boord en daarna Gerbert. Dan duwden ze de boot van de
kant en lieten zich met behulp van hun roeiriemen, stro</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">fwaarts drijven. Onder in het schip
was het warmer. Gerbert kreeg te drinken van een oudere Noorman die verder geen
aandacht aan hem besteedde. Hij viel weer in zwijm of in slaap, hij wist niet
hoe lang hij daar gelegen had, maar toen hij ontwaakte was hij veel minder
stram en hij probeerde op te zitten. Zij voeren nu op een brede rivier,
mogelijk de Scaldis, daar had hij van gehoord. Het zeil was gehesen en
flikkerde in felle rode en witte kleuren in de zon aan de ellenhoge mast. Ze lieten
hem voorlopig in leven, hij besefte dat hij de gevangene was van de witte vikingen,
volgens de verhalen minder bloeddorstig dan de zwarte.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">De stoere
krijgers zongen een lied, een ruw en forsig gezang. Gerbert begreep half dat
zij zongen van de wilde zee die over hun snekkjur schuimde, van hun
drakenkoppen waar zij de felste vijand mee op de vlucht dreven, de rijke buit
die zij mee naar hun land zullen nemen. Dan hielden ze op met zingen want ze
hadden al hun stuurvaardigheid nodig om de boot aan de grond te zetten. Ze
stuurden hem langs de kust van een eiland in het midden van de stroom tot ze
een geschikte plaats vonden. Daar lagen talloze vikingboten, het was een
scheepswerf. Overal was gehamer, bijlslagen en het geluid van zagen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Aan wal
kreeg Gerbert een broek en een buis van een oudere man en zo goed en kwaad het
ging strompelde hij achter het scheepsvolk aan. Op het strand hadden ze tenten
opgetrokken van huiden. Onder een luifel gingen ze aan tafels zitten. Vrouwen
die hij wel verstond brachten kommen eten. Gerbert vroeg een vrouw wie zij was:
een weggelopen lijfeigene die dit leven van betrekkelijke vrijheid verkozen had
boven de lijfeigenschap bij de heer. Na de maaltijd moest hij mee terug naar de
boot. Ze droegen de geroofde schatten en het grootste deel van hun graanbuit
aan wal. Beschadigde of onklaar geraakte roeispanen hakten ze aan spaanders
voor brandhout terwijl helpers lange, dikke planken aandroegen. Een bejaarde
Noorman tekende met een metalen stift de vorm van een roeispaan op de planken
en dan begonnen ze de vorm uit te zagen. Die stoere rovers en oorlogsmannen
waren ook handig met timmergereedschap. Er lag een zaag op overschot en Gerbert
begon mee te werken. Ze lieten hem begaan, hij was met de zaag vlugger dan zij.
Na het zaagwerk zocht hij een beitel en hamer om de roeispaan af te werken. Ze
zeiden weinig, keken, moedigden hem niet aan maar als de wijnzak rondging
lieten ze die niet aan hem voorbijgaan. Dat sterkte hem, hij was op weg een
Frankische Noorman te worden, op verre na niet de enige.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Zeven dagen
duurden de herstellingen op de openluchtwerf. Na de roeispanen werkte Gerbert
mee aan het schip. Dekplanken die niet meer betrouwbaar waren, moesten
vervangen worden, in de kiel zaten rotte stukken, er moest worden geteerd. De
zevende dag begonnen ze meel, gedroogde vis en drinkwater in te laden, de
wapens gingen over de slijpsteen. Intussen had hij nog veel meer schepen bij
het eiland zien aankomen, de Vikings brachten een grote vloot bijeen, voor
zover Gerbert er wat van begreep maakten zij zich op voor een grote tocht. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">De volgende
ochtend gingen alle Noormannen aan wal voor een krijgsraad. Een krijger, nog meer
rijzig en krachtiger dan de anderen, stond op een tafel. Zijn ogen blauw en
hard, zijn blonde haren wijd over zijn schouders. Hij was de leider, ze riepen
hem toe met de naam Rolf. Hij hield een korte toespraak, Gerbert maakte er uit
op dat hij het strijdplan ontvouwde. Na de toespraak verspreidden de mannen
zich naar hun schepen. Een jonge Noorman deed Gerbert teken dat hij mee aan
boord moest. De zeilen gingen de hoogte in en spoedig stond de lucht vol helle,
schreeuwende, vreesaanjagende kleuren, zwarte strepen, witte strepen, rood,
blauw, volgens de voorkeur van de gezagvoerder.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Ze kozen
zee, de zeilen strak in de wind. De riemen gingen buiten boord en de zeelui
roeiden in maatslag om de vaart op te drijven. Het water stoof over de
glanzende drakenkop op de voorsteven en ze zongen een lied terwijl ze dromend
over de zee uitstaarden, de blonde reuzen, de ijzeren mannen, die hun land niet
meer zouden terugzien, die maar gelukkig waren als de wind ze over de eindeloze
zee joeg, naar nieuwe stranden, nieuwe schatten, andere vrouwen die donkerder
waren dan hun blanke Noorsen, maar die zij na korte tijd weer achterlieten,
altijd nieuwe buit, nieuwe strijd achterna.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Na de middag
wezen de Noormannen druk naar de horizon. Gerbert kon zijn ogen niet geloven.
Daar lag een vloot op hen te wachten van niet te tellen schepen. Een Viking
sprak een woord uit dat in de oren van Gerbert klonk als duizend. Duizend
snekken met elk dertig man aan boord, een leger om het hele Frankenland te overrompelen.
Tegen de avond had het onderdeel van Gerbert zich bij de hoofdmacht
aangesloten. De vloot bleef uit het gezicht van de kust. De bemanningen legden
zich neer en kropen in zakken van dierenhuiden om te slapen. Kalme zee, de
zeilen neergelaten, wachten op de dageraad om het land bij verrassing te overvallen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Een jonge
krijger met een stijve linkerarm, gevolg van een slecht genezen gevechtswonde,
gaf Gerbert een huid en wees op zijn borst: “Jag, Gnupa,” zei hij en wees dan
op Gerbert. “Ik Gerbert,” zei Gerbert. Hij sprak traag en Gerbert was verwonderd
dat hij zoveel woorden verstond en begreep. Hij vertelde van zijn diepe inham
aan de zee, begroeid met bossen tot op de kam. Daar woonde zijn moeder, zijn
vader lag begraven in Engeland, gedood door hun vijanden, de Deense Vikingen,
de zwarten. Met zijn lamme arm kon hij niet veel buit meer veroveren voor zijn
meisje thuis. Hij geloofde niet dat hij zijn meisje nog zou weerzien, Vikings
stierven niet op stro, zoals een koe, de verfoeilijke strodood.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Hoorngeschal
klonk van een boot en werd door een volgende boot overgenomen. De krijgers uit
hun slaap gewekt, riemden hun uitrusting vast, keken hun wapens na, namen hun
schild van het scheepsboord. De zeilen gingen bol staan in de bries, die de
ochtendnevel wegveegde. Elke stuurman nam zijn plaats in de slagorde in en stuurde
zijn schip zonder overhaasting naar de kust. De riemen bleven binnenboord, de
handen bleven vrij voor het gevecht. Zij naderden een hoge, loodrechte
rotsmuur, voeren er voorbij tot de monding van een brede rivier. De voorste zeilen
waren uit het gezicht verdwenen en zaten al diep in het land. Met twee, drie
soms vier naast elkaar gleden de snekken met gunstige wind de rivier op. Geen
enkele vijand in het zicht tot de zon op haar hoogste punt stond. In de verte
soms een kerk met enkele huizen, dichterbij een boerderij, aan de einder een
enkele ossenkar met een trosje mensen op de vlucht, te kleine buit voor de
Vikings. Dit was de Seine, hun doel was de grote steden plunderen en
brandschatten. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Hoorngeschal
van de eerste schepen. De boten legden aan op beide oevers en de krijgers gingen
aan wal. Gnupa gaf Gerbert een bijl en deed teken dat hij mee aan de wal moest.
Ze liepen achter de soldaten. De voorposten vochten met Frankische troepen, die
snel bezweken onder de overmacht. De verdedigers hadden een versperring
aangebracht op de Seine, bomen en zware takken stevig ineen getimmerd, om de
zeemacht op te houden. Gerbert, Gnupa en andere minder valide en verminkte
Noormannen klauterden in de versperring die ze van het midden uit naar de
oevers begonnen te slopen. Gerbert waagde zich op de moeilijkste plaatsen, hij
wilde aanvaard worden door de Noormannen om zich te wreken op al wat met Frankische
heerschappij te maken had.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">De
versperring opgeruimd kon de tocht verder. De volgende morgen lagen ze voor een
grote stad, Gerbert hoorde dikwijls de naam Rouaan. In de verte zag hij een
groep mensen uit de stadspoort komen in de richting van de belegeraars, geen soldaten,
ze gingen de strijd niet aan. Na lange palavers keerde de helft van de groep stedelingen
naar de stad terug, de andere helft bleef gegijzeld. Het hele Noormannenleger
ging aan wal en sloeg zijn bivak op. Na vier dagen gingen de stadspoorten weer
open. Volgeladen karren getrokken door paarden of ossen reden in de richting
van het kamp. De brandschatting werd ingelost. De voerlui lieten hun voertuigen
en dieren achter en keerden met gebogen hoofd terug naar de stad. De buit was allerlei:
graan, kledingstoffen, gouden en zilveren kostbaarheden. Een deel van de buit
werd op de schepen geladen. Van de schepen werd gedroogde vis overgeladen op de
karren. De vloot ging onder zeil met een bemanning van tien tot twaalf matrozen
per schip, de overige bemanningsleden vormden een groot leger dat te voet
oprukte. De stad werd verder met rust gelaten, de grote rooftocht over land was
begonnen, Gerbert had er geen vermoeden van waar de rooftocht naartoe ging en
waar het ging eindigen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Waar het
roofleger voorbij trok zou in tien jaar geen gras meer groeien, daar was alle
leven doodgebloed, alle huizen platgebrand, de mannen uitgemoord, de vrouwen geweld
aangedaan. Gerbert dacht vaak aan zijn bruid, zijn zachte, lieve Hilde, hij had
haar naakt gezien als ze een bad nam in de vroonhoeve van Sigibert, hij zag
zich hand in hand onderweg naar Meerbeke om hun huwelijk te regelen en dan de
vermaledijde, wrede heer, die nu wel dood zou zijn. Wraak hoefde hij niet meer
te nemen, dat hield hem niet overeind, wel zijn liefde voor Hilde, zou hij haar
ooit nog weerzien.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Eindeloos
duurde de schijnbaar doelloze tocht. Soms weken lang in de richting van het Noorden,
dan weer naar het Oosten, het Zuiden, opnieuw het Noorden. Waar ze
voorbijkwamen waren de mannen en kinderen vermoord, de meisjes en vrouwen
misbruikt en meegevoerd om elke avond bij het kampvuur opnieuw te dienen, de
runderen en varkens geslacht, de paarden meegenomen. Het land was al ontvolkt
en verarmd door de oorlogen tussen de erfgenamen van de keizer, in jaren geen
oogsten meer en nu de Noormannen. De winter sloeg hard toe. Laat in het
voorjaar trokken ze opnieuw noordwaarts, op hoop van nieuwe buit in een gebied
dat enkele jaren de tijd had gekregen zich ietwat te herstellen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Dagen na
elkaar ging de tocht door een groot woud. Gerbert zat in de achterhoede. Een
kar was door zijn as gegaan en hij deed de reparatie. Zijn vriend Gnupa liep
meer vooraan. De vrouwen en het slachtvee waren voorbij, de laatste soldaten liepen
mee met de herstelde kar terwijl Gerbert zijn werktuigen bijeen raapte. Hij
keek om zich heen, hij was de laatste en niemand sloeg acht op hem. Hij ging
achter een boom als om zich te ontlasten. In het woud hing een halve duisternis
en nog meer treuzelend kwam hij bij een boom met takken tot tegen de grond. Hij
klauterde zo hoog tot hij zich goed verscholen wist tussen de bladeren. De enkele
groepjes achterblijvers hadden meer aandacht voor de achterhoede die ze niet uit
het oog wilden verliezen. In de volledige duisternis klom hij naar beneden om
op de grond te slapen. Bij het eerste zonlicht was hij op pad, zoekend naar de
goede richting. Noorse wapenkledij had hij nooit gedragen, hij liep gekleed in
kleren die hij onderweg had meegepikt.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Al meer dan
vier jaargetijden was Gerbert op zwerftocht. Zijn eerste bewondering voor de
Vikings toen ze koen en onversaagd Meerbeke overvielen, hem bevrijdden en - hij
wenste het uit de grond van zijn hart - heer Karel hadden omgebracht, was omgeslagen
in afschuw en gruwel voor hun blinde wreedheid en baldadigheid. Hij had geleerd
dat een groot deel van de Noormannen niet uit Noorwegen of Denemarken waren, maar
bastaarden in Engeland, Vlaanderen en andere plaatsen geboren uit Frankische
moeders en ontheemde Noren. Zij hadden geen vaderland en geen toekomst aan de
Noorse fjorden en gingen nog erger dan de Noren en Denen tekeer als berserkers.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Gerbert had
geen besef meer van tijd en plaats. Hij was op het einde van zijn krachten, een
gemakkelijke prooi voor de wolven, toen hij het open veld bereikte. Hij zag een
hoeve die als bij wonder aan de rovers was ontsnapt. Alleen een oude vrouw was
in huis, de man en de kinderen waren op vroondienst. Hij kreeg een homp brood
te eten en mocht in het stro slapen. De slaap knapte hem op en de volgende
ochtend kreeg hij weer te eten en de vrouw gaf hem een homp brood mee. Hij
vertelde haar dat hij door de Noormannen was meegenomen, niet dat hij hen
geholpen had. Hij vernam dat hij in het land van Scaldis was terechtgekomen.
Met zijn weinige kennis van het land wist hij toch ongeveer in welke richting
hij moest lopen om Broecksele en Loven te bereiken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Op verspreide
boerderijen op zijn weg bood hij zijn diensten aan om kleine karweien uit te
voeren, verdiende de kost en slapen en maakte zo zijn weg naar Brachbante en vervolgens
het graafschap Loven. Nog een dagreis en hij was in de heerlijkheid Meerbeke.
Tegen de avond bereikte hij zijn geboorteplaats. Hij liep er in een boog
omheen, hij wist niet wat hem te wachten stond, wie de overval had overleefd en
over veld en door bossen bereikte hij Riminham. Een grote vreugde doorstroomde
hem als hij de Dylia bereikte. Hij zwom erover om het wad te vermijden. In het
maanlicht vond hij de dijk van Sigibert. Met grote passen liep hij naar de
manse en klopte op de deur. Sigibert zelf deed open, schrok en liet hem binnen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Waar komt
gij vandaan', vroeg hij.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Waar is
Hilde?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Iedereen
denkt dat ge dood zijt. Karel wilde dat Hilde trouwde met een van zijn
dienaren. Zij woont in het dorp, in het derde verblijf rechts van het kasteel.
Karel is niet dood, hij had zich in de kerk verstopt.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">In het
schemerdonker van de ochtend verliet Gerbert de manse, zonder de anderen te
wekken. Hij wilde Sigibert niet belasten met zijn aanwezigheid. Hij zocht een
schuilplaats in een kreupelbosje in het zichtbereik van Meerbeke, om van daar
in de avond naar Meerbeke te gaan om Hilde te zien. Bij de Noormannen had hij
geleerd rustig te blijven op een kleine plaats. Hij luisterde naar de vogels,
het geritsel van konijnen en veldmuizen. Hij was zeer bedroefd. Met de
duisternis waagde hij zich in de dorpskom. Het was druk, de meeste bewoners
stonden opgewonden te praten, en zo geraakte hij ongezien waar hij wilde zijn.
Hij klopte aan, met bonzend hart, was de dienaar thuis dan zou hij moeten vechten
voor zijn leven, dat had hij in het voorbije jaar geleerd. Hilde zelf deed
open, herkende hem en viel in zijn armen. Ze trok hem naar binnen en sloot de
deur. Ze omhelsden elkaar, dat was hun eerste echte omhelzing en kus in hun
leven. Ze ging van hem weg staan en zei dat haar wettelijke man en vijftien wapenknechten
vertrokken waren met heer Karel voor dienst in de strijdmacht van de graaf.
Koning Arnulf had zijn volk opgeroepen om met een groot leger de Noorman te
bekampen en uit het land te drijven. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Plots werd
hard op de deur geklopt. Iemand riep: “Opendoen. Ik ben terug. De Noormannen
zijn naar Frankenland.” Het klonk opgelucht.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Mijn man,”
fluisterde Hilde. Er was maar een deur, geen vensters. Gerbert zat in de val.
Hilde deed open. Een zwaargebouwde man stond in de deuropening met een fakkel
in zijn hand. Hij zag Gerbert, wilde hem grijpen maar de fakkel hinderde hem.
Gerbert duwde hem opzij en rende buiten, de velden in. Hij liep niet ver, het
had geen zin. De dienaar had Hilde betrapt en volgens de wetten had hij het
recht haar te vonnissen, haar versmachten onder een kussen, haar in een zak stoppen
en in de Molenbeek verdrinken, haar naakt de deur uitjagen. Deed hij dat
laatste maar, dan was ze volgens de wet zijn vrouw niet meer.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Het was bijna
zomer, hij kon overleven. Eten was er te vinden, een stukje bij Sigibert of bij
andere onvrijen en laten te Riminham die hij kende. Maar dat soort leven wilde
hij niet. Hij wist niet wat er met Hilde ging gebeuren, als ze hem in haar buurt
vonden ging ze er zeker aan. Hij zakte af in de richting van Loven. Tegen
zonsopgang meende hij een dof gedruis te horen, als van veel mensen in
beweging, hij kende dat geluid. Hij ging zich naast de weg verbergen, het zou
een bende Noormannen kunnen zijn, een afgezonderd geraakte troep. Nu zag hij
dat het gewone burgers waren, de Lovenaars die met hun bedienden en hun
bezittingen de vlucht namen met paardenkarren en ossenwagens. Hij toonde zich
en vroeg aan een voerman wat er gebeurde. De Noormannen waren gezien, niet ver
van Loven. Een ruiter in galop deed hem opzij springen. Die was onderweg om de
heer van Meerbeke en zijn soldeniers opnieuw op te roepen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Gerbert
bleef bij de vluchtelingen tot in Meerbeke. Daar hielden ze halt. Hij zag Karel
en zijn dienaren het kasteel verlaten, Hilde deed haar soldaat geen uitgeleide.
Gerbert was op weg naar haar verblijf, toen rumoer ontstond uit de richting van
Malinas, mensen op de vlucht voor Vikingen die op de Schelde waren gezien en
die Antwerpen gingen aanvallen. Gerbert doorzag hun strijdplan. Met hun vloot
konden ze Loven bereiken, daar hun landleger versterken, met de twee troepenmachten
samen zouden ze sterk genoeg zijn om het leger van Arnulf te verpletteren en
dan was deze streek voor altijd Noormannenland. Gerbert kende die tactiek, wist
hoe die te ontredderen maar dan moest de meier meewerken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">De meier was
thuis. Hij herkende Gerbert en stond hem met tegenzin te woord, hij was bang dat
de heer hem achteraf zou straffen als hij met een veroordeelde omging. Gerbert overtuigde
hem om alle beschikbare mannen te verzamelen om een versperring aan te leggen op
de Dylia en zo de schepen van de Vikingen op te houden. Een dag winst maakte
het verschil. De meier was niet zo dom dat hij niet begreep dat een nederlaag
van Arnulf ook zijn einde betekende. Samen liepen ze naar de verblijven van
laten en horigen en hij liet iedereen buiten komen. Ze moesten alle bijlen en
zagen die ze hadden meepakken en hem volgen. Een vrouw die hij kende vertelde hem
dat Hilde door haar man was weggejaagd, zonder kleren of iets, het veld in. Dat
was goed, hij had haar niet gedood, hij vond haar later wel. Eerst de strijd,
eerst overleven.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Burgers op
de vlucht die niet wisten waar naartoe gaven hun ondergeschikten opdracht om
met de meier mee te lopen, met de werktuigen die ze bij de hand hadden.
Onderweg overlegde Gerbert met de meier wat er moest worden gedaan. Gerbert
wist er alles van, hij had vele versperringen mee gesloopt. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Onderweg
zaagden ze armdikke stammen en takken af die ze mee naar de Dylia sleepten. Aan
de rivier gaf Gerbert aanwijzingen om een stevige versperring te bouwen, die
niet zou begeven onder de eerste stoot als de Vikingschepen ze ramden. Hoe dieper,
hoe meer tijd de Vikingen verloren om ze om te hakken en Loven te bereiken. Als
bezeten werkten de mannen aan de versperring een eind stroomafwaarts van het
wad. Tegen de avond stond driehonderd voet versperring in het water. De Vikingschepen
waren niet ver meer weg. De meier had verkenners uitgestuurd en die hadden
gezien dat de eerste Noormannen al voorij Malinas waren, hoogstens drie of vier
meanders van de versperring verwijderd. Zonder rusten, onderweg een homp brood
in de mond, trok de bende timmeraars zo snel ze konden stroomopwaarts om mijlen
hogerop een tweede versperring aan te leggen. Iemand wees naar het water en
schreeuwde. Er zaten wolken rood in het water, meer wolken tot het water
helemaal rood was gekleurd, het was een stroom van bloed uit Loven. Daar was de
strijd gestreden, wie ook de overwinnaar was, de vloot uit Antwerpen zou te
laat komen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Stil bleven
ze staan kijken naar de nu paarsrode vloed. Uit de richting van Loven kwam de
hoefslag van veel paarden naderbij. Vluchten had geen zin meer, waren het de
Noormannen dan zouden die hen tot de laatste man nazitten en afmaken. Gerbert
herkende de eerste ruiters als Franken. Zij hadden gewonnen. Een voornaam heer
reed voorop, gevolgd door andere edelen te paard, ook de graaf van Loven. De
heer van Meerbeke was er niet bij. De meier knielde en deed de heer het verhaal
van de versperringen, hij hoopte dat hij goed werk had verricht. Hij eiste niet
de eer voor zich alleen op. Hij nam Gerbert bij de hand en stelde hem voor als
de man die de moed en het vernuft had om de versperringen in de rivier aan te
brengen. De graaf herkende hem van vroegere vroondiensten en vroeg het woord
aan Arnulf. Hij zei: “Karel de heer van Meerbeke heeft zich bijzonder laf
gedragen in de strijd om Loven, hij heeft geen enkele vijand gedood en was
alleen begaan om het behoud van zijn eigen lijf. Ik heb hem zijn leen ontnomen
en de meier komt in zijn plaats. U, Gerbert de timmerman, ken ik nog. U bent
niet alleen een goede timmerman, bovendien hebt u met de inzet van uw leven ons
geholpen om de Noorman voor lange tijd te verslaan. Mag ik u tot ridder slaan.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Gerbert
knielde en sprak: “In alle deemoed, heer graaf, ik zou liever boer worden op de
manse van Sigibert en zijn dochter Hilde trouwen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Dan nam
Arnulf het woord: “Ik als Arnulf, keizer van het Heilig Roomse Rijk, verklaar
Gerbert voor altijd een vrije man in het hele rijk. Hij mag zich vestigen waar
hij wil. De Noormannen zijn bij Loven verslagen en nu gaan we hun vloot vernietigen.
We zullen eindelijk verlost zijn van de gesel Gods. Ik schenk al deze dapperen,
laten en onvrijen de vrijheid. Meier, schrijf hun namen op.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Onder
gejuich vervolgden de ruiters en het voetvolk hun weg, de vloot moest nog worden
aangepakt. Verkenners kwamen melden dat de rivierversperring te Riminham half
was gesloopt, het plan van Gerbert had gewerkt. De Keizer hield zijn troepen op
tot het hele leger zich verzameld had en gaf een deel van de troepenmacht bevel
een bocht te maken om de Vikings heen. Te laat merkten de Noormannen dat ze in
de val zaten, ze poogden de zeilen te hijsen maar hinderden elkaar, voor een
keer sloeg de wanorde toe. Met brandende pijlen schoten de soldaten van Arnulf de
vikingboten in brand, de bemanningen moesten het water in en waren gemakkelijke
slachtoffers voor de soldaten van de keizer, die de overwinning snoven en hieuwen
er op los met hun lange zwaarden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Gerbert liep
om het slagveld heen. De enige plaats waar hij Hilde kon vinden was in het huis
van Sigibert. Wat hij vreesde had zich voltrokken. De manse van Sigibert was in
de as gelegd. De Noormannen waren hier voorbij gevaren en hadden niets heel
gelaten. Hij zocht naar de overlevenden of de doden. Achter het huis lag
Sigibert met ingeslagen schedel, naast zijn vrouw, met half afgehouwen hoofd. De
jongste dochters vond hij niet, die hadden ze meegenomen. Ook Hilde vond hij
niet. Hij begon een kuil te spitten om de doden te begraven.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Als de kuil
gereed was hoorde hij zijn naam uitspreken. Hij herkende de stem van Hilde. Zij
stond achter hem, haar lichaam gewikkeld in een lap ruwe stof. Zij viel in zijn
armen als zij de lichamen van haar vader en haar moeder zag liggen. Gerbert zei
dat hij de meisjes niet gevonden had, dat ze waarschijnlijk door de Noormannen
waren meegepakt en onteerd. Door haar tranen heen schudde Hilde neen, ze had de
meisjes weten te redden door diep in het bos te lopen terwijl Sigibert zijn leven
gaf om de moordenaars op te houden. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Hij had nu
een nieuwe taak. Hier blijven en met Hilde en de meisjes de manse
wederopbouwen. Zodra het graf was dichtgegooid en twee ruwe houten kruisen
geplant, begon Gerbert berken te hakken voor een voorlopig onderkomen. Hilde en
de meisjes droegen riet, stro en droog gras aan. Tegen de avond was een luifel af,
genoeg voor onderdak tot tegen het najaar een stuk van de manse weer was
opgetrokken. Die avond sliep Gerbert voor het eerst bij Hilde. Ze was geen
maagd meer, maar hij ook niet, hij had bij de Noormannen tussen de vrijgevochten
Frankische vrouwen geen kuis jaar achter de rug. Hij was nu een vrije, Hilde
was nu wettelijk af van haar man en van de rest trok hij zich niets aan. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Zoals Arnulf
het voorspeld had, zijn de Noormannen nooit meer teruggekomen. Ze bleven in het
deel van het Frankenrijk dat nu Normandië heet, die naam is het enige dat overblijft
van de eens zo roemrijke stammen die alle kusten van Europa, van de Atlantische
Oceaan tot de Middellandse Zee, tot in Constantinopel onder de voet hadden
gelopen en tot in IJsland, Groenland en Amerika waren gevaren. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Van de
vroonhoeve van Sigibert en zijn nageslacht is nooit iets weergevonden, ook niet
nadat de Dylia werd ingedijkt en de naam Deel kreeg. Kleigrond is bijzonder
ongeschikt voor fossielvorming en van het kleine kerkhof dat Sigibert en Hilde
en hun nakomelingen aanlegden is geen enkele bot naar boven gekomen bij de
omvangrijke waterbouwwerken die later werden uitgevoerd. <o:p></o:p></span></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-3931855566165608672017-07-21T11:09:00.001-07:002019-01-30T03:56:01.121-08:0037 DE GROTE OMMEZWAAI<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">DE GROTE OMMEZWAAI <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik mag mezelf een vader van de <i>Grote Ommezwaai</i> noemen want ik heb mee
de hefboom overgehaald die de mensheid uit de barbaarse tijd van oorlogen, mensonterend
geweld, onstuitbaar godsdienstfanatisme, ongelijkheid, bittere armoede, honger
en totale uitholling van de natuur heeft opgetild naar tijden van voldoende
eten, drank en vermaak voor iedereen, onbaatzuchtige geneeskunde en
dienstbetoon, rassengelijkheid en welstand, ook voor de schuchtere, de slechtst
bedeelde en de lelijkaard. Wij volbrachten het wonder met mensenhanden en staan
erop dat onze daden in latere eeuwen niet als het werk van god worden neergeschreven
in een Heilig Schrift, die in het verleden alleen maar voor kwalijke toestanden
hebben gezorgd. Daar zal het <i>Wereldgeweten</i>
over waken<i>.</i> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Een sombere gedachte drong zich aan mij op. Ik
stond op van mijn ligstoel, ging binnen een schijf in de speler stoppen, de
jaargetijden van Joseph Haydn, en schonk me een borrel perenbrandewijn in om de
somberheid weg te drukken. Sterke drank redde me vaak van dwanggedachten en
neerslachtigheid die mij overvielen telkens als ik me aan het herlezen en
herschrijven zette van het relaas van de <i>Grote
Ommezwaai</i>. Plots overrompelde me weer dat heimwee, dat grote verlangen naar
mijn Vlaanderen. Er waren berichten dat mijn volk zijn verdraagzaamheid had
weergevonden, dat rivieren en beken weer gezond waren, dat hun helder water
krioelde van stekelbaarsjes, echels, kokerjuffers, watertorren, schrijvertjes, dikkoppen,
salamanders, rivierkreeftjes, vissen, eenden, reigers en aalscholvers. Het
groen was er altijd veel malser en intenser dan het vale en droge geelgroen van
hier. De grauwe hemelen verbrandden de ogen niet, zoals de helwitte zon die hier
zo groot is als de hele hemel en die men niet in het gezicht mag aanschouwen. In
de herfst in de motregen huilden de bomen thuis stille tranen om hun verloren
bladeren, de schaduwen groeiden en krompen er met de jaargetijden. Dat en zoveel
meer miste ik hier in de Sahara.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Een flinke slok voorkwam een opkomende
kortademigheid en hartkloppingen, zo lang ik het daar mee kon redden was het
goed. Ik was blij dat ik te oud was voor nachtmerries maar vreesde de slapeloosheid
die de derde leeftijd zo kan teisteren. Mijn rechterbuur de Toeareg zei dat het
de Djinns waren die mij bezochten, die woonden hier nog onder de grond en gingen
nooit weg zelfs als het vol huizen was gebouwd. Mijn linkerbuur de Hindoe hield
het bij de zielsverhuizing, de ziel die zich een vroeger leven herinnerde, van hond
of paria, die altijd in tekorten en op vuilnisbelten had geleefd en zich niet
kon aanpassen aan het goede leven van de nieuwe tijd. Hij zelf had daar geen
last van, hij was gezegend met de ziel van een brahmaan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Maar de oorzaak van mijn kwaal lag bij de
overbuur, de Oezbeekse bouwvakker, zoals zijn stambroeders meester in het optrekken
van bungalows uit afbraakmateriaal. Hij kwam bij mij ontbijten en praten,
bracht geitenkaas met suiker en gesmolten boter mee, cognac, groene thee en wodka.
Na een bierglas wodka was hij van oordeel dat vriendschap boven alles ging en
dat mensen niet zo dom zijn als het erom gaat dat ze het beter krijgen. De Oezbeek
had de overwinning behaald in de oorlog van tienduizend jaar tussen de mens en
de Hongersteppe, waar de Oezbeek nu in plaats van twee soorten vijgen er
tweeënveertig had. Hij had Iris mee opgebouwd en was vertrokken naar de
bouwplaats Aquarius, de tweede stad in het diepst van de meest droge woestijn
ter wereld. Dat was goed, maar hij had Rosemarie, mijn bijzit meegenomen. Ze
was ontevreden omdat ik haar minder dan een keer per drie dagen besteeg. Dat
was voor mij meer dan ik nog aankon, maar een man helemaal zonder seks zetten
was niet eerlijk en de oversekste Oezbeek had al twee bijzitten die hij beiden
meenam zonder mij een afleggertje te laten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Het boerenkoor van Haydn zong dat de
lieftallige lente in aantocht was, Komm, holder Lenz. Een lente die er in Vlaanderen
heel verschillend uitzag dan in deze op woestijnzand gebouwde wereld. De
achthonderd vierkante meter van mijn tuin waren van de andere panden gescheiden
door een scherm van bamboeriet en bloemenheesters. Het groen was nors, dor en olijfachtig,
maar bloemen, vogels en vlinders hadden de meest onwaarschijnlijke kleuren en
vormen. Een dadelpalm wierp zijn schaduw op het gras van het gazon, een harde,
vaalgroene soort. Het stond tien centimeter hoog, tijd om het te maaien. Het
gras was voor de vleesfabriek, waar het met bieten, rapen en graan in roestvrijstalen
vaten met toevoeging van chromosomen en enzymen werd omgezet in sappig,
smakelijk vlees, met weinig vet en geen pezen, volstrekt aanvaardbaar voor
vegetariërs. In het midden van het grasperk stulpte de bevloeiingsbeek uit tot
een vijvertje met rode visjes, die vaak het bezoek kregen van de purperreiger.
In de hoek aan de kant van de Toeareg lag een holle, plastic kopie van een
abstracte moederfiguur van Henry Moore. Dat was mijn compostvat, dat alle verteerbaar
afval tot zich nam en tot compost verteerde, voor de landbouwgronden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik las luid de openingsalinea van mijn relaas
<i>Het Boek van de Grote Ommezwaai</i> voor
aan mezelf: “Een kwart eeuw anarchie volstonden om de aarde opnieuw te doen
bloeien als in het Pleistoceen. In de Sahara, waar vroeger niets was dan de
droogte, het fluisteren van het zand en het huilen van de woestijnwind, hebben
wij het tropische paradijs herschapen. Er groeien palmbomen en loofwouden,
varens, appelbomen, citrusboomgaarden, groentetuinen, bloemenvelden, in de
schaduw wonen mensen en dieren en vloeien beken en rivieren. Wij wisten niet
hoe de wereld er twintig jaar later zou uitzien, maar er moest iets goeds
voortkomen uit onze beginselen: wereldburgerschap, allemansrecht op lucht,
water en aarde, gezagloze en winstbejagvrije samenleving, totale ontwapening,
vertroetelen van de natuur als een eigen kind, Oost en West, Noord en Zuid
samen één volk, zoals het tweehonderdduizend jaar geleden in Afrika begonnen
was voor de trek begon van de eerste, echte mensen. De akkers verlost van
landbouwtractoren en weer betreden door Brabantse trekpaarden, kunstmest
beperkt tot de ecologische noodzaak, sproeisels verboden, geen smeerpijpen en
stadsriolen meer naar de zee, geen oorlogen meer voor olievelden, geen revoluties
voor fanatieke waanbeelden, zonder werk zitten geen plaag maar een zegen. Er is
helder water, gezonde lucht, eten en ontspanning voor iedereen. Dat haddden we zo geregeld:</span></div>
<div class="MsoNormal">
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Ieder mens geniet een levensstandaard gelijk
die van een stad als Brussel omstreeks 1980. Die standaard is berekend op duizend
consumptie eenheden per dag, geregistreerd op een onvervreemdbare persoonlijke
chip. De eenheid van consumptie is de Lara, een ruilmiddel genoemd naar onze
grote heldin. Voor die duizend Lara doen wij een inspanning naar eigen kunnen
om de norm te halen, wie meer doet verdient niet meer Lara's dan de norm, om te
vermijden dat een ruilmiddel weer geld en een machtsmiddel zou worden. Hij
krijgt rusturen op zijn tegoed die hij niet verplicht is op te nemen. Wie
weigert wat dan ook te doen, al is het een tuin wieden of pakjes dragen,krijgt
na e"en tijd minder Lara's, zodat hij onder de standaard blijft, maar
tekorten zal hij niet lijden. We hebben bewezen dat de mensheid tot het
allerhoogste in staat is als niemand enige verdienste opeist. <o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;"><br /></span>
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Een vergrijsde Trotskist die zijn leven lang
op de barricades had gestaan, had tenslotte de ijver gevonden om een boek te
schrijven en de liefde, de goedheid, de edelmoedigheid en de zelfverloochening
te verwoorden van de helden die de aarde hebben gered van een troosteloos einde.
Was stijl de enige maatstaf om een boek bij de meesterwerken of de rommel in te
delen? Wat konden metaforen, verwijzingen, citaten, transformaties, symbolen,
spiegels, dubbele bodems en intertekstualiteit nog toevoegen aan de gestalte
van een reus onder de mensen? Ontroert het onopgesmukte levensverhaal van pater
Damiaan die de dood inging voor zijn melaatse medemens, niet zonder meer? Was
twintig jaar ontbering in de gloeiende woestijn om Iris te winnen op de meest
barre streek van de wereld, waar het laatste water eeuwen geleden was
opgedroogd of diep in de grond weggekropen, waar geen plantengroei meer
mogelijk was en alleen wat klein en giftig ongedierte onder gloeiend zand of
stenen in leven bleef op een dieet van lucht en koolstof, waar de zee, de
bewoonde wereld en de landbouwgronden tweeduizend kilometer ver af lagen, geen
epos om de sagendichter in vuur en vlam te zetten?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Mijn vriend Wannes de kakelbonte papegaai,
liet zich krijsend op de palmboom vallen. Zingen in de toon zou hij nooit
leren, fluiten kon hij, op een dag zou hij leren praten, het zat eraan te
komen, om nootjes, koekjes en stukjes appel te bedelen of te eisen. Hij
klauterde naar de grond, sprong fladderend over het vijvertje en stapte op mij toe.
Hij floot met de muziek mee, liet zijn kopje aaien, sprong op het tafeltje en
pikte een aardnoot uit de schaal.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">De bel ging. Ik riep ja, de deur was altijd
open. In de nieuwe samenleving is een slot een belediging, immoreel, een
deurbel is er om zich kies te melden. Het was de Toeareg van naast de deur. Hij
of de Hindoe kwamen altijd wat te kort, thee of suiker, altijd wat. De Oezbeek
was anders, die bracht wodka, maar roofde mijn Rosemarie. De jonge Toeareg,
zonder sluier, had niet meer het beeld van de wereld dat zijn vader had: de Sahara
was overal en wie het over zijn welig grasland en eeuwige bossen had, liep te
liegen, want die bestonden niet. Deze had de tijd niet gekend dat water van heel
ver met ezels werd aangebracht en dat de wadi, waar nu water flonkerde, een
uitgedroogde rivierbedding was, nu gevoed door de manshoge pijp, komende uit de
Atlas, gemaakt van afgedankt oorlogsmateriaal en aanvullend gevoed door beekjes
die hun water krijgen uit de bronnen die weer begonnen op te borrelen op hun
oude plaatsen en hun weg naar de wadi hadden teruggevonden, nadat het hier,
door toedoen van ons, tien jaar geleden weer is begonnen te regenen. We hadden
zo lang water aangevoerd, de grond vochtig gehouden en jonge planten gepoot tot
de wolken, aangetrokken door de natte bodem, tot hier geraakten en gelijk een
regenboog meebrachten. Zo was het Afrikaanse paradijs tot wedergeboorte
gekomen, Afrika, waar de mens was ontstaan uit warme lucht, water, mineralen,
tweeslachtige kruipdieren, vogels, spookdiertjes, halfapen en australopytheken.
Nu was de pijp van hier tweeduizend kilometer verder doorgetrokken, waar een tweede
Iris uit het niets te voorschijn zou komen. Daar was de Oezbeek heen, met Rosemarie
in zijn bagage.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">“Thee zeker,” vroeg ik in het Frans, dat hier
en daar in het gebied was blijven haperen. Hij knikte. Zijn thee was weer op,
hij zoop thee als een zeef. Alle Toearegs dronken thee in grote hoeveelheden.
Bier of sterke drank was ze als moslims verboden maar de godsdienstvoorschriften
begonnen hun invloed te verliezen sinds ze geen kracht van wet meer hadden. Ze
vonden dat ze zelf ook wat te zeggen wilden hebben in het bestier van hun
leven, buiten dat stoffige, naargeestige geloofsboek om. Hun n</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">denbestaan
in de steeds verder teruggedrongen woestijn hadden velen geruild voor een leven
van rondtrekkend profsporter. Hun krijgshaftigheid leefden ze uit in de vele
sporten die nu werden beoefend, in plaats van oorlog te voeren. Andere
stamgenoten gaven de voorkeur aan een rustig leven in een stenen huis aan een
dorpsstraat, type Europa, met een kruidenier op de hoek en theehuizen rond de
kleine moskee. In hun lederen tenten in de verder afgelegen zandvlakten woonden
alleen nog kluizenaars die boete deden voor de zonden van degenen die hun
kinderen niet meer lieten besnijden en koffie en bier dronken. De buur
verfoeide sport, was eenvoudig arbeider in de robottenfabriek en was heel
gelukkig met zijn vrouw, een zwart meisje, afstammelinge van hun vroegere
slaven, wat hij niet eens meer besefte.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik ging in mijn deur staan. Naast het paadje
van de voordeur naar de straat, stonden de aronskelken in bloei, druk bezocht
door dikke kevers, vliegen en vlinders. Een grote, blauwe vlinder ging een
schijngevecht aan met een roze soortgenoot en verdween in de tuin van de andere
buur, de Hindoe. Die had van zijn tuin een bessenplantage gemaakt, wijnstokken,
rode bessen, frambozen. Hij was in zijn tuin en kwam met zijn hoofd en twee
koperen cimbalen boven de heesters uit. Met door merg en been snijdend
gekletter verjoeg hij de mussen en andere snoepers, wat hij als Hindoe beter
zou laten om de zielen die nog voor hun verhuizing stonden niet al te onrustig
te maken. Een echtpaar Bantoe’s met een kinderwagen voerde een gesprek met een
echtpaar Berbers in de nieuwe taal, het Iriscreools, die in de Sahara was
ontstaan, een mengsel van oude inlandse talen dat het Arabisch, Frans, Engels,
Spaans, Portugees en Nederlands van de vroegere verdrukkers, vervangen had. De
Toeareg kreeg de thee en vertrok.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik woonde in de Thermidorstraat, in de
buitenste cirkel van de Bakoeninsector, overtrokken namen, maar er was sprake
van ze te veranderen, na een referendum, in bloemennamen of namen van
zachtmoedige helden en uitvinders van natuurvriendelijke snufjes, zoals Johannes
XXIII en Poubelle.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik liep weer binnen, het was tijd voor mijn
sportavond en een uitstap naar de centrale pleinen. Even met het slijpschijfje
over mijn grijze stoppelbaard, mijn reet en mijn geslacht wassen met reukzeep,
een proper wit hemd en witte broek, witte pet en wit jasje over de arm, tegen
de avondkoelte straks. Ik deed de deuren en ramen dicht om insecten, spinnen en
duizendpoten buiten te houden, dieven waren er niet meer sinds iedereen, ook de
werkschuwe, zijn deel standaarden kreeg van de opbrengsten van industrie en
landbouw. (Zie toelichting op het einde van het verhaal)<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik wandelde tot bij de ijzeren brug over de
wadi, de bevloeiingsrivier die daar de stad verliet en de richting nam van het
oneindige reservaat, dat zich uitstrekte tot voorbij de imposante bergketen met
sneeuwtoppen die van het hoogste punt in de stad te zien waren. Aan de voet van
de keten golfden heuvels tot de rand van de stad, een afschrikwekkend woest gebied,
kale rotsen en dorre puinhopen van steengruis zo oud als de aarde zelf, tot de
Ommekeermens met de beregening begon om er een wildpark van te maken. Voor
landbouw was de grond ongeschikt, onvruchtbaar als het maanoppervlak, maar nu
groeiden er acacia’s die hun witte bloemen als sneeuw uitstrooiden, metershoge
wolfsmelk als kandelabers, reuzencactussen, bo</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">chtig
kruiskruid, agaven, varens en lang, hard gras.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik bleef een tijdje op de brug naar het
klaterende water kijken en liep dan naar de overkant, daar waar de vier meter
hoge omheining van pinkdik kippengaas een bocht maakte. Het hekken was
aangebracht om de gevaarlijke dieren uit de stad te houden en de mensen te
weren uit het dierendomein. Het reikte meer dan driehonderd kilometer ver in de
richting van de bergketen. Hier vlak bij de stad zag het reservaat eruit als
een savanneboomgaard, kort afgegraasd gras onder de bomen met papaja’s,
passievruchten, sinaasappelen en bananen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Bij het kippengaas stonden twintig, dertig
mensen bijeen te lachen en te gillen. Een gorillafamilie was op bezoek, een
reusachtige zilverrug, slecht geluimd als altijd zag hij er woest en
onbeschaafd uit, maar dat was een kortzichtige misvatting, de gorilla stond
daar om het gedrag van de nieuwe mens gade te slaan. Als gezinshoofd liet hij
de argeloosheid over aan zijn twee vrouwen en vijf kinderen. Een van de vrouwen
droeg een tros bananen, scheurde er een banaan af en stak hem door de draad
naar een lachend zwart jongetje.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Aan de halte bij het hekken nam ik de
elektrische pendelbus naar het centrum. Nog meer mensen stonden te wachten, een
hydrogeentaxi bracht nog vier busreizigers. Ik was de enige Europeaan, maar na
twintig jaar tropenzon was er niet veel verschil meer met Palestijnen,
Israëli’s, Noord-Afrikanen en Vlamingen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">De bungalowzone maakte plaats voor straten
met gesloten bebouwing, we reden tussen huizen van twee en meer verdiepingen,
dan woonblokken tien hoog. De bus stopte aan de Natzweilerterminus aan de rand
van de verkeersvrije centrale pleinen. Helemaal in het midden lag het Roosstadion
met zijn honderdduizend zitplaatsen, die al weken vooruit waren geboekt. Sport
was nog meer dan vroeger populair, sport was weer een spel geworden, beoefend
door sportlui die sport als hun taak hadden gekozen om hun standaarden te
verdienen, overwinningen brachten hen geen duit meer op, het ging om de eer en
het behoud van hun plaats in de ploeg. Strijden was hun reden van bestaan, zegevieren
onder opzwepend gebrul en ontroerend gejuich van een stampvol stadion, de
oorspronkelijke bestaansreden van sport.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">In het avondlijke duister baadde het
Roosstadion in een zee van kunstlicht. De hemel stak pikzwart af tegen de witte
muren van het niet-overdekte stadion en de kleurenkakofonie van de zijden
supporterstruitjes. De honderdduizend zingende en hossende kijkers, gekomen uit
alle hoeken van de wereld, maakten in het licht van de schijnwerpers een
overweldigende en gevaarlijke indruk. Van mijn plaats, een stevig in de vloer
verschroefde zitschelp van slagvast plastic, overschouwde ik de arena. Dit was
wat de repressieve tolerantie betekende voor de staatsmenners in het voorbije
tijdvak, de drukklep om spanningen te regelen, het volk koest te houden en hun
heerschappij te bestendigen, zoals de keizers van het oude Rome. Wat goed was
voor de Romeinen was goed voor de mens van nu, kijksport als catharsis, als
uiting van de menselijke natuur om steeds, lichamelijk en geestelijk, in
competitie te treden. De zevenslag, een variant op Spel zonder grenzen was
sportief een grote meevaller, de uren vlogen voorbij. Ik verliet het stadion
onder de indruk van het ongelooflijke enthousiasme en gelukzaligheid van het
publiek.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">De rumoerige, gezellige stadspleinen
sidderden van verwachting. Ik had de hele nacht voor mij en wandelde op mijn
gemak over het godsdienstplein. Ik bewaarde de stilte omdat ik vond dat ik
andermans geloof diende te respecteren, zonder zelf gelovig te zijn. Er zweefde
een gemoedelijke, huiselijke ambiance over het plein, gezoem, gezang, geratel,
gerinkel en gegong alom, rook van brandende, geurige harsen en houtsoorten. De
kleine minaret was ingedommeld, de moëdzzin was al slapen. Een negerin poetste
met een wollen doek een koperen schijf van de eredienst der zonaanbidders.
Moslims en christenen hadden niet meer het recht haar zonnecultus te verbieden
of te vervolgen. Op de bidbank voor het beeld van Boeddha zaten twee Tibetanen
hun gebedstrommels te zwaaien. Bij de pas geverfde totempaal stond een schaal
exotische vruchten. Geiten, lammeren en andere dieren eindigden niet meer op
het offeraltaar, offerrituelen waren uit de tijd. Wat hadden de rituelen ooit
betekend? Bloemen neerleggen, kaarsen branden, een brok brood doorspoelen en
mompelen heer dit is uw lichaam? Het was altijd iets of iemand die moesten
geofferd worden, komedie, het ware offeren was met vreugde of tegenzin jaren
van je leven geven of de dood ingaan. Toch was het spontane verlangen van deze
mensen naar religie voor hem geen bewijs van het godsbestaan, dan zou het spontane
verlangen naar macht en bezit het bewijs moeten zijn van het bestaan van een
galerij van goden, die van oorlog tot die van commercie en vrije liefde. Ik zou
wat minder moeten denken maar kon het niet laten. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Hoge, goed onderhouden hagen scheidden de
godsdiensten op natuurvriendelijke wijze. Op dit plein liepen overdag de pelikanen,
ibissen en maraboe’s te bedelen voor een hapje, die heerschappen gingen voor
niemand uit de weg en trokken aan de jassen en de handtassen, het waren de
zakkenrollers van deze tijd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Het liefst liep ik over het plein van de waardige
spellen, waar het vermaak- en vertierplein op aansloot. De spelborden waren in
de vloer ingelegd met gekleurde of zwart-witte tegels en er omheen stonden vijf
tot tien rijen banken, schuin oplopend. Meestal zaten daar de aandachtige
kenners die liever toekeken dan zelf te spelen. Er waren de klassieke borden,
schaak, dammen, back-gammon, jockey, domino en de modespellen stratego,
monopoly, nog andere. Het mooiste was pentatracus, een zeer oud spel, jaren
geleden ontdekt in een Perzisch graf. Vier sets stukken in de kleuren rood,
geel, blauw en groen. Ik kon uren op het spel zitten kijken, meedoen was
uitgesloten, ik moest te lang nadenken bij iedere zet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Het restaurant van ‘Dikke Moe’ lag aan de
zedige kant van het vermaak- en vertierplein. In een hoek achter een tafeltje
vroeg ik een portie frikadellen met gestoofde krieken en een halve liter donker
bier. Moe had een paar minuten en kwam een gat zitten. Ik sprak van mijn verlangen
om Vlaanderen weer te zien, de rivieren stonken er niet meer.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">“En het racisme,” zei ze, “stinkt dat niet
meer?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik had veel begrip voor het misprijzen van
Dikke Moe voor haar geboorteland. In haar jeugd trouwde ze met een Marokkaan en
haar familie en vriendenkring stootten haar uit. Ze kreeg twee kinderen, op
school eerst een bezienswaardigheid, later pestschapen. Toen de <i>Grote Ommezwaai</i> uitbrak was ze er van de
eersten bij om naar de bouwplaats van Iris te trekken, hier dus. Haar man was
een buizenfitter, die laste vijf jaar lang aan de grote pijp van het
Atlasgebergte tot hier. Hij kreeg een dodelijk ongeluk maar zij bleef in
Afrika. Nu waren de kinderen groot, hadden leren lassen en werkten aan de pijp richting
Iris II.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik haalde mijn Larakaart uit mijn
portefeuille, een magnetische kaart van onverwoestbaar plastic die heel mijn hebben
en houden, mijn vertier, mijn maandsaldo en mijn verblijfplaats bijhield. Af en
toe toetste ik met behulp van mijn kaart en met handoplegging op een
gewetensterminal mijn stem in het Wereldgeweten, en besliste mee of alles naar de
zin van het <i>Wereldgeweten</i> van de <i>Grote Ommezwaai</i> verliep. Het <i>Wereldgeweten</i> was het elektronische
brein dat het ontstekingsmechanisme van de Moeder van alle kernbommen beheerste,
de ijker van de rechtvaardigheid, een wreed maar rechtvaardig geweten. Door de
handoplegging kon niemand het mechanisme van de leugendetector misleiden, als
teveel bedriegers en misbruikers het <i>Wereldgeweten</i>
zouden trachten te misleiden, zou de terminale kernontploffing volgen en
bestond de aarde niet meer. Wij, de rechtvaardigen hadden ons leven in pand
gegeven om een wereldorde zo eenvoudig en doeltreffend als iemand ooit had
durven dromen in stand te houden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Het was nog warm genoeg om licht of bijna
niet gekleed te lopen. Ik zakte af naar de zedeloze kant van het vermaakplein,
een wirwar van pleintjes en straatjes. Er was veel volk op de pleinen en in de
straten, veel vrouwen die hadden aanvaard dat in elke man tussen de zestien en
de tweeënzeventig jaar een geilaard schuilging en precies daarvoor de straat
opgingen. Ik liep voorbij de Burleske, een theater met continu live neukshows,
met de beste artiesten ter wereld, met de omvangrijkste penissen, de grootste
tepels en de sappigste gleuven. Dat was niet meer aan mij besteed, in mijn
jeugd volstond een kalender met blote tieten om in de bak te vliegen. Ik kwam
bij het Groot Vermaak en liep door het kralensnoer dat de insecten buiten en de
avondkoelte binnen hield.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik ging zitten in de box waar ik Rosemarie
had opgescharreld. Jaren geleden was ik naar de woestijn gekomen om te vergeten
en te leven als een eenzame zonderling. Rosemarie was dienster en met mijn
overschot aan standaarden bood ik haar champagne aan. Rosemarie stelde zich
voor: “Ik dien hier parttime vadertje, als ik ritsig ben kom ik opdienen. Ik
word zoveel niet meer gevraagd en dan nog meest door viezeriken die in mijn
reet willen zitten. Maar daar begin ik niet mee, ze zal zo al rap genoeg
versleten zijn.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ze was een straathoer geweest. Haar taal,
vijfentwintig jaar geleden cru, was nu weer zo gewoon als in de tijd van Mozart.
Ze had de smerige tijd gekend van de pooiers, die haar lieten dienen als matras
voor elke heetzak die geld had, ze was er om geld op te brengen als een
batterijkip, een blanke slavin in de handen van gewetenloze souteneurs in de
tijd van de liberale leuzen. Ze was in het leven terechtgekomen nadat een deftige
schoft, afgezakt uit de stad naar de dorpskermis, haar met een middel zo
onbedwingbaar geil had gemaakt dat ze zich liet schofferen en jaren lang door
de goot kroop voor een gram van dat goedje. Ze stond daar voor mij in een wolk
van ophitsend parfum en in mouwloze jurk, haar okselhaar was nat en ze droeg
een décolleté die haar navel liet zien. Ze ging naast mij zitten, deed mijn
gulp open en voelde. “Dat is nog redelijk,” zei ze, “ik trek bij je in, je zult
er geen spijt van hebben.” Later in de bungalow lag ze op mij nog voordat ik
mijn pet aan de kapstok kon hangen en ze schonk mij een orgasme als in mijn voortijds
dromen, toen ik nog ontwaakte met een erectie om een emmer water aan te hangen.
Maar nu was ze weg.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik vroeg om een glas schuimwijn. De dienster
van de avond was nog koeler dan de drank. In de volgende box zaten twee bejaarde
dames over mij te praten, dat lieten ze duidelijk blijken. Ik glimlachte, met
oude wijven was wat te beleven, die dachten altijd dat het hun laatste beurt
werd. Maar een bende van twintig Mokumsupporters van de zevenkamp vielen het
lokaal binnen, verdrongen zich rond de twee dames en eisten ze op met Hollandse
aandrang, in een wereld van allemansbezit.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Een beetje in mijn wiek geschoten reed ik met
de pendelbus naar huis. Ik liep het laatste stuk te voet. In de meeste bungalows
was het licht gedoofd, er was nog schijnsel in de tuin van de blonde Zweedse,
achter de heesters. Ik hoorde stemmen, lachen, muziek, een avondfeestje was aan
de gang. Ik kende die feestjes, met zijn allen naakt omheen haar kleine
zwemvijver. Met Rosemarie had ik daar vele tropische nachten doorgebracht. Het
was altijd een gezellige boel en Rosemarie was altijd de eerste om zich uit te
kleden. Ik dacht er even aan binnen te wippen, maar deed het niet. Ik keek naar
de sterren, de hemel, waar was de hogere macht die orde bracht in het heelal?
De nacht was weldadig, aangrijpend stil. Ik kon de olifant horen die kilometers
daar vandaan een nachtelijke trompet opstak. Het was een gelukkige olifant, ik
had geleerd de geluiden van de natuur te onderscheiden. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Er was iemand in mijn huis, er brandde licht.
De oerangst dat het dieven waren sloeg om mijn hart, maar ging gauw over. In de
veranda zat een jonge vrouw mijn aantekeningen te lezen, een onbekende die ik
op vijfentwintig jaar schatte. Ze zat in witte jurk op de veranda en had
zichzelf een drankje ingeschonken. Ze draaide zich om toen ze mij hoorde. Ik
had dat gezicht nog gezien.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">“Pieter Quisquater,” vroeg ze.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">“Waar ken ik je van,” stotterde ik, “en hoe
ken jij mij?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">“Dat kom je nog te weten. Ik ben hier om je
mee te vragen voor de lange reis naar huis. Jij hebt Lara Christiaens gekend?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">“Heel goed,” zei ik. “Heb je mijn tekst
gelezen?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">“Ja,” zei ze, “ik ken het verhaal. Ik ben
geschiedschrijfster, ik schrijf het verhaal van de <i>Beweging</i> en de <i>Grote
Ommezwaai</i>. Mijn naam is Irene. Ik ben gekomen om je mee te nemen naar mijn,
ons vaderland, om je met eigen ogen te laten vaststellen wat de <i>Beweging</i> in dat apenland heeft tot stand
gebracht. Krijg ik dit mee (ze wees op mijn geschriften) om te vergelijken met
wat ik al heb opgetekend? Jij was getuige, ik moest nog geboren worden.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik besliste meteen, ik verlangde er al zo
lang naar mijn Vlaanderen weer te zien, zijn weiden als wiegende zeeën, welige
velden en wouden en vulde een koffer met wat reisgoed. Het ging snel, in geen
tijd stond de beltaxi die ik had opgeroepen voor de deur. Die bracht ons naar
het station aan de andere kant van de stad. Het was een keurige maar geen wondermooie
stad, te jong en niet organisch gegroeid, een open stad voor voetgangers en
fietsers, met modewinkels, buurtcafé’s, kruidenierszaken, edelsmeden, warme
bakkers, al het goede, maar nog geen voedingsbodems voor levensechte r</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">ns,
een kunstvorm die destijds het bestaan draaglijk maakte.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Buiten de stad reden we langs de Kolos van
Iris, de watertoren, het eerste grote bouwwerk van de woestijnstad, de slagader
van de hele grote omgeving. Voorbij de toren begon de industriezone. Een gebouw
zo groot als het colosseum, gebouwd uit een nieuwe, onverwoestbare materie met
woestijnzand als basisgrondstof, was de chemische fabriek. Ze had de vorm van
een stapel pannenkoeken. Geen vensters, geen schoorstenen. De rook, de gassen
en het afval werden in de buik van het gebouw verwerkt tot bijproducten.
Robots, uitsluitend robots, deden tot op een tienduizendste van een millimeter
nauwkeurig de bewegingen na van de beste vaklui. Ze deden het monotone, uitputtende
en ongezonde werk, zonder nood aan verse lucht. Het maken en verbeteren van
robots was een uitdaging op zich, die voor de makers meer de moeite waard was
dan salarisverhoging voor smerig werk.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Voorbij de chemische fabriek lag het gebouw
van de energiecentrale. Het was een toepassing van een natuurverschijnsel dat al
in 1901 uit Roemenië was gerapporteerd, namelijk dat warm water meer zout
opslorpt dan koud water, zwaarder wordt, naar de bodem zakt en temperatuurverschillen
van 60 graden doet ontstaan. Met warmtepompen wordt de energie zo geconcentreerd
dat stoom kan worden opgewekt voor de stroomturbines. Stalen vliegwielen van
veertig meter hoog zorgen voor de opslag van de energie, indrukwekkend om zien.
Achter de centrale lag de zonnevijver van vijf kilometer lang en duizend meter
breed, die ving de zonnewarmte op en leverde ze af aan de centrale.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Buiten de industriezone begon de land- en
tuinbouwgordel. Op de toppen van de zandduinen lag een zware, versterkte plasticfolie
om de verstuiving tegen te gaan, in afwachting dat struiken en bomen groot
genoeg waren geworden en stevige wortels hadden om de grond te verankeren. In
de dalen en op de flanken groeiden vruchten van over de hele wereld, in alle
soorten en varianten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">De Transsahara kwam in het zicht, een
wereldwonder dat men moet gezien hebben. Het is een superweg en tegelijk een waterader.
Hij begint te Villa Cesneros op de westkust van Afrika en bereikt in één enkele
rechte streep de Rode Zee, 5500 kilometer daar vandaan. Het is een constructie
op palen, gemaakt van het staal van tanks en oorlogsschepen. De palen zijn tussen
vijf en honderd meter hoog en hinderen het planten- en dierenleven niet.
Zweeftreinen gemaakt van het materiaal van oorlogsvliegtuigen en raketten doen
de grote afstanden en zweefbussen de plaatselijke trajecten. Onder het wegdek
stromen drie rivieren die de stad en de beregeningsgebieden voorzien van
ontzilt zeewater, ijsbergwater en rivierwater. Het rivierwater komt van de
Rhône, aangevoerd door een pijp van zevenhonderd kilometer, dwars door de
Middellandse zee.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Met een lift kwamen we boven in het station,
zeventig meter boven het maaiveld, met een prachtig uitzicht op de groen geworden
woestijn. Er stonden reizigers uit alle delen van de wereld. Een meerderheid
had voor de praktische westerse klederdracht gekozen, maar een aanzienlijk
aantal liep in boernoes of andere volkseigen drachten, er liep zelfs een paar Volendammers.
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">De zweeftrein verliet na enkele uren de
hoofdlijn, liet Villa Cesneros links liggen en nam de richting van de Algerijnse
zeekust. De aanplantingen lagen achter ons en wij zweefden boven een dorre,
onherbergzame streek, het Hoggar gebergte. Een schrikbeeld. Zo zou de wereld er
overal uitgezien hebben zonder de tussenkomst van de <i>Beweging</i>. Kale zandvlakten en rotswanden, een eenzame, verdorde of
stervende boom en hier en daar geraamtes van grote zoogdieren. De woestijn was
geen r</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">ntiek,
de woestijn was de ziekte zelf. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Op het maanlandschap volgden uitgestrekte
palmwouden. De toppen van de hoogste bomen reikten zo hoog als de
superzweefweg. De hoofdtelefoon vertelde dat het in de plassen, moerassen en
meren onder het ondoorzichtige groene dak, krioelde van hagedissen,
krokodillen, slangen en schildpadden. Vijfentwintig jaar spelen met water, zon,
lucht en aarde, meer was niet nodig om vele wonden geslagen tijdens het militair-industriële
tijdperk, te helen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Irene nam een bundel met eigen aantekeningen
uit haar aktetas. “Ik ga je voorlezen uit een samenvatting van de
gebeurtenissen van toen,” zei ze, “die ga ik dan opfleuren met persoonlijke
getuigenissen zoals die van jou, die moeten mijn boek zoveel leesbaarder maken.
De bedoeling is er een tv-serie van te maken, er is belangstelling voor.” Ze
las:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">‘De kerncentrale <i>De Roos</i> werd in de eerste uren van de actie door ruim
vijfhonderdduizend aanhangers van de <i>Beweging
van de Grote Ommezwaai,</i> kortweg <i>De
Beweging</i> belegerd. De zesde dag was het aantal belegeraars opgelopen tot
twee miljoen. Gebruik makend van de verwarring, omzeggens chaos, plaatste <i>De Beweging</i> haar meesterzet. Op een
ludieke en onbloedige manier konden zowat tweehonderd idealisten het kernpark
binnendringen en de reactor ondermijnen. Om dat te doen verschalkten ze de federale
brigade die <i>De Roos</i> van binnen uit
verdedigde. De televisiecamera’s keken toe uit alle hoeken. Er gebeurde niet
veel tot plots een deel van de manifestanten zich van de grote toegangspoort terugtrok
en zo een ruimte liet, een podium als het ware. Tientallen mannen en vrouwen
kwamen naakt van achter de belegaars gelopen en gaven zich over aan een massale
copulatie in variaties die elke beschrijving tartten maar des te meer tot de
verbeelding spraken. De politiemannen achter het hekken kregen het bevel om een
einde te maken aan het schandaal, dat wereldwijd werd bekeken, rolden de poort
open en rukten uit met hun gummiknuppels in de aanslag. Maar de publieke
neukers waren ingehuurde en geoefende pornovedetten, niet z</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">ar
uit elkaar te trekken, de politiemensen hadden weinig greep op de blote met
olie ingewreven lijven, misschien vonden ze het optreden zelfs prettig want ze
deden niemand pijn. Dat was een fout want achter hun rug geraakten een paar
honderd demonstranten, die zich eveneens hadden uitgekleed, rennend binnen de
omheining. Die blote idealisten waren, zo te zien, ongewapend en daardoor namen
de bewakers de tijd om de poort weer te sluiten, de pornovedetten werkten
buiten hun nummers af, trokken nog alle media-aandacht aan zich en zo kreeg een
dozijn hemelsblauwe luchtballonnen de tijd om in het kernpark te landen, hulzen
plutonium en een kernontsteker uit te laden en weer op te stijgen. In een
minimum van tijd droegen de naakte mannen en vrouwen de hulzen en de ontsteker
bij het reactorgebouw en gingen er omheen staan, als een levende muur van weerloze
blote gestalten achter een groot spandoek met de tekst: ‘Deze reactor is ondermijnd
door een plutoniumbom. Raak ons niet!’ Niemand kon met zekerheid zeggen of er
ontploffingsgevaar was of dat de overweldigers bluften, maar het risico was
groot, ontplofte de reactor dan was de definitieve kettingreactie niet
uitgesloten. Dan werden Europa, de aarde of zelfs stukken van ons zonnestelsel
tot ruimtestof herleid. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">‘De politiebrigade omsingelde nu de
indringers. Het werd stil, de invallers kregen de camera’s op zich gericht. Hun
leidster Lara Christiaens, de dame met het hart van goud en de moed van een
tijgerin, nam een megafoon en ging naakt voor het spandoek staan. In
wereldvisie hield ze haar legendarische toespraak.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">‘Wonderen liggen niet in onze macht,’ zei ze,
‘we kunnen de zee niet splijten, we kunnen de broden niet vermenigvuldigen, en
toch is dat nog duizendmaal eenvoudiger dan zij die ongeoorloofd rijk zijn
geworden tot broederschap te brengen en hun weelde te laten delen met de armen,
opdat eenieder het zijne krijge in een wereld van overschotten en verkwisting.
Ons is geleerd dat wij ommekaar moeten leven, zodat de mensheid de weg naar
geluk en tevredenheid inslaat. Maar in kerken, moskeeën, synagogen en tempels
bidden staatshoofden, regeringsleiders en kerkvaders hun god aan en prijzen en
zegenen gewapend ingrijpen als het ultieme middel om de door hen gekozen rechtmatige
overtuiging te doen overheersen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">‘Ons is geleerd te wenen over onze eigen
zonden en de zonden van anderen. Maar nijd, gramschap, traagheid,
hovaardigheid, gierigheid, gulzigheid en wraaklust zijn door de voorbeelden van
de gezaghebbers tot deugden verheven, waar hoop, geloof, liefde, berouw,
rechtvaardigheid, toegeeflijkheid en erotiek zijn vervallen tot gebreken en
zwakheden die ons te gronde richten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">‘Ons is geleerd dat wie met het zwaard omgaat
door het zwaard zal worden bestraft. Die woorden staan in ons hart gegrift, dat
zijn de stichtingswoorden van Iris, de vredesbeweging, de natuurbeweging, de <i>Beweging</i>.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">‘Niet één op de honderdduizend onthecht zich
van aardse goederen, welk geloof en overtuiging hij of zij moge belijden. Nog
niet de eerste stap is gezet naar een edelmoedige levenswijze. Hoeveel mogen
zeggen dat zij ooit geweend hebben om het kwaad dat dagelijks wordt aangericht?
De weerlozen, zij die niet kunnen liegen of bedriegen of weigeren het te doen,
lijden op deze aarde nog altijd honger, dorst en gebrek. De waarachtig rechtvaardigen
en edelmoedigen trekken niet in grote drommen aan onze ogen voorbij. Hij die in
de loop van zijn leven één keer tegen zijn eigen belang heeft gesproken, hij
kome naar voren. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">‘Nu is de tijd om in het licht te treden, om
de <i>Grote Ommezwaai</i> te voltrekken.
Artikel 25 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens luidt:
eenieder heeft het recht op een levensstandaard die voldoende is om zijn
gezondheid, zijn welzijn, alsmede dat van zijn gezin te verzekeren.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">‘Sta ons toe de heer Jezus woordelijk aan te
halen: ziet de vogels in de lucht; ze zaaien noch maaien, en verzamelen niet in
schuren; en toch voedt ze uw hemelse vader. Zijt gij niet meer waard dan zij?
En wie van u kan door zijn tobben een el toevoegen aan zijn levensweg? En wat
zijt gij over kleding bekommerd? Denkt aan de lelies op het veld, hoe ze
groeien; ze werken niet, en spinnen niet. En toch zeg Ik u, dat zelfs Salomon
in al zijn heerlijkheid niet gekleed was als één van deze. Als God nu het kruid
op het veld, dat vandaag nog bestaat en morgen in de oven wordt geworpen, zo aankleedt,
hoeveel te meer dan u, kleingelovigen? Weest dus niet bezorgd, en zegt niet:
wat zullen we eten, of wat zullen we drinken, of waarmee zullen we ons kleden?
Hiernaar toch vragen de heidenen, uw hemelse Vader weet dat gij dit allemaal
nodig hebt. Maar zoekt eerst het rijk van zijn gerechtigheid, en dit alles zal
u worden geschonken als toegift. Weest dus niet bekommerd voor de dag van morgen.
Want de dag van morgen zal bezorgd zijn voor zichzelf; iedere dag heeft genoeg
aan zijn eigen leed.’<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Lara sprak langzaam, gemeten. De tolken
kregen de tijd haar woorden om te zetten in ondertitels, woorden uitgesproken
door de warmste, diepste en meest liefdevolle stem die er ooit geweest was.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">‘De noden van een samenleving zijn de noden
van elk lid van die samenleving en niet de noden van een elite. Er is maar één
samenleving, één soort mensen op aarde en de aarde is de moeder van het geluk.
Wij...<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Dan klonk een schot en haar stem brak. Lara
werd door een kogel in haar buik getroffen, een sluipschutter had haar in opdracht
van een fanatiek staatshoofd doodgeschoten, vermoord. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">De wereld had het rechtstreeks op de
televisie gezien en tot in de verste uithoeken ontstonden grote optochten en
werkonderbrekingen die uiteindelijk tot de <i>Grote
Ommezwaai</i> leidden. Haar offer bracht de mensheid tot inkeer.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">De volgende dag al werd het lichaam van Lara,
in een paarse lijkwade gewikkeld, verast op een brandstapel van dor hout van
bomen gestorven onder de radioactieve neerslag van <i>De Roos</i>. Toegevoegde groene takkenbossen maakten zoveel rook, dat
niemand zag hoe het mooie hoofd van onze Lara tot een afzichtelijke homp
verschrompelde. Dan schoot een vlam hoog op en de geur van kaarsvet verdrong
een paar ogenblikken de stank van geroosterd vlees, bot en ingewanden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Dat was het teken voor nog miljoenen om toe
te treden tot <i>De Beweging</i> en te doen
wat gedaan moest worden. Eerst uit een opslagplaats van kernbommen in Belgisch
Limburg, dan uit Duitsland en daarna uit heel Europa vertrokken de tractoren en
de platte wagens met meer dan honderd wielen, geladen met kernraketten, naar
Vlaanderen, vanouds het slagveld van Europa. Op het terrein van <i>De Roos</i> werden de kernladingen opgetast
tot een massale bom.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Op Internet werd de site ‘<i>Wereldgeweten</i>’ geopend. Vroeger werkte
het <i>Wereldgeweten</i> onder toezicht van
de eerste, onverzettelijke <i>Ommezwaaiers,</i>
tot op volaut</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">tische
verwerking kon worden overgeschakeld. Om de zeven maanden moeten alle aardbewoners
boven achttien jaar verplicht hun stem uitbrengen. Als tweeënveertig percent
niet stemt of verklaart dat negenenveertig percent van de bevolking de
naastenliefde niet beoefent, is het uur van het laatste oordeel geslagen en
treedt het ontstekingsmechanisme in werking. De terminals die de stemmen opnemen
zijn tegelijk leugendetectors. Een zeldzame keer zal het lukken tegen eigen
overtuiging te stemmen, maar de beveiliging tegen criminele organisaties en
staatsmenners, die door afpersing genoeg Lara-standaarden in hun macht zouden
kunnen krijgen om hun zin te doen en hun verderfelijke macht weer in handen te
krijgen, werkt nu al vijfentwintig jaar onaangetast.’<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">“Jij was ook in <i>De Roos</i>,” bevestigde Irene met een vraag en stopte de bundel uitgetikte
vellen weer in haar tas. “Zo eenvoudig was het om van de mens een goddelijk
schepsel te maken, dat eindelijk zijn lot in eigen handen nam.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik antwoordde niet, ik voelde mij niet
goddelijk, ik dacht alleen aan mijn groot verlies, de dood van Lara was het
grootste offer dat iemand kon brengen. Ik had het in haar plaats willen doen,
maar het moest een vrouw zijn, mannelijke goden hadden al van in het begin de
ware bevrijding belet, verboden, aan zich getrokken. Ik zou haar nooit vergeten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">De zweeftrein was trager gaan rijden midden
plantages die op afstand leken op aanplantingen van symmetrische, metaalachtige
platen een vier vierkante meter groot, gezet in eindeloze rijen, golvend over
het heuvelland, zo ver het oog reikte. Dan zag ik dat het helistatische
energiepanelen waren, die op een korte, roterende stengel gemonteerd van
dageraad tot zonsondergang zonnestralen vergaarden die ze in elektrische stroom
omzetten. Metaalwitte cilinders van tien meter hoog en drie meter diameter,
opgesteld in bekkens ter grote van een tennisveld, braken de eentonigheid van
de energievelden. Het waren de klokken die de waterstof en de zuurstof
opvingen, ontstaan uit de elektrolyse van water met de stroom van de energievelden.
Perspompen, als abstracte mobielen van Calder, verdichtten dag en nacht de
gassen tot vloeistoffen. Door buisleidingen, gedragen door de zweefweg,
vloeiden de gassen naar hun diverse bestemmingen: elektrische centrales,
scheepsmotoren, locomotieven, kleinere motoren. Het stond allemaal te lezen in
de folder ter attentie van de reizigers.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">In de havenstad Tenes stapten we uit, voor de
overtocht van de Middellandse zee. In de haven heerste een lome drukte, niemand
was op jacht naar een overslagrecord. Ik zag een partij panelen liggen, gemaakt
van gepolymeriseerde palmolie, kunsthout dat in stevigheid en nerventekening
gunstig afstak tegen eikenhout, met het grote verschil dat de eiken bleven
leven en in zijn gewijde vorm meikevers, vogelnesten, rupsen en spinnen in
bescherming kon nemen, beter dan als kast in Vlaamse Renaissance staan te
pronken volgepropt met tin, aardewerk en koper. Even verder lagen duigen,
samengebonden in bundels. Ze waren gestanst uit de materie ontstaan door
stengels en vellen van palmvruchten onder hoge druk samen te persen. Door toevoeging
van olie gewonnen uit eikels, hadden de duigen de smaak van eikenhout gekregen,
uitstekend geschikt om er fusten van te maken voor de lagering van Port en
Jerez. Eikels rapen in de herfst was een gegeerde vakantiebestemming, die de
vakantiegangers tegelijk Lara-standaarden opbracht.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Onze boot de Esperanto was een gemengd
vracht- en passagiersschip met want van nylontouw en zeilen van kunststof.
Hijsen, draaien en strijken van de zeilen waren elektrisch gestuurd met servomotoren.
De romp was gemaakt van herwonnen materiaal van gesloopte gevechtsvliegtuigen
en rakethulzen. Om windstilte te bestrijden was een hydrogeenmotor ingebouwd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Bij het afmeren kwam Irene naast me staan. We
keken toe hoe we ons losmaakten van Afrika.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik zei: “Meer dan drieduizend jaar geleden is
Odysseus hier voorbijgevaren, op zijn elfde etappe naar huis.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Na het diner ging ik op het dek om een
neusvol frisse lucht, om te kijken naar de zee waar Odysseus tien jaar op
gezworven had, meer gevaren getrotseerd en vrouwen aan zijn lijf gehad dan een
man normaal in zijn leven kon verwerken, terwijl Penelope trouw op hem bleef
wachten. Irene kwam naast me staan om wat te praten. Ze wist te vertellen dat
psychologen, psychiaters en andere doemdenkers van voor de <i>Ommezwaai </i>een epidemie van zenuwziektes en loodgrijze
zenuwinzinkingen hadden voorspeld, als de strijd om het bestaan, die ze verwarden
met de zin van het leven, zou wegvallen en zijn plaats zou ingenomen worden
door nietsdoen in luilekkerland. “De zenuwziektes zijn sensationeel afgenomen,”
zei ze.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">De kust van Frankrijk kwam in het zicht. De
roerganger minderde zeil en sloeg de hulpmotor aan om aan te meren. Een ontroering
greep me naar de keel, ik was weer op Europese bodem, mijn vaderland, ginds lag
Vlaanderen, mijn land.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Met het busje van de haven naar het
treinstation reden we door graanvelden, zonnebloemvelden, wijngaarden en
groentetuinen, waar duizenden landarbeiders, mannen en vrouwen, de landbouwmachines
hadden verdreven. Deze verfrissende aanblik hield aan tot in de voorsteden van
Parijs, waar wild struikgewas en hoge bomen de plaats van de bidonvilles hadden
ingenomen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Van Parijs naar Brussel duurde het nog een
uur. Nu was ik echt weer thuis. We gingen een kijkje nemen in de stationswijk.
De wijk was niet meer de verkrotte en in de steek gelaten armenbuurt. Op de
stoepen elke twee meter een ongemoeid gelaten bak met bloemen, hondenpoep was
er helemaal niet. De vrouwen hielden hun handtas niet meer krampachtig met
beide handen voor hun buik geklemd, ze leken heel ontspannen en keken rustig
naar de uitstalramen met smaakvolle gebruiksvoorwerpen van nu en vroeger. Het
meest vielen de jongelui op, uit een fijne houtsoort gesneden in de
overheersende kleur sepia, de vrucht van de ongeremde rassenmenging van een
generatie geleden, een duidelijk en onmiskenbaar bewijs dat vreemd bloed een
ras veredelt, niet vergiftigt. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">We kwamen terug bij het zuidstation. Irene
zorgde voor het reisgoed en de kaartjes. De oude treinstellen van vijfentwintig
jaar geleden reden nog, goed onderhouden konden ze nog lang mee. Zo’n trein had
me jaren lang naar Brussel gebracht om er mijn boterham te verdienen tegen de
voorwaarde dat ik acht uur van mijn vrijheid afstond aan iemand die met mij geen
uitstaans had, mijn vader niet was, niet eens verstandiger of meer goedhartig
was dan ik en dat ik me dat zo lang had laten welgevallen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">In Mechelen deed Irene me overstappen op een
trein naar <i>De Roos</i>, een
bezinningsoord als Jeruzalem, Rome, Mekka en Scherpenheuvel. Een half uur later
stopte de trein in station <i>De Roos</i>,
op een kilometer wandelen van de vroegere kerncentrale, nu door waterstof
aangedreven. Er was veel volk onderweg, het was alle dagen zo druk, zei Irene.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ze vroeg: “Is je bij de lijkverbranding niets
opgevallen?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">“Wat? Een zonsverduistering om drie uur. Een inktzwarte
hemel met verblindende bliksemstralen? Een aardbeving? Mijn fles gin was half,
meer herinner ik me niet.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">“Ik heb het niet over tekens, ik heb het over
de brandstapel.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">“Een vlam die hoog opschoot en de plotse reuk
van kaarsvet. De onderpastoor van het gehucht van <i>De Roos</i> die een pak gewijde kaarsen in het vuur gooide.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">“Het was haar hoofd,” zei Irene.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Waarom zei ze dat in het zicht van de koepel
en de koeltorens die zich tegen de helderblauwe horizon aftekenden, net als
toen. Er bulkte een damppluim zo vervaarlijk als dondertorens op uit de
koeltorens. De zon stond schuin over de vlakte, hier was de <i>Grote Ommezwaai</i> ontstaan, hier op het
keerpunt van voortbestaan en dood, hoorde men stil en ingetogen te zijn en geen
grapjes te maken over het hoofd van een geliefde dode dat opbrandde als kaarsvet.
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Er daalde een nevel neer over het land, waren
dat weer mijn ogen die befloerst geraakten? Ik moest geen moeite doen, de
tranen welden vanzelf op, ik sprak niet meer, mijn stem zou overslaan, liefde
en emotie overmanden mij. Ik dwong mezelf tot rustig ademen en vroeg: “Wat wil
je mij aan het verstand brengen?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ze zei: “Lara is mijn moeder, jij bent mijn
vader. Moeder is niet dood, ze loopt al een tijdje achter ons aan.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik keerde me om met een ruk en stond voor een
dame in een jurk die glansde als zijde, groen loof op een wit fond met rood en
geel in, haar borsten tekenden zich nadrukkelijk af in de stof, ook haar
heupen, het was Lara, ik zag het aan haar ogen, haar mond, haar hals, zelfs de
rimpels die ze toen nog niet had. Ik legde mijn handen op haar heupen en kuste
haar op haar mond.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Met drie liepen we verder in de richting van <i>De Roos</i>. Woorden hadden we niet nodig om
elkaar te begrijpen. Aan elke arm hield ik een vrouw, ik wist niet waar ik het
had, gelukkig en verstomd. “Ik heb je op de brandstapel zien liggen, alleen je
hoofd met je mooie haren kwam nog onder het paarse lijkkleed uit, dan was er
veel rook.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">“We moesten iedereen misleiden, jou in de
eerste plaats,” zei Lara. “Alleen een mensenoffer kon de <i>Ommezwaai </i>doen slagen. Dat hoofd was een wassen beeld.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">“Maar je lichaam. We hebben toch allemaal
geroosterd vlees geroken en ingewanden en vet in het vuur gesmolten en verkoold.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">“Dat was een lam. Een volwassen schaap,
geschoren zodat de stank van verbrande wol ons niet kon verraden.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">“Hoe ben je dan weggeraakt uit <i>De Roos</i>? Je hebt daar toch geen twintig
jaar gewoond?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">“Ik ben buitengesmokkeld in een wagen van het
Rode Kruis en ben ondergedoken in een nonnenklooster. Vijf jaar heb ik verborgen
geleefd, eerst alleen maar na negen maanden is Irene gekomen, jouw souvenir.
Dan ben ik weer in de wereld getreden. Ik ging wonen in een kleine stad, op een
appartement, waar mensen naast elkaar leven. Ik zei dat mijn man verongelukt
was. Ik wist dat je nog leefde, waar je je verborgen had, ik was wanhopig, we
mochten elkaar niet meer zien, ze mochten er niet achter komen dat ik nog
leefde, dan zouden ze weten dat we met trucjes werkten en de gevolgtrekking
maken dat er iets mis was met de originele plutoniumhulzen. Met een geweerkogel
hadden ze kunnen uitmaken dat <i>De Roos</i>
de eerste weken was ondermijnd met bierblikken van een halve liter en geen
plutonium.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">We liepen door de grote poort naar de
kernreactor en maakten de ronde van het ondermijnde gebouw. Rondom het gebouw
stonden nu de kernraketten met hun punten naar de hemel gericht, als orgelpijpen.
Dat waren geen bierblikken, dat was het <i>Wereldgeweten.</i><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 35.4pt; text-indent: -35.4pt;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Toelichting.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ieder mens geniet een levensstandaard gelijk
aan die van een stad als Brussel omstreeks 1980. Die levensstandaard is berekend
op duizend consumptie-eenheden per dag, die geregistreerd staan op een
onvervreemdbare en onverwoestbare persoonlijke chip die voor iedereen dezelfde
is in alle werelddelen. De eenheid van consumptie is een Lara, het is geen geld
maar een ruilmiddel genoemd naar onze grootste heldin. Voor die duizend Lara’s
leveren wij arbeid naar eigen kunnen.Wie langer werkt dan de norm, verdient
niet meer Lara’s dan een ander, om te vermijden dat een ruilmiddel weer geld en
macht zou worden. Hij krijgt er rusttijd voor op zijn krediet die hij niet verplicht
is op te nemen. Een taak kiezen is eenvoudig, wie geen speciale kundigheden
heeft of wil beoefenen, kan zich inzetten om tuinen te wieden, het land
bewerken met spierkracht, een misdeelde met een rolstoel rondrijden, pakjes en
reiskoffers dragen, er is altijd wat te doen. Onze neutrale wereldwijde
database staat in voor de registratie en opvolging van alles wat we doen, wie
blijft weigeren wat dan ook te ondernemen, krijgt na tijd minder Lara’s zodat
hij onder de standaard moet leven, maar verhongeren of tekorten zal hij nooit
lijden, alleen wat minder weelde kennen dan wij. Onze filosofie is dat er voor
de mens geen groter beloning is dan zich nuttig te voelen in een eenvoudig bestuurde
wereld. We hebben bewezen dat de mensheid tot het allerhoogste in staat is als
niemand enige verdienste opeist en zo komt het dat deze stad Iris heet en niet
de naam draagt van een leider gekoppeld aan -stad, -gard, of -ville. Dan was
het Laragrad geweest.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<i><span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Dit
verhaal geschreven door Gilbert Servaes, een personage uit de verhalenbundels
van Julius A. De Cort, vond geen genade bij literaire tijdschriften die met wat
anders begaan zijn dan met futuristisch gedoe, hoewel dit geen futurisme is
maar een wereld binnen handbereik. Trouwens de literatuurbonzen noemen
onderhavig verhaal schrijfsels waar zij zeer onterecht een hekel aan hebben.
Damesbladen, erotische magazines, glossy’s en dergelijke hebben geen
belangstelling voor verhalen als deze, die passen niet in hun kraam en vallen
iets te lang uit. Niet zonder enige bijval heeft hij dit verhaal zelf in
beperkte kring verspreid,. De schrijver heeft een wereld geschapen waar het
goed toeven is, waar een ieder van een zorgeloos bestaan geniet. R</span></i><st1:personname><i><span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">oma</span></i></st1:personname><i><span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">nce, melodrama, exotisme
en strijd voor het hogere doel zijn niet ver, kortom het is geen proza om
ongelezen naast zich te leggen, zeker niet nu in deze tijd zoveel veranderingen
op til zijn.</span></i><span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;"> <i>Zorg
en kommer voor het minste grassprietje, daar gaat het om. Het is in de ikvorm
geschreven, maar Servaes is niet de hoofdpersoon.<o:p></o:p></i></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-29453112882968507752017-07-21T11:08:00.001-07:002017-07-21T11:08:28.864-07:0036 HELLEBEEK OVER EN UIT<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">HELLEBEEK
OVER EN OUT<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Jaren later neemt de schrijver nog eens de
pen ter hand, of liever hij zet zijn tekstverwerker aan, om voor eigen behoefte
vast te leggen hoe het is vergaan met de mannen en vrouwen, zeg maar helden en
heldinnen, die in de Hellebeekse levensverhalen aan de orde zijn gekomen. Het
spreekt voor zich dat nog menig Hellebekenaar of Hellebeekenaarse een hoofdstuk
of een alinea waard zijn in het boek der mensen van ons dorp. Merkwaardige
personen zijn te vinden in alle buurtschappen, dorpen en steden van het land, van
Europa, ja zelfs de hele wereld, voorbeelden genoeg. Een schrijver hoeft niet
meer te doen dan zijn ogen open te houden en zijn oor te luisteren te leggen.
Die geschiedenissen vertellen zichzelf. Aangezien hij niet aan publiceren toe is,
de uitgeverijen mogen hem niet, mag niemand het hem euvel duiden dat hij geheel
ingaat tegen de moderne, voor mijn part postmoderne, opvatting dat een verhaal
geen begin, geen midden en geen slot mag hebben, een open einde en allez
vooruit, geen verhaallijn of plot. Maar zo is het de medemensen in mijn
verhalen niet vergaan, er is nu eenmaal een begin aan hun bewust leven geweest,
zij ondergaan hun lot, spannend of vervelend en dan is het voorbij, ze verdwijnen
in de mist door te trouwen, zich te storten op hun werk, voorrang aan hun boerderij,
of door dood te gaan. Het liefst zou hij zijn levensportretten beperkt hebben
tot diegenen die zich hielden aan een uitspraak die aan Ludwig van Beethoven
wordt toegeschreven, iets in de zin van: ik erken geen ander teken van grootheid
dan goedheid, waar ik die vind, daar voel ik mij thuis. Van Beethoven was een
kwart Mechelaar, zouden Mechelse genen er iets mee te maken hebben? Sommigen
beweren dat men al bij de eerste tonen van zijn grote symfonieën kan horen dat
hij een Vlaming is, maar daar wil de schrijver niet verder op ingaan, dat is te
ver gezocht. Wel heeft de schrijver mensen gekend en kent hij er nog die
voldoen aan wat onze Ludwig als grootheid erkende, maar heel veel zijn het er
niet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Ver genoeg afgeweken van de taak die de
schrijver zich na al die jaren nog eenmaal ter harte wil nemen: een einde
breien aan de historiën en onthullingen die Hellebeek in beroering plachten te
brengen in een tijdvak toen de mensen nog niet suf geslagen waren door dolgedraaide
tv-programmatoren die menen dat er geen kijkcijfers te halen zijn zonder snelle
wagens, flitsende motorfietsen, meppen met vuisten als mokers, voeten in zware
lederen laarzen en stalen buizen als slagwapens die een os moeten vellen,
machinepistolen die sneller vuren dan het geluid, kussen met open mond en om de
vijf minuten een vrijpartij met in het rond vliegende kledingstukken, als het
al geen ledematen zijn, en nog veel meer van die onwaarschijnlijke seksacrobatiek
en raadselspelletjes natuurlijk.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Om maar niets te zeggen over de zogezegde
levensechte series, waarin mensen als jij en de schrijver zouden uitgetekend
zijn, maar voor geen geld zou hij in dergelijke wereld willen leven.
Levensecht, het zou zo thuis kunnen gebeurd zijn, is de reclame boodschap. Wablief?
Gelukkig is zijn leven en de levens die hij probeert te beschrijven niet
vastgelegd op papier door een contingent scriptschrijvers, maar door het leven
zelf.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Hier en nu wil hij tegemoet komen aan zijn
eigen nieuwsgierigheid - daar mag hij aanspraak op maken, evenzeer als de lezers
die hij nog niet heeft en jammer genoeg wellicht nooit zal krijgen - om te
achterhalen en neer te schrijven wat er van onze kroniekfiguren die echt hebben
geleefd is geworden en die hem, door over hun handelingen te schrijven en die
geschriften te herlezen, na aan zijn hart zijn komen te liggen. </span><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Bob Casteels.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Yvonne Callens, de weduwe van Bob Casteels,
bleef haar gelofte trouw en is na de dood van Bob nooit nog met iemand naar bed
geweest, hoewel het haar niet aan kandidaten heeft gemangeld. Ze was iets in de
vijftig toen ze helemaal alleen kwam te staan en ging opnieuw bij haar ouders
inwonen. Na hun dood behield ze de kleine boerderij die zo vol herinneringen
was aan de jonge, wilde jaren van Bob en haar onuitroeibare, onverwoestbare,
nooit afgevende liefde. Ze was klein van gestalte, zoals hij, maar dat maakte
haar niet minder aantrekkelijk, goede waar in kleine verpakking. Ze werd een
lief, oud vrouwtje met rimpels als het soort wijnappeltjes van lang geleden,
die op een droge, vorstvrije zolder de winter doormaakten en wonnen aan
karakter wat ze verloren aan sap. Ze leeft nog, heeft niemands hulp of bijstand
nodig, doet nog zelf haar boodschappen en heeft van Bob die zalige glimlach
overgenomen die hij opzette als hij teveel gedronken had en zwevend over de
bijzondere gaven van zijn Anne begon te praten, zonder dat iemand nog naar hem
luisterde. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Constant Michiels.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">In de wereld van de journalistiek beter
bekend, of berucht, als Lucien Terpentijn. Hij is Adrienne of Adi totnogtoe, en
dat is al een hele tijd, trouw gebleven. Samen hebben ze inderdaad aan misdaadr</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">ns
gewerkt, met wisselend succes. Te goed geschreven zoals dat gaat. Hun
misdaadverhalen zijn zuiver op de graat, volgens de regels van de kunst. Policier
gaat over politiewerk, daar hebben persoonlijke perikelen niets of weinig te
zoeken, geen afgeketste liefdes, geen kinderen op een verkeerd spoor, niets van
dat, alleen misdaad en het opsporen van de dader, die nooit aan de
gerechtigheid weet te ontkomen. Veel moeilijker dan het eruit ziet, dat wisten
reuzen op literair gebied uit ervaring al te vertellen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Pit Tielemans.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Nooit heeft Pit er spijt van gekregen het
aanbod van de pronte meneer van de grote sportclub te hebben afgeketst. In de
krant las hij jaren later dat een vroegere medestudent, die hij kende met naam
en toenaam, de post had gekregen die hem was aangeboden. Het bleek een
superbaan, de medestudent bracht het tot de rang van manager in de club en
verdiende geld als een minister. Pit niet, hij en Suzanne hadden in de jaren
dat de collega miljoenen vergaarde, vier achtergebleven kinderen in huis gehad
en hadden vier eigen kinderen op de wereld gezet, het oudste was al bijna
volwassen. Hij werkte nog steeds op het Instituut en op Zilverschoon, een
loopbaan volledig in mineur, in dienst van de medemens, hij verdiende de gouden
medaille voor naastenliefde, maar die bestaat niet, daar is geen geld en geen belangstelling
voor. Van Beethoven zou zich bij hem thuis hebben gevoeld.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Valerie Kerkstoel.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Verassend was de vroege dood van Marcel
Casteels. Nog geen zeventig, jong naar de hedendaagse maatstaven, en ineens
weg. Iedereen zei dat het beter was dat Marcel Valerie voorafging in het graf,
Marcel zou het verlies van zijn geliefde Valerie nooit te boven zijn gekomen,
daar was iedereen van overtuigd. De liefde tussen die twee was legendarisch,
stemde tot afgunst, niemand had ze ooit woorden met elkaar zien hebben. Wat ze
wel deden was schuine opmerkingen wisselen over hun bloeiend seksleven, als ze
een grote bel cognac en een glas porto teveel op hadden. Grote, onsterfelijke
liefde of niet, geen zes maanden later liep Valerie met een andere man, een
vriend, die ze had opgescharreld in een vrijgezellencafé op de Grote Baan. Ze
zei dat Marcel van haar was weggegaan, hij had het gat gelaten, zij niet. De
Fikker vond het nogal kras voor iemand die zo met haar liefde te koop had
gelopen, maar Wiske vond dat normaal, zij zou dat ook doen, maar niet binnen
zes maanden. “Wat heb ik jou misdreven,” vroeg Victor zacht.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Sander Molenaars.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Op het OCMW was Sander Molenaars een jaar of
twee van zijn pensioen verwijderd. Hij moest zo lang mogelijk in gemeentedienst
blijven, zijn jaren in de privé wogen niet zwaar genoeg door voor zijn
overheidspensioen. Frieda was op achtenvijftig jaar gestopt met werken en was
begonnen wat meer te drinken, te veel eigenlijk. Eerst zoete witte wijn, dan
porto, daar zat meer alcohol in, bier lustte ze niet en had ze overgeslagen, en
nu zat ze aan de sterke drank. Maar ze deed haar werk in huis, het eten stond
altijd gereed en ze gingen ook dikwijls uit eten, naar de Chinees, de Italiaan
of de Griek en meer dan eens naar een vermaard, duur restaurant, die waren in
de buurt groter in aantal dan gezellige, bruine cafés, daar moest men al bijna
voor naar Noord-Brabant. In bed liet ze Sander begaan als ze te diep in het
glas had gekeken. Dan was hij verplicht haar uit te kleden en voordat hij haar
slaapjapon over haar hoofd trok profiteerde de oude geilaard ervan om in haar
vagina te kijken en op haar buik te masturberen, ieder zijn pleziertje. Maar
hij deed het ook niet meer alle dagen, de frequentie nam eer af dan toe en als
hij gedronken had duurde het een eeuwigheid, soms meer dan een uur, voordat er
een kwakje uit kwam. Daarna had hij twee
dagen zeer in zijn blauw gemarteld lieverdje.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Odiel Ottevaere.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Vroeger was loodgieter Odiel Ottevaere sterk
genoeg om met twee rollen asfaltpapier op zijn bult de ladder op te lopen, nu
kreeg hij zelfs Hortense nog nauwelijks van de grond getild, zijn krachten
zwakten af. Hij was tot zijn zeventig jaar loodgieterij blijven doen omdat hij
enerzijds bang was met zijn pensioen niet rond te komen en anderzijds omdat de
mensen bleven zagen om de kleine, ondankbare klussen op te knappen waar de
jonge garde van nieuwe loodgieters, die zich trouwens niet loodgieter lieten
noemen maar lood- en zinkbewerker of iets dat met sanitairkundige te maken had,
de neus voor ophaalden. Boven op een dak zag men ze bijna niet meer, dat was
werk voor acrobaten, zoals het onbevreesde duo Odiel-Hortense vroeger was. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Odiel was een aardige, ronde dikke oude man
geworden. Het burgerleven had Hortense, die een jaar of tien jonger was, deugd
gedaan, ze had het voorkomen van een dame, en alleen zij die het wisten konden
zeggen dat zij een hoer was geweest van eerste rang. Ze zaten de hele tijd
thuis, van in de vroege middag onnozel naar de tv te kijken, alsof hun leven
ervan afhing. Misschien was dat wel zo, misschien was de buis voor velen een
prothese voor hun hersenen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Enfin, ze zouden er beter aan gedaan hebben
een wandeling te maken in de natuur om op een beschutte plaats van bil te gaan,
maar wie zou het hen aan het verstand brengen, overigens lieten ze zich op
gevorderde leeftijd in bed niet pramen, ze toonden zich nog altijd van hun
werkzaamste kant, als Odiel niet eerst onder Hortense in slaap was gevallen,
want zij ging nog altijd boven op hem, beroepsmisvorming was het of mogelijk
ook ontembare geslachtsdrift, die haar in een bordeel had doen belanden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Ernest Bellekens.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">De wijngaard van Ernest en Tine Bellekens kon
na tien jaar wedijveren met de beste uit de streek van de Dordogne. Ernest
herinnerde zich nog de dag van hun vertrek en het doel dat zij zich hadden
gesteld: de wereld intrekken. Maar na zes maanden bleef nog zoveel te vertimmeren
en te vermetselen aan het oude huis in de wijngaard dat Tine en Ernest hun
trektocht in de wijde, onbekende wereld nog zes maanden uitstelden en daarna
nog zes maanden. Intussen had Ernest lessen gevolgd om te leren hoe zijn
druivenstokken te snoeien en hoe hij van het druivensap most en wijn kon maken,
de vinificatie. Dat verschilde van wijn maken van appelen en peren, als vroeger
op de Cantecleer, maar was toch hetzelfde. Hij bracht meer wijn voort dan hij
ooit zelf kon drinken en verkocht zijn overschot aan de coöperatie. Soms laadde
hij zijn koffer vol met flessen, de keren dat hij naar Hellebeek afzakte, om er
zijn vrienden een plezier mee te doen. In het begin was dat zo, later kon hij
veel geld krijgen voor zijn wijn en nam dan alleen nog flessen mee voor Victor.
Tenslotte werd zijn wereldreis op de lange baan geschoven maar eens kwam het
ervan, dat namen ze zich stellig voor, in Afrika hadden de mensen hen nodig
voor de energietoestellen van Wieken en Zon, zodra die werkten zoals het hoorde
en zoals was gepland. Marieke en Felix liepen al school in Frankrijk, ze deden
als de pygmeeën, die geen eigen taal hebben en de taal van de naburige stam
spreken, maar met dit verschil dat ze daarnaast ook, met hun ouders, Nederlands
onderhielden, althans een zuiderse versie van het Nederlands, een Nederduits
dialect dat Clementine, inmiddels ook al voorbij het keren van de jaren, nooit
anders dan Vlaams noemde.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Voor de eigenlijke doorbraak van de
toestellen om kookwarmte te winnen uit zonnestralen, rekenden Ernest en Tine op
Sooi Servrancks. Die was erin geslaagd Wieken en Zon zelfbedruipend te maken en
winst over te houden. Van Bellekens mocht hij die winst weder beleggen en zo
had hij al vijftien man aan het werk, die lelijke zonnecollectoren maakten voor
op de daken van de huizen en waterreservoirs voor het opslaan van zonnewarmte.
Telers onder glas hadden zijn voornaamste klanten kunnen zijn, die verkozen nog
stookolie om te verwarmen, vanwege de staatssubsidies, maar daar leek een
kentering in te komen. Om beter te kunnen toezien op de kwaliteit en de
productiviteit gaf Sooi zijn productie niet meer in onderaanneming maar deed alles
zelf en verschafte aldus werk aan de voormelde vijftien monteurs en een
boekhouder, die ook de personeelsadministratie, de briefwisseling en het
commercieel beleid ter harte nam. Sooi zat gebeiteld als bedrijfsleider. Gezien
de redelijke gang van zaken op Wieken en Zon, wierf Sooi Servrancks een ervaren
productieleider aan. Na twee jaar met de productiechef kon Sooi al met dertig
metaalbewerkers Sint-Elooi vieren dat het kraakte. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Voor Sooi, die op Cantecleer woonde, was het
domein nog meer dan groot genoeg, hoewel het nu leek op een haan met afgehakte
staart. Met een park, moestuin en landbouwgrond zat Sooi niet veel in, te veel
werk dat weinig opbracht en zijn kinderen studeerden verder, daar stak hij
liever zijn tijd in, mee volgen wat ze deden en er zelf wat van opsteken. Door
het afknippen van de lus van de Deel woonde hij nu aan de overkant van de
rivier, de kant van het industriepark.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Zjors Casteels.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Zoals te verwachten ging Claudette nog voor
Zjors het graf in. Maar hij heeft het na haar dood niet lang meer getrokken.
Hij sukkelde met zijn longen. Hij had zijn leven lang gerookt, maar daar kon
het niet aan liegen, dat wist toch iedere roker. De gemiddelde leeftijd van de
man lag boven de zeventig en die haalde hij niet. Nog net geen zestig, dat wist
Victor van Wiske, zijn vrouw en de zus van Zjors, en Victor vertelde het aan de
schrijver van dit stuk. Aangezien Zjors een Brusselaar was geworden, weten we
weinig van zijn laatste levensjaren, alleen dat hij in een sanatorium was
opgenomen en in leven bleef tot hij zijn laatste stuk long had uitgekucht. Wij
vinden dat erg, roken zou geen straf mogen zijn, dat niet, maar het deugt niet,
van geen kanten. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Melanie Vloeberghs.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Door de dood van Melanie Vloeberghs kwam het
huisje aan de Deel leeg te staan. Tot ongenoegen van een aantal Hellebekenaars,
maar tot lust van een even groot aantal andere Hellebekenaars, werd het huis
verhuurd aan een Marokkaans gezin, man, vrouw en vier kinderen. Niemand die er
last van ondervond dan zij die zich kwaad bloed maakten voor niets, want de
vreemden lieten iedereen met rust. De vier kinderen liepen school in de
gemeentelijke basisschool, leerden Vlaams, vier tweetalige Vlamingen meer die
onze getalsterkte kwamen aandikken. Was dat niet mooi? Er was geen moskee in de
buurt, de kinderen kregen dan maar gewijde geschiedenis op hun bord. Daar zag
hun vader geen graten in, de moeder zeker niet. Zij was een aantrekkelijke
vrouw, die alleen een hoofddoek, neusdoek zeggen wij, droeg als het erg koud
was, en bij ons vriest het bijna nooit.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Boris Dicktus.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">De tijdstheorie van de mandarijn Boris
Dicktus, die van de hemelfobieën, heeft Constant Michiels wel opgetekend en in
De Auroor laten afdrukken, toch een kwaliteitskrant, om te pogen de belangstelling
van de wetenschap op te wekken. Misschien best zo, Boris of de journalist konden
er niets mee winnen dan eeuwig belachelijk te worden gemaakt. De hele
denkwereld op zijn kop zetten zouden ze een op sensatie beluste krant nooit
gunnen. Ze waren bang dat hij gelijk zou kunnen hebben.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Flor Casteels.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Langelaar was geen afgelegen gehucht van Hellebeek
meer, sinds de opgelegde verkaveling, het was een wijk geworden, een residentiële
wijk, met al zijn voor- en nadelen: verharde wegen, riolering, waterleiding,
kabeltelevisie, aardgas, tien keer meer verkeer op de Kempense steenweg,
slechts een op tien van de bewoners waren nog eigenlijke Langelarenaars of
zelfs Hellebekenaars, de oorspronkelijke bevolking bleef zitten met zijn
Brabants, dat een verloren gevecht voerde tegen het verkavelingstaaltje van de
yuppies. De grond van Flor Casteels, waar hij voor de oorlog rogge op teelde en
daarna tarwe en asperges, en zijn weide daarachter, waren verkaveld, in stukken
gesneden met aanduiding van de mooiste stukken, zo hing het uit bij de notaris,
als de schematische tekening van een rund in de slagerij. Zelfs al had hij dat
gewild, dan had Flor niets tegen de verkaveling kunnen inbrengen, want hij was
toen al een paar jaar dood. Hij haalde net niet de tweeëntachtig. De laatste
jaren leed hij sterk aan geheugenverlies, om niet van dementie te moeten
spreken te zijner respectvolle gedachtenis. Louise hield haar vader thuis, hij
mocht van haar niet naar Zilverschoon zo lang Levine nog leefde. Louise gaf
Flor de hygiënische verzorging waar hij als vader en mens recht op had. In
hetzelfde jaar nog stierf Levine, gesterkt door de genademiddelen van de kerk.
Die had Flor ook meegekregen op zijn reis naar het hiernamaals, zonder het te
beseffen, maar bij bewustzijn zou hij ze niet hebben geweigerd, dat deden er weinigen.
Met onze eerste basisvoeding, de papfles, hebben de religie-enzymen zich
vastgezet en we zullen ons lichaam er nooit volledig kunnen van zuiveren. Heel
erg is dat niet. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Ida Verhaegen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">De pleegmoeder van Victor, was weduwe
Goethals-Verhaegen geworden. Mane was gestorven aan longkanker, kort na Flor
maar zeventien jaar jonger. Hij had twee jaar van zijn pensioen genoten en in
zijn leven niet gerookt, zo zien we dat roken niets met longkanker te maken
heeft. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Victor Goethals.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Tot zijn pensioen was Victor sporadisch op
Zilverschoon aanwezig, dat had Sander Molenaars hem niet helemaal willen ontnemen
en hij had de voltallige voorgaande generatie oudjes er het bijltje zien bij
neerleggen. Nu stond de generatie van Goethals zelf de eerste in de rij om het
tijdelijke met het eeuwige te verwisselen, om de kartoffelen van onder te bekijken
zoals de Duitsers dat zeggen, hier en daar vielen al voortijdige gaten in zijn brigade
van leeftijdgenoten, het was een zeker teken dat zijn beste jaren voorbij waren,
hij was aan het slabakken. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Als een van de voornaamste figuren uit de
recente geschiedenis van Hellebeek nam hij vervroegd pensioen, hij wilde van
zijn oude dag genieten zo lang dat kon. Hij woont nog steeds op de boerderij
van Flor en Levine Casteels, nu met de residentiële verkaveling in zijn rug.
Hij heeft wat veranderingen laten doen in het huis, centrale verwarming
aanleggen en badkamer inrichten, wc binnenbrengen om in regen, wind en vorst
niet meer naar buiten te moeten om te kakken of te pissen, van die kleinigheden.
Hij fietst nog regelmatig naar Zilverschoon, als toeschouwer, zijn Wiske rijdt
niet mee, een beetje lui, moe in de benen, zegt ze en ze kan daar niets gaan
doen. Gaan dansen doen ze niet meer, het dorp is zo goed als dood, er valt doodeenvoudig
niet meer te dansen. De enige overgebleven cafés zijn taveernes geworden, waar
men een stukje kan eten, van de tap alleen kan de waard niet leven. Als je
alleen maar een glas bier komt drinken en niets te eten bestelt, ziet hij je
niet graag komen, je neemt de plaats in van andere eters. Zoals overal elders
in de wereld is ook het plattelandse Hellebeek omheen geld begonnen te draaien.
De nieuwe wijk, die Langelaar is blijven heten - de burgemeester wilde niet
horen van stomme namen als Meiveld, Vogelenwijk of Germinal - is volgebouwd met
middenklasse huizen, wat moeilijk te beschrijven, beter met eigen ogen komen
zien. O ja, moeder Ida betrekt een kamer bij Victor en Louise en Wilfried woont
in haar huis. Victor, de Fikker, is dikker geworden, maar niet half zo dik als
Wiske. Van Emily heeft hij nooit meer iets vernomen, nog zelfs geen kaartje,
alsof ze omgekomen is in een vliegtuigongeluk en verdwenen in de oceaan, maar
dat zou in de krant hebben gestaan. Als vrijetijdsbesteding schrijft Goethals
af en toe een paar bladzijden, zijn leven en het leven van de mensen uit zijn
omgeving staan voorgoed op papier. Hij doet er niemand kwaad mee en heeft er
zich bij neergelegd dat hij pas na zijn dood beroemd zal worden met zijn
kronieken, die hij zelf zo graag naleest en zo dikwijls verbeterd en
herschreven heeft dat er niets meer van overschiet dan wat veredeld proza. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">De kinderen van Victor Goethals voltooiden
hun studies. Urbain was geen leraar Germaanse talen in het middelbaar onderwijs
willen worden. Hij zag er tegen op voor een klas te staan met dertig pubers van
zeventien of achttien jaar, waarvan niet een vierde enige belangstelling had
voor taal- en letterkunde, in de klas luisterden naar een walkman en niet eens
in een beschaafde taal konden voorlezen. Hij had een baan gevonden bij een
bank, om de promotiekrant een jurk van Algemeen Nederlands aan te meten. Irene
had gestudeerd voor viertalig secretaresse en werkte voor een Amerikaanse
multinational in Brussel. Haar baas begon om tien uur te werken en verlangde
dat zij tot zes, zeven uur bleef, als de andere collega’s thuis al de tafel aan
het afruimen waren. Ze aanvaardde dat, het was een jonge Amerikaan, we leefden
in een nieuwe tijd en de Amerikaan moest zijn weg maken, hier, en dan terug
naar Amerika, dat viel te vrezen. Wilfried had informatica gedaan en werkte als
programmator voor een softwarebedrijf, een uitstekende uitvalbasis om stapelgek
te worden. Urbain en Wilfried waren getrouwd. Urbain had een zoon, Wilfried was
nog kinderloos. Van Irene was nog geen sprake van trouwen. Ze bleef dikwijls in
Brussel overnachten, misschien had ze iemand, waarvan ze de nationaliteit of
het geslacht geheim probeerde te houden, maar we wisten dat het de Amerikaan
was, een man, als dat enig belang heeft.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">In onderhavige kronieken is weinig aan
natuurbeschrijving gedaan, zijn de weersomstandigheden bijna niet aan bod gekomen,
roken lijkt niemand of weinigen te doen, er is geen enkele sigaret opgestoken
maar dat kan toeval zijn, er zijn weinig beschrijvingen van
gezichtuitdrukkingen en manieren van spreken aan bod gekomen. De schrijver
rekent op het verbeeldingsvermogen van de lezer. De televisie wordt hier en
daar vermeld als een niet al te verheffend medium, film valt uit de boot maar
er is geen cinemazaal meer in Hellebeek. De schrijver heeft fouten gemaakt, een
gevolg van zijn gebrek aan talent, niet altijd de wetten van de
schoonschrijverij gevolgd, maar zijn bedoeling was zich te beperken tot het
samenballen van het leven van mensen die wij allen hebben gekend. Voormelde
ontbrekende kleine bijzonderheden kan iedereen er voor zichzelf wel bij
verzinnen, maar echt nodig is dat niet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">De schrijver<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Wenst onbekend te blijven.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Hier eindigt het relaas van bepaalde
gebeurtenissen in Hellebeek, door een schrijver die zelf niet weet of hij een
kunstenaar dan wel een knutselaar is, op papier gezet. Zoals overal op onze
aarde zien in Hellebeek mensen het levenslicht, leven hopelijk lang genoeg om
een volgende generatie te verwekken, sterven en vullen het tijdvak in tussen
geboorte en dood, elk naar eigen lot, toeval en vermogen. Wie het geluk heeft
op een plaats als Hellebeek te vallen als zijn geboortedorp en woonplaats,
heeft onmetelijk meer de kans het er tamelijk goed af te brengen dan de
ingezetenen van pakweg zeven achtste van de aardkloot. Wie voor een gezapig
leven gewonnen is, kome naar Hellebeek, wie meer actie wil, avontuur,
dynamisme, meer wil zien of beleven, mag ons, voor mijn part, zijn rug toekeren,
ik benijd hem of haar niet. Overigens hadden en hebben wij ook onze passies,
onze drama’s, onze liefdes, onze oorlogen, onze op- en neergangen, ons menselijk
zijn.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Ook een niet erkende, onbekende schrijver
voelt de onweerstaanbare drang te schrijven, hij weet zelf niet of hij een
genie is of niet en zo lang hij leeft zal hij een allerlaatste keer hopen dat
zijn talent aan de oppervlakte komt. Misschien ontdekt een verlichte recensent
in zijn manuscript het werk van een Vlaamse primitief, of dat van een geboren
maar ongeoefende en ongeschaafde verteller, met ontroeringkracht en wijsheid
als enige waarden, maar zonder literair gewicht. Misschien maken <i>causative formation </i>of <i>morfische resonantie </i>een einde aan de
voorspelbaarheid en wordt zijn boek wat het bedoelt te zijn: een bundel
samengebalde levensverhalen, met de achterliggende bedoeling, het laatste
restje overlevend dorpsleven vast te leggen van de periode van kort voordat de
vernietigende inwerking van commercie, kijkbuis en stadsvlucht van onze dorpen
doodse slaapsteden maakte. De kaak staat er nog voor de kerk, de bedoeling was plegers
van wandaden te kijk te stellen, maar het gebruik van de schandpaal is in de
negentiende eeuw afgeschaft. Vastenavondstoeten, harmoniemuziek, volkstoneel,
dorpsscholen, brouwerijen, volksbals, processies, kruideniers, schoenmakers,
cafés, trekpaarden, mussen, schoolkinderen, pastoors, onderpastoors, nonnen,
straathonden, lameren, kolenboeren, keuterboeren, kerkgangers, zatlappen,
leeglopers, blagueurs, kermiskoersen, de hele folklore, zijn uit het
straatbeeld gewist. De moderniteit heeft meer kapot gemaakt dan een oorlog dat
zou kunnen, in de oorlog was er tenminste nog een opleving van burenhulp,
menslievendheid en saamhorigheid, een zekere vorm van socialisme, voor ons part
christelijk socialisme, maar het was er en het werkte.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Al wat leeft copuleert en plant zich voort,
elk op zijn manier, waarom? Waarom drijven levensdrang, voortplantingsdrift of
gewoon seksdrang ons tot uiterste daden, als liefde terug te brengen is tot een
chemisch proces. De godsdiensten hebben zich meester gemaakt van onze
denkwereld en bieden schijnoplossingen voor alle problemen. Hoe had dit
vermeden kunnen worden en wat kunnen we er nu nog tegen doen? Eeuwige vragen
die de schrijver zich is blijven stellen, de antwoorden ontglipten hem steeds,
maar dat deerde niet, hij was een onbezoldigd denker, hoefde geen resultaten
voor te leggen. Hij gelooft nog steeds niet dat er een God bestaat, ooit komt
Hij aan zijn deur kloppen om hem gelijk te geven. In zekere zin zijn zijn
gedachten in hun zuiverste vorm wijsbegeerte, maar hij zal er nergens prijzen
mee halen omdat hij geen universitair diploma heeft behaald. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Om
in schoonheid te eindigen heeft hij zelf een Latijns slot bedacht,
waarschijnlijk staat het vol taalfouten, maar alla, als hij het zelf maar begrijpt.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL"> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 10.0pt;">Hic historiae et revelatiae Hellebeekae
finitae sunt.<o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-43859612214144327482017-07-21T11:07:00.000-07:002017-07-21T11:07:22.033-07:0035 HET VERDRIET VAN SANDER MOLENAERS<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-family: "Courier New";">HET VERDRIET VAN SANDER MOLENAARS<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Een goed half jaar
na zijn aanstelling tot secretaris van het Openbaar Centrum voor
Maatschappelijk Welzijn van Hellebeek, het OCMW, mocht Sander Molenaars zich op
de borst kloppen: hij deed zijn werk redelijk goed. Een plezante of liever
malse mens van het kaliber Victor Goethals zou hij nooit worden, maar hij had
tekenen gegeven van menslievendheid en was weinig keren bars of ruw uitgevaren
tegen steunzoekenden of ondergeschikten. Daarom was hij gemachtigd af en toe
achter zijn bureau niets te zitten doen dan spelen met zijn potlood, vergeefs
te pogen het rechtop te doen staan en onreine gedachten te koesteren over
verleidelijke vrouwen in bikini of niksnini, met welgevormde dijen, wat had je anders
gedacht. Alle kerels van alle leeftijden hebben van die dromen die zondig zijn,
de ziel zwart maken en zelden uitkomen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Als men heel lang
en heel diep aan iemand denkt gebeurt het
dat die persoon op het toneel verschijnt, anders gezegd: als je van de
duivel spreekt zie je zijn staart," zat Sander zichzelf wijs te maken. Hij
was een ietwat zelfingenomen man en leed een beetje aan haantjesgedrag.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Hij richtte nu zijn
overpeinzingen op zijn laatste en een van zijn zeldzame escapades, Christiane
Cools, de secretaresse van zijn vorige baas, met wie hij zes maanden geleden alle
sluizen had open gezet alsof hij alle vloeistof uit zijn lijf wilde spoelen. Hij
kon haar nog hebben als hij dat wilde, als ze intussen niet op een andere sasmeester
was gevallen. Een bed delen met een vreemde was overspel, doodzonde was hem altijd
voorgehouden, alleen de biecht kon zijn recht op de hemel redden, maar biechten
was een vreemde wijsmaken wat je had misdaan en daar liep gij niet hoog mee op.
Hij peinsde dat het eerder doodzonde zou zijn geweest als hij zich niet had
laten versassen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Hij grinnikte om
zijn nogal rare vergelijkingen en liet, zonder zondebesef, zijn op hol geslagen
zinnen verder hun gangen gaan. Christiane, haar naam alleen al joeg meer dan
een golf van fel stromend bloed geladen met testosteron door zijn lijf. Hij had
het een keer met haar gedaan en het moet goed geweest zijn, want Christiane had
voorgesteld om te gaan samenwonen en alle dagen juju paardje te doen. Hij had
eerst gezegd dat met ernstige zaken niet gelachen wordt en na zware twijfel toch
maar gekozen voor zijn vrouw Frieda, zijn geweten en niet zijn hart gevolgd of
zijn ding, zoals ons soms door psychiaters wordt voorgehouden, een ding waar
wetenschappelijk gezien zoveel gevoel in zit als in een hart, het blijven spieren,
maar spieren met gevoel. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Bij zijn thuiskomst
midden in de nacht was Frieda verschrikkelijk te keer gegaan. Ze zat hem op te
wachten als een bloedhond, een bullebijter. Ze was gaan slapen en weer
opgestaan toen hij wegbleef. Als hij thuiskwam voer ze op hem aan met het verwijt
dat hij op een ander wijf gezeten had, de smeerlap, de hoerenbok. Sander probeerde
met een meineed die beschuldiging af te weren en als zij hem niet geloofde had
hij het beter toch gedaan, brulde hij terug. Dan was aan Frieda geen houden
meer aan, Sander verweerde zich tegen haar trappen en nagels maar deelde geen
klappen uit, om zware schade te vermijden. Als Frieda uitgeraasd en uitgeput was,
begon ze te snikken als een klein kind. Sander zei dat ze zo niet verder
konden, morgen zou hij uitzien naar een andere woonst en haar laten zitten. En nu
wou hij slapen op de divan, hij had zijn rust nodig.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">De volgende morgen werd
hij wakker uit een nachtmerrie zo groot als het ros beiaard. Hij stond op,
zette koffie, at een boterham en vertrok naar zijn werk. Frieda had zich niet
laten zien. "Die is zich aan het masturberen," dacht hij cynisch,
want dat deed ze nooit.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Op zijn werk belde
zij hem op. Smekend vroeg ze hem om niet bij haar weg te gaan, dat overleefde
ze niet. Sander dacht terug aan de belofte die hij zichzelf jaren geleden had
gedaan, toen ze bij de psychiater een elektro-encefalogram onderging en met de
papillotten op haar hoofdhuid zo wanhopig en verloren naar hem opblikte dat hij
zwoer haar nooit in de steek te zullen laten. Een eed was een eed en hij belde
Christiane om haar te zeggen dat hij bij Frieda bleef. Na een ogenblik twijfelen
had Christiane aangedrongen: "En je zesde zintuig dan?" Daar wist hij
geen beter antwoord op dan : "Amputeren zeker." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Dat was dus zes maanden
geleden geregeld en hij richtte ongehinderd zijn aandacht weer op het mooie
lijf van Christiane, met opnieuw de zalige bijgedachte dat als je heel diep aan
iemand denkt, die persoon komt opdagen en het wilde lukken, er klopte iemand op
zijn deur. Sander schrok er van op en riep binnen. "Dat is de staart van
de duivel", dacht hij hoopvol. De deur ging open en binnen kwam zijn klerk
Victor Goethals. Die las de teleurstelling op zijn gezicht, maar zei niets.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Wat
nieuws," vroeg Sander, "toch geen probleem dat je zelf niet kunt
oplossen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Niet mag
oplossen, problemen oplossen is mijn werk niet, dat is voor de baas," nuanceerde
Victor. "Ik wou alleen vragen of ik de halve dag vrij mag nemen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Om te
schrijven," vroeg Sander, "ik heb gehoord dat je verhalen schrijft,
heemkundige kronieken of zo wat. Ga je over mij schrijven?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Hebben wij
zaken te bespreken of gaan wij een uurtje kletsen," vroeg Victor.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Kletsen,"
zei Sander. "Ik heb gezien dat je verhalen uitdraait op een printer en die
aaneen geniet in mapjes bij de krantenverkoper op de toonbank legt."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Naast de
mappen heb ik een blikken doos met een gleuf gezet en op een bordje staat: een
kleine bijdrage graag om mijn kosten te dekken."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"En brengt het
wat op?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Nul, ik doe
het uit schrijversdrang." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Waarom laat je
je verhalen niet gewoon uitgeven? In boekvorm zijn die toch veel makkelijker te
lezen dan op velletjes in A4 formaat." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik vind geen
uitgever, ze antwoorden niet of schrijven dat de tijd nu niet rijp is voor
verhalenbundels. Ze kennen er niets van. Ik mag mijn verhalen gerust leggen
naast alles wat in sommige kranten en tijdschriften verschijnt, maar krijg de
kans niet. Toch is er verandering op komst. Ik ben op het idee gekomen om een
soort cahier uit te geven dat ik 'Wereld-leescahier' wil noemen. Als ik een
makelaar kan vinden die wat reclame op de kop kan tikken, liefst voor
exclusieve merken, kan ik er wat aan verdienen. Ik heb een introductie geschreven
voor de eerste cahier, als die ooit uitkomt. Je moet eens luisteren. Je bent
nogal wat jonger dan ik, je vindt het misschien belachelijk." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Victor haalde een
briefje uit zijn binnenzak en las voor:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Onderhavig
cahier wordt u gratis aangeboden door een aantal adverteerders die iets zien in
het werk van bekende en minder bekende schrijvers die zich aan het kortverhaal
hebben gewaagd of willen wagen. De redactie van Wereld-leescahier geeft de
voorkeur aan goed geschreven, vlot lezende verhalen niet zonder literaire
waarde maar met een pointe, vrij van literaire franjes die het verhaal nodeloos
ingewikkeld maken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Er zijn al magazines
op de markt die een volledige r</span><st1:personname><span style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span style="font-family: "Courier New";">n
in de vorm van een schrift voor € 2,99 te koop bieden, maar wij willen het
kortverhaal kosteloos aanbieden met de bedoeling het de plaats te geven die het
verdient: die van volwaardige schrijfkunst. Heeft verhalenverteller Ambroos
Bierce niet reeds veel eerder geschreven of gezegd dat een r</span><st1:personname><span style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span style="font-family: "Courier New";">n een kortverhaal is met veel opvulsel. Dat opvulsel
gaat er bij ons uit.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Het ligt niet in
onze bedoeling om ons tot één genre te beperken. Ons allereerste verhaal is een
drama, maar onze pagina's staan open voor r</span><st1:personname><span style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span style="font-family: "Courier New";">ntiek, melodrama, detective, thriller,
fantasie, western, populaire wetenschap en wijsbegeerte, essays, geschiedenis,
futurisme, oorlog, epiek, SF, horror, sport, poëzie en een nieuw door ons
verzonnen genre, de tisane. Een tisane is een bestaande r</span><st1:personname><span style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span style="font-family: "Courier New";">n helemaal ontdaan van zijn opvulsel, maar
dit laten we voorlopig in onze lade liggen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Men zegt dat het
kortverhaal de Amerikaanse bijdrage is tot de wereldliteratuur. Kan zijn, maar
er zijn voorlopers geweest, en niet van de minste zoals Boccaccio, Goethe en
Hoffmann. En nog andere niet-Amerikaanse beoefenaars als Borges, Kafka, Herman
Hesse, Guy de Maupassant, Isaak Babel en Graham Greene, naast Amerikaanse
kleppers als Poe, Chandler, Hemingway, Carver en nog veel meer.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Wij willen een
aantal oude verhalen van onder het stof halen, maar tegelijk schrijvers van nu,
ook debutanten, aan het woord laten, en zeker door het lot onbekend gebleven
kunstenaars in het daglicht stellen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">De
redactie van Wereld-leescahier wenst jullie veel leesplezier."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Sander zei: "Een
hele beginselverklaring. Maar gaat dat samen, kunst en reclame?" <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Waarom niet?
Veel schrijvers zijn er gekomen doordat hun werken in bepaalde kringen worden
gepropageerd door mensen die er profijt bij hebben, dat is ook een vorm van reclame.
Zonder die steun wordt het moeilijk. Het spreekt vanzelf dat volstrekt
waardeloos geschrijf weinig kans maakt, maar middelmatig, saai werk wordt veel
te dikwijls in de hemel geprezen. En de uitgevers hebben hun kanalen om hun
propaganda te verspreiden."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"En jij wil je dus
op die manier met je verhalen tussen al die beroemde schrijver wurmen?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Zo iets, ja.
Als je zelf vindt dat je goed schrijft, mag dat bekend worden gemaakt." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Wat zou je er aan
verdienen?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Een klein
bedrag op elk verspreid nummer."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Hoe ver sta je
al met je project?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik heb een prototype
gemaakt, nu nog iemand vinden, een agent of zo, om het uit te voeren. De
cahiers zouden vooral gericht zijn op wachtzalen van dokters, tandartsen,
advocaten, architecten, kappers, koffiesalons en zo voort." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"En wat als de
bezoeker de tijd niet krijgt om het hele verhaal te lezen?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dan zal hij
het cahier wel meepikken. Mijn verhalen zijn geen verheerlijkingen van
plaatselijke bekendheden, ik ben geen ghostwriter of hagiograaf, geen
heemkundige. De burgemeester heeft mij al gevraagd een stuk over hem en zijn
verwezenlijkingen te schrijven om dat op te nemen in het heemkundig tijdschrift.
Zo iets doe ik niet, dat hij landwegen heeft laten asfalteren en grachten laten
ruimen laat mij koud. Ik leg mij toe op literatuur, zoals de schrijvers die ik
heb vermeld. Er zijn zo veel thema's. Het dorpsleven vroeger en nu bijvoorbeeld,
merkwaardige figuren, de oorlog en de bezetting met zijn smokkelaars, verzetslieden,
voortvluchtigen, mensen door tegenslag achtervolgd, vrouwen die slachtoffer zijn
van de mannen, een blinde, afgewezen verliefdheid, een totaal gebrekkige mens,
losbandige, levenslustige vrouwen, de mobilisatie en de grote verwarring, de
pechvogel, muzikanten, of iemand die met een bijzondere theorie, voor de dag
komt, met het schrikbeeld dat de mens zelf een oerknal kan ontketenen, passie,
vooral passie, creatieve kunst, meer moet dat niet zijn."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Sander vroeg:
"Verwikkelingen op kantoor, kan daar een verhaal in zitten?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Waarom niet,
in alles zit een verhaal. Een boer die sterft is een verhaal."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ken ik.
Luister dan. Ik heb op vele plaatsen gewerkt, bijna een dozijn vol. Op een keer
werkte ik op een vestiging in Brussel van een Amerikaanse firma die elektronische
geheugens maakte. Ik zat op kantoor met een Turkse Griek, een Oegandese Pakistani,
een Amerikaanse Duitser, een jonge Nederlander die zijn weg nog moest zoeken en
een Vlaams-nationalistische baas die te lui was dat hij zag. We kregen het
bezoek van een grote baas uit Amerika, met een Stetson, zijn holsters was hij
vergeten. Na zijn terugkeer in Amerika kregen wij het bericht dat hij er met
een groot bedrag was van door gegaan. Dat bedrijf is verhuisd naar Frankfurt en
ik ben niet meegegaan. Een andere keer ben ik van een goede baan weggegaan uit
een gevoel van, groot woord, mededogen. Het was een Amerikaans bedrijf, alweer,
dat werkte met zelfstandige verkopers. Zelfstandige verkopers, leurders,
brachten huishoudspullen aan de man bij huisbezoeken en verdienden daar een mooi
percent op. De verkoopsdirecteur, een Egyptenaar, was in dienstverband van de
firma en kreeg massaal commissie op de verkoop die liep als een trein. Maar hij
gedroeg zich als een despoot tegenover de verkopers, die hij als een zootje
ongeregeld behandelde. Ken je het volkje van deur-aan-deur-verkopers, zonder
vaste klanten, die dag na dag nieuwe afnemers moeten zoeken? Ze hebben het altijd
moeilijk, vinden geen vaste baan of willen die ook niet, hun grootste kwaliteit
is durf of de drang om veel te verdienen zonder dat ze eigen kapitaal, dat ze
meestal niet hebben, moeten inzetten. Maar dat wil niet zeggen dat ze niet met
manieren moeten behandeld worden, colporteurs doen iets wat de mensen op
kantoor niet kunnen, en dat is verkopen. Ik was de boekhouder van het bedrijf
en stond dicht bij de directrice. Die nam het op voor de verkopers, arme duivels
dikwijls die moesten verkopen om niet in armoede te vervallen. De verkoopsdirecteur
wist dat en geheel naar willekeur stuurde hij weg wie hem niet aanstond, zo
maar, voor de lol. De directrice nam het op voor de verkopers en kreeg gedaan
dat de verkoopsdirecteur mocht vertrekken. Dan kwam de volgende verkoopsleider,
nu een Amerikaan, die de compagnie verkopers mocht overnemen. Voor de directrice
was de Amerikaan een verademing, in het begin. Hij gedroeg zich correct tegenover
de verkopers, maar het duurde niet lang voordat hij de directrice met alle
mogelijke karweitjes opzadelde, zoals laat mijn auto naar de carwash brengen,
kun je deze fax naar mijn vrouw sturen, bel es even naar Amerika, ik heb dat in
de winkel zien liggen, om elf uur binnen komen en doorwerken tot negen uur 's
avonds en zo verder. Ik zag dat mijn bazin er genoeg van kreeg en ze liet haar
ongenoegen blijken. De Amerikaan nam mij op een avond mee voor een etentje en
liet verstaan dat ik in de plaats kon komen van mijn bazin als die zich zo
bleef gedragen. Ik heb dat aanhoord en de volgende dag ben ik op zoek gegaan
naar een andere baan, ik wilde niet dat mijn bazin, die ik respecteerde, de
laan zou worden uitgestuurd. Als ik vertrok kon dat zo maar niet want dan werd het
bedrijf voor weken, zelfs maanden, stuurloos en dat kon niet, in een bedrijf
dat week na week verslagen opmaakt over de verkoopsresultaten en week na week
de verkopers uitbetaalt."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Wat een
verhaal," zei Victor, "rauwe kost waar inderdaad een verhaal in zit. Ik
begrijp hier uit dat jij gevoel hebt voor de medemens, een mooi thema in de
literatuur."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Anders zat ik
hier niet," zei Sander. "En dan heb je nog niets gehoord over mijn
liefdeleven. Een ogenblik heb jij gedacht dat ik zin had in Emily," zei
Sander.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Het droop er
af," zei Victor.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Zeg jij. Ze
zag er best appetetijtelijk uit, dat geef ik toe. Maar ik heb ogen in mijn kop,
als ze voor iemand viel was het voor jou."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Is dat een
compliment?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dat helpt je
niets vooruit," zei Sander, "ze is vertrokken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Misschien beter zo.
Liefde kan wondermooi zijn, maar ook een ziekte. Van mij had je niet te vrezen,
ik ben getrouwd met Frieda. Vriend en vrouw. Maar mijn grote liefde heb ik
gekend voor ik Frieda tegenkwam, dat maakt haar in feite tot de tweede keuze. Mijn
eerste keuze deed ik op bij een dorpskermis, een van die ouderwetse kermissen met
accordeonduo's in de cafés, waar gesmoord werd als uit zeven schoorstenen,
gezopen als een rioolgat en de obligate zanger van het accordeon duo die het niet
laten kon dubbelzinnige liedjes te declameren, zingen kon hij niet. In die
sfeer heb ik met een schoonheid een slow gedanst. Ik had haar strak tegen mij
aangedrukt en haar gevraagd, in haar ogen kijkend zoals de geplogenheid het
voorschreef, of ze mee buiten kwam in de gezonde lucht en het zilveren
maanlicht, het eeuwige foefje. Zij had ja geknikt en mij zelfs met een hand mee
door de openstaande deur naar buiten getrokken, naar de donkere veldweg met de
graskant, de glimwormen, de hooigeur en de maneschijn, daar waar zoveel geliefden
tegen elkaar geplakt hadden staan kussen tot ze buiten adem waren. Ik moest
niet zoeken naar haar mond die stond wijd open met haar gerede tong ver eruit
zoals vagina's dat soms plegen te doen, maar daar ben ik niet achter gekomen
want ze hield zich op haar stuk. Ik mocht haar tegen mij aandrukken met al mijn
macht, mijn handen op haar billen maar boven op haar rok niet er onder, haar
kussen zou ik nooit meer vergeten, zomin als haar naam Julie."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Een naam voor
filmsterren," zei Victor.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dacht ik ook,
onbereikbaar dus," zei Sander. "Natuurlijk sprak ik af voor volgende
zondag, in danscafé De Tapdans. Ik stond er met een maat aan de toog op haar te
wachten, naar de band te luisteren en een glas pils te drinken, mijn eerste die
avond, dat zweer ik, toen Julie binnen kwam gestoven, recht op mij toe, razend,
dat was van haar vertrokken mooi gezicht af te lezen. Ze vroeg snauwend, wat
vloekte met haar lieftallige snoet, hoeveel ik er al op had, gaf me geen tijd
om te antwoorden en zei dat ze niet met een dronkaard wilde lopen, laat staan
slapen. Ze keerde zich om, draaide met haar kont en liep weg. Het was warm die
avond en ik had mij veel voorgesteld van een vrijage in de open natuur en een
vaste verkering. Na de derde of vierde afspraak zou Julie haar onderbroekje wel
laten zakken hebben, daar kwam dus niets van. Ik heb haar nog een paar keer
gezien van redelijk ver met een mansmens aan haar arm, in mijn ogen een sul,
een droogstoppel, dat kon niet anders, iemand die zich ongetwijfeld had neergelegd
bij zo iets onmogelijks als een wet op de drooglegging."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Van haar niets
meer gezien of gehoord," vroeg Victor, "ze kan toch niet in rook zijn
opgegaan."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ooit heb ik
een gerucht opgevangen dat Julie getrouwd is met een handelaar in oud ijzer en
woont in een groot huis bij een groot stuk grond dat bijna tot in de hemel
volgestapeld ligt met afgedankte ijskasten, gasfornuizen, radiatoren van de centrale
verwarming, metalen meubelen, koper, tin, zink, alle metalen behalve goud,
zilver, kwikzilver en tin. Mensen in de schroothandel verdienen geld zat, daar
ben ik niet aan toe. Voor een kleinburgerlijke ambtenaar als ik is wat Frieda en
ik samen verdienen meer dan voldoende." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Hoe ben je bij
haar terecht gekomen?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Terecht
gekomen is een goed gekozen woord. Ze is een degelijke vrouw. Ik heb haar leren
kennen op een bal voor een goed doel, ingericht door haar mutualiteit om wat
geld in te zamelen voor een kind dat aan een zeldzame, niet door de ziekenkas
erkende ziekte leed. Zij stond achter de tapkast, we kwamen in gesprek, hadden
de leeftijd waarop jonge mensen de ernst van het leven beginnen in te zien. Frieda
was geestig en gevat en ik vroeg haar in de dans. Ze kon maar even, want ze had
het druk. Ik bleef tot het bal gedaan was en fietste met haar mee naar huis.
Aan de gevel van haar huis stonden we nog een half uur te liefkozen en we
maakten een afspraak voor de volgende zondag. Zo eenvoudig is het gegaan. Nog
geen jaar daarna trouwden we. Eigenlijk kende ik Frieda nog niet door en door,
dat gebeurt toch nooit, zo blijven er geheimen te ontdekken. Een zaak stond zeker
vast, dat hadden we niet moeten overleggen, allebei wilden we vooruit komen in
het leven, wat wilde zeggen meer geld vergaren dan we ooit konden opleven. Een
spaarcent voor later, maar wanneer later ligt nog niet vast. Aan zware r</span><st1:personname><span style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span style="font-family: "Courier New";">ntiek doen we niet meer mee, daar hebben we alle
twee genoeg ervaring mee om ons niet te laten vangen. Liefde op het eerste
gezicht, de brandende, alles verschroeiende liefde, dat hadden we doorstaan,
liefde moet groeien, wortels krijgen, een boom worden. Kleine, intieme feiten
blijven soms hangen. Zoals die keer aan de graskant. Ze moest pissen, ging
hurken en vroeg mijn zakdoek om zich af te drogen, zo wordt liefde een
onvergetelijk, innige belevenis. Volstaat dat om nog een verhaal te schrijven,
Vik?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Sander zijn telefoon
ging. Hij haakte af, luisterde en zei dat de dame even geduld zou moeten
hebben, het onderhoud met zijn klerk nog afronden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Een dame heeft
mij iets te vragen," zei Sander.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dames mag je
niets weigeren," zei Victor. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Hangt er van
af wat ze vragen," zei Sander. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik vertrek dan
maar, over liefde kan ik meepraten, dat is voor later een keer," zei
Victor. "Het amusement."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Wacht,"
zei Sander, "ik zie dat jullie in café Statie een soort kliek vormen in de
hoek bij het raam. Is er een bezwaar dat ik af en toe bij jullie kom
zitten."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Iedereen is
vrij te gaan en te staan waar hij wil," zei Victor, "wij vormen geen
gesloten gemeenschap. Wat wij wel doen is niet altijd praten over sport,
politiek en het weer, we hebben andere, grotere onderwerpen, de liefde is er nog
geen van. Ze noemen ons soms De grote geesten, dat is alles."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Bedankt,"
zei Sander, "ik ga een paar onderwerpen opschrijven en dan kom ik eens
langs."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Doe dat,"
zei Victor en ging weg.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Een klop op de deur
en een aantrekkelijke vrouw op betere leeftijd kwam in zijn kamer gestapt. Hij
bekeek haar en dacht aan het gezegde: "Als je van de duivel spreekt
..." Hij zei: "Ik weet wie je bent, Julie."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Goed geheugen,
Sandy, zo, je bent me niet vergeten. Sander vond ik te somber," zei ze,
"wij zijn een keer met elkaar in het donker buiten geweest en ik heb in je
armen gelegen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Gestaan,"
zei hij, "liggen is er niet van gekomen. Je was mijn scharrel voor een avond,
een verkering is het nooit geworden, die kans heb je mij niet gegeven. Ik zat
net aan jou te denken. Je liet mij bij onze eerste afspraak in volle café staan
zonder dat ik mij kon verweren. Ik was een dronkaard, riep je van ver. Dat was
jij toch die mij zo vreselijk behandelde, mishandelde?" <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Natuurlijk,
wie kan zo een moment vergeten, ik ben nog niet seniel," zei ze, "wat
ik deed was in een opwelling van koleire, mijn vader was een dronkaard ik wist
wat het betekende zo iemand in huis te hebben. Vader is dood, van de kanker,
niet van het drinken."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Deelneming,"
zei Sander, "ga zitten. Schrik niet, ik ben geen dronkaard geworden, niet
eens een sociale drinker."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik wel,"
zei ze, "ik durf aan de fles te zitten en mijn man schrikt ook niet terug
voor een halve fles whisky. Maar niet <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">alle dagen, alleen
na een slechte dag. Mijn man en ik samen hebben een groot schrootbedrijf, de
firma Van Doorselaer, mijn naam Rosemondt is niet zo geschikt voor een handel
in oud ijzer."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Meer geschikt
voor een bloemenmeisje," zei Sander, "maar dat heb je al meer gehoord.
Wat een opdoffer was dat voor mij die avond, wat een geschiedenis, ik ben er
een week kapot van geweest. Ik had het voor jou schatje en niet een klein
beetje, maar dat is nu over, of toch bijna. Waarom wou jij me zien, toch niet
om vast te stellen dat ik een dronkaard geworden ben of om goed te maken wat
jij mij toen hebt aangedaan."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Wat een preek.
Ik heb je niets aangedaan. Wat moet een ongerept meisje denken van een man die
op hun eerste afspraak met een glas bier in zijn hand aan de toog staat te zuipen.
Neen, ik ben toevallig te weten gekomen dat jij hier zit en er direct bij
gedacht dat je mij zou kunnen helpen. En doe dat lachje van je gezicht, want je
denkt aan andere dingen. Ach de mannen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dat weet jij
niet. Zeg maar waar je voor gekomen bent."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Twee,"
zei ze, "we hebben twee chauffeurs en als er te veel werk is huren wij een
vrachtvoerder in. We rijden tot in Zweden, Duitsland, Italië."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dan zijn
jullie niet klein."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Neen, wij zijn
geen voddeventen die de hele tijd met een luidspreker door de straten rijden om
hier en daar wat dakgoten of verroeste buizen op te halen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Daar besluit
ik uit dat jullie een hoop geld verdienen. Dan kom je niet aankloppen bij het
OCMW."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Het is
eigenlijk een voorwendsel," zei ze, "de firma zit in de problemen door
de schuld van onze boekhouder. Hij heeft ons laten zitten nu de belastingman
onze aangifte is komen uitpluizen. Hij heeft een groot verschil vastgesteld, dat
wij niet kunnen uitleggen. De controleur is Picavet, die zegt je te
kennen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ach Picavet.
Daar heb ik een avontuur mee beleefd. Mijn baas had mij een valse aangifte doen
invullen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"En Picavet
heeft ontdekt dat er iets mis was met je aangifte?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"De aangifte
van de baas. Maar hij is een enorme boete weten af te wentelen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dat is
interessant, hoe heeft hij dat klaar gekregen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Door een lam
te offeren," zei Sander.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Je houdt mij
voor de gek."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Niet waar, hij
heeft zijn minnares opgeofferd. Je staat voor een dubbele aanslag en daarbij
een grote boete. Wil je echt alles doen om jullie firma te redden?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Veel
toch," zei Julie, "maar zou kunnen tussen komen om op een minnelijke
schikking aan te sturen? Of kunnen we hem paaien met een geschenk?" <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Zoals een
villa aan de azuren kust. Dat is omkoperij, nog een zware straf erbij. Maar hij
heeft een zwakke plek."" <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"O ja,"
zei Julie. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Laat mij jou
eens goed bekijken. Je ziet er echt nog prima uit. Vraag hem op een duur
etentje en doe hem wat te veel drinken. Picavet is niet ongevoelig voor vrouwelijk
schoon. en probeer hem in bed te krijgen. Laat je man hem betrappen en een foto
maken. En als je hem bij zijn kloten hebt, sorry de uitdrukking, kun je hem
vragen hoeveel het moet kosten om een en ander door de vingers te zien of dat
je anders zijn vrouw de foto laat zien."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ben je
serieus?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik heb het
zien gebeuren."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Kun jij echt
niets anders voorstellen?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Betaal de
boete." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Daarom ben ik
naar jou gekomen om dat te vermijden."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Daar kan ik
niets aan doen, schatje."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Laat dat
schatje maar. Doe je iets, wil je er een nacht over slapen?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Neen, ik hoef
er niet over na te denken, ik kan niets doen. Een boekhouder is geen tovenaar."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Jij bent een
mooie, wat een geluk dat ik je toen heb laten staan, dan zat ik nu met een platbroek.
Je moet mij niet uitlaten, ik weet de weg, dag Sandy." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Ze liep buiten
zonder om te kijken of met haar kont te draaien en liet Sander, die een beetje
verwonderd zat te kijken, over aan zijn lot.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Weer van
hetzelfde," dacht Sander, "Sandy, ze had al een troetelnaam voor mij
bedacht. Ik heb geen koosnaam nodig, ik ben geen schoothond, ik ben Sander,
kort voor Alexander. Frieda noemt mij soms zo, dat is beter. Het ergste wat mij
had kunnen overkomen was met mijn grote liefde getrouwd te zijn, ze is een
bikkelharde, niets ontziende zakenvrouw, voor wie een vreemd bed geen probleem
mag zijn om er te komen. Wat een teef. Ik ben veel beter af met Frieda, we
betalen samen ons huis af, het heeft ons veel gekost maar het is naar onze zin."
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Hij dacht er even
aan om Picavet te waarschuwen, maar die moest zichzelf maar zien te redden,
daar was hij goed in. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Mijn moeder
wordt een dag ouder en is op de sukkel, ze kan zichzelf niet meer behelpen en
ik heb de tijd niet om de hele dag bij haar te blijven, ik heb veel werk in de
zaak, schroot laadt zichzelf niet op een vrachtauto en vindt niet zelf de weg
naar de ovens. Ik ben op zoek naar een rusthuis om haar te plaatsen en heb
gehoord dat Zilverschoon een goede naam heeft."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Wees daar heel
zeker van. Maar Zilverschoon is een rusthuis van het OCMW bestemd om mensen op
te nemen die het niet breed hebben. Mensen die er goed in zitten kunnen zich
een privé-instelling veroorloven en je zegt me dat jij mee in een zaak zit. Een
vraag, hoeveel vrachtwagens van het bedrijf rijden er rond?"<o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-40251651595230291902017-07-21T11:05:00.002-07:002017-07-21T11:05:37.364-07:0034 LUSTIGE MELANIE VLOEBERGHS<div align="center" class="MsoNormal" style="mso-outline-level: 1; text-align: center;">
<b><span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">LUSTIGE MELANIE VLOEBERGHS<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Dagen
van hevige stormwind en regenvlagen hadden een zeehond de rivier opgedreven tot
aan de brug over de Deel te Hellebeek. Het duurde niet lang voordat de
kijklustige dorpelingen die regen en wind trotseerden van de brug af de zeehond
hadden omgedoopt tot deelhond. Melanie Vloeberghs, die op de dijk in het laag
huis met groengeverfde deuren en ramen woonde, trok iets aan en kwam ook zien.
Het dier keek haar met zijn weemoedige amandelogen aan en diep geraakt liep ze
in huis om een pekelharing uit de verse bokaal. Met de vis bij zijn staart
daalde ze de dijk af om dichter bij het dier te komen. Verborgen onder het
lange gras lagen grote brokken arduin, door een grijpkraan daar met losse hand
uitgestrooid om de dijk te verstevigen. Melanie had er geen erg in, een steen
kantelde, ze slipte en gleed over het lange, natte gras wanhopig spartelend de
rivier in, haar ochtendjas opgeschort tot boven haar heupen en ze droeg geen
onderbroek. Volgens het dogma van de volkswijsheid kwam ze drie keer boven om
naar lucht te happen en verdween dan voorgoed in de golven en draaikolken van
de rivier. De deelhond bleef onverschillig rondzwemmen, deed geen poging haar
te helpen en er stonden toevallig geen dappere curieuze neuzen op de brug om
haar achterna te springen of een hand te reiken. Eenzaam en alleen verliet ze
ons, 72 jaar, veel te jong om zo te sterven. Althans, zo stelden wij ons voor
dat zij aan haar einde gekomen was, niemand had het gezien.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">In
café <i>De Ark</i> verkondigde Germain de stoffeerder
dat Melanie verdronk doordat ze vanonder niet dicht meer was, volgelopen, te
zwaar geworden en naar de dieperik gezogen. Germain spotte graag met iemand
anders’ tegenslag en onbehouwen zoals we waren, lachten we om die oneerbiedige,
ja schunnige opmerking, maar niet iedereen van harte. Het ging ons niet af te
lachen met een eeuwig jonge weduwe, die de mannelijke medemens met hartstocht
uit de nood had geholpen, van dieren hield en op een absurde manier aan haar
einde was gekomen. Het was voor niemand een geheim dat Melanie de dwangmatigen
onder ons die aan haar deurtje klopte nooit haar bedstee weigerde als we niet
te zat waren, maar waarom zou een dame die zich overvloedig en liefdadig
gegeven heeft, vanonder minder dicht zijn dan pakweg een kwezel of een kween?
Het lijk van Melanie werd drie dagen later opgevist aan de sluizen te Mechelen.
Voor zover wij er achter konden komen meldde de schouwer geen afwijkingen,
anatomisch was er niets aan de hand. We wisten allemaal dat ze nooit een broek
aantrok, die had haar niet kunnen redden, langs daar was ze niet volgelopen. Ze
hield de pekelharing nog in haar hand geklemd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Melanie
kreeg een christelijke rouwdienst en ligt begraven tussen de gewone mensen.
Geen oudstrijdersgedoe, ereperk of eeuwige vergunning. Later kwam op de
eenvoudige zerk haar naam in bronzen letters: Melanie Vloeberghs, weduwe van
Gaston Holemans, geboortedatum en sterfdatum. Ze was nergens lid van. Ze had de
mensheid nog veel diensten kunnen bewijzen maar was op een zinloze manier
voortijdig gestorven, na een merkwaardig leven, waar weinigen het fijne van
weten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Toen
Melanie Vloeberghs nog een plattelandstrien was van achttien jaar, was ze ervan
overtuigd dat geluk kon worden gemeten aan het bezit van een villa en een tuin
met rozen en anemonen, vijver en zwembad, een luxegarderobe en galadiners in
avondkledij in paleizen en chique restaurants. Een tweede onderliggende laag
van geluk was, zich het hof te laten maken door rokkenjagers met stijl, uit de
hogere kringen. De vraag ‘waarom leven wij’ had zij zich nooit gesteld, zomin
als jij en ik. Wie het antwoord weet, kan beter een touw kopen en een stevige
boomtak zoeken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Was
ze getrouwd geweest met Jozef, de jongeman die bij haar vader in de werkplaats
het vak van timmerman leerde en die later het bedrijf overnam, dan zou ze drie
kinderen hebben gekregen, elke dag hebben geluisterd naar het liefelijke geklop
van een hamer op hout, het heen-en-weer van een jozefzaag of de zang van een
schaafmachine. Van bij het ontbijt zou de geur van noordse den haar
aantrekkelijke neus hebben gestreeld, ze zou, met de kinderen aan haar hand, in
de rulle houtkrullen hebben gestoeid, af en toe de lijmpot hebben aangereikt.
Ze zou niet in de wereld van zakenlui, diplomaten en schuinsmarcheerders hebben
vertoefd en hoogstwaarschijnlijk slechts met één man seksuele betrekkingen
hebben onderhouden. Haar leven zou eentoniger geweest zijn, voor zover kinderen
grootbrengen en een man trouw blijven iets met eentonigheid te maken hebben. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Een
ambachtsman schept dingen met zijn handen, dingen die hij een stuk van zichzelf
meegeeft, dingen die blijven, dat geeft zin aan zijn bestaan, daar leeft hij
voor, maar Melanie voelde zich niet geroepen om blijvende dingen te maken, te
kunnen zeggen: kijk, die dubbele voordeur heb ik mee helpen schuren tot ze zo
zacht was als een handschoen van kalfsleer; of anderzijds daden te stellen die
haar van de vergetelheid konden redden, zoals gedichten schrijven of zich naakt
laten fotograferen terwijl ze stond te pissen. Vader Vloeberghs had zijn
dochter naar de naai- en huishoudschool willen sturen, om nuttige vaardigheden
te verwerven en een hard werkende man bij te staan, maar ze pruilde zo lang tot
ze naar de lagere handelsschool mocht om rudimentair kantoorwerk te studeren.
Vergeefs probeerde vader Vloeberghs alsnog zijn opvolger Jozef bij zijn dochter
aan de man te brengen, maar zoiets lukt niet meer sinds de Verlichting. Het
spijtige was dat zijn twee oudere dochters ook de timmerwerkstee hadden
verzaakt, ze gruwelden van een man die van ‘s ochtends tot ‘s avonds onder het
zaagmeel zat. Veerle was getrouwd met een ambtenaar van redelijk niveau,
Viviane met een veekoopman en vetmester. Ze kwamen goed vooruit, beter dan
Jozef de aankomende timmerman en voorlopig hun zuster Melanie.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Melanie
had een baan van niks gevonden in een groot constructiebedrijf dat opdrachten
uitvoerde in de hele wereld en een Engelse naam in zijn vlag voerde, Industrial
Building International S.A., afgekort IBISA, het klonk Egyptisch maar het was
zo Belgisch als ons vorstenhuis. Wat ze precies deden mocht Melanie worst
wezen, ze had werk en nam de tijd om haar strikken uit te zetten voor een man
met dezelfde onheilige betrachtingen als zij. Ze deed veel kleine taken voor de
jonge medewerker Gaston Holemans, zijn steekkaarten op orde houden, zijn
brieven tikken en in enveloppen steken. Een stuk van haar tijd was ze meisje vrijdag,
koffie zetten en zich met de koffiekar wagen in de holen van diensthoofden en
directeuren die er niet voor terugdeinsden bedekte en niet bedekte toespelingen
te maken op haar lichamelijke charmes, pogingen te ondernemen om haar in hun
armen te nemen, langs achter te omstrengelen, hun hand te leggen op intieme
plaatsen en zelfs hun voorbroek open te laten staan. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Gaston
Holemans zag het aan met haviksogen en nam haar onder zijn vleugels. Hij kon
het niet velen dat een onschuldig en mooi ding zich in het verderf zou laten
flemen, want daar liepen die toestanden altijd op uit. De vrijdagmiddagen waren
het gevaarlijkst. Als ze op het punt stond te bezwijken voor het opdringerig
pramen van de bende om iets mee te gaan drinken, om het weekeinde in te
stuiven, schrok hij er niet voor terug om haar, op het onbeschofte af, in zijn
Russische Fiat te duwen. Dat had hij goed begrepen, naïeve Melanie kende geen gevaar,
zelfs niet als het voor haar oprees in de gedaante van geile diensthoofden, die
hun vrouw bedrogen uit sportieve drang. Gaston bracht haar heel thuis en sloeg
nooit af mee binnen te komen voor een glas limonade of tafelbier. Wisten de
ouders van Melanie veel wat pezewever ze in huis haalden, voor hen was hij
iemand met verstand tussen zijn oren, niet tussen zijn benen, iemand die er
zich bewust van was, wat jonge meisjes overkwam als ze zich durfden
toevertrouwen aan gewetenloze meerderen, die, om toch maar te kunnen scoren,
hen valselijk promotie en opslag beloofden. Met grote inzet waakte hij over de
ongereptheid van Melanie, het maagdenvlies van Melanie had voor hem de waarde
van tenminste het Gulden Vlies.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">In
de auto sprak de ernstige Gaston over zijn simpel levensdoel: een plaats aan de
top. Met een goede vrouw die hem in de rug dekte, was dat geen utopie, geen
gedweep. Als kind had hij grijze armoede gekend, door de schuld van zijn vader,
die uit leegloperij weigerde naar hem om te zien. Hij leefde voor wielersport,
voetbal en kaartspel. Met andere putjesscheppers droeg hij de dag uit, zuipen
en smoren tot de dood erop volgde, een echte man. Dagloner was de hoogste graad
die hij had bereikt en daar ging hij nog trots op ook. Zijn weinige centen ging
hij niet verkwisten om zijn zoon aan een diploma te helpen, daar zou veel volk
komen naar zien. Zijn moeder draaide op voor het gezinnetje: in de week
schoonmaakster, op zon- en feestdagen bordenwasser in cafés en feestzalen en ‘s
avonds soms een bijverdienste. Zij was jong gestorven van verdriet; geen geld
en geen universiteit voor Gaston. De jongen had een sobere, trieste jeugd
gekend, zonder uitgaan, zonder plezier met de meisjes, er was geen budget voor.
De dood van zijn moeder maakte hem somber, zijn vader betaalde hij terug met
nog groter onverschilligheid als aan de dag gelegd door Belgische
parlementariërs. Hij was hem uit het oog verloren en als hij niet dood was, dan
leefde hij nog.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Was
het aanhankelijkheid, eerbied voor zijn beheerste kuisheid, nieuwsgierigheid,
voorgevoel dat ze het met Gaston ver ging brengen, die Melanie ja deden zeggen
toen hij om haar hand vroeg, wie zal het zeggen als zij het zelf niet zegt. Het
was volstrekt niet de grote liefde, het sentiment waarvoor romantische zielen
zich van een hoge toren gooien. Nood aan geborgenheid kon het niet zijn, thuis
bij haar ouders was ze goed en Jozef had haar een donjon van geborgenheid
kunnen timmeren. Neen, het was omdat ze gegeerd wilde zijn en ze was volstrekt
geen domme gans. Als Holemans het niet voor mekaar bracht dat ze tussen
seigneurs paradeerde, kon ze hem later nog inruilen voor een beter exemplaar.
Ze traden in het huwelijk en huurden een appartement in Mechelen, daar woonden
ze dicht bij een van de beste spoorverbindingen van het land.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Melanie,
die het orgasme alleen kende van het gebazel van vriendinnen en van het onnozel
gehijg van softpornofilms die in haar jonge tijd niets voorstelden, nog geen
blote kont te zien, stelde zich de eerste huwelijksnacht voor als een hemelbeklimming.
Ze had geen flauw vermoeden van wat ze zich op de hals haalde. In de
bruidsnacht hing Gaston zijn trouwkostuum netjes op aan de kleerhanger in de
kleerkast en had niet eens belangstelling voor zijn naakte godin, die zijn
manchetknopen losknoopte en zijn hand tegen haar van gezondheid glinsterende
toef probeerde te drukken. Hij deed het licht uit en hield zijn onderbroek aan.
Met kloppend hart en een beetje bang voor de pijn van het doorsteken, lag ze te
wachten tot hij in beweging kwam. Maar hij roerde niet of beroerde niets. Zij
ging op hem liggen, trok zijn onderbroek af en slobberde en rukte tot ze leven
voelde tegen haar buik. Anderhalf uur later hing haar maagdenvlies aan een
kapstokje. Hij gaf enkele tekens van genotsbeleving, beloning voor zijn
weerzinwekkende plichtsvervulling. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Nadien
kon zij Gaston niet echt meer in het gareel krijgen. Zichzelf bevredigen
terwijl ze zijn slurfje mocht vasthouden, een schamel rantsoen voor een Melanie
met een ontketende seksbegeerte. Onze ambitieuze Gaston stak zijn energie
liever in studeren, hij had nog veel in te halen. Marketing, verkooptechnieken,
buitenlandse handel, metaalbouw, beursnoteringen, verzekering, dorre vakken
maar toekomstgericht, wat anders dan rollebollen. Een huwelijk dat er was
alleen voor seks, was geen goed huwelijk. Een huwelijk was er voor de
wederzijdse bijdrage tot de verwerving van bezit en aanzien, seks moest worden
uitgespeeld als troefkaart, dat was de theorie van Gaston, door beiden niet
lang daarna in de praktijk omgezet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Ze
hadden het aanvankelijk niet breed met hun lonen van eerste klerk en van
typiste-koffiemeisje. Maar Holemans had doorzicht. Met de moed der wanhoop en
op krediet kochten zij op het platteland in Hellebeek, het geboortedorp van
Melanie, helemaal aan de andere kant van het dorp, over de Deel, een hectare
waardeloze zandgrond, met daarop een huisje van halfsteense buitenmuren (iets
beter dan betonnen platen), binnenmuren van gipsplaat, ramen en deuren van
waaibomenhout. Maar een hectare grond, in de Voorkempen, aan een aardeweg,
midden berken, dennen, heide, eksters, eekhoorntjes en konijnen, was een
sluimerende belegging waar zelfs superanalisten van zouden kuchen. In korte
jaren, Holemans had midden de roos geschoten, werd het gebied aangestreept als
bouwzone in het gewestelijk plan van ruimtelijke ordening. Bouwpromotoren
zonder respect voor heide, brem, berk of inlandse eik, legden asfaltwegen,
riolen en waterleidingen aan, plantten elektriciteitspalen, ontsloten en
vermoordden de ongerepte natuur.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Reniers,
in die dagen topman bij IBISA, was op zoek naar villagrond voor zijn zoon die
ging trouwen en bouwen. Melanie had het gehoord op haar koffieronde. Ze sprak
erover met haar Gaston die onmiddellijk zijn klasse toonde. Ze kreeg opdracht Reniers
op de koffie te vragen, op een zondag na de middag, om de bouwpercelen in de omgeving
te gaan verkennen. Reniers kwam alleen in zijn grote Amerikaan. Zijn vrouw had
belet gegeven, ze had wat anders te doen dan aan een koffietafel aan te zitten
in de kruipin van armoezaaiers. Dat zei Reniers niet, wat hij wel deed was zijn
oog laten vallen op Melanie. Ze dronken gin met tonic en in goede stemming liep
Melanie met de baas de natuur in, op zoektocht naar een terrein om een stulp op
te trekken. Holemans bleef thuis om koffie te malen, het water te koken en de
taart te snijden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Melanie
liep voor Reniers, eerst op een zandpad, dan in de dennenwildernis tot ze op
een open plek kwam met pijpenstrootjes, wij zeggen kwajongens, lang stroachtig gras
eigenlijk en goed genoeg voor een liggend koppel. Meneer Reniers vond het maar
een klein perceel, grappig. Melanie ging zitten met opgetrokken knieën en
Reniers ging met geamuseerd lachje tegenover haar staan, de grond was warm,
droog en uitnodigend. Ze had geen kousen aan en droeg haar kleinste cache-sexe.
Reniers keek niet naar de wolken, hij was niet achterlijk, hij keek waar hij
moest kijken. Hij stak een hand uit en deed haar rok afglijden zodat haar dijen
helemaal bloot kwamen. Melanie keek hem aan. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Hé
meneer,” zei ze.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Kom
kindje,” zei hij, “je hebt mij naar hier gelokt om naar een perceel te kijken
en je laat me villa Bellevue bewonderen. Staat die te koop?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Bruikleen,”
zei ze, “tegen de voorwaarde dat je Holemans niet vergeet, een jongen die alles
zou geven om iemand te worden.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Me
dunkt,” zei Reniers.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Ze
mocht zich helemaal uitkleden als ze zich daar goed bij voelde. Haar naakte
schoonheid heide Reniers tot zijn enkels de pijpenstrootjes in. Hij stapte uit
zijn schoenen, trok broek en onderbroek uit en legde die keurig op een
stapeltje. Zijn hemd en das hield hij aan. Met zijn fijne menerenvingeren
scheidde hij haar schaamlippen en kwam in haar. Hij naaide haar met grote,
trage steken, een aanloop die ze graag had, maar van Gaston niet kreeg. Ze
dreef de cadans op, Reniers sloot zijn ogen en genoot met al zijn weke organen
van de deining van haar heupen, kwam half overeind, beet op zijn onderlip en
loosde, het liep eruit als uit een buis. Met zijn zakdoek veegde hij de
druppels transpiratie van zijn voorhoofd, in koolzuurnood hield hij beide
handen als een masker voor zijn gezicht. Melanie gebruikte haar slipje om zijn
eikel en vervolgens haar pubis schoon te wrijven. Hij stak het lapje in zijn
broekzak en met vanonder niets aan liep Melanie met Reniers terug naar huis. Ze
gaf Reniers eerst nog een kus. “Het was goed,” zei ze, “merci en vergeet
alstublieft Holemans niet.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Reniers
was niet vergeetachtig en hij kwam nog menig maal villagrond bezichtigen. In de
winter reed Holemans naar Mechelen om taart terwijl zij in bed met de topman
hoge toppen scheerde. Iedereen was voldaan, zij met haar orgasmen, Reniers die
het werk van Gaston opknapte, en Holemans die doorbrak op aangeven van Melanie.
Reniers en Melanie deelden tijdens hun bevrijdingstherapie hun bedgeheimen. Zijn
vrouw, een dame van de wereld waar hij in de beste kringen mee kon pronken, was
in bed geen fluit waard, ze geloofde de truttenflauwekul dat seks lelijk maakt.
Reniers, niet geneigd zich bij die sullige onthouding neer te leggen,
waardeerde Melanie voor haar totale, onvoorwaardelijke overgave, vrijen was
nondedju geen heilige daad, het was een grote vreugde die de natuur ons
meegegeven had. Holemans zag dat anders, eer van de zakelijke kant. Hij had in
zijn jeugd alleen zijn moeder gekend, was in wezen vies van vrouwen en hij was
met Melanie getrouwd om de hefboom van de eerste orde die hij in zijn drang
naar gewin ontworpen had, in werking te stellen, met Melanie als felbegeerd
steunpunt, zijn ambitie als last en mannen met verkeerde neigingen zoals Reniers,
de macht. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Reniers
maakte van Holemans chef de bureau in de afdeling verkoop, om Melanie te
belonen en tegelijk omdat hij iets zag in Holemans. Na een lichte hartaanval
kreeg Reniers beperkingen opgelegd, seksueel en in zijn beroepsleven. Kort
daarna nam hij vervroegd pensioen, maar het echtpaar Holemans was toen al
gelanceerd in een baan rond de vleespotten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Het
huisje dat ze in de zandstreek gekocht hadden, raakte omsingeld door grote
villa’s in rijkelijk aangelegde tuinen en hun hut leek een hondendrol op een
pas gemaaid grasperk. De bouwgrond was, als gevolg van de bouwwoede,
onbetaalbaar geworden. Holemans verkocht drie vierde van zijn stuk en had nog
overvloedig plaats voor een eigen onderkomen. Na zijn promotie ging het beter
met de inkomsten van het echtpaar. Met het geld van de grond als stevig
beginkapitaal en hun stuk als onderpand, lieten ze villa Parelamaniet bouwen,
midden een grasperk omringd door enkele gespaard gebleven dennen en een haag
van meidoorn, rododendron en azalea, geplant op aangevoerde bladgrond. Een
zwembad achter het huis voltooide de droom, een vijver kwam er niet, die
droogde uit in de zomer en liet dan van in de herfst tot na de winter een
stinkende poel achter. De Holemansen hadden aparte slaapkamers laten inrichten,
aan een gedeeld bed hadden ze klote voordeel. Het paar was uitgerust om de
gasten een stijlvol huis te bieden en Melanie beschikte nu over een eigen
werkkamer voor de opvolgers en plaatsvervangers van Reniers. Hooggeplaatste
mannetjes uit hoofde van hun bankrekening wisten van het onthaal op Parelamaniet
mee te spreken, Melanie verwende ze met een drankje, een hapje en haar
verrassingsgeschenk in bed, alleen bestemd voor de gasten die Gaston
selecteerde, de lui die hem hogerop konden helpen en dat waren er, jammer voor
Melanie, minder dan waarop ze had gerekend.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Op
het kantoor bij ICISA kreeg Melanie niet de bevorderingen waar ze evenveel
recht op had als Gaston, dat had Reniers niet durven doen, en ze bleef bij het
kleinere werk: brieven en koffie ronddragen, adressen schrijven, enveloppen
postklaar maken, tikwerk - waar ze goed in was, ze maakte weinig fouten - en de
zeikers, die dachten dat ze goedkoop was, hun geile poten met haar scherpe
nagels versieren.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Uit
de mond van twee giechelende bakvissen in de gang bij het fotokopieerapparaat,
leerde Holemans de toenaam van Melanie kennen: Melle Snol. Ze hadden hem niet
gezien en hij trok zich ijlings op zijn sluipzolen terug. Melle Snol, dat kon
niet zijn, het was slecht voor zijn reputatie dat ondergeschikten van IBISA
zich openlijk lustig maakten over zijn wettige vrouw en hij trof maatregelen.
Hij regelde haar ontslag en liet het gerucht verspreiden dat ze uit eigen
beweging was weggegaan om meer tijd te hebben voor hun groot huis en haar
hobby’s: tuinieren, lezen en paardrijden. Paardrijden was een toegift van Holemans
omdat het in de manège krioelde van paardrijders uit hogere kringen die Melanie
ijverig in en uit het zadel hielpen, Gaston klom toch nooit in haar zadel en
het moest niet altijd zijn om promoties los te neukeren. Het was haar recreatieve
sport. De professionele sport die ze beoefende, was te vergelijken met
bergbeklimmen, zij was de sherpa, het enige wat telde was boven geraken, met
Gaston in haar nek.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Op
een dag kocht de niet onbesproken Georges Lebon, internationale promotor niet
te verwarren met pooier, een beslissend pak aandelen van IBISA. Hij stond voor
diversificatie in het productassortiment en met zijn relaties in buitenlandse
kringen opende hij nieuwe afzetgebieden. Hij had openingen voor projectleiders,
bekwaam contracten op te snorren in landen die hij zelf niet kon bewerken.
Alsof de duivel zelf het hem ingefluisterd had, in feite dagdagelijkse
mondelinge overlevering, was het libertijns gedrag van vrouwe Holemans hem ter
ore gekomen, mannen die hun vrouw uitgooiden als lokaas, daar zat wat in, die
hadden geen scrupules, dat kon de gewenste vrijbuiter zijn, en hij nodigde
zichzelf uit voor een werkbezoek. Melanie had een diep uitgesneden jurk
omgegespt; haar klimijzers. Lebon zocht iemand voor een missie in Latijns
Amerika, iemand met haar op zijn tanden dat hij niet makkelijk zou laten
wegpoetsen. Melanie schonk een glas van de beste single malt whisky die ze in
huis had. Ongegeneerd plaatste ze het glas op de salontafel en boog zo ver
voorover dat Lebon in de verte de kroezelige scheiding tussen haar benen kon
zien. Hij nam zijn tijd om Holemans uit te leggen wat hij van de missie
verwachtte. Gaston beloofde dat hij meer dan zijn best zou doen, wist dat
beloften alleen niet volstonden en verontschuldigde zich, hij had een afspraak
niet ongedaan kunnen maken. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Melanie
zei dat ze warme snacks en studentenhaver in huis had, maar dat was Lebon zijn
eten niet. Hij zei: “Tepels als kersen. Ben jij overal zo fruitig geschapen?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Het
geheel is aantrekkelijker dan de delen apart,” zei Melanie en gooide haar jurk
over haar hoofd. Ze had niets onder aan. “Dit is mijn pruim, bijt er maar in,”
wees ze.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Het
was geen liefde die ze beleefden, mannen als Lebon hadden daar geen boodschap
aan, maar de seksbeleving van de gillende en bijtende Melle was zelfs voor hem
een openbaring, daar kon ze prijzen mee winnen. Gaston kreeg de opdracht in
Zuid-Amerika, het ging het echtpaar Holemans steeds beter voor de wind.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Holemans
keerde zes weken later terug uit Bogota met een opdracht voor 20 graansilo’s,
bij verscheping in de haven te vullen met kogels en geweren. Bij de volgende
missie verkocht Holemans graansilo’s aan een Afrikaans land, waar niet eens
vogeltjeszaad groeide, de silo’s waren nep, containers gevuld met giftig afval
van de chemiereuzen. Dat was een flinke loonsverhoging en een bevordering
waard. Melanie deed haar duit in het zakje op het troetelfront. Zoals gezegd
had Lebon relaties in regeringskringen, de diplomatie, de aristocratie en de
zwijnen van de burgerij. De ene belangrijke bezoeker verdrong de andere op
Parelamaniet. Ze ontving staatssecretarissen, diplomaten, prinsen en
grootindustriëlen. Ze verwende ze met champagne, kaviaar, de beste sterke drank
die er te krijgen was en liet zich verleiden als een waarachtige courtisane.
Haar lichaam vroeg om seks en ze kreeg de ruiterij thuis, soms heel goeie
ruiters, wat kon haar hartje nog meer verlangen?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">In
zijn nieuwe functie was Holemans veel op reis, Melanie ontving bezoekers, maar
niet elke dag. Dan zat ze daar zich rot te vervelen tot ze op het idee kwam
boeken te lezen uit de pronkbibliotheek, die Gaston had aangelegd om indruk te
maken mocht een intellectuele gast Parelamaniet betreden. Als enige gezellen
had ze een godemiché die werkte op pillen, een lange dikke, met goud belegd, en
twee gouden kogels die ze in haar gleuf kon stoppen en die binnenin haar
klotsten als ze in haar hangmat lag te schokkeren, genotcadeaus van Gaston uit
Amsterdam. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Haar
moeder had al vroeg ingezien dat Melanie het ver ging brengen met Gaston, de
ernst droop van hem af als zure stroop. Ze kon zelf autorijden en bezocht
regelmatig Parelamaniet, uit nieuwsgierigheid. De zussen verteerden het slecht
dat een klerk hun ambtenaar en veehandelaar te boven was gegaan, maar ze
sloegen een tweede of derde 20 jaar oude porto nooit af, hun mannen zopen grote
glazen van de whisky waarvan ze de naam zelfs na het derde bezoek niet konden
onthouden, omdat het Auchentoshan was, een Lowland malt zoals iedereen weet. Op
hun eentje mochten de schoonbroers niet meer naar Melanie, nadat op een keer
Gaston de zussen en hun mannen naar het zwembad had gestuurd, waar Melanie
bloot lag te zonnen en haar tijd nam om de kogels te verwijderen en een badjas
aan te trekken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Het
kwam voor dat Gaston Melanie rapporten liet typen. Voor haar was het een
verzet, voor Gaston was het een maatregel om bepaalde hoge pieten tegen
onbescheiden medewerkers te beschermen. Soms bracht Gaston zakenrelaties mee
waar ze af moest blijven, maar om Gaston te plagen hing ze hen toch op het
lijf, tot hij het welletjes vond. Zo’n geval was de Amerikaan met wie ze in de rue
des bouchers gegeten hadden. Ze dronken daarna een zwaar bier op de Grote
Markt, België had ook wat te bieden. De Amerikaan was onder de indruk van de
Grote Markt die op een wonderlijke manier historie uitstraalde. Holemans pakte
uit met vergeelde wetenswaardigheden, Lodewijk XIV die zijn maarschalk Villeroy
bevel gaf de markt tot gruis te schieten, de burgerij van Brussel die haar
laatste duit uitgaf om de markt te restaureren en bladgoud aan te brengen op de
gevels.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">De
yankee kwam uit Chicago, en omdat Melanie hem niet te lijf was mogen gaan, had
ze in de huisbibliotheek snel iets gezocht over Amerikaanse schrijvers en was
op John Dos Passos gestoten. Ze vroeg de yank of hij de bekende auteur van
U.S.A. en Manhattan Transfer, zijn stadsgenoot, kende, die had in Brussel
gewoond, herinnerde zich dat hij als kind door de grijze straten van de stad
liep, onder de grauwe hemel, de geuren van keuken en geboend hout had
opgesnoven en nooit vergeten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">De
Amerikaan bekeek haar onthutst. Dos Passos? Literatuur? Niets mee te maken, hij
was business executive. Hij kende wel iemand uit de school van Chicago, de
schrijver van Capitalism and Freedom, de economist Milton Friedman, die Keynes
op zijn nummer had gezet. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Zo
moet je varen,” zei Holemans, “gasten uitdagen met nutteloze kennis.” Hij wist
dat de yank hem niet verstond.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Melle
zei: “En hij dan? Als hij over economie wil beginnen ga ik hem zeggen dat Marx
en Engels daar, in Het Huis van de Zwaan, het Communistisch Manifest geschreven
hebben.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Nog
nuttelozer, hij zou nog minder weten over wie je het hebt,” zei Gaston.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Holemans
verwierf de rang van commercieel directeur en werd lid van de raad van bestuur.
Naast een vette wedde ontving hij een pak aandelen van IBISA en van
groeifondsen in de chemische industrie en het bankwezen. In zijn topambt reisde
hij bijna onderbroken en hij verzweeg Melanie zijn avonturen met beeldschone
jonge mannen aller rassen niet, Gaston was een homofiel, als dat nog niet
duidelijk mocht zijn. Hij kon niet weerstaan aan de zuigkracht van de bruine sluitspier
van jonge adonissen en nam risico’s. Op een keer kreeg hij koorts en een kwade
hoest die niet weken voor vliersiroop en antibiotica. De huisarts stuurde hem
naar een specialist, die de juiste diagnose toen reeds op de kop wist te
tikken: aids was zopas beschreven. Hij sleepte zich nog een jaar over de
aardbodem, vloog buiten bij IBISA en stierf, uitdovend als een kaars. Voor Melanie
was dat het einde van haar liefdesbetoon voor IBISA. Lebon kon het zich niet veroorloven begerige relaties
af te sturen op de dienstwillige weduwe van een man bezweken aan een
besmettelijke en dodelijke geslachtsziekte en zelfs haar getrouwe piekeniers
durfden niet meer hun gevelde speer tussen haar gerede dijen te planten, om nu
eens bombastisch te zeggen dat ze haar niet meer wilden neuken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Na
Gaston, IBISA, Lebon en de snoepers die ze in hun kielzog meetrokken, was haar
leven niet voorbij, ze was pas 58, in de fleur van haar leven. Ze had veel geld
opzij liggen, haar geld, zij had het verdiend, zo goed als Gaston en ze mocht
aanspraak maken op nog jaren genotbeleving. Om Gaston treurde ze als om een oud
geworden huisdier, ze was meer aangeslagen door haar plotse val uit de mondaine
wereld, maar er waren andere werelden. Even was het bij haar opgekomen een
annonce te plaatsen in de Financieel Economische Tijd, mededelen dat Holemans
haar al in 35 jaar niet meer bekend had, dat ze veilig was, zag daar van af en
dook op in vrijgezellendancings, waar de
gigolo’s op dansschoenen liepen en met champagne trakteerden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Binnen
de twee weken liep ze met Philippe, een beginnend gigolo maar een lieve jongen.
Ze nam hem in bed, hij voldeed min of meer aan de verwachtingen, hij paste
nooit, hij was de paraatheid in persoon, maar moest nog veel leren. Het was hem
om Melanie haar geld te doen, dat sprak, ze liep met haar geld te koop, maar
het was niet alleen de geldzucht die hem naar haar dreef, een ritsig wijf als
Melanie kruiste niet elke dag zijn spoor, een oudere vrouw was voor hem wat
nectar voor een insect was, hij koesterde de ongevaarlijke en prettige
afwijking van gerontofilie. Voor zijn vlijt kreeg hij een sportauto. Hun verhouding
duurde langer dan drie jaar, het koppel ging eten in dure restaurants, voor
geld spelen in de casino’s, zij nam hem mee naar galadiners voor liefdadige
werken, waar ze haar nog toelieten omdat ze geld had. Om hem te belonen deed ze
een schenking van vijf miljoen frank en de volgende dag was hij weg, met medeneming
van zijn sportauto en de dure kostuums die zij voor hem had gekocht. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Philippe
uit het huis en uit het hart, van treurnis kon ze niet leven. Een gek weet dat
jonge klaplopers op rijke weduwen afkomen voor hun fortuin, niemand moest dat
Melanie vertellen. Op oudere mannen viel ze niet, ze had drie stuks van boven
de 60 uitgetest, kwestie van een intelligent gesprek te voeren, achteraf bij de
borrel, maar ze leefden in vrees dat een hartaderbreuk hen zou treffen als ze
twee keer per dag van bil gingen. Aspiranten die zich in bed, met doodsangst in
hun ogen buiten adem fietsten om haar bij te houden, ontsloeg ze na het
ontbijt. Zelf had ze het steevast over vogelen, het woord uitspreken met
getuite lippen, was genieten. Probeer zelf en vergelijk met neuken, ik vraag u,
welk woord zou het halen in een referendum? Ze wilde gevogeld worden. En in
hetzelfde verband, klinkt vagina niet vleziger, sappiger en ligt het niet beter
in de mond dan het droge kut, het is geleerder want het is Latijn, het is bijna
een werkwoord. En vagina gelijkt in klank op vijg, een niet onbesproken vrucht.
En wat dan gezegd van het woord vulva? Schede tenslotte klinkt slecht gearticuleerd
teveel als scheet. Waar speelde Melanie zich in haar vrije tijd toch mee af?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Melanie
van Parelamaniet had fondsen, maar geen onmetelijk fortuin. Een buitenissigheid
als met Philippe was een muggenbeet of toch al een wespensteek, maar hij had
haar de weg naar de casino’s gewezen en daar bijten de besten in het zand, daar
vloeit het geld weg als in een zandbak. Aan de speeltafel maakte ze kennis met
Albert, gematigd speler, werklustig in bed. Hij nam haar mee naar een illegaal
speelhol, daar was meer te winnen en inderdaad, de eerste week won ze een half
miljoen. De volgende week had ze pech, verloor het half miljoen en schoot er
nog een miljoen bij in. Wee wie aan het kansspel verslaafd raakt. Haar aandelen
dwarrelden uit haar kluis als herfstbladeren in de najaarswind, ze liet haar
grond verkavelen en verkocht het in stukken, om de opbrengst te verspelen zodra
ze het geld in handen had. Tenslotte ging Parelamaniet zelf onder de hamer en
plots had ze niets meer en was dakloos. Albert had geen schulden, het speet hem
dat hij haar niet kon helpen. Hij pakte in en vertrok zonder adres of persoonlijke
bezittingen achter te laten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">De
gezusters Vloeberghs kwamen te laat om hun zus onder curatele te stellen en
weigerden de erfenis om niet zelf op te draaien voor haar schulden. Met haar
pensioen en een tussenkomst van het OCMW kon ze het huisje aan de Deel huren,
een slaapkamer, een salon van 16 vierkante meter, een keukentje met aanrecht en
gasstel en de WC binnen. Ze kwam rond en genoot een mooie, iets te karige oude
dag. Ze had er nog aan gedacht om met de papieren die ze voor Gaston had getypt
grote mannen geld af te persen, maar ze vond de stukken niet meer en ach, het
was toch maar geld om op de roulette te gooien.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Haar
manziekte bleef ze verzorgen tot de laatste dag van haar leven, het hield haar
gezond en daartoe slikte ze via haar vagina van die langwerpige, vlezige liefst
harde pillen. Fortuin weg, geen gigolo’s meer, maar ik wist het en de andere
heetzakken van het dorp wisten het, ze gaf zich voor een taart of een fles
zoete likeur. Wij allen die het voorrecht hebben gehad ons te vermeien tussen
de blote, blanke armen van de schoonheid van rond de zeventig en er durfden
voor uitkomen, wilden geen kwaad woord horen van onze heilige Melanie. Stomme
deelhond. Iemand waarvan we de naam niet willen prijsgeven was onderweg naar haar
toen het ongeluk al was gebeurd. Hij miste de kop van het dier op een snorhaar
met de fles Elixir d’Anvers die hij van de Deelbrug af naar zijn vraatzuchtige
muil keilde, waarop hij onder water verdween en voor altijd terug naar de zee
zwom, een ervaring rijker.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Nooit
heeft ze namen genoemd van ministers en notabelen uit de tijd van Gaston en IBISA,
maar wie maalde erom, die meneren waren allang dood of dement en er was al zo
vaak door zoveel vertrouwensmensen aangekondigd dat ze de hoogwaardigheidsbekleders
eens zouden ontbloten, maar in die fors aangekondigde biografieën werd nog
minder onthuld en meer geluld dan in dit tragische levensverhaal van onze
Aphrodite. Op de koopdag van de inboedel van Melanie ontbraken de dildo en de
kogels haar door Gaston Holemans geschonken. De spullen waren van goud, veel geld
waard en bovendien, de vrouw die de voorwerpen had weten te bemachtigen zou er veel
intiem genot aan beleven, als ze wist waarvoor ze dienden. <o:p></o:p></span></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-30767937878713408722017-07-21T11:04:00.000-07:002017-07-21T11:04:24.644-07:0033 SANDER MOLENAERS LEGT ER ZICH BIJ NEER<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-weight: bold;">SANDER
MOLENAARS LEGT ER ZICH BIJ NEER<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Vanochtend talmde
Sander Molenaars als een puber om uit bed te klauteren, zijn sokken aan te
trekken, te gaan pissen met enig horten, beducht om niet naast de pot te
mikken. Nadat hij eerst zijn handen had gewassen en in de badkamerspiegel zijn
verslapen smoel gekeurd, dekte hij in pyjama de ontbijttafel. Op kantoor
wachtte hem de komst van de belastingcontroleur, dat werkte op zijn gemoed en
op zijn zenuwen. Het was de eerste keer in zijn leven dat hij het in de functie
van hoofdboekhouder frontaal moest opnemen tegen een belastingman. Die strop
had hij zichzelf om de hals gelegd door hogerop te willen klimmen. Veranderen
van werkgever had hem de beste manier geschenen om promotie te maken. Acht
maanden geleden had hij de melkerij van de Gebroeders Speen N.V. - hij was het
graag geziene boekhoudertje maar zat aan zijn plafond - geruild voor Van
Dievoet BVBA, zelfstandig agent voor Europa van een Amerikaans producent van
lasmateriaal. Het uitzicht op verre vliegtuigreizen en uit eten gaan met
bezoekers die van de fijne keuken iets afwisten, had hem aangelokt. Nu, onder
druk van zijn nieuwe baas Frans van Dievoet had hij zich fiscaal op dun ijs
gewaagd en natuurlijk zat de fiscus de firma op de huid. Wel had Van Dievoet,
als eigenaar van de zaak en wettelijk verantwoordelijk, zijn handtekening gezet
onder alle stukken, maar toch, hij vertrouwde het spel niet. Sander nam zich
voor zich gedeisd te houden, liep er iets mis dan ging zijn baas de bak in,
maar zijn beroepseer stond op het spel, als het slecht uitdraaide was hij mee tot
in der eeuwigheid de dupe van het gesjoemel bij Van Dievoet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Aan de ontbijttafel
deed hij moeite zijn immer humeurige en mistroostige vrouw Frieda wat op te
beuren door over zijn eigen ellende te beginnen: “Ik had die baan niet mogen
pakken, had ik geweten dat Van Dievoet zo’n knoeier was, ik ben blij dat onze
hypotheek zo goed als afbetaald is, daar moeten we ons hoofd niet meer over breken.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Ik zal de kost wel
verdienen,” zei Frieda, “zo ver zie ik het nog komen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Verwijten, daar was
ze goed in, ze hield er een groot register op na van zijn tekortkomingen, maar
hem moed inspreken, toegeven dat hij drievierde van het huis verdiend had en
dat ze eigenlijk ging werken voor haar auto en garderobe, o neen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Kan er geen lief
woord af, ik heb het moeilijk. Nu we door de grootste kosten zijn, zou je mij
liefst van al zien optrekken, als ik maar afdok, ik voel het door mijn neushoornvel.”
Hij werd er levensmoe van, ‘s morgens dat soort gesprek te moeten voeren. Hoe
lang was het geleden dat zij samen nog de slappe lach hadden gehad.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Schijt omhoog,” zei
ze. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Dat was hij, om voor
de hand liggende redenen, niet van plan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Sander mocht niet
eens het woord seks uitspreken in haar bijzijn, dan had hij zeker ambras. Naakt
had hij Frieda al jaren niet meer mogen zien, zelfs niet in het donker, treurig
voor een man van zijn temperament, halfweg zijn levenspad en omzeggens nog geen
hinder van de jaren. Op tafel springen zonder aanloop kon hij nog maar durfde
het niet meer, bang om met zijn ballen tegen de tafelrand te stoten, maar
voorts ging hij voor niets achteruit. Zij sukkelde met alles, met baarmoeder,
eierstokken, stress en sinte-me-dunkt, wat maakte het uit, klagen en steunen
alsof ze op sterven lag, als alleen hij en niemand anders het hoorde. Hij wist
natuurlijk dat de oorzaak van die mistroostigheid lag in het keren van de jaren
en daarmee gepaard de rimpels in haar vel die overal opdoken, in haar gezicht
en op haar achterwerk en die niet meer bij te plamuren waren. Ze hadden geen
kinderen gewild en dat was de prijs die zij betaalden, de prijs van de leegheid.
Dat ook voor hem de ezelsjaren waren aangebroken maakte het niet gemakkelijker.
Hij zat zo gekweld met de middagduivel dat hij er een bult van kreeg en moest
zich hoeden voor opwellingen en stommiteiten, zoals van werk veranderen, van
het goede pad afwijken door vreemd te gaan en dreigen het huis te verlaten. Hij
had veel geduld met Frieda, nu en in het verleden, iets waar Frieda misbruik
van had gemaakt en dat hij nu begon te beseffen, op een kwade moment in zijn
leven. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Geschoren en
aangekleed zat hij zich op te winden achter zijn stuur, zijn zwartgalligheid
aan te zwengelen, zich met andere zaken bezig te houden dan met het verkeer. Niet
aan te raden, maar hij kende de weg, reed op aut</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">tisch en er overkwam
hem niets. Hij had alleen wat te weinig aandacht geschonken aan het ideale
toerental van zijn motor, wat niet goed was voor dat gespuis. In plaats van
zijn gedachten te richten op wat hem te wachten stond, piekerde hij
uitzichtloos over zijn vele relaties met vrouwen, nu nog twee: Frieda en nu
Christiane zijn medewerkster bij van Dievoet, zeker geen hapklare brok. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">De telefoon ging.
Baas Frans riep hem in zijn bureau. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Godver, wat nu
weer,” dacht Sander, “ik zal hem eens zeggen dat ik zot geworden ben.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Sander,” zei de
baas, “ik heb navraag laten doen, controleur Picavet is een taaie die we niet
op zijn rug krijgen met een lasagne. Ik heb besproken voor vier in Mon carrousel.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Vier baas?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Christiane gaat
mee. Ik heb een plan en jij moet dat mee helpen uitvoeren. We moeten de
controleur gunstig stemmen, iemand moet zich opofferen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Ik toch niet? Is
hij anders?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“De toestand is
ernstig, Sander. Iemand moet Picavet in een delicate positie wringen zodat we
hem onder druk kunnen zetten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Hem afpersen?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Onder druk zetten.
We gaan eten, we maken hem zat, Christiane moet hem zo ver krijgen. Ik heb niet
kunnen achterhalen of hij een heetzak is of een koele en moeten het erop wagen.
Om hem op te starten doe jij eerst een greep naar Christiane, trapt hij erin
dan zijn we gered.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Goed,” zei Sander,
“als ‘t maar dat is,” en liep terug naar zijn bureau. In de gang dacht hij:
“Waar is die mee bezig. Die is geflipt. Dit loopt slecht af, ik zoek een andere
baan.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Acht maanden geleden
was hij ingegaan op een annonce en was bij Van Dievoet terechtgekomen als chefboekhouder,
meer titel dan wat anders. De aangeboden stelling leek aanlokkelijk, maar zijn
voorganger was nog een halve maand aangebleven om zijn functie over te dragen.
De man, Ivo, had de hele tijd niets anders gedaan dan de redenen van zijn
vertrek toe te lichten, verhalen die Sander al van de eerste dag ziek maakten
van verlangen naar zijn vorige gezapige baan, maar hij zat nu hier en in de
melkerij boterden ze al bij al niet te best, met al die vereffeningen en opslorpingen,
boterbergen en melkplassen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Terug in zijn kamer
trof hij zijn medewerkster Christiane Cools in gesprek met een heer, die
niemand anders kon zijn dan controleur Picavet. Christiane vroeg wat de heren
verlangden, koffie of sterke drank, en dan gingen ze aan de slag. Om halfeen
had de belastingman zich tot zijn heupen in de dossiers gegraven, met veel
voorhoofdgefrons, schuine blikken naar Sander, gefoeter en gemopper, maar
tevreden over de puinhoop om zich heen. Sander was er van aangeslagen, zijn
beroepseer hield zich overeind aan een wankele stapel mappen, maar hij kon er
toch ook niet aan doen dat van Dievoet een rasfoefelaar was en zijn voorganger
er niets tegen ondernomen had, zich op sleeptouw had laten nemen tot hij het
anker lichtte. Sander stelde voor een hapje te gaan eten, ze hadden hard gewerkt
en de dag was nog lang.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Als u maar niet
denkt in het restaurant iets los te kunnen peuteren en de rekening van deze
maaltijd mag de baas op zijn buik schrijven, die komt niet in de kosten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Niet in de
aftrekbare kosten, dat weet ik, geen haar op mijn buik dat daar aan denkt,” zei
Sander zich vergissend van beeldspraak. Hij liep Picavet voor naar de
bedrijfsbar en vroeg wat hij wilde drinken. Een pils, van dorst. “Ik loop even
terug naar mijn bureau om het vrouwtje te bellen dat ik uit lunchen ga, anders
staat er vanavond aardappelpap op laag vuur te pruttelen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Op de trap liep hij
Christiane tegen het lijf. Ze had haar feestjurk aangetrokken in het damestoilet.
“Ik mag mee gaan eten,” zei ze met een krulmondje, “mes rechts, vork links,
maar ik ben thuis beleefd opgevoed, met de vork in de rechterhand.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Sander wist dat
Christiane minstens een keer per week met van Dievoet mee uit eten ging, en
niet van de goedkoop, ze kon haar mannetje staan in een restaurant. “Frans
heeft mij gezegd wat hij van ons verwacht. Gelooft hij dat een dame kan toveren
en water bergop doen lopen,” zei Sander.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Voor een paar
frisse billetjes verkoopt een getrouwde man zijn ziel,” zei Christiane. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Voor jouw billetjes
verkoop ik mijn huis.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Heb jij ervaring
met dit soort spel?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Niets, niemendal
ervaring, ik ben boekhouder, geen broekhouder. En het is geen spel, Christiane.
Frans staat er niet zo goed voor.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Dat weet ik,” zei
ze, “maar dat hij mij zoiets doet doen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Van Dievoet had een
verhouding met Christiane, het leek op grote liefde tussen die twee. Hoe kon
Frans het over zijn hart krijgen Christiane in te zetten om Picavet op te
geilen en meer dan dat?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Sander belde naar
zijn vrouw die in Mechelen op de mutualiteit werkte. Ze zei nors dat het goed
was, dan ging ze ook een stukje eten, op de Grote Markt of op de IJzeren Leen,
maar niet zo lekker als hij en op haar eentje. Niet zo lekker, dat stond vast,
alleen, daar was hij zo zeker niet van, nors was ze altijd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Christiane, Sander
en Frans liepen samen naar de bedrijfsbar waar controleur Picavet zich in een
zachte, diepe club bovenhield aan zijn pilsglas. Hij zat zichtbaar te bedenken
hoe hij van Dievoet nog meer het bloed van onder de nagels kon halen. Sander
goot voor zichzelf een single malt in, Van Dievoet dronk een grote scotch met
ijs. Christiane maakte voor zichzelf een gin-tonic, ging tegenover de
belastingman zitten en probeerde haar knieën gesloten te houden. Ze had de hele
morgen met hem gewerkt, dossiers aangedragen, maar kon hem in geen enkele
categorie indelen, dat van de frisse billetjes was op bijna alle mannen van
toepassing. Op Frans zeker, Sander waarschijnlijk, maar meneer Picavet, dat
viel nog te bezien. Hij keek haar ernstig aan, eer verbolgen alsof hij doorhad
dat zij de offergeit was, om voor de zonden van anderen te boeten. En dat ze
haar knieën gesloten hield, hij wist toch hoe de spleet van een vrouw eruit
zag.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Tot hij met mij
danst,” dacht Christiane, “trage dansmuziek en in mijn oor kwaad fluisteren
over zijn eigen vrouw.” Ze was niet vergeten hoe het met de baas begonnen was.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Van Dievoet stelde
voor om het glas te ledigen en het tweede aperitiefje te nuttigen in het restaurant,
waar een tafel voor hen gedekt stond. Hij reed zelf met zijn BMW, een auto kop
en nek groter dan die van de belastingman. De controleur zat op de achterbank
naast Christiane, zijn handen naast zijn lichaam. Het restaurant lag aan de
rand van de stad in de resten van een oude herentuin, waar de bulldozers hun
deel hadden uitgehapt voor de aanleg van een kruispunt met zes rijvakken. Drie
lindebomen waren de laatste overgebleven getuigen van wat eens het lieve
Vlaamse land rond Brussel was. Het was koel in de omgebouwde villa. In de hal
stond een tafel met taarten als kruiwagenwielen, een korf uitgelezen exotische
vruchten en een rek met château-wijnen. Het Amadeus-kwartet speelde werk van
Haydn op een hifi-installatie. Geuren van vlammende pastislikeur, houtskool en
zeebaars streelden de neuzen. In de boterfabriek kon Sander daar niet eens van
dromen, erover lezen in een tijdschrift, meer niet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Aan tafel dronken ze
hun tweede aperitief. Picavet nam nu een oude klare, Frans en Sander een Jack
Daniels en Christiane een rode tien jaar oude porto. Ze kregen de kaart voorgezet
van de ober en lieten Christiane de maaltijd samenstellen: gestoomde zalm met
geroosterde asperges die smolten in de mond als marsepein, de Chablis was
perfect en deed de wenkbrauwen omhoog gaan. Na het voorgerecht was er tijd om
over zaken te praten. De heer Picavet had met zijn rood potlood wild om zich
heen gezwaaid en grote gaten geslagen in de kosten en uitgaven die van Dievoet
roekeloos had ingebracht. Zoals hij het nu zag, moest van Dievoet rekening
houden met een fikse boete, zo een die het plafond deed invallen. Als de heren
het met hem niet eens waren, zei Picavet, mochten ze gerust een bezwaarschrift
indienen, maar hij zag niet in hoe ze een geval als een zakenreis naar Venetië,
gekruid met de aankoop van een kristallen servies van tachtigduizend frank,
konden uitleggen. Picavet was, gelukkig, totnogtoe niet gevallen over de
verfraaiing van de directeurskamer, schilderwerken, nieuwe gordijnen en behang.
Aan de directeurskamer was in tien jaar niets gedaan, er hadden nooit gordijnen
gehangen, met het geld had van Dievoet het appartement van Christiane ingericht.
Een goed werk, maar niet volgens de opvatting van de fiscus.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Het volgende gerecht
was kwartelborstjes met aardbeien gepaleerd op een bord met twee sauzen, amber
van honing en fuchsia van frambozenazijn. Ze spoelden de hoendertjes door met
een Chambertin van zesduizend frank. Een half uur later spraken ze de
dessertkar aan, en daar liet Picavet zich van zijn zoetste kant kennen, hij nam
van vier verschillende plateau’s. Van Dievoet trok zich van de onkostennota
schijnbaar niets aan en hij stond erop om een pousse-café te snoepen. Picavet
bezweek voor een Calvados hors d’âge, Christiane vroeg een Grand Marnier, Frans
en Sander een fine champagne. Onder hun vieren hadden ze twee flessen wijn uit,
zonder de drankjes vooraf, de opkikkertjes, en het afzakkertje. Ze hadden er
kleur van gekregen en nu was Christiane aan de beurt om haar kwaliteiten te
tonen en het gesprek af te wenden van die belastingkloterij. Ze klopte op haar
buik en zei: “Dit is de beste lunch die ik vandaag gegeten heb.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">De heren lachten,
niet uit beleefdheid omdat de uitspraak van een vrouw kwam, maar spontaan. Dat
was ook logisch, ze waren licht aangeschoten en als een aantrekkelijke vrouw
geestig voor de dag komt, mag er gelachen worden, daar hebben heren geen moeite
mee.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Het schoot Sander te
binnen dat Frans hem opgedragen had te openen op Christiane en hij zei: “Een
Franse dokter heeft lang geleden geschreven dat ons zesde zintuig dat van de
voortplanting is. Na een goede maaltijd, als onze vijf zinnen voldaan zijn,
snakt de zesde zin logischerwijs ook naar bevrediging. Zijn wetenschappelijke
redenering is, en daar kan ik inkomen, dat waar er een zintuig is, er een zin
is, dus oog en gezicht, tong en smaak, neus en reuk, oor en gehoor en bijgevolg
geslachtsdelen en voortplanting. Het plezierige is dat tussen man en vrouw de delen
nogal van concept, ik zou zeggen van vorm verschillen, maar geen nood, ze passen
perfect in elkaar en als wij, zoogdieren, de verschillende delen tot een geheel
in elkaar knutselen, volgt het hoogste zintuiglijk genot, de beloning voor de voortplanting.
Ingewikkeld maar fijn, niet?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Dat kan tellen als
opwarmer, maar hij heeft erom gevraagd,” dacht Sander schampertjes en zie, bij
zijn wat flauwe anekdote krulde Picavet van het lachen, hij kon niet meer
lachen van het lachen, als een Zweed, lichtjes overdreven. Hij lonkte naar
Christiane, het scheen te lukken. Van Dievoet lachte bezadigd, zei dat het eer
een doordenker was dan een mop, vroeg de rekening en betaalde met een cheque.
Ze dronken hun sterke drank uit die kort en krachtig hun neus en ogen prikkelde
en stonden op. Bij de auto stelde van Dievoet voor om in een gezellige kroeg,
Den Breugel, niet ver daar vandaan, nog een glas te gaan nuttigen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Picavet keek op zijn
horloge. “Die lunch is behoorlijk uitgelopen,” mopperde hij, “het haalt niets
uit om nu nog naar kantoor te gaan, ik kan er mijn aandacht niet bij houden en
ik ben in goed gezelschap. Ik ben trouwens flink opgeschoten met mijn werk.”
Dat zeggen belastingcontroleurs nog wel eens.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Het was tegen
vieren, de kroeg zat niet vol en zij gingen in de verste hoek zitten, in een
afgeschoten ruimte bekleed met panelen van Amerikaanse eik. Op de kaart stonden
meer dan twintig soorten bier, van vederlicht tot topzwaar. Picavet waagde zich
aan een Sixtus, dat was vragen om slaag. Christiane vroeg een Cointreau, van
Dievoet een Brigand en Molenaars een Duvel. De vier waren opgewarmd maar nog
niet op toerental, er moest eerst nog neutraal gepraat worden, over hun vrouw
en kinderen en andere koeien en kalveren. Het bier van acht graden alcohol en
meer, na al wat vooraf was gegaan, het belette hen niet nog helder te denken.
Christiane was een stuk, zij was de inzet, ze kon goed meepraten en geestig
zijn. Wie ging winnen was min of meer afgesproken, dat was Picavet, die Bart
heette bij zijn voornaam, dat had Christiane hem al gevraagd, om voorbereid te
zijn.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Minutenlang bleef
het stil, ieder zat in eigen gedachten verzonken, hoe moest het verder met de
dag, de avond, de nacht? Picavet las het etiket op zijn bierflesje en schrok
even van het alcoholgehalte, Christiane was haar neus gaan poederen, van
Dievoet keek nogal somber naar buiten en Sander liet zijn oog vallen op de oude
reclameborden voor bier van voor de oorlog, dat al lang niet meer bestond,
Fürst, Bock, Speciale, Pater en Sterck-Op.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Sander had dit soort
uitstappen nog niet eerder meegemaakt. Op zijn vorig werk speelde hij de tweede
partij, de solo’s waren voor de bazen en tevens eigenaars. Hier deed hij mee,
hij streek de alt aan en het was duidelijk dat Christiane vandaag in het
kwartet de cello tussen haar benen had. Op papier was hij de meerdere van
Christiane maar in de praktijk had hij aan haar niets te zeggen, gelukkig was
ze meegaand en voelde ze niet de behoefte om te sikkeneren. Van Christiane
sprongen zijn gedachten op zijn vrouw. Frieda had het moeilijk om een beetje
goedgemutst te zijn, ze deed niet eens haar best, om seks bedelen hielp niet,
met nog geen centimeter van de zestien die hij altijd gereed had staan mocht
hij in haar komen, dreigen maakte de zaak nog veel erger. Hij was al jaren aan
het vasten en wat voorbij was, was voorbij, twee keer per dag om de achterstand
in te halen, dat stond enkel te lezen in pornoblaadjes die hij niet in huis
mocht hebben. Was Frieda hem beu? Dan had zij dat maar te zeggen, dan konden ze
scheiden. Het enige wat ze deed in bed was hem wegduwen en zich omdraaien. Ach,
die onvrede om een beetje genot, hem eigenlijk door het geloof ontzegd als hij
het niet deed om bij elke beurt kinderen te verwekken. Zo had hij het op school
geleerd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Christiane schouwde
haar gezicht in de spiegel van het toilet. Lippenstift en ogenblauw waren in
orde, haar buste stak puntig vooruit, ze kon er belastingman Picavet een oog
mee uitsteken, maar ze verfoeide de opdracht die Frans haar gegeven had, een
minnaar die zijn zaken zo flink had beheerd dat een belastingboete hem kon
kelderen. Het eerste wat eraan zou moeten was haar appartement dat hij voor
haar huurde met geld van zijn bedrijf, zo onwettelijk als met twee vrouwen
tegelijkertijd getrouwd te zijn, ze wist het, die nieuwe boekhouder Molenaars
wist het ook en die had het met zijn geweten nog moeilijker als de vorige om de
schuine weg te bewandelen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Frans zat in slechte
papieren, als hij tegen de lamp vloog was het met zijn rijk leven gedaan. Dan
zou hij elke centiem moeten sparen om zijn concessie niet kwijt te spelen. Hij
hield er twee vrouwen op na, een wettelijke en een bijzit, de eerste wist van
de tweede niets, maar ze kostten hem de ogen uit zijn kop. Zijn wettelijke had
haar zinnen gezet op een grote Mercedes en wilde niet weten van een ander merk,
terwijl hij zat te wachten op een miljoenenopdracht van een autofabriek die duizenden
mensen aan het werk hield, die bestelling was voor hem leven of dood, hij zag
zich al aanleggen op hun parking met een auto van een concurrent die zijn
eerste lasdraad bij hem nog moest bestellen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Controleur Bart Picavet
was voldaan, hij had zijn dagje gehad. De fraude die hij bij van Dievoet had
opgedolven, konden het bedrijf de strop omdoen, daar was munt uit te slaan. Hij
had zich te ver gewaagd met zijn groot huis en een tweede auto en zijn twee
zonen hadden nog voor jaren studies voor de boeg. Zijn vrouw was zuinig, kon
sparen, maar ze was te trots om zelf uit werken te gaan. Een aanvulling was
altijd meegenomen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Van Dievoet verbrak
de stilte. “We kunnen peeën zaaien,” zei hij, “onze zonden aan het overpeinzen?
Wie wil er naar huis, onderweg naar huis weet ik nog iets, daar drinken we de
laatste.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“De allerlaatste
dan,” zei Picavet. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Van Dievoet verliet
de autosnelweg te Weerde, volgde wat secondaire wegen en stopte op de parking
van de <i>Zanzibar</i>, een bar met toegeschoven
gordijnen. Ze stapten onwennig binnen, alleen van Dievoet was niet uit zijn
gewone doen, hij was hier vroeger al eens afgestapt met Christiane om een kamer
voor reizigers – ander woord voor schuinsmarcheerders - te huren voor een halve
dag, toen woonde ze nog niet op het appartement. Het licht was gedempt, aan de
tapkast stonden een paar gasten, hoerenlopers, toevallige of habitués. Aan de
tafels zaten groepjes van drie of vier, meer mannen dan vrouwen. Ze namen
plaats. De dienster, naar schatting dertig, noteerde de order voor een fles
champagne. Van Dievoet wist niet van ophouden en toverde met geld.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Hun eerste glas was
uitgeschonken, de fles stond in de koeler en voor ze tijd hadden om van
gedachten te wisselen begon de dienster solo te dansen in het midden van de
gelagzaal. De jukebox speelde <i>Wheel of
Fortune</i> en in cadans knoopte ze haar blouse open en toonde haar borsten die
dobberden op de maat van de muziek, om in te bijten. Dan tilde ze haar rok op,
trok haar slipje opzij en haar donkere poes had een vreemd effect op Sander, in
zijn oren zinderde zijn hartslag als een bassnaar, een schouwspel dat ook bij
Picavet in zijn broek iets deed bibberen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Na de vertoning
schikte de dienster haar kleren en ging aan de tapkast staan ten dienste van de
klanten die nog iets wilden drinken, ze zag er heel huiselijk uit, niet echt
als een barmeid of een stripteaseuse. De jukebox zette een slowfox in en een
paar koppels slopen naar de glazen dansvloer. Van Dievoet porde met zijn voet
de kuit van Christiane en die lokte Picavet met een wijsvinger naar de
dansvloer. Ze klampte zich aan hem vast, als had ze zuignappen, valse dan, en
draaide niet rond de pot. “Show en dansen is niet het enige waar het hier om
draait,” zei Christiane, “wie hier binnen treedt weet waar de lamp brandt. Ze
vragen hier amper duizend frank voor een kamer naar de zevende hemel.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Heb ik niet op
zak,” zei Picavet. Na de dans ging Picavet weer zitten. Christiane wisselde een
woord met de waardin en liep naar de toiletdeur.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Ze vragen hier amper
duizend frank voor een kamer,” zei Picavet, “wat bedoelt juffrouw Christiane
daarmee? Zegt ze dat tegen iedereen?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Niet dat ik weet,”
zei van Dievoet, “zo ken ik haar niet, ze zal je aantrekkelijk vinden en ze is
vrij, ze kan doen wat ze wil. Ga eens kijken en laat het maar bij op de
rekening zetten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Niet aftrekbaar,”
zei Picavet, “ik zal eens gaan zien waar de toiletten zijn, ik moet pissen.”
Hij stond op, liep naar de waardin om iets te vragen en verdween door dezelfde
deur als Christiane.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Sander zei tegen
zijn baas: “Hoe kun je ons Christiane dat aandoen, haar in die rol duwen?” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Mijn Christiane,”
zei van Dievoet, “ik weet van geen rol en ik moet naar de wc, hoog water.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Sander zag zijn baas
in zijn binnenzak gaan en een voorwerp bovenhalen, een doosje ter grootte van
een reep chocolade. “Een fototoestel,” dacht Sander. Hij zag van Dievoet met de
manieren van een filmdetective de toiletdeur openduwen en op zijn beurt
verdwijnen. Sander stond eveneens op en liep zijn baas achterna, er stond iets
te gebeuren. De toiletdeur gaf toegang tot het dames- en herentoilet en tot een
trap naar de slaapkamers voor reizigers. Op zijn tenen hees Sander zich naar
boven en bleef staan op de overloop, zijn ogen juist boven de vloer van de
verdieping. De schaduw van van Dievoet stond gebukt voor het sleutelgat van een
deur in een gang met veel deuren. Sander werkte zich tot op de verdieping. Voorzichtig,
traagjes stak hij de helft van zijn gezicht om de hoek. Hij zag van Dievoet
zich plots oprichten en de deur opengooien, zijn fototoestel in aanslag. Sander
stond vliegensvlug achter van Dievoet, die zijn apparaat voor zijn rechteroog
hield, afdrukte, maar de flitslamp werkte niet. De mooi geschapen Christiane
lag uitgekleed op het bed, Picavet had zijn jas, broek en onderbroek al uit en
hield met beide handen zijn stijf en lelijk mannelijk lid voor de neerwaarts gerichte
lippen van Christiane. Het meisje zag er
ongelukkig uit en leek het ding niet appetijtelijk te vinden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Godverdomme,”
vloekte van Dievoet, “er zitten geen pillen in.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Goed zo,” zei
Sander van achter zijn rug.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Van Dievoet viel op
zijn poten. “Jij bent getuige,” zei hij triomfantelijk, “wij hebben de
controleur betrapt dat hij zich door een hoer laat omkopen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Pijpen,” zei
Sander.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Christiane had er genoeg
van en stapte weer in haar kleren. Ze had een lijf blootgegeven waar ze overal ter wereld de
opmerking mee kon uitlokken waarom zo iemand zich voor geld aan vreemden gaf.
“Ik ben geen hoer,” zei ze, “die daar heeft mij betaald om te poseren.” Ze wees
naar van Dievoet. “Ik zou het niet gedaan hebben, ik heb pas gegeten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Sander zei: “Baas,
dacht u meneer Picavet te chanteren? Ik doe daar niet aan mee. Ik heb niets gezien.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Hij chanteert mij
wel, hij verwerpt al mijn kosten,” zei Frans van Dievoet, wanhopig tegen
zichzelf.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Ze gingen achter
elkaar in een rij naar beneden, als schoolkinderen van de lagere afdeling
betrapt op iets dat ze niet mochten doen, helemaal uitgefeest. Van Dievoet
betaalde het gelag, ook de kamer die tot niets had gediend, en hij reed terug
naar de zaak. Sander zat nu met Christiane op de achterbank. Even dacht hij
eraan om zijn hand op haar dij te leggen maar wat als zij op zijn handen sloeg.
In een mislukte stemming gingen ze op het terrein van van Dievoet BVBA uit
elkaar. Christiane vroeg Sander of hij haar naar huis kon brengen, van Dievoet
zelf was in beslag genomen door de fiscusman, die eiste dat Frans met hem reed,
hij weigerde te sturen als hij gedronken had. Hij verwachtte dat van Dievoet
hem de volgende ochtend thuis ging ophalen, voor de controleur leek dat een
gewone zaak. Na vandaag was de controle nog lang niet afgelopen, dat viel te vrezen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Onderweg zei Sander
tot Christiane dat hij eraan dacht bij van Dievoet op te zeggen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Begrijp ik,” zei
Christiane.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Het moet verkeerd
aflopen met van Dievoet en ik voel een plotse verliefdheid opsteken.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Op mij? De
concubine van Frans, animeermeisje zoals men mij soms brandmerkt? Ik sta in het
leven.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Je deed het voor
Frans. Daar is liefde toch voor.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Is dat liefde, mij
zoiets doen doen? Kom eens mee kijken naar mijn flat hoe hij mij heeft
geïnstalleerd. Daar doe ik het voor.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Van Dievoet had op
geen duizend gekeken om de flat in te richten. Dure design, moeilijk te
beschrijven door een niet vakkundig iemand, dat was een investering, geen
caprice. Sander ging zitten in een club bij de lage salontafel en weigerde een
drankje. Hij had genoeg op om nog drie uren boven zijn promille te hangen. Hij
moest op zijn tanden bijten toen Christiane haar jurk over haar hoofd trok en
hem vroeg het haakje van haar soutien los te maken, alsof ze al jaren getrouwd
waren. Ze hield niet op. Ze deed hem zijn jas uitdoen, gespte zelf zijn
broeksriem los, de hele cinema. De alcohol werkte op zijn prostaat, maar nadat
hij er zelf wat mee had gespeeld en door het zicht op haar gespreide benen, de
bos schaamhaar en de lokkende, vlezige spleet kreeg hij zijn lid kaarsrecht,
stootte het bij haar binnen en ervoer tot zijn vreugde dat het zich na jaren
masturberen nog zijn oerbestemming herinnerde. Hij had er deugd van en zijn
oren bromden als toen die eerste keer, zo lang geleden. Paringsdrift zit
ongetwijfeld opgetekend in onze genen, ons passief geheugen of wat dan ook, het
werkt. Zij hielp hem weer in zijn broek, schikte zijn das, ze omhelsden elkaar,
dat hoorde erbij. Hij maakte zich los, geen van beiden wist wat hen te doen
stond, morgen en daarna. Hij had over Frieda gesproken, heel even, de tijd niet
gehad om dieper op koele Frieda in te gaan. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Hij geraakte thuis
zonder brokken. Frieda was nog op, ze zat in kamerjas op de bank en voer uit,
niet de eerste scène maar een van de hevigste uit hun huwelijksleven, ze wilde
van hem weg. Hij kon dat hysterisch gedoe helemaal niet waarderen, hij was niet
in de fout gegaan, het was de baas die hem gedwongen had, maar hij was binnen
de lijnen gebleven. Dat met Christiane vermeldde hij niet, daar had hij recht
op, dat koud stuk Frieda had daar geen zaken mee. Hij zwoer dat hij er morgen
uittrok, hij brulde het zo luid dat het lepeltje in haar theekop ervan trilde.
Hij ging slapen en liet haar zitten, hij had zijn gelegenheid gezegd. Een half
uur na hem kwam ze in bed, met voeten bevroren van de kou. Ze sliepen rug tegen
rug, als altijd, als broer en zus, kat en hond zijn af en toe liever voor
elkaar.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">In de auto voerden
van Dievoet en zijn passagier Picavet een zakelijk gesprek. “Vriend,” zei
Picavet, “dat van daarnet, dat was een slag onder de gordel. Wat zou je gedaan
hebben als de flits gewerkt had en je mij gekiekt had in mijn blote kont bovenop
je wijf?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Frans van Dievoet
schrok van de vrankheid van Picavet, in zijn plaats zou hij gezwegen hebben,
wat was dat voor een hoerenjong. Hij liet Picavet het woord.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Je zou gedreigd
hebben de foto’s naar mijn vrouw te sturen en mijn gezin naar de bliksem te
helpen als ik drie vierde van de rotzooi in je boekhouding niet door de vingers
zag. Ik kan je twee keer doen hangen, voor fraude en aanzetten tot ontucht.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Frans had het gevoel
dat Bart Picavet hem de hele tijd om de tuin had geleid en dat diens vrouw mee
in het complot zat. Hij zei: “Je hebt van in het begin met mijn voeten gespeeld.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Picavet zweeg en
keek voor zich uit.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Korte pijn,” dacht
Frans en vroeg op de man af : “Hoeveel moet het kosten?” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Poging tot omkopen,
drie keer hangen,” zei Picavet, “dat gaat je twee miljoen kosten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Belastingaanslag?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Doe niet stom.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Hoeveel dan?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Zonder boetes voor
fraude en poging tot chanteren en omkopen, wordt de aanslag dik twaalf miljoen,
met boetes zesendertig miljoen, ik krijg het klaar voor minder dan vijf
miljoen, en je betaalt mij twee miljoen uit de zwarte kas die ik die niet heb
willen vinden. Wees blij.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Van Dievoet zuchtte:
“Blij dat ik ben.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">De volgende ochtend
ging er veel om in de kantoren van van Dievoet BVBA, groothandel in
lasmateriaal. Eerst Christiane die haar appartement en haar baan opzegde, ze
wilde geen dag langer bij van Dievoet blijven en had haar persoonlijke voorwerpen
uit haar laden gehaald en in een plastic boodschappentas gestopt. De pillen van
het fototoestel van van Dievoet gooide ze op het bureaublad. “Die mag hij aan
zijn gat hangen,” zei ze. Ze wilde zelfs niet meer helpen om de controle af te
sluiten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Dan Picavet. Die had
met Sander nog amper een uur nodig om het aangiftedossier af te ronden. Hij
schreef zijn verslag, hij had nauwelijks een half miljoen frank onkosten
geschrapt en was op geen fraude gestoten, vreemd was dat. Frans van Dievoet
besloot het bericht van wijziging braafjes te ondertekenen. Ze gingen die dag
niet lunchen. Van Dievoet reed onder de middag naar huis eten en bleef lang
weg, Picavet keerde tevreden naar zijn kantoor terug. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Sander begreep er
geen moer meer van. Hij kon alleen maar vermoeden wat er tijdens de autorit was
afgesproken, zaken die het licht schuwden en die hij als eerlijk mens zou
moeten aanklagen. Hij had zijn krant opengelegd en in zijn eerste boterham
gebeten toen de telefoon ging. Het was Frieda. Ze snikte. Ze waren nu al zo
lang samen, als hij van haar wegging, wist ze niet wat ze zou doen, dan had
haar leven geen zin meer. “Haar leven,” dacht hij, maar zei dat hij er niet aan
dacht haar te verlaten. Kon ze niets innemen om toch af en toe seks te hebben.
Ze zei dat hij toch seks had, solo. Dat was waar, waarom nog veranderen, hij
deed het al zo lang, hij had er een grote vaardigheid en vakkennis voor ontwikkeld.
Ze zou moeten afleren kwaad de deur dicht te klappen, als zij hem in de badkamer
betrapte snokkend aan zijn half stijve pik, het enige wat ze daarmee bereikte
was dat hij van voor af aan opnieuw mocht beginnen, schudden, masseren, rukken,
schieten in de pompbak als ze weer niet ontijdig de deur openduwde.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Onmiddellijk na
Frieda belde Christiane. Ze was op haar appartement, aan het inpakken. Ze ging
een tijdje terug naar haar ouders, tenzij hij iets wist, met Frieda had hij
toch geen leven, dat had hij gisteren gezegd, terwijl ze op haar rug in bed lag
met hem boven op haar, op zoek naar de goede positie.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Als een man heet
staat weet hij niet wat hij moet zwijgen, dan zit zijn verstand in zijn kloten,”
dacht hij en zei: “Ga maar enige tijd bij je ouders wonen, haast en spoed zijn
zelden goed. En hoe moet dat met Frans?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">“Frans is een
beest,” zei ze, “mij gebruiken als callgirl, de makreel. Niets dus?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Sander zweeg. Wat
kon hij zeggen? Aan Frieda had hij niet veel, maar ze was in nood, die kon niemand
anders meer krijgen, wilde niemand anders meer, Christiane, met haar vaardigheid,
haar gloed en haar voorkomen, kon aan iedere vinger een Frans hebben, een veel
betere als ze uitkeek. En waar zou hij het geld halen, Christiane was luxe
gewoon. Hij zei zacht: “Ik kan het niet, ik kan het niet over mijn hart krijgen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Sander haakte in en
liet de herinneringen boven komen, van toen het nog goed was met Frieda. Tamelijk
goed, heel goed was het nooit geweest. Ze was bezeten door de gedachte die een slechte
vriendin, een stom, bezeten wijf dat zich uitgaf voor feministe – zo een uit een
genootschap van vrouwen die het op de castratie van de man gemunt hadden - haar
had ingefluisterd dat je lelijk wordt van seks, verlept, dik, afhangende wangen,
balken onder de ogen, als er al niets verkeerd liep met de borsten en de
vagina, maar wat kon dat die trutten schelen, ze liepen er nooit mee bloot en
schermden zich af tegen het mansvolk, het schorremorrie van deze wereld. Of ze
gelijk hadden of niet, Sander zou het bij God niet weten, maar hij zat met zo
iemand. En nu ze de menopauze voorbij was kon hij alle hoop laten varen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Sander schreef
diezelfde avond naar het OCMW van Hellebeek. Hij had van Frieda, die het op de
mutualiteit vernomen had, te horen gekregen dat daar de betrekking van
secretaris open was, met wat steun kon hem die aanstelling niet ontglippen.
Terwijl hij zijn brief schreef had Frieda lekker eten klaargemaakt, met voor-
en nagerecht en twee soorten wijn, dat was lang geleden, bijna zo lang als de
tijd dat ze voor hem nog haar broek uitdeed, op haar rug ging liggen en met
eigen hand zijn stijve stopte in haar natte kut die gaapte als een sacristie.
Bij de palmharten als voorgerecht serveerde ze een kleine fles chablis. Als
hoofdgerecht kuikentjes in sinaasappelsaus met een cru bourgeois. Ze had zich
uitgesloofd. Een stuk sinaasappelvezel tussen zijn tanden hinderde hem en
herinnerde hem aan betere tijden, hij had er zijn tong al op gekloven, zo een
van die kleinigheden om te onthouden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Frieda had goed meegedronken,
de flessen wijn waren leeg en ze wist ervan. Sander hielp mee afdrogen. Ze
stond met haar handen in het water en hij ging achter haar staan, deed het haar
in haar hals omhoog en kuste haar in haar nek. Hij legde zijn handen om haar
middel en liet ze afzakken naar haar schoot, helemaal vanonder. Ze liet begaan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 12.0pt;">Daarna ging Frieda
zich op de bank schrap zetten om het op te nemen tegen de televisiedraken, de
feuilletons waarin de huisgenoten de dagen vullen met emmeren en ruzie maken.
Hij las de krant, probeerde ze niet te laten kraken om Frieda niet te storen en
riep zich de Christiane van gisterenavond voor de geest. Hij verlangde naar
seks met een vrouw, een keer wat anders dan dat eigenhandig snokken waar hij
eelt op zijn handpalm van kreeg. Hij zou Frieda kunnen vragen om een deel van
het geld dat zij verdiende aan hem te geven om daarmee tegen een vergoeding
elders te gaan neuken. Te gek voor woorden natuurlijk. Hij zou het met Frieda
nog een tijdje aanzien, ‘wanhoop nooit’ was een van de leuzen die hij in zijn
puberteit aankleefde, samen met ‘waar een wil is, is een weg’. In zijn
verbeelding kleedde hij Frieda eigenhandig uit, legde haar op bed en masturbeerde
op haar buik met zicht op haar vergrijsde driehoek. Dat verbeeldde hij zich, zelfs
als het ooit echt zou gebeuren was dat geen al te grote verwachting. ‘Hoop doet
leven,’ nog een van zijn jeugdspreuken.<o:p></o:p></span></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-14417846143833857532017-07-21T11:02:00.000-07:002019-01-23T09:52:33.723-08:0032 PÏJP EN TREKZAK<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-family: "courier new";"> </span></b><span lang="NL" style="font-family: "courier new"; mso-bidi-font-weight: bold;">FILIP ‘DE PIJP’ VRIJDERS EN JOHNNY
‘TREKZAK’ VOGELAERS <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Die dag zat Victor Goethals in <i>De Ark</i> aan zijn derde glas pils als
plots op straat enig tumult ontstond en de cafégasten zich aan de vensters
verdrongen om te zien wat er gaande was. In het midden van de straat liep de
flink aangeschoten ‘Pijp’, alias Filip Vrijders, op kop van een sliert auto’s
met woedende chauffeurs achter het stuur. De grote saxofonist van weleer trok
zich van het getoeter niets aan en speelde op zijn tenor een geïmproviseerde maar
behoorlijke versie van De mars van het zevende linie. Naast hem liep Bob Casteels, ook voor geen kleintje vervaard, die met een houten stamper de maat
sloeg op het deksel van een koeketel. Het duo hield halt voor <i>De Ark</i>, ze besloten met de trio, kwamen
binnen en liepen naar de toog. Hun glazen bier stonden al gereed toen Kwa Lien,
de vriendin van Filip kwam binnengestoven recht op De Pijp af. Ze pakte zijn
glas van de toog, dronk het in een teug uit en commandeerde: “Nu recht naar
huis zatlap, of de duivel houdt de kaars.” Het scheelde niet veel of ze kneep
hem hard in zijn ballen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Lien was de weduwe van Fonne van
Overloop die bij leven haar gedweeë dienaar was geweest. Haar bijnaam was de
Kool, niet omdat haar achternaam Savoy was maar ze zag er zo uit, met haar
kromme velobenen en ossenknieën en dan hadden we de rest van haar bloot lijf
nog niet gezien. Als zij ooit in een groente veranderde zou het een kool zijn
op een dunne stek met een bolvormige romp. Met dat voorkomen zou ze lief moeten
zijn voor de medemens, maar Filip was een zuiplap van nature, dat wist ze en
haar bedoeling was hem wat in te tomen, aan zijn bit trekken zodat hij niet
alle dagen straalbezopen thuiskwam en het sleutelgat niet meer vond. Af en toe
moest zij de teugels vieren om hem niet totaal af te schrikken want zij kon
niet zonder vent, niet alleen voor in het bed, dat kon er mee door, maar voor
het eenzaam en alleen thuis op vier muren te zitten staren. Filip had zijn
bijnaam ‘De Pijp’ zelf gezocht door zijn tenorsax steevast zijn pijp te noemen,
maar dat kon hem weinig schelen. Van voorkomen zag hij er niet uit als een
pijp, in elk geval een stuk beter dan Lien, maar hij boog voor haar, hij wist
welk vlees hij met haar in het bed had en ook hij vreesde de duizend eenzame
nachten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Er wordt verteld dat de
Hellebekenaars zich wat neerbuigend durfden voor te doen ten opzichte van de
bewoners van de omringende dorpen. Wij weten dat het meer achterklap dan waarheid
is, niet eens aantoonbaar en bovendien, een beetje fanatisme is er overal en in
lichte doses doet het niemand kwaad. Met in onze rangen artiesten als Filip ‘De
Pijp’ Vrijders, kolossus op de tenorsaxofoon die er ongelooflijk grootse dingen
mee deed, en we bedoelen niet ‘De lachende Saxofoon’, en zijn al even beroemde
maat Johnny ‘Trekzak’ Vogelaers, die uit zijn Hohner zo prachtig tango, wals,
blues, boogie-woogie, swing, rumba, samba, paso doble en zo nodig een galop en
rock ’n roll wist te pompen, staat Hellebeek ontegensprekelijk een trapje hoger
dan de dorpen uit de omtrek. Jarenlang waren die twee in de grote baancafé’s en
op kermisbals de grote trekpleisters. Ondersteund door hun slagwerker Jean
‘Tamboer’ Sels en hun bassist Nest ‘De Straffe’ Blokmans, de contrabas die
later vaandelvlucht pleegde en naar de elektrische bas overliep, raakten ze met
hun ritmes en melodieën ons diepste innerlijk en alles wat we in ons lijf aan
cultuur meedroegen. Hun kwartet, de Boogie-Woogie Four, was wereldberoemd tot
buiten de grenzen, tot in het Walenland en tot in Noord-Brabant. Iedereen die
hen hoorde, oud en jong, te been of niet te been, allen die oor en gevoel hadden
voor doordesemde dansmuziek, voelden een onbedwingbare dwang in hun voeten,
knieën, schouders, heupen en kruis om te swingen, te jiven, te jitterbuggen, te
walsen en met een stijf en een gebogen been zijn partner achterwaarts tot tegen
de vloer te plooien op de cadans van een tango. Maar de tijden veranderen, de
zeden veranderen en de muziek verandert mee, tot schade van onze twee muziekhelden
en tot ergernis van weldenkenden zoals onder meer Victor Goethals, die daar zat
te overwegen hoe Vrijders en Vogelaers de bedroefde en verbitterde getuigen
waren van de ondergang van hun muziek. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Goethals volgde het gedoe tussen Pijp
en Kwa Lien met een zalige glimlach, zijn gedachten traden alweer uit zijn
lichaam, op zoek naar de verloren tijd. Hij zat te bedenken hoe muziek in de
oertijd was ontstaan, lang voor het accordeon en de saxofoon. Hoe was het de
muziek vergaan? Hoe was de muziek na eeuwen van hoge bloei zo plots kunnen vervallen
tot een hoop galopperend schromelijk gitaargejengel? Goethals had niet alles
van wat hij zat te bedenken zelf verzonnen, hij had hier en daar wat gelezen en
onthouden wat de moeite waard was.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Hoe is de mens er in de prehistorie
toe gekomen door nabootsing van gebaren, kreten, gefluit en gekir van andere
dieren, dat hij zelf nog was, te komen tot gorgelen, jodelen, taal en gezang,
daarna tot het bouwen van instrumenten voor artiesten als Filip en Johnny? De
eerste mensen die nog geen huiden droegen om hun schaamte te bedekken, laat
staan geweven textiel, waren voor alles op elkaar aangewezen met gebaren en geluiden.
Nabootsen van het snaterende, taterend, krijsend en tierelierende vogelvolk was
de eerste les. De eerste mensachtige kon een veelheid van klanken uitbrengen,
die allengs de betekenis kregen van een woord, woorden werden zang, poëzie en
taal. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Wie waren de voorlopers, de vaklui,
de kunstenaars die instrumenten bouwden? Een uitgeholde tak als
blaasinstrument, een vermolmde boomstronk als trom, een opgespannen vezel als
snaar? Zingen en fluiten moet een communicatiemiddel zijn geweest, waardoor een
primitieve gemeenschap in een vijandige omgeving meer overlevingskansen kreeg.
Waren overlevers de eerste muzikanten? De evolutie ging haar weg en bij de menselijke
tak van de primaten daalde het strottenhoofd dieper in de luchtpijp, gaf
ontstaan aan een grotere keelholte en de bijna gelijktijdige buitenmatige
wildgroei van het brein en het ontstaan van de tweebenigheid hadden voor gevolg
dat onze diersoort zich verder van de natuur en de wilde dieren verwijderde.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Onbehouwen krijgs-, dank-, parings-
en feestgezangen rond het avondvuur kwamen vanzelf, werden intense en
ingewikkelde rituelen, er ontstond orde in de chaos. De Ilias, de Odyssee en
andere gezangen groeiden tot meesterwerken gedragen door rijm, ritme en zang.
Zangen werden motetten. Polyfonie, contrapunt en harmonie reikten naar het
hoogst bereikbare en de instrumentenbouw was de perfectie nabij. Muziek, zang
en dans kregen het vermogen de mens te ontroeren, tot liefde te bewegen, tot
strijd op te roepen, tot goede en tot grote daden aan te zetten. Het eerste
beschavingsverschijnsel was de muziek. Over hoorn, fluit, snaar en spleettrom,
schalmei, luit en marimba heeft de muziek een lange weg afgelegd, en heeft zich
even diep in de menselijke geest vastgezet als de wijsbegeerte. Van de oertijd
over de hoogtijd van de muziek, zweefden de mijmeringen van Victor Goethals
naar de tijd van nu, die van verval, versimpeling en commercie, de redelijk denkende,
pratende en muziek makende mens onwaardig. In de tweede helft van de twintigste
eeuw is in korte tijd veel goede muziek weggebruld en weggetrommeld door niet
eens ritmische of melodieuze decibels. Sinds de bovenste beste Jozua uit het
bijbelboek op zijn hoorn toeterde voor de muren van Jericho is bewezen dat klanken
onherstelbare verwoestingen kunnen aanrichten. Het is balen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Goethals had als jonge snaak de nu
tot straatslijper vervallen artiest Filip Vrijders met de kermis nog weten optreden
hier in <i>De Ark</i> en het volk naar zich
zuigen. Hij wist wat Filip overkomen was, van waar hij gekomen was en waar de
golven van het lot hem aan de wal hadden gezet. Buiten zijn humanitaire taak op
het gemeentehuis was Goethals, zoals wij allemaal, met literatuur en muziek
begaan. Spijts doorgedreven inspanningen had hij buiten een kroniekje nog geen
behoorlijk verhaal op papier gekregen en hij overwoog of het eigenlijk niet beter
zou zijn, zijn talenten aan te wenden voor een essay over het rijke muziekleven
in zijn dorp, een studie in de vorm van een verhaal om het leesbaar te houden,
aan de hand van fictieve of bestaande personages uiteenzetten hoe het met de
goede amusementsmuziek, zeg maar wals, swing, tango, mambo en zo veel meer, in
de twintigste eeuw van kwaad naar erger is kunnen gaan. Als hij het niet te
ingewikkeld maakte kon het een leesbaar stuk worden. Het geval Pijp was
misschien een goed begin om eindelijk iets te bakken van zijn schrijfbeslag. De
geur van het bier, extract van hop en gerst, het geroezemoes van de zaal, de
hoge stemmen die er bovenuit kwamen, de lachsalvo’s, de aanwezigheid van Filip
Vrijders en zie, Fikker Goethals trad buiten zichzelf alsof een van zijn
hersendelen door iets was beroerd en de lotgevallen van Filip de Pijp en Johnny
Accordeon, zijn speelmaat in de Boogie-Woogie Four, rolden aan zijn geestesoog
voorbij, zoals zich dat voordoet in de grote epische meesterwerken. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Toen hij tien jaar was kreeg Filip
Vrijders bij de dorpsharmonie ‘Onder vrienden’ zijn eerste lessen solfège en
leerde de klarinet bespelen. De muziekchef zag van de eerste vingerzettingen en
eerste tonen dat hij met Filip een groot talent in huis had en kreeg gedaan dat
hij de muziekschool in Mechelen uitdeed op klarinet, met het inzicht van hem
een solist te maken om met de harmonie grote stukken te spelen waar ze van
heinde en verre zouden komen naar luisteren. De bedoeling was goed, maar op de
muziekschool leerde hij via andere leerlingen de hot-jazz en de swing kennen en
dat werd zijn grote liefde. Hij schakelde over op de tenorsaxofoon, die zijn
grote passie zou blijven, want trouwen deed hij nooit evenmin als een vaste verhouding
aanknopen. Zijn leven was de Boogie-Woogie Four die hij met Johnny Accordeon
oprichtte en dat beheerste zijn bestaan zo lang de tijden nog sidderden van
swing. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Johnny Accordeon Vogelaers was niet
in de Ark, ook niet meer in Hellebeek, maar hij leefde nog in ieders geheugen.
Hem was het in zijn jeugd ongeveer verlopen zoals met Filip Vrijders. Hij
leerde spelen op de oude harmonica van zijn vader, een erfstuk, een onhandige
trekzak die bepaalde tonen ten gehore bracht wanneer de balg getrokken werd en
de andere tonen wanneer de balg weer werd ingeduwd, geen instrument om mee vooruit
te komen. Hij was veertien jaar toen hij van zijn ouders zijn eerste echte
accordeon kreeg en binnen enkele maanden kon hij er muziek uit toveren, op het
gehoor. Zijn moeder kreeg niet genoeg van Dansende Vingers, zijn vader van
stevige marsmuziek, waar een accordeon niet echt geschikt voor is, maar Johnny
speelde liever In the Mood, Tico-Tico en aanverwante dansmuziek. De
muziekkennis die hij van zijn vader had meegekregen was te gering en hij ging
in de leer bij een beroemde accordeonvirtuoos die hem wegwijs maakte in bassen
en registers, de f- en de g-sleutel leerde lezen, kortom hem bijbracht hoe om
te gaan met een fijnbesnaard muziekwonder. De leermeester, vanzelfsprekend een
fervente aanhanger van het instrument, wist hem te vertellen dat met een
accordeon gecompliceerd polyfoon spel mogelijk is en dat een volle bas ‘machtig
klinkt’ op een accordeon, met zijn grote muzikale mogelijkheden, spijtig genoeg
voor sommigen nog omringd door de twijfelachtige aureool van banale volks- en
straatmuziek, dus ‘minderwaardig’, een troet, een open-en-toe, een trekzak,
kortom een piano à bretelles zoals de kist in Frankrijk heet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Filip en Johnny waren voor muziek in
de wieg gelegd, heel jong beheersten ze hun instrument, zoals hun beroemde
voorgangers Amedée Mozart, Lowie van Beethoven, Lester Young en Bob Artoos. Muziek
is een gave, sommigen zeggen door God geschonken, wat waar kan zijn in het
geval van Johan Sebastian Bach, of door de duivel waar monsters als Black Sabbath,
Judas Priest en AC/DC wel mee zal bedoeld zijn. Let wel, dit is de mening van
dromer Goethals, neem hem dat niet kwalijk, lynch hem niet, hij is van een
vorige generatie en heeft gevoelige oren. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Nog tot begin de jaren vijftig
maakten de blazers en accordeons in diverse combinaties het mooie weer op de
kermisbals, in de grote dancings en in de platenwereld, grote tijden voor muzikanten
van het slag van Filip de Pijp. Loeiende saxofoonmuziek gesteund door een drummer
voor wie polyritmiek geen vreemd beest was, die met zijn trommelstokken omging
als waren het verlengde vingers, een accordeonist die aan een minimum van noten
genoeg had om het behang van de muren te swingen, een contrabas die zinderde
onder de vingers van de muzikant. En ineens was het over, hun muziek van de
oude stempel stoorde de nieuwe jeugd die zich op de decibels gooide, aanbidders
van de volumeknop. Voorbij was de tijd dat de mensen de hemelse ritmes niet
konden weerstaan en in trance met hun hoofden en billen het ritme bijhielden.
Zelfs zij die te oud waren om te jiven, sloegen de maat met hun voeten. Nu
staan de muzikanten in bloot bovenlijf op het podium te springen en heen- en
weer te lopen als bezetenen, alsof dat iets bij zou dragen tot hun muziek die
op zich al niet veel voorstelt. Ze declameren meer dan dat ze zingen, met
schrille stem een onduidelijke tekst, misschien had Goethals het in gedachten
over wat anders dan muziek, over acrobatiek of duivelskunsten. Van de
magistraal geladen Rhythm and Blues, eerst verworden tot rock’n roll en daarna
ingekort tot rock was niet veel meer overgebleven dan wat stoffelijke resten. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Het gevolg was dat Filip voor aap
stond. Dat hij de embouchure had van een olifant en kon syncoperen als
trompetvirtuoos Louis Armstrong, maar dan op sax, betekende op korte tijd niets
meer. Aan de eerste golf van rock, toen die nog rolde, paste hij zich aan, zo
lang een saxofoon werd geduld, maar als de elektrische gitaren, die vervloekte
strijkplanken, bezit namen van de podia mocht hij ophoepelen. Dat heeft langer
aangesleept dan hier in enkele regels wordt neergeschreven, want in verspreide
dansgelegenheden langs de Belgische wegen werd door nostalgische dansparen nog
naar muziek van de boogie-combo gevraagd, oudere maar nog fitte en
levenslustige mensen die het verschil niet vergeten waren tussen swing en
boogie en het gedaver van muzikale analfabeten, die iets speelden dat meer een
‘pardeblee’, een versnelde pas, leek dan rock. Swing was Filip zijn ding, hij
tapte de noten eruit als zoete likeur, whisky of cognac, zoals ze nooit op het
blad werden geschreven, met veel rubato, ritme of swing, hoe je het noemen wil,
hij speelde Coleman Hawkins en Illinois Jacquet na, hij swingde. Lester Leaps
In en Jeepers Creepers bracht hij ongeveer even goed als de meester. In de tijd
dat hij nog in het boogie-kwartet speelde, was hij de gevierde solist die rechtstaand
achter de microfoon zijn loeiende improvisaties over de koppen deed galmen,
zijn sax op en neer zwaaiend als een onvoorzichtige vader met een boreling soms
doet en op het einde van de avond de gebruikelijke La Brabançonne speelde,
zonder veel eerbied maar rot van swing. Hij kon zijn sax doen loeien, slurpen,
zuchten, kreunen, hijgen en huilen, tongslagen, triolen en trillers waren een
fluitje van een cent voor zijn vaardige vingers, lippen, tanden en tong. De
jonge lieden troepten dan samen voor het podium en gaapten hem aan als
alligators en krokodillen en hij genoot ervan, tijdens de hele dansavond en
daarna, als hij een van die vrouwelijke krokodillen bij hun staart te pakken
kreeg en ze leerde dat hij nog een ander instrument, dat we hier niet bij naam willen
noemen, tot in de perfectie wist te bespelen. In die tijd kon hij de vrouwen
nog naar zijn hand zetten en die eruit kiezen waarvan hij vermoedde dat ze op
de eisprong stonden. Hij was populair onder de pied pipers, bobby soxers en
andere zazoes tot die hele muziekwereld uit zijn baan werd gestoten door beat,
hard rock, new wave en ander technogekloot. Nog dit, als Filip Vrijders zich
kon vrijmaken, is hij blijven meespelen in de dorpsharmonie, op zijn klarinet
in de oude diapason, tot die op haar laatste poten liep. Hij deed het om de
members en de oude chef een plezier te doen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Evenals nu keken de jonge vrouwen van
toen op naar een muzikant als naar een god van om het even wat, meestal was het
Eros. Filip heeft nog achter Melanie Vloeberghs gezeten. Er is niets van in
huis gekomen omdat hij als gevolg van zijn optredens veel afspraken miste, te
dikwijls werd hij onverwacht op zondagavond ergens gevraagd om te spelen en
Melanie zelf zag het niet zo zitten. Ze had even getwijfeld om met Filip mee te
gaan, maar Holemans met wie ze later trouwde, had haar al ingepalmd, met hem
zag ze een grote toekomst schitteren, die ze bovendien zelf in handen had. De
wereld had er voor hen beiden heel anders kunnen uitzien. Terwijl hij achter
Melanie rende, zat Lien Savoy, die haar bijnaam De Kool nooit zou kwijtraken,
hem na en pleegde noch min noch meer stalking voordat het woord in zwang kwam.
Hij heeft haar meer dan een keer onder haar gat getrapt, niet met de bedoeling
haar pijn te doen en dat had ze misschien heerlijk gevonden, ze wilde lijden
voor haar grote liefde. Buiten Filip bestond er voor haar niemand maar Filip
hield niet van lelijke vrouwen, zeker niet toen hij nog zoveel malse poezen kon
krijgen als hij wilde, twee aan elke legendarische vinger. Lien zag het
nutteloze van haar pogingen in en trouwde met een veel te brave jongen, een
metaaldraaier die goed zijn boterham verdiende en na zijn uren nog ging
bijverdienen bij de witloofboeren, avonden en nachten op zijn knieën in de
vochtige grond om de begeerde witte groente te langen, zoals witloof oogsten
heet in onze spraak, en bij Lien in de gratie te blijven. Lien, die zich als
jong meisje lief en onderdanig had voorgedaan, kreeg een slecht karakter van
als ze getrouwd was, misschien uit spijt dat ze Filip niet had kunnen krijgen,
haar man heeft zo lang hij leefde bij haar zijn pere gezien en ze heeft er de
naam Kwa Lien aan overgehouden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">In 1955 had Richard Brooks de vrije
wereld gepakt met zijn hard aankomende film The Blackboard Jungle en wie enig
inzicht had in de muziektrend begreep zo dat de dagen van het bonte
klankenpalet en de doorwerkte muziek met saxofoon, klarinet, trompet, trombone
en piano, om het modern te houden en van de strijkers te zwijgen, waren geteld.
Gitaren in alle lengtes, diktes, vormen en veel soorten materiaal in de handen
van bekwame en minder bekwame artiesten, palmden het muziekleven in, The Who,
The Rolling Stones, Jimmy Hendrix en zoveel meer zouden daar een grote rol in
spelen, zonder het over hun verdiensten te willen hebben. Brooks toonde met
zijn film wat er aan de hand was, hij lokte niets uit. Een bende jonge, ruige onverlaten,
leerlingen van een middelbare school in New York, gooit de platencollectie van
hun leraar wiskunde aan gruizelen, niet toevallig waardevolle opnamen van de
oude jazz-icoon Bix Beiderbecke, terwijl op de achtergrond ene uit de country-
en jodelmuziek overgehevelde Bill Haley zijn Rock Around the Clock laat galmen.
Een close-up van de aangetokkelde gitaarsnaren van de Comet met de krul, deed
de opwinding hoog oplaaien terwijl de generiek van de film werd afgerold.
Leraar Glenn Ford tracht de schade te herstellen door geld in te zamelen om de
collectie opnieuw aan te leggen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Voor Filip Vrijders was de
gitaartsoenami een ramp die onverbiddelijk de gevestigde waarden overspoelde en
wegveegde. In weinige jaren werd de saxofoon van heerser in de wereld van de
pop- en dansmuziek naar de schroothoop verwezen en was nog nauwelijks zijn
gewicht in koper waard. Rock en wat voor rock moet doorgaan, meestal rockterreur,
waarbij slagwerk tot slagtuig was ontaard, had de oorlog gewonnen. Filip was
een dramatisch slachtoffer van de voor hem zo ongelukkige samenloop van
omstandigheden in de muziekwereld. Hij vertikte het om van saxofoon over te
schakelen op gitaar en mee te doen aan vereenvoudiging van vereenvoudiging en
zoals veel van zijn collega’s de schandelijke delen van de geldduivel te kussen
en goud te verdienen. Zo moeilijk was het niet voor een onderlegde en bekwame
muzikant als Filip om zich bij het rockgedoe op gitaren dat de wereld
platlegde, aan te sluiten. Voor zijn instrument met de zwanenhals had hij
evengoed zijn tien vingers nodig en bovendien kon hij met zijn tong en lippen
dat beetje meer geven om van zijn hoorn een verlengstuk van zijn stem en zijn ziel
te maken. Hij bleef zijn liefde voor de echte muziek trouw met als gevolg dat
de veelgevraagde artiest van weleer het mocht stellen met een schnabbeltje
links en rechts en voor de rest in leven moest zien te blijven met de hulp van
de werklozensteun<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Nadat de Boogie-Woogie Four
noodgedwongen de pijp aan Maarten hadden moeten geven was hij naar Amerika gevlogen
om daar zijn geluk te beproeven als jazzmuzikant, maar daar zagen ze hem komen,
saxofoons als hij hingen met trossen aan de bomen, hij was Lester Young niet
en van armoede kwam hij terug, zo gaat het, als het elders niet meer pakt,
zakken ze af naar de geborgenheid van hun dorpsgemeenschap. Hij moest uitzien
naar een baantje maar eenvoudig was dat niet, met zijn saxofoon kolen scheppen
was geen optie. Hij werd opgezocht door een olieboer die hem wilde inzetten als
vertegenwoordiger voor zijn producten. De olieboer had hem vroeger horen
spelen, was een overgebleven fan en terend op zijn vroegere faam wilde hij Filip
inzetten als uithangbord voor zijn handel. Stookolie was nog volop in de
opmars, de kolen waren het onderspit aan het delven, de stookoliemarkt lag
open, maar De Pijp dacht dat hij best zaken kon doen in de cafés, potentiële
klanten die hem nog kenden en toch al geneigd waren hun kolenkachels buiten te
gooien. Het werkte, hij kreeg orders, maar zodra hij zijn salaris en
commissieloon had opgestreken ging hij een pintje drinken en dikwijls een te
veel. Af en toe kluste hij bij in een bandje samengesteld uit een slagwerker en
een accordeonist, op retoravonden, dan was er geen houden aan en de maandag
daarop bleef hij tot laat in de middag in bed zijn roes uitslapen en veegde
zijn gat aan stookolie.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Het gevolg was dat de olieboer
noodgedwongen van zijn diensten moest afzien. Iemand, Goethals natuurlijk,
bracht het in orde dat Filip werklozensteun kon trekken en de grote artiest
liep als dopper door het leven, een klein maar vast inkomen. Hij was niet te
beroerd om naar het gemeentehuis te lopen voor een stempel en zijn steungeld op
te strijken. Hij moest alleen zien toe te komen tot de volgende uitbetaling,
maar zijn dorst was vaak groter dan zijn geldvoorraad. Gelukkig had hij een
huis geërfd van zijn ouders. Hij was onderdak, wonder boven wonder onderhield
hij het huis, min of meer. Op droog zaad zat hij de hele tijd, hij was op de
dool, nog niet aan lagerwal, dat doet zich eer voor in de stad, maar het
scheelde niet veel. Zijn dorst leek veel op drankzucht en bovendien was hij nog
altijd gesteld op vrouwen, die hem niet langer op een vingerknip bedienden. In
zijn wanhopig streven naar seks met een vrouw, niet ongewoon voor een man,
pakte hij als hij wat geld had opzij gelegd de trein naar Brussel, naar de
hoerenkasten bij het Noordstation. Ver genoeg van huis zodat ze er te Hellebeek
geen weet van hadden. Zijn auto gebruikte hij daar niet voor, hij had nooit
tijd gehad om goed te leren sturen en was als de dood voor het verkeer in
Brussel.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Dat kon zo niet blijven duren, en
zie, als de nood het hoogst is, is de redding nabij. De man van Lien Savoy, de
brave metaaldraaier, mispakte zich aan zijn draaibank, zijn arm kwam tussen de
mechaniek gekneld en de machine kwakte hem aan de andere kant tegen de muur.
Hij was zijn arm kwijt en hij stierf onderweg naar het ziekenhuis, een
vreselijk ongeluk dat in het dorp druk besproken was en in de krant kwam. Kwa
Lien had geen kinderen en tegen beter weten in was ze zot gebleven van Filip
Vrijders. De aanhouder wint, vooral als het ergens zo geschreven staat, en ze
sloeg haar idool, of wat er van restte, aan de haak. Voor Filip bleven er niet
veel keuzes over, lelijk of niet, in bed kon De Kool zich geven als de
schoonheden, die in bed zelden de beste of de heetste zijn, men zou er van verschieten
als de waarheid in dat verband aan het licht zou komen. De Pijp stond daar nu,
onder het waakzame oog van Kwa Lien, niet te genieten van zijn tiende of twintigste
en laatste glas bier, want zij had het voor zijn ogen naar binnen gekapt. Alle
twee waren ze in de zestig, de opgeviste eenzamen, Lien als achtergebleven weduwe
die het alleen zitten niet verdroeg en kort na de begrafenis van haar man naar
de kermis in het dorp was gegaan. Ze had de Pijp, de eenzame door eigen schuld,
zelf vastgepakt en met hem zo lang gedanst tot hij het vermoeden kreeg dat er
bij Lien, na al die jaren nog iets te rapen viel en hij niet meer naar Brussel
hoefde om zijn broek uit te doen. Zo simpel kan het leven zijn. Het kostte
Filip zijn vrijheid, vaarwel saxofoon, je ligt eer in de kist dan ik. Nu hij
het karakter van Lien aan den lijve ondervond, besefte hij hoe gelukkig hij was
geweest door nooit met haar te trouwen, nu kon hij weg wanneer hij wilde, maar
wist niet goed waarheen. Lien zorgde goed voor hem, kamde zijn haar zodat hij
daar niet zou lopen als een roetaard, waste zijn ondergoed, veegde zijn mond
schoon als hij gezeverd had en zorgde ervoor dat zijn broek in de plooi zat en
niet open stond als hij was gaan pissen. Zijn saxofoon had ze hem niet
afgepakt, dat had ze niet gedurfd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Musicologen die over veel muziek veel
weten, hebben nog niet kunnen achterhalen waarom blues, jazz, rhytm & blues
en rock and roll op enkele uitzonderingen na, het accordeon niet de plaats
hebben gegeven die het instrument uit zijn aard en muzikale waarde toekomt, een
instrument dat uitstekend past in ritmische muzieksoorten. Mogelijk was het
omdat het te duur was voor de vroege jazzmuzikanten of was het instrument dat
aanvankelijk maar in een richting te bespelen was te onhandig, zodat de eerste
bespelers het ding zo slecht beheersten dat het niet veel meer was dan wat
gezaag, ze hadden de aalvlugge klarinet, de kronkelende sax, de overheersende
trompet, de bazige trombone, de speelse barpiano en de mondharmonica om de
nieuwe muziek kleur te geven, een blauwe tint bijvoorbeeld. Later zou de edele
Hohner zonder pardon worden weggehoond door de Fender Stratocaster en Double
Gibson, geen ruimtetuigen of sterke drank maar elektrisch aangedreven
elektronisch gitarentuig. Nochtans was het accordeon van Johnny Vogelaers met
bijna honderd knoppen aan de melodiekant en 140 knoppen aan de baskant opgewassen
tegen elk instrument, ook de Steinberger en op zijn eentje kon hij op tegen een
symfonieorkest met geen al te grote bezetting. Als hij wilde kon hij alleen,
zonder ruggensteun, de kwartetten van Beethoven spelen, de vroege zo goed als
de late, maar wie zou daar naar luisteren? In zijn gloriejaren was Johnny,
naast zijn optredens in dancings en op kermisbals, en passant aan de slag op
zangwedstrijden, toen die nog zo populair waren dat ze zelfs de gewestelijke
radiozenders haalden. Hij was een van de beste begeleiders die met gemak de
kandidaten wist op te vangen als ze vals zongen of een interval of twee te hoog
of te laag inzetten. Het is bekend dat een jonge crochetzangeres, een
debutante, aan zijn zijde haar eerste stappen op het podium heeft gezet en niet
veel later met haar Vlaamse liederenschat in ons land hoge toppen scheerde. Het
deerde niet dat ze het van smartlappen moest hebben, King Elvis Presley
geneerde zich niet veel geld te verdienen met een versuikerd of zelfs verzeept
It’s Now or Never, waarom zou zij dat dan niet mogen doen. Dat hij met haar
naar bed was geweest is nooit uitgekomen of hij hield het voor zich, in
tegenstelling tot zijn andere veroveringen waar hij maar niet kon over zwijgen.
Zij was een zoete herinnering, haar succes was zijn succes.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Het leven van Johnny Vogelaers na de
hoogbloei van sax en accordeon verliep anders als dat van Flup Sels. Hij was
jong getrouwd doordat hij zijn vrouw Angeline een zoon had gelapt. Door de aard
van zijn beroep hield hij zich veel op tussen vrouwvolk, het soort dat er een
spel van maakt om met een vedette naar bed te zijn geweest, Johnny had gek
moeten zijn om niet toe te happen telkens als de gelegenheid zich voordeed, tot
twee, drie keer per week. Na de woeste raid van de gitaar op zijn al bij al
nobele muziek, bleven voor hem nog iets meer optredens over dan voor de Flup.
Tussendoortjes om smartlapzangeresjes te begeleiden, daar was hij goed in, ook
in optredens op huwelijken en gouden bruiloften. De rest van zijn tijd bracht
hij door in de dorpscafé’s, in tegenstelling tot Vrijders wist Vogelaers het
nog te maken met de locale deernen en hij ging er prat op met alle bazinnetjes
van Hellebeek te hebben geslapen. Johnny droeg zijn haar lang en hij kon behoorlijk
zingen, daar vallen de vrouwtjes voor, misschien zelfs links en rechts de vrouw
van een voornaam lid van de burgerij. Foei, zouden wij zeggen maar hij dacht
aan zijn comfort, voor zijn vleselijke lusten hoefde hij niet naar Brussel om
van zijn nestel te geven, want thuis bij zijn vrouw waren de verrichtingen
stopgezet, Angeline wilde geen lul in haar kut die haar ziek kon maken, en ze
dacht daarbij niet aan een griep of een valling.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Nochtans was het goed begonnen tussen
Johnny en Angeline, een aantrekkelijke jonge vrouw, verliefd op een vedette met
wie ze kon pronken, dat streelde haar ijdelheid. Van huis uit was ze
handelaarster in tweedehandse auto’s, ze had een mecanicien in dienst en
besteedde de rest van haar tijd aan de opvoeding van haar zoon. Als het erop
aankwam kon ze voor zichzelf zorgen en maar goed ook, want de bijdrage van
Johnny aan het huishouden was aan de magere kant, vooral de laatste jaren
teerde hij op zijn lief vrouwtje. De eerste tijd zag Angeline er geen graten in
dat Johnny veel op stap was, ze hoorde geruchten dat hij hier en daar een groen
en ook wel geel blaadje lustte, ze geloofde het niet, er was jalousie in het
spel, ze verdroegen niet dat zij een ladykiller de baas was en het liever met
haar deed dan met hun. Zij dwaalde, hij ging er niet alleen prat op dat hij met
bijna alle bazinnetjes sliep, hij deed het nog ook. Zo moeilijk was dat niet,
hij liet zijn oog vallen op vrouwen waar de man van weg werken was op het
ogenblik dat ze in hun goede periode waren, dat is het lot van vrouwen, geil worden
op het verkeerde moment en Johnny legde er zijn klak niet over. Ik bespeel de
vrouwtjes zoals ik mijn accordeon bespeel, met al mijn vingers en het liefst op
mijn schoot, was zijn woord. Voor veel mensen en vooral getrouwde mannen, was
Johnny een verachtelijk wezen, de schrik van het dorp, maar de wijven die voor
hem vielen deden het uit genotzucht, ze moesten hem zeker een keer in hun bed
hebben gehad, want het werd onder de vrouwen doorverteld,
mond-aan-mond-reclame, dat Johnny voorzien was als een hengst. Niet te geloven,
maar dat soort vrouwen tierde ook te Hellebeek. Dat is nu zo goed als voorbij,
er zijn bijna geen cafés meer en die zijn overgebleven hebben een stads air
gekregen met een beroepswaard achter de kraan en de vrouw in de keuken om het
opgewarmde eten, meestal de versie met ham en kaas van de croque-monsieur, in
de megatron te stoppen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 341.25pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";"> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Tot troost van mensen als Victor
Goethals, de Kozze, Germain, Odiel en nog anderen konden ze met de kermis nog
sporadisch hun hartje ophalen in café <i>De
Statie,</i> als de waard Filip Vrijders en Johnny Vogelaers nog voor een avond
had weten te strikken, gesteund door Jean ‘Tamboer’ Sels, die zijn drumstel nog
wist te bepotelen als Zutty Singleton, degene die nog bij de Hot Seven van de
Satchmo had gespeeld.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Eer het accordeon zo goed als
helemaal de dam af was, had Johnny al een zwaar leven achter de rug, had veel
mensen prettige avonden bezorgd maar rijk was hij er niet van geworden. Tussendoor
werd hij nog gevraagd, onder andere zoals gezegd op gouden bruiloften. Hij had
de faam dat hij de stemming naar hoge toppen kon voeren, want hij speelde
alles, maar dan ook alles. Ten behoeve van de ouderen die hem nog graag hoorden
pakte hij uit met oude muziek, meezingers, geen polyfonie uiteraard, en om de
jongeren niet de boom in te jagen, speelde hij zijn versie van With a little
Help from my Friends en I love you ye, ye, ye. Op die feesten kon hij niet
altijd zijn handen afhouden van de dochters van het gouden paar, weinig tactvol,
maar hij drong nooit erg aan, dat deed hij alleen bij de moeders van de bruid
of de bruidegom op een trouwfeest, als hij voelde dat zij zich hun trouwdag
herinnerden of berouwden en de vader van de bruid zich aan het bezatten was,
misschien om dezelfde reden. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Mannen als Johnny Vogelaers zou het
huwelijk moeten worden ontzegd, dat soort hoort niet thuis in onze
maatschappij, die nog altijd losjes samenklit met restjes van de christelijke
leer. Op een dag ging hij te ver. Op een bruiloftsfeest dat hij opluisterde had
hij een stuk gespeeld en gezongen uit la Traviata, de aria in walsmaat aan het
begin van de opera, een duet gezongen door Violetta en Alfred. De moeder van de
bruid was opgestaan en was naast Johnny komen staan om mee te zingen: Libiam
ne’ dolci fremiti Che suscita l’amore (Laat ons drinken van de zoete huiver die
de liefde opwekt, zoiets). Ze zongen het niet zo goed als Luciano Pavarotti en
Joan Sutherland, maar het kon er mee door. Zelf vonden ze het zo goed dat de
moeder van de bruid niet meer van Johnny was weg te slaan en op het einde van
het feest, een gat in de nacht, hielp ze Johnny zijn spullen inladen en tot
afscheid grepen ze elkaar vast om te kussen. En niet kussen alleen, zij ging in
zijn gulp en hij onder haar rok in haar slipje, hij kon het niet laten.
Natuurlijk werden ze betrapt en het werd een groot schandaal, een schandaal te
veel. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Zijn zoon, hoe heette hij ook weer,
was geen ukkepuk gebleven. Hij had het gebracht tot volwassene met verstand en
eergevoel, zag de toestand anders in dan zijn moeder, wist uit goede bron te
achterhalen hoe meneer zijn vader tekeer ging in andere bedden, op
keukentafels, rechtstaand achter de keukendeur, waar het ook maar pas gaf. Hij
kon het niet langer aanhoren wat zijn moeder door die smeerlap werd aangedaan.
Mensen, vrienden, die hem in zijn gezicht uitlachten was nog het ergste en hij
dwong zijn moeder Johnny de deur te verbieden, anders trok hij eruit. Zo
gebeurde. Op een dag als Johnny thuiskwam van zijn zoveelste ellendige raid
stond de zoon hem voor de deur op te wachten en liet hem niet binnen. In een
linnen tweezak had hij Johnny zijn ondergoed gestopt. In een reiskoffer, een
aandenken aan zijn vroegere optredens waar hij voor de weg op moest, zaten zijn
ceremoniebroeken en -jassen, de leren koffer met het accordeon stond ernaast,
dat was alles dat hij meekreeg en een stapeltje bankbrieven om hem de eerste
maanden uit de nood te helpen, ze waren hem beu maar ze waren geen beesten. Johnny
was blij dat zijn zoon zijn accordeon niet met de zware bijl had bewerkt, dan
had hij er een eind aan gemaakt, door zich dood te drinken of zich lam te
vogelen. De auto kreeg hij niet, die had de zoon in beslag genomen, maar Johnny
had daar nooit veel gebruik van gemaakt. Zonder woorden vuil te maken aan een
ruzie die toch op niets zou uitlopen, sloeg Johnny de tweezak over een
schouder, pakte het valies en de koffer met het accordeon en liep te voet naar
café <i>Statie</i> tegenover het station van
Hellebeek en keek niet meer om naar het erf, met de garage en de auto’s die
daar te koop stonden. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wel,” vroeg de waard van de <i>Statie</i>, “vertrek je op tournee?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Johnny schudde bedroefd van neen.
“Met mij niet lachen. Ik ben buitengegooid, door mijn eigen zoon nog wel. Zou
je geloven dat ik er begin aan te twijfelen dat hij wel mijn zoon is.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Je bent anders wel meer dan genoeg
van huis weg geweest om anderen de kans te geven,” zei de waard.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Niet als we elkaar leren kennen
hebben, ze gaf zich helemaal aan mij.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dan heb je het flink verbrod, vraag
mij niet om compassie.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Daarmee was het gesprek voorlopig
afgelopen. Johnny stond een tijd te denken en vroeg: “Mag ik naar iemand
bellen?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Zeker, als je het gesprek betaalt.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">De waard schoof het toestel naar
Johnny die een nummer draaide. “Ik ben het,” zei hij, “het is zover, ik heb
mijn boeltje meegekregen. Ik ben in de<i>
Statie</i>, kom je langs?” Hij haakte in en ging aan een tafel zitten wachten.
Na een kwartier kwam een vrouw binnen, toch zeker wel de moeder van de bruid
waar hij laatst was gaan optreden en schandalen had verkocht, de dame die zo
goed kon zingen als Johnny, ze heette Suzanne.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Mijn koffers liggen in de auto,” zei
ze, “we rijden met de auto, al die spullen op de trein is geen gedoe.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Johnny betaalde zijn pils en de
telefoon, nam alles wat hij bezat op en liep naar buiten samen met Suzanne. De
waard bleef ze nog nakijken als de auto wegreed in de richting van de grote weg
naar Mechelen of naar Leuven, dat wist hij niet. Dat was de laatste maal dat iemand
de twee nog in Hellebeek had gezien. Later zijn ze opgemerkt geweest in Antwerpen,
onder meer in een volkscafé. Hij speelde op zijn accordeon, mogelijk nog
gevoeliger als voorheen en zong met Suzanne die hem op een tamboerijn
begeleidde. Zijn levensgezellin had haar zangrepertoire uitgebreid met
populaire liedjes en levensliederen, maar af en toe zong ze een duet met
Johnny, altijd uit La Traviata, zoals Amami Alfredo. Zo te zien aan de reacties
in de zaal waren de mensen er mee opgezet want ze riepen bis. Dan liep ze van
tafel naar tafel om geld op te halen in haar omgekeerde tamboerijn. Later zijn
ze waargenomen in het noorden van Frankrijk, met paard en huifkar, op weg naar
het zuiden. Ze hadden zich een draagbare versterker aangeschaft en speelden hun
muziek op kerkpleinen en markten in de dorpen onderweg en als ze zongen keken
ze elkaar diep in de ogen, zoals ze van in het begin hadden gedaan, een zeker
teken van grote liefde. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 210.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";"> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Tot zover het verhaal van Johnny, in
onze ogen een man zonder morele verantwoordelijkheid in wie geen gram goedheid
schuilde. Misschien moeten we onze mening herzien. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">En wat Lien Savoy betreft, ze had
haar wraak op Filip binnen, omdat hij haar vroeger niet had zien staan. Nu ja,
wraak, zij was meer een reddende engel dan een wraakengel, een engel die hem
behoedde voor eenzaamheid, buitenslapen, honger, dorst en armoe.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Leve de boogie-woogie.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-27161112191195977722017-07-21T11:00:00.000-07:002017-07-21T11:00:15.055-07:0031. JAN STOND IN DE GOAL<div align="center" class="MsoNormal" style="tab-stops: 252.0pt; text-align: center; text-indent: -7.5pt;">
<b><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">JAN STOND IN DE GOAL<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De zon was in de vroege ochtend behoedzaam
en vol blijde verwachting poolshoogte komen nemen. Oranjegeel in haar gezicht
en vriendelijk als de dooier van een spiegelei van de scharrelkip was ze over
de horizon geklauterd. Ze was nog niet de onuitstaanbare koperen ploert van de
hoogzomer. Nu hing ze achter de kerktoren en keek erop toe dat een feestelijke
dag die zich van Hellebeek begon meester te maken, niet door het weer zou
worden verbroddeld. Mooi weer is de bijdrage ons door de goden verschuldigd om
een feestdag in open lucht naar de volmaaktheid te voeren en voorwaar, op de
eerste zondag van mei zag de hemel zo sprookjesachtig blauw als alleen grote
meesters van de schilderkunst, neem de Vlaamse Primitieven, dat wisten vast te
leggen in de gewaden van de heilige maagd. Een uitzonderlijke dag lag in het
verschiet en al van voor de hoogmis hingen de meest ongeduldigen aan de toog pinten
te pakken, als voorafneming op de viering van later op de dag en zelfs bij
degenen die op dit vroege uur nog geen bier tot zich wilden nemen, pulkte de
gulle natuur in hun buik een gevoel van blijheid los.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Bron en oorzaak van al deze opwinding
was niets anders dan een voetbalmatch, noch min noch meer de belangrijkste
wedstrijd uit het bestaan van voetbalclub Racing Hellebeek. Straks tegen het
bijzonder sterke Sparta Eikenhout was de hoge inzet de kampioenstitel en de
promotie naar de vierde nationale klasse. Dat was heel belangrijk voor mensen,
mannen vooral, die zich dik konden maken als het om voetbal ging en die, als
het erop aankwam, meer van voetbal hielden dan van hun vrouw. Ook de lauwen,
voor wie voetbal op andere dagen niet veel meer betekende dan om ter eerst en
om ter hardst trappen tegen een opgepompte, met leder beklede rubberen blaas, hadden
zich laten opjutten en zelfs de zeldzame voetbalketters onder de Hellebekenaren
waren onder de indruk gekomen van het opgewonden gedoe van een dorp dat geheel
uit zijn gewone doen was geraakt. Ook meer bezadigde, moeilijker in beweging te
krijgen dorpsgenoten zoals bejaarden, boeren, vrouwen en zelfs kinderen, lieten
zich meeslepen. In de straten van het anders zo rustige en ingeslapen Hellebeek
liepen honderden dorpelingen met petten en sjaals in de kleuren van hun club en
maakten herrie met toeters en ratels die er sinds de melaatsheid hier was uitgeroeid,
niet meer in die aantallen waren geweest. De gemeente, die haar landelijke aard
nog gedeeltelijk had weten te bewaren, was plots als door een epidemie van
kolder of zakpijn getroffen. De voetbalgekte had toegeslagen met een kracht die
op zijn minst wonderlijk mocht worden geheten, want het ging maar om iets als voetbal,
dat meer als de meeste andere sporten afhing van geluksfactoren en
scheidsrechterlijke dwalingen. Niet veel meer dan een tombola, als het ware.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Aan een grote sportgebeurtenis, zo
zullen we het maar noemen, gaat altijd veel geleuter en gezwam in de ijle ruimte
vooraf, analyse heet dat. In de dorpscafés gonsde het ervan. Aan de tapkasten
orakelden de analisten, strategen, betweters en zieners over de uitslag en
lieten hun vooruitziende blik vallen op de match van het jaar, gemeten naar
Hellebeekse maatstaven. In het overvolle café <i>De Ark</i> trok prietprater Germain de stoffeerder het gehoor naar zich
toe door een nieuwe, door hemzelf verzonnen spelregel voor het voetbalspel te
verkondigen. Niet te ingewikkeld want daar had de matrassenvuller niet genoeg
verstand voor. Hij was er vast van overtuigd de allesbeheersende voetbalsport en
tegelijk de mensheid, een grote stap vooruit te kunnen helpen. Voetbal,
poneerde hij – hij had het in een ernstige (er zijn geen andere) voetbalkroniek
gelezen - was spontaan tot leven gekomen als een vrolijk en blij balspel, gericht
op het maken van doelpunten. Maar nu was de eens zo aantrekkelijke sport verstard
in een verkrampt zoeken naar opstellingen en spelbederf om de tegenpartij te
beletten goals te maken, maar daar was het in voetbal nu precies om te doen.
Die wederzijds tot in den treure toegepaste tactiek had het spel misschien niet
morsdood, maar zeker oervervelend gemaakt. En dan legde hij zijn nieuwe,
onuitvoerbare spelregel uit. Die reglementswijziging, daar was Germain diep van
overtuigd, zou de amusementswaarde van het spel honderd percent en meer doen
toenemen. Iedereen had geluisterd en niemand sprak hem tegen op deze
feestelijke dag, want Germain had een rondje betaald voor iedereen aan de toog die
had willen zwijgen en luisteren.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">We kunnen pagina’s vullen met de
voetbalwijsheden die op deze dag werden verkondigd, maar die zouden nog dodelijker
vervelen dan het spel zelf. Kozze de smid, op gezag van zijn meesterschap over
de paarden die hij besloeg en zijn kunst gloeiende hoefijzers te slaan in de maat
en de vorm die het paard best bevielen, de smid die gewoon was luid te roepen
in zijn smidse waar hij zelf de hele dag oorverdovend lawaai stond te maken, was
de enige met een eetlepel zinvolle reactie op het gelul van de garneerder. Hij
zei: “Nog zo stom niet, maar ik vind dat eindeloze terugspeelballen op de
keeper echt het spel bederven, daar moeten ze wat tegen doen voordat er iets ergs
gebeurt zoals totaal lege stadions of een groot malheur.” De smid was niet zo’n
voetballiefhebber maar deed graag zijn zeg. Vandaag ging hij nog een keer
kijken, speciaal voor Jan Boon, dat was een jongen van hier, die ging het maken.
Met Jan Boon onder de lat, zo had hij zich laten wijsmaken, was Hellebeek niet
te kloppen. En dan hadden ze nog de ‘Kontabel’ in de achterlijn, al oneindig
lang misschien niet de beste speler, maar vast en zeker veruit de meeste
waardevolle clubspeler, zoals er bij de Malinwa en de Racing in de grote jaren een
dozijn liepen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De brave, bezadigde Victor Goethals
zat in <i>De Ark</i> op de bank tegen de
muur naast zijn vrouw Louise Casteels en hield zich gedeisd. Hij had zich niet
getooid met de kleuren blauwrood van de Racing, zo gek had niemand hem
gekregen. Hij had Louise kunnen overhalen om een keer mee naar het voetbal te
gaan. Zelf was hij geen echte supporter maar omdat er nu zoveel drukte was
gemaakt en omdat drie vierde van de spelers jongens van het dorp waren, wilde
hij er bij zijn. De hele week was er op het gemeentehuis over niets anders dan de
match gepraat, hij kon er niet aan ontkomen en een figuur kwam altijd naar voor
in de gesprekken: doelman Jan Boon. Victor was door zijn functie in de
gemeentelijke administratie min of meer verplicht zich vandaag te tonen. Kwaad
kon het niet en op het terrein onder het afdak stond een toog waar de vrouwen
van de bestuursleden bier tapten, liefst zoveel mogelijk want de winst ging
naar de clubkas. Hij had geprobeerd Wiske de regels van het spel uit te leggen,
maar veel had ze er niet van gesnapt. We zullen wel zien, had ze gezegd, als ze
maar niet begonnen te vechten en met van alles te smijten. Maar toch voelde ze
ook de blijdschap en de drang om te winnen die alles en iedereen overspoelde. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Jan Boon was de onvolprezen doelman
van Racing Hellebeek. Zijn vader Gust Boon had gisteren met kennis van zaken -
hij bewerkte het land van zijn veertiende jaar af - een zondag met stralend
weer voorspeld. Jan Boon, een boom van een kerel en pas achttien jaar een maand
en zes dagen oud, was gebouwd om in het doel te staan. Hij deed dat bijzonder
goed onder de lat van Racing. Hij was de steunbeer van de ploeg, hij had ze als
het ware op zijn eentje naar de drempel van de titel en de promotie gevoerd.
Het volstond dat hij op de laatste speeldag geen enkele bal liet passeren om het
punt binnen te halen, dat hen de kampioenstitel zou brengen. Maar juist
daardoor kon de club in het volgende speelseizoen voor een probleem komen te
staan. Het zou moeilijk worden om Jan in eigen rangen te houden. Grote clubs
uit het hele land, altijd op rooftocht naar talent, hadden van de wonderkerel uit
Hellebeek gehoord. De belofte van een grote profloopbaan in het voetbal kon ook
de eenvoudige Jan niet zo maar naast zich leggen als zijn geruite klak. Het was
o zo verleidelijk en hij speelde o zo graag voetbal en liefst voor zoveel
mogelijk volk. Dat was voor later, nu concentreerde Jan zich op zijn Racing. Onder
geen beding mocht zijn club verliezen, de hele gemeente rekende op een pak
wonderbaarlijke saves van de Jan en Jan zelf rekende op enkele geslaagde
doorbraken van zijn voorhoede en een doelpunt of twee, om de verdienste van de titel
over alle gelederen te verdelen, van de voorlijn, over het middenveld tot de verdediging.
Hij balde een vuist om voor zichzelf te bevestigen dat hij het op een mirakel
min of meer niet ging laten aankomen. In die geest van de sportbegoocheling zou
men licht vergeten dat Jan een ingoede jongen was, een hart van goud, een gast
die altijd gereed stond om anderen te helpen die het lastig hadden, zonder er
geld voor te vragen en die er niet tegen opzag om in november van deur tot deur
te gaan aankloppen om geld in te zamelen voor 11.11.11. En omdat hij er zo
geruststellend uitzag en zo beroemd was, gaven ze meer dan ze het inzicht
hadden van te geven, zelfs zij die vonden dat voor het goede doel het eigen
volk op de eerste plaats kwam. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Kort na de middag, na een lichte
maaltijd van aardappelpuree, een witte pens en appelspijs, zat hij op de bank
in de schaduw van de uitbloeiende appelbomen achter de boerderij van zijn
ouders, probeerde aan wat anders te denken dan voetbal, maar dat wilde niet
lukken. De ritselende bladeren en het zicht op de groene gewassen die zich
aftekenden tegen de onbevlekte azuren luchten, maakten hem rustig en die vrede
had hij nodig om zich te richten op zijn opdracht voor vanmiddag: geen bal
doorlaten, geen bal lossen. Zijn moeder Jeanne was binnen het huishouden aan het
doen, zijn vader Gust was er met de fiets op uitgetrokken, met een grote ben op
zijn stuur om leeuwentand te steken en berenklauw of konijnenwittebrood te
plukken voor de tweehonderd konijnen die hij in hokken opfokte voor de slager
van het dorp. In wezen had hij voeder voor een week liggen voor de vooien met
hun jongen en voor de rammelaars, die hij af en toe bij een vooi zette om hun
werk te doen. Hij moest iets onder de hand hebben om onder de spanning onderuit
te komen, want vader Boon leefde en stierf mee met de voetballerij van zijn
zoon.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Joke het vriendinnetje van Jan zat
naast hem op de bank en leunde met haar hoofdje op zijn gespierde schouder. Als
altijd was Jan weinig van zeggen. Het gepeins aan zijn toekomst doorkruiste zijn
voetbalgepeins, heel gepast en verstandig voor een jongeman die op het einde
van de volgende maand afstudeerde van de middelbare school en voor een levensgrote
keuze stond: naar de universiteit gaan, studeren voor ingenieur en zijn leven
lang hard werken en verantwoordelijkheid opnemen of ingaan op een voorstel dat
hem onderhands was gedaan om zich in het beroepsvoetbal te storten en rijk te worden
door alleen maar een hard opgeblazen lederen ding uit zijn doel te houden, de vent
met de sterke handen en de grote voeten, kwetsbaar hoofd, stoer lichaam en
edele inborst.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het meisje raadde zijn gedachten,
zestien jaar en ze wist al zo veel van het leven als een godgeleerde over wetenschap.
“Vandaag gaat het om de titel, nietwaar,” zei ze, “maar je denkt verder, als je
het goed doet komen ze je hier wegkopen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Misschien wel. Om goed in de markt
te liggen moet je er als keeper boven uitsteken en dat kan enkel met een goed
spelende tegenstrever die de hele tijd op je goal hangt en van uit alle hoeken en
kanten tussen de palen knalt. Ik wens Sparta Eikenhout het beste toe.” Met die
tegenstrijdige uitspraak probeerde Jan, voor zijn doen nogal breedvoerig, haar
vraag te ontwijken. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“En jij gaat al die ballen stoppen?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dat beloof ik mezelf en de ploeg en ja,
ik heb al een voorstel van een grote club en straks schuiven ze mij zo goed als
zeker een contract onder mijn neus. Ik heb gehoord van het bestuur dat nog
andere clubs hun talentscouts op Hellebeek hebben losgelaten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Laat ze maar tegen elkaar opbieden.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Jij bent mij er eentje, een slim vosje.
Wil je mijn manager worden?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Eerst beginnen met je vrouw te
worden,” zei ze. “Het lijkt zo veraf, zo onwaarschijnlijk. Profvoetballer, eer
en roem. Misschien in de nationale ploeg.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik zal moeten kiezen. De universiteit
dat is zekerheid voor het leven, ze zullen dus met een goed contract moeten afkomen.
Geen flauw gedoe van een jaar lang als reserve op de bank zitten en dan evalueren
en met een voorstel komen om mij voor een jaar te transfereren naar een ploeg in
tweede klasse om ervaring en zelfvertrouwen op te doen. Het gebeurt zo dikwijls,
voor mij een serieuze reden om geen prof te worden of er eerst eens goed over
na te denken. En voorts, een kleine kwetsuur aan elleboog, pols of knie en het
is over. Ach, waar maak ik me druk om, miljarden jonge mensen krijgen niet het
miljardste deel van de kansen die voor mij voor het oprapen liggen. Zelfs als
ik zou besluiten om doodgewoon de boerderij van vader over te nemen, zou ik me
rijk voelen, met jou aan mijn zij.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dat zou ik niet erg vinden,” zei ze,
“maar ik zou het ook niet erg vinden als je een grote voetballer werd, met veel
geld.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Vader ziet het erg groot, hij
verwacht dat ik volgend seizoen in de goal sta bij Anderlecht en dat vertelt
hij tegen iedereen. Dat is geen droom meer, dat is een syndroom, het syndroom
van de verafgoding van je eigen kind. Nooit te hoge verwachtingen hebben, dan
kan het alleen maar meevallen. Vijf jaar geleden was vader als de dood voor
voetbal. Hij kende het verschil niet tussen een kegelbol met ijzeren beslag en
een leren bal. ‘De benen van elkaars lijf stampen is al wat ze kunnen,’ placht hij
te zeggen en nu gaat hij de koeien melken met een clubpetje op zijn kop en in
de winter draait hij een sjaal met de clubkleuren rond zijn nek. De mensen
kijken hem na. Moeder is daarin veel bedachtzamer. Ze ziet het zo niet zitten.
Een arm of een been breken en ik zit thuis, zegt ze, en zo zie ik het ook. Zij
zou liever willen dat ik naar de universiteit ging, maar we zijn niet rijk,
studeren kost veel geld, het zou nog vijf jaar duren eer ik kan gaan werken en bijdragen
in het huishouden en voor hoe lang? Tot we trouwen. Wie gaat dat allemaal betalen?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik,” zei Joke, “ik kan uit werken
gaan terwijl jij studeert, je voelt je rijk met mij aan je zij, je hebt het
zelf gezegd.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“En jij je eigen studies opgeven,”
zei Jan, “Joke, je weet dat daar geen sprake van kan zijn, dat gaat niet door.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Er is nog een groot bezwaar,” zei
Joke en ze trok haar ogen in rimpeltjes, “als bekend sportman ga je last
krijgen om de jonge teven van je af te houden. De weg naar hier zal ermee
geplaveid zijn.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Daar heb ik nog geen ogenblik aan
gedacht,” zei Jan, “maar nu je het zegt.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Durf er niet aan denken,” zei Joke,
half ernstig met een vermanend wijsvingertje.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Waar haal je het woord teven? Zelfs
hondenwijfjes horen het niet graag dat je ze daarmee aanspreekt.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ze besloten hun in wezen bedachtzaam gesprekje
eigen aan jonge mensen met een vlugge kus. Joke was de vurigste supporter van Jan,
niet van Racing Hellebeek, van Jan haar man. Ze had boek gehouden van de
prestaties van haar Janneman. Dit seizoen had hij zich in 29 wedstrijden amper
17 keer moeten omdraaien om de bal uit zijn netten te halen. Vier daarvan op
strafschop, maar vijf strafschoppen had hij geweerd. Cijfers die, clichématig
gezegd, boekdelen spraken over de mogelijkheden van Jan, logisch dat de scouts
uit hogere afdeling straks elkaar voor de voeten zouden lopen. Ze was niet
weinig trots dat zij de uitverkorene was van een jongen die nu al de grote
sportvedette van het dorp en grote omgeving was. Zij kenden elkaar al heel
lang, van toen ze nog kinderen waren, zij woonde met haar ouders in dezelfde
straat, twee huizen verder dan de boerderij van Jan en dat verklaarde voor een
deel hun vriendschap voor elkaar of, laten we er geen doekjes omwinden, hun
liefde en trouw. Als kind kwam Joke dagelijks naar de boerderij en dan mocht ze
een konijntje uit een hok pakken, met de jonge poezen spelen en op de rug van
het paard zitten. Ze zat nu naast hem op de bank en ze wist al lang dat ze
invloed had op hem, dat hij naar haar luisterde. Ze had maar te laten horen dat
ze liever had dat hij verder studeerde en hij hing zijn keeperhandschoenen aan
de wilgen. Maar ze was zelf te onzeker om een keuze te maken, het was als
gokken op de paardenrennen en ze wist hoe dolveel hij hield van voetbal stampen.
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Voor ze opstonden van de bank in de
vredige tuin om naar het dorp en het voetbalplein te rijden, legde Jan een hand
in haar nek en zei: “Ik heb nog tijd. Ik hoef vandaag niet te beslissen. Wie
weet speel ik vandaag een rotmatch, maar dat mag ik de ploeg niet aandoen. Ik speel
voor de ploeg, ik speel om vandaag kampioen te worden, voor de maten. Nog niet
de helft van mijn vrienden in de ploeg is bekwaam om een klasse hoger te
spelen, ze gaan daar hard op hun gezicht gaan, zeker als ik er niet meer bij
ben, al zeg ik het zelf, maar een jaar in vierde nationale moeten ze meegemaakt
hebben, dat is genoeg om er stoere verhalen aan over te houden voor de stamineekennissen
en de kleinkinderen.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Die luisteren niet meer naar hun opa,”
zei Joke, “de kinderen van vandaag kijken televisie, luisteren naar hardrock en
zijn vroegrijp.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Zij was verstandig maar niet
vroegrijp, als daarmee bedoeld werd dat ze met Jan naar bed was geweest, al
dachten de teamgenoten van Jan met hun achterdochtige geesten daar anders over.
Jan had het nog niet gedaan uit respect voor Joke, hij wilde ze ongerept bewaren
zonder goed te weten waarom, een zekere ingebakken schroom. Maar de laatste
weken was zijn drang naar seks zo goed als onhoudbaar geworden, soms stond hij
in de goal met een paal, omdat hij aan Joke dacht en niet aan het spel, dat
mocht hem vandaag niet overkomen, dat kon hem hinderen om zelfs naar een
gemakkelijke bal te duiken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Vroegrijp,” vroeg Jan, “ben jij
vroegrijp, Joke, is ons groot moment voor vanavond, is het feest na het feest?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Hé, hé,” zei Joke, “is de duivel in
jou gevaren? Ineens zo haastig, geduld jonge man. Ik ben nog een kind, ik ben eergisteren
zestien jaar geworden, het dringt niet, ik ben nog geen oude jonge dochter. Als
ik het doe zal het met jou zijn, nooit met iemand anders, dat beloof ik
plechtig op mijn maagdelijkheid.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dat kun je nu nog niet zeggen,” zei Jan,
“dat kun je pas als je tachtig jaar bent.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Tachtig jaar,” mompelde Joke “als we
het vandaag voor de eerste keer zouden doen, hebben we het tegen die tijd bijna
twintigduizend keer gedaan. Maar dan moeten we er vandaag wel mee beginnen.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wie cijfert dat nu uit, jij klein,
heimelijk kreng?” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik,” zei Joke, “je weet dat ik goed
ben in hoofdrekenen. Cijfer het maar uit.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dan is het allernoodzakelijk dat het
er vanavond van komt, om aan ons getal te komen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik zeg niets, het moet spannend
blijven,” zei ze, haar ogen zedig neergeslagen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ha, die spanning,” zei Jan, “en ik
die mij niet mag opwinden, enkel aan de match mag denken.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ze liepen naar de tweedehandse
Volkswagen die hij voor zijn verjaardag gekregen had, stapten in en vertrokken
in de richting van het dorp, naar <i>Café
Statie, </i>het clubhuis.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Terwijl Joke de gordel over haar
borstjes trok, zei ze, terwijl ze zich met moeite ernstig kon houden: “Hoe
dikwijls in de week doen je ouders het nog?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Jan liet het versnellingshendel los
en kneep Joke in haar dij. “Nu is het genoeg geweest,” zei hij, “schunnige
praat en roken zijn in deze auto verboden.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Als ik schunnig wou zijn zou ik
gevraagd hebben hoe dikwijls je ouders nog neuken,” zei Joke.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Daar ga ik niet op in,” zei Jan met
gemaakte verbetenheid en startte de motor.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">‘De<i> </i>Kontabel’<i> </i>stopte met een
soort gewoontehandeling zijn spullen in zijn sporttas voor de zondagswedstrijd,
maar dit keer bood zich een bijzondere dag aan, zo bijzonder dat naast zijn
twee jongens Rob en Jef nu ook zijn vrouw Alice hem vergezelden. Hij had er al
vele jaren op zitten, zoveel zelfs dat hij vandaag om zijn driehonderdste match
in de eerste ploeg van Racing Hellebeek zou worden gefêteerd. Voetballer Pol ‘de
Kontabel’ De Bie, de linksachter van Racing Hellebeek, was in het dorp al veel langer
gekend en bekend dan Jan Boon. Geen wonder, hij was bijna dubbel zo oud als
Jan, hoeveel precies weten we niet, en hij speelde al ontelbare jaren in de
eerste ploeg van de Racing. Jaren lang was de Kontabel voor de Hellebekenaren
de populairste voetballer van Racing Hellebeek geweest. Die roem moest hij nu
delen met Jan Boon de doelman, maar dat deerde hem niet. De hoofdsponsor of
geldschieter van de club, Gaston Thirion, tevens clubvoorzitter en directeur-generaal
van de fabriek van goedkope meubelen Belmeubel<i>,</i> had Pol De Bie weggehaald uit een ploeg die uit de tweede nationale
afdeling was getuimeld en door geldgebrek al haar spelers wegdeed. Dat Pol enkele
jaren in hogere afdeling had gespeeld, was te zien aan zijn speelwijze als hij
op het veld stond. Harder en sneller, meer doorzicht, meer knepen en vooral
meer gezag. Hij was dan ook de kapitein van de ploeg.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De naam Kontabel had hij gekregen
omdat hij naast zijn spelersvergoeding naar Racing Hellebeek was gelokt met de
belofte van een goede baan bij Belmeubel<i> </i>en<i> </i>een mooie woonst (voor sport heeft een
ijdele rijke altijd meer geld gereed dan voor zijn werkvolk), met de opdracht de
ploeg, als het even kon, van vierde provinciale klasse naar de nationale reeksen
te loodsen. Het had jaren geduurd, te lang eigenlijk en het geduld van Gaston
Thirion was bijna opgeraakt, maar veel kon hij daar niet tegen doen, hij durfde
Pol De Bie niet de schuld geven zonder zichzelf belachelijk te maken en nu was
eindelijk dan toch de grote dag aangebroken. Het dient gezegd dat de intelligente
Pol zich tot een zeer degelijke boekhouder had ontpopt, een medewerker die
eigenlijk minder kon gemist worden op de kantoren van de meubelfabriek dan op
het voetbalveld, hoewel in het echte leven niemand onmisbaar of onvervangbaar is.
Wat niet wegneemt dat de<i> </i>Kontabel
zich al die jaren volop heeft gegeven voor de ploeg, de premies die hij
opstreek bovenop zijn salaris had hij niet gestolen. Pol had op jonge leeftijd al
genoeg inzicht om te weten dat hij geen voetballer was van internationale
klasse en dat hij er voor een mooie toekomst en een goed pensioen beter mee deed
gaan te werken dan te shotten, In de hoogste afdelingen zou hij nooit lang zijn
meegegaan, echt ruw spelen zonder een tegenstander te ontzien lag niet in zijn
aard en hij was er zich zeer van bewust dat administratieve bekwaamheden hem in
de loop der jaren nuttiger zouden zijn dan een paar scheenbeschermers of knieverbanden.
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De doorgewinterde clubspeler Pol trok
zijn ploeg doorheen de moeilijke momenten zoals destijds een Brabander op een
boerderij de ploeg door de zware kleigrond trok en hij was even goedmoedig als
dat nu bijna vergeten paard, dat nog voor zijn vlees wordt gefokt. Hij zag er
niet tegen op om twee keer per week, naast zijn trainingen, opleiding te geven
aan de jonge spelers, de kinderen van het dorp, de toekomst van de club, die in
voetbal geloofden als de trap naar hoge sportroem en veel geld. Pol was er zelf
van overtuigd dat hij nog zes, zeven jaar kon meedraaien met Racing, zo lang de
club niet in een al te hoge afdeling verzeild raakte, waar het spelpeil voor
hem onhaalbaar zou worden en zo lang de coach hem niet tot de reserveploeg veroordeelde.
Dan hoefde het voor hem niet meer. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In zijn vele jaren voetbal had Pol veel
meer achterbakse en onvrijwillige trappen op lijf en ledematen moeten verduren
dan hij zelf had uitgedeeld. Hij was het universele voorbeeld van de sportieve
speler, een man die door zijn ploegmaats met Jan Boon vooraan, op handen werd gedragen
en aan de borst gekoesterd. Hij zou nooit, als hij in de loop van een match pijnlijk
werd geraakt, revanche nemen op de tegenstander die het hem had gelapt, door hem
op een vuile manier te tackelen zodat hij de match niet zonder knieverband kon uitspelen.
Dat was een ongeschreven maar veel toegepaste wet in de voetbalwereld die hij
nooit had gevolgd, bewust noch onbewust. Wat niet wegnam dat hij, doordrongen
van sportiviteit, er niet goed van was als de overwinning naar de tegenpartij
ging. Meer nog dan voor de winstpremie, speelde hij voor de voldoening van de
zegepraal, met altijd dat tikkeltje medelijden in zijn binnenste voor de
verliezers, behalve als het slechte verliezers waren. Een toekomst als die van
Jan Boon had hij niet meer, nooit gehad eigenlijk, maar het zou hem heel erg aanstaan
om een jaar, als het kon wat meer, in vierde nationale te spelen, alleen om te
laten zien dat hij nog goede benen en een goede kop had. En ook, waarom niet,
omdat daar de spelpremies een stuk hoger zouden liggen. Hij was nog snel op de
bal, kon uitstekend positie kiezen, was een ware toeverlaat voor de man in het
doel achter zijn rug en speelde altijd met een leeuwenhart, kortom hij
verdiende de promotie naar de nationale reeksen en was het geld dat er vast aan
hing waard. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Jan Boon had van de eerste keer dat hij
in de eerste ploeg speelde aan de Kontabel een geweldige steun gehad. Pol speelde
vlak voor hem, soms naast hem of achter hem om de sacrale doellijn af te schermen.
Omgekeerd voelde Pol zich uitstekend in de rug gedekt door de aankomende grote
belofte, waardoor zijn zelfzekerheid een decimeter of twee groeide. Ze hadden
elkaar gevonden en in weer en wind, in hitte en koude stonden ze beiden nu al
twee seizoenen lang elke tegenstander op te vangen, soms verbeten, soms bijna
lachend, altijd in het overwicht. Met zijn grote ervaring en voetbalkennis leerde
Pol Jan hoe hij zich moest opstellen om de hoek te verkleinen, met een
handgebaar wees hij Jan welke kant hij moest kiezen, zeker van zichzelf dat hij
zijn rechtstreekse tegenstander aan de andere kant volledig gedekt kon houden. Het
enige wat hij Jan niet had moeten leren was hoe die onder het doelhout dook als
een valk of tijgersprongen uithaalde om met zijn grijphanden de bal klemvast
uit de lucht te plukken. Pol gunde Jan een grote voetbaltoekomst. Hij wist dat
vandaag, voor de belangrijke slotmatch van het seizoen, uit alle hoeken van het
land talentscouts op Hellebeek waren afgekomen. Even dacht hij eraan om af te
spreken met Jan om enkele dekkingsfouten voor te wenden en zo Jan de
gelegenheid te geven zijn grote kundigheden te tonen, maar dat was te riskant.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Jan Boon reed met zijn Volkswagen met
Joke naast zich het dorpsplein op. Het gemeentebestuur had de vlaggenmasten,
die anders pas voorzien waren voor Pinksteren kermis, nu al laten planten. De
bedoeling was de vlaggen te hijsen als Racing Hellebeek de kampioenstitel
haalde. Aan de cafés <i>De Ark</i>, <i>De Werkmansvriend</i> en <i>De witte Molen</i> hadden de zelfverzekerde
bazen hun Belgische vlaggen al uitgestoken, misschien voorbarig maar dat zouden
ze wel zien. Aan <i>De Statie</i>, de
thuisbasis van de Racing<i>, </i>stonden de supporters
nu al tot op straat en ze hadden het lastig om aan bier te komen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Een opgewonden groep jonge meisjes met
daar nogal wat getrouwde vrouwen tussen hadden Jan gezien, omsingelden hem en
maakten het hem bijna onmogelijk om het vergaderzaaltje in <i>Café Statie</i> te bereiken. Sommige vrouwen staken hun handen uit om
hun idool even aan te raken, als hoopten ze dat een vonk, was het maar een milliampère
statische elektriciteit, van hem op hen zou overslaan. Hadden ze gekund ze
hadden een lok haar afgesneden om die te bewaren tot zo lang hij een vedette
was of tot hun vriend of echtgenoot de lok uit ijverzucht in de kachel had
gegooid. Joke lachte in haar binnenste, ze keek het gedoe niet met lede ogen
aan, want ze kende haar Jan. Het sterkte haar alleen maar in haar trots. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De spelers hadden anderhalf uur voor
de aanvang van de wedstrijd afspraak in de kamer achter de tapkast van <i>Café Statie</i>, om daar hun laatste
instructies en motiveringen te krijgen. Van daar reden ze gezamenlijk naar het
terrein van de Racing, een kilometer buiten het dorp, tussen de dennenbossen,
waar het een uur voor de aftrap al zwart zag van het volk. Joke moest haar tijd
zien te doden in <i>Café Statie, </i>dat nu
al volgepropt was met luidruchtige supporters en ze zette zich schrap tegen de
schuine opmerkingen van al dat voetbalvolk. Dan zag ze de vader van Jan aan een
tafeltje zitten. Ze wrong zich tot bij hem, om straks samen de weg naar het
terrein te voet af te leggen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De Bie kwam vlak na Jan aan bij het
terrein, een stadion was het niet echt. Hij zag hoe de jonge belofte op weg
naar de kleedkamers opnieuw werd omstuwd door het jonge vrouwvolk. Zijn vrouw
naast hem zei: “Vroeger lag jij zo niet onder het vrouwvolk bedolven.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“De tijden zijn veranderd,” zei Pol,
“vroeger hielden de jonge meisjes beter hun manieren. Ik heb nooit veel om
aandacht gegeven, ik had jou en voor zo ver ik Jan ken, wil hij liever met rust
worden gelaten. Hij heeft zijn meisje.” Hij gaf zijn vrouw een kus, keek eens
achterom naar zijn kinderen, stapte uit en liep naar de kleedkamers, Jan achterna.
Ook hij kreeg schouderklopjes en verlokkende blikken van de oudere vrouwen, zo
ging dat, maar dat deed hem niets.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De kleine tribune en de staanplaatsen
zes treden hoog, raakten helemaal gevuld. Er was heel veel volk, ook de
bezoekers waren in groot aantal opgekomen en de stemming zat er al vroeg in.
Spreekkoren aan weerszijden scandeerden de naam van hun club, maar de bezoekers
van Sparta Eikenhout lieten zich het luidst horen met hun clublied dat ze
hadden geplagieerd van een club uit Rotterdam. Racing Hellebeek had geen
clublied.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Een kwartier voor de aanvang van de
wedstrijd liep mijnheer Thirion, de voorzitter van Racing, naar de middencirkel
van het terrein en door een megafoon vroeg hij om stilte voor de huldiging van Pol
De Bie, zijn Kontabel. Om de te verwachten overrompeling na het eindsignaal te
ontwijken, had het clubbestuur de viering van Pol ingelast voor de aftrap. Hij
en zijn vrouw, die al die jaren zijn truitjes en voetbalbroekjes had gewassen
en zijn schoenen had ontdaan van de modder en opgeblonken als nieuw, kregen een
eresaluut. In korte woorden schilderde Thirion de verdienste van de clubspeler.
Pol De Bie kwam samen met zijn vrouw en twee kinderen naar het midden. De vrouw
kreeg een grote ruiker bloemen waar ze bijna achter verdween, Pol een gouden
horloge en de beide jongens elk een voetbal. Dan was de korte ceremonie over en
Pol liep naar zijn plaats op het veld. De spelers van beide ploegen die op een
rij stonden opgesteld, drukten hem een na een de hand en feliciteerden hem. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Stipt om drie uur floot de
scheidsrechter de aftrap. Alice De Bie mocht de eerste trap tegen de bal geven
en daarna namen de voorspelers van Sparta de echte aftrap over. Pol De Bie had
de opgooi gewonnen en had ervoor gekozen de eerste helft met de zon in het
gezicht te spelen. Hij wist dat in de tweede helft de zon lager zou liggen en
de tegenstrever veel meer hinderen dan in de eerste helft. Dat had hij goed
bekeken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De eerste vijf minuten bleven beperkt
tot middenveldspel. De trainers hadden hun spelers duidelijk met de opdracht
het veld ingestuurd geen risico’s te nemen en hun doel af te grendelen. Voor
Racing Hellebeek volstond een gelijk spel, een doelpunt tegen en hun dromen lagen
aan scherven. Op de zevende minuut brak Racing door op rechts, de supporters
kwamen in beweging, maar de stopper van Sparta maaide de benen van de
buitenrechts van Racing gewoon onderuit. De scheidsrechter floot voor een
overtreding, gaf de dader een bolwassing en besloot zo vroeg in de match nog
geen speler uit te sluiten. De afstand naar het doel was een kleine dertig
meter en Pol met zijn goede traptechniek kwam de vrije trap nemen. Die ging een
meter boven de lat uit, wat bij de supporters wat hoe en ha geroep en
handgeklap uitlokte en hoongelach bij de bezoekende supporters. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De uitzonderlijk verre uittrap van de
bezoekende doelman bracht de bal in het strafschopgebied van Racing Hellebeek.
Met niemand in de buurt binnen een afstand van tien meter, was er geen doelgevaar.
De Bie controleerde de bal en speelde terug op doelman Jan die de bal ver kon
uittrappen. Een tegenstander kwam aangerend om het spelletje tussen de
achterspeler en de doelman te verstoren. Jan repte zich, hij en<i> </i>de Kontabel waren zo op elkaar
ingespeeld dat de tegenstander geen schijn van een kans had om de bal te bemachtigen,
maar toch bleef hij in hun richting lopen. Pol die de bal had gestopt tilde hem
in de richting van Jan. Jan dook misschien wat overhaast naar de bal om de
aandringende tegenstander duidelijk te maken dat hij zijn krachten verspeelde en
knalde met zijn hoofd op de knie van Pol. Pol had zich bezeerd, ging neer en
greep naar zijn knie. De verzorger kwam met emmer en spons het terrein opgerend,
maar tegen dat hij bij Pol stond, was die al opgestaan, hinkte even en deed
teken dat het wel zou gaan, meer schrikken dan pijn, er was niets aan de hand.
Jan stond al weer in zijn doel en wreef over een pijnlijke plek op zijn
voorhoofd. De verzorger keek naar de buil, wreef er eens over, geen erg, die buil
zou ontzonken zijn nog voor de match half was. De scheidrechter besloot tot een
scheidsrechterbal op de rand van het strafschopgebied en na enige
schermutseling en duidelijk wat gemene trappen naar de schenen en kuiten van de
andere, kwam de bal in de voeten van Pol die zijn kamp ontzette met een forse
trap over de middellijn naar rechts. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Jan keek de bal na met een hand boven
zijn ogen om het zonlicht af te schermen, maar hij zag het zonlicht niet. Hij
zag niets, voelde niet meer dat hij recht stond of op de grond lag, want hij
was bewusteloos. Pol had direct gezien dat er iets mis was met zijn ploegmaat
en liep luid schreeuwend naar zijn neergevallen vriend. Spelers en toeschouwers
keken niet meer naar de bal maar naar Jan die plat op zijn buik op de grond
lag. Joke die achter het doel van haar lief had gestaan liep het veld op, viel
op haar knieën en nam het hoofd van Jan op haar schoot. De verzorger en de
clubarts kwamen toegelopen, de arts trok de ogen van Jan open en wat hij zag
beviel hem niet. Hij gebood om onmiddellijk een ambulance op te roepen. De
spelers droegen Jan van het terrein en legden hem in de kleedkamer op de
massagebank. De arts luisterde aan het hart van Jan en joeg alle omstanders
buiten, behalve Joke. Dan kwam de ambulance. De ziekenbroeders legden Jan op
een draagbaar en droegen hem naar de ambulance. Joke liep huilend achter hen
aan. Bij de ziekenwagen hielden ze haar tegen. Ze mocht niet mee. Ze schreeuwde:
“Als ik niet meemag scheur ik de kleren van mijn lijf.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Een ziekenbroeder die doorhad hoe erg
het was gesteld met Jan duwde Joke mee in de cabine. De chauffeur zette de
sirene aan en loeiend raasde de ambulance naar het ziekenhuis, een goede vijf
kilometer ver. In de handen van bekwame mensen lag Jan binnen weinige minuten
op de operatietafel. De arts van dienst keek op zijn beurt in de ogen van de
doelman, plaatste zijn stethoscoop op het hart van Jan en schudde neen. Hij
verliet de operatiezaal en liep naar de wachtzaal op Joke toe. Intussen waren
de ouders van Jan met een tweede auto in het ziekenhuis aangekomen. De arts
ging op het drietal toe en zei dat het hem speet dat hij alleen de dood van Jan
had kunnen vaststellen. Jan was overleden, zo goed als zeker als gevolg van een
fatale hersenbloeding. De taferelen die zich in de wachtkamer afspeelden waren
niet te beschrijven, wat in soapseries wordt getoond heeft daar niets mee te
maken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De daaropvolgende zaterdag werd Jan
onder zeer grote belangstelling ten grave gedragen. Drie spelers van zijn ploeg
en drie spelers van Sparta droegen de kist. De overige spelers van zijn club
volgden, daar achter de spelers van Sparta, allen ingetogen, bedroefd en
zwijgend. Aan de open grafkuil hield voorzitter Gaston Thirion een toespraak.
Hij betreurde slechts terloops het verloren gegane jonge voetbaltalent, maar
sprak met veel meer overtuiging over de jonge man, over de goedheid van Jan, zijn
inzet voor anderen, voor misdeelden, een jong leven dat zo door het noodlot
werd verwoest en sprak woorden van troost aan het adres van de ouders en van
zijn meisje Joke, dat kapot van verdriet door haar ouders overeind werd gehouden.
Hij besloot dat de deemoedige Jan zichzelf niet zag als een sportheld, dat hij
nog lang zijn toekomst niet op het spel had gezet voor de voetbalsport, dat hij
grootser en edelmoediger dingen op het oog had.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het nieuws van de dood van Jan Boon bereikte
pas na de wedstrijd het terrein van Racing Hellebeek. Onwetend over het lot van
Jan had de scheidsrechter de kampioenenmatch laten uitspelen. Racing zonder
volwaardige reservedoelman verloor met nul-drie, maar de bezoekende spelers en
supporters bleven stil, ze onthielden zich van vreugde-uitbarstingen. En als
enkele minuten na de wedstrijd het overlijden van Jan werd omgeroepen, vielen
de tegenstanders van daarnet ontroerd en met tranen in hun ogen elkaar in de
armen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="mso-outline-level: 1; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het was
een zwarte dag voor ons allemaal, voor de ouders van Jan, voor Joke, voor
Hellebeek, voor de Kontabel, voor de Racing, voor het Belgisch voetbal en voor
de wereldsolidatrieit. Voor voorzitter Gaston Thirion, die zoveel had gegeven
voor de promotie, had de uitslag van de match geen enkele betekenis.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Pol DeBie speelde de wedstrijd nog
uit, zoals de anderen onwetend van het lot van Jan, maar zijn gedachten waren
bij Jan. Hij had er geen goed oog in en maakte blunders die hij anders nooit
zou maken. In de kleedkamer, wanneer hij vernomen had wat Jan overkomen was,
nam Pol een douche, kleedde zich aan en liet zijn sportuitrusting achter in de
kleedkamer. Nooit zou hij nog een voetbal aanraken en zijn zoontjes waren nog
jong genoeg om ze van het voetbal weg te houden en ze te sturen in de richting
van atletiek, volleybal of desnoods tennis. De voetballen die zij gekregen
hadden hakte hij met een bijl in mootjes, nadat hij er eerst de wind had uitgelaten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Vergeten zullen wij Jan Boon nooit.
Die stralende, zonnige dag die zo mooi begonnen was, zal ons bijblijven, zoals mei
1940, de zondvloed van 1 februari 1953 en onze trouwdag. We zeggen niet dat we nu
nog alle dagen aan hem denken, dat de christelijken hem dagelijks in hun gebeden
herdenken, maar meer dan eens duikt de Jan weer op in onze gesprekken en meer
dan een moet zich dan omdraaien om zijn neus te snuiten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Kozze de smid zou nog gelijk krijgen:
terugspeelballen zijn doodvervelend, ze kunnen ook levensgevaarlijk zijn. Daarom
werd dat geklungel een aantal jaren later terecht uit het reglement geschrapt maar
voor onze Jan kwam die reglementswijziging te laat. Het voorstel waar Germain
de stoffeerder me had uitgepakt is nog steeds niet aan de orde.<o:p></o:p></span></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-27837632810405172382017-07-21T09:59:00.002-07:002017-07-21T09:59:59.769-07:0030. DE REDELIJKE UITDAGING VAN PIT<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; mso-bidi-font-weight: bold;">DE REDELIJKE UITDAGING
VAN PIT TIELMANS <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Tot op het einde van augustus rekende
Pit Tielemans zich onder de mensen die van de toekomst meer mochten verwachten
dan een gewone sterveling. In juli had hij zijn universitair dipl</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";"> lichamelijke opvoeding te pakken
gekregen, hij was bevoegd jonge mensen de kracht en de schoonheid van hun
lichaam te leren ontdekken. Hij had atletiek gekozen als speciale discipline en
was redelijk goed in tienkamp, geen topper maar hij beheerste de techniek van
alle nummers en kon als allrounder aan jonge sporters voordoen hoe het moest in
de aartsmoeilijke kampnummers. Zijn droom was atleten te ontdekken, te trainen
en klaar te stomen voor het hoogste olympisch schavotje. Een droom, maar dromen
houden ons recht. Zijn dipl</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";"> beperkte hem in zijn beroepskeuze:
gymnastiekleraar in een middelbare school met als bijbanen atletiektrainer in
een grote club zonder groot geldgewin, fysiotherapie als hij lesuren tekort
kwam of, als het meeviel, instaan voor de fysieke conditie van een rijke
voetbalclub. Maar in het onderwijs waren in die dagen niet zoveel banen te in
te nemen. Pit had een pak sollicitatiebrieven geschreven naar vele scholen, was
op talloze adressen geweest, in de eerstvolgende dagen of weken moest er een
voorstel in zijn bus vallen. Suzanne Rijkmans, zijn verloofde, was laborante in
een groot farmaceutisch bedrijf en verdiende een behoorlijk salaris, niets
stond hen in de weg om te trouwen, wat ze dan ook in het begin van augustus
deden. Hun appartement op de tweede verdieping van een groot flatgebouw in
Leuven had Suzanne ingericht terwijl hij voor zijn laatste examens blokte en op
de dag van hun huwelijk konden ze er hun intrek nemen. De ouders aan beider
zijde hadden er niet op gekeken en gaven een feest voor meer dan driehonderd
genodigden in een sterrenrestaurant in Elewijt, twee derde van de genodigden
kwam uit de klantenkring van zelfstandig zakenman Rijkmans. Dat ging vader
Tielemans niet goed, maar hij had niet gemopperd, hij had maar een kind.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Begin september al kreeg Pit spijt
dat hij niet voor het dipl</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";"> van schoorsteenveger of scharensliep was
gegaan, die geraakten niet door hun werk, hij zat zonder. Einde augustus was
van de beloften die hem uit vele hoeken gedaan waren, nog niets in huis
gekomen. Schoonvader Rijkmans was bij de katholieken gaan aankloppen, daar kwam
het in orde en zijn eigen vader, een ambtenaar, had de socialistische
mandatarissen onder de arm genomen, dat kon niet mislopen. Het jonge gezin
Tielemans-Rijkmans kreeg veel reclamedrukwerk in de bus en dat was het dan.
Misnoegen kon niet uitblijven. Het enige wat Pit om handen had, was huishoudelijk
werk en training geven in de stedelijke atletiekclub, maar dat bracht geen
centen op en van de eer konden zij niet leven. Gelukkig bracht Suzanne met haar
baan genoeg zaad in het bakje om geen gebrek te lijden. Ach ja, binnenkort kon
hij een uitkering krijgen, een schande voor de familie Rijkmans, maar Pit was
niet van plan die schande te ontlopen. Hij werd er knorrig van, gaf bitse
antwoorden op goedbedoelde vragen van Suzanne, maar die was verstandig genoeg
om zijn gebrom niet te horen. Wat ze niet kon verdragen waren de opmerkingen
van haar ouders. Pit was geen luiaard en nog veel minder een mislukkeling.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Die ochtend had hij Suzanne in hun
kleine auto weggebracht naar het station, hij ruimde de koffietafel af en
doorbladerde de annoncepagina’s van de krant, bijna in wanhoop uitkijkend naar
een interessante vacature, de weinige vacante leraarsbanen verschenen zelden in
de annoncebladzijden, die werden onderhands verdeeld onder afgestudeerden met
een lange arm. Dan viel zijn oog op dit: ‘Zoeken leraar lichamelijke opvoeding
voor buitengewoon onderwijs. Zich melden Instituut van de Heilige Maagd te
Veldbergen.’ Hij knipte de aankondiging uit, knoopte een das om en reed naar de
Leuvense straat te Veldbergen, om eens te zien. Het was amper 10 kilometer
rijden. In het dorp kon hij het instituut niet mislopen, een gebouw opgetrokken
in koraalrode Kempense steen, neogotiek, van de buitenwereld afgesloten door
een twee meter hoge gemetselde omheiningmuur. Hij raakte zijn auto kwijt op de
buitenparking en ging aanbellen aan de poort van traliewerk, van waar hij het
speelplein kon zien. Het was speeltijd en de kinderen, meisjes, kleintjes en
grotere, holden of wandelden over het plein. Het zag eruit als een gewone
speelplaats, alleen wat stiller dan het speelplein dat hij zich herinnerde van
de lagere gemeenteschool. Een non, niet in pij maar sober gekleed, kwam
opendoen. Pit toonde de aankondiging en de zuster liep hem voor naar de kamer
van de directeur. In het voorbijgaan keek hij verbaasd naar de meisjes die zich
zo anders gedroegen en sommigen met een voorkomen dat op geestelijke achterstand
wees.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De zuster trok de deur achter zich
dicht en de directeur, een zware man met hoornen bril en wit borstelhaar, kwam
van achter zijn bureau, drukte Pit de hand. Hij zei recht op de man af:
“Voordat u mij iets over uzelf vertelt, zal ik u dit zeggen. U bent naar ons
toegekomen omdat u nog geen baan hebt gevonden, waarschijnlijk omdat u geen
politieke arm is aangereikt of geweigerd hebt die te grijpen, wat niet zo
verstandig is. Spreek mij niet tegen, ik kan omzeggens geen andere leraren te
pakken krijgen en de meesten die hier belanden doen desondanks hun best. Er
zijn blijvers en er zijn vlieders die hier niet snel genoeg weg kunnen. Onze
gymnastiekleraar heeft de benen genomen, zijn plaats is vacant. U kunt ze
krijgen, vat het op als een voorlopige baan zoals veel, dan is het een tijd te
harden. Ach ja, dit was ik bijna vergeten. Wij zitten in het bijzonder
onderwijs, meisjes met een IQ van minder dan 80 tot 40, van zwak begaafd tot
licht zwakzinnig. Beneden de 40 IQ gaan we naar de ernstig zwakzinnigen en de
volledige idioten, die hebben we niet. De kinderen in deze school zitten in het
lager onderwijs of het beroepsonderwijs. Buiten mezelf is hier vrijwel niemand
speciaal opgeleid om die kinderen te helpen, u ook niet, neem ik aan, iedereen
onderricht gewoon zijn vak en verdient intussen de hemel, mocht die bestaan. Ik
kan u geen richtlijnen geven, elk kind is anders. Nu mag u praten. Welk dipl</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";"> heeft u en wat zijn uw referenties?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het klonk bijna als een bekentenis:
“Licentiaat lichamelijke opvoeding, nog nooit les gegeven.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Hum, hum. Wij kijken uit naar een
regentendipl</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">, desnoods hogeschool niet hoger. Als
u het aanneemt werkt u onder uw niveau. Staat u dat aan?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik kan het altijd proberen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Kunt u nu al een uurtje blijven, om
eens te zien?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Waarom niet,” zei Pit.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Nog iets. Met uw dipl</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";"> hebt u meer achtergrond dan de meeste
andere docenten. Laat ze dat niet voelen, hang de intellectueel niet uit, ze hebben
het al moeilijk genoeg.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De bel ging voor einde speeltijd en
de kinderen stelden zich in rijen op. De leraren kwamen uit het leraarslokaal
en gingen voor hun klassen staan. De directeur zette zijn hoed op en nam Pit
mee naar een klas die onder de hoede stond van een oudere non. De directeur
stelde Pit voor, de non keek hem vriendelijk aan en vroeg Pit haar met de
kinderen naar de turnzaal te volgen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In de turnzaal liepen de kinderen
ordeloos door elkaar maar speelden niet. Enkelen bleven rond Pit zwermen en de
non liet hem alleen achter. Hij stond plots voor een opdracht waar hij niet het
minste benul van had, waarvan hij een uur geleden het bestaan niet eens vermoedde.
Hij, met zijn ideaal van intelligente sporthoeder, kweker van olympische
finalisten, stond nu voor een dik dozijn geestelijk maar ook lichamelijk
misdeelde kinderen, met opvallende leeftijdsverschillen of verschillen in lichaamsgroei,
dat kon hij zo niet uitmaken. Hij klapte in zijn handen en riep: “Komt eens
allemaal om mij staan.” Wat kon hij anders doen, zo deed hij het als
oefenmeester in de atletiekclub als jonge kinderen de eerste keer door hun
ouders naar de oefenstond werden gebracht.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Een paar kinderen gehoorzaamden
onmiddellijk, anderen roerden zich nauwelijks, hadden al de tijd van hun leven.
Een meisje kwam naar hem: “Gaan we spelletjes doen?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Straks, ga nu eerst jullie
turnkledij aantrekken.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Pit nam de gymnastiekzaal op, er was
niets bijzonders aan, een zaal als de andere die hij had gekend, maar met
minder toestellen, geen bok, geen paard, geen plint, geen evenwichtsbalk. Hij
dacht na, hoe moest hij dit aanpakken? De meisjes kwamen uit de kleedkamer en
gingen rond hem staan. Pit telde er vijftien. Ze droegen een T-shirt en een
zedige turnbroek tot aan hun knieën.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Pit zei: “We gaan eerst enkele
oefeningen doen om wat te bewegen en de spieren los te gooien.” Hij zag dat ze
hem maar half begrepen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij wees de kinderen hun plaats op de
vloer om ze in drie rijen van vijf te krijgen, jij hier, jij daar. Dat wilde
niet te best lukken, ze stonden min of meer in drie rijen, het ene kind links
en het andere rechts uit de rij, een slordig zicht voor een turnleraar die voor
keurigheid was opgeleid. Hij deed een oefening voor, een beetje moeilijk in
stadskledij. In strekstand bracht hij beide handen voor zijn borst, zwaaide
zijn armen breed open en bracht ze weer voor zijn borst. Hij herhaalde dat een
paar keer. “Nu samen,” zei hij, “ik tel, een, twee, een, twee.” Een paar
meisjes deden behoorlijk mee, sommige kwamen te laat, andere deden niets, twee
liepen uit de rij, een begon op het rek te klauteren en een ander ging een bal
uit de bergplaats halen en drie, vier kinderen liepen naar de bal. Pit maakte
zich meester van de bal. Luid riep hij: “Op de plaats die ik jullie gegeven
heb, en vlug wat.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Mogen wij niet met de bal spelen?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Eerst leren luisteren. Doe mij na,
een, twee, een ...”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het bleef een holderdebolder gedoe.
Pit aarzelde. Uiterlijk zagen de meeste kinderen er tamelijk normaal uit, hij
wou reageren als op de kinderen die hij in zijn stageperiode had gekend en
verhief zijn stem: “Is het nu ...” Hij hield zich in en zei kalm: “Als jullie
de oefening tien keer doen, spelen we met de bal. Dan leer ik jullie een
spelletje.” Nu ging het beter, Pit probeerde hier en daar een houding te
verbeteren, met weinig succes.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Na de les liep hij bij de directeur
binnen om te vragen of hij vandaag nog een andere klas kreeg. Morgen wel, dan
kwam hij terug en hij kreeg zes klassen, de wat grotere meisjes, hij kon
achttien uur krijgen. “Ik doe het,” zei Pit.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Waarom niet, waarom geen ervaring
opdoen in moeilijke omstandigheden. Hij was eer thuis dan Suzanne, die hij aan
het station ging afhalen. Ze keek verwonderd naar de vaas met bloemen die hij
op de tafel had gezet. “Ik heb een uur les gegeven,” zei hij. Ze pakte hem om
zijn middel van blijdschap. Hij vroeg haar te gaan zitten en deed het verhaal
van zijn eerste uur. Werken met kinderen die de bedoeling van zijn woorden niet
schenen te begrijpen. Och, veel maakte het niet uit, het was een tussentijdse
betrekking, een springplank. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Na het eten reed Pit naar de
atletiekvereniging om er de jonge atleten te oefenen, gratis. De ouders van
Suzanne kwamen net boven voor een bezoekje, maar Pit kon niet blijven. Als hij
thuiskwam van de training waren zijn schoonouders al weg. Suzanne zei dat ze
het maar zozo vonden dat Pit liever voor niets atletiektraining ging geven aan
vreemden dan thuis te blijven voor hen. En werken met debielen, dat stond hen
nog minder aan, dat was geen echte baan. Ze nam Pit in beide armen: “Voortdoen,”
zei ze, “ik wil geen ruzie met mijn ouders maar heb ze toch gezegd dat het hun
zaken niet zijn.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Zal ik ook doen met mijn vader,” zei
Pit, “die wil mij altijd via de politiek ergens langs de achterdeur binnen
krijgen, die kan er niet bij dat er mensen zijn die van politiek onwel worden.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De volgende dag stond Pit in
trainingspak voor een klas met wat oudere meisjes. Hij probeerde met een ademhalingsoefening,
beide armen op schouderhoogte brengen, op de tenen staan en diep inademen. In
deze klas sloeg het beter aan, de meeste kinderen deden hem na, maar het was
duidelijk dat zijn voorganger maar wat had aangelummeld. Sommige kinderen
sloegen snel met hun armen, als om te vliegen of hem uit te lachen, twee gingen
aan de kant zitten. Pit dacht na en liet de kinderen zich in een cirkel
opstellen. Een meisje moest met een zakdoek in haar hand achter hun rug rond de
cirkel lopen. Als zij de zakdoek liet vallen moest dat meisje de zakdoek
oprapen en het andere meisje nazitten en zien aan te tikken. Het lukte niet,
zelfs dat eenvoudig spelletje was te ingewikkeld, de kinderen liepen voor
mekaars voeten, botsten en er kwam gekrijs en gescheld van.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Stop”, riep Pit, “verzamelen, hier
voor mij.” Hij vroeg: “Hebben jullie nooit spelletjes gedaan?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Een meisje dat veel aandachtiger leek
te reageren, riep dat ze vroeger jagersbal speelden. Een meisje met een bal
moet de andere meisjes met de bal trachten te raken, tot er een overblijft.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Was dat niet wat wild?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Een ander meisje: “Wild ja,
heerlijk.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Volgende les proberen we wat
anders.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Voor mij mag het gewoon gymnastiek
zijn,” zei het slimme meisje. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Nu keek Pit ervan op en vroeg haar
naam: Katrientje.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In de leraarszaal kwam Pit in gesprek
met een leraar die zich voorstelde als Lode van Vlierberghe. Die was hem
opgevallen door zijn onverschillige houding. Lode vroeg Pit hoe ver hij van de
school woonde.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“10 kilometer.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dichtbij genoeg, de moeite niet om te
verhuizen als je denkt te blijven,” zei hij.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Hoe weet ik dat ik ga blijven,” zei
Pit, “het ziet er verdomd niet gemakkelijk uit, ik krijg geen vat op de
kinderen, ik weet niet eens hoe ik het moet aanpakken. Ik ben er niet voor opgeleid.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wij ook niet meneer Tielemans, wij
vliegen er z</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">ar in, zonder veel illusies.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Veel illusies maak ik me niet, maar
ik wil wel graag iets zinnigs doen met mijn tijd.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Het betert na een paar weken. Dan
merk je dat je niet werkt met gewone kinderen, je past je aan, je leert wat je
wel of niet mag verwachten. We zijn niet pessimistisch, eer realistisch.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Welk vak geef jij?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Rekenen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Rekenen? Hoe speel je dat klaar?
Snappen ze daar wat van?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Heel weinig. Er is een berg geduld
voor nodig om ze twee plus twee te leren.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wat deed mijn voorganger met de
kinderen? Waarom is hij weggegaan?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Omdat hij zijn bekomst had en wat
beters in handen kreeg. Hij hield het vol omdat hij er geen bal om gaf. Hij
liet de kinderen hun sportbroekjes aantrekken, met de bal spelen tot ze weer in
hun gewone kleren mochten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dat was een gemakkelijke oplossing.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Oordeel niet te vlug, als jij met
iets beter voor de dag komt, laat het mij dan weten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Als de kinderen iets van rekenen
meepakken, moeten ze lichamelijk toch ook iets kunnen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Een paar zou meekunnen in een andere
school, die zijn hier niet op hun plaats, maar hun achterstand is te groot.
Voor de rest is het trekken en duwen zonder een voet op te schieten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In de gang werd Lode aangesproken
door de moeder van een meisje dat Dora heette. Ze had op het einde van het
vorige schooljaar de school verlaten en werkte in een naaiatelier. Daar waren
ze ver van vriendelijk, het meisje mocht de stompzinnige werkjes doen en zou
willen terugkomen naar de school waar iedereen lief tegen haar was. Lode
luisterde, hij begreep het probleem, maar Dora kon niet terug naar hier, anders
zat de school vol met honderden van die gevallen. Pit hoorde het gesprek en was
getroffen door de tederheid van de op het eerste gezicht harde en cynische
Lode.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Zes weken later had Pit het nog niet
opgegeven in het Instituut van de Heilige Maagd. Hij besprak de toestand met
Suzanne. Hij vertelde haar hoe hij zich in die korte tijd bij de kinderen
betrokken voelde, hij was er veel intenser mee bezig dan hij wou toegeven. In
het begin had hij tegen zichzelf moeten vechten om niet weg te lopen. Intussen
groeide in hem het medelijden met die arme drommels. Er waren er die elke dag
of elke week naar huis mochten, bij hun ouders, maar de verlaten kinderen, die
uit de gestichten, die jaar in jaar uit in het internaat zaten, die hadden hulp
nodig. Heel even toonde hij iets van ontroering.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Suzanne zag het. “Je trekt het je
aan, dat is goed, het lijkt wel of het een roeping is,” zei ze.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Vrienden en familie zien mij aan
voor gek als ik het hun vertel, met een politieke kruiwagen en wat geduld zou
ik in een middelbare school aan de slag kunnen, voor een echte baan, maar dit
is ook een echte baan. Gelukkig waarderen de jonge atleten in de club mij voor
wat ik met hen probeer te doen, dat sterkt mij, ik ken mijn vak verdomd goed.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Pit wilde in het instituut de
kinderen volleybal leren spelen. Met de hulp van de werkman spande hij het net,
dat hij in de materiaalkamer ontdekt had en dat waarschijnlijk nooit had gediend.
Hij verdeelde de klas in twee groepen en het duurde wat voordat ze elk aan hun
kant bleven. Het was de klas met het verstandige Katrientje, ze was een welkome
steun om mee de kinderen in de hand te houden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik sla de bal over het net,” zei
hij, “wie de bal krijgt moet hem terugtikken.” De bal ging naar de overkant,
maar geen reactie. Op vraag van Pit gooide Katrientje de bal terug. Hij gooide
opnieuw de bal naar Katrientje die hem opving en weer teruggooide. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Zo doen we het,” zei Pit. “Ik gooi
van hier. Aan de overkant vangt iemand de bal op, raakt de bal de grond dan is
een punt verloren. Katrientje begint.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Een meisje aan de kant van Pit kreeg
de bal stevig vast en gooide terug. “Pakken. Flink. Gooien.” Pit bleef maar
roepen en aan de overkant deed Katrientje hem na. Ze geraakten op dreef, de
kinderen kregen er plezier in. Ze pakten de bal tamelijk goed, af en toe viel
hij op de grond en dan riep Pit de puntenstand met enige commentaar, wij
winnen, pakken, wij winnen, als ze maar meespeelden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Pit ging de directeur opzoeken om hem
te vragen of er literatuur bestond over de lichamelijke opleiding van kinderen
met een kleine IQ. Die boeken bestonden maar de school had die niet ter
beschikking. Na zijn lesuren reed Pit Leuven in en bezocht een speciale
boekhandel. Toen Suzanne thuiskwam toonde hij haar een boek dat handelde over
motoriek en de opvoeding van achtergebleven kinderen. “Motoriek,” zei hij, “is
kortweg in staat zijn tot het uitvoeren van bewegingen. Kijk, ik ben in staat
je vast te grijpen waar ik ook wil, hier of daar, zacht of hard, je borsten,
tussen je benen. Dat kan niet iedereen, mijn kinderen kunnen dat niet.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dan moet je het hen leren Pit, geef
ze alles wat je in je hebt, ik ben tevreden met een plaats op de tweede rang,
als je mij maar pakt waar ik het graag wil, “ zei ze en gaf hem een schuine
lach.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Pit had van de meisjes gedaan
gekregen dat ze zijn ademhalingsoefeningen betrekkelijk goed nadeden. Ze
maakten kniebuigingen en buigingen in hun middel en hij had door ervaring geleerd
de achterblijvertjes niet te hard achter de veren te zitten. Hij vroeg Greetje
of Madeleintje of ze hun knie of hun rug hadden zeer gedaan en daardoor niet
konden buigen en dan lachten ze en turnden dikwijls vanzelf mee.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Pit vroeg Lode of hij nog van Dora
had gehoord. Neen, dat moest via de sociale assistente verlopen. Neen, hij
geloofde niet dat deze kinderen veel konden geholpen worden. Maakte Pit vorderingen?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik heb menen vast te stellen,” zei
Pit, “dat die kinderen in hun primitieve reflexen niet achter zijn op normale
kinderen. De grijpreflex bijvoorbeeld, je moet ze de bal zien grijpen. Daar wil
ik meer over weten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Je hebt toch al gezien dat in 2B een
meisje zit dat veel verder staat dan de rest.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Katrientje?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ja. De directeur heeft ooit eens
gezegd dat als men kan verwachten dat een kind zich aan de normale maatschappij
zal kunnen aanpassen, dat een redelijke uitdaging is, dat is op Katrientje van
toepassing, een apart geval, gewoon verwaarlozing. Haar ouders, ik wil mijn medemens
niet veroordelen, maar dat stel vagebonden heeft zich zo misdragen dat hun kind
in debiele staat was vervallen. Zij is uit een gesticht voor verlaten kinderen
hier naartoe gekomen. Het was een echte gestichtsrat, ze gapte het eten van de
kinderen die naast haar zaten en vocht voor het minste. Dat is nu voorbij. Af
en toe komen haar moeder of vader eens langs, als ze niet gezopen hebben. Het
was beter dat ze wegbleven.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik wist al van de eerste dag dat je
om de kinderen geeft Lode, dat kon je voor mij niet verstopt houden. Je
gespeelde optreden dat het je geen barst kan schelen valt niet te lijmen met
wat je voor deze kinderen doet, je bent bereid, je voelt voor hen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Bereid ben ik misschien wel, maar
laat gevoelens er buiten, begin er niet mee, dan ben je verloren. Soms kan het
mij echt niets meer schelen, het overkomt mij te dikwijls. Wacht nog eens zeven
jaar. Wat wij doen is de kinderen leren zich een beetje aan te passen, ze leren
wat fatsoenlijk door het leven te gaan, zich te gedragen. Ze wat leren rekenen
en schrijven, sommigen naaiwerk. Rechtop lopen en niet als een chimpansee, daar
sta jij voor in. Maar als zij de school verlaten hebben ze geen been om op te
staan, dan zijn het sukkels. En als zij in een stompzinnig milieu terechtkomen
zijn zij de piespaal voor volk dat zich bij de menselijke soort rekent. Er zijn
meisjes bij die zouden kunnen geholpen worden als zij van in de lagere school
apart worden genomen. Als zij hier in de beroepsafdeling komen is het veelal te
laat, dan zijn ze al te veel jaren verkeerd aangepakt. Ik weet waarover ik
praat. Als die kinderen individueel konden opgeleid worden, zou een groter percentage
min of meer de normaliteit kunnen benaderen. Ik vind dat een redelijke
uitdaging. Maar er is geen geld voor jong. Wat gaat het lot van misdeelde
kinderen iemand aan als het zijn kind niet is? En wat is misdeeld,” besloot hij
een beetje mismoedig zijn schouders ophalend. Het was niet duidelijk dat hij
meende wat hij zei.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het leven van Pit ging een andere
richting uit dan hij had voorzien. Zijn droom van olympische atleten te trainen
had hij niet opgegeven, maar dat was niet meer zijn grootste ideaal. Thuis
vertelde hij Suzanne: “Op school is er een kind dat zo normaal is als jij en
ik, maar ze is verwaarloosd en verlaten. Met bijlessen, dagelijkse opvolging en
genegenheid zou ze binnen enkele maanden naar een algemene school kunnen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Kinderen brengen leven in huis,
waarom laat je haar niet eens meekomen,” zei Suzanne, “dat ging je toch
voorstellen?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik weet niet dat het mag van de
directie. Ik wilde het jou eerst vragen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De volgende dag nog voor zijn eerste
lesuur ging Pit bij de directeur om te vragen of Katrientje een tijd bij hen
mocht komen wonen. De directeur was er niet tegen, hij zou er met moeder-overste
over praten. Nog tijdens de les met de klas van Katrientje, de kinderen speelden
hun primitieve volleybal, kwam de directeur bij Pit.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Je hebt de kinderen goed in de
hand.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Het is een spelletje als beloning
voor de oefeningen die ze eerst moeten doen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Het is in orde voor Katrientje, weet
ze het al?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Neen, ik wilde eerst zeker zijn dat
het mocht, ik wilde haar niet teleurstellen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik maak daaruit op dat je zinnens
bent nog een tijdje te blijven,” zei de directeur met nauwelijks verholen voldoening.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De directeur ging weg en Pit nam
Katrientje apart. Hij vroeg of ze enkele maanden bij hem en Suzanne wou komen
inwonen, samen hadden ze zich voorgenomen haar zoveel mogelijk bijlessen te
geven om haar achterstand in te halen. Waarom, vroeg het kind. Om naar een
andere school te kunnen overstappen, tussen kinderen die even verstandig zijn
als zij, weg uit het bijzonder onderwijs waar ze niets kon bereiken. Katrientje
was zo verward dat ze vergat blij te zijn. Na het einde van de klassen ging Pit
naar de kamer van Katrientje. Die was versierd als van een tienerkamer, met
posters van zangvedetten. Het meisje pakte wat spullen in een sporttas, de
enige tas die ze bezat. Ze bloosde als ze wat ondergoed wegmoffelde. In de gang
keken andere meisjes haar opgewonden en verbaasd na. Pit zei dat Katrientje morgen
weer terug zou zijn. Onderweg in de auto praatte Pit met het meisje. Ze was
veertien jaar en zou in de vijfde klas van het middelbaar onderwijs moeten
zitten. Als ze dit schooljaar nog een paar maanden het vijfde jaar kon volgen
en volgend schooljaar het vijfde overdoen, had ze maar een jaar achterstand.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wat is een gewone school,” wilde
Katrientje weten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Een school met kinderen als jij en
ik, die alles niet twintig of dertig keren moet horen voor ze er iets van
snappen. Een school waar je veel zult leren en hard zult moeten werken.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Waarvoor dan?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Om in het leven te bereiken waar je
recht op hebt, om onder de mensen te kunnen zijn, buiten lopen zonder
begeleiding, naar de winkel gaan, naar de film, gaan dansen, vrienden maken,
trouwen, kinderen krijgen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Gaan ze mij niet uitlachen?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wie je uitlacht krijgt een pak
kletsen op de blote billen,” zei Pit, zonder enige pedofiele bijbedoeling.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Pit was eer thuis dan Suzanne. Hij
begon aan het avondeten en Katrientje stak een handje toe, dat had ze in de
huishoudklas opgestoken. Suzanne kwam thuis, verrast te zien dat de jonge gaste
vandaag al was meegekomen. Ze nam het meisje mee naar de kamer die nog niet in
gebruik was en die er maar kaal uitzag. Er stond een bed uit de meisjestijd van
Suzanne.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Hou je veel van meneer Pit,” vroeg
Katrientje.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Heel veel.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik ook. Slaap je bij hem in
hetzelfde bed?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Natuurlijk wijsneus. Moet ik op de
grond slapen?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Na het eten en de afwas die ze met
zijn drieën deden, namen Pit en Suzanne hun beschermelinge even door. Suzanne
haalde van tussen de boeken en papieren in de rommelkamer een leerboek Frans.
“We zullen daar maar mee beginnen,” zei ze.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In de leraarszaal kreeg Pit de
onverhoedse vraag van Lode: “Wat zou jij doen Pit, als je een aanbieding kreeg
voor een vaste baan in het gewoon onderwijs,”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">”Wat zou jij doen,” vroeg Pit.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik heb de vraag gesteld, het is
gemakkelijk te antwoorden met dezelfde vraag.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dit kan ik je wel vertellen,” zei
Pit, “ik kijk al enige tijd niet meer uit naar wat anders en vanzelf komen de
gouden voorstellen niet uit de hemel gevallen. Is dat een antwoord?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dat is mijn antwoord al vele jaren,”
zei Lode. “Ik ben regent, veel stelt dat niet voor, veel meer zit er voor mij
niet in. En wat kan ik nog gaan doen in het gewoon onderwijs? Je hebt mijn
manier van lesgeven nog niet bijgewoond, maar binnen nog eens vijf à zes jaar
sta ik voor de klas als iemand met aanleg voor zwakzinnigheid. Mijn manier van
onderwijzen is geheel afgestemd op debielen, verontschuldig mij het woord. Altijd
maar herhalen, herhalen, duizend keer hetzelfde zeggen en ter plaatse blijven
trappelen. Soms word ik er hoorndol van.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dus binnen tien jaar sta ik voor de
klas als een vogelverschrikker die de kunst verstaat om met zijn armen te
zwaaien,” zei Pit, “ik mag er niet aan denken.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“We worden ervoor betaald,” zei Lode.
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“En ik heb een niet onprettige
afwisseling, vergeet niet dat ik mijn atleten op het hoogste schavotje wil
zien.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Suzanne en Pit werkten hard met
Katrientje die goed meewilde en erg haar best deed. Meetkunde en algebra waren
taaie brokken, waar ze in het begin geen snars van begreep. Als ze vroeg wat ze
daar later in het leven mee kon aanvangen zei Suzanne dat als ze daar klaar mee
was, ze niet bang hoefde te zijn van de stof die ze in de andere school te
verwerken zou krijgen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Als ik naar een andere school ga zie
ik Pit niet meer,” zei Katrientje. Dat leek op kinderverliefdheid, maar Suzanne
tilde er niet zwaar aan, dat moest zijn tijd hebben, zo verliep het altijd. “Je
zult Pit gauw vergeten zijn,” zei Suzanne, “je zult andere jongens leren kennen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Houdt Pit niet van mij?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Jazeker, en ook van de andere
kinderen op school. Hij is een door en door goed mens. Je moet Pit zien als je
vader.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Katrientje antwoordde niet en dook
weer in haar evenwijdigen en vergelijkingen. Het begrip vader stelde voor haar
niets voor. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Katrientje leek gelukkig in haar
nieuw leven. Ze maakte enorme vorderingen en het duurde geen drie maanden, tot
kort voor de kerstvakantie, dat de directeur Pit op zijn bureau vroeg. Hij had
een oplossing voor Katrientje, na de vakantie mocht ze naar een andere school
op vol pensionaat en in de vijfde klas. Jammer dat haar ouders dergelijke
nietsnutten zijn, zei de directeur. Om diezelfde tijd had Pit de
schooldirecteur gevraagd of hij de meisjes mocht leren een stukje voor te
dragen, zingen en dansen op muziek, om het einde van het schooljaar wat op te
luisteren. De directeur was opgetogen, ja dat mocht hij doen, dat sprak
vanzelf.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In de leraarszaal had Pit aan Lode
uitgelegd dat hij op losse bladen, een soort formulier zo je wilt,
aantekeningen maakte. Twee pagina’s per kind, om hun evolutie te volgen, hoe de
motoriek van de kinderen verbeterde als ze zongen, dansten of speelden. Ze
bewust en doelgericht doen handelen zou gunstige gevolgen hebben, ook voor de andere
vakken en Lode had zijn belangstelling getoond met de opmerking dat het
misschien meer gold voor de beroepsvakken dan voor rekenen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De lerares naaien had staan
luisteren. “Ik heb al meer gehoord over bijhouden van steekkaarten,” zei ze,
“kun je dat wat beter uitleggen?” Nog andere docenten lieten hun belangstelling
zien nu de lerares naaien, die anders zo afzijdig was, haar mond had
opengedaan. De ernst en inzet van Pit en Lode schenen hen uiteindelijk toch aan
te spreken en ze lieten Pit het hele verhaal doen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij wilde op zijn kaarten niet alleen
eigen waarnemingen invullen, hij zou graag per leerling gegevens verzamelen
over alle aspecten van hun gedrag en activiteit, zoals: aandacht, afleidbaarheid,
volharding, sociale aanpassing, eenvoudige en ingewikkelde prestaties bij hun
beroepsopleiding, de precisie en regelmatigheid van hun bewegingen, de
genegenheid ten aanzien van andere personen, begrijpen van wat men zegt, uitdrukkingsmogelijkheden,
waarnemingsvermogen, voorkeur voor links of rechts, bijzondere aanleg voor
kleuren, vormen, muziek, ritme. En hun karakter: gelijkmoedig, wisselvallig,
opgewekt, bedeesd, angstig, gevoelig. Als ze zo een honderdtal kinderen
volgden, konden ze misschien met vergelijkingen, statistieken, beoordelingen,
komen tot een meer bevredigende indeling van de klassen. Nu waren de klassen
onverschillig samengesteld uit kinderen die dikwijls totaal van elkaar
verschilden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Tot vreugde van Pit waren de meeste
collega’s bereid hem te helpen, enkelen mopperden om het bijkomende werk waar
ze de kinderen geen vinger mee vooruit hielpen, maar uiteindelijk waren ze tot
de laatste bereid de gestencilde formulieren die Pit had beloofd, bij te houden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In de gymnastiekzaal ondernam Pit een
experiment. Hij liet de kinderen in een ronde zitten en nam uit een doos een
melodica. Naast hem lagen een tamboerijn en een kleine trom. Hij blies drie,
vier tonen op het mondorgeltje en vertelde dat dit een melodica was, daar kon
je muziek mee maken. Hij blies hogere en lagere tonen en noemde ze do, mi, sol,
do. Dan gingen ze een spelletje doen. Hij vroeg het meisje Greetje naast zich.
Bij de laagste toon moest ze haar handen naast haar lichaam houden, bij de
tweede toon haar handen op haar heupen, bij de derde toon, de sol, handen op de
schouders en bij de hoogste toon, de hoge do, de armen omhoog steken. Pit blies
de tonen in volgorde van laag naar hoog en Greetje volgde met haar handen. Dan
maakte hij het iets moeilijker. Eerst de lage do, dan de hoge do en toonde
Greetje wat ze moest doen met haar handen. Het werkte. Hij ging verder met de
sol en de mi. De helft van de kinderen, die nu tegelijk meededen, hadden het
spel tamelijk vlug door. Pit voelde zich goed bij de nieuwe stap die hij had
gezet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De tijd was gekomen om afscheid te
nemen van Katrientje. Ze was met Pit en Suzanne enige jurken en andere kledij
gaan kopen en had een reiskoffer gekregen. Als alles gereed stond voor het
vertrek was geen van de drie blij met de scheiding, in het huis zou het stil
worden. Pit bracht haar weg in zijn auto. Onderweg gaf Katrientje hem een kus
op zijn wang. Hij glimlachte en zei dank je, grote meid. Niet huilen, in het
weekeinde komen we je halen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In het Instituut deed zich een
pijnlijk incident voor. In de rekenles van Lode was een meisje van haar plaats gelopen
naar het prikbord, om de illustraties te bekijken, die er al een tijd hingen.
Lode liep naar het meisje, misschien een beetje gespannen, nam haar bij een arm
om ze terug naar haar plaats te brengen. Het kind struikelde, Lode hield het
bij zijn arm overeind, mogelijk had het zich pijn gedaan, het begon in elk
geval erbarmelijk te huilen. Lode had al meer meegemaakt en zei streng dat er
niets aan de hand was, ze kon zich niet hebben bezeerd en voor hem was het
voorval vergeten. Niet voor de moeder. De volgende ochtend werd Lode bij de
directeur geroepen. De moeder was daar met haar dochter, het meisje dat de dag
tevoren gestruikeld was. Ze maakte misbaar en rolde een mouw van het jurkje op
om de arm van het meisje te tonen. Zie hoe ze mishandeld is, zei ze erg
verontwaardigd. De directeur keek naar de zogezegde kneuzing en vroeg Lode wat
er aan de hand was. Die vertelde dat het kind van haar plaats was gelopen en de
anderen stoorde tijdens de les over de breuken. Hij bracht haar terug, ze
struikelde en hij had haar overeind gehouden bij een arm, anders was ze
misschien met haar hoofd tegen een tafel gestoten. Wat moest hij doen, dat was
alles, of hij mocht gaan, zijn klas was alleen. Kom kind, zei hij tot het
meisje. Maar de moeder had het zo niet begrepen, haar dochtertje had de hele
avond nog gehuild, ze moest uit de handen van die bruut gehouden worden. De
directeur verhief zijn stem. Het kind was overgevoelig, het instituut was met
die gevallen vertrouwd en hij was niet van plan er meer van te maken dan het
was. De heer van Vlierberghe was een van hun beste krachten en hij zou er prijs
op stellen mocht mevrouw haar verontschuldigingen aanbieden. De taak van de
leerkrachten was al zwaar genoeg, zonder dat de moeders hun kinderen kwamen beschermen
tegen ingebeelde mishandelingen. Dan begon de moeder te huilen en ook dat
begreep de directeur, de gemoedstoestand van die mensen begreep hij maar al te
goed. Maar de vrouw hield niet op. Ze uitte bedreigingen, ze kende iemand die
de bisschop goed kende en ze zou klacht indienen. De directeur zei streng dat
het haar vrij stond te doen wat ze niet laten kon, maar de bisschop zou eerst
voorbij hem moeten, voordat hij aan van Vlierberghe kon komen. Lode kon het
niet meer aanhoren, keerde zich om en liep zonder iets te zeggen weg. De vrouw
wond zich nog erger op, ze schreeuwde hem na dat ze naar het gerecht ging.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In de turnzaal had Pit Tielemans een
groepje kinderen uitgezocht die tonen konden onderscheiden, daar moesten de
anderen zich aan optrekken. Hij speelde de melodie van een kinderliedje, later
volgden de woorden. Hij speelde opnieuw en stampte met een voet om de maat aan
te geven. Dan vroeg hij de kinderen om mee de maat te stampen. Zodra dat werkte
vroeg hij een meisje dat enig gevoel voor maat leek te hebben, de tamboerijn te
nemen en toonde haar hoe ze het ding moest vasthouden en er met een hand op
slaan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Enkele dagen na het incident kwam
Lode aan Pit melden dat hij het opgaf. Dat laatste voorval was de druppel, zei
hij. Hij had een betrekking aangenomen als schrijfklerk bij een handel in
bouwmaterialen, heel de godganse dag achter een bureau zitten, telefoon
opnemen, pakbons schrijven en het assortiment leren kennen, van vloertegel tot
baksteen, van dakpan tot rioolbuis. Daar hoopte hij rust te kunnen vinden in
een grijs en vaal bestaan. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Pit praatte op Lode in om hem over te
halen te blijven, samen konden ze nog zoveel doen, maar hij was van zijn
besluit niet af te brengen. Het lopende schooljaar zou hij nog afwerken, zei
hij met vochtige ogen. Voor Pit kwam het hard aan. Hij had geen klas op dat
ogenblik en bleef zwaar aangeslagen in de leraarszaal, hij verloor in een keer
zijn steun, vriend en toeverlaat. Even dacht hij eraan Lode te volgen, uit
solidariteit, maar dat ging niet op. In wezen had hij het zo druk dat hij geen
tijd had voor nevenproblemen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Twee keer per week ‘s avonds trainde
Pit nog altijd zijn atleten. Tussen de jongeren zaten een vijftal opvallende
elementen, een hoogspringer, een verspringer, een discuswerper en twee
sprinters. Hij had ze gevraagd of ze aparte trainingen wilden krijgen en ze
hadden ja gezegd. De jongens werkten hard voor een sport die hen op enkele
uiterste uitzonderingen na, geen halve duit kon opbrengen. In juni moesten ze
klaar zijn voor het kampioenschap, in juni moesten de kinderen hun stukje
kunnen opvoeren. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Op school had Pit een meisje gevonden
met muzikale aanleg die het eenvoudige melodietje op het melodica kon spelen.
Hij had het geduldig voorgespeeld: sol-do-do, mi-do-do, sol-do-re-me-fa-sol; en
voorgezongen: daar gingen, daar gingen, daar gingen langs het land, twee klein
kabouterventjes hand in hand. Het meisje met aanleg voor ritme en maat klopte
op de tamboerijn, een ander sloeg de trom. De meeste kinderen zongen mee en
drie speelden het verhaal, verkleed in toverheks en kaboutertjes. Op het
schoolfeest oogstte hij veel succes bij de moeders, menigeen kon een traan niet
kon weerhouden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Met zijn atleten ging het als het kon
nog beter. Op het kampioenschap haalden ze de titels hoogspringen en
verspringen. De discuswerper was derde, maar moest het dan ook opnemen tegen
twee reuzen, die de discus in hun klauwen hielden alsof het dessertborden
waren, de sprinters waren twee en drie. Op dat kampioenschap sprak een heer hem
aan. Hij was de afgevaardigde van de grootste sportclub van het land, die
uitkeek naar een conditietrainer, en had gezien en gewaardeerd wat hij met die
jongens had bereikt. Hij vroeg of hij die avond mocht langs komen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Suzanne en Pit onthaalden diezelfde
avond de heer hoffelijk, vriendelijk en voorkomend. Hij kreeg koffie en een
gebakje aangeboden en daarna een borrel, die hij weigerde. Zijn aanbod was: een
contract van drie jaar, drie miljoen frank per jaar en een auto van de club.
Het duizelde Pit voor de ogen. Hij keek naar Suzanne en vroeg haar mee in de
keuken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wat denk je,” zei hij, “wat zullen
je ouders denken als ik dit aanbod afsla?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Daar hebben ze geen zaken mee,” zei
ze. “Pit, zitten wij er echt op te wachten om rijk en beroemd te worden?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Neen,” zei Pit, “ik zal die heer
eens uit de onzekerheid helpen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Met een arm over de schouders van
Suzanne ging Pit de woonkamer weer in. “Mijnheer,” zei hij, “het is een
prachtig aanbod maar het antwoord is neen. Ik heb andere verplichtingen, om
niet te zeggen plichten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Spijtig,” zei de bezoeker, “heel
spijtig, vooral voor de club die erop gebrand was iemand als jij af te sturen
op onze voetballers, die soms wat vadsig zijn.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik moet het aanbod afwijzen,” zei
Pit. “Ik heb mijn school, ik heb de atletiekvereniging en sinds een paar
maanden heb ik er een uitdaging bij. Ik doe kinesitherapie in het rusthuis
Zilverschoon te Hellebeek. U zou eens moeten zien hoe aanhankelijk die oudjes
op korte tijd geworden zijn. Dan zou ik die ook aan hun lot moeten overlaten.
Vind je mij een dwaas?” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik weet waar je mee bezig bent,
mijnheer Tielemans, ik heb mij laten inlichten, dat is prachtig. Je laat een
grote kans en veel geld liggen voor pure, omzeggens niet betaalde idealen,
alleen een grote heer zou zoiets doen. Zo zijn er weinig. U bent de grootste
mijnheer die ik in mijn leven heb ontmoet, een grote held, spijtig dat daar
geen Nobelprijs voor is.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Thans was de toestand in het
onderwijs geheel veranderd, overal leraren en leraressen te kort, Pit had zijn
school maar uit te kiezen, maar hij deed het niet. En zo bleven Suzanne en Pit
hun idealen torsen, zeer tot eigen voldoening en levensblijheid.<o:p></o:p></span></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-78946536969416755372017-07-21T09:58:00.003-07:002017-07-21T09:58:57.585-07:0029. ELISABETH<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-family: "Courier New";">ELIZABETH<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">De drie getrouwen
Victor Goethals, Constant Michiels en Ernest Bellekens zaten op hun vaste plek
in café De Statie hun geleerde gesprekken te voeren tot Constant aan Victor de
vraag stelde of hij die oude man kende die af en toe een thee of een koffie
kwam drinken, vriendelijk knikte naar iedereen die naar hem keek, maar voor de
rest weinig spraakzaam was.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik weet wie
hij is," zei Victor, "hij is de hoofdpersoon in een van mijn
kronieken die ik aan de straatstenen niet kwijt raak." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ze zijn toch
goed geschreven," zei Ernest.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Misschien zit
er iets in voor de Auroor," zei Constant.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Geen sprake
van," zei Victor, "als je het verhaal gelezen hebt zul je wel weten
dat het geen onderwerp is voor een halve boulevardkrant als de Auroor of een
gifkikker als Lucien Terpentijn. Ik heb voor jullie een kopie meegebracht. Hier
zie."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik ben curieus,"
zei Ernest als hij het bundeltje aannam en er even in keek.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Luister,"
zei Victor. "Kort na de eerste wereldoorlog was de zelfvoldane baas
Mathieu Lauwers van de brouwerij van die naam, <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">er nog van overtuigd
dat hij het beste bier van het land brouwde, de wat zurig van smaak Hellebeekse
Bruine en hier zit het hem. Welk bier krijgt de heerschappij op de biermarkt,
bier van bovengist of ondergist, een vraag van levensbelang. Ondergist heeft
het gehaald. Mijn verhaal draait om deze toestand. Lees het maar."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Mathieu Lauwers had
het fortuin van de familie, die de helft van Hellebeek aan landerijen in bezit
had, goed besteed. Het water dat diep in de grond onder zijn voeten stroomde,
was van de beste kwaliteit die er bestaat. Met zulk water brouwt men bier van de beste kwaliteit dat einde en ver
aan de man kan worden gebracht en met smaak gedronken. Maar Lauwers en zijn
gevolg maakten de fout om luidop te dromen dat hen niets kon deren, dat hun
zaken eindeloos zouden blijven floreren en dat ze tot na hun dood van een goede
afzet konden blijven profiteren. Ingedommeld hadden ze niet in de gaten dat de
dingen veranderden, ook de brouwtechnieken en de smaken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">De oude rijtuigmakerij
van de brouwerij Lauwers die nog toebehoorde aan de brouwerij, was door Pier
Pirra als bierstekerij ingericht. In het gebouw stonden nog een lange platte
wagen op twee wielen die vroeger had gediend om biertonnen te vervoeren, een
janplezier die nog weinig werd gebruikt, een victoria die de heren van het
kasteel soms lieten uitrukken en een lange platte wagen op vier wielen door
biersteker Pirra gebezigd om het bier van de brouwerij Lauwers in flessen en
kratten uit te voeren naar particuliere klanten en de vele café’s te Hellebeek
en de naburige dorpen. Een hoek van de rijtuigmakerij was met een muurtje
afgesloten van de rest en diende als paardenstal. Daar stonden de twee
trekpaarden van Pier die hij nodig had voor zijn bierronde. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; mso-pagination: none; text-align: justify; text-autospace: none; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Johan de zoon van de
biersteker was een flinke jongen van veertien en uitgerust met stevige dijen en
kuiten en een aantrekkelijke kop met een brein dat nog moest opgevuld worden
met verstand, kennis, gevoelens, verlangens en liefde. Soms, zoals nu,
verschool Johan zich op de zolder van de oude rijtuigmakerij achter hoog
gestapelde biertonnen en kratten, door smalle doorgangen gescheiden. Voor Johan
was het een bos vol bomen en rotsformaties dat hem de eenzaamheid bood die hij
zocht. Johan genoot in zijn eentje van de grote rust in het ingebeelde woud, de
reuk van verschaald bier was de geur van wild groeiende of stervende tropische
planten en velerlei gedachten vervulden hem. Als hij groot was ging hij
ontdekkingsreiziger worden en door de indringende boeken die hij over de tropen
en exotische volkeren ging schrijven zouden de mensen respect voor hem krijgen,
zeker de heren en dames van brouwerij Lauwers. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Tussen de tonnen
en kratten werd Johan opgeschrikt door zijn vader die de ladder opkwam en riep
dat hij de victoria moest inspannen om de lui van de brouwerij naar het Broeck
aan de overkant van de Deel te voeren, voor een wandeling in het grote bos. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Johan wist wat dat
betekende. In het grote bos gingen ze vogelnesten roven om met de eieren
zogezegd een verzameling aan te leggen voor de lessen in natuurkunde. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Doe het
maar," zei zijn vader, "we hangen nog te veel af van de brouwerij
voor mijn bierstekerij. De gebouwen zijn nog van de brouwerij. Je mag blij zijn
met het vertrouwen dat ze in jou stellen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Johan was blij met
het vertrouwen dat het kasteel in hem stelde, maar vogelnesten roven stond hem
niet aan, de vogels waren zijn vrienden, ze beschermen lag buiten zijn macht
maar hun nesten wijzen, ook als ze het hem vroegen, daar was geen denken aan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Louis Lauwers,
zoon van de brouwer, Claude Viessman, zoon van <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">een industrieel en
Elizabeth, tienjarig zusje van Louis stonden op Johan te wachten. Als Johan met
de victoria buiten kwam merkte Louis op dat Johan zijn tijd genomen had om een
paard in te spannen maar Johan zei onverschillig dat hij met een half
ingespannen paard de straat niet op reed. De jongens lachten hem uit, wat kon
er mis lopen met een rijtuig dat amper twaalf per uur kon halen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Elizabeth het
kleine meisje in zomerjurkje en lichte schoenen vroeg of paarden bijten, ze wou
het dier aaien. Johan tilde het meisje op en liet haar de halsmanen van het
paard strelen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Stap maar in
mannen," zei Johan maar Louis kon het niet laten. "Mannen, wij zijn
heren, bierstekertje."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Johan klauterde op
de bok en vertrok met zijn gasten. Ze reden voorbij het kasteel van de brouwer.
Elizabeth wees naar het kasteel en haar mama die van de pui naar de victoria
wuifde. Het kasteel vertoonde enige tekenen van verval, de verf bladderde op
enkele plaatsen af van de dakgoten en de klimop vertoonde bruine plekken. Johan
zei dat Louis later de brouwerij in handen zou krijgen, maar dat er nieuwe
biersoorten op de markt kwamen waar brouwerij Wouters het hoofd zou moeten aan
bieden. Maar ze luisterden niet. Volgens Louis hadden zij het beste water en
dus ook het beste bier en Johan voelde dat Louis niet wou dat hij zich moeide
met hun zaken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Bij het Broeck,
een groot verwilderd bos, gaf Louis Johan de order om bij de victoria te
blijven. Hij hoefde hen geen nesten te wijzen, ze waren groot genoeg om ze zelf
te vinden. <b><o:p></o:p></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Johan zou het toch
niet gedaan hebben. De jongens liepen naar het bos maar Elizabeth weigerde mee
te gaan. Louis maakte zich druk, zijn zuster mocht niet alleen achter blijven
bij iemand van het gewone volk. Claude drong aan, toe meisje, kom mee het is
droog en we blijven op de paden. Ze liepen het bospad in en Elizabeth keek nog
even om naar Johan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Johan doodde zijn
tijd met naar bijzondere planten te zoeken op de rand van het bos, als de drie
weer te voorschijn kwamen. Louis droeg een nest met vijf eitjes in. Een
merelnest, zei hij. Johan bekeek de nest. "Lijstereitjes, zei hij, een lijsternest
is beplakt van binnen en de eitjes hebben een andere kleur, die zijn gespikkeld.
Binnen zes weken zouden het vijf lijsters zijn, nu doe je niets met die eieren,
morgen kijkt u er niet meer naar."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; mso-pagination: none; text-align: justify; text-autospace: none; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Na de uitstap trok
Johan zich opnieuw terug tussen de biertonnen en kratten, die allerlei vormen
aannamen en geheime schuilplaatsen boden. Hij hoorde iemand door de gangen
lopen en plots stond Elizabeth voor hem. Hij vertelde dat hij zo-even de
menseneter had gezien, maar zo jong ze was, ze wist dat hij met spek zat te
schieten om indruk te maken. Ze kwam naast hem zitten, pakte zijn hand en hield
die tussen haar benen, haar lange rok hield ze zedig over haar knieën gesloten.
Johan was er van aangedaan, nam haar hand weg en stond op. Hij hielp haar de
ladder af en bracht haar terug naar het kasteel en zei dat hij zou vertrekken
naar verre landen en terugkomen met een mooie prinses die verliefd op hem was.
Ze zei: “Die prinses zal nooit zo verliefd zijn op jou als ik.” Hij was zo blij
om wat er te gebeuren stond zoals alleen een jonge verliefde dat kan zijn.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Johan deed het college
samen met Louis die hij dikwijls moest bijstaan want hij was niet half zo slim
als Johan. Daardoor kreeg Johan de gelegenheid af en toe Elizabeth te zien. Het
was haar aan te zien dat ze een hemelse schoonheid zou worden<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">en Johan was door
die schoonheid erg gepakt en alles wat hij wilde worden in het leven was om
Elizabeth voor zich te winnen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">De jaren
verliepen. Elizabeth werd naar een pensionaat in Zwitserland gestuurd. Johan
stak na schooltijd en tijdens de vakanties zijn vader een hand toe. Die spaarde
en spaarde om Johan zijn hogere studies te kunnen betalen. Als hij oud genoeg
was en het college achter zich had, begon hij zijn studies voor scheikundige
aan de universiteit. Elk weekend was hij thuis en dan wandelde hij tot nabij
het kasteel in de hoop Elizabeth te zien. Soms zag hij haar van ver, ze was met
de jaren een jonge vrouw geworden, mooier dan ooit. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Johan maakte een
wandeling in het kleinere bos dat deel uitmaakte van het park bij het kasteel.
Het viel hem op dat het bos erg klein was geworden. Opgehouden door zijn studies
was hij hier lange tijd niet meer geweest. Aanzienlijke stukken waren verkaveld
en bebouwd met grote villa’s. Het grote nest van de bosmieren was verdwenen.
Daar zag hij Elizabeth die tegen een boom stond te huilen. Ze zei dat het lang
geleden was dat ze hem nog had gezien. Hij wist zich geen houding te geven,
zeker niet nadat ze zich tegen hem had aangedrukt in een gebaar om zich geheel
aan hem te geven.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">De dagen en jaren
vloden voorbij, een lange periode gevuld met studie en dromen. Hij studeerde af
als chemicus in organische scheikunde, specialisatie brouwprocessen. Met zijn
dipl</span><st1:personname><span style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span style="font-family: "Courier New";"> op zak en getuigenissen van diverse bekende
brouwerijen waar hij stage had gelopen ging hij zich melden bij Mathieu
Lauwers, hij kon hem grote diensten bewijzen door nieuwe biersoorten te
ontwikkelen en wou daarvoor zijn baan bij een grote, moderne, internationale
brouwerij opgeven. Maar hij werd afgewezen en hij bleef in de grote brouwerij
in de stad waar hij ook een studio huurde.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Zijn zuiver wetenschappelijke
studies beletten hem niet zich te uiten als dichter en schrijver. In een weekblad
verscheen van zijn hand een opstel dat vreemd genoeg niet handelde over
chemische ontdekkingen maar over de liefde, het verhaal van een ongelukkig huwelijksleven,
waarin de liefde ver te zoeken is. Maar wat is liefde eigenlijk? Een windzucht
die de rozenstruiken streelt? Neen, het is een vlam die door onze aderen
stroomt, muziek uit de hel die zelfs oude mensen doet <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">dansen. Het is de
margriet die open bloeit als de nacht nabij komt, het is de anemoon die zich bij
het minste zuchtje weer sluit en bij de eerste aanraking sterft.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Op een dag in
september liep hij op Elizabeth in een stille straat in de stad. Ze zag hem en
kwam op hem toe, blij hem te zien. Zijn hart ging op hoog toerental. Hij zag
een verlovingsring aan haar rechterhand, gebruikelijk bij de betere standen. Ze
stapten samen op. Onderweg moesten ze even uitwijken voor een piano op de stoep
die verhuizers versleepten en Elizabeth greep Johan om zijn hals en drukte haar
malse dij tegen die van Johan. Een golf van plezier schoot door zijn leden. Hij
maakte de opmerking dat ze een ring droeg. En u? We zien u bijna niet meer. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="mso-layout-grid-align: none; mso-pagination: none; text-align: justify; text-autospace: none; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Ze gingen op een
bank zitten. Hij maakte zijn beklag dat ze verloofd was en hem niets had laten
weten, hij haar buur. ‘Ik heb bij u nooit een kans gehad’, zei hij. De jaren
afwezigheid hadden hem de moed gegeven vrijuit te spreken en op die bank bekende
hij zijn grote liefde voor haar. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Uit haar handtas
haalde ze een knipsel uit een tijdschrift, het was het stuk dat hij geschreven
had, ze toonde het, stopte het weer weg en zei: "Ik weet wat liefde
is." Wat was hij gelukkig dat ze om hem was begaan en hij sprak zijn grote
bewondering voor haar uit, haar wonderlijke, donkerblauwe ogen. Hij vroeg haar
of ze van hem hield, een klein beetje? Dan wilde hij voor haar heel groot
worden, hij was tot alles in staat. Hij wilde terugkeren uit de stad, naar zijn
huis om haar te kunnen zien in het park. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Ze liepen samen
naar het huis van de industrieel. Ze belde aan en trok hem mee in het portaal. Hij
wilde niet mee binnen maar ze zei: “Jou wil ik hebben, jou heb ik lief.” Ze
liep de drie vier trappen weer af, legde haar arm om zijn hals en kuste hem. De
deur ging open, ze maakte zich los en ze liep haastig de trap op. Kort daarna
vertrok Johan naar het buitenland om een aantal jaren in Duitse en Tsjechische
brouwerijen meer kennis te gaan opdoen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Op een avond kwam
iemand aankloppen bij de oude biersteker. Hij deed open en de dochter van het
kasteel stond voor hem. Ze kwam alleen maar melden dat haar verloofde die officier
geworden was zou komen om op de snip te jagen. Dat had ze nooit eerder gedaan.
Terloops vroeg ze of ze nieuws hadden van Johan. Dat hadden ze niet. Kort
daarna kregen ze een brief dat Johan binnen een maand zou thuiskomen. De biersteker
liep naar het kasteel om het nieuws te brengen. Op het kasteel vroeg hij of hij
Elizabeth kon spreken. Zij kwam in de hal en de biersteker vertelde haar dat Johan
een brief had geschreven. Een felle ontroering maakte zich kort meester van
haar gezicht maar dan gebaarde ze dat het haar niet veel kon schelen. De
biersteker was teleurgesteld en hij zwoer dat hij zich nooit meer zou moeien
met de geheimen van anderen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Johan was weer
thuis bij zijn ouders. Hij maakte een wandeling in de dichtbegroeide natuur die
hem de goede, oude tijd in herinnering bracht. Hij ging zitten op een boomstam
en begon te neuriën. Hij hoorde iemand naderen, het was Elizabeth die een korf
droeg om wilde bloemen te plukken. Hij kwam niet op de gedachte dat ze in haar
tuin alle bloemen had die ze zich kon wensen. Ze had die bloemen nodig als
versiering voor het feest dat ze op het kasteel gingen geven.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Zij vond dat hij
er bleek uitzag. Was hij niet weg geweest voor twee jaar? Ze stond daar voor
hem, verrassend mooi. Ik versper uw weg, mompelde hij, helemaal ontdaan. Zij
wisselden een lange blik, zij bloosde en sloeg haar ogen neer. Dan nodigde ze
hem uit op het kasteel voor een groot feest. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Het was niet de
eerste keer dat Johan het kasteel betrad. Elizabeth kwam binnen aan de arm van een
militair in uniform, Claude haar verloofde, een trotse officier. Claude ging
weg en Johan en Elizabeth bleven alleen achter. Johan vond Claude een goede
keuze voor Elizabeth. Niet knap maar welopgevoed, dat telt mee, zei Elizabeth.
Ja, en waarschijnlijk heeft hij een fortuin, dat is ook belangrijk, zei Johan. Met
zijn kapitaal zou de brouwerij van je vader kunnen overschakelen op de nieuwe
biersoorten. Ze ging weg, zonder hem een antwoord te geven.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Na het eetmaal liep
Johan de wintertuin in en ging achter een heester zitten. Hij luisterde naar
een gesprek tussen twee heren. Het kasteel was slecht onderhouden en de kasteelheer
zou het moeilijk hebben om de verzekeringspolis te betalen. Op het kasteel
hadden ze nooit aan sparen gedacht en veel uitgegeven. Men vertelde dat de
beroemde juwelenkist van mevrouw langzaam leeg begon te raken. Ze wilden hun
geldproblemen oplossen dank zij het fortuin van de aanstaande schoonzoon die
onschatbaar rijk was. Johan was aangeslagen van wat hij had gehoord en stond op.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Elizabeth wandelde
voorbij met haar verloofde Claude. Die liep met vragen bij het gedrag van
Elizabeth. Hij ging op Johan toe en zei dat hij maar moest opletten, hij zou
hem een draai om zijn oren kunnen geven. Claude werd afgeleid door een paar heren
die hem luidruchtig opeisten voor de patrijzenjacht. Hij kwam weer op Johan af
aan en gaf hem een klap in zijn gezicht. Johan vroeg of hij wel wijs is, hij
kon hem in vier plooien en hem in zijn zak steken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">De volgende dag
klopte Elizabeth aan bij Pirra. Johan kwam voor. "Claude is dood,"
zei ze, "omgekomen bij een jachtongeval. Ze hebben zijn hoofd er af
geschoten, hij was je honderdduizend keer waard." Ze barstte in tranen uit
en liep weg met grote, wanhopige passen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Laat dezelfde
avond werd bij de biersteker aangeklopt. Johan deed open en zag Elizabeth die
hem teken deed buiten te komen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Ze gingen zitten
op de bank in het prieeltje. Elizabeth verontschuldigde zich voor vanochtend.
Ze was ongelukkig al sinds vele jaren. Ze had gezegd dat hij honderdduizend
maal beter was, dat was niet waar, hij was haar verloofde, meer niet. Het was tegen
haar zin. Het was papa die het wilde. Papa was arm, hij was een bedelaar. Hij
had moeten besluiten al het personeel te ontslaan. Hij was als gek. Elizabeth vroeg
hem of hij haar op een dag zou kunnen vergeven.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">De volgende dag kwam
Elizabeth opnieuw aankloppen. Johan maakte open en ze vroeg Johan of hij de
kist met het lijk van Claude naar het station kon brengen. Zij zou aan het
station staan wachten. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Johan reed met de
platte bierwagen terug voorbij het kasteel. Er was niemand, het huis was leeg.
Zag dan licht in de entresol. Hij stapte af en door de kleine vensters zag hij de
heer uit een jerrycan benzine uitgieten over de meubelen, het was duidelijk dat
hij brand ging stichten en Johan schreeuwde het uit. De heer stond op, kwam
naar het venster. Uit zijn ogen straalde het leed van de hele wereld. Hij stootte
tegen de stoel waarop een brandende kaars stond. De kelder schoot in
lichterlaaie. In paniek liep Johan alle kanten op. Keerde terug naar het
venster en trok aan de tralies. Uit de kelder klonk een bloedstollende kreet en
dan een doodsreutel. Opeens stond het hele kasteel in brand. Er was geen
blussen meer aan. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Een jaar na de
feiten, Johan was bij zijn ouders op bezoek, kwam de moeder van Elizabeth in
het gezelschap van een heer aanbellen. Ze stelde hem voor als haar vriend
Richmond. Ze waren gisteren naar een feestje geweest waar ook Elizabeth zich
had getoond. Het was een mooi feestje, maar Elizabeth was er ingestort. Ze
hadden haar naar huis gebracht en nu was ze opgenomen in het ziekenhuis. Had
hij niet gezien dat ze de laatste tijd zo somber geworden was, maar hij had haar
een hele tijd niet meer gezien. Ze was er niet te best aan toe, zei de moeder,
hij zou haar een bezoek moeten brengen. Dat zou hij doen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Johan kwam de hal
van het ziekenhuis binnen en liep naar de receptie. De receptioniste wees hem
de weg en Johan liep naar haar kamer. Ze lag in bed, zo bleek als de lakens.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Johan,"
zei ze, "ik ga dood".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Maar neen,
de geneeskunde staat voor niets."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik heb je
nog zo veel te vertellen Johan. Ik dacht je een brief te schrijven maar nu je
hier bent hoor je het uit mijn mond. Ik ben zo vreemd te moede, ik ken geen
schaamte meer en ik praat nu met je zonder dat iets me hindert. Vroeger, toen
ik nog vol leven was, zou ik liever dag en nacht geleden hebben dan een brief
te schrijven of met jou te praten. Maar mijn ziel gaat mijn lichaam verlaten en
ik kan niet meer nadenken als vroeger. Ik heb een bloeding gehad toen ik bij
andere mensen was. De arts heeft mij onderzocht en heeft vastgesteld dat van
mijn longen maar een stukje meer overblijft. Waar zou ik mij nog moeten voor
schamen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Jij moet je
voor niets schamen," zei Johan, "ook niet omdat je mijn hart gebroken
hebt toen je me vertelde dat je met Claude moest trouwen om je vader van de
ondergang te redden."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Ze zweeg even en
zei dan: "Het voelt raar aan te denken dat het enige waar ik voor op de
wereld ben gekomen was om je lief te hebben en nu afscheid te nemen van het
leven. Mocht je kunnen ervaren hoe het is om in bed te liggen wachten op je laatste
dag, je laatste uur. Ik heb zoveel spijt dat ik me niet aan je voeten heb gegooid,
je schoenen gekust, om je te laten zien hoeveel ik van je hield. Gisteren en
vandaag had ik de wens nog de kracht te hebben om terug te keren naar het platteland,
naar de plaats in het bos waar je mij </span><st1:personname><span style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span style="font-family: "Courier New";">rmd hebt. Ik zou me op de grond gooien en het
heidekruid omhelzen. Maar dat gaat niet meer als ik niet een beetje beter word.
Ik zal d<b>e </b>lente niet meer meebeleven en de huizen, de straten, de bomen
in het park zullen er na mijn verdwijning nog altijd zijn."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"De bomen en
het park zijn er niet meer," zei Johan en had spijt dat hij dat gezegd
had, maar ze hoorde hem niet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Vandaag heb
ik kunnen rechtop zitten in mijn bed en door het<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">venster kijken,
" zei ze. "Op de hoek van de straat kwamen twee personen elkaar tegen,
ze hebben elkaar gegroet en handdrukken gewisseld. Ze lachten om wat ze elkaar
te vertellen hadden en het was vreemd te weten dat ik, die dat alles zag
gebeuren, ga sterven. Ik heb gedacht dat die twee niet wisten dat ik hier op
mijn laatste uur lig te wachten. Maar zelfs al zouden ze het weten, ze zouden
elkaar ook nog begroeten en blijven staan praten."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Je moet
beter worden, we kunnen van de verloren tijd nog veel inhalen. Je moet de
mensen in de straat nog kunnen horen praten, je moet de voertuigen nog horen
voorbij rijden. En in het bos wandelen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Mijn
god, mocht je weten hoeveel ik van je gehouden heb, Johan. Ik heb het je niet
kunnen tonen, zoveel dingen stonden <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">onze liefde in de
weg, op de eerste plaats mijn eigen aard. Papa was ook de ergste vijand van
zichzelf en ik ben echt zijn dochter. Maar nu ik ga sterven en nu het te laat
is wilde ik je nog een laatste keer schrijven om het je te vertellen. Ik vraag
me eigenlijk af waarom, dit laat je onverschillig vooral <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">nu ik er niet meer
zal zijn."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dat gebeurt
nooit, Elizabeth. Ik wil voor eeuwig aan je zijde blijven, je mag je nooit
verlaten voelen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik ben
blij dat je gekomen bent, maar nog geen dag geleden heb ik gewenst dat ik in je
herinnering zou blijven zoals ik was voordat ik ziek ben geworden. Je was zo
overvol van mijn ogen en wimpers, maar die zijn niet meer als vroeger."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik zie
dat verschil niet."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Toch
wel. Daarom had ik liever dat je niet meer was gekomen. Ik bid je, kom niet
naar mij kijken in mijn kist. Ik ben nog wel ongeveer als vroeger, alleen wat
bleker. Ik zal mijn gele<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">jurk dragen, maar
toch, achteraf zul je er spijt van krijgen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik zou
het mijn leven lang betreuren als ik geen afscheid van je had genomen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik ben
verschillende keren begonnen aan een brief maar ik kwam er niet toe een
duizendste deel te schrijven van wat ik me voornam. Het is verschrikkelijk dat
ik moet sterven, ik wil niet sterven, ik bewaar nog een beetje hoop, ik bid de
heer mij weer beter te maken, was het maar om de lente te zien uitkomen. Dan
worden de dagen helderder en de bomen krijgen hun bladeren. Als ik mijn
gezondheid terugkrijg zal ik nooit meer stout zijn. Ik heb zo gehuild als ik er
weer aan dacht. Ik zou naar buiten komen en elke tegel en elke trede danken en
ik zou goed zijn voor iedereen. Ik wil alle leed doorstaan als ik maar kon
blijven leven. Ik zou nooit klagen, integendeel ik zou glimlachen naar wie mij kwaad
wil. Ik heb mijn leven niet geleefd, ik heb voor niemand iets gedaan en dit slechte
leven moet hier eindigen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Je mag
van jezelf niet zeggen dat je slecht heb geleefd. dat is niet waar."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Mocht
je weten hoe diep het mij bedroeft dit leven te verlaten. Misschien dat je dan
iets zou ondernemen, alles wat in je<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">macht ligt. Ik had
gedacht dat als alle mensen van de wereld voor mij zouden bidden en besluiten
om mij niet te laten sterven, god mij misschien de genade van het leven zou
schenken. Ik zou zo dankbaar zijn dat ik nooit meer kwaad zou doen, zou
glimlachen naar alles wat ik ontmoet, als ik maar kon blijven<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">leven."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Je zult
blijven leven, je moet blijven leven."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Moeder
is bij mij aan bed geweest. Ze huilde zo. Ook deze nacht heeft ze aan mijn bed
zitten huilen. Dat heeft me goed gedaan. Door haar tranen heeft ze de bitterheid
van mijn afscheid verzacht."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Wat kan
ik doen, wat moet ik zeggen om je leed te verzachten."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Niets
meer, alleen thuis deze brief lezen die ik voor jou geschreven heb. Dan zal ik
er niet meer zijn."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Johan nam de
envelop aan, stond op, kuste haar op haar voorhoofd. "Ik moet nu weg, ik
loop straks nog wel even binnen." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Op zijn kamer las
Johan de brief: "Liefste Johan. Ik heb me afgevraagd wat je zou zeggen als
ik in de straat recht op u zou toelopen, in mijn beste kleren, niets kwetsend
zou je zeggen. Het dringt tot mij door dat ik nooit meer zal kunnen doen waar
ik zin in heb, want ik zal niet genezen, want ik ga sterven. Ik huil veel,
stilletjes, zonder ophouden en zonder hoop. Ik snik niet, mijn borst doet geen
pijn. Johan, mijn zeer lieve vriend, mijn enige liefde op deze aarde, kom bij
mij als de avond valt. Ik zal niet huilen, ik zal glimlachen zo hard ik kan, zo
gelukkig zal ik zijn van je te zien. En nu moet ik afscheid nemen, het wordt
nacht. Tot ziens Johan, dank je voor elke dag. Als ik de aarde verlaat zal ik
je nog danken, tot het einde en ik zal je naam uitspreken de hele weg lang.
Leef je leven en vergeef mij voor al het kwaad dat ik je heb aangedaan. Verwijt
me niet dat ik me niet aan je voeten heb gegooid om vergiffenis te vragen. Ik
doe het nu, in gedachten. Wees gelukkig, Johan en vaarwel. Ik ben aan het einde
van mijn krachten. Je Elizabeth."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Johan bleef
minuten lang op de brief kijken zonder aan iets te denken, dan liep hij naar
het tafeltje waar een telefoon stond, draaide een nummer. "Hallo. Het ziekhuis. Kunt u
mij verbinden met kamer veertien. Met juffrouw Elizabeth Lauwers." Hij
moest een tijdje wachten, dan vroeg iemand of hij daar nog was. "Meneer, juffrouw
Lauwers is een half uur geleden overleden."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Johan legde
de hoorn weer op de telefoon en barstte in snikken uit. Er was niemand om hem
te troosten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Victor
Goethals vroeg zijn vrienden: "Wat vinden jullie van dit verhaal? Tragisch
niet. Dat zijn gebeurtenissen van meer dan vijfentwintig jaar geleden. Johan is
sindsdien vrijgezel gebleven. Hij heeft geen enkel meisje meer gekend en is meester
brouwer gebleven." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Het doet me
denken aan een r</span><st1:personname><span style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span style="font-family: "Courier New";">n, die ik lang geleden gelezen heb, toen ik
nog veel las," zei Ernest.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dat was
fictie," zei Victor, "dit is een relaas van feiten die zich hebben
voorgedaan. Misschien dat ik hier en daar wat heb opgevist, dat is dan
gefundenes fressen. Beroemde schrijvers worden er om geprezen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Om op het
verhaal zelf terug te komen," zei Constant, "mij zou zo iets niet
overkomen, ik zou niet lang alleen willen blijven."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Ik wel.
Mocht Tine iets overkomen dan weet ik niet wat ik zou doen," zei Ernest
ernstig.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Toch
geen zelfmoord, geen vrouw is het waard," zei Constant.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Tine
wel, maar ik denk eer aan alcohol of drugs."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Johan Pirra
was intussen opgestaan, had goedendag geknikt en was weggegaan. <o:p></o:p></span></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-20727819894732419772017-07-21T09:58:00.000-07:002017-07-21T09:58:00.740-07:0028. OUDSTRIJDER STAING VAN STEEN<div align="center" class="MsoNormal" style="mso-outline-level: 1; text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">OUD-STRIJDER STAING VAN
STEEN<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In 1914 had de stafchef van het Duitse oppercommando Helmuth von
Moltke van Brussel vrije doortocht door België gevraagd om Frankrijk in de rug
aan te vallen. Koning Albert wist wat zijn volk te wachten stond maar kon op de
armzalige Duitse nota slechts een antwoord geven: ‘Als de Belgische regering de
aan haar overgemaakte voorstellen zou aanvaarden, zou zij de eer van de natie
schenden en de plichten van België tegenover Europa verraden.’ Daar stonden de
Belgische troepen dan, niet opgewassen tegen de Duitse overmacht. Het doel van
de Hunnen was in zes weken Parijs in te nemen en onderweg oefenden de Teutonen
zich op Belgische steden met trotse namen als Leuven en Dinant. Leuven, het
Belgische Oxford, een juweel van architectuur, kunst- en boekenschatten,
brandde drie dagen lang. De verwoede tegenstand van onze dappere grootouders
onthutsten de Duitsers zo, dat ze geen beter antwoord wisten te bedenken dan en
passant in het hele land gijzelaars te nemen, te moorden en te branden. En dan
hadden onze grootouders nog te doen met een beschaafd volk geleid door een
keizer, geen wrede en ontmenselijkte nazi-horden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het hadden
de beste jaren van zijn leven moeten zijn, maar Staing van Steen was ingelijfd
bij het leger van koning Albert I dat zich in 1914 zo roemrijk verzette tegen
de honderd keer sterkere overweldigers uit het land van de ondergaande zon. In
augustus van het eerste oorlogsjaar vocht soldaat van Steen in de
kapotgeschoten straten en huizen van zijn eigen dorp Hellebeek. Met het garnizoen
Antwerpen ging hij de Duitsers te lijf in de zware slag die van Hellebeek en
omgeving een puinhoop maakte en een kerkhof voor vijfhonderd jonge oorlogshelden,
evenredig verdeeld over de Belgische en Duitse verdoemden. Hij zag het weer voor
zijn ogen gebeuren, de verwoesting van zijn kinder- en jongenswereld, alles
waar hij van hield, zijn heldenmoed was niets anders dan een toestand van
opgeklopte razernij. Op die vervloekte middag dat aan weerskanten van de
frontlinie jonge mensen elkaar doodschoten of doorboorden met bajonetten en in
elkaar verstrengeld bleven, oog in oog tot de lijkbezorgers hen uiteen kwamen
halen, was Staing een van de enkelingen die heelhuids de slachting overleefde.
Hij had tot zijn laatste patronen verschoten, zijn eenheid had de vijand enkele
uren op afstand weten te houden, de tijd om in de dorpskom familie en kennissen
uit de kelders van de brouwerij te bevrijden en op de vlucht te zetten naar
veilige oorden. Getuigen verklaarden later dat hij als eerste in de kelders was
doorgedrongen en met zijn geweer in beide vuisten geklemd, de bajonet
vlijmscherp glimmend, tot de doodsbang weggedoken vrouwen, kinderen en
ouderlingen had geroepen: “We zullen ze godverdomme eens gaan wegjagen.” Hij
was daarna de kelder weer uitgesprongen en had de pinhelmen daadwerkelijk uit
de dorpskom verjaagd. Deze mondelinge maar ware overlevering had in de dagorde
van het hoofdkwartier moeten opgenomen worden, maar Staing was geen officier en
ook niet Frans van taal.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Op de
terugtocht uit Hellebeek lag Staing van Steen met zijn eenheid te Mechelen
onder het vuur van de ‘Dicke Bertha’, de door Stahlwerke Krupp ontwikkelde
reuzenmortier, die van het spoorstation te Hellebeek, op tien kilometer van
Mechelen, de stad bombardeerde met mansdikke projectielen. Een paar treffers
volstonden om van de IJzeren Leen een rokende puinhoop te maken. Zijn garnizoen
plooide zich vervolgens op Antwerpen terug, van daar maakte hij de hele, lange
veldtocht mee tot achter de IJzer. De Duitsers hadden de pantsers nog niet uitgevonden
of overgenomen van de Britten en onderweg waren hun Ulanen te paard met hun
lansen van hier tot ginder geen partij voor de karabijnen van onze beweeglijke
infanterie op de fiets, de cyclisten die met hun strijdkreet ‘Vlam! Vuur en vlam!’
menig Teutoonse ruiter uit het zadel schoten en in het zand deden bijten.
Staing was cyclist en had er zijn part van neergelegd. Zo terloops als dit is
neergeschreven zo gruwelijk waren de taferelen aan het westelijke front.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In de vier
daaropvolgende bewogen jaren had Staing in de loopgraven geploeterd, modder en
zand gevreten, sporadisch op Duitse soldaten gemikt, altijd tegen zijn zin,
want er zaten menselijke wezens onder die helmen die met de jaren nog afstotelijker
werden. In de doorweekte loopgraven aan de IJzer had hij vier jaar lang de tijd
om de Slag der Gulden Sporen te gedenken, soms tot zijn lies in de modder,
steeds onder de dreiging van een geweerkogel, een granaatscherf of een
gasaanval. Een schotwonde in zijn schouder bezorgde hem zes weken herstelverlof
te Cahors in het zuiden van Frankrijk, waar uit België gevluchte familieleden,
kennissen en landgenoten een onderkomen hadden gevonden. In hun midden vond hij
troost en nieuwe sterkte. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Een van die
vluchtelingen was Marianne Liekens, drie jaar jonger dan hij en helpster in het
lazaret waar Belgische en Franse militairen herstelden van hun verwondingen en
frontmoeheid en genazen van hun strijdlust en idealen. Staing zijn schouderwonde
heelde onder de tedere toewijding van Marianne. Hij begreep dat Marianne meer
zocht dan een opbeurend praatje met de frontsoldaat en dat verversing van zijn
verband een voorwendsel was om bij hem te zijn. Zodra hij zijn krachten begon
te herwinnen en buiten mocht lopen, maakte hij afspraakjes met haar, om te wandelden
op de kaden langs de kabbelende Lot, onder de olmen in het park en een chopine
witte wijn te drinken in een bistrot aan de oever van de rivier. Als vanzelf
werden ze op elkaar verliefd en kusten elkaar als ze dachten dat niemand het
zag. In oorlogstijd, hoe lang Staing nog te leven had als hij terug moest naar
het front wisten ze niet, zouden ze normaal gesproken geen tijd mogen verliezen
hebben om aan het vrijen te slaan, maar Marianne gaf zich niet. Ze wilde wel,
ze was even verliefd en begerig als hij, maar zo lang de oorlog duurde liet zij
hem niet begaan. Marianne wilde geen oorlogsweduwe worden of de vrouw van een
oorlogsverminkte, of gewoon het leven schenken aan een kind dat zijn vader
nooit zou kennen. Aan een dode held of werkonbekwame verminkte vader zouden zij
en haar kind niets hebben. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Na zijn
herstelverlof terug in de stellingen was Staing dubbel zo voorzichtig als
tevoren, maar niet laf. Hij zat verschanst achter een watervlakte en de
legerleiding gebruikte haar verstand om de Belgische soldaten niet om de andere
dag te laten stormlopen tegen de Duitse stellingen en zich te laten neermaaien
voor niets. Hij deed plichtbewust zijn beurt in de loopgraven, maar stak zo
weinig mogelijk zijn kop boven de zand- of slijkzakken van zijn stelling. In
1918 had hij de Duitse vechtlust voelen afnemen, de operatie ‘Michael’ van Ludendorff
was vastgelopen en in de zomer begon de aftocht. Staing zag de Duitse troepen
ontmoedigd maar strijdend afdruipen en in november was hij een veteraan van de
Eerste Grote Oorlog, intussen opgeklommen tot de rang van sergeant. Aan de
zijde van de Britten hielp Staing in een slotoffensief de Duitse vijand mee te
verjagen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij had het
geluk gehad niet te zijn gepakt door yperiet, het blindmakende gifgas
ontwikkeld door Nobelprijswinnaar scheikunde Fritz Haber, en was, de heer zij
geprezen, zo goed als ongeschonden uit het knekelhuis gekomen. Na de wapenstilstand
van 11 november 1918 stapte van Steen van de ene uniformbroek in de andere, van
die van sergeant in die van <i>garde</i>.
Voor de jongere en buitenlandse lezers die hier geen weet van hebben: <i>garde</i> is het eerste lid van de Franse <i>garde-champêtre </i>of veldwachter, later
landelijke politie, wat nog veel later is opgegaan in de federale politie. Het
blauwe uniform van nu heeft niet alleen het kaki vervangen maar ook de warme en
tastbare aanwezigheid van de politieman die wij <i>garde</i> zijn blijven noemen, dat ligt ons beter in de mond. In zijn
plaats is de federale agent gekomen, die nu smalend de naam flik draagt.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Marianne Liekens,
het oorlogslief van Staing, woonde, wat een gemak, twee dorpen van Hellebeek
ver en als iedereen weer thuis was, zij uit Frankrijk, hij van het front, ging
hij haar opzoeken. Ze had geen bezwaar tegen zijn uniform van garde, in haar
binnenste was ze ervan overtuigd dat na de razernij van de Grote Oorlog de
mensen voor de rest van hun leven hun bekomst hadden van bombardementen,
terreur en zinloos vernietigen van menselijk en dierlijk leven, bomen, huizen,
kerken en windmolens. In haar ogen had Staing een vreedzaam en ongevaarlijk
beroep gekozen, een vaste betrekking die respect afdwong in de gemeente. Om mee
te genieten van dat respect zei ze ja toen hij haar vroeg met hem te trouwen,
terloops terwijl ze naast elkaar fietsten op de vaartdijk onder de canadabomen.
Om dat te bezegelen waren ze in het struikgewas gekropen en hadden zich netjes
uitgekleed. Het was zo goed als zeker dat zij het voor de eerste keer deden,
dat was zelfs toen nog uitzonderlijk, het ging er nogal klungelachtig aan toe,
maar ze smeedden een band dubbel zo sterk als dat ze elkaar te lijf zouden zijn
gegaan als volleerde minnaars met alle knepen van het koppelen in hun behaarde
geslachtsorganen, gestuurd door ervaring opgedaan met iemand anders. In de
zomer van 1920 schoof hij een gouden trouwring over haar ringvinger, hij was
vierentwintig jaar en zij eenentwintig, ideale leeftijden om een bestaan op te
bouwen en veel kinderen te kopen. Dat volbracht zij door misschien wel honderd,
tweehonderd keer de volle laag te ontvangen en zich vijf keer zwanger te laten
maken, met alle genot dat ermee gepaard ging. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Staing deed
zijn werk van garde plichtgetrouw, paste zoveel als kon het boek van de
veldwachter toe en liet zich niet omkopen, voor weinig noch voor veel geld. In
de loop der jaren groeide hij uit tot een alom gewaardeerde, gerespecteerde, ervaren
en bekwame garde, dat zeiden wij, dat zei hij niet. Zonder overdreven bars en
streng optreden en een minimum aan processen-verbaal handhaafde hij orde en
rust, hij was meer een vriend dan een man van de wet. Het liefst joeg hij op
dieven en liet niet na, een van zijn weinige kleine kanten, te snoeven als hij
er eentje bij de kraag had gepakt. Jammer voor zijn roemzucht, bleven zijn optredens
in hoofdzaak beperkt tot het oppakken van konijnendieven (geen echte dieven
want ze forceerden geen deuren), wijventoekers op hun plaats te zetten (ze een
blauw oog slaan als ze zelf hun vrouw een pak ransel hadden gegeven) en
vechtende zatlappen elkaar laten aftroeven (tot hij ze zonder meer op een kruiwagen
kon gooien en naar de cel voeren om ze daar hun roes te laten uitslapen). Dat
waren zowat de enige wetsovertredingen waar het dorp mee te maken had en dat
was meer dan genoeg. Stropers op de hielen zitten was iets voor de boswachter,
daar wilde Staing zich niet mee moeien, behalve als ze naar elkaar begonnen te
schieten. En hij dronk bijtijds een goede pint bij het kaartspel, ’s zondags na
de hoogmis als hij niet van dienst was, dat is wel begrepen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Met haar
vijf kinderen had Marianne geen tijd om wat bij te klussen, ze had gemakkelijk
doktersassistente kunnen worden. In plaats daarvan kochten ze een halve kilometer
buiten het dorp, in de richting van Hommeldonck, een groot huis met een grote
tuin en boomgaard. Marianne, die nooit op het veld had gewerkt, kweekte kippen
en konijnen, won groente en aardappelen en uit hun tuin haalde ze drie vierden
van hun levensbehoeften. Wat heeft een mens meer nodig om gelukkig te zijn en
bezadigde mensen als Staing en Marianne die hun part van de gruwel hadden gekend,
leefden tevreden en plichtbewust, wat iedereen is gegund. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Voor zijn
kinderen, allemaal jongens, was hij de vader uit het boekje, streng als het
nodig was, als garde ze in toom houden om het goede voorbeeld te geven. Bij de
aanvang van de gebeurtenissen hier beschreven, was de oudste zeventien jaar.
Hij deed zijn voorlaatste jaar aan het college te Mechelen en had zijn zinnen
gezet op geneeskunde. De tweede zat in het derde jaar aan hetzelfde college,
hij was een wildebras die het poetsen bakken niet kon laten, niet meer dan wat
kattenkwaad dat nu als overlast zou worden beschouwd als bruingekleurde jongens
het deden. Twee zaten nog op de gemeenteschool van Hellebeek en de jongste deed
zijn laatste jaar in de kleuterschool bij de zusters. Die kon al bijna lezen en
schrijven, doordat hij veel bij zijn oudere broers op de schoot kwam zitten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Maar het
aardse geluk bleef niet duren, dat is nooit eeuwig en tot overschot van onheil
is ons vredelievend land met zijn vlijtige bevolking slecht gelegen, kijk maar op
de kaart van Europa. In de jaren 1937, 1938 begon voor ons vaderland de tweede
grote vodderij van de eeuw, alweer aangesticht in het oosten, ze konden het
niet laten. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";"> De Grote Oorlog was uitgelopen op het verdrag
van Versailles dat Duitsland klein zou houden en Europa voorgoed van de oorlog
verlossen. Maar met de drang naar het oosten en de zucht naar Lebensraum van
onze oosterburen was geen rekening gehouden en de poppen gingen weer aan het
dansen toen in 1939 de arme Polen langs voor en langs achter werden verkracht
door Nazi’s en Bolsjewieken, schuilnamen voor alles behalve beschaafde en
vredelievende bendes. Overal in het land en natuurlijk ook bij ons te Hellebeek
nam de oerangst, waar onze grootouders en ouders al vijfentwintig jaar mee
zaten, weer de bovenhand op het gedrag van bezadigde buitenmensen. Zij waren op
de vlucht geweest naar Nederland, Frankrijk en Engeland, hadden ontbering,
vernedering en vervreemding doorstaan of waren onder de knoet van de
keizerlijke troepen de hongerdood te vlug af geweest door gras te grazen,
boomschors te knabbelen en zich aan Amerikaans spek overeind te houden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Weer dreigde
er oorlog en niet z</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">ar een beetje. De eerste grote beroering was ontstaan op 1
september van het vorige jaar toen de nieuwe en ultramoderne Duitse oorlogsmachine
met hulp van de Sovjets aan de overkant, de Poolse troepen verpletterde en na
nog geen maand de hoofdstad Warschau in handen viel van generaal von Rundstedt,
de man die later nog twee keer de eer zou krijgen ons land aan te doen. Op 3
september verklaarden Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk, bij toepassing van
hun overeenkomsten met Polen, de oorlog aan Duitsland. De Fransen ondernamen
een lusteloze poging om Duitsland de les te lezen, maar hun eenheden geraakten
nauwelijks over de grens, werden fors teruggeslagen en het bleef voorlopig bij
dit eerste pak rammel. De Poolse veldtocht was een nieuw wapenfeit voor Adolf
Hitler om te Nürnberg op de partijdag de nazi-propaganda op te fokken en zijn
aanhangers zo tot waanzin en bloeddorst op te hitsen als niet voor mogelijk
werd gehouden in een ontwikkeld en beschaafd land. De Belgische regering gaf
een verklaring uit, waarin zij de Belgische neutraliteit in het uitgebroken
conflict opnieuw proclameerde. Der Komische Krieg, le drôle de guerre, the
funny war, de grappige oorlog, zoals die toestand in de vier ons omringende
talen wordt genoemd, als het ware verheerlijkt, was aangestoken maar was alles
behalve grappig en dat wisten de mensen even goed als dat ze wisten dat de
Belgische neutraliteitsverklaring geen snipper van het geschepte papier waar
die op geschreven stond waard was. Voor alle zekerheid had de koning meer dan
een half miljoen weerbare mannen onder de wapens geroepen, en hij had niet eens
deugdelijke wapens ter beschikking voor een halve divisie. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Uit
welingelichte bron was vernomen dat Belgische extremisten die voor de Duitse
spionage werkten - ten behoeve van Duitse stoottroepen die volgens plan ons
land zouden overvallen - plattegronden hadden getekend op de rugzijde van
reclamepanelen die de gevels van cafés en kruidenierswinkels kleur gaven. Op
bevel van hogerhand werden die panelen verwijderd en zo verdwenen uit het
straatbeeld de vertrouwde witharige man met de pijp die Ajja rookte, het vrouwtje
met de kanten kap van Pacha cichorei en het schuimende glas bier van de
brouwerij Het Sas. Het dorp kreeg een doodse aanblik.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Zo lang de
oorlog niet echt was losgebarsten bleef de toestand tamelijk gewoon, buiten de
uitwassen die met een mobilisatie gepaard gaan zoals de dagelijkse zuipgala’s
in de cafés, boeleren van vrouwen waar niemand het zou van hebben gedacht en de
vechtpartijen. De schooljeugd voer er wel bij. De gemeenteschool was ingenomen
door een Belgisch regiment tankafweer, de schoolmeesters en hun scholieren
moesten zich behelpen met klassen in leegstaande panden, in voorkamers bij de
mensen thuis of in de woonvertrekken van een vervallen kasteeltje dat nu is
gesloopt. Apart te vermelden dat de toiletten in de gemeenteschool op kindermaat
waren voorzien en voor die grote, gevechtsklare soldaten was het niet
gemakkelijk om op het toilet te gaan zitten en niet op de bril of het eigen
scrotum te kakken. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Bij de
dageraad van de tiende mei was het zover. De tweede wereldoorlog brak uit in
alle hevigheid. De oorverdovende knallen van de luchtafweer en de zware dreun
van vliegtuigmotoren rukten iedereen uit zijn slaap. Sommigen lagen te dromen
van de kermis, hun lief of van liefelijke oorden, anderen beleefden in hun
slaap liefdesverdriet of hadden grote pis. Hoog in de lucht keken de piloten
van de bommenwerpers, die in de Spaanse burgeroorlog al ongestoord ervaring
hadden opgedaan, met gemengde gevoelens de neerdwarrelende bommen na en ze zagen
hoe daar beneden tweevoeters voor hun leven renden in de dodelijke storm van luchtverplaatsingen,
shrapnels, baksteengruis, versplinterde balken en vuur. De schoonheid van de
douwbesprenkelde zonnestralen kon de vogels op die mooie lentemorgen niet tot
fluiten of zingen aanzetten, zelfs de altijd levenslustige merels bleven stom
en de viervoeters met enig begrip trilden en huilden in doodsangst. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Zonder enig
ultimatum of oorlogsverklaring had dictatuurstaat Duitsland het democratische
koninkrijk België overvallen en andermaal kwam het grote onheil grimmig en
dodelijk op ons af, dit keer in de vorm van vuurspuwende stalen monsters op rupsen.
Iedereen die in het voorbije half jaar niet blind of doof was geweest of op
planeet mars had gewoond, had het onafwendbare voelen aankomen. De Pruis had
het nog maar een keer op ons gemunt. We dachten dat de koning, de regering en
ook wij, ons voldoende gedeisd hadden gehouden, koest in ons hol waren
gekropen, niemand op de tenen hadden getrapt en niets hadden misdaan, maar dat
viel anders uit. Verschillende uren na de lage, laffe overval door de troepen
van zijn oorlogszuchtig land, overhandigde de al even laffe Duitse ambassadeur
te Brussel a/d Zenne onze regering een langdradig memorandum, waarin de valse
houding van het Grossdeutsche Reich werd toegelicht en goedgepraat:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Vanaf de
eerste dag van de oorlog liet naast het geknal van de luchtafweer het gebulder
van de veldartillerie zich horen, eerst ver weg aan het Albertkanaal, gelijkend
op het gestommel van een ongevaarlijke donderbui, allengs dichterbij tot het
niet verder weg leek dan een eind boven Heist-op-den Berg, nog geen drie
kwartier fietsen. Als er nu nog zijn die durven beweren dat de soldaten van het
Belgische leger in mei 1940 niet hard gevochten hebben, krijgen ze veertig
stokslagen, dan weten zij niet wat het is achttien dagen lang onder het vuur
van zwaar geschut te liggen en al die tijd terug te schieten, van het Albertkanaal
tot aan de Leie en de heel lange aftocht daartussen. De moffen zouden achteraf
zeggen dat wij het er nog zo slecht niet hadden afgebracht, maar niet zo goed als
in 1914, als gold het een competitie op het vlak van dammen of schaken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Marianne was
twee uur vroeger dan anders de koffie aan het opschenken en boterhammen aan het
snijden en smeren met boter en confiture voor hun vijf kinderen. Vier liepen in
de tuin naar de hemel te turen om de eskaders te tellen die uit de hel waren
opgestegen om ons land en zijn mensen te zegenen met een terugkeer naar de
voorhistorie. De kleinste wist niet waar kruipen, hij liep van zijn moeder naar
zijn vader, zou liefst onder bed of onder de rok van Marianne gekropen zijn en
gilde bij elke ontploffing van een luchtafweergranaat hoog daarboven. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Staing van
Steen stond zich te scheren in het washokje voor de spiegel, tussen het wasvat
en het kolenvuur. Hij schoor zich met een schaars als een echte man en zeepte
zich overvloedig en langdurig in. Inzepen was de helft van het werk voor een
goede scheerbeurt en het gaf hem tijd om tot bedaren te komen na zijn vreselijk
ontwaken. De radio die hij van in het washok kon horen, onderbrak voortdurend
de programma’s voor meer nieuws van het front. De veel beter uitgeruste Duitse
troepen liepen onze hopeloos slecht bewapende soldaten onder de voet en lieten
hen weinig andere keuze dan op de loop te gaan, zich over te geven of zich te
laten doorzeven door hun hooggeroemde machinegeweren. Dat werd zo niet gezegd
in de legerberichten, er werd alleen melding gemaakt van een strategische
terugtocht naar nieuwe stellingen. De nieuwslezer kondigde tegelijk aan dat
alle jonge mannen boven de zestien die nog niet in het leger zaten, zich
moesten melden voor de dienst. Daar was de oudste van Staing bij. Het viel op
hem als een loden moeheid. Hij wist wat het front was, wist wat
mitrailleurvuur, artilleriegeschut en lijf-aan-lijf-gevechten konden aanrichten.
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In het hele
land was de toestand als gevolg van de oorlogsomstandigheden zeer gespannen, er
zaten jongens van bij ons in de vuurlinie en ook hier achter het front vreesden
velen voor hun leven. De mensen waren nog moeilijk in de hand te houden, het kleinste
verkeerd begrepen incident kon leiden tot onrust en paniek in het uiterste
geval tot volksgerecht. In die toestand van totale ontreddering die op de
samenleving drukte waren de grenzen van het fatsoen vervaagd, de gemoederen waren
opgehitst en helder denken was er niet meer bij, op enige uitzonderingen na
handelden we op ons instinct. In de algemene opschudding die al maanden lang
het leven ontregelde, konden wij rekenen op een ordebewaarder met grote klasse
en ervaring. Onder zijn toen nog op een hoge hoed lijkende dienstpet, wist hij
het hoofd koel te houden. In vredestijd had Staing altijd zijn werk
voortreffelijk gedaan, hij zou nu ook niet in gebreke blijven. In deze zonnige
maar o zo sombere meidagen van 1940 sloeg het almachtige noodlot toe. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hellebeek en
de omringende dorpen lagen binnen schootsafstand van de IJzeren Muur, de
K-W-linie, aangelegd om de troepen van het Reich op te vangen, te stoppen en
uit te roeien. Met de steun van het Britse expeditieleger dat uit Frankrijk was
opgerukt, moesten de Duitse troepen, enkele kilometers hier vandaan, tot staan
worden gebracht. Zonder zware gevechten kon dat niet lukken, de legerleiding
besliste dat in geen geval de burgerbevolking de troepenverplaatsingen in de
weg mocht lopen en besloot tot verplichte complete ontruiming van het gebied.
De burgemeester liet het bevel tot ontruiming van zijn gemeente uitvoeren door
de veldwachter en zijn helper. Die wisten dat zij niet veel meer konden doen
dan de mensen aanmanen te vertrekken. Hun dienstwapen trekken en wie weigerde
op de vlucht te gaan ter plaatse neerleggen, kwam niet in hen op, daar diende
het standrecht niet voor. De algemene verwarring die in de maanden na de Duitse
inval in Polen nog een beetje binnen de perken was gebleven, verbeterde er niet
op. De ontreddering bij de bevolking kende nu geen grenzen meer en er begonnen
dingen te gebeuren die niet meer gedoogd mochten worden. Opeens ontstond het
beeld van een gemeenschap die zichzelf opblies van angst voor wat ze niet kenden,
aangevreten door de oorlogsverhalen van goed twintig jaar geleden hier en van
een paar jaar geleden uit Spanje, in staat aan te zwellen tot onverhoedse,
tragische daden. Buitenmatig alcoholverbruik en liederlijk gedrag dat daar het
gevolg van was, kon tot verkrachtingen of nog erger leiden en gewetenloze
mannen van verder weg, stonden gereed om misbruik te maken van de toestand en
in te breken in de leegstaande woningen van op de vlucht geslagen bewoners om
te stelen, te plunderen en te vernielen. Staing van Steen stond nu samen met
zijn hulpveldwachter Lomme Vertommen tegenover een heel andere opgave dan
ongevaarlijke lastverkopers op te pakken. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het regiment
tankafweer dat achter de linies in reserve werd gehouden, hield zich gevechtsklaar
met dagelijkse exercities om, mochten ooit Duitse tanks opduiken in de bocht
van de weg die meteen uit te schakelen, als dat kon. Maar had Hitler niet
bekendgemaakt: ‘Gedurende zes jaar heb ik gewerkt aan de heropleving van de
Duitse gewapende macht. Gedurende dit tijdperk zijn meer dan negentig miljard
besteed geworden aan dat werk van heropbouw van ons leger. Het is thans het
best uitgeruste van gans de wereld.’ Daar tegenover stonden onze jongens, die
zich onledig hielden met putten te graven voor hun tankafweergeschut dat zo
zwaar woog dat het met twee man konden worden opgetild.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Om hun werk
ongestoord te kunnen doen hadden Staing en zijn assistent Lomme ervoor gezorgd
dat hun eigen gezin al op weg was naar het veilige en weerbare Frankrijk.
Marianne en de vier jongens pakten zoveel ze konden mee op hun fietsen, de kleinste
zat achterop bij zijn moeder. Ook bij Lomme was zijn vrouw met hun dochtertje
van vier jaar weg op de fiets, zoals zovele honderdduizenden opgejaagden. De
oudste zoon van Staing was dan al vertrokken met de soldatentrein naar een
bestemming in Frankrijk.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De
moeilijkste gevallen waren de landbouwers die buiten de dorpscirkel woonden en
geen blijf wisten met hun vee. Op de boerderij van Flor Casteels die met zijn
gespan gereed stond om te vertrekken, vroeg Staing naar hun zoon Bob, die zich
moest melden voor het leger, zoals zijn eigen oudste zoon had gedaan. Ze hadden
Bob niet gezien, die was vertrokken, waarschijnlijk om gevolg te geven aan zijn
oproepingsbevel. Staing wilde er om wedden dat Bob in werkelijkheid verscholen
zat onder een mijt stro, waarom zou anders het varken in zijn hok zitten wachten
op de hongerdood of stonden de koeien in de stal te loeien om te worden gemolken.
Staing liet begaan, hij had genoeg om zijn oren en kon begrip opbrengen voor
een boer die zonder hulp van Bob zijn vee mee op de vlucht had moeten drijven,
onbegonnen werk. Hij maakte de vergelijking met zijn eigen zoon die wel
vertrokken was, maar liet het zo, hij kon niet anders. “Als de Duitsers hem
vinden en doodschieten moet je niet komen klagen,” zei hij,“ we kennen ze van
veertien-achttien. Als het hun niet aanstaat, zetten ze er tien of twintig
tegen de muur.” Staing had geen tijd om zich verder met Casteels bezig te
houden. Maar later, na de oorlog, zou hij hem wel weten te vinden. Hij hoorde
zijn plicht te doen, als zijn eigen zoon en als iedereen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Om het nog
moeilijker te maken werd Staing voortdurend in beslag genomen door valse spionmeldingen.
De ontreddering werd op de spits gedreven door allerlei geruchten die uit het
niets ontstonden, het was niet uitgesloten dat propagandaminister Goebels er de
hand in had. Achter elke boom of struik en in elk deurportaal kon een spion
verscholen zitten. Iedereen die niet van hier was, op uitzondering van de
soldaten van het Belgische leger, was nu verdacht van spionage. Twee dagen na
het begin van de oorlog, het dorp was al half ontruimd, kwam een wat vreemde
uitziende man door het dorp gewandeld. Vreemd aan hem was eigenlijk alleen een
witte zomerhoed, een panama die ze hier nog niet hadden gezien, en zijn lichte
zomerkledij, wat van hem een verdachte zuiderling maakte. Die had hier niets
verloren en meteen werd groot alarm geslagen, hij was een spion van Hitler, het
stond op zijn gezicht te lezen en men zag het aan zijn manier van doen. Aandachtig
om zich heen kijken en alles in zich opnemen, zonder iets op te schrijven om
zich niet verdacht te maken, ze doorzagen hem. Ze lieten hem een eind lopen in
de brede straat naar de grote weg, bang dat hij zou schieten met de revolver
die hij ongetwijfeld verborgen hield onder zijn loshangende jas. Een achterdochtige
burger nam zijn verantwoordelijkheid op en liep op zoek naar een overste van de
in het dorp ingekwartierde soldaten, die waren gewapend en konden een spion
aan. Kort daarna hield een patrouille de vreemde man tegen en hij kreeg het
bevel van de sergeant: sta of ik schiet. De vreemde man draaide zich verstomd
om. Handen omhoog, riep de sergeant. De man gehoorzaamde meteen, niet bang, een
tikkeltje zenuwachtig glimlachend. De mannen en ook vrouwen, nu opeens moedig,
liepen op de gevangene toe. Een begon aan zijn jas te trekken, een andere gaf
hem een vuistslag in het gezicht. Zijn neus begon te bloeden en de man keek hen
verbaasd en nu wel bang aan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Laat hem niet lopen, krijste een hysterische vrouw en meteen
trokken twee drie mannen de spion tegen de grond en gaven hem enkele trappen.
Op dat ogenblik kwam Staing de garde opdagen. Hij had de herrie gehoord, zag
wat er aan de hand was en joeg iedereen opzij. Tot de soldaten snauwde hij: “Jullie
staan er op toe te zien en doen niets.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Hang hem
op, hij is een spion! Hij verstaat geen Vlaams, dat zegt genoeg,” werd er geroepen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Staing trok
zijn revolver, hielp de man overeind en onder bedreiging van zijn wapen voerde
hij hem mee naar het gemeentehuis. Hij besteeg zijn fiets en liet de gevangene
voor hem uitlopen. Een kleine groep luidruchtige Hellebekenaren volgde op korte
afstand. De burgemeester was nog op zijn post. Staing liep met zijn gevangene
naar de kamer van de burgemeester, borg zijn pistool in de holster en deed een
gebaar naar de man dat hij mocht gaan zitten. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wie is
dat,” vroeg de burgemeester.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Een
wandelaar die is lastig gevallen door ons dapper volk,” zei Staing. “Ik heb hem
uit hun handen moeten halen, het scheelde niet veel of ze waren hem aan het
opknopen. En de patrouille die hem gepakt heeft stak er geen hand naar uit.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Begrijpelijk
in onzekere tijden,” zei de burgemeester, “ze vertrouwen hun eigen broer niet
meer. Maar volksgerecht kunnen wij niet toelaten. Dat is voor de bolsjewieken.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“En de
nazi’s,” zei Staing.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Buiten klonk
het luide geroep van een groter geworden groep dorpelingen, aangevuld door een
stuk of wat soldaten. “Schiet hem af, de vuile spion,” krijste een vrouw er
bovenuit kwam. Staing kende haar, hij zou er maar liefst niets over zeggen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ben jij een
spion,” vroeg de burgemeester.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De man ging
in de binnenzak van zijn gescheurde jas en toonde een kaart, zijn bewijs dat
hij een journalist was van een Franstalige Belgische krant die kwam zien hoe
het in Vlaanderen gesteld was zo kort achter de K-W-linie. Er stond de burgemeester
niets anders te doen dan de toeloop vanaf de pui van het gemeentehuis toe te
spreken, de toehoorders te bedanken voor hun oplettendheid, maar nee, het was
geen spion. De volgende die we te pakken krijgen misschien wel, zei hij. Dat
was bedoeld als humor en het hielp. Onverdraagzaamheid en vreemdelingenhaat bestonden
al van de voor de oorlog, ook onder de als vreedzaam en minzaam aangeschreven
Brabanders uit Hellebeek. Als de noodtoestand en het zelfbehoud ons ego aan flarden
slaan is de mens zichzelf niet meer. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De
burgemeester en Staing begeleidden de journalist naar zijn auto die hij bij het
station had geparkeerd. Ze bespraken de toestand. “Wat gaat u schrijven, dat de
Vlamingen nog een wilde volkstam zijn? Dat kennen we zo een beetje.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik schrijf
alleen over de paniektoestand,” zei de man, “die heerst er bij ons even goed.
En vergeet niet dat wij in Wallonië een sterke man hebben die Hitler erg genegen
is, met die zijn we nog niet thuis. Tegenover Degrelle zijn jullie nationalisten
koorknapen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Staing kon
niet nalaten van te antwoorden: “Er is nog een verschil met ons, als ik het zo
zeggen mag. Degrelle is een pure fascist, onze flaminganten vechten voor hun
recht, voor hun taal.” Wat Staing niet wist was dat militante Vlaamse leiders
in Frankrijk zonder vorm van proces werden terechtgesteld, met andere woorden
vermoord.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Staing had
zijn deel van het werk om de mensen tot evacueren te dwingen erop zitten, Lomme
moest de rest van de gemeente maar doen. Hij bleef in het centrum, om eigen
mensen en toevallig verdwaalden te beschermen, gedomme. Hij voelde dat er
onheil in de lucht hing, hij kon hier niet gemist worden, hier waren de winkels,
volgepropt met koopwaar, de huizen van de rijke middenstand en bemiddelden,
hier maakte de gelegenheid de dief. Per fiets reed hij met een waakzaam oog
door de dorpsstraten, tot op de Grote Steenweg en langs een andere weg weer
terug. Tegenover de kerk, op de hoek van de smalle weg naar de Grote Steenweg,
stond een soldaat voor de winkel van Kamiel Liebaert. Lomme vond dat meteen verdacht
en hij ging erop af, fiets aan de hand. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wat scheelt er, jongen,” vroeg hij, “moet je niet bij je eenheid
zijn?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik ben
vrij, ik heb 24 uur wacht geklopt.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Staing hoorde
geluid binnen de winkel. “Wat gebeurt hier,” vroeg hij en dan zag hij dat de
deur van de winkel geforceerd was. “Opzij,” bulderde Staing en trok zijn wapen.
“Jij staat hier godverdomme op wacht terwijl je kameraden de winkel aan het
plunderen zijn.” Hij trok de deur open en zag twee soldaten een kartonnen doos
gevuld met koperen kranen openmaken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Buiten,”
riep Staing, “buiten en je mag van geluk spreken dat ik jullie hier niet ter
plaatse neerschiet. Ik heb het recht plunderaars neer te knallen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Dat recht
had Staing inderdaad onder de staat van beleg. Hij zag wit van woede, zijn
pistool beefde in zijn hand maar hij haalde de trekker niet over, hij had in
zijn leven al genoeg mensen naar de andere wereld geholpen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Maak dat je
wegkomt,” zei hij nog, met trillende stem, “als ik een rapport opmaak kom je
voor de krijgsraad.” Daarmee was het voorval wel voorbij maar het bleef aan
zijn ribben plakken. Zou hij gedurfd hebben zijn bedreiging uit te voeren ingeval
hij het drietal opnieuw op diefstal betrapte? Waren een krat gestolen kranen of
een wc-bril een mensenleven waard? Neen, natuurlijk niet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Straks zou
hij nog eens langs de Langelaar fietsen, daar woonden de meeste arme mensen
zonder eigen vervoer, die moesten te voet op de vlucht, hooguit met een
zelfgemaakt handkarretje of een afgedankte kinderwagen om wat ondergoed,
toiletgerief en proviand in te stoppen. Maar eerst even naar huis, voor een hap
brood, een slok koffie en een half uurtje rust, hij voelde zijn benen niet meer
van vermoeidheid. Thuis viel de kilte en stilte van het lege huis op hem als
een deken die op de koude zolder had gelegen. Nog een paar dagen moest hij op
zijn post blijven, zo lang zou het nog duren voor het dorp was ontruimd op
uitzondering van de koppige eenzaat die zich achter hoek of kant of in het
Broek zou verschuilen, maar hij had geen zin achter hen aan te zitten,
misschien hadden ze wel gelijk van te blijven. Maar hij bleef zeker niet, hij
miste zijn gezinsleden nu al en ze waren nog geen 24 uur geleden vertrokken. Als
hen maar niets overkomen was want de Duitse luftwaffe zag op geen salvo min of
meer, die bestookte alles wat bewoog, militaire colonnes en vluchtelingenstromen.
Het was waar, die mengden zich door elkaar en van hoog boven was het
onderscheid moeilijk te maken en als de gevechtsvliegers het wel zagen was het
te laat, dan hadden ze de knop al ingedrukt. Samen met de tweede oudste had hij
een vluchtweg uitgestippeld langs waar hij hen zou proberen in te halen. Het
zou een karwei worden, zijn volk terug te vinden tussen de intussen miljoenen
vluchtelingen die in de richting van het nog gastvrije Frankrijk strompelden. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij zette de
koude koffiekan op het butagasstel, stak de vlam aan en opeens rinkelde de
telefoon. Ambtshalve had hij een telefoon, een van de twintig à vijfentwintig
inwoners van Hellebeek die de spreekdraad in huis hadden gehaald. Hij haatte de
rustverstoorder maar kon hem niet buitengooien, een garde moest dag en nacht
ter beschikking blijven, net als een plattelandsdokter. Hij haakte af. Het was
de burgemeester die met paniekerige stem in de hoorn schreeuwde dat hij
onmiddellijk naar het dorp moest komen, er was een parachutist neergekomen in
de grote tuin achter het witte herenhuis rechtover de kerk. Dit keer was het
geen vals alarm. Er was al een gewapende patrouille van het regiment tankafweer
in de tuin op zoek naar de gevaarlijke vijand. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dat is
soldatenwerk,” bromde Staing, “ik kom eraan, om het volk op afstand te houden.”
Hij draaide de gasvlam uit, deed de huisdeur op slot en sprong op zijn fiets,
ervan overtuigd dat de burgemeester er maar op los lalde, aangeslagen door paniek
zoals de rest van Europa. Hij had er een eigen mening over, de spionnen waren
populair, maar afin, een valscherm, zo sterk kon hun verbeelding toch niet op
hol slaan, en hij reed met versnelde tred naar het dorp. Wat kon hij anders
doen, elke paniekmelding moest hij onderzoeken, daar was hij voor.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij reed het
smalle wegje in tot bij de bakstenen omheiningmuur die de dichtbegroeide tuin
van de buitenwereld afsloot. Op veilige afstand stond een groepje mensen,
oudere mannen, vrouwen en kinderen angstig te kijken naar de muur, waar een
tiental soldaten met het geweer in aanslag de muur bewaakten. Mocht de Duitse
spion het in de horens krijgen over de muur te klauteren om zo aan de
patrouille te ontsnappen, dan was hij er geweest. Binnen in de tuin werd nog
niet geschoten, waarschijnlijk hadden ze de man nog niet in het vizier. Waar
zijn valscherm gebleven was, was evenmin duidelijk. Staing vroeg het nog aan de
omstanders of iemand het valscherm echt had zien naar beneden komen. Was het
geen ballonnetje dat een kind had laten ontsnappen. Er waren geen ballonnetjes
meer, de kermis was afgebroken, de autoscooter opgeborgen tot na de oorlog en
de kermisgasten waren op de vlucht, zoals bijna iedereen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Staing liep
op de soldaten toe, zo goed als overtuigd dat er weer geen spion te melden
viel, wat zou die hier in volle dag op zijn eentje in godsnaam komen doen, het
kon hooguit een neergehaalde vlieger zijn die zich per valscherm had gered en
al blij mocht zijn dat hij het er levend had van afgebracht, zonder hier op
zijn eentje oorlog te komen voeren.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij sprak de
sergeant aan en vroeg hem ook of hij of iemand van zijn mannen de parachute
hadden zien neerkomen, precies in een grote tuin die begroeid was als een wildernis,
dat zou moeten lukken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“De
burgemeester heeft ons opgeroepen, ik heb zes man in de tuin gestuurd, ze
liggen gereed met een machinegeweer om de spion neer te leggen als hij uit de
struiken komt,” zei de sergeant.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Kunnen ze
hem niet proberen krijgsgevangen te nemen, hij is ook maar een mens,” zei
Staing, “alleen kan hij niets doen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Een mens?
Een Duitser? Een spion? Die worden ter plaatse neergeschoten, daar heeft
niemand medelijden mee,” zei de sergeant.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Nee,
niemand,” zei Staing, “we zullen dat zaakje hier eens even oplossen, til mij op
dat ik over de muur kan kijken, als ik hem zie kan ik roepen dat hij zich moet
overgeven.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De sergeant
gaf twee soldaten opdracht Staing op te tillen. Lomme de assistent die er was
bijgekomen, stond er hoofdschuddend op te zien, dat kon nergens goed voor zijn.
Staing trok zijn pistool en hield het met een hand omhoog. Een soldaat ging met
zijn rug tegen de muur staan en hield zijn ineengestrengelde handen voor zijn
buik. Staing zette een voet op die handen, de andere soldaat duwde hem onder
zijn achterste omhoog. Staing greep met een hand de bovenrand van de muur, met
zijn andere hand hield hij zijn pistool vast. Hij kwam met zijn hoofd boven de
muur uit, niet hoog genoeg om de vijand te zien en met zijn wapen te bedreigen.
”Iets hoger,” zei hij. De twee soldaten grepen zijn beide voeten en benen en
tilden hem zo hoog dat hij tot zijn middel boven de muur uitkwam. Toen liep het
fout.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik zie geen
spion,” zei Staing, “het zal wel weer paniek zijn geweest.” Plots ratelde het
machinegeweer van de Belgische soldaten die in het park in stelling lagen. Ze
misten hun doel niet, er lagen een paar uitstekende schutters achter de mitrailleur.
Het bloed spatte op de hoofden en schouders van de twee soldaten die Staing
omhoog hielden. Ze lieten hem zakken en zagen hoe de dappere garde zo goed als
in twee was geschoten. Ze hadden meteen hun bekomst van de oorlog en hadden nog
geen front gezien. Staing wel, maar dat was meer dan twintig jaar geleden en nu
lag hij daar op de grond, aan stukken geschoten. Lomme, meer zijn vriend dan
zijn ondergeschikte, begon te snikken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Wat er van
is, Hellebeek had zijn oorlogsheld, waarschijnlijk niet de eerste want aan het
Albertkanaal lagen nog jongens van bij ons hun leven in te zetten en dood te
bloeden voor het geliefde vaderland, voor vorst, voor vrijheid en voor recht
maar vooral omdat ze er niet onderuit konden met de gendarmen die hen in de rug
dekten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Achteraf
bleek dat er nooit een Duitse parachutist in de tuin verscholen had gezeten,
dan hadden ze jaren later zijn geraamte moeten vinden of een half vergane valscherm,
toen de tuin werd ontbost en omgewoeld om er appartementen op te bouwen. Staing
ligt begraven op het ereperk van de oud-strijders 1914-18, onder een gewone
standaardzerk, aan een gedenksteen is nooit gedacht.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-10126591886417757162017-07-21T09:54:00.000-07:002017-07-21T09:54:29.690-07:0027. MISTER HONDERD TON<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; mso-bidi-font-weight: bold;">MISTER HONDERD TON<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Samen met
Lodewijk Vercammen, beter bekend als Kozze de smid, had Victor Goethals een
afspraak met meneer Yvan Aerts die hij enkel kende van ziens en zo zaten ze met
enige spanning op de bezoeker te wachten. Goethals zag Aerts af en toe in café <i>De Statie</i> en café <i>De Ark</i>, waar die op vrijdagmiddagen regelmatig de werkweek kwam
afronden met een half dozijn glazen bier en een spelletje kaart, in het gezelschap
van kameraden van de Metaalbouw <i>Tombeur</i>
uit het industriepark. Aerts was niet geboortig van hier, hij was mee afgezakt
uit Mechelen, in het jaar dat <i>Tombeur</i>
bij gebrek aan ruimte op de plaats waar hij toen zat naar het bedrijvenpark van
Hellebeek was verhuisd, om te kunnen groeien. Hij wist dat Aerts hoger stond
dan gewone werkman maar wat zijn functie precies was wist hij niet en hij had
er ook nooit naar gevraagd. Hij had wel gehoord van moeilijkheden die zich bij <i>Tombeur </i>hadden voorgedaan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Sinds Sander
Molenaars het dagelijkse bestuur van het OCMW had overgenomen van carotte
trekker Van Horenbeeck en hoofdverpleegster Emily Bosmans de zeilen had
gelicht, beschikte schrijfklerk Victor Goethals opeens over veel meer vrije
tijd, in die zin dat hij ’s avonds bijna nooit meer overuren hoefde te kloppen.
Zo goed als alle administratieve aangelegenheden werden door Molenaars zelf
opgelost of afgevoerd, Emily was er niet meer om de puntjes op de i te zetten
wat het eten en de dienstregeling van rustoord Zilverschoon betrof en de nieuwe
hoofdverpleegster was nog niet ontdooid. Om zich met iets bezig te houden en
als uitvlucht om niet op het land te moeten werken bij zijn vrouw Louise, nu de
boerin, en de schoonouders die niet konden ophouden met boeren, had Goethals
bij het OCMW min of meer een stap teruggezet en als bijverdienste zijn vroeger
vak, dat van boekhouder waar hij vol tegenzin van was weggelopen, weer
opgepakt. Enkele zelfstandige handelaren en ambachtslieden van Hellebeek hadden
hem gevraagd hun boekhouding op orde te houden en hij, weekhartig als hij was,
had ja gezegd. Hij had daarvoor de voorkamer in het huis van zijn pleegouders,
Ida en Mane Goethals, ingericht als kantoor om ongestoord zijn bijverdienste te
kunnen beoefenen, wat erop wees dat hij zich aangetrokken voelde door dat soort
werk, bittere nasmaak of niet. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De bezoeker
kwam goed op tijd. Gevolgd door een vrouw, zijn eega zo bleek, trad Yvan Aerts
het kantoor van Goethals binnen. Yvan was een reus van een meter
tweeënnegentig, woog honderd en twintig kilo, torste een vierkante kop die hij
zelf uit beukenhout leek te hebben gehakt, had uitspringende wenkbrauwbogen en
een heel hoog voorhoofd met terugtrekkende haarlijn, alsof hij een helm van het
Duitse leger droeg, pal boven de dunne, rechte streep van zijn strenge mond een
neus als een winkelhaak gezaagd uit een dikke plank, iemand waar niet mee te
lachen viel en die moeiteloos een peloton rekruten de vuurlinie in zou kunnen
jagen. Olga was een vrouwtje van amper een meter zestig, een combinatie die
volgens paleontologen heel gewoon was in de tijd van de oermens. Ze had een
niet onaantrekkelijke vranke snoet, gaf niet de indruk dat ze zich achter haar
beuk zou willen verschuilen en ze was voorzien van de nodige attributen om
kinderen te baren en te zogen. Ze zagen er alle twee vijfenvijftig en strijdlustig
uit.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Yvan Aerts
en mijn vrouw Olga,” stelde de reus hun beiden voor.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“De Beer,
Olga de Beer,” zei de kleine vrouw.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ga zitten
en wat kan ik voor jullie doen,” vroeg Victor.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“U moet ons
helpen te halen waar wij recht op hebben en tegelijk een winstgevend bedrijf
uit de grond te stampen,” zei Yvan Aerts.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wij hebben
de nodige documenten bij ons,” zei Olga, klopte op de aktetas die ze bij zich
droeg en fronste haar voorhoofd. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Over wat
hebben jullie het,” vroeg Goethals die zich niet aan dergelijke inleiding had
verwacht.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik heb hier
een tas vol papieren, u als specialist moet uitmaken hoe wij daarmee meneer
Tombeur met een koude hand aan zijn kloten kunnen tasten," zei Olga,
onverwacht vulgair voor een vrouwtje van haar grootte.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Recht doen
gelden maakt geen deel uit van mijn programma, daar moeten jullie bij de
commissaris voor zijn of bij een advocaat,” zei Goethals, “waar gaat het om?” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Tombeur
heeft ons bestolen en wij gaan ons niet laten doen. Yvan doe je verhaal,” beval
vrouwtje Olga, “dan zal meneer Goethals de zaak wel anders bekijken.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik
luister,” zei Victor, “ik heb de zaak nog niet bekeken en ik mag aannemen dat
Kozze mee mag luisteren, waarom is hij er anders bij gevraagd.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Yvan Aerts
begon zijn verhaal. Jaren voordat Tombeur met zijn onderneming naar het industrieterrein
van Hellebeek was verhuisd om daar tot volle ontplooiing te komen, was Leonard
Tombeur en Zoon NV - Metaalbouw - een ambachtelijk bedrijf geweest in een oude
broodbakkerij in het centrum van Mechelen. Yvan zelf was een van de eerste
werknemers, als zestienjarige groen van de vakschool als metaalbewerkerleerjongen
begonnen bij Leonard Tombeur, de vader van Pierre, die later in het bedrijf
stapte, de leiding van zijn vader overnam en de zaak stuwde naar de hoogste
toppen, hoed af voor wat hij had verwezenlijkt. In de tijd van het
ambachtelijke gedoe van de oude baas Leonard stonden ze met niet meer dan tien,
twaalf man in het oude gebouw en maakten metalen dakstoelen voor garages en
opslagplaatsen, rolpoorten en metalen geraamtes voor fabrieksgebouwen. De
kwaliteit was aanzienlijk, zoniet zeer goed, maar heel hoge en lange stukken
konden ze niet maken omdat de hal te klein was en de straat te smal zodat grote
gevaartes er niet in konden zwenken. De oude baas hield strak de hand aan zijn
werkvolk, onder de duim als in de goede, oude tijd, daar was niets mis mee en
Yvan had er geen problemen mee gehad die traditie verder zetten. Van op afstand
wist de oude baas de rook ontstaan bij het lassen te onderscheiden van
sigarettenrook en bovendien kon hij niet verdragen dat werklieden met lege
handen van hun plaats naar een andere plaats liepen. Het gevolg was, dat om de
baas niet nodeloos te ergeren, elke werkman een van de schroothoop opgeraapt
stuk ijzer bij de hand had om het op zijn schouder mee te dragen als hij ging
pissen of een andere behoefte doen. Die degelijke toestanden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het ging een
lang verhaal worden als Yvan er dat soort bijzonderheden bij betrok, en van de
hak op de tak bleef springen, maar Goethals liet hem begaan, hij had tijd en
misschien zat er stof in voor een verhaal als hij ooit aan verhalenschrijven,
zijn jongensdroom, toekwam. Aerts ging verder.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Tegen de
tijd dat Tombeur twintig man in dienst had om het werk gedaan te krijgen en er
een allround boekhouder kon op nahouden, had Yvan zich opgewerkt tot
meestergast. Hij was niet alleen een goede vakman, hij was een geboren
organisator, alziend en met een sterk karakter om de werklieden in toom te
houden en aan te porren, om het werk te verdelen en de productie te keuren op
kwaliteit. Hij was goud waard voor de oude baas, die graag zag hoe zijn
meestergast de kudde in bedwang hield met zijn ogen om niet te zeggen met zijn
neus, als een degelijke sergeant-majoor inderdaad.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Nadat Pierre
zijn vader was opgevolgd zou de wereld van de metaalconstructie spoedig
ondervinden wie hij tegen zich in het ijzer had. Pierre was afgestudeerd als
industrieel ingenieur en erfelijk bevoordeeld stond hij boven Yvan, hoewel hij
praktisch geen fluit kende van lassen, klinken of boutverbindingen, wat hem
trouwens niet hinderde. Pierre had meer belangstelling voor de expansie van het
familiebedrijf, grotere orders binnenhalen en meer verdienen was het doel, hij
was een as in zaken doen en Metaalconstructie <i>Tombeur</i> moest en zou groot worden. Onder zijn beleid nam het
bedrijf in korte tijd een hoge vlucht. De boel raakte gekneld in de oude
gebouwen, barstte uit zijn voegen, er moest worden uitgekeken naar ruimte, het
werd kiezen of delen, groeien of verdwijnen, levensruimte of verschrompelen en
het industrieterrein van Hellebeek was een goede keuze voor een nieuwe
vestiging om tot volle wasdom te komen. Tombeur had met eigen volk een grote
hal gebouwd, noodzakelijk om zijn plaats te kunnen innemen tussen de groten in
de aparte wereld van de metaalconstructie. Het land beleefde een
hoogconjunctuur als nooit eerder, er was werk in overvloed voor iedereen en
gastarbeiders werden aangetrokken om het zware en gevaarlijke werk mee te
helpen verzetten. Pierre speelde het klaar om zijn deel van het grote aanbod
binnen te rijven en het regende opdrachten. Steeds groter tonnenmaat stalen
balken en zware plaat gingen onder de zagen, snijbranders, hamers, plooibanken,
klinkhamers en lasaut</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">ten om tot gebinten, bruggen, gasketels, kraaktorens, stalen geraamtes
en dakstoelen van elektriciteitscentrales en staalfabrieken te worden omgetoverd,
toveren was het juiste woord voor wat ze daar klaarspeelden. Zware loopkranen
en steeds zwaardere hijswerktuigen hadden de plaats ingenomen van handtakels en
spierkracht, de heftrucks werden mastodonten met vijftig en meer ton hefvermogen
en er was veel meer gevloek en getier dan vroeger, dat kwam erbij, dat hoorde
erbij. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Met veertig
werklieden waren ze van de overbevolkte werkplaats overgeplant in de
mammoethal. Gewoon van in een kleine ruimte te werken liepen de veertig man, de
oorspronkelijke kern, aanvankelijk verloren en vulden maar een hoek van het kolossale
gebouw, dicht bij elkaar omdat werklieden zonder elkaars steun verloren zijn.
De hal leek tien keer te groot, maar dat bleef niet duren. Yvan Aerts, die de
veertig werklieden met gemak de baas kon, kreeg er opeens tweehonderd onder
zijn gezag in een hal zo groot als een half voetbalveld. Hoe moest iemand met
een opleiding van eenvoudig metaalbewerker het aan boord leggen om opeens vijf
keer meer mensen naar hem te doen luisteren? Volstond het te blijven afgaan op
gevoel, ervaring, aanleg, gezag en harder werken, altijd maar harder werken?
Ja, dat volstond, daar twijfelde Aerts geen ogenblik aan, hij zelf vond dat
geen overweging waard, anderen deden dat in zijn plaats.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De jonge
baas schrok er niet voor terug de moeilijkste opdrachten binnen te rijven,
moeilijkheden waren er om te worden opgelost, had hij zwaardere machines of
transporten nodig dan kocht hij ze of huurde ze en Yvan Aerts volgde mee in het
hoge tempo, ervan overtuigd dat de outillage van de werkplaats, zijn ploeg
werklieden en vooral hij zelf sterk en ervaren genoeg waren om de constructie
te aanvaarden van gelaste kraanbalken zo lang als de hele werkplaats, enorme
stukken, nooit geziene verwezenlijkingen. Er moest altijd opnieuw volk worden
aangenomen, bekwame lassers, monteurs en sjouwers. Waar Aerts vroeger met zijn
stentorstem over veertig man kon brullen als een Britse sergeant-majoor kreeg
hij nu toezicht over een ruimte als een sportpaleis, waar niet veertig goed opgeleide
werkers blindelings wisten wat hen te doen stond, maar honderden nieuwe
arbeiders moesten afgericht worden tot goed en stipt presteren, hij moest
brigadiers aanstellen die zijn gezag overdroegen op de stielmannen en
werklieden, er mocht niets mislopen. Aerts groeide als het ware met het bedrijf
mee, in geestkracht wel te verstaan, lichamelijk was hij volgroeid, daar viel niets
op aan te merken. Zes maanden na de verhuizing zaten ze met tweehonderd man, en
hij bleef de toestand beheersen. Hij was een geboren organisator, niet iemand
die in een boek over de organisatieleer had gelezen en op het terrein niet eens
de beginselen kon toepassen. Nog een jaar later stonden ze al met vierhonderd
mensen bouwstaal te verwerken, het mochten er zeshonderd worden of duizend, dan
zich maar een roeptoeter aanschaffen. Hij zou de ingenieurs met hun air en hun
wetenschappelijk gedoe eens willen zien die een atelier van het formaat <i>Tombeur</i> op hun eentje draaiende hielden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<i><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Tombeur </span></i><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">verwierf naam en faam in het hele land en het
orderboek bulkte van de prestigieuze opdrachten. Er werd nog meer volk
aangeworven. Yvan stond nu in een ontzaglijke ruimte die hij met moeite kon
overzien en een moeilijk in bedwang te houden leger van werklieden, maar de
reuzentaak om dat te doen was voor hem weggelegd, hij liet daar geen twijfel
over bestaan tegenover meneer Tombeur, intussen bijgestaan door onderdirecteurs
die probeerden Yvan opzij te zetten maar Pierre Tombeur behield alsnog het
volste vertrouwen in Aerts, die bleef de toestand meester, hij was een geboren
leider, dat iemand dat eens durfde te betwijfelen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Vernuftig
als hij was had Yvan tegen een muur van de grote hal, drie meter boven de
begane grond, een hok van glas en metaal, drie meter bij zes, laten monteren,
een orkestbak als het ware. Van daar dirigeerde hij de troepen daar beneden. De
herrie in de hal klonk als een muziekstuk van Gioacchino ‘crescendo’ Rossini,
steeds sneller en sneller, de onweerstaanbare neiging uitlokkend om de maat te
slaan, in een hand de dirigeerstok, in de andere hand een zweep, om harmonie en
maat te brengen in het gebeier van voorhamers op stalen caissons als
klankkasten, het gesjirp van slijpschijven op nog warme lasnaden, het brommen
van branders en lasapparaten, het gehijg van kranen en vorkheftrucks, het
geschreeuw van de voormannen, de klank van het industriële hooglied. De arbeiders
wisten dat hij met een sterke kijker de verste uithoeken van de hal naar zich
toetrok. De kijker was een nieuwjaarsgeschenk van de baas, gekocht in de
Amerikaanse stock om zeker te zijn van de kwaliteit, een van zijn middelen om
het werkvolk negen uur per dag en meer, te doen draaien als, ja als wat, tollen
was al zoveel gebruikt, als Turkse derwisjen was ook goed.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Atelierchef
Yvan leefde voor Metaalbouw <i>Tombeur </i>NV
op een dieet van ijzervijlsel, emulsieolie en laslucht, zijn hoger streven,
zijn ideaal, was produceren. Honderd ton bewerkt constructiestaal per dag moest
hij buiten de fabriekspoorten zien te krijgen, dat had de baas met zoveel
woorden gezegd bij gelegenheid van zijn toespraak op het feest van Sint-Elooi,
dan kwam de firma er bovenop en kon ze de concurrentie wegdrukken. Die honderd
ton hield hij vol sinds die één december, de heilige dag voor alle smeden en
metaalbewerkers. Dag na dag rolden de vrachtwagens van Tombeur van onder de
laadportieken naar bestemmingen in het hele land, zelfs naar Duitsland, de
meesters van de staalbouw, om de bouwplaatsen te voorzien van constructiestaal,
dikwijls nog nat van de menie. De elektriciteitscentrales, de autofabrieken, de
cokesovens, de petroleumraffinaderijen, de staalfabrieken zelf, de stalen
bruggen die het land moest slaan over waterlopen en autowegen voor het zware
verkeer om de economie overeind houden en tot bloei brengen, kregen hun stalen
bogen en leggers precies op tijd. Wie stond daar voor in? Hij en de
staalbouwers van <i>Tombeur</i>, mannen van
staal. Die honderd ton had hem zijn bijnaam gegeven, hij heette Yvan, het had
Yvan de verschrikkelijke kunnen zijn maar iedereen noemde hem Honderd Ton.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Toen de baas
zijn beroemde uitspraak deed, keek hij naar Honderd Ton, niet in zijn richting
maar naar hem met oogcontact, alsof hij alleen op hem kon rekenen, van hem
afhing, hem de verantwoordelijkheid schonk. Aan hem, die in de eerste stelling
stond en tegen de traagheid en tegendraadsheid in van ingenieurs en tekenaars,
directeurs en onderdirecteurs, die er intussen in aantallen gekomen waren om elkaar
voor de voeten te lopen, elke dag die honderd ton moest zien buiten te krijgen,
soms wat minder, meestal meer, een goed positief gemiddelde. Zoals die keer,
toen die oneindig lange en zware balk vertrok en mensen van de televisie zijn
komen opnemen. Speciaal gehuurde autokranen moesten de balk van zware gelaste
plaat centimeter voor centimeter uit de hal slepen, voorzichtig en precies
zoals sleepboten die enorme trekschuiten door de sluizen van het Suez-kanaal
loodsen. De eerstgeborene van de serie balken was versierd met vlaggen en
linten. Yvan had zich zo onopvallend mogelijk op de film laten zetten, hij wilde
niet verwaand overkomen en hield zijn hoed in zijn hand, maar per slot van rekening
had hij het leeuwenaandeel in de bouw van die balk, een stuk dat in zijn geheel
honderd ton woog, net op tijd en precies van lengte en dikte, zonder een
afgekeurde lasnaad, in grondkleur gezet, zijn pronkstuk, dat tot glorie van de
werkplaatsen <i>Tombeur</i>, voorzien van de
nodige affiches die trots de naam van de firma droegen, eerst door Hellebeek en
daarna over uitgezochte wegen doorheen het Vlaamse land werd gesleept om een
Waalse staalwalserij van een ruggengraat te voorzien.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Zijn positie
had Yvan Aerts ook welstand gebracht. Dat liep samen. Je kon niet heersen over
vierhonderd man en in een lelijk eendje naar het werk rijden en hij schafte
zich een auto aan zo groot en zo duur als die van baas Tombeur. Hij deed de
baas na in kleding, keuze van restaurants en buitenverblijf aan de kust. Het
paste dat zijn vrouw hem daarin volgde en dat deed ze, zijn beroepsleven was
niet meer helemaal van zijn privé-leven te scheiden. Zijn laatste cent mocht er
aan, maar hij hoorde bij een hogere stand omdat zijn werkkracht, zijn
doorzicht, zijn verstand en zijn talent hem hogerop hadden gebracht, daarin
onderscheidde hij zich van een gewone werkman die initiatief liefst aan iemand
anders liet. Hem niet verkeerd begrijpen, hij was zelf ooit werkman geweest,
hij had nog altijd het diepste respect voor een vakman die in de morgen met
liefde zijn vijl, hamer, ijzerzaag en lastang vastpakte of zijn draaibank
omhelsde, werktuigen met een ziel, wezens met een uitstraling. Werkmensen waren
zijn vrienden, zij begrepen hem, zij deden alles voor hem, zij hadden geen
vakbond nodig om vooruit te komen maar die was onvermijdelijk aanwezig en van
de vakbondsafgevaardigden had hij voormannen, opzichters en vrienden gemaakt en
zo hield ze onder zijn gezag, elk had zijn plaats en rang in de grote loods,
zijn wereld. Zoals gezegd, hij kon organiseren en manipuleren als geen tweede. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het was een
spijtige zaak dat de baas zijn Vlaams bijna geheel in een dialect was weggezakt
en hij zich zo goed als uitsluitend in het Frans uitdrukte. Ze zaten te kort op
Brussel, hij deed veel zaken met klanten uit het zuiden van het land of met
firma’s met een Franstalige directie, zelfs in Vlaanderen hoewel dat wettelijk
niet meer kon. Pierre Tombeur had zijn studies in het Frans gedaan, al wat enig
aanzien had in het land, sprak Frans, hoe men het ook draaide of keerde. Op dat
punt had Yvan achterstand. Was er een receptie om een afgewerkte installatie of
gebouw in te huldigen of werd hij gevraagd op een vergadering om zijn licht op
een technisch probleem te laten schijnen, dan moest hij zich van een vreemde
taal bedienen die hij maar half beheerste, dan voelde hij zich ongelukkig en
klein. Hij zat niet liever dan op zijn troon in de werkplaats, in zijn eigen
kring die hij om zich heen had gesmeed. Daar maakten deel van uit een aantal,
dat op zijn feestjes onder zijn vleugels kropen en naar hem opkeken met open
snavels, vooral wanneer hij erin slaagde een hooggeplaatste tot zelfs de rang
van volksvertegenwoordiger aan zijn tafel te krijgen. Want ook bij politiek
moest men betrokken zijn, al was het maar plaatselijk. Je wist nooit hoe je
door vrienden te maken de firma vooruit kon helpen, door een weg te laten
verbeteren, een verkeerslicht te laten plaatsen of een voetpad te laten
versmallen. Zelfs verkeersborden konden nuttig zijn. Het waren kleinigheden
maar zij hadden hun belang. Alle uiterlijke dingen hebben belang als je
innerlijk geen rijkdom bezit, maar erg is dat niet als je het zelf niet beseft.
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Zijn positie
was zijn leven geworden. Hij had geen kinderen en goed ook, hij zou ze niet de
aandacht hebben kunnen geven waar een kind recht op heeft. Bovendien werkte
zijn vrouw Olga bij Tombeur op kantoor, dat mocht hij niet vergeten te vermelden,
dat had zijn belang. Zij beheerste het Frans behoorlijk en kende wat van
boekhouden en Aerts had het gedaan gekregen dat ze in de boekhouding werkte,
dat had Pierre Tombeur in eigen persoon bevolen, op aandringen van Yvan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Yvan dacht
meer aan zijn werk dan aan wie of wat dan ook. Dat is moeilijk te vatten door
dagjesmensen die hun negen uur op de zaak komen verbrengen in plaats van ze te
beleven. Vooral op kantoor had je van die onbenullen die daar bovenop nog
meenden met een hogere ontwikkeling te moeten blagueren. Werden ze tijdens de
lunchpauze overvallen om een pakbon voor een dringende levering uit te tikken –
bij manier van spreken vergelijkbaar met de bevoorrading van frontsoldaten
zoals in 1944 tijdens de slag van de Ardennen toen de overwinning van de
Amerikaanse troepen afhing van de aanvoer van munitie, materiaal, proviand en
reservetroepen vanuit de haven van Antwerpen – dan was dat een aanslag op hun
recht van een vol uur rust, stel je voor, hij kwam van hen eisen hun krant even
opzij te leggen om drie regels op een blad te tikken. Werkvolk met de
mentaliteit van die bureaulisten zou hij in zijn atelier nooit hebben geduld en
zij veroorloofden zich tien of twintig ton constructiestaal bijna een uur lang
op te houden. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het was
Aerts ter kennis gekomen, een eer pijnlijke ervaring, dat zijn bijnaam Honderd
Ton algemeen verspreid was. De eerste dagen had hij zich daar dood aan geërgerd
en er werkelijk onder geleden, die bijnaam verdiende hij niet, dit was een spotnaam,
met honderd ton bedoelden ze honderd kilo, zijn eigen verdoemenis. Hij gaf het
beste van zichzelf voor het welzijn van elk en iedereen, als hij een bijnaam
verdiende was het iets in de aard van meneer Yvan, Grote Goede Man of als het
niet anders kon Mister Honderd Ton. Hij had gedreigd de eerste die hij zijn
spotnaam hoorde uitspreken op straat te zwieren, hij was razend. Tot hij op een
avond een halve fles whisky had leeggemaakt, samen met baas Pierre Tombeur, die
af en toe in een zwaarmoedige bui verviel en dan nood had aan een kletsavond
met Yvan, om Vlaams te klappen in het dialect van zijn vader en zijn gal over
de franskiljons uit te spuwen. Dan gaf Aerts hem overschot van gelijk, lachte
mee als hij lachte, ook als hij hem ongedwongen Honderd Ton noemde, een soort
erenaam, zei hij, zoals ‘Geus’ of ‘Poeske’ voor een wielrenner die hard en
snijdend kon spurten. Zijn wrok en wrevel slikte hij van dan af in, wat de baas
zei was redelijk, hij ging niet langer gebukt onder zijn bijnaamerenaam, hoe
zwaar die ook mocht wegen, toch spijtig dat hij er niet Mister Honderd Ton van
had gemaakt, maar wie goed had geluisterd had Donderton gehoord en niet Honderd
Ton.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Pas als de
lichten gedoofd waren, ’s avond om zeven uur in de winter, in de zomer gingen
ze niet aan, liet Aerts de conciërge de grote inrijpoort achter zijn rug toezwaaien.
Dan was de slag weer geleverd en, geloof hem vrij, weer gewonnen. De volgende
dag vingen twintig nieuwe kandidaat-arbeidskrachten hun loopbaan aan bij <i>Tombeur</i> Metaalbouw. Hij hoopte stellig
dat er zeker een paar goede elementen bij waren. Yvan hield er een soort
ruilprogramma op na, niet helemaal volgens de wet, maar dat konden ze niet
bewijzen. Hij nam volk aan, liet ze twee drie weken aan de slag en koos de
beste elementen eruit, hij zocht vakbekwame mensen bereid zich in te zetten
voor <i>Tombeur,</i> ware idealisten. De
rest mocht ophoepelen, samen met de voorgangers die niet deugden. Organiseren
was klaar kijken, in de toekomst zien.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Intussen had
de raad van bestuur besloten met <i>Tombeur
Constructie</i> op de beurs te gaan. Er was nieuw kapitaal nodig in het
vooruitzicht van een monsteropdracht in een Arabische oliestaat. <i>Tombeur</i> had een goed bod gedaan en stond
op de short list om de bestelling binnen te halen, daar waren dus grote
investeringen noodzakelijk voor. Yvan Aerts, vooruitziend als altijd, had een
deel van zijn spaarcenten omgezet in aandelen <i>Tombeur</i>, maar was niet zo onvoorzichtig geweest een hypotheek te
nemen op zijn intussen in de dennenbossen van Hellebeek aangekochte villa. Hij
had zijn geld niet alleen belegd met het oog op de voorspelde dividenden bij
een welvarende firma als <i>Tombeur</i>, hij
wilde de baas ook tonen dat hij het volste vertrouwen had in de aandelen van de
NV. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Maar tijden
kunnen veranderen. Hij kreeg van zijn baas te horen dat hij, tot steun van hem,
Yvan, besloten had tot de aanstelling van een ingenieur met een bureau in de
fabricagehal. Het drong door in de hersenen van Aerts dat de bureaucratische en
technische diensten zodanig werden uitgebreid dat ze hem over de kop dreigden
te groeien. Wat nog harder tegenviel en dat had hij vernomen van zijn vrouwtje
Olga die in de boekhouding zat, en wat vast en zeker niet zijn schuld was, was
dat ondanks de volle inzet van zichzelf, de vierhonderd harde werkers en de
dagelijkse portie van honderd ton, de winsten van het bedrijf niet navenant
waren, erger, er was verlies op komst, een onweer dat zich aankondigde. Vroeger
brachten ze fluitend hun constructiestaal aan de man tegen meer dan twintig frank
per kilogram, nu was de prijs ingezakt tot nog geen twaalf en de inkoopprijs
van het bouwstaal was niet in verhouding gedaald. In volle bestuursvergadering,
ten aanzien van de baas en de verenigde hoofden van de technische afdeling, de
verkoopsafdeling, de administratieve en de financiële afdeling verklaarde Aerts
onomwonden dat ze er zich met meer volk en nog harder te werken zouden doorheen
slaan. Wat hij als wederwoord te horen kreeg klonk als een vloek: er kwam een
planbureau met voorcalculatie en nacalculatie om te weten waar ze stonden.
Moderne nieuwlichterij die op een ramp moest uitlopen, dacht Aerts en niemand
die het beter kon weten, maar dat zei hij niet luid, afwachten maar. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Wat het
nieuwe besluit godverdomme ook mocht inhouden, Aerts zat ermee en gauw zou hij
ondervinden wat hem was overkomen: broodroof. Geen week na de
bestuursvergadering kwam een man in burgerpak met daarover een kraakwitte
kantoorjas, de trap naar het glazen hok opgelopen, met een map onder zijn arm.
De man keek om zich heen, zei goedkeurend dat de engelenbak een goede vondst
was, plooide zijn map open op een tafel en vroeg meneer Aerts naar de
uitvoeringstekeningen van opdracht nummer Aff. Honderd zes en vijftig. Aerts, in zijn lange grijze stofjas
vol olie- en roestvlekken, vroeg wat zaken meneer daar mee had. De zaken die ik
daar mee heb, zei de man minzaam, was dat hij vanaf vandaag verantwoordelijk
was voor de productie. Hij stelde zich voor: Geert Verhoeven, ingenieur,
aangesteld als directeur van de plan- en productieafdeling. Het was hoog tijd
dat er een planafdeling kwam, zei hij alsof dat al jaren een grote tekortkoming
was. Aangename kennismaking.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Yvan zag het
aangename van de kennismaking niet in, drukte niettemin de uitgestoken hand
maar had er liever met een grote tang in geknepen. Hij telde de dagen dat Geert
het bij hem boven zou rekken voordat hij op de schopstoel terecht kwam.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het viel
anders uit. Yvan mocht in het glazen hok blijven op voorwaarde dat hij de ander
niet te veel voor de voeten liep. De ingenieur deed niet neerbuigend, hij
waardeerde Aerts voor wat hij had gepresteerd in verhouding tot zijn beperkte
schoolopleiding en maakte gebruik van de diensten van Yvan om zich in te werken
en te achterhalen wat er allemaal verkeerd zou kunnen gelopen zijn. Volgens de
organisatieleer, zei Geert alsof het over een wetenschap van de eerste orde
ging en niet een aangeboren talent, was vierhonderd man leiding geven niet
hetzelfde als tien keer veertig man. Er speelden andere wetten dan gevoel,
vuistregels zijn enkel goed om vaag de windrichting te bepalen. Wat hij daarmee
bedoelde ontging Yvan. Hij had er de wetenschappelijke basis niet voor en wilde
het ook niet weten. Hij zag evenmin het nut in van een nauwkeurige notering van
het aantal werkuren dat aan elk gemaakt onderdeel was gespendeerd. De arbeiders
of hun voormannen op stang jagen en tijd doen verliezen door ze zelf hun uren
in kolommetjes te doen opschrijven voor de statistiek, dat was verspilling van
kostbare tijd, van papier en van potloden, maar hij durfde het niet aan zijn
mannetjes aan te zetten om met de formulieren naar het kleinste kamertje te
gaan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Er volgden
nog meer verrassingen. Na welgeteld een maand tijdmeting kregen de voormannen
gelijk met de uitvoeringstekening van het te maken stuk, een uurbudget en een
materiaalbudget, een begrip waar Aerts nog nooit van zijn leven had van gehoord,
zeker niet in verband met staalconstructie. De opdracht bestond erin om met een
vooraf bepaalde hoeveelheid constructiestaal binnen een vooraf bepaald aantal
uren een stuk af te werken, de enige manier om onder de marktprijs te blijven.
En de klap op de vuurpijl, om de zaak gezond te maken moesten werknemers
afvloeien. Yvan kreeg de strontopdracht een lijstlijst van honderd man op te
maken. Met dat soort schurfte commissies hield meneer Geert zich niet op, daar
had hij geen tijd voor en hij kende de mensen nog niet goed genoeg.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Yvan schreef
een lijst met één naam, die van hem en ging die persoonlijk neerleggen op het
bureau van Pierre Tombeur, die hem de voorbije weken opvallend had vermeden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Mooi
bedankt om honderd mensen op straat te gooien na al wat zij voor Tombeur hebben
gedaan,” zei Yvan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wat jij
gedaan hebt,” zei Tombeur zonder op te kijken van een blad met cijfers, “is
Tombeur Metaalbouw bijna naar de haaien helpen, op de rand van de afgrond als
jij dat beter begrijpt. Door jouw verwaandheid, namelijk dat je aan
belangrijkheid wint naargelang het aantal personen dat onder je orders staat,
is de winst gezakt tot minder dan tien percent, loopt de concurrentie met de
beste brokken weg, zijn onze aandelen op de beurs gezakt tot een vierde van hun
nominale waarde en kunnen we geen vers kapitaal meer aantrekken. Bovendien is
die grote order voor het Oosten ons door de neus geboord en weet je waardoor, meneer,
omdat wij onze prijzen hebben berekend op jouw manier van werken, met honderd
man te veel, wij zijn nog altijd aan het uitzoeken achter welke hoeken en
kanten zij zich konden wegstoppen om de dag vol te krijgen zonder iets te doen
en zonder dat de chef van het atelier dat zag. Was jij blind heel die tijd?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Van een
godsoordeel gesproken. Yvan Aerts wilde nog opspelen maar de patron deed hem
zwijgen. Hij gaf hem het papier terug met daarop zijn naam. “Ik zal maar doen
dat ik het niet gezien heb anders loop je je ontslagvergoeding nog mis,” zei
hij toegeeflijk, “maar hier is het uit voor jou. Wij hebben het zo geregeld dat
wij de wettelijke ontslagregeling toepassen, er is geen sprake van sluiting van
het bedrijf of van reorganisatie, die wetten zijn niet van toepassing. We
ontslaan gewoon een aantal mensen omdat er niet genoeg werk meer is. Het orderboek
laat te wensen over, we zijn economisch gedwongen tot ontslagen over te gaan,
voor een groot deel jouw schuld. Het ga je goed, je krijgt de papieren van de
boekhouder en het geld komt op je rekening. Je bent trouwens oud genoeg om je
verdiende rust te nemen.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Yvan voelde
aan dat het geen zin had met Pierre te beginnen ruzie maken en vroeg wat er met
zijn vrouw Olga te gebeuren stond. Die mocht met hem mee vertrekken,
onmiddellijk en zes maanden uitbetaald. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Aerts keek
beurtelings naar Goethals en Kozze, haalde diep adem en besloot: “Dus stond ik
op straat, samen met mijn vrouw Olga.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Victor en
Kozze hadden geluisterd naar het epos van Yvan. Een Yvanide, dacht Victor. Beiden
zwegen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Maar we
gaan ons niet laten doen, daarom zijn we hier.” Het was Olga de kleine leeuwin
die het woord nam.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Het OCMW
kan jullie helpen,” zei Goethals, “wij zijn er voor hulpbehoevenden van alle
standen en nationaliteiten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wij zoeken
geen uitkering, we zijn niet arm, wij willen alleen ons recht,” zei Olga, “een
deel van het geld dat hij ten onrechte uit zijn bedrijf gehaald heeft zal hij
mogen afdokken. Yvan heeft hem helpen rijk maken, hij zal ons helpen om opnieuw
van de grond te komen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Kozze de
smid reageerde: “Je komt toch niet om werk vragen bij mij? Ik heb nog geen
genoeg werk voor mijn drie gasten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik ben een
kijkje wezen nemen in je smidse,” zei Olga die nu de baas speelde, “die
werkplaats is net groot genoeg om van voren af aan opnieuw te beginnen zoals de
oude Tombeur in de bakkerij. Met enige investering komen we er, wij weten verdomd
goed hoe het moet, wij hebben onze sporen verdiend.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Naar het
verhaal van Yvan te horen,” zei Kozze maar Olga zag het ironische er niet van
in.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik weet hoe
het moet,” herhaalde ze, “ik heb al een budget opgemaakt voor het eerste jaar.
We hebben goede betrekkingen met veel klanten, ze kennen ons, we mogen op hun
opdrachten rekenen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wacht
even,” zei Kozze de smid, “als ik het goed heb willen jullie van mijn bedrijfje
een superatelier maken? Bedankt, als ik af en toe een hangar voor witloofteelt,
een serre, een luifel en wat balustrades voor een appartementsgebouw kan
leveren ben ik een tevreden en gelukkig ondernemer.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“En waar haal
je het geld vandaan,” vroeg Goethals, “een zaak beginnen kost hopen geld en
jullie hele kapitaal steekt in aandelen van Tombeur die het niet zo goed doet
op de beurs.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“We hebben
andere troeven zoals ik zei,” zei Olga die haar aktetas op tafel legde en er
een stapel papieren uit te voorschijn haalde. “Met deze documenten willen we
van Tombeur genoeg gelden losmaken om van start te kunnen gaan, eerst in het
klein, daarna zullen we zien. Het zit hem zo dat Pierre Tombeur met geld van
zijn Naamloze Vennootschap een villa van meer dan veertig miljoen heeft laten
bouwen aan het Kunstmeer hier in de buurt voor een van de grote directeuren van
een door de staat rechtgehouden kredietgroep, om goedkope staatsleningen te
krijgen en zijn bedrijf van de ondergang te redden.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Daar heb ik
niets mee te maken,” zei Victor, “daarvoor moet je bij de commissaris zijn of
bij de belastingsinspectie. En bewijzen kunnen voorleggen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Die hebben
wij,” zei Olga, “genoeg om Tombeur te doen hoesten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“En wat
hebben jullie daar aan,” vroeg Victor, “firma de fles op en nog driehonderd man
op straat.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Neen,
neen,” zei Olga, “dit is alleen maar de knuppel achter de deur.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Olga bleek
dus geen weggedrukt kneusje dat van achter de boomstam van haar reus van een
vent benauwd de wereld inblikte. Ze was zeer vooruitziend geweest en had zich
terdege ingedekt. Ze had dubbels van alle bezwarende documenten, in hoofdzaak
facturen, waar zij in de boekhouding de hand op kon leggen, mee naar huis
gebracht. Het waren facturen gericht aan de firma <i>Tombeur</i>, maar de materialen waren bestemd voor de villa aan het
meer. Olga en Yvan wisten dat die materialen nooit werden doorberekend aan de
directeur van de kredietgroep. Yvan als chef werkplaats had als taak alle
leveranties te verifiëren en de facturen voor betaling goed te keuren. En hij
had ook een kopie van alle werkopdrachten van buizenfitters en timmerlieden in
dienst van de NV die aan de villa hadden gewerkt. Ze schoof een bundel papieren
in de richting van Goethals. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Fotokopieën,”
zei ze, “van facturen gericht aan de NV <i>Tombeur</i>
maar bestemd voor de villa aan het meer. Yvan heeft alle leveranties voor de
villa geverifieerd en de facturen goedgekeurd voor betaling, we weten dus waar
het om gaat.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wat
verwachten jullie van mij,” vroeg Goethals, “dat ik aanklager speel? Dat kan ik
niet doen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wij vragen
alleen of u ons kunt zeggen of wij Tombeur hiermee achter de veren kunnen
zitten. Hem het leven zuur maken.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Als jullie
je eigen leven maar niet zuur maken. Dit kan onwettige verwerving van bewijsmateriaal
zijn en misbruik van vertrouwen. Wat willen jullie bereiken?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“We willen
dat hij tien miljoen betaalt om ons eigen bedrijf op te starten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“En als hij
dat niet doet, dan ga je ermee naar het gerecht?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Of naar de
pers. Die lusten de schandalen als rauwe kaviaar.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Als jullie
Tombeur voor het gerecht willen slepen krijgen jullie meteen een van de beste
advocaten aan de deur. Die zal jullie ervan overtuigen dat als Tombeur hangt
jullie ook hangen, medeschuldig aan fraude, ongeoorloofd in bezit komen van documenten.”
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dat kan
niet,” zei Olga onthutst. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Op mij moet
je in elk geval niet rekenen,” zei Kozze de smid, ik doe niet mee, ik kom toe
met wat ik heb. Doe dat ook meneer Aerts, je hebt in je leven hard genoeg
gewerkt, zo te horen, pak het ervan. Wacht tot de aandelen van Tombeur weer
stijgen, je hebt een pensioen, een huis, waarschijnlijk een terras en een tuin.
Geniet nog wat van je rust.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Daar kan ik
over nadenken,” zei Yvan Aerts.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik niet,”
zei Olga, “wat voddeventen zijn jullie, een enige kans om een bedrieger, een belastingontduiker
en een dikkop van de staat er van langs te geven en dat schijt in zijn broek.
Kom schat, we vinden wel iemand anders met het nodige culot.” Ze stopte de
papieren weer in haar tas, stond op, deed teken met haar hoofd naar Yvan dat
hij mee moest.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Maar Yvan
Aerts bleef zitten. Schudde neen. “Meneer Goethals heeft gelijk,” zei hij,
“waarom zou hij zich met onze smerige zaken inlaten, we zijn uit op afpersing,
weet je liefje, dat is zo strafbaar als wat dan ook.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Lafaard,”
zei Olga en vertrok alleen, duidelijk uiting gevend aan haar woede.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Yvan bleef
zitten. Hij zuchtte. “Waar ze op uit is,” zei hij, “is Pierre Tombeur te
treffen waar hij gevoelig is, in zijn portemonnee. Ze heeft met hem te doen gehad,
dat was goed voor mij, maar het heeft niet geholpen. Hij heeft haar laten staan
zonder iets. Nu wil ze wraak nemen omdat ze in haar eer is geraakt, en nog van
die flauwe kul. Wat brengt het op?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Kozze
besloot: “Ik heb misschien een plaats voor een bekwame ijzerbewerker. Als hij
bekwaam is honderd kilo te tillen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dat is lang
geleden,” zei Yvan, “ik kan het altijd proberen.” <o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-64278860052805989922017-07-21T09:50:00.001-07:002017-07-21T09:50:17.321-07:0026. DE HEMELFOBIEÊN VAN ONZE MANDARIJN<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; mso-bidi-font-weight: bold;">DE HEMELFOBIËN VAN
ONZE MANDARIN<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Elk dorp
heeft zijn gek, zijn geleerde, zijn lapzwans, zijn hoerenloper, zijn Christus, zijn
Dikke Mie en zijn bezetene,</span><b><span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; font-size: 14.0pt;"> </span></b><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">maar
Hellebeek had daarbij zijn mandarijn, in de persoon van Boris Dicktus, die werd
geplaagd door obsessies zoniet ambities hoger dan de Sint-Rombouts-toren. Hij
noemde zichzelf een sociaal- en wetenschapsfilosoof zonder nadere toelichting
van wat hij daarmee bedoelde en hij had het op zich genomen ons en de aarde van
de totale vernietiging te redden. Hoe hij dat aan boord ging leggen heeft hij
ons nooit verklapt, we zijn het nooit te weten gekomen en het is bij vermoedens
gebleven. Misschien lag het in zijn bedoeling ons en de wereld te redden door
op te roepen tot bidden op massabijeenkomsten zoals Amerikaanse evangelisten
dat voor elkaar krijgen, het kan maar hij is er nooit toe gekomen. Was hij
voornemens een beweging op gang te brengen, de Broederschap van het laatste
oordeel of zoiets? Maar dat heeft hij al evenmin verwezenlijkt, onder meer
omdat hij zo diep in de put heeft gezeten dat hij op het randje van de waanzin
heeft gestaan. Constant Michiels, alias de venijnige dagbladschrijver Lucien
Terpentijn, heeft er een keer voor gezorgd dat Boris nog in ons midden toeft en
geen einde maakte aan een leven gevuld met zoveel naargeestige en warrige gedachtekronkels
dat ieder van ons er aan ten onder zou zijn gegaan. Voorlopig denkt hij er niet
meer aan idealisten aller landen in een bond te verenigen. Bij andere gelegenheden
weerhield simpele berusting hem ervan zelfmoord te plegen of kreeg hij bijstand
van een deus ex machina, allemaal aanwijzingen dat hij het niet echt meende met
zijn plannen voor zelfdoding, hij wilde aandacht, maar wij trapten er toch in.
Zijn geloof in God is ongeschonden gebleven, het heeft pas enige deuken
gekregen toen hij niet lang meer te leven had en zijn geloof in de hemel begon
om te slaan in twijfel. Hij maakte zich er van af door te geloven in ‘iets’
heel hoog ver weg in het heelal, daar was ruimte, diep beneden dat kon niet, daar
was de hel, dat was door feiten afdoende bewezen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Kosmologie
is zo onwezenlijk ingewikkeld, zo uitsluitend weggelegd voor hooggeleerde bollen,
dat een leek er weinig kan over zeggen zonder zich belachelijk te maken. Het is
dus moeilijk om een geval als dat van Boris Dicktus in een voor ieder
begrijpelijke mensentaal op papier te zetten, te hoog gegrepen voor een
volksschrijver die van fysica te weinig afweet, die veel geleerde woorden die
hij zelf niet begrijpt in Boris’ mond zal moeten leggen en die alleen in grote
trekken weet waar de deeltjesfysica over gaat; we wagen het erop maar wees
gewaarschuwd. Boris was een kerel die zich zo geleerd kon voordoen dat hij
Constant Michiels en Ernest Bellekens, samen met Victor Goethals door de andere
stamineegasten de Grote Geesten genoemd, meer dan eens overdonderde met zijn op
wetenschap gesteunde uitspraken en orakels die het einde van de wereld
aankondigden. Ze voelden zich dan in een hoekje gedrumd, daar hielden ze weinig
van maar bang kon hij hen niet maken met zijn onheilspellende uitspraken, ze
lieten hun vrees in elk geval niet blijken. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In café De
Ark had Germain de garneerder stilletjes, zodat Boris het niet kon horen, eens
aan Fikker Goethals gevraagd waarom Boris daar alleen in zijn hoek altijd maar
zat te lezen, af en toe een openbaring deed en bijna nooit lachte, hij was toch
van Hellebeek. Hij was niet echt van hier, zei de Fikker, die alles wist over
de inwoners van zijn dorp. Van waar kwam hij dan, vroeg Germain, uit
Triestegem? De Fikker wilde daar niet dieper op ingaan, niet iedereen van
Hellebeek moet zich gedwongen voelen als een halve idioot door het leven te
gaan en te lachen met alles wat een Hellebekenaar maar enigszins koddig vindt.
Waarom die man zo somber was? Omdat hij zijn vrouw verloren had zeker, iedereen
zou zo zijn. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Het is niet
alleen dat,” dacht de Fikker, “hoe lang moet iemand om een overledene rouwen?
Tot de dode bij leven 85 zou geworden zijn en dat er tegen die leeftijd
waarschijnlijk niet veel zou zijn van overgeschoten?” Nare vragen en
onderstellingen die nergens op sloegen voor iemand met een heldere geest als de
goedlachse Victor Goethals. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het dient
gezegd dat het voorkomen van Boris Dicktus zich niet leende tot schuddebuiken.
Zijn gezicht was langer dan dat van een normale Kaukasiër van bij ons en leek
van ver op het werkzame einde van een roeispaan. Hij had er zelf nog een stuk
aan geniet door een baard te laten groeien, geen ringbaard om zijn gezicht wat
meer ronding te geven, neen een vlassige, lange sik, zodat hij de bijnaam kreeg
van Mandarijn. Het had ook Ho Chi Ming kunnen zijn, als die bij ons beter
bekend was geweest, de Fransen en de Amerikanen konden daar beter over meepraten,
na de last hen door die kerel aangedaan. Hij zag er altijd bedroefd uit, zelfs
als hij uitgelaten lachte en heel zijn gezicht mee lachte, wat zich
uitzonderlijk voordeed. De Mandarijn was een zelfverklaarde geleerde, een
deskundige maar geen echte wetenschapper, zo liepen er nog te Hellebeek en natuurlijk
ook in de omliggende dorpen, we moeten onze neus niet te hoog opsteken. Kort
gezegd, Boris was een zonderling met een gepaste bijnaam, geheel gesteld om ons
te behoeden voor het grote gevaar dat onze melkweg, ons zonnestelsel en bijgevolg
onze aarde bedreigde. Maar niemand wilde hem vooralsnog daar in volgen, niemand
was daar slim genoeg voor. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Een van zijn
goede kanten was dat hij veel op café zat, hij was een trouwe kroegenloper, De
Ark, Café Statie, De witte Molen, ze konden rekenen op zijn financiële steun.
Hij had aan de staat gewerkt, was weduwnaar zonder kinderen en had een dik
pensioen, de ideale voorwaarden om zich aan het piekeren en pinten pakken te
zetten. Dat deed hij, op hoog niveau. Het probleem was dat hij zijn omgeving
wilde betrekken bij zijn wetenschappelijke maar sombere vooruitzichten, iets
wat te Hellebeek, een dorp van spotvogels en vrolijke kwanten, niet voor de
hand lag.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Een jaar of
tien, vijftien geleden had Boris zwaar onder druk gestaan van de internationale
politieke toestand, het IJzeren Gordijn, de Koude Oorlog, Het Midden-Oosten,
kruitvaten waar wij ons, en in het bijzonder Victor Goethals en zijn vrouw
Wiske Casteels, geen ballen van aantrokken. Ons deerde het niet, maar hij zat
met heel zijn verdoemenis te kampen tegen de dreiging van de roden uit de Sovjet-Unie,
de Islamieten uit Saoedi-Arabië en omgeving het hele Midden-Oosten en hogerop
de roodgelen uit China, die elk een geduchte kernmacht op poten hadden gezet,
ten koste van veel menselijk gebrek. In een Triple Entente konden ze met
honderd miljoen soldaten moeiteloos het Westen in enkele weken tijd
overrompelen, zelfs als de helft van hun manschappen onderweg op een mijn liep
of onder mortiervuur armen en benen verloor. De Amerikaanse raketten met
kernkop die van Belgische bodem op Leningrad en Moskou waren gericht, maakten
ons tot doelwit van de atoombommen aan de overkant en als we niet in vuur en
vlam levend werden gebraden zodat onze huid in slierten van onze lijven hing
voordat we huilend van pijn de geest gaven, zouden die godloochenaars als ze tot
hier geraakten en ze waren niet te stoppen, onze kerken afbranden, de pastoors
hun ogen uitsteken en wie betrapt werd op een kerkboek of een bijbel in zijn
bezit, mocht in het gunstigste geval naar Siberië zout en uranium gaan
ontginnen of in Noorwegen bij de productie van zwaar water worden ingezet. Van
Virge, zijn vrouw die toen nog leefde, hadden we achter zijn rug vernomen dat
Boris de nodige voorbereidselen had getroffen om er zelf een einde aan te maken.
Hij had een halve kilo cyaankali ingeslagen, genoeg om het hele dorp uit te
roeien maar de inwoners waren daar niet zo scheutig op. Op het ogenblik dat
Boris onder de druk uit het Oosten leek te bezwijken en de bokaal met vergif al
van de zolder had gehaald, liever dat dan voor zijn godsdienst te worden
vervolgd, gepijnigd en de marteldood ingejaagd, kwamen de geruststellende berichten
uit Moskou: Michael Gorbatsjov deed de wereld opgelucht ademhalen, de
perestrojka en de glasnost hadden het gehaald in het rijk van het kwaad. Met
enige overdrijving mag worden gezegd dat de koene, later ten onrechte opzij
geschoven, dappere aartsengel Michael met de wijnvlek op zijn voorhoofd, die de
Satan had verslagen ook de engelbewaarder was geweest van Boris, voorlopig althans.
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Gedurende
enige jaren bleef Boris vrij van dwangvoorstellingen, maar niet voor goed.
Onlangs, Virge was intussen overleden, was Boris Dicktus begonnen met de
onthulling van zijn ‘tijdstheorie’, een inleiding tot de studie van de ‘kringlopen’
en ander groot onheil dat op hem en dus ook op ons afkwam. Zijn tijdstheorie,
voor ons een zeer abstract begrip, was voor hem in eerste instantie pure
wetenschap van eigen vinding, die hij later transformeerde naar de
verschrikkelijke dreiging van de ‘grote kringloop’ en de ‘grote en de kleine
big bang’, waarin bang niet betekent ‘vrees’ maar ‘knal’, de oerknal. Zelfmoord
door cyaankali zat er niet meer in, Virge had het goedje nog voor haar dood
naar het depot voor klein en zeer gevaarlijk afval gebracht. Wat ze er daar mee
hadden verricht was onduidelijk, hopelijk niet verwerkt in veevoeder, een
vermageringsmiddel of een schoonheidsproduct, ze zouden niet durven.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";"> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het was
begonnen toen de Mandarijn met een glas bier in zijn hand met enige
terughoudendheid aan de Grote Geesten had gevraagd dat hij aan hun tafel mocht
aanschuiven, hij had een theorie bedacht en hij wilde hun mening horen.
Michiels, Bellekens en Goethals - die al achter zijn bureau op het gemeentehuis
had moeten zitten om mensen te ontvangen en voort te helpen, maar door
nieuwsgierigheid weerhouden werd - zetten zich schrap om er hun hoofd bij te
houden en niets te missen van de uiteenzetting van de al bij al niet domme
Boris. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“In een
vraaggesprek met een ernstig weekblad,” begon Boris op zijn bekende
samenzweerderige toon, “zegt de eminente wetenschappelijke onderzoeker
Yellowblue uit Amerika, dat de natuurkunde probeert de werkelijkheid waarin wij
ons bevinden aan het licht te brengen. De klassieke natuurkunde van Newton, de
speciale en algemene relativiteitstheorie van Einstein, de kwantumtheorie van
Planck, om enkele mijlpalen uit de fysica te noemen en de zogenaamde
snaartheorie, waar Yellowblue zelf op topniveau aan meewerkt, zijn daar
voorbeelden van. De snaartheorie zou een probleem kunnen oplossen waar
wetenschappers al zeventig jaar op zitten te vlassen. Einstein hoopte dat het
probleem tijdens zijn leven zou worden opgelost. Zoals ik geloofde hij in God,
een scheppende God zou het probleem een oplossing moeten geven, maar zo
diepgelovig was hij nu ook weer niet om dat aan te nemen. De mens stelt zich al
duizenden jaren de vraag: waarvan is alles gemaakt. Wat is het fundamenteelste
stukje materie? Als je iets neemt en je hakt het in twee stukken, en die
stukken hak je nog in kleinere stukken, en die stukken nog in kleinere stukken
en zo tot in het oneindige, waar eindigt dat? Wat is het kleinste ingrediënt
van de werkelijkheid?” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Michiels,
als journalist was hij min of meer gedwongen van alles op de hoogte te zijn,
dacht dat hij wist waar Boris op aanstuurde en zei: ”Je gaat ons toch geen
elektronen, protonen, neutronen, hadronen, quarks, gluonen, leptonen en muonen
naar het hoofd slingeren?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">‘Neen,” zei
Boris, “niet volgens Yellowblue. Het idee van de snaartheorie is dat er iets
bestaat dat nog kleiner is dan al die onen waarvan ze het bestaan hebben kunnen
aantonen. Snaren zijn heel kleine draadjes die op verschillende manieren kunnen
vibreren en naargelang de vibratie overgaan in deeltjes van het atoom, zoals
elektronen, quarks, gluonen, leptonen enzovoort. In Genève wordt gewerkt aan
een enorm krachtige deeltjesversneller, waar atomen tegen bijna de snelheid van
het licht, worden verpletterd en gespleten. Men hoopt daar bewijsmateriaal te
vinden voor het bestaan van snaren. Direct waarnemen is uitgesloten omdat ze
veel te klein zijn. Ter vergelijking: als één atoom zo groot zou zijn als het
hele universum, dan is een snaar maar zo groot als een boom. Maar wat ze
misschien wél kunnen zien, is een soort vingerafdruk van een snaar, iets wat
niet rechtstreeks zou wijzen op het bestaan ervan. Zekerheid zullen ze in
Genève niet krijgen, maar er is hoop. De meeste aanhangers van de snaartheorie
hebben het gevoel dat ze een belangrijk nieuw inzicht op het spoor zijn, nodig
om hun wiskundige problemen op te lossen. Dat is althans wat ze hopen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij was
bijna buiten adem van de inspanning die zijn brein had moeten leveren, zijn
toehoorders ook. Dit kon tellen. De drie Grote Geesten bekeken elkaar, dit ging
hun petje nog net niet te boven, dit was meer dan algemene kennis, en ze
wachtten de verdere uitleg van Boris af. Constant Michiels had beroepshalve het
artikel gelezen, voor hem was het zonneklaar wat Boris had verteld, dat gold in
mindere mate voor Ernest Bellekens en de Fikker. De rest van het café was niet
blijven meeluisteren. Kozze de smid wilde er geen punthoofd op wagen en begon
over de prijs van het constructiestaal, Germain de stoffeerder had geen
belangstelling voor ijzer en begon over de prijs van de tijk, zou hij de
prijsverhoging van tien percent van de beddenbakkenstof moeten doorberekenen
aan zijn door koopkracht geteisterde klanten? <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De Mandarijn
was nog niet uitgepraat, hij voelde dat de drie tafelgenoten aan zijn lippen hingen.
Wat hij zonet gezegd had, was niet veel meer dan de inhoud van een
weekbladartikel dat mogelijk vele abonnees te zwaar had geschenen om het te
lezen. Boris had het niet alleen gelezen, hij had gevolgtrekkingen gemaakt waar
de Grote Geesten niet hadden aan gedacht en waar ze raar van opkeken. Ze lieten
de zelfverklaarde geleerde opnieuw aan het woord.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Een andere
geleerde, Purple,” vervolgde Boris, nadat zijn gehoor en de lezer wat op adem
waren gekomen, “stelt zich de vraag hoe het mogelijk is dat iemand zich niét
zou interesseren voor de oerknaltheorie, de big bang. Ik doe dat wel. In mijn
onbevangenheid – ik ben niet wiskundig geschoold en heb maar een oppervlakkige
kennis van de natuurwetenschappen – ben ik op de gedachte gekomen dat het
kleinste materiedeeltje eigenlijk niet bestaat, of uitsluitend bestaat uit
‘tijd’. Voor mij is een snaar - of een kleiner bestanddeel van de snaar, of een
nog kleiner bestanddeel van het kleinere bestanddeel van de snaar, tot er niets
meer kan overblijven – niets anders dan ‘tijd’. ‘Tijd is een vreemd gegeven als
je het loskoppelt van het polshorloge en Einstein was al tot de bevinding
gekomen dat in het heelal bij hoge snelheden de tijd tot stilstand kan komen.
Tijd is altijd en eeuwig en bestaat op zich, tijd is zoals de muziekleer het
ons duidelijk maakt, ‘oneindig, ongeleed, continu en homogeen, tijd is die
mysterieuze stroom, onafwendbaar reëel en bij voortduring aanwezig’. Het
kleinste stofdeeltje moet onvermijdelijk en noodzakelijk samenvallen met het
stofdeeltje dat geen stof meer is, tot in het oneindige kleiner dan de snaar,
die op zich eigenlijk al geen stofdeeltje meer is, maar een trilling die de
snelheid van het licht haalt. Dit laatste fundamenteelste deeltje, het tijdsdeeltje
dat niet echt meer bestaat, zullen wij nooit kunnen aantonen of opwekken, de
krachtigste deeltjesversnellers ten spijt. Professor Einstein toonde aan dat
materie in energie kan worden omgezet en kondigde daarmee de atoombom aan. Maar
als materie in tijd zou worden omgezet, zitten we bij de oerknal. Als dat kan
zou de mens over het vermogen beschikken zelf een oerknal te veroorzaken. Einstein
had het ook over zwaartekrachtgolven. De wetenschap zoekt naar een bewijs van
het bestaan van die golven, zoals het bestaan van elektronische golven is
aangetoond. Waarom zouden er geen tijdgolven bestaan? Dat aantonen is helemaal
zo simpel niet. Wel angstaanjagend.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Daarop zweeg
hij om zijn woorden te laten doorwegen. Dan besloot hij: “In mijn eenvoudige
denkwereld kan ik mij geen universum voorstellen zonder tijd die zich in alle
richtingen uitstrekt, tijd is er altijd geweest en zal er altijd zijn,
bijgevolg zullen zich altijd en overal oerknallen blijven voordoen, een
tijdsdeeltje dat geen deeltje meer is maar dat een heel universum omvat zal
altijd ergens een ander tijdsdeeltje ontmoeten en tot ontploffing komen, in het
geheel van de tijd is een miljard jaar nog geen honderdduizendste van een
seconde, dat is het wezen van de tijd. Er zijn zoveel universums als er
tijdsdeeltjes zijn, dat is oneindig, dat is moeilijk door het verstand te
vatten, zelfs ik begrijp het niet volledig. Mijn stelling zal nooit te bewijzen
of te falsifiëren zijn, zelfs niet door Karl Popper, maar dat is een filosoof,
geen wetenschapper. Ik zet mijn theorie nog een stap verder,” zei hij en zei
dan iets wat geen van ons kon bevatten, zelfs de drie wijzen rimpelden hun voorhoofd:
“In de wereld, in alles wat er is, zijn er verschillende snelheden. De snelheid
van de trein, de snelheid van het geluid, de snelheid van het licht. Maar wat
met de snelheid van de tijd? Die moet verschillen van de snelheid van het licht
en een botsing kan de oerknal veroorzaken. Maar was er al een lichtdeeltje voor
de oerknal? Is de tijd trager dan het licht dan zullen we ooit het verleden
kunnen achterhalen. Is de tijd sneller dan het licht, dan kunnen we de toekomst
achterhalen want dan beleven we nu wat al is gebeurd.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Victor
Goethals knikte ontkennend. “Ik ben de eerste die moet afhaken,” bekende hij,
“het is mij te ingewikkeld.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wat deed je
voor werk,” vroeg Bellekens, “heb je op het atoomcentrum van Mol gewerkt en zat
je daar ook met problemen van dien aard?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Neen,” zei
Boris, “ik werkte op het departement van verkeer, was daar diensthoofd en dan
is alles gezegd. Ik heb veel tijd gehad om nutteloze kennis op te doen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De
wonderlijk belezen Michiels deed ook zijn inbreng: “Miljarden mensen op deze
wereld geloven dat een ‘geest’ alle stof en dus ook het menselijke verstand
heeft geschapen. Dat is geloof, wat jij vertelt is een poging tot wetenschap.
Je stelling zou de idealisten en de materialisten kunnen verzoenen. Het is een
antwoord op de vraag eeuwen geleden naar voren geschoven door de filosoof
Gottfried von Leibniz: ‘Waarom is er iets en niet niets?’ Daarbij moet je dat
niets niet voorstellen als lege ruimte, maar als een echt niets: geen materie,
geen energie, geen ruimte en geen ‘tijd’. Absoluut niets dus. Maar als jij
stelt dat materie gelijkstaat met tijd, zonder er alsnog een formule voor te
hebben omdat de wiskundige kennis je ontbreekt, dan moet het antwoord op
Gottlieb’s vraag zijn: er is wel ‘tijd’, ‘tijd’ in de vorm van een oneindig
klein, eigenlijk niet bestaand dingetje.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Boris
Dicktus zweeg even, mogelijk had Michiels zich slimmer getoond dan hij had
verwacht, of een even logische denker. Hij was blij dat iemand hem bijtrad, dat
hij dicht bij de waarheid zat maar die nog niet in een wiskundige formule kon
vastleggen. Hij zei nog: “De natuur houdt zich niet gelegen aan wiskundige
formules of eender welke theorie. De geleerden mogen berekeningen maken zoveel
ze willen om de natuur in een wiskundig model of een formule te dwingen, die
blijven hooguit een benadering.” Hij vroeg gespannen: “Mijn theorie is dus niet
belachelijk?” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Neen
gedomme, maar waarom zit jij je daar suf over te denken? Waarom vind jij dit
allemaal zo belangrijk, je kunt er niets mee aanvangen, het is nutteloze kennis,”
zei Goethals die altijd al zijn oergedachten meer had gericht op wezenlijke
zaken zoals de plantengroei, nat en droog weer en een vrouwenlichaam van onder
tot boven, van binnen en van buiten, vooral van buiten en van kortbij. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Hola,” zei
Bellekens, “waarom zou een mens geen nutteloze kennis mogen verwerven. Volgens
wijsgeer lord Bertrand Russell is nutteloze wetenschap heilzamer dan wij
vermoeden, hij was er voor te vinden. Ik zelf, die niet geteisterd word door arbeidsplicht,
houd mij ook bezig met pseudo-wetenschap en pseudo-taalkunde. Waarom is er
bijvoorbeeld onderzoek gedaan om uit te maken dat sommige talen maar een paar
kleurwoorden beschikbaar hebben en andere een breed scala aan fijne nuances?
Kleuren kunnen aangeduid worden door vergelijking, eik, koper, als een citroen,
maar iedere taal kent ook een paar basistermen. Er is vastgesteld dat talen
altijd een woord hebben voor zwart en wit. Is er alleen zwart en wit dan moeten
alle andere kleuren door vergelijking of combinatie worden aangeduid. Als een
taal drie basistermen bezit, dan zijn dat altijd woorden voor wit, zwart en
rood. Nutteloze kennis maar verdomde interessant.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";"> “Ziedaar,” zei de Mandarijn, “nutteloze
kennis, bah, en die miljoenen sullen die elk weekeinde naar het voetbal gaan kijken
en daar achteraf geleerd over doen, memmen over stilstaande fasen, boogballen,
een-twee’s, box-to-one en dieptepassen, dat zijn nuttelozen die ernstig worden
genomen voor niets.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Allemaal
goed en wel,” zei Goethals, “met nutteloze kennis moet ik bij mijn schoonmoeder
niet afkomen, het moet opbrengen. Ik zie mij haar verdorie al uitleggen dat zij
bestaat uit atomen en moleculen en zij een gevolg is van de oerknal. Ze zou
niets eens weten waar ik het over heb.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De
tussenkomst van Goethals, die helemaal niets er zake deed, beviel Dicktus niet
en hij bleef eerst vergramd zwijgen, kennelijk wilde Victor hem belachelijk
maken met wat onnozel gezeik over zijn schoonmama. Hij dronk zijn glas in een
keer uit en liep naar buiten zonder nog een woord te spreken, hoogstwaarschijnlijk
naar de volgende halte om daar zijn gram in bier te halen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Die heb je
op zijn teen getrapt,” zei Michiels, “hij is ervan overtuigd dat je hem
belachelijk hebt willen maken.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Niks van,”
zei Goethals, “ik heb hem op de realiteit gedrukt. Bellekens met zijn
kleurentheorie à la Goethe, dat heeft hem geraakt.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik heb hem
alleen maar willen steunen, hem afhelpen van zijn verdwazing,” zei Bellekens.
“Het is trouwens niet van Goethe.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Welke
verdwazing,” zei Michiels, “zo ver zit hij er niet naast. Mogelijk wist hij
niet van de onvoorstelbare leegte van het vacuüm van de luskwantumzwaartekracht:
geen geluid, geen licht, geen materie, geen ruimte. Het enige sprankje hoop om
aan de woestenij te ontkomen, wordt gevormd door de tijd.” Daar had niemand een
antwoord op. “Ik zal jullie gerust stellen,” zei Michiels, “dat citaat is niet
van mij.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Met
dwanggedachten bleef Boris nog wel zitten. Hij was kwaad weggelopen van de drie
aan de geleerdentafel, maar na korte tijd was hij daar terug, eerst alleen aan
zijn tafel, dan schoof hij weer aan bij het driemanschap, hij had opnieuw wat
bedacht om zichzelf in de zorgen en de problemen te werken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Het leven
is een kringloop zoals alles een kringloop is.” De uitspraak waar hij mee begon
zou vanaf de kansel niet slecht hebben geklonken. “Een kringloop is het telkens
opnieuw doorlopen van een reeks toestanden of stadia, synoniemen zijn cirkelgang
en cyclus. Het is dus het zich bewegen in, het volgen van een kringloop.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij zocht
het soms wat ver. Hij bereed een nieuw stokpaardje, de kringlopen, dat was duidelijk.
Een paar willen we hier ter illustratie opsommen: kringloop van het water,
kringloop van afgedankte waren, de eeuwige cirkelgang tot de hongerdood van misleide
blinde trekmieren zoals was aangetoond door een proef met een petrischaal,
waarbij de arme diertjes op de reuk en de tast afgingen om het spoor van de
ander tot de dood te volgen, de ovulatie in vrouwelijke organismen, de
geschiedenis in het algemeen en die van de mensheid in het bijzondere, de
melkweg ruimtelijk gezien, de cyclus oerknal-zwart-gat-oerknal (onrustwekkend),
de kringloop van de planeten in het zonnestelsel en de uiterst belangrijke
kringloop van de maan om de aarde. Dat waren tastbare voorbeelden die we ons
met enige inspanning voor de geest konden roepen. Hoorden daar nog bij een velodroom
met renners, de baan rond een sportterrein of looppiste, kleinere voorbeelden
waren de mixer en de passe-vite. Minder voor de hand liggend was de kringloop
van de elektronen in de elektronenschil rond de atoomkern, die tot de
allerkleinste cyclus diende gerekend. Duidelijk was dat hij veel van zijn
geleerdheid uit dikke woordenboeken en wegwijzers door de moderne scheikunde
had gehaald en haast dwangmatig uit zijn hoofd had geleerd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Meer
abstracte, wijsgerige voorbeelden waar hij mee uitpakte waren de duistere
kringloop van het geld in oorlogstijd, die van de natuur, van de jaargetijden
eigenlijk hetzelfde als de natuur en niet echt onzichtbaar. Liefde is als een
kringloop van het leven, een golf van liefde verdringt een golf van lijden.
Chemische kringlopen als de koolstofkringloop, de kooldioxidecyclus die nog
niet helemaal was verklaard, vielen veel minder in het oog. Enige verbeelding
of kennis van de scheikunde hadden zijn toehoorders, over het algemeen
kroeglopers, kunnen helpen hem te begrijpen maar ze deden geen moeite om in te
zien dat het hier ging om een belangrijke kringloop, die van de stadia van de
omzetting van koolstof in suiker. Bij proeven bleek dat hij gelijk had, maar wat
hielp ons dat vooruit? De stikstofkringloop waar, naar hij beweerde alle redelijke
levende wezens van op de hoogte zouden moeten zijn, dat spraken wij niet tegen,
zou ons echt moeten boeien. Het ging namelijk over biologie en evolutie, over
een enkelvoudige cel die zich had ontwikkeld tot zoogdier, waarvan de mens het
Opperwezen was, maar dat was een vooringenomen standpunt. Het zou een verplicht
vak moeten zijn van in de basisschool tot aan de universiteit. Maar zo ver
hebben ze het nog niet gekregen, de lobby van de bijbelvaste creationisten
wringt tegen, die zien het anders of die zien helemaal niets. Dat laatste
beweerde Boris, was niet in tegenspraak met zijn geloof in god, dat was
algemene kennis.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Want,” zei
Boris, “als iets misloopt in een kringloop volgt onvermijdelijk een ramp, of
tenminste een ongeluk dat veel kwaad kan aanrichten en waar we allen de
nadelige gevolgen van dragen. Denk aan de orkanen, de tornado’s, de taifoens en
de tsoenami’s, allemaal storingen in de kringloop van de natuur. Om niet te
spreken van de afvalkringloop, geraakt die verstoord dan liggen onze straten
overmorgen tot de dakgoten opgevuld met afval, dan verdwijnen eerst de steden
en dan de dorpen onder mestvaalten en storten, bronnen van besmettelijke
ziektes die de mensheid zullen vierendelen, zoniet uitroeien. De oorzaak van
dat alles is ontegensprekelijk de wetenschap, in het bijzonder fysica en chemie
en de technische en industriële toepassing van die wetenschappelijke vondsten,
met als verder gevolg overconsumptie. De wetenschap is in wezen de vijandige
kringloop die wij te lijf moeten gaan om ons lijf te redden.” Dat laatste was
een niet te best geformuleerde waarschuwing, met een wat ongelukkig binnenrijm.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Dat alles
smeerde hij niet in een keer op onze boterham, hij sprak ook niet alle dagen.
Hij nam zijn tijd, haalde een of twee voorbeelden aan en zweeg vervolgens om
verder te lezen en de nieuwsgierigen onder ons hun nek te doen rekken. Maar de
laatste weken werd hij actiever, in die zin dat hij bijna dagelijks over een of
andere kringloop zijn visie begon te geven, interessant voor wie er
belangstelling voor had en dat waren er meer dan men onder gewoon stamineevolk
zou verwachten. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Alles moet
draaien zij hij, maar niet te snel, de snelheid moet in overeenstemming blijven
met de aard van het systeem.” Filosofisch aangelegde toehoorders deden dat zij
hem begrepen, de anderen dronken een slok van hun bier en sneden een meer als
cafépraat geschikt onderwerp aan. Ze hadden hun twijfels dat Boris gek begon te
worden, of dement, dat is tegenwoordig het gebruikelijke eufemisme voor zot. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Boris had
gelezen dat ze er in de CERN (Centre Européen de Recherches Nucléaires), het
Europees Centrum voor Kernonderzoek, in waren geslaagd een ‘kleine oerknal’ na
te bootsen. Dat deden ze door in een deeltjesversneller loodionen (hier komt
het) tegen een doelwit te laten knallen in de hoop de kleinste
basisbestanddelen van de materie uit elkaar te halen, protonen en neutronen te
splitsen in quarks en al wat daarnaast voor geheimzinnig onmeetbaar klein
gespuis bestaat. Met dat experiment creëerden ze temperaturen 100.000 keer
heter dan de kern van de zon en dichtheden twintig keer groter dan de nucleaire
materie. Hierdoor deden ze de quarks en de krachtvelden even uit elkaar gaan en
daardoor ontstond een toestand van materie die gedurende 15 miljard jaar, sinds
de grote oerknal niet meer in het heelal was voorgekomen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Wat hij
vertelde was in wezen niet meer dan een proef die in de streek van Genève op
onze kosten was gedaan, zonder veel meer praktische waarde dan uit te zoeken
hoe de wereld in elkaar zit, maar voor Boris zat er veel meer achter, het
bracht hem nogmaals in een toestand van doodsangst en depressie. Ziehier
waarom. Een kleine oerknal, vreesde hij, en veel van zijn toehoorders voorlopig
nog op caféniveau, begonnen zijn vrees te delen, is in staat de aarde uit haar
baan om de zon te schieten en dan is het gedaan, dan stevenen wij ofwel af op
de zon en vinden een verschrikkelijke dood in een vuurgloed, of we verwijderen
ons van de zon en dan bevriezen we tot levende fossielen en dat is al even erg
want het duurt veel langer tot we dood zijn.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Daar hield
zijn profetie niet mee op. “Het einde van de wereld,” zei hij een paar dagen
later doodsbang, “is niet meer in handen van God maar van de wereld van de
wetenschap, met hun goddeloze cyclotron, synchrotron of synchrocyclotron, ze
verzinnen maar namen voor de meest vervloekte kringloop, die met protonen de
materie bombardeert die God geschapen heeft. Ze vallen de schepping aan van God
zelf, de bouwstenen die hij heeft geschapen om alles te maken wat er in ons
heelal is, staan ze op het punt te vernietigen.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Boris doelde
op de enorm krachtige deeltjesversneller, de Large Hadron Collider, waar door
de door hem vermaledijde CERN aan werd gewerkt. Hiermee schoof hij de schuld
voor het naderende einde van de wereld op de wetenschap en niet op God, die had
geen mensenhulp nodig om te doen waar hij zin in had. De werking van die nieuwe
enorme deeltjesversneller zou zelfs de deeltjes kleiner dan de snaren doen
uiteenspatten, de tijd doen ontploffen, nu de kritieke lengte van het kapitalen
verslindende duivelstuig was bereikt. Als de tijd ontploft, vergaat de wereld
en is het voorbij met pinten drinken en kinderen verwekken, riep hij haast hysterisch,
ten overstaan van nu wel dertig of veertig toehoorders die over zijn lering
hadden gehoord en naar hem begonnen te luisteren; een extremistische partij
begint altijd in het klein. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“We moeten
er wat tegen doen,” tierde hij, “ofwel met een pak volk optrekken naar Zwitserland
om ze daar te beletten hun duivels werk te doen, of massaal zelfmoord plegen.”
Hij dacht aan zijn halve kilo cyaankali en wist blijkbaar niet dat zijn Virge
het goedje had weggedaan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het was
nooit tot ons doorgedrongen dat Boris Dicktus zo diepgelovig was. We waren niet
zeker dat hij op zondag naar de mis ging omdat we zelf niet gingen. Michiels
vroeg hem, of hij zo diep in God geloofde. Boris zei dat de boodschap van het
evangelie al vroeger tot hem was doorgedrongen en nu in het aanschijn van het
laatste oordeel wilde hij zijn kansen op eeuwige zaligheid niet vergooien, een
beetje vroomheid zou ook Michiels niet schaden, vond hij.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Michiels
begreep dat hij moest optreden om Boris te verlossen van zijn nieuwe obsessie
die dramatische vormen begon aan te nemen en om te voorkomen dat hij een
beweging tegen het wetenschappelijk denken op gang zou brengen, van dat soort
waren er al genoeg, Bijbel- en Korangeleerden die de wetenschap een kwaad hart
toedroegen en verkondigden dat alle heil zit opgeborgen in een ouwel of een
bidmatje. Toegegeven, Dicktus met zijn roeispaangezicht was er de figuur niet
naar, maar men weet nooit, Mussolini, Hitler en Degrelle waren ook belachelijke
figuren, om alleen die te noemen. Enigszins verontrust besprak hij het geval
Boris met zijn collega Koen Ceulemans die op <i>De Auroor</i> de wetenschappelijke rubriek redigeerde. Hij legde hem
uit dat Boris van een waanzinnige tijdstheorie was bezeten, hij beweerde dat
tijd en ruimte de kleinste stofdeeltjes waren die eigenlijk niet meer bestaan,
waardoor alles verklaard wordt zelfs de antimaterie, hij geloofde erin als
alleen gekken dat kunnen en tegen ieder die het horen wilde, en dat was een
groeiend aantal, zei hij dat het supercyclotron die Europa in de omgeving van
Genève bouwde krachtig genoeg was om de tijd aan scherven te schieten en
zodoende een kleine of een grote oerknal te ontketenen, alle twee voldoende om
de vernietiging van ons planetenstelsel te veroorzaken, tegen de wil van zijn
God in.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Koen had aandachtig
geluisterd, daar zat wat in en hij beloofde er mee naar professor Kop van de
Universiteit te gaan. Dat deed hij en kort daarna verscheen een merkwaardig
artikel in <i>De Auroor</i>. De professor
had diep nagedacht over wat hij van Boris Dicktus via Koen Ceulemans en
Constant Michiels te horen had gekregen en tegen hun verwachting in gewoon
gezegd: als hij kon aantonen dat die tijdstheorie van mijnheer Dicktus niet z</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">ar te weerleggen was, hij de algemene
relativiteitstheorie en de kwantummechanica met elkaar kon verzoenen, dan was
de snarentheorie ook geldig en dan had hij de Nobelprijs binnen bereik. Wat
betrof het beschieten van materie in een monsterachtige deeltjesversneller die
tot het kleinste stofdeeltje, de tijd, zou doordringen, daar hoefden de mensen
zich geen zorgen om te maken. Om dat te bereiken zou een synchrocyclotron zo
groot als ons zonnestelsel nodig zijn en dat was niet realiseerbaar. De
professor had er een voor de leek onbegrijpelijke wiskundige vergelijking aan
vastgehaakt, gelijkend op die van professor Einstein, men weet wel, energie is
gelijk aan dit gedeeld door dat. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het artikel
wekte nogal wat opschudding, natuurlijk ook in De Ark, een afspanning die
gelukkig in het artikel niet werd vermeld, anders zou het geen leven meer geweest
zijn door de grote toeloop van nieuwsgierigen, fanatici en gelukkig ook lachers.
Boris las en herlas het stuk en was uiteindelijk gerustgesteld. “Zie je wel dat
ik gelijk heb,” zei hij, “en dat ik met reden bang was voor groot onheil.
Natuurlijk sta ik wiskundig niet sterk genoeg om te berekenen hoe groot die cyclotron
had moeten zijn. Nu kan ik weer op mijn twee oren slapen.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Maar dat kon
hij nog niet, want geen maand later haalde hij zich een volgende dwanggedachte
op het lijf. Altijd op zijn hoede voor de grote gevaren die de aarde
bedreigden, was hij nu gestruikeld in een zwart gat. In ons melkwegstelsel was
een zwart gat ontdekt. Het melkwegstelsel, dat was het stelsel binnen ons
gezichtsveld, dat was gevaarlijk dicht in de buurt. Hij kreeg eerst de
joolmakers tegen zich als hij sprak over een zwart gat in trechtervorm. Zo was
Hellebeek, daar lachten ze met de ernstigste zaken, ook met de dood en met
liefdesverdriet. Hij mocht van geluk spreken dat hij al de Mandarijn was gedoopt,
anders kon hij zijn leven slijten met de naam Zwart Gat aan zijn gat. Maar het
lachen bestierf op hun lippen als hij het bestaan van een tweede zwart gat
aankondigde en verklaarde wat een zwart gat eigenlijk doet. Een zwart gat is
een opperste concentratie van materie met zo grote zwaartekracht dat licht en andere
materiedeeltjes in de grenszone van een zwart gat onweerstaanbaar en
onvermijdelijk in de trechter worden opgeslorpt. Als de aarde in het aantrekkingsveld
van een zwart gat terecht komt zou ze in een fractie van een seconde worden
samengedrukt tot een bol ter grootte van een knikker, ja zelfs tot een
stofdeeltje zo klein dat het niet te meten is, tot een miljoenste van een
millimeter, m.a.w. een nanometer of nog kleiner. We zouden het waarschijnlijk
niet gewaar worden, zo snel zou het gaan. Een onopgemerkte plotse versnelling
van de aardbol tot de snelheid van het licht en hocus pocus foetsie, gedaan
ermee. Germain de stoffeerder en Kozze de smid waren niet de enigen die zich
minder op hun gemak begonnen te voelen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In plaats
van zoals gewoonlijk in een dwangneurose te komen nam Boris de dreiging van het
zwarte gat gelaten op. Hij besefte dat er niets tegen te beginnen was, geen
bond, geen manifestatie, geen kettingbrieven. Gebeden misschien, maar zwarte
gaten waren ons lot, door God geschapen om ons te laten voelen hoe klein we
zijn. Boris zou Boris niet zijn als hij er de volgende theorie niet bij had
ontwikkeld. Er zullen steeds meer zwarte gaten worden ontdekt, tot het zover
komt dat het ene zwarte gat het andere opslorpt, tot er nog een overblijft dat
alle materie van het heelal opslorpt in een enkele oneindig kleine kern, tot de
spanning van de aanwezige krachten zo groot wordt dat een oerknal volgt en
alles van voren af aan opnieuw begint. De wetten van de thermodynamica zullen
er met de hulp van God wel voor zorgen dat er opnieuw leven ontstaat en
evolueert naar de mens als hoogtepunt die opnieuw God zal aanbidden. Zo is God,
de enige die niet weet wat tijd eigenlijk is. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Dat was nog
niet zo slecht beredeneerd voor een zelfgefokte geleerde, de echte professoren
zouden wel zeggen dat hij onzin uitkraamde om achteraf met hetzelfde voor de
dag te komen, in een wiskundig kleedje gestoken. Boris wist dat daar niets was
tegen de te doen, als hij voor zichzelf maar gelijk kreeg.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Wat we bij
dat alles met onze ogen toe zagen, was dat Boris harder begon te drinken. “Een
voorafname op het deel van de Nobelprijs dat mij eerlijkheidshalve toekomt,”
zei hij, als Goethals hem voorzichtig een opmerking maakte over zijn overdreven
drankverbruik. Victor was niet voor niets een leidinggevende en vooral
gewetensvolle figuur van de dienst voor maatschappelijk welzijn.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Maar nog was
het niet gedaan met de fobie van Boris. Hij las veel en toevallig was hij op
een boek gevallen dat een samenvatting gaf van het leven en de denkwijzen van
de Duitse wijsgeer Gottfried von Leibniz. Daarin stootte hij op een alinea die
hij niet volledig begreep, maar het kwam erop neer dat Leibniz had proberen te
verklaren waar de planeten hun energie vandaan haalden om rond de zon te
blijven draaien, want hij geloofde niet in een perpetuum mobile en de
zwaartekracht volstond niet. Newton had gesuggereerd dat de kans bestond dat
God uiteindelijk zou moeten ingrijpen om de planeten opnieuw in hun gewone baan
te laten draaien. Volgens Leibniz impliceerde dit dat het uurwerk van de natuur
onvermijdelijk tot stilstand zou komen tenzij God het van tijd tot tijd opwond
zoals een klok moet worden opgewonden. God zou met andere woorden een toestand
van entropie voorkomen, waarin alle energie gelijkelijk zou zijn verdeeld en
waardoor er niets meer kon gebeuren. Het bezwaar van Leibniz was theologisch
van aard, het was godslastering om te veronderstellen dat God zijn eigen
schepping zou moeten corrigeren, maar anderzijds kwam de onderstelling dat de
schepping zonder God zou kunnen functioneren neer op atheïsme. Met dat soort
tegenstrijdige vragen zou Boris blijven zitten, zijn leven lang, maar de Grote
Geesten lieten zich daar niet aan vangen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hoe
onbegrijpelijk dit ook was voor een niet filosofisch en wetenschappelijk
geschoold individu als Boris Dicktus en wij, de onnutten van Hellebeek, hij nam
er genoegen mee, hij was er nu van overtuigd dat alles wat er bestond in handen
was van God en tegen God was niets te beginnen, alleen maar dat te denken was
godslastering. Hij had het niet kunnen laten er toch een bedenking bij te
maken: kon de energie die het heelal vulde niet voortkomen uit de eeuwige val
van alle hemellichamen, met andere woorden uit de eeuwigdurende zwaartekracht?
Daar had hij nog geen oplossing voor bedacht die hem voldeed. Het is
vastgesteld dat het heelal eindeloos expandeert, dus ook onze melkweg, ons
zonnestelsel en aarde verwijderen zich tegen onmeetbare snelheid van elkaar.
Dat is de eeuwigdurende val en eeuwigdurende zwaartekracht. Maar wat met de
ruimtetuigen die om de aarde zweven en waarin de zwaartekracht is overwonnen?
Ha, die zwaartekracht is tijdelijk overwonnen door de geweldige energie die er
in de stuwraketten is gestopt, maar na verloop van tijd zullen die
ruimtestations onomkeerbaar weer door de zwaartekracht van de aarde worden aangetrokken.
Dat is gebleken<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Daarna
stopte hij onverwacht met het lezen van pseudo-wetenschappelijke artikelen in
kranten, magazines en populariserende werken en las alleen nog tekenverhalen,
met dien verstande dat hij alles vermeed wat met wetenschap te maken had, zoals
sprietatomen, tijdmachines en supermannen uit de ruimte en was een gelukkig,
rustig, bier drinkende man voor zo lang hij nog te leven had. En soms, als hij
heel zat was, mompelde hij woorden die vaag deden vermoeden dat ook bij hem de
twijfel aan een Opperwezen begon te vreten, want, zei hij, als een snaar het
hele wezen is van wat er bestaat, is God ook een snaar, maar een snaar bestaat
niet, dat is alleen maar een trilling van de tijd. Wat hij verder mompelde was
alleen voor hem verstaanbaar: massa is gelijk aan energie is gelijk aan tijd,
een vooralsnog niet erkende, zelfs niet bestaande formule, wees gewaarschuwd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-75309748977204640392017-07-21T09:48:00.001-07:002017-07-21T09:48:44.731-07:0025. CANTECLEER<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">CANTECLEER<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Een dagdroom in F groot.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De lente had het kwaad gehad om uit
te breken na een moeizaam begin met weerbarstige wolken, regen en temperaturen
te laag voor de tijd van het jaar, maar nu was ze daar in een stralende
meiochtend met een doorzichtige, roze wolkenkrans en een band blauwe lucht tegen
de silhouet van de kerktoren. Alles wees op het bestaan van een schepper, maar
Ernest Bellekens geloofde daar niet in, de evolutieleer was al onwaarschijnlijk
genoeg. Hij maakte met zijn straathond Oblomov zijn dagelijkse wandeling langs
de Deel, de rivier die het domein Cantecleer in een wijde meander als een
parelschelp omsloot. Oblomov liep opgewonden te snuffelen in de opgeschoten
kruiden en het lange gras op de dijk op zoek naar een loopse teef. De Deel was
een klaterende heldere rivier in een brede bedding die aan de Dordogne deed
denken. Mensen dreven in kano’s naar de zee, met de stroming mee, in een
landschap van bloeiende boomgaarden en groene graanvelden, met spikkels van
korenbloemen, margrieten en papavers, kinderen speelden in het water, baarzen
hapten naar onbespoten insecten, vogels brachten voer in de vorm van rupsen en
meikevers naar hun nesten volgepropt met vertederende, dik gegeten jongen, de
hoefslag van saters en paardmensen, aangename gevoelens ontwaakten bij de
aankomst op het land, een dagdroom in F na de regen van vannacht.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Bellekens deed zijn ogen open en de
dagdroom sloeg om in een nachtmerrie. Hij zag somber naar de Deel, de traag stromende
paarsbruine rivier, een kleur en een stank om een brave man tot revolte en
kotsen te drijven. In een land dat stikte van de reglementen mocht hij de hond
niet loslaten om het kleine wild, dat er al lang niet meer was, te beschermen,
terwijl het dier louter werd lastig gevallen door teken, elke dag meer. Hij
mocht op gevaar van vervolging niet naakt over de dijk lopen, om de goede zeden
niet te schenden, daar waar het stankgeweld alle bucolisch gezindten naar de
zuiderse naturistenkampen had verjaagd. Aan pest gestorven biggen, onwelkome kattenjongen,
plastic flessen en de spoeling van de gemakken van Genval, Leuven, Aarschot en
al de tussenliggende dorpen in de beerloop kieperen, dat was bestuurlijk geregeld.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij daalde de dijk af en liep naar
huis over de aardeweg geprangd tussen zijn akker en de weide met zijn schapen
en geiten. De schapen lagen in de schaduw van de knotwilgen te herkauwen, de
geiten sprongen naar de afrastering, altijd tuk op geknabbel, een distel, een
brandnetel of een stuk van het reclameblad, al eender. Het koren stond in de
aren, de aardappelen waren aangeaard, de boomgaard was uitgebloeid, appelbomen
en perenbomen beloofden een goede oogst van cider en perenwijn. In de moestuin
lagen de boontjes in hun groeve te kiemen, stonden de erwten in hun derde blad,
waren prei en selderij mooi wassende. In het park was het grasperk de derde
keer geschoren, de sierstruiken hadden hun roze en gele lentebloei al geruild
voor donkergroen blad, gekunsteld dat wel maar het zag er mooi uit.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij was bij de Cantecleer, de
herenboerderij die door zijn grootvader in de jaren twintig was gebouwd, de
doorslag van een herenboerderij uit de achttiende eeuw. De gebouwen, opgetrokken
in oude klinkers, omsloten een rechthoekig binnenhof, geplaveid met Waalse
keien. In klompen aan de muren, in kuipen op de grond en bakken op de
vensterbanken, rode en witte pelargonia, op de nok duiven in een rijtje achter
elkaar, als ingehuurde komedianten, de doffer koerend en zijn nek glanzend als
olie op nat asfalt. Onder de dakgoten zwaluwnesten, in gaten onder de dakrand
slordige mussenlegers. Ooievaars lieten zich hier niet meer zien, die voelden
zich beter thuis in het dierenpark. Er was een stal voor de geiten en de
schapen, een schuur, een pershuis voor de vruchtenwijnen, een bakoven, een
garage weggestopt als karrenhok, een paar ruimtes ingericht als verblijven voor
politieke vluchtelingen of schaars geworden schooiers. De kelder diep en koel
met wandrekken voor Franse wijn van klasse, eigen fruitwijn en trappistenbier.
Hier woonde Ernest Bellekens, een tevreden postmoderne, niet-verstokte
geitenwollensokkenbreier en vrijgezel. Hij was rijk en kon het zich
permitteren. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ernest had voor zijn landgoed en het
geld waar hij zijn bedrijf mee had opgericht zelf niet moeten zwoegen, opa had
het klaargespeeld dat zijn kleinzoon zorgeloos van het leven kon genieten. Hij
had het grootkapitaal voor hem laten werken in de kolonie, Egypte en Azië, in
de tijd toen er nog fortuinen te verdienen waren met aandelen in
mijnontginning, bruggenbouw en spoorwegmateriaal, zeg maar exploitatie van de
derde wereld. Grootvader en grootmoeder waren al een tijd geleden gestorven, de
ouders van Ernest hadden zich al eerder dodelijk verongelukt onderweg naar hun
wijngaard in het zuiden van Frankrijk. Ernest had nog geen nazaten, daar moest
hij binnenkort werk van maken, dat voelde hij in zijn genen, al is het
wetenschappelijk nog niet aangetoond dat een mens, uit zijn instincten gegroeid
en afhankelijk van zijn intellect, dat nog kan voelen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Vroeger liet hij dagloners en
landlopers de grond bewerken. Die waren zo goed als onvindbaar geworden en
Ernest Bellekens zette af en toe illegalen in, tot die weer waren opgepakt of
vertrokken naar het beloofde land, waar dat ook mocht zijn. Drugsverslaafden
hadden zich op het platteland voorlopig nog weinig gemeld en hij zou niet weten
hoe die aan te pakken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Clementine, de huishoudster van bijna
vijftig jaar, in dienst sinds haar twintigste, had zijn ouders en grootouders
gekend. Ze had hem horen binnenkomen en kwam uit de keuken met een stapel
eierbrodenboterhammen en een kan hete chocolademelk.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Wieken en Zon.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ernest Bellekens sprong lopend op
zijn fiets, handig en zonder zijn ballen te klutsen, reed de Deelbrug over,
sloeg rechtsaf en kwam bij de bedrijfsgebouwen van de tapijtweverij die twintig
jaar geleden failliet was gegaan, nu ingenomen door ruim vijftien kleine en
middelgrote bedrijven, houthandel, kunstvoorwerpen, sanitair, metaalbouw, alles
wat geld opbracht. Ernest had de tweede verdieping van het centrale gebouw
gehuurd voor Wieken en Zon, zijn firma, zijn utopie, zijn schepping, zijn
bijdrage tot natuurbehoud en wereldvrede. Hij liep door de werkplaats waar drie
werklieden een zonnekast monteerden, een toestel dat van zonnewarmte elektrische
stroom maakte. Van het venster zag hij in de verte Cantecleer liggen, genietend
van de voorjaarszon. Zijn vennoot Sooi Servrancks stond aan de tekenplank.
Samen werkten ze aan hun droom, toestellen bouwen die energie haalden uit wind
en zonneschijn, later misschien ook uit regen en als het nog erger werd, uit
zandstormen en riolen. Ze namen het op
tegen de grote monopolies en zouden nog hard moeten werken om hun kapitaal
terug te winnen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";"> Nog leven in de natuur<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij bleef in de werkplaats tot een
stuk in de middag om toe te zien op de montage van de zonnekast. Hun
windgenerator voor particulier gebruik was af en werkte en de hadden een zelfstandige
vertegenwoordiger ingezet om tegen commissieloon het toestel aan de man te
brengen. Ernest zat weer in zijn fietszadel. Onderweg hield Zattentist zich
vast aan een lantaarnpaal en bedelde om twintig frank om een pint te gaan
drinken en die kreeg hij. In plaats van recht naar huis te rijden nam Ernest de
dijk richting Mechelen, tot hij aan de einder de grote toren zag, een robuust
teken van enige cultureel leven in zuidelijk Nederland, tot spijt van wie het
benijdde. Hij keerde om en liep een tijd naast zijn fiets, uitkijkend naar
zeldzame planten en kruiden, het zou een mirakel zijn als hij die hier vond,
maar ze konden binnengesmokkeld zijn door rivier, wind of vogels. Er groeide de
algemeen verspreide geitenbaard, zilverschoon en aardaker, een enigszins
bijzonder plantje. Opvallende vogels zag hij niet, een paar zwaluwen die laag
over het water scheerden, kladden kraaien, meerkoeten en een eksterfamilie. De
natuur was nog niet dood, er leefden nog zwarte en zwart-witte vogels.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Clementine had kervelsoep met
asperges klaargemaakt, varkensgebraad met spinazie en aardappelen, en bij de
aardbeien een flensje dat naar kaneel smaakte. Clementine bleef naar de tv kijken,
Ernest trok naar zijn kamer om nog wat te lezen. Hij zat voor zijn raam, de
avondlucht deed hem goed. Op de vensterbank lag<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<i><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Silent
Spring,</span></i><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";"> maar hij las
niet, hij blikte over zijn landgoed, naar de fabriek voorbij de Deel en miste
iemand, een gezellin, dat stond als een paal in zijn openstaande gulp.<i> </i><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De brief.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De natuur had zijn werk gedaan. Het
bladgroen en de bloemknoppen hadden zich ontplooid naar de blauwdruk van hun
DNA. Een illegaal en een vrouw, misschien zijn wederhelft, bonden de strijd aan
tegen het onkruid in de moestuin. Ze wiedden met de hand en met de schoffel,
chemische onkruidverdelgers en Cantecleer, dat waren kat en hond. Ernest bleef
een uurtje helpen om te praten met de man, een Indiase moslim die een mond Engels
sprak, de vrouw sprak alleen maar Urdu. Hij zou hier graag vast werk vinden om
een nieuw leven te beginnen. Ernest, die zich met moeite bevrijd had van de
dogma’s van de christelijke leer en niet zou weten wat met de islam aan te
vangen, vroeg de Indiër of hij niet overwoog zijn geloof te laten voor wat het
was, dat zou een hinderpaal minder zijn, maar daar kon geen sprake van zijn,
alsof geloof de gewoonste zaak van de wereld was, een heel hersengebied innam. Ernest
had nog tijd en liep naar de Deeldijk, probeerde zich weer een klaterend heldere
rivier voor te stellen met boten met witte zeilen, maar wat hij zag was overvloedig
wit schuim, veroorzaakt door een industriële piraat stroomopwaarts die zijn pijpen
met een sterk werkend detergent had schoongemaakt. Het liep zo de spuigaten uit
dat zich zeepbellen losmaakten die, wonder boven wonder, prachtig goud, rood en
purper blonken, goed voor een wijsgerige overweging, maar hij kon er geen
bedenken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij liep de keuken in om een kop van
de straffe koffie van Clementine, die hem vroeg de brief te posten die zij aan
haar nichtje Tine De Temmer had geschreven, naar haar zeggen een bloem van een
meisje. Ze nodigde het meisje uit voor de kermis, dan kon hij met haar dansen
in de cafés met een jazzband, of gewoon met haar praten. Ernest liet haar
begaan. Het was een goed mens en wat koppelarij kon hij best verdragen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Een waanzinnig idee.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Zaterdag en zondag werkten Ernest en
Sooi niet, dat hadden ze afgesproken. Ze hadden alle twee niet genoeg bezit om
levenslang van hun kapitaal te leven, vroeg of laat moest Wieken en Zon
opbrengen, maar alles op zijn tijd. Het meeste geld kwam van Ernest, de meeste
arbeid van Sooi. Hun toestellen moesten hun bijdrage worden in de strijd tegen
het natuurbederf, een waanzinnig idee, maar wie niet waagde om in een populier
te klimmen en een ander zicht op de wereld te krijgen, die zweefde nooit als
een reiger boven het aardse, een verheven gedachte van Ernest die hij nog moest
neerpennen, als hij ooit tot schrijven kwam.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ernest had de landbouwschool gedaan.
Op zijn grond had hij industriële landbouw kunnen plegen en rijk worden door
zijn land uit te mergelen en vee vet te mesten, maar hij zat nog niet aan de
grond, hij plukte nog altijd de vruchten van de goede beleggingen van opa, hij
kwam nog enige tijd toe.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Zaterdag voor de kermis.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De zaterdag voor Pinksteren kwam
Ernest op de dijk oog in oog te staan met de gruwel van de rivier die in de
voorbije snikhete weken - de zomer moest eigenlijk nog beginnen - haar laatste
bellen zuurstof had uitgeblazen. Als een gletsjer van stinkende blubber schoof
ze naar zee, tussen bermen die vele meters waren opgehoogd om de afstotelijke
brandnetels, distels, fluitenkruid en ander gespuis nog meer levensruimte te
geven en het debiet van de rivier te vergroten, zodat er in de toekomst vijf
keer zoveel afwaswater, afgekeurde melk, gesmolten stront en ingedikte zeik
konden afzakken naar de grote plas, mee met hoeveelheden, door het regenwater
uit de landbouwgrond geloogde chemicaliën. Naar wilde eenden hoefde hij niet
meer uit te zien, die moeite kon hij zich besparen. Weken geleden waren de
laatste exemplaren dood of stervend aan botulisme naar Mechelen gedreven, waar
verontwaardigde natuurvrienden ze uit het water visten en in machteloze woede
op de berm legden, als nutteloze doden in een burgeroorlog.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij wandelde naar het dorp om daar
een glas bier te drinken en de smaak van fosfaten, nitraten en schijt van zijn
tong te spoelen. Foorkramers legden de laatste hand aan molens en kramen en
rekenden voor morgen op een grote opkomst van de klein mannen met geld, hun
beste klanten. De processie, of wat ervan overbleef, zou uitgaan en
gemeentewerklieden plantten palen met wimpels om het dorp feestelijk uit te
dossen en gelovigen of nieuwsgierige ongelovigen te lokken, de pastoor had dat gedaan
gekregen van de nog halvelings gelovige burgemeester. De cafébazen speelden de
klucht mee en hadden binnen een tafel met crucifix en kaarsen uit
Scherpenheuvel gereed staan om die morgen buiten te zetten. Ernest bleef niet
te lang weg want hij had beloofd Clementine te helpen bij de voorbereiding van
het feestmaal voor morgen, voor de zowat twintig ooms en tantes en hun kinderen
die Clementine had gevraagd. Ze hield het simpel en ouderwets. Gehaktballen met
krieken gestoofd, rijstpap geel van de saffraan, groentesoep met vlees en
mergpijpen, jonge aardappelen. Brood moest hij nog bakken, de taarten en de
vlaaien waren voor Clementine. Hij dronk twee glazen pils en liep langs de dijk
terug naar Cantecleer. Onderweg overviel hem een zomerse regenbui en hij was
nat tot op zijn vel toen hij thuiskwam zodat hij van hemd en broek moest veranderen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij vulde de dag met in de keuken te
helpen en alles op zijn plaats te zetten voor morgen. Als het kon zouden ze
buiten eten, op de binnenplaats. Hij had een luidspreker in een venster gezet
en deed een test door een goed swingorkest en daarna een folkgroep uit
Antwerpen te laten galmen. Hij ging laat slapen en de zon, rood lijk een oven
vuur, maakte hem vroeg wakker. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Tine.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Tegen een uur of tien hadden alle kermisgenodigden
Cantecleer bereikt. Ernest schonk voor elk wat wils, champagne of eigengemaakte
wijn, geuze of sterke drank, ze moesten het zelf weten. Als de ene al wat meer
ophad dan de andere, zakten ze af naar het dorp, om naar de processie te gaan
zien. Ernest liep naast Tine De Temmer door Clementine aan hem voorgesteld. Hij
had bekeken en ze stond hem wel aan. Gelovigen onder de familieleden knielden als
het hoogwaardig voorbijkwam, eerbiedig op ooghoogte gedragen door de pastoor. Ernest
bleef rechtop staan en ook Tine, die verwonderd toekeek, dit was nieuw. Ernest
nam de tijd om haar met zijn ogen uit te kleden, een model om mee op te snijden.
Eerst na de processie mochten de kermisattracties en de cafés hun deuren openen,
een traditie die de pastoor niet zonder moeite in stand had weten te houden. In
Café Statie dronken ze een glas. De accordeonspeler trok een trage uit zijn
trekzak en Ernest danste met Tine. Hij fluisterde iets erotisch in haar oor dat
haar uitbundig deed lachen. Vervolgens keerden ze terug naar de Cantecleer en
lieten zich het eten goed smaken. Clementine, geholpen door een betaalde hulp,
had in de schaduw van de twee al flink opgeschoten kastanjebomen, een rij
tafels gezet en gedekt met een blauw geruit tafellaken. Op het laken nodigden
helgebloemde, ouderwetse borden, glinsterende glazen, zilveren messen, lepels
en vorken uit tot feesten. Af en toe liet een stomme spin zich aan een draad
neerzakken, doch die werd zonder pardon weggejaagd of plat geslagen. Op een
tafel tegen de muur stonden wel twintig bestofte wijnflessen, niet de beste uit
de kelder van Ernest, dat zie je van hier, maar niettemin een voortreffelijke,
tien jaar oude Côtes de Blaye, hopelijk niet te veel flessen met kurksmaak.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Sommige
familieleden die dachten iets te hebben geleerd in een restaurant van de hond
zijn gat, trokken de neus op voor het simpele, ouderwetse eten, maar als ze van
de groentesoep met vlees en mergpijpen geproefd hadden, kwamen ze tot beter inzicht.
Soep gereedgemaakt met jonge, verse en onvervalste grondstoffen was wat anders
als verfijning uit blik. De frikadellen met warme krieken, die volgden op de
soep, was een specialiteit van de streek, echt kermiseten waar de kinderen verzot
op waren, zoals op de rijstpap, nergens zo lekker als op de Cantecleer. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Na het eten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Als alle genodigden hun buikje vol
hadden en het voedsel met de hulp van borrel jenever of cognac hadden laten
zakken, liepen ze terug naar de kermis. De kinderen op de paardenmolen of de
botsautootjes, de mannen aan de schietkraam, de vrouwen hadden genoeg aan hun
eigen getetter en af en toe sprongen ze omhoog als kwajongens voetzoekers
tussen hun benen gooiden, bang dat het kutzoekers waren. Daarna gingen ze de
cafés in om een flink glas bier te drinken en te dansen, zij die nog meekonden,
zoals Ernest. Hij greep Tine om het middel en liet haar niet meer los, trage
maat, snelle maat, ze was elk ritme meester. Ondertussen liet hij niet na met
haar te praten en voorstellen te doen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Je weegt me af naar mijn lijf”, zei
ze, “maar ik ben niet van gisteren, ik heb een paar jaar universiteit achter
mijn beha, wijsbegeerte, voor het geval ik een filosoof op het lijf zou lopen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Morgen heb je een vrije dag, tweede
Pinksterdag,” zei hij, “blijf op de Cantecleer slapen, er is plaats.” Ze kon
niet blijven maar beloofde terug te komen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Om een uur of tien zakte de familie
af naar de Cantecleer, de slappelingen vonden dat het laat was en ze wilden
naar huis. Tine reed als laatste weg, Ernest gaf haar een kuise kus op haar
wang maar had meer gewild. Hij zag haar niet graag vertrekken. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het kermislawaai van het dorp
bereikte gedempt zijn oor, maar hij had geen zin om er naartoe te gaan. Hij
ging wandelen op de dijk. De rivier was stil, de maan goot haar melklicht over
het landschap. Onderaan de dijk in het lange gras lag een paar dat zich
helemaal had uitgekleed, elkaar met ogen en handen af te tasten. Ernest was
erdoor geroerd, in de maannacht voelde hij zich een goed mens, vol verlangen om
Tine bij zich te hebben. Nu ze weg was besefte hij hoezeer hij naar haar verlangde
en hij was niet eens aan haar lijf geweest. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Een wandeling.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De kermis was al enkele weken voorbij
en Tine had niets van zich laten horen, geen bezoekje en geen telefoontje. Hij
was er het hart van in en maakte dan maar zijn klassieke wandeling op de
Deeldijk. Het was warm genoeg om te zwemmen, maar een bad in de Deel was alleen
goed om schurft en eczema op te doen. Hij had graag nog in een bos gewandeld,
maar alle bossen waren omheind, door stadsmensen die het recht aan hun kant
hadden en een villa mochten optrekken in wat overbleef van een eeuwenoud
natuurgebied. De weiden en de velden hadden nu hun volle kleur, en daar genoot
hij van. Hij verlangde naar een vlezig meisje, dat poedelnaakt naast hem zou
lopen, met een tros druiven voor haar flamoes. Dit waren de mooiste dagen voor
zijn schapen en de lammetjes, de sprinkhanen en de jonge vissen, de weinige die
de algemene vergiftiging van de waterlopen in een vijver vol slijk hadden
overleefd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Waarom laat Tine niets van zich horen,”
mompelde hij, “ik ben ook maar een mens met verlangens en driften. Ik ben geen
pater die geloften van armoede, kuisheid en gehoorzaamheid heeft afgelegd.” Hij
liep binnen, haalde een fles Sauternes uit zijn kelder, moffelde die onder zijn
hemd en reed op de fiets naar het huisje van Melanie aan de Deelbrug. Hij
klopte aan de achterdeur en Melanie stond voor hem in hagelwitte badjas die ze
alweer vergeten was dicht te knopen. “Dit is beter dan Elixir d’Anvers” zei
Ernest die de fles wijn uit zijn hemd haalde. Na dik twintig minuten was hij
weer buiten. Fluitend reed hij terug naar de Cantecleer. Ongeoorloofde liefde
smaakt zo zoet als milde wijn. Met Clementine, die een stuk jonger was dan
Melanie, wilde hij om onbepaalde redenen zoiets niet beginnen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Tine werkt mee.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Tine was gekomen, wat Clementine
altijd voorspeld had. Ernest vermoedde dat zij het had uitgemaakt met een
vriend of aanhouder, dat kon alleen maar betekenen dat zij voor hem gekozen
had. Ze vroeg niet naar een slaapkamer, die van Ernest was ruim genoeg en hij
maakte geen bezwaar. Nu had hij iemand in bed om mee te praten en om onder hem te
liggen of zij boven op hem. Hij wist van Clementine dat Tine de eerste de beste
niet was, ze had zwakstroom gestudeerd, geen wijsbegeerte, ze had gelogen, en
had veel belangstelling voor Wieken en Zon, in de eerste plaats omdat ze voor
de Groenen was en in de tweede plaats omdat ze er meer verstand van had dan
Ernest. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Voor het ontbijt nam Ernest zijn Tine
mee voor een wandeling op de Deeldijk, dat was voor hem dagelijkse kost en na
de sekskermis van de voorbije nacht had hij er nog meer behoefte aan dan
anders. Ze zagen hoe het gesteld was met de rivier, maar er was beterschap aangekondigd.
Een boer reed met een maaimachine het gras af in de lage, nevelige wei en
maakte meer lawaai dan de twintig, dertig vliegtuigen, die laagvliegend
Zaventem aandeden of hoog in de lucht witte strepen trokken en de hemel in
meetkundige figuren sneden. Hij had nog nooit gevlogen, zij wel, op
vakantiereis. “Van boven is de wereld heel anders,” zei ze, “bijlange zo vuil
niet, zelfs de rookpluimen van de fabrieken zien eruit als wuivende zakdoeken.
Maar de middaglijnen en breedtecirkels zoals op een globe, die zie je niet.” Ernest
geloofde haar.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Volgende keer maken we samen een
tocht per fiets,” zei hij, “een paard heb ik niet, een paard heeft graag een
vrouwtje op zijn rug, een fiets is daar ongevoelig voor.” Tine keek hem aan.
“Dat zal wel zijn,” zei ze.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Clementine had eieren en lappen spek
gebakken, spek van een zelfgeslacht zwijn, wat wettelijk niet mocht, en
scharreleieren, mocht dat nog wel? Het verschil met batterijproducten was
smaakbaar. Het gedesemde roggebrood van zelfgewonnen rogge gebakken door Levine
van Flor Casteels van aan de overkant was hard als een straatklinker, de koffie
sterk, heet en goed, zoals een man hoort te zijn. Zij dronk hem zwart, met melk
en suiker erin was hij geen koffie meer, zei ze. Dat wist Ernest al veel eer.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Zeisen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">‘Wieken en Zon’ was gesloten wegens
vakantie en Ernest en Tine hadden de tijd om elkaar beter te leren kennen en in
harmonie naar elkaar toe te groeien, om nu eens een groot woord te gebruiken.
Evenals Ernest zag Tine harmonie in het natuurlijke systeem en de prachtige
ontwerpen van de natuur, zoals de vlinder of de mens, maar meende niet daar het
bestaan van God te kunnen uit afleiden, de natuur dat waren ook sluipwespen,
door kanker aangevreten mensen en gekken die de halve wereld in de fakkel
zetten. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het werd tijd om het gras te maaien.
Ernest had een halve hectare weiland, nogal veel om het met de zicht af te
doen, maar Tine wilde absoluut met de zeis leren omgaan en tegen de middag was
ze het maaien meester. Tegen de avond lag het gras neer en het begon al naar
hooi te ruiken. Moe en bezweet gingen ze op het gras liggen in de schaduw van
het struikgewas dat de weide als een haag omtuinde. Hij kuste haar en ging met
zijn linkerhand in haar broekje, dat helemaal nat was en niet alleen van het
zweet, op zoek naar haar G-plekje. Het begon te regenen, dat was goed voor het
hooi als het niet te lang bleef aanhouden. Tine trok haar broekje op en liep
naar binnen, ze was wel een natuurmens maar geen zottin om zich te laten natregenen.
Ernest bleef nog lang liggen in de regen, met een onafgewerkte erectie die als
een tentstok zijn linnen broek omhoog duwde en die men van ver zien kon.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ze gaan samenwonen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ernest was een van de weinige
oeverbewoners van de Deel, van Mechelen tot Leuven, die met een boot op het
water durfde. Hij had een opblaasbare rubberboot in de schuur liggen en die
sleepte hij op een karretje met twee wielen naar de dijk. Het was een snikhete
dag en de rivier stonk zeven uren boven de wind. Toch stapte hij met Tine in de
boot, het zou wel wennen, een neus is daar goed in, heeft daarvoor maar een
paar minuten nodig en ze waren nog betrekkelijk jong en roekeloos.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij roeide stroomopwaarts maar verder
dan twee bochten geraakten ze niet want dondertorens staken hun dreigende
koppen op. Hij legde aan en duwde een ijzeren stang in de kant om de boot aan
vast te meren. Hij hielp Tine uit het wankele bootje. Het jaagpad paalde aan
een weide waarin paarden en koeien vredig naast elkaar graasden, van haat
tussen verschillende soorten was niets te merken. Ze liepen schuilen onder een
afdak, bij de eerste donderslag verdrongen ook de dieren zich onder het dak.
Tine was bang en Ernest ging in een hoekje staan en met zijn rug beschermde hij
haar tegen de dieren. Ze voelde warm aan en ze omhelsde hem, zo was het onweer
nog voor iets goed. Het regende kuipen maar na een kwartier was de bui over.
Een grote, volledige regenboog tekende zich af aan de oostelijke hemel en verdween
samen met de wolken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="mso-outline-level: 1; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wil je
bij mij komen wonen voor goed,” vroeg hij, “of trouwen we eerst?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Het is mij allemaal eender,”
antwoordde ze, kuste hem en drukte haar knie in zijn kruis. Op de terugweg in
de boot zong Ernest de huwelijksmars van Mendelsohn. Clementine sprong een gat
in de lucht als hij aankondigde dat Tine introk. Tine ging haar werk opzeggen
en kwam werken bij Wieken en Zon. Ze had verstand van mechaniek en kon Ernest
en Sooi wat bijbrengen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De sterren.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Op drie dagen was het hooi droog.
Ernest had als altijd de hulp van overbuur Flor Casteels gevraagd die met paard
en kar en zijn dochter Louise een dikke hand kwamen toesteken. Tine stond op de
hooiwagen, in korte broek en halter. Clementine had naar oude boerengewoonte
wafelen gebakken, die ze opaten met boter, suiker, stroop en veel zoet bier en
het zweet dat van hun gezichten en schouders liep tot in de voor van hun gat.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het was avond geworden en de maan
kwam op. Wandelen, zei Ernest, die Tine geen moment rust gunde, hij was ervan
bezeten. Ze wandelden de velden in, de weiden in. Ze gingen zitten in een
hooiopper. Ze keken naar de sterren, de oneindigheid. Ernest wees een
sterrenbeeld, de grote baarmoeder, verzon hij. Tine maakte de onderstelling dat
lang geleden de een of andere onverlaat in de sterren had gelezen dat de mens
zich aan een godsdienst en zijn schriftgeleerden moest onderwerpen, of dat de
wereld anders om zeep ging. Ernest keek er niet van op, hij lag half in slaap.
Tine deed hem na en tegen de ochtend werden ze wakker, nat van de dauw en ze liepen
naar de Cantecleer om koffie te drinken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Pan is dood.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Tine was weer naar huis. Ze moest zes
weken opzeggen van de baas, die haar niet eerder liet gaan. Ze werkte in
Brussel en woonde op kamers. Ze had nog niet verteld of ze daar met iemand
samenwoonde of had samengewoond en Ernest wilde het niet weten. Hij miste haar
‘s avonds in bed, die seks toch, maar tegen half september zou ze voorgoed
blijven, gestript van haar verleden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Intussen was het volop zomer. De
imkers stalen de honing uit de bijenkorven en bedrogen de diertjes met suiker
uit de fabriek. Veel verschil kon het niet uitmaken, de ijverige werkertjes
overleefden al generaties dat gesjoemel. De maaidorsers schuimden tegen stukloon
de velden af voor een afgesproken prijs per are gewas. De tijd was lang
vervlogen dat boerenknechten en meiden in drommen in de oogst stonden en dat
nog leuk vonden ook, als ze intijds maar een kruik bier aan hun toot mochten
zetten, liefst zo straf mogelijk. Volgens de overlevering kwamen er zelfs speelmannen
muziek maken voor de dagloners, moeilijk aan te nemen dat de boeren dat vroeger
duldden en nu voor elke graankorrel subsidie eisten. Ernest had graag willen
dansen met een pneumatische boerenmeid en zich op haar laten vallen, maar
helaas, Pan was dood, als hij ooit al had geleefd. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Gluurder.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Clementine vertelde aan de
koffietafel dat zij in het dorp een grote troep pelgrims had gezien, achter
vaandels van kerkelijke verenigingen en kruisbeelden op een lange stok,
onderweg op beevaart naar Scherpenheuvel. Als hun god is opgezet met dat gedoe,
is het maar een rare god, zei ze, er waren er bij die weesgegroet zongen met
hun ogen scheel naar de hemel. Niet dat ik niet geloof dat er iets is, zei ze,
we moeten toch van ergens komen<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Niet van Scherpenheuvel,” zei
Ernest, die van Scherpenheuvel eigenlijk niet veel meer kon weten dan jij en ik.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ernest vertrok voor een grote
fietstocht. Hij reed door de wijk van de verkavelde en naar de maan geholpen
dennenbossen, waar de villa’s schuil gingen achter hoge, dichte hagen van
cipressen die alleen op kerkhoven en op schilderijen van Van Gogh tot hun recht
komen. Hij hoorde water spatten en meisjes gillen. Hij zocht een opening in de
haag en zag drie naakte meisjes in een groot plastic bad spelen. Ze waren nog
geen twaalf jaar, hadden nog geen haar op hun pubis en borstjes die meer leken
op muggenbeten, hij was beschaamd over zichzelf en reed naar huis zonder nog
naar iets om te zien. Thuis las hij een paar bladzijden in Lolita en voelde
zich al veel minder beschaamd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Zat in de Regen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het regende de hele dag, dat deed
zich meer voor in augustus. Regengordijnen sloegen schuin tegen de grond en de
riolen konden het overtollige water niet slikken. Het was goed want de gewassen
en de salamanders lagen te snakken naar water.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Nog een paar weken en Tine kwam
inwonen. Ernest ging een glas drinken in het dorp. De beevaartprocessie of de
resten ervan, op de terugweg trok in de pletsende regen onder zwarte paraplu’s
door naar Mechelen en hogerop. Die hadden hun penitentie verdiend, alleen al
met hun natte voeten in doordrenkte schoenen die ze achteraf konden wegsmijten.
Och, ze hadden een geloofskwab in hun hersenen, ze konden het niet helpen dat
ze daar zo liepen, bijgestaan door een enkele priester die nog geloofde in
zulke krachtpatserij.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ernest geraakte in het café in een
kaartspel verwikkeld met drie metselaars die waren uitgeregend en dronk veel te
veel pinten, Tine was er nog niet om hem op zijn plaats te zetten, maar als hij
aan haar dacht kwam zijn hoofd vol warmte en spande zijn vel, het was te klein.
Strontzat kwam hij om vier uur in de ochtend thuis, toen was het gedaan met
regenen en een mooie dag hing in de lucht.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Genieters.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Tine hield woord en van midden
september werd ze de derde vaste bewoonster van Cantecleer, zeer tot genoegen
van Ernest, en niet alleen om wat zich in zijn bed afspeelde. Tine had inderdaad
zwakstroom gestudeerd en er een jaartje wijsbegeerte bijgedaan en ze wist veel
meer over de dingen van de wereld dan hij. Hij was een natuurmens gescheten, in
de zin van genieter, zij was dat ook maar ze was er bewust mee bezig om voor
die natuur te vechten, niet om hem kapot te genieten. Een huwelijksplechtigheid
was er nog niet van gekomen, de pastoor was niet komen opspelen, de
huwelijksreis was voor later. Tine ging meteen naar Wieken en Zon, haar kennis
voegen bij die van Sooi. Ernest moest tijd maken om zijn appelen en perenoogst
binnen te halen, te persen en in vaten te gisten leggen. Zijn fruitwijn kon
zich meten met druivenwijn, natuurlijk niet met de grote cru’s. Terwijl hij in
zijn boomgaard op een ladder appelen stond te plukken en met zijn benen tegen
de stam steunde, voelde hij zijn boom des levens groeien, al denkende aan Tine.
Hoog boven joegen witte wolken snel over de donkergroen geworden aarde.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Moderne vandalen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De zomer was niet bestand tegen de
brede en gestadige bamiswind, de bomen hadden hun machtig groen ingeleverd
tegen geel, bruin en rood. Over het veld, de weiden, de bossen en het mos
hadden zuivere stilte, helderheid en kalmte de plaats ingenomen van het geweld
van de zomer.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In deze tijd van rust en vallende
bladeren, de winter die zich al liet voelen, kregen de bewoners van de Cantecleer
het trieste bericht dat het gedaan was met hun rustig leven op het domein. In
de stomme, vijandige hoofdstad was de beslissing gevallen: de meander van de
Deel werd rechtgetrokken ten behoeve van een superautoweg, het wonderlijke
autobahn-verzinsel van Hitler. De terminale kwaal zou het malse, mooie land van
weiden, graanvelden, boomgaarden, bosjes en hagen uiteindelijk klein krijgen,
nadat ruilverkaveling en monoculturen het land al hadden verlaagd tot
stortplaats van tranentrekkend drijfmest. Van Cantecleer bleven alleen de
gebouwen gespaard van het verpletterende geweld van een dam van zeventig meter
breed, die het park, de moestuin, de boomgaard, veld en weide ging verzwelgen
onder een vloedgolf van zand en klei. Protesten met zwarte vlaggen en petities
hadden de koude kleren niet geraakt van de moderne, koele vandalen in de
regeringsgebouwen in Brussel en nog veel minder die van de locale politieke
klootzakken. Dat zou te veel gevraagd zijn, eerlijke mensen met bruikbare hersenen
in de Wetstraat, waar ze zich tot in de hel zouden bezighouden met nooit
uitgevoerde taaldecreten en mestvoorshriften. Ernest nam het besluit om met
zijn clan naar het zuiden van Frankrijk, naar zijn wijngaard, te verhuizen.
Daar was ook een rivier. De staat had Ernest heel veel geld gegeven voor de
onteigening van zijn grond, dat was nog eens iets om zich aan op te trekken. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Raadsel.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Motregen fijn en kil. Alles was nat.
Nattigheid besloeg een week lang de vensterruiten. Dan kwam de najaarswind die
de bladeren in een rondedans joeg met een blad gazettenpapier. Ernest had in de
krant een bericht gelezen over de mishandeling van paarden op de markt in
Anderlecht en zich kwaad bloed gezet, als hij aan die mannen hun vel had
gekund. Hij wandelde liever buiten in zulk weer dan binnen te zitten, dan kreeg
hij zijn beste invallen voor Wieken en Zon die Tine en Sooi maar uit te werken
hadden of in de prullenbak te gooien. Hij had nu geld en had met Tine hun
toekomst besproken. Zij zouden de wereld willen zien in een mobilhome, met vaste
stek op zijn wijngaard in de Dordogne. Sooi zou nooit deze streek willen
verlaten, hij kon het bedrijf leiden en Ernest zou in Frankrijk een tweede
vestiging stichten. Daarna in Afrika want daar waren zijn toestellen het
nuttigst en het meest rendabel. Intussen was hij er getuige van hoe een bos
werd neergehaald, het waren maar Canadese populieren maar het deed hem iets, de
manier waarop. Tegen de grote rooimachines met kettingen en stalen bollen zo
hoog als een boerderij, maakten de bomen geen schijn van kans, hier niet en in
de tropische regenwouden niet. Het was een terreurdaad en de schuldigen stonden
er lachend op toe te zien.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Thuis zaten Tine en Clementine
monkelend op hem te wachten. Hij mocht raden wat er scheelde en had het van de
eerste keer goed: Tine was in verwachting. Ze hadden het er wel voor gedaan, ze
hadden hun leeftijd en het zou zonde zijn om het langer uit te stellen om uit
een prachtwijf als Tine te fokken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Dansen op straat.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Na dagen van regen werd het koud en
winderig. Ernest wenste zich te laten uitwaaien; liet de auto op stal en reed
op de fiets naar de werkplaats. Aan de overkant van de weg stond Louise
Casteels het wasgoed op te hangen aan de drooglijn en een bol windje spande de
vrouwenbroeken, alsof de dikke billen van Louise er nog in zaten. Zijn fantasie
werkte nog altijd verfijnd. Opeens klonk dansmuziek uit een luidspreker gemonteerd
op een auto die reclame maakte voor het bal van de burgemeester. Er liepen twee
jonge meisjes en die begonnen zowaar op de brug te dansen. Ernest floot mee het
lustige lied waarvan hij de woorden niet kende.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Geen sneeuw.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het was begonnen te vriezen maar
schaatsen op dichtgevroren waterplassen, ondergelopen weilanden en grachten was
alleen de Hollanders nog gegund. Ernest en Tine sliepen zonder verwarming en
maakten veel waterdamp met hun hete adem zodat de ijsbloemen bloeiden op de glasruiten
van hun slaapkamer. Koud was het, maar met Kerstmis was er geen sneeuw, geen
mollige, koude tapijten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Koning vrede.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Op oudejaarsavond werd het bijtend
koud. De centrale verwarming stond dag en nacht aan. Ernest had een traiteur
laten komen en ze maakten er thuis een feest van met hun vijven, met Sooi
Servrancks en diens vrouw als genodigden. Tine kreeg haar jurken niet meer toe
en ze zagen er van af om naar een galabal te gaan waar iedereen elkaar omhelsde
en kuste op slag van middernacht en wensen uitsprak voor een uitstekende gezondheid,
goed wetend dat een paar van de feestneuzen volgend nieuwjaar niet zou halen,
zo was het nu eenmaal. Ze genoten een fijne maaltijd en bespraken uitvoerig hun
toekomst. In de ochtend waren de kinderen van het dorp aan de deur koeken komen
zingen, een van de weinige oude gebruiken nog in zwang in de streek. Na het
restant folklore, dat nog voortleefde tot in Noord-Brabant, maakten Ernest en
Tine hun zoveelste wandeling op de Deeldijk. Er was wat lichte sneeuw gevallen,
de temperatuur lag onder het vriespunt en de lucht was uitgeklaard tot blauw
met veel winters wit. Opeens hoorden ze boven hun hoofden de slag van vele
vleugels. Hoog in de lucht zagen ze een vlucht wilde zwanen, een letter V met
een lang en een kort been. Dit verschijnsel maakte hen stil en dan gingen ze
weer naar huis voor een aperitief en daarna het middageten. ‘s Avonds keken ze
nog naar de naaktshow op het scherm, dezelfde van vorig jaar, zo ophitsend als
een kat zonder haar. In bed met Tine zei Ernest alvorens in te slapen dat hij
ging dromen van een wereld waarin de vrede koning was, vrede met een V, niet
met een W.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De nieuwe Cantecleer.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De gang der jaargetijden was niet te
stoppen en de ijzel die alles deed tintelen als was het zilver kondigde samen
met de westenwind die in de bomen, onder de dakgoten en in de telefoondraden
zijn holle lied zong, de dooi aan. De jonge zon kreeg enkele kleine kansen om
zich spelend te spiegelen in de ijzellaag op de daken en op de stukken weg die
nog niet door strooizout waren besmet en dof geworden. De plannen van Ernest om
de wereld in te trekken kregen steeds vastere vorm, een nieuwe mobilhome werd
geleverd tegen het tijdstip dat Tine moest bevallen. Sooi smeekte om te
blijven, hij voorspelde dat ze na een jaar of twee dat snelverkeer daar twintig
meter boven hun hoofden niet meer zouden horen, maar met een Cantecleer zonder
achterland kon Ernest niet leven. Niets te doen, Ernest wilde de wereld in, hij
had de vlucht van de wilde zwanen gezien. Wat hij kon doen was Cantecleer heropbouwen
in Frankrijk, midden de wijngaard, de nieuwe thuis voor Clementine en hij met
Tine de wereld in om Wieken en Zon te verspreiden, hij had geld, wat beters kon
hij ermee doen dan het uitstrooien.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Bohemers.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Bij het begin van de vastentijd - op
Cantecleer deden ze daar gematigd aan mee zonder daarbij aan boete te denken -
wedijverden de botten op de bomen met Tine in het zwellen. De eerste tulpen
schoten uit de grond en Ernest had twee Bohemers aan de deur gehad die
probeerden hem een paard te verkopen. Hij had geen paard nodig maar vroeg de
mannen uit. Ze kwamen uit Spanje over Frankrijk, hadden in Zuid-Rusland,
Italië, Tyrol en Zwitserland zaken gedaan en gingen over Holland naar
Noorwegen, ze zwierven door alle landen. Ernest vulde enkele glazen dubbele en
wandelde met hen mee. Tine keek hem na, haar man, die het geluk zocht, die haar
liefhad, die zij liefhad. En zij smeekte het onbestaande dat zij een gaaf kind
ter wereld zou brengen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="mso-outline-level: 1; text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Paaseieren<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ernest wilde van zijn laatste maanden
op Cantecleer zoveel mogelijk genieten van het wisselvallige klimaat, dat zou
hij missen. Hij keek naar de grootse gang en groei der wolken in de maartse
hemel, de duiven die zich aftekenden tegen de regenbuien en de hagelbollen. De
lucht hing vol geuren van het herbeginnende leven. De boeren waren op het land
met hun tractoren, geen witte en bruine paarden meer om met fiere stap de ploeg
te trekken. De zwaluwen lieten weer lang op zich wachten, de jagersbonden
zetten fazanten uit om die later te kunnen schieten in plaats van ze gewoon de
kop te laten uitrukken bij de poelier. Het werd Pasen en in afwachting dat hij
zelf kinderen kreeg, had Ernest de kinderen van zijn kennissen gevraagd om eieren
te komen rapen in het park. Ze zagen niet om, ze vonden dat ouderwets, oubollig
en de moeite niet waard.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Dromerij.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Na dagen van motregen en af en toe
een fikse bui werd het beter. Het weer ging de goede kant op, de eerste zoelte
streek over het land, dat hield zogezegd verband met de kruisdagen. Ernest en
Tine maakten een fietstocht, voorzichtig putten vermijdend, ze was hoogzwanger.
Thuis zette Ernest een CD op met cellostrijk van Schumann. Dromerij. Met hun
drieën zaten ze zonder licht in de huiskamer te zwijgen en te luisteren naar de
gedempte muziek en lieten hun gedachten en gevoelens dwalen naar gebieden die
alleen voor muziek bereikbaar zijn.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Lente.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De kastanjebomen hadden hun witte
kandelaren gedoofd en waren groene bergen geworden, mei had plaats gemaakt voor
de junizon, het nieuwe leven was tot volle uitbarsting gekomen. Aan de overkant
van de Deel maakten baggerwerken en slibaanvoer een stuk eeuwenoud natuurschoon
zo kapot als een staalbombardement en fosforregen met Brest en Dresden had
gedaan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het afscheid.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Tine liep op haar laatste benen en
haar vader en moeder waren vandaag naar Cantecleer gekomen. Precies op tijd
want de volgende dag begonnen de weeën. Tine schonk zonder veel gekerm, gekrijs
en cinemagedoe het leven aan een tweeling. Ernest wist met zijn geluk geen
blijf. Het waren twee volkomen kinderen, een meisje Nele en een jongen Tijl die
om het hardst schreeuwden om aan de borsten te liggen en nog niet beseften wat
voor onnozele namen ze gekregen hadden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Alles stond gereed voor de grote
verhuizing naar het zuiden. De grote mobilhome was geleverd, de verhuiswagens
waren een dag eerder vertrokken met de meubelen en het kleingoed dat was ingepakt
in de kartonnen dozen van een verhuisfirma. Er viel een trage, malse aarzelende
regen in droppen groot als duiveneieren.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Nu zag Ernest hoeveel vrienden hij
had, die met tranen in hun ogen afscheid kwamen nemen en hem vroegen om terug
te komen om met de kaarten te spelen, Odiel de loodgieter, Gerard de secretaris
van het OCMW, Germain de stoffeerder, Kozze de smid, Victor Goethals en zijn
vette vrouw Louise, Jef de facteur, Flor en Levine Casteels, zelfs Zattentist,
Julleke Zat, Polle Pik, Melanie Vloeberghs natuurlijk die naar hem knipoogde en
hem graag, zijn knoert indachtig; tot vaste klant zou hebben gehad, en nog veel
anderen. Clementine die in het huishouden niet kon gemist worden vertrok mee,
voor het geval ze op de kinderen moest passen als Tine en Ernest er voor een
wereldtoer op uittrokken. Zij had alle rechten daartoe want zij was de zuster
van Ernest. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij reed weg naar het zuiden, de warme
wereld in, als de vogels in de wind, zijn eerste bestemming was zijn wijngaard
aan de Dordogne, daar wat rusten tot Tine helemaal hersteld was, dan zou hij verder
zien, dan zou het pas beginnen.<o:p></o:p></span></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-51279665289376862192017-07-21T09:46:00.001-07:002019-01-04T07:16:01.147-08:0024. DE HOEK DER GROTE GEESTEN<div align="center" class="MsoNormal" style="mso-outline-level: 1; text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; mso-bidi-font-weight: bold;">DE
HOEK DER GROTE GEESTE<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="mso-outline-level: 1; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Er zijn
oermensen, cultuurmensen en soorten daar tussen in, je treft ze in alle café's. Een
café, zou men denken, is een aanlegsteiger om bier te drinken, lol te trappen,
zijn gemoed te luchten en om de waardin op te vrijen als zij er trek in heeft
en haar man weg werken is naar de fabriek. Welke ezel gaat er op café om over
filosofische, paleontologische, biologische, metafysische en religieuze
onderwerpen te kwijlen? Dat nu deed de heer Constant Michiels juist wel, hij
geneerde zich niet om, ten aanhoren van de andere stamgasten, diepzinnigheden
uit zijn goedgevulde maar niet al te diepe kast te halen. Hij had een vaste
stek bij het raam in een hoek van café <i>De
Ark</i>, de tafel die hij gewoon was. Hij wilde niet horen van stamtafel, hij
stoorde zich aan die benaming omdat ze zo conservatief klonk en een plastic
bordje met <i>Gereserveerd </i>duldde hij
evenmin, dat strookte niet met zijn status van anarchist en hedonist,
stadhuiswoorden voor ordeloze en buitenpoeper. Aan zijn tafel had hij vaak het gezelschap
van de heer Ernest Bellekens van de kasteelhoeve <i>De Cantecleer</i>, ernstig atheïst wat hetzelfde is als goddeloze, van
inborst stukken beter dan Constant, en van Victor Goethals, de beste van de
drie. Goethals, naar eigen dunk een halve geleerde, zweeg meestal als hij mee
aan tafel zat om naar de debatten en thesen van de twee te luisteren. Hij begreep
het meeste van wat ze zeiden, want zo slim waren ze nu ook weer niet, maar
moest zich vaak schrap zetten om niet in te dutten, want hij zat veel met zijn
gedachten ver van huis. Een anarchist, een atheïst en een die het niet goed
wist, dat kon tellen. Ze gaven zich graag uit voor ontwikkelde cultuurmensen,
zonder zich echt als snoevers aan te stellen of op ons, oermensen, neer te
kijken, dat dient gezegd. Bij gelegenheid kwamen ook minder hoogdravende onderwerpen
aan bod, zoals het weer, het voetbal, de koers, de politiek en het
koffieboontje van hun eigen vrouw of van vrouwen die zij alleen kenden en
daardoor nog exotischer en meer oversekst leken, maar dat konden we niet
controleren. Regelmatig hadden ze het over het bestaan of het niet bestaan van
god, dat was nog eens stamineepraat. Voor hen was het duidelijk: er bestonden
geen god, geen ziel en geen hiernamaals, dat waren hersenspinsels van het ongemeen
ingewikkeld menselijk brein met zijn honderd miljard hersencellen en zijn
drieduizend miljard verbindingen. Uit de eeuwige jachtvelden was nog nooit
iemand met zijn buit weergekeerd. Deze en andere gemakzuchtige dooddoeners gingen
ze niet uit de weg, maar ze hadden wel een punt. Het argument dat er een god
moet zijn, om van het geluk dat op aarde aan zoveel wordt ontzegd later in het
eeuwige leven te kunnen genieten, veegden ze van tafel. Alleen idioten leefden
hier neerwaarts in de overtuiging dat het paradijs hen wachtte en dat de
dierbare overledenen ons van uit de hemel gadesloegen en aan de garendraden
trokken. Ze wisten dat ze de onzin van het geloof niet hoefden te respecteren,
maar ze zouden nooit diepgelovige mensen met hun opmerkingen voor het hoofd
stoten. Ze wisten dat nu nog, in deze postmoderne tijd, enige koenheid aan de
dag moest worden gelegd om met zijn ongeloof naar buiten te komen. Vervolgd
werden ze niet meer, maar weinig eeuwen geleden was het hier wel zo en in te
veel landen is het zo gebleven, geloofsafval kon of kan iemand zijn kop of
toekomst kosten. Eigenlijk zit de oerangst voor het onbekende er bij ons nog
diep in, zo diep dat diezelfde angst nog altijd onbeschaamd wordt misbruikt als
bewijs voor het bestaan van een god. Daarnaast is er de ingewortelde en gebrainwashte
vrees dat er toch een hel met haar eeuwige verdoemenis zou kunnen zijn, men
weet maar nooit. En dan stond je daar met lege handen als je op een dag
onvoorbereid een dakgebinte op je kop kreeg. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Iemand,
waarschijnlijk Kozze de smid, had hen de eer aangedaan hun tafel met enige
ironie de ‘hoek van de grote geesten’ te dopen. Die was raak. Kozze wist ook
veel, te veel volkswijsheid eigenlijk om bij die snullen, zoals hij ze ook
noemde, te gaan zitten. Een keer heette hij hen ‘de ongelovigen’ en dat was ook
voor het laatst. Ze namen het op als een belediging van hun gezond verstand,
hoe kon in godsnaam iemand die niet gelooft in iets dat niet bestaat een
ongelovige zijn? Zij hadden het over de gelovigen toch ook niet als over
goedgelovigen of bijgelovigen? Kwaad maakten ze zich daarover niet, ongelovigen
zijn geen ruziezoekers, daarvoor zijn ze te gering in aantal. Het staat niet
vast dat een van hen onbewust de wending ‘in godsnaam’ heeft gebruikt, .<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Gabriella de
waardin had ze een keer terloops verweten ketters te zijn, maar Goethals wees
haar terecht, ketters, zei hij, waren nu net veel dieper gelovig dan
katholieken, fundamentalisten tot ze waren uitgeroeid. Die uitleg had Gabriella
in de catechismusles niet gekregen, de non of de onderpastoor zouden het zootje
ketters zeker geen fundamentalisten hebben genoemd omdat het woord nog niet in
zwang was. Echt bijbelvast was ze niet, ze had halvelings onthouden dat
schriftgeleerden alles met de bijbel te maken hadden maar de drie geleerden
daar in de hoek hadden geen boodschap aan de bijbel of de schrift. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Mannen als Kozze de smid, Odiel de loodgieter, Germain de
stoffeerder, Zwette Jef de postbode, Flup ‘Pijp’ Vrijders, die de lachende
saxofoon kon spelen op zijn tenor en met de driedubbele tongslag kon omgaan,
Sterkenbet Vloeberghs de schrijnwerker, Karre Verbinnen die zich afzijdig hield
en wij, de andere tooghangers van kaliber, schudden meewarig ons hoofd als die
twee, soms drie, met hun slimmigheden uitpakten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Maar vandaag zaterdagavond, Michiels de journalist moest niet op
de redactie zijn, spitsten we onze oren, in de eerste plaats de waardin, de
niet onaantrekkelijke Gabriella, als Michiels de volgende uitspraak deed: “In
de nadagen van de Verlichting schreef de hoog aangeschreven filosoof Arthur Schopenhauer
dat de vrouw onderligt bij de man. Mannen van onze slag die doorgaans met de
missionarishouding vrede moeten nemen, zouden daar weinig bezwaar tegen hebben,
maar wat hij bedoelde was dat de vrouw de mindere is van de man. Om het nog
erger te maken, zijn tijdgenoten deelden die mening en zongen met hem in koor
het liedje van de onderliggende vrouw.” Michiels was, zoals bekend, journalist
en kroniekschrijver bij de gematigd links progressieve <i>De
Auroor, </i>de man die als hij zijn pen doopte in vitriool of gal, zijn kopij
ondertekende met de nom de plume Lucien Terpentijn. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik geef een
voorbeeld,” vervolgde hij, luid genoeg dat we hem aan de tapkast konden verstaan,
“van Schopenhauer citeer ik uit het moeilijk uit te spreken maar gemakkelijk te
begrijpen Parerga und Paralipomena, deel twee - Er is geen vrouw die deugt.”
Hij haalde een briefje uit zijn broekzak, plooide het open en las: “Alleen als
het door de geslachtsdrift is vertroebeld, kan het mannelijke intellect het
onvolgroeide geslacht, met zijn smalle schouders, brede heupen en korte beentjes,
het schone geslacht noemen, want heel de schoonheid ervan hangt samen met die
drift. Zo blijven vrouwen hun leven lang kind, ze zien altijd alleen maar het
meest voor de hand liggende, ze interesseren zich alleen voor dit ogenblik, verwarren
schijn met werkelijkheid en verkiezen kleinigheden boven de belangrijkste
aangelegenheden. Want dat de mens niet, zoals een dier, alleen in het heden
leeft, maar ook het verleden en de toekomst overziet en overdenkt, dat komt
door het verstand. Aan de voor- en nadelen hiervan heeft de vrouw minder deel,
omdat zij een zwakker verstand heeft.” Michiels plooide het briefje toe en stak
het weer op zak. “Ik heb het moeten opschrijven want ik moet al zo veel
onthouden,” verontschuldigde hij zich. Hij wachtte op reacties uit de zaal.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wat is dat
voor praat,” zei Gabriella, “heb ik korte benen, smalle schouders, brede
heupen, gebrek aan verstand?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat laatste
soms wel,” zei haar man Isidoor die mee achter de tapkast stond.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik zeg dat
niet, Schopenhauer heeft dat geschreven,” verweerde Michiels zich.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Die ken ik
niet, waar woont hij.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Hij is al
bijna honderd vijftig jaar dood, Gabriella en hij woonde in Duitsland.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Duitsland,
ja van daar komen de goeie. En honderd vijftig jaar geleden, wat betekent dat
nog?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat schreef
die man nu precies over de vrouwen, dat ze niet naar het verleden kijken,” zei
Isidoor, “je luistert niet.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Constant
heeft een reden om met die zever voor de dag te komen,” knorde Gabriella, “de
vrouw kleineren, zoveel heb ik er van begrepen, iemand met veel pretentie die
zich wilde laten horen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat is
evolutie, meisje,” zei Ernest Bellekens.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Gabriella
ging daar niet op in en zei: “Zitten er hier geen filosofen dat we ze in
Duitsland moeten gaan zoeken?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Aan die
tafel zitten er drie,” zei de Kozze.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wat mij
betreft is de vrouw het volmaakte wezen, volgens mij heeft Schopenhauer nooit
een spiernaakte vrouw aanschouwd,” zei Ernest Bellekens enigszins plechtig, “of
zoals de kunstenaar zei, hun achterwerk, vergeet dat niet, is het prachtigste
juweel dat we ons bij het vrouwelijke lichaam kunnen voorstellen.” Hij dacht
aan zijn Tine, aan dat intieme kroeshaar tussen haar dijen, haar borsten als
peren van een dure soort, hij was als altijd door geslachtsdrift beroerd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Als ik ons
Lien zo bekijk, langs vanachter, dan heeft die Schop misschien gelijk,” zei
Flup Vrijders, die nog niet lang geleden van straat was gehaald door een weduwe
zo lelijk als de dag van morgen, in de verste verte niet te vergelijken met
Tine van Ernest Bellekens, maar dat was een schoonheid van de eerste orde. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Die
Schopenhauer,” zei Kozze de smid - die hier en daar een brokje cultuur had
opgestoken door aandachtig <i>De Auroor</i>
te lezen en de naam kende van nog andere filosofen zoals Nietzsche en Kant -
“was iemand van de slechte oude tijd. Als hij zijn mening nu zou verkondigen
kreeg hij een dikke boete voor inbreuk op de wet van gelijke kansen”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Soms zoeken
ze het ver maar in dit geval zou het terecht zijn,” zei Gabriella die zich niet
liet doen, “waar verdiende die kerel zijn boterham mee?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Hij was
rijk van huis uit,” zei Michiels, “hij kon zich veel permitteren.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Heeft hij
niets geschreven over hun tieten,” vroeg Germain de stoffeerder, vuile klap was
een deel van zijn leven.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Neen,” zei
Michiels, “en ook niet over hun pruim, want daar kom je op af, in die tijd
hielden de filosofen nog hun manieren.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Als hij zo
over de vrouwen dacht neem ik wel aan dat hij de moeite niet nam iets te
schrijven over van voor van onder,” probeerde Gabriella het gesprek te brengen
op een onderwerp dat ze op prijs stelde.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Ze gaf niet
af en had die speelse glans in haar ogen die ons naar adem kon doen happen. Ze
lonkte even naar haar man Isidoor terwijl ze een glas opblonk en er met de
handdoek diep inging. Gabriella was, zoals wij, jong van geest gebleven en had
als velen onder ons haar eerste onbevangen maar verboden seksuele ervaringen
opgedaan met doktertje spelen, een jongetje dat haar visiteerde door met zijn
elfde vingertje in haar tweede mondje te voelen of ze daar nog geen nieuwe
tandjes had. Ze had het niet echt beleefd, het was een onbeholpen inleiding tot
seksuele voorlichting met de hulp van een ouderwets leuk verhaaltje. Dat
vertelsel schoot nog altijd door haar geest telkens als haar man haar begon te
visiteren en het grote genot zijn opwachting maakte.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wijsgeren
zijn geen seksuologen, liefje.” Isidoor deed moeite zijn vrouw tot rede te
brengen, ontaarde gesprekken konden de stamgasten op ideeën brengen..<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Zijn er dan
geen vrouwen die filosoof spelen,” vroeg Gabriella, “die het voor ons opnemen?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Simone de
Beauvoir is er zo een,” zei alweter Michiels, “ze heeft geschreven over ‘Het
tweede geslacht’, over de vrouw die door de eeuwen heen achteruitgesteld is
door de opvatting dat ze een afwijking is van de mannelijke vorm.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dan hebben
ook vrouwen veel nagedacht en geschreven over belangrijke aangelegenheden, zo
te horen,” zei Goethals.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat was na
Schopenhauer,” zei Michiels, “en voor zo ver ik weet hebben vrouwen niet over
de materialistische dialectiek geschreven.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wat is dat
nu weer,” vroeg Gabriella, op haar hoede.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat wil je
niet weten,” zei Goethals, maar dan was het al te laat, Michiels was niet meer
te stoppen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Hij had uit
een boek over Marx - niet van Marx zelf want die zijn duistere geschriften
waren ook voor hem alleen leesbaar in een populaire versie - een citaat (hij
met zijn citaten) onthouden van de hand van de grote Karl, ontegensprekelijk
een van de vaders van de leer van het socialisme, nog steeds niet volbracht,
zomin als de leer van het christendom. Tot ergernis van iedereen en van
Gabriella in het bijzonder pakte hij opnieuw uit met zijn grote kennis: “Onder
het kapitalisme wordt arbeid een goed dat de arbeider moet verkopen om in leven
te blijven, niet als onderdeel van zijn leven, maar als een ‘opoffering van
zijn leven’. Zijn echte leven begint pas wanneer zijn werk ophoudt, ‘als hij
kan eten, een glas drinken’. Victor is daar een goed voorbeeld van.” Michiels
kon geestig voor de dag komen, maar soms ook een zaag spannen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Gabriella
kon het niet laten: “En vogelen,” vroeg ze, “was daar geen tijd voor. Haar man
riep haar weer tot de orde: “Een welvoeglijke dame neemt dat woord niet in haar
mond.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ze zal wel
wat anders in haar mond nemen,” zei Germain, goor als altijd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Michiels was
al blij dat ze hem het woord ontnamen, hij had in zijn leven zoveel gedweept
met het Marxisme dat het zijn neusgaten uitkwam.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik,” kwam
de Fikker verbaasd terug op de uitspraak van Michiels, “van wat ben ik nu weer
een voorbeeld?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Heb jij je
niet eerst suf gewerkt bij een multinational, de slippendragers van het
kapitalisme en tegelijk van het imperialisme en dan ingezien dat je leven meer
waard is dan de smak geld die je kreeg op het eind van de maand, als de baas eerst
zijn winst vooraf had genomen? Je hebt gekozen voor een rustig baantje bij de
gemeente, nu lééf je, beste vriend.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Als je het
zo bekijkt,” zei Goethals “Wat wist Marx van mijn eet-, drink- en bedgewoonten?
Nu we het daar over hebben zou ik Germain willen vragen of hij mijn matras niet
kan opdoen. Hij zit vol proletarische putten en bulten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Als ik de
matras mag proberen met Wiske om te zien of hij goed is, doe ik iets in de
prijs.” Germain kon over niet veel anders praten dan over seks, een gezond onderwerp
trouwens.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wiske is op
zichzelf al een matras.” Het kwam van Odiel de loodgieter, zelf niet de magerste,
die een hand naar zijn mond bracht. “Oei, nu heb ik te veel gezegd.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik heb al
voor minder gevochten.” Kozze de smid kende niets anders dan vechten, op iemand
zijn bakkes slaan, een trap in zijn hol geven, minder gezond dan praten over
seks.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Jij bent
een sterke duvel, ik heb geen forse in mijn armen, jullie zijn allemaal
jaloers, ik weet wat ik aan Wiske heb. En daarbij, kijk naar jezelf, Odiel.”
Een beter verweer had de Fikker niet en dat hoefde niet tegen oermannen van hun
slag.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik weet wat
je bedoelt met Louise,” was de mening van Ernest Bellekens de natuurmens, die
daarmee het ontaarde gesprek besloot en doelde op de onderbroeken van Louise
die om de veertien dagen aan de waslijn in de wind hingen op te bollen als
varkenshammen, binnen het bereik van zijn verrekijker.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik vermoed
waar jij aan denkt, buurman, maar daar heeft niemand zaken mee,” zei Goethals.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">De Fikker
dacht ook aan natte onderbroeken, niet die te drogen hingen, maar die spanden
om de billen van Wiske. We kenden Victor als iemand die best tevreden was over
zijn vrouw, zijn schoonouders de kleine boeren en zijn werk op het gemeentehuis.
Zoals de meeste mannen, bij vrouwen komt het ook voor maar minder, had Victor
Fikker Goethals nog op middelbare leeftijd een stevige sekshonger. Hij had het
in dat opzicht getroffen met zijn vrouw Louise Wiske Casteels. Als volwaardige
levensgezellin kreeg of veinsde ze altijd een orgasme telkens als hij op volle
snee was. Een tweede talent van de Fikker, niet minder naar waarde te schatten,
was dat hij kon luisteren naar wat bezoekers in zijn kantoor, op café en soms
thuis te vertellen hadden over anderen en, als ze hun gemoed wilden luchten,
over henzelf. In zijn achterhoofd sluimerde nog het idee schrijver te worden en
door de aard van zijn beroep kon hij zich laven aan een rijke inspiratiebron.
Gewone mensen die vrolijk deden over hun meevallers en over hun tegenslagen
kwamen uithuilen, groot deden over hun tijd bij het Belgische leger, minachtend
over hun baas en dikwijls ook hun vrouw, hun liefdesgeluk bezongen en treurden
over hun liefdesmart. Boeiende en gevarieerde levensverhalen altegaar, als ze
goed werden verteld, dat vooral, goed verteld.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Nu zat
Goethals met gepeinzen die hij beter niet liet horen, niemand zou hem aandacht
geven, hij riskeerde dat de Kozze zonder de hulp van nog iemand hem met stoel
en al zou buiten dragen. Hij dacht: “Wat gebeurt er met iemand die in zijn
jeugd zijn idealen hoog in het vaandel heeft gedragen en ze dan heeft laten
verpieteren, uit lafheid zijn passies heeft verzaakt omdat die zo moeilijk zijn
op te houden? Dan blijft een wrang gevoel van schuld hem eeuwig knagen tenzij
een heel grote liefde in de plaats komt. Erger is het als zijn ideaal verziekt
tot een ideologie. Het is beter daar over te zwijgen, ideologieën, religies en
andere schijnstelsels hebben schade aangericht dat nog eeuwen zullen
voorbijgaan voordat de mensen op aarde het geluk of liever de vrede zullen
kunnen vinden. Geluk is ons alleen in de hemel toebedeeld, dat is precies waar
de godsdiensten op inspelen en waar ze ons klein mee houden. Iets beloven dat
er niet is, alleen het geloof in wat in heilige boeken zogezegd door het
Opperwezen is ingegeven. Bewijzen dat een goede god het allemaal voor elkaar
heeft zijn er niet en zullen er nooit zijn.” Geen wonder dat hij die warrige
gedachtegang niet op tafel legde. Maar hij was nog niet op het einde. “Wie in
zijn jeugd nooit de roep van een ideaal heeft gehoord en zijn leven heeft
gericht op rijkdom en welstand, heeft misschien meer bezit vergaard dan wij
idealisten, maar zijn leven heeft geen inhoud gehad al deert hem dat niet,
weinig denken eraan dat tekort op te vullen, zij zetten hun oogkleppen op en
pochen met wat zij aan geld en goederen meer hebben dan wij. Zijn ze daarom
gelukkig?” Tot zover de nogal verwarde gedachtestroom van Victor Goethals die
niemand had gehoord, nogal wel. Hij nam het woord: “Mag ik even uitpakken met
een paar van mijn filosofische overwegingen die met het marxisme-trotskisme
niet veel te maken hebben.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Wij
tooggasten trokken onze wenkbrauwen op, voorbereid op het ergste, want als
Victor de bon-vivant die we bijna nooit ernstig hadden gezien de droge kant van
zijn ziel begon tentoon te spreiden, wisten we niet wat ons te wachten stond.
Hij kon soms voor de dag komen met diepzinnigheden die hij zo min als wij
voluit begreep, maar als wij hem lieten begaan zonder tussen te komen zweeg hij
vanzelf. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Men kan
aanvoeren dat het doel van alle levende wezens, de mensen inbegrepen, is zich
voort te planten, en dan hebben de geldzakken meer kansen dan de idealisten die
niet goed weten waar de zon opkomt, wier rangen bestaan uit socialisten en
mensen die de naastenliefde belijden. Volleerde socialisten nemen pas genoegen
met onverbiddelijke naastenliefde, offerzin, veelwijverij, opstandigheid,
goddeloosheid, ze willen hun leven inzetten voor een groot ideaal, tot ze ouder
zijn dan vijfentwintig jaar, en dan haken ze af, de meerderheid dan toch, zoals
de meeste beginners in eender welke sport. Om dat te volbrengen nemen de minder
eisenden, anders dan de bolsjewieken, genoegen met een eigen huis, een vrouw
waar hij kan op rekenen, enige welstand, gezondheid en zoveel mogelijk verdienen
met zo weinig mogelijk te doen. Voor de bolsjewieken is dat niet genoeg en zij
streven naar een hoger doel. Zij zijn onderverdeeld in de categorieën
zelfvoldane, gematigden en strengen in de leer van het Marxisme. Voor
zelfvoldane volstaan vaderlandsliefde, een mooi gezin en geloof in God. Gematigden
doen daar deugden als rechtvaardigheid, dankbaarheid en liefdadigheid bovenop
en als het kan wat bekendheid omwille van een prestatie op enigerlei gebied,
kunst, sport of politiek. Strengen moet je gaan zoeken onder de mystieken,
fakirs en boeddhisten.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Michiels
trad op om de woordenvloed van Goethals te onderbreken en weer voerde hij Schopenhauer
op. Wanneer hield hij er in godsnaam mee op. “Iemands karakter is zowel aangeboren
als onveranderlijk. Wij hebben het niet voor het kiezen wat we zijn en kunnen
daar ook niets aan veranderen. Onder het onveranderlijke omhulsel van zijn
leeftijd, zijn milieu, zijn ontwikkeling en zijn meningen gaat, gelijk een
kreeft onder zijn schaal, die ene identieke en eigenlijke mens schuil,
volstrekt onveranderlijk en altijd dezelfde. Woorden van Schopenhauer.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Victor
Goethals schudde zijn hoofd, hij was het er niet mee eens, maar zweeg. Dat was
het dan. Terpentijn zag dat niemand nog enige belangstelling aan de dag legde
voor zijn vertogen en zweeg eveneens, voor zo lang hij zijn mond kon houden. Gabriella
zei luid wat anderen dachten, hield haar handen aan haar oren en riep: “Is er
hier nog niet genoeg gezaagd?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Als smid,
een niet onbelangrijke positie in een dorp van enige omvang, had Kozze het
recht een woordje te plaatsen. “Ik vind dat Gabriella gelijk heeft,” zei hij, “
het zaaghalfuur is over.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Germain was
van oordeel dat hij ook wat te vertellen had. “Het zijn de filosofen die alles
kapot hebben gemaakt met hun kwade gedachten. Waarom lieten ze alles niet als
vroeger, de goede oude tijd,” zei hij. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“De goede
oude tijd, dat moet je aan mijn grootmoeder vragen, die zal met jou nogal
lachen.” Het was Kozze die weer het woord nam en verder ging: “Werkdagen van
zestien uur, patatten met vet spek en het ene jong na het andere.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wil er eens
iemand iets plezierig zeggen,” vroeg Gabriella voorzichtig, die door het feit
dat ze de waardin was de gasten niet te veel voor het hoofd wou stoten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Mijn
grootmoeder zei altijd, er zijn geen slechte meisjes, alleen maar slechte
wijven. Wijf in de betekenis van getrouwde vrouw,” zei de smid. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Met een
beetje boter, peper en zout zijn alle wijven goed,” zei Germain de stoffeerder,
die probeerde de geestige uit te hangen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“De wijven
hebben het altijd gedaan,” zei Gabriella die haar opgeblonken glazen op de
rekken begon te plaatsen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Nog wat
filosofie van eigen maaksel,” zei Kozze. “Breng mij iemand die zegt dat hij
graag werkt en ik sla hem de kop in met mijn voorhamer.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Het bleef
even stil. Als de smid zijn mond opendeed was het raak en voor onze ogen zagen
wij het verschrikkelijke beeld van een noeste werker met zijn hoofd op het
aambeeld en de smid die zijn voorhamer boven zijn hoofd zwaaide. Aan het vervolg
durfden wij niet te denken. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Niet alle
wijsgeren zien de vrouw als een noodzakelijk kwaad. De hamer van de Kozze doet
mij denken aan Nietzsche, de filosoof met de hamer.” Nu was het de beurt aan
Ernest Bellekens die lang gezwegen had, om een belangrijke uitspraak te doen.
“In tegenstelling met Schopenhauer die nog in een Opperwezen geloofde, was
Friedrich Nietzsche de filosoof die god dood verklaarde. In zijn ‘Der Wanderer
und sein Schatten’ schrijft hij zo ongeveer: Wij, de toeschouwer worden soms
tot tranen toe bewogen door de dweperige blik van geluk waarmee een mooie jonge
vrouw haar echtgenoot aankijkt. Men wordt daarbij vervuld van alle weemoedige
liefdesgevoelens, zo wel wat de grootsheid als wat de vergankelijkheid van het
menselijke geluk betreft.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat heb ik
je nog nooit zien doen,” zei Germain tegen Gabriella.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Toch wel,”
zei Gabriella, “als jij niet in de buurt bent. Jij kent niets anders dan de
mensen uitlachen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ernest
heeft gelijk,” zei Isidoor, “wie niet ziet dat Gabriella verliefd naar mij
kijkt, is blind.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Zo heb ik
ze ook naar mij zien kijken,” zei Germain, die van zichzelf dacht dat hij de
grote versierder was.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Niet waar,”
zei Gabriella kwaad, “straks gaan de mensen nog denken dat ik met iedereen naar
bed ga.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Met mij in
elk geval niet,” zei Odiel, loodgieter en dikzak.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik hoor het
toch niet gaarne,” zei Isidoor, “ze is mijn vrouw en ze is van mij alleen. Noem
mij maar bezitterig.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Niemand
sprak hem tegen en de anders vrij zwijgzame Ernest Bellekens nam weer het
woord: “Tegenwerpingen, slippertjes, het vrolijke wantrouwen, de spotlust, zijn
allemaal tekenen van gezondheid. Alles wat absoluut is vastgelegd hoort thuis
in de ziekteleer. Alweer een uitspraak van Nietzsche, ik geloof uit ‘Jenseits
von Gute und Böse.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Zitten wij
hier met slimme mensen,” zei Gabriella, “Isidoor, daar kun jij een punt aan zuigen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Van mijn
leven niet,” zei Isidoor, “je zou me rap beu zijn, ik wil niet dat je sterft
van verveling. Ik heb wel wat anders te doen dan een punt te zuigen aan ik weet
niet wat.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik wel,”
zei Germain met zijn misplaatste dubbelzinnigheden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Is het nu
genoeg geweest? Kunnen wij eindelijk over wat anders gaan praten. Muziek bijvoorbeeld,”
zei Isidoor.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wat weet
jij van muziek,” vroeg Gabriella, “je kent het verschil niet tussen rumba,
boogie-woogie en rock.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat is geen
muziek,” zei Isidoor.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Ernest
schakelde weer over op het onderwerp van de dag. “Ik kan nog oneindig doorgaan
over de vrouw nu we het daar toch over hebben. Wat denk je hier van: Alles aan
de vrouw is een raadsel, en alles aan de vrouw heeft <i>één</i> oplossing, en dat is: zwangerschap. Of nog: Twee dingen wil de
echte man, gevaar en spel. Daarom wil hij de vrouw als het gevaarlijkste speelgoed.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wat moeten
we daarmee,” vroeg Victor Goethals, “Wiske is geen speelgoed.”.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Daar is ze
te zwaar voor,” zei Germain.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Ernest liet
zich niet afleiden en vervolgde: “Dat was alweer Nietzsche,” alsof daar alles
mee gezegd was.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Er ging
niemand in op de wijsgerige uitspraak van Bellekens en Gabriella dacht dat het
haar beurt was. “Ik ken van die diepzinnige rijmpjes,” zei ze, met haar verleidelijke
glimlach.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Laat maar,”
zei haar man, “we kennen dat. Dan zoekt Constant er wel een diepere erotische
betekenis achter.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Luister
toch maar,” zei ze, “wat een wonder is me dat, het regent niet en mijn prut is
nat.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat is erotisch
en niet diepzinnig, het is vuile klap en iedereen weet dat ik daar niet tegen
kan,” zei Germain, bulderend van het lachen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Oscar van
wie de vrouw in de bak zat en die zich stil had gehouden liet zich voor het
eerst horen: “Het gesprek gaat de vulgaire kant op,” zei hij, waarop Gabriella
antwoordde: “Dat is evolutie.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Oscar liet
zich niet afschepen: “Jullie zouden er beter aan doen wat citaten uit de bijbel
op te halen,” zei hij.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Ze sloegen
zijn raad in de wind, ze hadden zich vastgebeten in een meer onheilig
onderwerp. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Het is
erotiek op zich,” zei Michiels, “daar moet je geen verdere betekenis achter
zoeken. De bijbel staat er vol van.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik weet ook
iets,” zei Isidoor die een glas tapte voor zichzelf, “en het komt misschien wel
uit de bijbel, dat weet ik niet. Wie de moeder niet begeert is de dochter niet
weerd.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Gabriella
bekeek hem met een verontwaardigde blik. “Nu komt het uit,” zei ze, “heb jij
achter mama gezeten?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Daar wil ik
niet dieper op ingaan,” zei Isidoor beledigd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wij wel,”
riepen we in koor.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Praat
hebben jullie genoeg, niet te geloven,” riep Odiel de loodgieter die in zijn
leven veel had meegemaakt en die zich in dat hoge gesprek nog niet veel had
laten horen, “kunnen we eens over wat anders praten. Victor, hoe gaat het met
die nieuwe verpleegster die in de plaats is gekomen van Emily.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Daar weet
ik niets van,” zei Goethals, “ik kom bijna nooit meer op het rusthuis.
Molenaars is daar de baas. En het zijn je zaken niet.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Naar ik
gehoord heb moet hij er niet aan denken van aan haar lijf te komen,” zei Odiel.
“Ik weet het uit goede bron.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wat bron
kan dat zijn,” zei Goethals, “anders dan die ouwe tantes die in het rusthuis de
hele dag alles in de gaten houden.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Over Emily
deden geruchten de ronde,” zei de smid.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Waar ben je
op uit, Kozze?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat weet je
goed genoeg, Fikker. Er is veel achter je rug gepraat.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Omdat ik
goed met Emily overweg kon? Ach, de mensen weten zo veel. Ze weten meer dan
ik.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat
antwoord zou ik ook geven,” zei Germain, “maar ze leek mij wel een zonde waard,
de keren dat ik ze gezien heb.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Je ogen
vielen bijna uit je kop,” zei Goethals, “dat is wel een vaststaand feit.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“We gaan
daar geen ruzie over maken,” zei Kozze de smid. “Daar juist heeft iemand gezegd
dat alles een diepere betekenis heeft.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat was
ik,” zei Michiels, “een diepere erotische betekenis.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Alles heeft
een diepere betekenis, daar gaat de filosofie over,” kwam Bellekens tussen.
“Goede literatuur, sport en volkswijsheid hebben een dubbele bodem. Wat de wetenschap
niet kan verklaren, verklaart de filosofie.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik ken een
aftelrijmpje,” zei de Kozze, “een brak zijn been, twee zette ze aaneen.
Betekent dat iets?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat rijmpje
van de Kozze,” zei Ernest Bellekens, kan betekenen dat de eerste de beste een
ongeluk kan overkomen. Ieder van ons kan over de stoep strompelen of onder een
auto lopen als hij hier naar buiten loopt.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“De zatste
het eerst,” zei de Zwette die zijn mond nog niet had opengedaan maar in stilte
veel meer had gedronken dan wij, een facteurgewoonte.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Laat Ernest
uitpraten,” zei de Kozze, “we kunnen nog iets leren.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Twee zette
ze aaneen,” vervolgde Bellekens, “er is altijd iemand om zijn medemens te helpen.
De mensen leven in groep al van in de oertijd, anders hadden wij het niet
overleefd en stonden wij nu hier niet te filosoferen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Filosoferen
noemt hij dat,” zei Gabriella, “de school is uit, ja.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Zwijg dan
toch eens even,” zei Isidoor. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">De Kozze
vervolgde zijn rijmpjes: “drij stond er bij, vier dronk een glas bier.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wat kan
daar meer achter zitten dan de woorden die je uitspreekt, Kozze,” zei Germain,
“wat kinderpraat.”. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Niet
helemaal,” zei Bellekens, “het kan betekenen dat er velen niet weten wat ze
moeten doen als ze getuige zijn van een ongeluk, ze staan er hulpeloos bij of
ze slaan op de loop van schrik. Wie een pint bier drinkt is de totaal onverschillige
die alleen aan zichzelf denkt en de niet omkijkt naar een medemens in nood.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Karre de
stille kon niet nalaten nog een opmerking te maken. “Ik ken er hier een stuk of
twee, drie die altijd gereed staan om een sukkelaar te helpen. De Fikker is er
zo een.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“En ik dan,”
schoof Germain de garneerder zichzelf naar voor. De anderen lachten. Dat zouden
ze willen meemaken, Germain die iemand anders ter hulp schoot. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Is het nu
genoeg,” stoof Odiel onverwacht op, “we zijn hier toch niet in de kindertuin.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Is er geen
wijsgeer of een geleerde schrijver die het opneemt voor de vrouwen,” vroeg Gabriella,
“bijvoorbeeld een wereld waarin de vrouw de sterkste is en de man een
prutsvent.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat zou
mooi zijn,” zei Isidoor, ‘ga verder Kozze.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Vijf sloeg
zijn wijf,” zei de Kozze. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Daar kan ik
dieper op ingaan,” zei Ernest Bellekens, “een beroemde schrijver heeft eens geschreven
geef je vrouw elk dag een pak slaag, als jij niet weet waarom, zij zal zij het
wel weten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Breng mij
niet op slechte gedachten,” zei Isidoor en bekeek zijn vrouw op een vreemde manier.
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Voor
Gabriella was de maat vol. “Ik ga me kwaad maken,” zei ze, “denk er maar eens
goed over na, Isidoor, de eerste keer dat je je hand opheft ben ik weg, dan kun
je alleen gaan slapen en glazen spoelen. Je zult dan wel weten wat je aan mij
hebt.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Het
kinderversje bestond uit tien rijmpjes,” zei de smid die het niet wilde
opgeven, “tien had het gezien is het tiende.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Inderdaad,”
zei de Belezen Michiels, “er zijn befaamde boeken die zo eindigen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Zien jullie
wel dat ik een stukje wijsgeer ben,” zei de smid met geheven hoofd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Het liep
tegen sluitingsuur. Niet dat er op het platteland naar een sluitingsuur wordt
gekeken, maar voor de meeste gasten was het de tijd om naar huis te gaan. Odiel
was er zonder zijn Hortense en die lag op hem te wachten, Victor maakte het
nooit erg laat, zomin als de smid en Ernest van de Cantecleer die respect
hadden voor hun vrouw. Flup Vrijders lag onder de slof, de Zwette was
straalbezopen, Germain was uitgepraat en Oscar deed wat hem werd gevraagd als
de waard hem vroeg om op te hoepelen. We dronken ons laatste glas en sleften
naar buiten. Isidoor deed de deur op slot achter onze rug en omdat de
temperatuur nog goed was bleven we wat napraten. Dan hoorden ze binnen de
stemverheffing van Isidoor, het geschuif van stoelen en een tafel.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Isidoor
gelooft wat jij hebt gezegd over zijn vrouw af te ranselen,” zei de smid tegen
Bellekens. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Dan konden
ze duidelijk verstaan wat Isidoor stond te roepen: “Smerige teef, waarom kruip
je niet in bed met de matrassenmaker! Ik heb je naar hem zien lonken!”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Hoor je
dat,” zei Germain en zette een hoge borst op, <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik heb hem
moeten weghouden van achter de toog of hij zat onder je rok te tasten, de
smerige gattekentast.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Je hebt de
hele avond niet anders gedaan, jaloerse bok,” riep Gabriella, je denkt toch
niet dat ik die onnozele kloot van een Germain aan mijn lijf zou willen. Ik kan
wel wat anders krijgen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Mij,”
fluisterde Victor Goethals.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“De Fikker
zeker,” donderde Isidoor.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Die krijgt
thuis zijn werk nog niet gedaan.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Hoe weet
jij dat?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Jij
jaloerse bok,” zei Gabriella, “ik weet het omdat Wiske mij zelf verteld heeft
dat hij met die verpleegster niets heeft gedaan.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ze staat te
liegen,” zei Goethals ontstemd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik zou het
nog liever doen met de smid,” riep Gabriella uitdagend, “die heeft tenminste kloten
aan zijn lijf.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Hoe weet
jij dat?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ook van
zijn vrouw, je denkt toch niet dat vrouwen onder elkaar alleen over hun honden,
katten en hun kleren kletsen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“De smid,
die boort je de grond in.” Isidoor verslikte zich bijna in deze uitspraak. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Germain was
zijn teleurstelling te boven gekomen, had er weer zin en stond met dichtgeknepen
ogen te grinniken, hij vroeg niet beter dan dat het in andere huishoudens verkeerd
liep als magere troost voor zijn eigen onderkomen huwelijksleven. “Die blijven
niet samen, ik zie Gabriella er nog uittrekken met een andere,” zei Germain.
“Wie staminee wil houden kan zijn wijf niet behouden. Het gaat niet goed tussen
die twee, hier is misschien werk te maken,” zei hij langs zijn neus weg maar
hij kreeg geen gehoor. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Misschien
hadden wij allemaal die wens in ons achterhoofd zitten om met Gabriella iets te
beginnen, uitgenomen de trouwhartige Goethals en de ernstige Ernest Bellekens.
Binnen leek de ruzie wat af te nemen, als een onweer dat aftrekt. Isidoor smeet
een bierglas dat al stuk was met kracht op de grond. “Daar, daar smerig wijf,”
riep hij nog.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Karre
mompelde: “Scherven brengen geluk,” maar veel geluk had hij in zijn leven niet
veel gekend.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Wat ze
buiten niet zagen was dat de twee naar elkaar stonden te knipogen, er speelde
zich een huiselijk tafereeltje af. Isidoor klapte in zijn handen dat het
kletterde. “Na, na, daar,” riep hij, “op je blote kont.” Dan ging hij met een
hand in haar slipje en zij vond haar weg in zijn gulp en onderbroek.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Hun ruzie
was hun nogal vreemde manier om aan klantenbinding te doen, maar ze geloofden
vast dat het werkte. Een mens is een raar wezen. Het is moeilijk te achterhalen
dat hun gedoe economisch verantwoord was, daar zouden ze statistieken moeten
over aanleggen, maar zo lang de televisie en de auto het dorpsleven niet
overhoop gooiden, leek het geen kwaad te kunnen.<o:p></o:p></span></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-46140559596103091682017-07-21T08:58:00.002-07:002017-07-21T08:58:48.432-07:0023. EEN TRAGEDIE OP MENSENMAAT<div align="center" class="MsoNormal" style="mso-outline-level: 1; text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">EEN TRAGEDIE OP MENSENMAAT<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Kunst moet
aangrijpen, anders is het geen kunst. Victor Goethals de klerk van het
gemeentehuis, wie anders, zat dit te bepeinzen terwijl hij met een half oor
luisterde naar het gesprek van Constant Michiels de journalist en Ernest
Bellekens, de halve filosoof uit de kasteelhoeve de Cantecleer, genaamd de
‘Grote Geesten’, die er niet voor terug schrokken te citeren uit het werk van
vrouwenhaters als Schopenhauer en Nietzsche. Goethals zat te piekeren over de
riemen maagdelijk blank papier thuis die maar niet volgeschreven raakten door
zijn, naar eigen gevoel, vaardige kunstenaarsvulpen. Als schrijver die hij zo
graag wilde zijn, ontbrak het Goethals aan fantasie. Hij wist dat kunstenaars
van klasse daar ook onder geleden hadden en dat zette hem ertoe aan te blijven
schrijven en herschrijven tot hij zelf vond dat het goed was, maar anderen,
namelijk uitgevers van boeken en tijdschriften, had hij van zijn talent nog
niet kunnen overtuigen. De verhalen die hij op papier had gezet, waren
bewerkingen van het wel en wee van mensen uit zijn grote omgeving, met fantasie
had het niet veel te maken, de aanvullingen met erotiek en de aanpassing van de
karakters aan eigen inzichten niet te na gesproken. Een fraaie artiest, die
inbreuk pleegde op het intieme leven van de mensen die hij kende. Maar
klassieke dichters deden dat ook, die dolven zonder schuldgevoel hun inspiratie
op in keizerlijke en koninklijke kringen, bij hovelingen en kooplieden. Maar vandaag
is de levenswandel van onze vooraanstaanden zo boeiend geworden als die van
herkauwende melkkoeien in de wei, nog goed voor een obligaat stukje van twintig
regels in een boulevardblad, als het kan met een blootfoto of een minibikini
als illustratie, literair is er weinig mee aan te vangen. Bij zijn pogingen een
verhaal ineen te schroeven, was het onze miskende schrijver dus toegestaan
zonder gewetenslast dieper te graven in de lotgevallen van zijn naaste
verwanten, vrienden, metgezellen, dorpsgenoten, stamineekennissen en verre
bekenden, levenden en overledenen. Met verzonnen namen, om een proces wegens
smaad te ontwijken, dikte hij het leven van bestaande figuren aan tot boeiende
verhalen, althans dat was zijn bedoeling. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Enigszins
apart zat Karre Van Beneden achter een pilsje mee te luisteren naar het hoogdravende
gesprek. Goethals pinde nu zijn gedachten vast op de persoon van Karre Van
Beneden, die daar zat te grinniken en zo te zien genieten van de praat van de
grote geleerden, of deed dat hij er iets van begreep. Karre was gauw tevreden,
gewoon een rol te spelen op het tweede vlak en blij als hij niet te erg werd
geplaagd. Het gemoed van Karre vloeide gemakkelijk over, veel had hij niet
nodig om te lachen of om te bleten. Hij was al blij als Goethals of iemand
anders het woord tot hem richtte, een kinderhand is gauw gevuld. Goethals was
de enige die hem bij zijn echte naam Oscar noemde, en, dat dient gezegd, bij de
overige ‘Grote Geesten’ kwam het niet op om Oscar op welke wijze dan ook te vernederen
of te kleineren. Oscar had daar zijn deel wel van gehad. Veel redenen om even
gelukkig te zijn als wij had Karre niet, zijn pech en ongelukken zouden ieder
ander van ons hebben overmand en geveld. Een meevaller voor hem was dat hij
zijn kommer en kwel van zich af kon laten glijden zoals een gezonde, goed ingevette
aalscholver dat doet met rivierwater, anders zat hij nu in het zothuis en voor
lang. Hij verwerkte zijn tegenslagen thuis en op het werk met een gelaten glimlach,
hoe hij het klaarspeelde begreep geen mens, maar wij kenden hem maar oppervlakkig,
zoals dat veel het geval is, ook gehuwden en zelfs vrienden voor het leven
kennen elkaar nooit grondig. Wij zijn rotverwende kniesoren, uitsluitend op onszelf
gericht. Oscar was een man van in de veertig die de tegenslagen in zijn leven
niet op zijn twintig vingers en tenen kon tellen en daar, zoals wij hem kenden,
niet onder was bezweken. Hij was in alle omstandigheden opgewekt gebleven alsof
verdriet op hem geen vat had. Voor de enen is dat optimisme, voor de anderen gebrek
aan levensernst of gespeelde berusting, hem door God opgelegd. Het leek er soms
op dat hij geroepen was om het leed van de hele wereld te dragen, zoals een
zekere Jezus Christus als die heeft bestaan, dat lang geleden had voor elkaar
gebracht, maar dat zouden er weinig in hem zien. Toch is het beter op die manier
het noodlot te lijf te gaan dan zenuwinstortingen en stress bij de minste
tegenkanting je leven te laten beheersen. Hij had het zelfs klaargespeeld om
wat embonpoint en een kossem te krijgen, door een verkeerd dieet en van veel te
lachen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Om hem uit
de nood te helpen had Victor Goethals de Karre een flutbaantje toegestopt op
het gemeentehuis, waar hij best tevreden mee was. Fikker Goethals had een goed
woord voor hem gedaan bij het gemeentebestuur; zo bestond hij, de medemens
doorheen moeilijke tijden helpen. Karre zat in een kantoortje naast dat van
Goethals zijn tijd te verdoen als niemand hem een taak in zijn poten kwam
stoppen. Karre was geen luiaard maar hoorde bij dat soort mensen dat geen werk
ziet, zelfs als het met gekromde rug op hen komt afgestormd en met dat broed
van gelukzaligen is in het echte bedrijfsleven geen land te bezeilen. Het enige
wat Karre deed zonder vragen of bevelen, was de bloembakken voor het
gemeentehuis water geven en de droge bladeren en bloemen verwijderen, dat
maakte niet echt deel uit van zijn taak, maar de gemeentewerklieden verwaarloosden
al te dikwijls de planten en dat kon hij niet aanzien. Wat hij ook deed en wat
eigenlijk niet mocht, was facturen typen voor zijn zwager, een melkboer die
zijn zuivelproducten huis aan huis bestelde. Veel facturen waren het niet,
alleen de dorpsbakker, Belle Vue het enige restaurant in het dorp en het
rusthuis Zilverschoon vroegen om een factuur. Karre vond het heel normaal wat
hij deed en hij werd er trouwens niet voor vergoed. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Een jaar of
vijf geleden was Karre zonder werk gevallen, voor de achtste keer in zijn leven
en nooit was het zijn eigen schuld geweest, hij viel altijd op firma’s die hun
bedrijvigheid van Brussel naar Frankfurt verhuisden, op bedrijven in volle
expansie en bedrijven die reorganiseerden en dan weet men het, of gewoon op
sadisten en smeerlappen die hem buiten hadden gepest omdat ze daar plezier in
vonden. De laatste keer dat hij eruit was gevlogen - hij was er nooit op uit
geweest iemand zijn bevordering te gappen of iemand in de weg te lopen, daar
had hij noch de bekwaamheden noch de ambitie voor, hij liep dus in niemand zijn
weg en toch zochten ze hem - had hij een baan bekleed van typist en
schrijfklerk op het kantoor van een groothandel in stalen balken, platen en
profielen. Typist, het was al ongewoon voor een man op zijn leeftijd, maar
hoger had hij het nooit zien zitten, zijn belangstelling om vooruit te komen in
het bedrijfsleven was ver zoek, het hoorde niet bij zijn karakter en
geschiktheden. Typist in de harde zakenwereld was al zwaar genoeg voor iemand
die geknipt was om bode te zijn op een ministerie, om de post en de koffie uit
te dragen en de boodschappen te doen, liefst op een departement waar iemand
zich jaren onzichtbaar kan maken en er alleen moet op toezien dat zijn salaris
op tijd op zijn postrekening is gestort, maar die weelde was hem niet te beurt
gevallen. Ondanks alles was hij geen onderdanige kruiper bereid het kruiwagenwiel
te smeren van een politieke snoeshaan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Van Beneden
was zich komen melden bij het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn
nadat hij was buiten gesmeten als gevolg van een aantal merkwaardige feiten. De
laatste keer was hij betrapt op een fel opgeschroefde fout, anderen zouden er een
vermaning voor krijgen, desnoods een strenge, of gedwongen worden tot trakteren
met een krat straf bier. De chef had de gelegenheid gegrepen om mijnheer Van
Beneden op staande voet te ontslaan, een wraakoefening waar niemand gelukkig
mee was, maar het was gebeurd. Oscar was bij Goethals om steun komen smeken,
hij zat echt in de put, geldelijk en, tegen zijn gewone doen in, ook moreel. In
afwachting van de uitspraak van de arbeidsrechtbank, moest hij zien rond te
komen. Hij had een vrouw, drie kinderen en een sukkelaar te voeden en te
kleden, hij had een inkomen nodig, hoe gering ook, om ze niet van ellende de
straat op te sturen om te gaan bedelen. Spaarcenten had hij niet want hij had
het zijn hele leven moeilijk gehad en in de jaren dat het wat beter ging had
hij het geld dat hij verdiende warm opgedaan, met de hulp van zijn vrouw die
geld beschouwde als een bederfelijke waar die zo spoedig mogelijk van de hand
moest worden gedaan, met als gevolg dat zijn kelder en zijn zolder volgestouwd
waren met elektrische keukenbrol die ze nooit gebruikten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Goethals had
het verhaal van Oscar aanhoord en had hem een formulier laten invullen om hem
aan een baan te helpen in de gemeentelijke administratie. De secretaris van het
OCMW had ermee ingestemd en Oscar, zijn vrouw en kinderen waren voorlopig
gered, ze hoefden morgen nog geen honger te lijden of in lompen gekleed te gaan
in een van de rijkste streken ter wereld, op voorwaarde dat hij niet met
Goethals of de secretaris op de vuist ging, maar dat leek ver weg. Oscar wist
van horen zeggen dat Victor Goethals altijd voor iedereen gereed stond om te
helpen. Bij Goethals had hij zijn verhaal gedaan, de moeite waard om het op te
tekenen, wat Victor achteraf ook deed. De tragedie bood een unieke gelegenheid
om het menselijke leven te schilderen in ware kleuren, met de juiste graad van
onvervulde wensen, conflicten en intens lijden, had Schopenhauer geschreven.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Goethals
kende Karre van ziens en van een praatje af en toe als hij van de trein kwam en
soms, als hij grote dorst had, even bij café <i>Statie</i> aanliep. Hoe
onbevangen en zelfs vrolijk Karre in die omstandigheden leek, zo aangeslagen
was hij toen hij zijn verhaal deed, niet dat van de laatste baan, waar hij was
afgedankt, dat kon hem weinig schelen, maar van zijn vrouw Liza en hun jongste
kind, Stefaan, Stefke. Hij had er geen spijt van dat hij zich in zijn vorige
baan zo had laten gaan, hij zou het toch nooit kunnen harden hebben tussen die
filisters, een wonder dat hij het daar drie jaar lang is kunnen uithouden, er moest
daar iemand enige compassie met hem hebben gehad. Hij was daar beland nadat
zijn vorige firma op de fles was gegaan, de tweede vorige naar Duitsland was verhuisd
en de derde vorige had gereorganiseerd, bijna het verhaal van</span><span style="font-family: "Courier New"; mso-ansi-language: NL-BE;"> Saidja</span><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";"> en Adinda, waarin banen de rol
speelden van de buffels die een na een bij de ouders van Saidja werden
weggehaald. Het verhaal van Karre kwam erop neer dat hij nu was afgedankt omdat
hij zich had verweerd, even in opstand was gekomen tegen plagerijen en spelletjes
die altijd op hem waren gericht, dat was nog pret, zonder werk zitten was dat
niet. Een of twee hadden hem met enig medelijden aangekeken toen hij de zak
kreeg, maar daar was hij niet mee geholpen, hun stem verheffen durfden ze niet,
laat staan hun ballen laten zien. Ze hadden moeten optreden toen het drama zich
begon te ontwikkelen, toen bijna iedereen hem voor de gek hield, hem moedwillig
slechte kopij in de handen stopte en hij, er niet door bezeten de fouten van
anderen te verbeteren, altijd de schuld kreeg van die fouten die hij had moeten
zien en het ergste was het leedvermaak dat op hun smoelen te lezen stond. Als
er een punaise op een stoel werd gelegd, was het altijd onder zijn gat, en als
het op een ander zijn stoel was, had hij het gedaan, ze waren nog lafaards
bovenop. Enkel tussen zijn boterhammen stak een stuk krantenpapier, de salami
in de prullenbak gekiept. Eigenlijk had hij het papier mee zullen opeten zonder
zich te verslikken om hen het plezier van zijn walg niet te gunnen. Kreeg hij
een pak minuten een hand dik om in de kortste keren uit te tikken, dan timmerde
hij zich er doorheen, als Beethoven op zijn hamerklavier, stond er een fout in
de minuut dan tikte hij de fout gehoorzaam over, dat alles in zeven dubbels,
hij had meer kracht in zijn vingers dan een elektrische schrijfmachine, het
zevende dubbel bijna zo goed leesbaar als het eerste, ook de fout, als die er
was en waar hij de schuld van kreeg, in zevenvoud.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Dat plagen
en pesten ging heel ver, zijn zogeheten vrienden durfden zelfs de vier banden
van zijn autootje af te laten zodat de arme kerel een uur moest pompen met een
pomp die een van de daders hem bereidwillig had geleend, om bij een servicestation
te komen, waar hij zijn banden weer op druk kon brengen. Daar was hij lang
kwaad voor gebleven. Als hij dat vertelde zag Goethals voor het eerst een
kwade, zelfs woedende Oscar. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Als ze
gedurfd hadden suiker in mijn benzinetank te doen hadden ze het gedaan want ze
stonden voor niets,” zei hij, “dan had ik iemand vermoord, daar wilde ik een
termijn voor gaan zitten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Het zou een
lange termijn geweest zijn,” had Goethals opgemerkt.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dat zou dan
maar zo zijn,” zei Oscar, “als het om tegenslag gaat, weten hun mij wonen.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">En dan op
een dag was de maat vol geweest. Bij verjaardagen was het de gewoonte dat de
jarige een winkeltas met flesjes bier meebracht waar tijdens de lunch mee werd
geklonken. Karre kreeg een flesje dat een collega voor hem had ontkurkt, hij
dronk ervan en het was pis, pis van het zuiverste water. Karre spuwde de
vloeistof uit vlak in het gezicht van zijn chef, meneer Bogaerts, die het
hardst stond te lachen en het dichtst in zijn buurt stond. Die douche van viezigheid,
want de chef wist wat hij in zijn gezicht kreeg, was chef Bogaerts niet naar de
zin, maar hij kon weinig doen, hem zijn ontslagformulier geven met de melding
‘heeft zeik op mijn kop gespuwd’, waar het in werkelijkheid om ging, was uitgesloten.
Maar daar was het niet mee gedaan, Oscar ging een stap te ver. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Op zijn
eigen verjaardag had Oscar voor zijn collega’s een doos met éclairs meegebracht
en een fles zoete witte wijn. Ze kwamen hem om beurt aan zijn bureau een
gelukkige verjaardag wensen, dat gunden ze hem wel, en kregen op een schoteltje
hun roomsoes mee. Voor de chef had Oscar wat speciaals gedaan. Hij had de room
uit het gebakje verwijderd en vervangen door een hondendrol. Kattenstront of
mensendrek gingen niet, die rieken te fel. Onderweg naar zijn kantoor beet de
chef in de soes, want hij was een smulpaap en kon er niet afblijven tot hij in
zijn kantoor achter zijn lessenaar zat. Je had zijn gezicht moeten zien. Had
Karre nog gezwegen dan was het zo erg niet geweest maar hij riep dat iedereen
het in het grote kantoor kon horen: “Hij heeft in een hondenkeutel gebeten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Natuurlijk
lagen ze allemaal in een deuk, de ondergeschikten van chef Bogaerts lachten met
hun mond wijd open, ze barstten bijna. De chef was op slag de risee en dat zou
nog lang blijven nagalmen. In plaats van af te druipen liep de man op Karre toe
en gaf hem een klap in zijn gezicht. Karre sloeg terug en ze hingen zowaar aan
elkaar in een lijf-aan-lijf tot der dood, waren de andere collega’s niet
tussengekomen. Nu waren de dagen van Oscar als typist van het bedrijf geteld.
Niet voor dit begin van vechtpartij want de chef was zelf begonnen en als reden
kon hij toch niet schrijven dat hij een strontfretter was. Maar hij zou azen op
Oscar tot hij hem te pakken kreeg, hij zou hem nazitten tot in de hel of nog
dieper als het moest.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";"> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Dat bleef
niet uit. Zoals gezegd, Oscar was een harde werker als het werk voor zijn neus
op zijn bureaublad werd gelegd, anders deed hij niet veel meer dan zijn nagels
schoonmaken en papieren figuurtjes plooien voor zijn kinderen en voor de
vriendjes van zijn kinderen. En als hij nog minder te doen had, tikte Oscar de
facturen van zijn zwager, dat was hij ook op het gemeentehuis blijven doen, het
stelde twee keer niets voor, hij bracht de eigen briefhoofden en enveloppen van
zijn zwager mee en deed het meestal onder de lunchpauze. Iemand moet hem hebben
verraden, een lafaard in de derde macht, en de chef vond de map met een bundeltje
facturen in de onderste la van het bureaumeubel van Oscar, in het bijzijn van
een getuige, natuurlijk. Een arme mens is maar een sukkelaar en zo was Oscar
voor de voorlaatste keer zonder werk gevallen, wegens zware beroepsfout, och
god de here. Nu zat hij onder de hoede van Goethals in de gemeentedienst, een
vaste betrekking als hij geen dwaze toeren uithaalde, wat hij trouwens nooit en
ergens van plan was geweest. En het plagen was ook gedaan, daar bleef Goethals
op toezien. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Dat hele
verhaal over de pesterijen die Oscar op zijn werk te doorstaan had gekregen,
veel en veel meer dan hier terloops zijn vermeld, was klein bier in
vergelijking met levensverhaal van Oscar buiten zijn arbeid in loondienst. Veel
reden tot lachen had hij nooit gehad, toch bleef hij opgewekt, als het ware
gevaccineerd tegen verdriet. Zijn reden tot vrolijkheid vandaag was dat hij op
zijn vrouw zat te wachten, die zou uit de volgende trein uit Mechelen moeten
stappen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Vijftien
jaar geleden of zo was Oscar Van Beneden met Liza Verboven getrouwd. De vader
van Oscar was an Beneden beroepsonderofficier, zijn moeder had zich daarom tot
het leven van huisvrouw moeten beperken, de ouders van Elza Verboven waren
tuiniers uit de Kempen die in hoofdzaak aardbeien verbouwden. Geen rijke mensen
maar toch voldoende welstand om er een behoorlijke trouwpartij van te maken
voor het bruidspaar, het mocht een cent kosten. Zoals iedereen die trouwt was
het koppel uit op liefde in de vorm van toegenegenheid, seks, een goed inkomen,
een huisje en in tegenstelling tot veel leeftijdgenoten: kinderen van eigen
maaksel. Bovendien hadden ze van de ouders van Elza de nodige meubels en
huisgerei meegekregen, een slaapkamer, een eetkamer en een salon, dat deden ze
voor al hun kinderen een na een, desnoods zouden ze er een lening voor hebben
aangegaan. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Niet alles
van wat ze zich over hun huwelijk hadden voorgesteld kwam uit. Liefde en genegenheid
waren geen probleem, met een zacht karakter als dat van Karre, jammer een
beetje krachteloos, en de onderdanigheid van Liza, die genoeg had aan haar
huishouden, kon dat niet anders dan meevallen. Haar man opjutten deed Liza
nooit, zelfs niet in bed, man zijnde kon hij het tussen de lakens stellen
zonder aanmoedigingen, als ze klaar kwam schreeuwde ze luid en schril. Later
als de kinderen die er zouden komen groter werden, was dat een klein, huiselijk
probleem, op te lossen door plakband op haar mond aan te brengen. Wat de komst
van kinderen betrof, liep alles naar wens, ze gaven zich voluit en de vruchten
werden geplukt. Hun enige wens was dat hun kinderen het beter kregen dan zij,
minstens een goed vak of hogere studies, dat was een van de manieren om aan een
behoorlijk salaris te komen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Een ruim
inkomen leek voor Oscar een droom te ver. Lange perioden zonder werk had hij
niet doorgemaakt, maar hogerop raken, aan een beter betaalde betrekking komen
zaten er niet in. Dat was voor een groot stuk zijn eigen schuld, maar Liza zou
er hem nooit een verwijt over maken. De eerste jaren van hun huwelijk ging Liza
uit werken als schoonmaakster bij het villavolk in de buitenwijken van
Hellebeek. Ze deed zwartwerk, zoals alle werkvrouwen en klusjesmannen, maar een
anonieme klootzak schreef haar over, ze kreeg een boete en stopte met
buitenshuis te werken. Dat was een eerste lichte klap van vele die zouden
volgen. Oscar zelf bleef niet van tegenslagen gespaard. Op zijn eerste baan,
hij werkte in Brussel op het kantoor van een importeur van lasmateriaal, voelde
hij zich goed in zijn vel. Het was een eenmansbedrijf. De baas was tegelijk
inkoper, verkoper en manager en Oscar moest alleen maar verwerken wat op zijn
bureau terecht kwam en de telefoon opnemen als de baas op reis was, alleen maar
de orders opnemen, prijs- en andere bedingingen waren niet voor hem. Maar op
een dag kondigde de man aan dat hij zich terugtrok, op zijn renten ging leven,
misschien nog een bijbaantje zoeken en hij stelde Oscar voor de zaak over te
nemen. Dat durfde Oscar niet aan, daar schoot hij te kort en hij kreeg de tijd
uit te zien naar een nieuwe baan. In die situatie zou hij zich nog zeven maal
bevinden, maar nu zat hij goed, op het gemeentehuis, niet het minste gevaar dat
hij de zaak zou moeten overnemen om aan het werk te kunnen blijven. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">En dan zijn
gezinsleven. Ze waren een jaar of zes getrouwd als hij een huis kocht op afbetaling
en zich diep in de schuld zette. Het was een huis met een stuk grond er
achteraan om wat groente op te telen. De grond deugde niet en was net goed genoeg
om er wat karige late aardappelen, de helft daarvan glazig, op te winnen en op
de rest met kippengaas, palen en een afdak een kippenren ineen te timmeren. Dat
kon Oscar zelf nog, het was wel schots en scheef maar dat hinderde de kippen
niet, Liza verzorgde ze als troeteldieren. De beesten bleven gespaard van snot
en hoenderpest, dat viel mee, ze kon hun namen onthouden, Fien, Bertha, Octavie
enzovoort, dat beviel de kippen, ze legden met plezier vele goede en verse
eieren met oranjegele dooier en de kinderen kregen bijna elke dag hun ochtendei
in de dop. Het huis deugde nog minder dan de tuin. Het had dringend een nieuw
dak en nieuwe vensterramen nodig, om te voorkomen dat het zootje ineen zou
vallen. Hij was geen schrijnwerker en moest alles laten doen door stielmannen. Nog
meer schulden. En op een keer sprong de waterleiding in de kelder en Oscar en
Liza waren blij dat de ketel van de centrale verwarming niet in de kelder
stond. Ze hadden zich laten bedotten door de vastgoedmakelaar, in eerste
instantie Liza die iedereen vertrouwde, zelfs Hitler zou ze vertrouwd hebben,
maar dat is wat ver gezocht. Jammer, er was niets tegen in te brengen, de
koopakte was getekend met de vermelding: in de staat waarin het huis zich
bevindt, correct gespeld met dt.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Dezelfde
tegenslag had hij met zijn auto’s. Om op zijn werk te komen en niet te veel
tijd te verliezen met bus en trein, had hij een tweedehandse auto gekocht. Die
werd in de prak gereden door een onvoorzichtige vrachtchauffeur maar voor de
politierechter werd die in het gelijk gesteld, met de bizarre uitspraak dat hij
de schuldige niet zonder broodwinning kon zetten en dat hij maar uit de weg had
moeten blijven. Zijn tweede auto was een derdehands van Russische afkomst,
daarmee stond hij meer met pech naast de weg dan hij reed, zodanig dat de
pechverhelping waar hij lid van was overwoog om hem uit hun ledenbestand te
schrappen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hun vier
kinderen kwamen met tussenpozen van een jaar of twee, de ene was uit de luiers
als de volgende werd aangekondigd. Een meisje, een jongen, een meisje. Met hun
kinderen hadden ze niet meer last gehad dan andere gezinnen meemaken. Een arm-
of een beenbreuk, een longontsteking, de kinderziekten, een bloedneus, natte
voeten als ze in een plas hadden staan springen en een scheur in broek of trui
als ze ergens waren doorheen gekropen waar ze niet hoorden te zijn. Toen het
vierde kind op komst was en zoals het gezegde luidt, een ongeluk komt nooit
alleen, begon de misère pas. Oscar had nog een keer zijn werk verloren en zat
een aantal maanden thuis aan de dop, zonder veel geld, dat was zo erg nog niet,
maar Liza kreeg een lichte beroerte, nog geen drie op de schaal van Richter. Ze
genas spoedig maar ze was dezelfde niet meer. Vergeetachtig, altijd goed
geluimd, te goed zelfs, ze zou nog gelachen hebben als haar een voet werd afgezet.
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De geboorte
van Stefaan, het aangekondigde vierde kind, verliep voorspoedig en op de voorspelde
datum, daar week Liza niet van af, tot daar ging het goed. Maar bij al wat
groeit of op de wereld komt, kan iets mislopen, de oogst, een baan, de geboorte
van een kind, ook bij een vrouw die drie kanjers van jongens en meisjes kreeg
en dan Stefaan, met dat jongetje liep het mis. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Slapend in
zijn wiegje naast het bed van Liza was Stefaan een braaf en voldragen kind. Hij
ademde regelmatig, huilde weinig en had geen opvallende afwijkingen, geen
hazenlip, geen spleetogen, geen korte armpjes, geen maag- of hartgebrek. Oscar
en Liza en hun beider ouders waren opnieuw blij en trots. De ouders van Liza en
Oscar waren voor de vierde keer grootouders geworden, vier keer gelukkig
geweest. Maar dat geluk duurde nog geen jaar. Dan werd duidelijk dat er iets
scheelde, een wonderkind zou Stefaan vast niet worden, dat had niemand
verwacht, zelfs niet gehoopt, maar wel een vrolijk kind dat met de bende mee
kon brakken. De vreugde die een geboorte vergezelt, voornamelijk in de eerste
maanden, was omgeslagen in twijfel, angst en wanhoop, zelfs de eeuwig
optimistische Oscar zag in dat ze met Stefke voor grote problemen stonden,
Stefke was een achterlijk kind, de arts had Oscar bevestigd wat hij zelf al
veel vroeger had vastgesteld. Het kind had geen aandacht, greep niet naar speelgoed,
draaide zijn handjes niet als moeder het voordeed.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Alleen de
moeder zag het niet, die maakte geen verschil tussen haar vier kinderen,
volmaakt of niet, dat was lange tijd de goede kant van de zaak. Na haar
beroerte was Liza een beetje uit de haak, ze besefte niet dat hun vierde
nauwelijks iets aan hun kindergeluk zou kunnen toevoegen. Stefaan zou geen opgesmukte,
lieve lachende baby worden die ze kon tonen aan de mensen in het dorp, het kind
was geen aanwinst voor haar gezin, haar familie of het mensdom. Stefaan was een
rustig kind, gewillig, maar aartsdom, met een IQ niet het vermelden waard,
alleen in een instelling voor uitzonderlijk onderwijs kon hij wat worden
bijgebracht. Het enige positieve was dat hij zeer aan zijn ouders gehecht was,
een lieve jongen, misschien was het dat wat de dokter bedoelde met achterlijk.
De eerste verjaardag hadden ze gevierd, daarna niet meer. De ouders van Liza en
Oscar hadden plots hun eigen zorgen om hun hoofd en hadden geen tijd om de
kleine te komen zien, hem speelgoed te brengen, een truitje of een broekje, of
hem fier meenemen voor een uitstap, zoals ze met de andere kinderen hadden gedaan.
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Stefaan werd
groter samen met zijn twee zussen en broer. Kinderen kunnen wreed zijn, ook
eigen zusters en broers. Al spoedig hadden ze door dat Stefaan te dom was om te
helpen donderen en als het in hen opkwam, als ze zich verveelden, haalden ze
met hun jongste broer allerlei fratsen uit die het kind gretig onderging, hij
bracht ze aan het lachen en dat maakte hem trots. Ze leerden hem schunnige
woorden waar Liza en Oscar, de zachtmoedigen, niets konden tegen doen dan
alleen maar foei zeggen en dan lachte Stefke zich een kriek. Of ze maakten een
valkuil waar ze Stefke deden intuimelen. Dat was flauw en de jongen bezeerde
zich zo erg dat hij twee weken met een ontwrichte knie achter zijn broers
aanpikkelde. Meer nog, de andere kinderen waren in minder dan twee jaar
zindelijk, Stefke geraakte maar niet uit de luiers. De andere kinderen waarschuwden
met pipi en kaka als er iets op komst was en zij op het potje moesten, maar
Stefke was altijd te laat, dan lag het al in de luier die hij onder zijn broekje
droeg. Maar Liza leek tegen die overlast opgewassen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Oscar moest
toezien hoe zijn kind nog erger geplaagd en gesard werd door zijn eigen
kinderen dan hij op het werk moest doorstaan, maar hij wist niet wat hij er
tegen moest ondernemen. Gelukkig drong het beetje bij beetje tot Liza door, zo
zwaar was ze niet getroffen, dat Stefke geen normaal kind was, ze zag hoe hij
haar andere kinderen met hem solden, hem treiterden en hoe het sukkeltje zijn
lot doorstond, het wist niet wat het overkwam. Liza begon hem te verwennen en
zoveel mogelijk in bescherming te nemen, het kind Stefke mocht de lepel aflikken
als ze rijstpap kookte en schafte daarbij de beurtrol voor het lepellikken af,
tot ongenoegen van de drie oudsten, die beter hadden moeten weten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Op een dag
hadden de deugnieten Stefke opgesloten in het kolenhok en daar kwam hij uit zo
zwart als een moor. Liza waste hem van kop tot teen en zwoer dat het zo niet
kon blijven duren, er moest iets gebeuren met de kleine achterblijver.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Op een dag
nu bijna vier jaar geleden was Oscar op zondagochtend als eerste opgestaan om
de ontbijttafel te dekken. Hij ging naar Stefaan kijken om te zien of het kind
nog sliep, hij vond terecht dat de jongste meer aandacht nodig had dan de rest
van de bende. Stefke lag heel rustig in bed, Oscar boog zich over het bedje en
zag dat het kind geen ademhaling meer had. Hij liep Liza uit bed halen, die
kwam mee zien. Het anders zo woelige kind had zich niet bewogen. Oscar deed wat
hij doen moest en belde de arts. Die bleef niet lang weg. Oscar stond hem in de
hal op te wachten, zijn vrouw was boven in de slaapkamer bij het kind gebleven
en de drie kinderen had hij in de tuin gestuurd. De dokter moest de dood
vaststellen, voor de doodsoorzaak zou hij de zaak moeten bezien en toestemming
tot begraven gaf hij nog niet. Hij vertrok weer met een korte groet en de dokterstas
aan zijn hand.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Oscar had
daarna geen greep op Liza, ze ontweek hem met haar ogen en gaf geen antwoorden
of antwoordde totaal naast de kwestie. Ze was nog meer vergeetachtig dan
anders, liet de rijstebrij aanbranden en de melk overkoken en het scheelde niet
veel of ze deed haar beha averechts aan. Oscar zag het aan voor groot verdriet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Er werd
aangebeld. Oscar deed open en er stonden drie heren voor hem. Twee meldden zich
als politie-inspecteurs, de derde was een wetsdokter. Ze vroegen waar het kind
lag en Oscar liep hen voor de trap op. Aan de kamerdeur vroegen ze hem om naar
beneden te gaan en daar te wachten. Na goed een half uur kwamen de drie weer
naar beneden, weigerden koffie of andere drank en voor ze vertrokken zeiden ze
dat ze van zich zouden laten horen. In de namiddag reden twee politieauto’s
voor om Liza en Oscar naar het politiekantoor te brengen voor verhoor. De
wetsdokter had een verdacht overlijden vastgesteld. De grote kinderen bleven
alleen achter, het oudste meisje was amper oud genoeg om voor het huishouden in
te staan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Nog voordat
er specifieke vragen werden gesteld sloeg Liza aan het huilen, huilen had
niemand haar sinds haar lichte beroerte nog zien doen. “Ik heb het geflikt,”
riep ze, “ik heb de kleine onder een kussen doen stikken. Ik kon het niet meer
aan. Nu is Stefke gelukkig bij de engeltjes.” Het klonk alsof ze haar kind een
dienst had bewezen en op een manier was dat ook zo.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Liza bleef
in voorlopige hechtenis en voor de begrafenis van Stefaan kreeg ze verlof. Ze
liep naast Oscar achter de lijkwagen en wist niet hoe zich te houden. De mensen
die vrij talrijk waren opgekomen, uit nieuwsgierigheid, wisten het ook niet.
Het bleef stil. Haar toejuichen ging niet en haar uitjouwen nog veel minder.
Het was duidelijk dat iedereen met haar meevoelde en haar begreep. In de
rouwstoet liep ook Goethals. Goethals had zich al met de kleine achterlijke
Stefaan gemoeid en hem op een vakantiekolonie van een maand gestuurd, samen met
andere gehandicapte kinderen en hij had het ook zo geregeld dat Stefaan meekon
in het zijspan van een motorfreak als er in een dorp uit de buurt een
bikerstreffen werd gehouden met als onderdeel van het programma een sterrit in
de verre omgeving. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Terug van
het kerkhof ging Victor Goethals nog een glas drinken en stond in gepeinzen bij
een venster. Nijdig getoeter in de straat deed hem gestoord naar buiten kijken.
Hij zag zot Franske de straat oversteken en naast het zebrapad lopen. De autobestuurder
die zo nijdig toeterde was niet van hier, dan zou hij Franske hebben gekend.
Franske maakte dansbewegingen en met de panden van zijn jas sloeg hij de maat.
Dat deed hij altijd als hij goed geluimd was en iemand hem op een glas bier had
getrakteerd. Het was veel te warm om een jas te dragen. Hij liet een pand los
en met zijn wijsvinger schreef hij bezwerende tekens in de lucht. Hij was een
beetje zwakzinnig, niet genoeg om hem weg te steken. Andere voetgangers keken
hem na, spottend of medelijdend, alleen de autobestuurder ergerde zich blauw.
Zijn hart kromp ineen als hij dacht aan Stefaan, het achterlijke zoontje van
Oscar Van Beneden. Het zou veel beter geweest zijn voor Oscar dat Stefaan dood
was geboren of dat ze hem de dood hadden gegeven bij zijn geboorte, maar dat
zou betekenen dat een orde aan de macht was die alleen een blank ras van
supermensen duldde, blond, blauwe ogen en een Germaanse taal. Hij zou nog
liever zijn leven lang tafelbier drinken dan onder een totalitair bewind te
moeten leven dat eugenetica, een geleerd woord voor rassenverbetering, voorstond.
Maar Stefaan, was dat het menselijke wezen dat Liza en Oscar zich van hun
vierde kind hadden voorgesteld, na drie welgeslaagde afstammelingen? Goethals
was ervan overtuigd dat elke mens waardevol was, waar ook ter wereld, welk kind
uit welk milieu dan ook, alle kinderen konden van de ondergang worden gered met
geld, met veel geld, veel meer dan met de goede wil of de inspanningen van
idealisten kon worden bereikt. Als Stefaan z</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">ar was doodgegaan zou veel nutteloos
leed uit de wereld verdwenen zijn, maar doodmaken was wat anders. Bij de
geboorte hadden de ouders niets in te brengen, alleen de arts besliste of een
zwakzinnige moest leven en oordeelde dat een mentaal gebrek boven de dood te
verkiezen was. Het woord van de dokter was wet, wat spartelde, leefde en iedereen
moet zich daar noodgedwongen bij neerleggen of hij verdwaalt in de
grensgebieden van de rassenleer, de moeder van de Endlösung voor joden,
zigeuners, communisten, hoogbejaarden, zwakzinnigen en sociaal-democraten zoals
hijzelf. De absolute waarheid, waar hij uit kon leren het goede te doen, had
hij nog niet gevonden, hij kwam altijd terecht in vertwijfeling, ethische
onzekerheid, nihilisme en het nazisme. Trouwens, bij de geboorte was niet vast
te stellen dat Stefke een achterlijk kind zou worden, dat was Goethals te weten
gekomen, hij had zich laten inlichten door de hoofdverpleegster van het rusthuis.
Dit was een van de diepzinnige overpeinzingen van Goethals die we van hem niet
gewend zijn, maar dat overkwam hem meer als hij even de tijd maakte. Zou hij
ooit zulke gedachtegang in een verhaal kunnen verwerken zonder dat de lezer
erbij indut of het drukwerk in een hoek gooit vooraleer hij aan het slot is gekomen?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het proces
kreeg enige aandacht in de pers. Journalisten als Constant Michiels, die over
alles schreef, bracht een goed woord voor Liza van Oscar Van Beneden en vroeg
om verzachtende omstandigheden. Dat kon niet beletten dat de zaak als doodslag
voor het assisenhof kwam, omdat Liza ondanks haar mentale problemen
toerekeningsvatbaar werd verklaard. Op het proces deed Liza de hele tijd niets
dan huilen en Oscar huilde mee. De voorzitter van het hof kreeg het op zijn
sijsjes in plaats van tot tranen toe bewogen te zijn, de jury volgde hem en ze
kreeg vijftien jaar opsluiting aangesmeerd. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Met zijn
drie kinderen had Oscar het niet onder de markt. Zijn bazen op het gemeentehuis
zagen veel door de vingers als hij zich ’s morgens veel te laat meldde en veel
te vroeg wegging. Men mag zich afvragen hoe hij het zou hebben geklaard had hij
nog een baantje gehad bij een of andere stugge baas. Zou hij dan nog zo voor de
gek zijn gehouden, zou het medelijden het gewonnen hebben op het sarcasme? Als
de man van een kindermoordenares kon hij erger dan ooit worden geplaagd en
gesard, zo niet van medeplichtigheid verdacht. Het was niet denkbeeldig dat hij
helemaal uit de bol ging, zijn vrouw achterna.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De trein van
dertien uur moest het station gaan binnenkomen. Oscar dronk zijn glas uit,
stond op en liep met haastige pas naar het station. Nu drong het tot ons door
waarom Oscar zo opgewekt had zitten meeluisteren. Bij toepassing van een milde
wet, in het geval van Liza met recht en reden, was zij op grond van goed
gedrag, ze zou nog geen tseetseevlieg hebben kwaad gedaan, na drie jaar van
haar straf te hebben uitgezeten, vervroegd vrijgekomen, voorwaardelijk want als
ze nog eens deed wat ze gedaan had, vloog ze tot het einde van haar dagen
achter de tralies. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Terwijl de
trein weer optrok kwam Oscar uit het station een lachende Liza aan zijn arm. De
kinderen, intussen al half volwassen waren er niet om hun moeder af te halen.
Die waren op school en moesten belet geven. Wij, de tooghangers in café <i>De Statie</i> keken het aan, maar deden
niets. Wat hadden we kunnen doen, buiten komen en haar op handgeklap onthalen?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-26271900390607915622017-07-21T08:57:00.000-07:002018-03-27T04:02:31.413-07:0022. TERPENTIJN GEEFT ER EEN LAP IN<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">TERPENTIJN GEEFT ER EEN LAP IN<b><o:p></o:p></b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Het was plakkerig warm in de
redactiekamer van het dagblad <i>De Auroor</i>.
De luchtverversing deed haar werk maar half en het lusteloos lauwe briesje dat
ze uitademde geraakte niet tot in de verre hoeken van het vertrek. Constant
Michiels, alias Lucien Terpentijn, dagbladschrijver, had zijn pijp gedoofd om
bij te dragen tot de beteugeling van de oververhitting, maar dat had even veel
uitwerking als een kaars branden voor Sint-Antonius van de verloren voorwerpen.
Geen klimaat om hard in te werken en knalartikels te schrijven. Bovendien was
er weinig nieuws de moeite van een extra-inspanning waard. De aanwezige vrouwen
droegen niet meer kledingstukken dan de strikte welvoeglijkheid eiste, dat was
vooruitgang. De radicaal progressieve persfoto waar Fritz de aankomende
medewerker mee leurde, had hen op een beter idee kunnen brengen. Met een foto
van het Miss Nude World Contest, twee rijen jonge dames gekleed in oorbellen en
hoge hakken, genomen op een Amerikaans strand, liep de jonge journalist, die in
zijn kort leven nog niet veel had gezien, van de ene desk naar de andere.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Zijn laatste slachtoffer was
Michiels. Die nam de groepsfoto in zijn handen en zei: “Die opname deugt niet,
onscherp, waardeloos voor een verzamelaar van erotiek.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Je ziet duidelijk hun tepels en
dwars door het dons van de derde zie je haar snee,” zei Fritz.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik zie dat allemaal niet,” bromde
Michiels, “je zult die meiden met je potlood en je pennenmes moeten bijwerken
en snee is Vlaams Nederlands voor spleet.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Fritz keek er van op. “Bedankt voor
de uitleg. Welke krant neemt zulke foto’s op?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wij,” zei Michiels, “elk jaar op een
vaste datum op de tweede pagina, wij vinden dat wij daar lezers mee winnen,
vooral onder jonggehuwde gluurders als jij.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat meen je niet,” zei Fritz en nam
de foto mee naar zijn lessenaar, terwijl hij er aandachtig bleef naar kijken.<i><o:p></o:p></i></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Michiels keek Fritz hoofdschuddend
na, was hij ook zo geweest?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Dat was het niet waar de redactie van
het gematigd progressief ochtendblad<i> De
Auroor</i> zich de hele tijd mee bezig hield, ook niet de jonge Fritz en zijn
vertoon was eerder bedoeld als een puls om zijn slaperigheid te verjagen en de
reactie te peilen van de aanwezige vrouwen. Fritz droeg het in zich om in
eerste instantie Constant Michiels bij te staan en later in zijn voetstappen te
treden en hij zou zich beter met ernstiger zaken ophouden. Dat was hij ook van
plan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 495.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Michiels had
de nom de plume Lucien Terpentijn gekozen om zijn van anarchisme doordrenkte opiniestukken
te ondertekenen. Hij schreef graag in de sarcastische en sardonische
toonaarden, er van uitgaande dat van Terpentijn meer venijn en vitriool droop
dan van de naam van een aartsengel. In de harde school van het dagbladwezen was
Terpentijn een gehaaide, doorgewinterde, eigenzinnige journalist geworden die
zijn privé-leven niet helemaal van zijn beroepsleven wist los te koppelen. Als
er geen grote nieuwsfeiten waren te verslaan, droeg de redactiesecretaris hem
regelmatig op het hoofdartikel te schrijven. In die hoofdartikels had Terpentijn
het al steenhard opgenomen tegen alle Amerikaanse presidenten die hij bij leven
had gekend (één pot nat), het Sovjetbewind (met marxisme niets te maken), het
nieuwe bewind in Rusland, de vakbonden met hun eisen om meer geld uit de
staatskas te spenderen dan er voorhanden was en zich dan te beklagen over de
staatsschuld, steeds op aandringen van hun achterban (ze droegen geen
verantwoordelijkheid voor hun daden), de Heilige Vader (die mee tussen de
lakens kwam piepen en zijn eigen geestelijken niet eens in bedwang kon houden),
de eerste ministers (altijd onbekwaam), de andere ministers (idem),
fundamentalisten allerlei (verkondigen iets dat totaal verzonnen is), het
vorstenhuis (volkomen overbodig maar aardig), de economische uitbuiting die
eufemistisch groei wordt genoemd (zijn stokpaardje), landbouwverbetering
(uitputting en vergiftiging van de grond), bosontginning (zogezegd), heropleving
van de godsdienst (oei), het steeds weerkerende verhaal van verlies aan
koopkracht (dan zaten we nu met ons loon diep in het rood) en zoveel ander
ongein die onze leefwereld geen goed deed.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 495.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 495.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Onlangs had
hij zich gewaagd aan een dame die om de veertien dagen een r</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">nesk kioskr</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">nnetje schreef, pulp of
driestuiver-lectuur, noem maar, met de altijd weer herhaalde onderwerpen als
miskende of bloeiende liefde in de hogere burgerij of de adel, kinderleed en
kindervreugd, tegenslagen en meevallers, armoede die eindigt in weelde en met
haar schrijfsels oplagen bereikte waar echte schrijvers alleen konden naar snakken.
Hij had haar een trap onder haar rok gegeven, maar hij had het gedaan omdat de
fundamentalistische critici die meenden de literatuurwetenschap in pacht te
hebben, hem niet wilden erkennen als ernstig recensent, hij had zich smalend
uitgelaten over de literatuurwetenschappers die de canon van de Vlaamse
letteren hadden vastgelegd. Van die dame had hij weinig last te verwachten in
de vorm van polemieken of processen. Eigenlijk had hij dat niet horen te doen,
of als hij het toch deed, zich niet te beperken tot dat ene mens, dat zich Nicola
Laura noemde. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Bij een andere gelegenheid had hij de
vergelijking gemaakt tussen de plagen van Egypte uit de Bijbel en de tijd van
nu (Michiels vond de Bijbel al even boosaardig als de andere heilige boeken).
Neem de muggen en de kikvorsen die het land bedekten, wat had hij daar als gelijkenis
tegenover? Dat er godver geen kikkers meer zijn, op zich een onheil voor de
natuur, en dat muggen te lijf gaan met een flitspuit of een strip nog kwalijker
gevolgen heeft voor de gezondheid dan een muggenbeet. Of het water van de Nijl
dat in bloed veranderde? Wat deden die Zwitserse apothekers die hun tanks
ledigden in de Rijn, die rood werd als mercurochroom, met als gevolg een colonne
op hun rug drijvende vissen van de voet van de Alpen tot de delta. De dood van
de eerstgeborene vieren we elk weekend als de oudste zoon met de auto van pa
uitvliegt en zich in de ochtenduren aan flarden rijdt tegen een boom, een flitspaal
of een tegenligger. Met dat soort geschrijf wilde antichrist en anarchist Lucien
Terpentijn de lezers van de linksachtige <i>De
Auroor</i> te lijf gaan, maar Wim Vanijzer, die als chef redactie moest waken
over de verkoopbaarheid van zijn krant, had meer dan eens zijn bedenkingen bij
de overtuigingen waarmee Terpentijn uitpakte en meer dan het Michiels aanstond greep
hij naar de papierschaar om het beste uit zijn teksten weg te knippen, zijn
krant was potdomme geen partijblad van klein, dwars links. Als Terpentijn
uitpakte met een smaadschrift tegen de makheid van de sociaal-democratie, schrapte
Vanijzer het hele artikel en hij mocht voor zijn straf een week lang de
teeveerubriek verzorgen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Nu waren er nogal wat redacteurs met
vakantie. Het was komkommertijd en een pas aan het licht gekomen schandaal bij
de minister van financiën, niet het schandaal waar Michiels op vlaste<i>,</i> kwam als een zegen voor de
nieuwsgaring. Chef redactie Wim Vanijzer had Michiels gevraagd het schandaal in
handen te nemen. Een gewetensvolle ambtenaar, een klokkenluider, die achteraf
zoals gebruikelijk in dit kloteland, ongetwijfeld blij zou mogen zijn als hij
zijn betrekking mocht blijven houden, had een groot misbruik betreffende
belastingsvrijstellingen aan de kaak gesteld. Een bank was namelijk ‘vergeten’
belastingen in te houden op ‘aanzienlijke’ inkomsten in Zwitserland en een
federale minister was tussenbeide gekomen om de boete te beperken tot het
bedrag van de hoe dan ook verschuldigde belasting op de gemaakte winsten. Dit
was normaal een kolfje naar de hand van Michiels, voor zulke gevallen kroop hij
in de gedaante van Lucien Terpentijn, die nooit immuun zou worden tegen
smeergeldaffaires, machtsmisbruik en doofpotpraktijken. Nu zat hij af te wegen
of hij de hoofdredacteur zou vragen het schandaal door Fritz de aankomende
journalist te laten uitspitten, het moest er een keer van komen en hij zou over
zijn schouder meekijken of hij niet te veel stommiteiten intikte. Michiels zat
op wat anders te broeden en kon zich op het nieuwe schandaal niet concentreren
zoals hij dat zelf wilde, piekeren was niet goed als aan de krant van morgen
moest worden gedacht.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Na zoveel jaren operationeel
ingrijpen was zijn stiletto wat bot geworden, of liever, buigzaam. Maar dat was
niet de enige reden waarom hij Fritz wou inzetten op het hoogste journalistieke
vlak. Michiels had zijn zinnen gezet op een nieuwe vaste rubriek. Een krant
moet vernieuwen om aan de top te blijven. Om de komkommerkloof te dichten met
stevig journalistiek werk, zat Michiels te knutselen aan een reeks stukken over
wat het gerecht, gewillig of onder druk, in de voorbije jaren aan
fraudedossiers naast zich had gelegd, kopij waarin hij zich thuis voelde als
een harskever in terpentijn. Bendes witteboordmisdadigers die hun sporen hadden
verdiend met milieudelicten, verduistering, onrechtmatig verwerven van
subsidies, belastingontduiking en meer van dat fraais, konden nog steeds het
gerecht op afstand houden. In hogere financiële kringen, in de zakenwereld en
de ambtenarij, waar meer plichtsverzuim, corruptie en misdadigheid was bloot te
leggen dan in het milieu van de maffia, zaten ze niet te wachten op de aanvallen
van meneer Terpentijn. Hij had zijn rubriek de werktitel Bloed aan de fikken meegegeven
maar die zou door de hoofdredacteur wel worden afgewezen en hij hield het wat
aftandse Misdaad brengt baat achter de hand.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Hij was goed in de herneming en
bewerking van berichtgeving uit de voorbije jaren en die aan te kondigen als nieuwe
onthullingen, maar nu had hij daadwerkelijk vertrouwelijke inlichtingen losgemaakt
van zijn vrouw Myriam, toen het nog boterde tussen hun beiden. Myriam was van
goeden huize, dat pleegt men te zeggen van iemand met een vader in het hoogste
bestuursorgaan van een bank van de eerste grootte. Wat Myriam hem in vertrouwen
had verteld, zij werkte op die bank als directiesecretaresse en zat dicht bij
de bron, wilde hij nu gebruiken om die hogere financiële kringen, waar het geld
de baas was en waar niet op een wetsovertreding werd gekeken, frontaal aan te
vallen. Dat zon Myriam niet, ze nam het op voor haar vader die ze eerde zoals
het een gehoorzame dochter betaamt. Als hij doordreef zou het moeilijk worden
tussen hun beiden, daar kon hij staat op maken. Dat had ze gezegd, nog net voor
ze op vakantie vertrok, en hij was bang dat ze zou doordrijven. Met Myriam viel
niet te spotten maar als zelfverklaarde anarchist kon hij niet dulden dat
iemand hem de vrijheid ontnam te schrijven wat geschreven moest worden. Bovendien
zou hij niet zo meteen op water en brood worden gezet betreffende zijn seksleven,
hij had meer dan een brood in de oven. Toch wilde hij haar niet z</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">ar opgeven, was het maar voor de
minste ambras.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Na hun huwelijk waren Constant Michiels
en zijn vrouw Myriam Deckers de eerste jaren voorzichtig geweest in bed om nog
wat van hun jong leven te genieten. Telkens als hij er werk wilde van maken,
het begon tijd te worden om aan kinderen te denken, zei ze neen, ze wilde niet
zwanger worden gemaakt, ze had wat anders te doen. De ouders van Myriam, vooral
haar moeder, hadden uitgekeken naar hun eerste kleinkind als naar een
wereldgebeuren. Het zou een wonderkind worden, dat liet geen twijfel. Myriam
was een schoonheid, donker haar, ovaal gezicht, perfecte maten en daarbij geen
oppervlakkige trut, een echte dame. Constant had de gestalte van een
bouwvakker, zijn neus was iets te groot en zijn kin iets te vierkant, zijn haarlijn
trok zich wat terug maar hij was intelligent en had universiteit gedaan. De
twee samen vormden een supermengsel maar Myriam wilde kinderloos blijven, een
kind is een blok aan het been van een ondernemende vrouw, vond ze. Moederschap
werd veel te hoog geschat, om bijvoorbeeld de ouders te plezieren, ze zijn zo
lief en schattig zo lang ze peuter zijn, maar ze zijn toch vooral een belemmering,
met kinderen kon ze niet meer ongestoord naar tentoonstellingen en concerten
gaan of doorzakken in chique bars en geen seks meer bedrijven in de woonkamer
of op de keukentafel als er kinderen in de buurt waren, maar dat deed de nogal
preutse Myriam toch al niet. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Fritz die de foto met de naakte
schoonheden had opzij gelegd kwam staan bij Michiels. “Wie doet de olievlek,”
vroeg hij. Fritz doelde op de enorme olieramp met de mammoettanker die voor de
kust van Frankrijk op een zandplaat was gestrand en doormidden gebroken. Een
zwarte loper van aardolie lag voor de kusten van West-Europa van de
Mont-Saint-Michel tot Oostende te deinen en een zuidwester af te wachten om aan
land te gaan of noordwaarts op te rukken naar de Waddeneilanden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Voorlopig de agentschappen,” zei
Michiels, “maar als Vanijzer iemand vraagt om ter plaatse een kijkje te gaan
nemen, zal ik je aanbevelen. Hij voegde er grinnikend aan toe: “Vergeet die
foto niet mee te nemen, om je eenzaamheid te verdrijven.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Aha,” zei Fritz.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“En vraag Evelyne of wij iets hebben
liggen over het verleden van die boot. Hoe oud hij is, op welke werf hij gebouwd
is, of hij nog zeewaardig was, enzovoort, dan hebben we al een basis om een
paar alinea’s van ons stuk te vullen.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ons stuk,” vroeg Fritz en keek even
schuin naar Michiels.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: -7.5pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Voor
basisgegevens deed Michiels zoals alle redacteuren een beroep op Evelyne
Liekens de archiefhoudster. Het archief vulde een hele verdieping met
uitpuilende opbergrekken vol kartonnen dozen met krantenknipsels van de
voorbije twintig jaar, duizenden biografieën, tienduizenden foto’s die ooit
enig belang konden hebben en de verslagen van parlementaire debatten, die
niemand las en nog veel meer materiaal dat elke journalist interesseert en doet
watertanden. Evelyne waakte over de annalen van <i>De Auroor</i> als waren het bladen uit ‘Les très riches heures de Duc
de Berry’. Ze was er het hart van in dat een peloton deskundigen van een firma
gespecialiseerd in kopiëren voor elektronische archivering al weken bezig was
om het hele archief op magnetische schijven over te zetten, maar ze was
verplicht mee te werken en zo dom was ze niet dat ze er het nut niet van inzag,
de elektronica zou haar overal ter wereld toch achterhalen en binnen enkele
maanden zou ze met het elektronische archief beginnen te werken. Door de jaren
was ze vergroeid met het vergeelde papier opgeslagen in haar archiefkasten, het
was haar tweede liefde, de eerste was voor de mannen. Ze besefte maar al te
goed dat ze nooit een computer zou kunnen kloppen, de redacteurs hadden haar
niet meer nodig, de computer kon de moeilijkst terug te vinden stukken in geen
tijd op een scherm doen verschijnen en uitdraaien op een neutraal blad papier
waar de ze straffeloos hun gang mee mochten gaan, volkrabbelen, bekladden,
verknippen en er vliegertjes van vouwen. Dat zou ze nooit hebben toegelaten met
de archiefbladen uit de très riches heures. Haar toekomstige taak zou erin
bestaan de computer voeren met oude en nieuwe gegevens, veel meer dan vroeger.
Maar evenmin als Constant Michiels kon zij zich vandaag op haar werk
concentreren en soms moest haar twee keer iets gevraagd worden voor ze uit haar
gepeins schoot. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Evelyne bewoog zich tussen de
lessenaars van de redacteurs in een korte plooirok en een mouwloze blouse, en
iedereen kon zien dat ze zo aanlokkelijk was als Bardot in haar beste jaren, ze
zou niet misstaan hebben op de foto van Fritz. Michiels mocht haar, en zo geen
klein beetje. Drie jaar had hij nu al met haar te doen, zonder van Myriam weg
te gaan, hij had altijd wel een uitvlucht dat hij laat moest werken of voor
twee dagen het land uit was. In de voorbije drie jaar was hij dikwijls en met
veel genoegen bij Evelyne blijven slapen. Evelyne was niet getrouwd en voordat
ze een los-vaste relatie aanging met Constant Michiels had ze zowat iedereen
uit haar omgeving over zich heen gekregen, maar ze was Michiels zo lang hun
relatie al duurde trouw gebleven, wat niet alle mannen uit haar omgeving op
prijs konden stellen. Het was begonnen toen Myriam, waarschijnlijk als gevolg
van het feit dat ze geen kinderen wilde, een afwijkend gedrag begon te
vertonen. Soms vond hij haar half dronken thuis, soms meende hij een man in de
duisternis te zien wegvluchten en om de hoek een autoportier dichtklappen, soms
kwam ze na middernacht thuis, niet al te dronken en dat maakte het nog meer
verdacht. Maar als man met een groot plichtsgevoel, liet hij Myriam niet
vallen, uit de onderstelling dat ze nog altijd verliefd was op hem, zonder hem
niet kon leven. Maar ook Evelyne was voor hem geen slippertje, het was liefde
met grote zinnelijkheid, maar daarnaast was hij in wezen een gebonden, ernstige,
plichtbewuste echtgenoot in gewetensnood, nog lang niet gescheiden van zijn
vrouw Myriam. En nog, hij was niet zeker van de trouw van Evelyne, ze was toch
zo manziek dat het er afdroop, bij manier van spreken en de laatste tijd begon
ze er op aan te dringen dat hij zijn vrouw Myriam zou laten zitten en voor goed
bij haar zou komen wonen. De jaren begonnen te tellen, ook voor Evelyne en op
een zekere leeftijd zeggen de meeste mannen merci voor een afdankertje als
Evelyne. Dat besefte ze en daarom die druk op Constant, die wist dat Evelyne
recht van spreken had, ze kon goed koken, ze was haar kost waard in bed, geen
van die kwaliteiten zijn te versmaden. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Nu was het een bijzondere dag voor
Michiels, vandaar de stap die hij had gezet om Fritz nog wat meer in te
schakelen in de serieuze journalistiek. Vandaag keerde Myriam terug van een
vakantie van vier weken aan de Azurenkust. Hij wachtte op haar telefoontje om
haar te gaan afhalen op de vlieghaven. Hij had het Evelyne verteld en zij had
hem op de man af gezegd het uit te maken met Myriam, als ze belde moest hij het
haar vertellen, er waren taxi’s zat om haar naar huis te brengen. Als hij
verstandig was reed hij nu naar huis om zijn pakken, broeken, jassen, hemden,
schoenen en ondergoed in te laden en bij haar in te trekken, dat had hij
trouwens al eer kunnen doen. En bijna verbeten had ze er aan toegevoegd: “Nu
beslissen, ja of neen, erover nadenken tot morgen is neen, als ze belt zeg je
het haar, als je het haar eerst onder vier ogen wilt zeggen is het neen, ik
weet hoe dat afloopt, elk uitstel is neen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Michiels had zijn uitgedoofde pijp
uit zijn la genomen, had gedaan dat hij nadacht en zei, al even beslist als
Evelyne: “Dat gaat niet door, meisje. Op die manier maak ik het niet uit met
Myriam.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Evelyne had zich met een ruk
omgedraaid en over haar schouder gezegd. “Daar zul je spijt van krijgen.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Nu zag Evelyne niet om, Michiels
dacht dat Fritz vergeten was zijn boodschap over te brengen of dat ze bezig was
hem een tijdje te plagen of was ze echt kwaad. Maar hij kende haar te goed,
opvliegend maar gauw vergeten. Hij belde haar kantoortje en kreeg geen
antwoord. Hij ging naar de archieven om te zien wat ze al had kunnen opdelven
en liep tussen de rekken naar de tafel die werd gebruikt om de kartonnen
archiefdozen op te plaatsen als die werden uitgeladen. Hij hoorde een kreunend
geluid en bleef staan. Was dat Evelyne met darmklachten? Hij liep verder, zo
stil mogelijk en dan zag hij het onmogelijke: Evelyne zo goed als ontkleed
hield zich voorovergebogen vast aan de tafel waar de archiefdozen werden op
gezet. Ze stond met haar gezicht naar hem, met haar ogen toe. Achter haar stond
de jonge Fritz met zijn handen op haar borsten en met zijn peilstaaf zocht hij
ongetwijfeld naar de diepste geulen. De jonge Fritz nam duidelijk een
bijkomende les in fysiologie. Terpentijn bleef er een ogenblik gelaten en
hoofdschuddend naar kijken, dat had hij van Fritz niet gedacht, was hij vroeger
ook zo geweest? Ze zagen hem niet, daar hadden ze geen aandacht voor. Hij droop
af en keerde terug naar zijn lessenaar. Een kwartier later kwam Evelyne voor
hem staan met de gevraagde documentatie, een bundel papieren die ze op het
schrijfblad legde.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Waar heb je gezeten,” vroeg Michiels
terloops, “ik heb je met de telefoon proberen te bereiken.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“In de archieven. Ik kan niet
toveren.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Toveren niet maar wel vogelen,” zei
Constant. Ze schoten beiden in een lach. Dat was voor het laatst dat ze samen
lachten. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Je wist dat ik zou komen kijken,
heet teefje,” zei hij.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Geen haar op mijn kut dat daar aan
dacht en ik ben vanavond niet thuis,” zei Evelyne, “niet nodig om langs te
komen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Was ik ook niet van plan,” zei
Constant, “vandaag niet en nooit meer.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Waarom niet, Constant?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Kom Evelyne. Je bent vergeten je
slipje weer aan te trekken, ik kan het zo ruiken. En deze papieren zijn nog nat
van het sap en het zweet dat van tussen je dijen is gedropen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Stel dat ik in een oude gewoonte
hervallen ben,” zei ze, “dat ik weer de levenslustige slet ben van vroeger en
Fritz heeft nog veel te leren. Je staat nu onderaan mijn lijst, makker.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Mij hoef je niet op je
verlanglijstje in te schrijven,” zei Constant, “ik heb het allemaal al meegemaakt.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Evelyne draaide zich om, weer met een
ruk, dat was haar manier van doen. Maar nu zei ze niets, er viel niets meer te
zeggen. Michiels had zich kloek gehouden maar hij had spijt, veel spijt dat het
voorbij was met Evelyne, maar dienen als de zuiger van een fietspomp om de
stijfsel van een voorganger door haar plasbuis te stuwen, daar bedankte hij
voor, al zou dat tegen vanavond wel opgedroogd en doorgespoeld zijn. Straks had
hij Myriam, na een maand vakantie zou die wel zin hebben in een beurt, en hij
begon naar zijn vrouwtje te verlangen, zodanig dat hij meer dan een kwartier
lang niet kon opstaan van achter zijn desk omdat de paal in zijn lichte
zomerbroek zo vooruitstak dat het niet mooi meer was. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Dan kreeg Constant een telefoontje.
De telefoniste meldde zijn vrouw Myriam aan. Ze wond er geen doekjes om. Ze had
in het zuiden kennis gemaakt met een meneer die alles voor haar deed, niet de
helft van de tijd onderweg was, niet bij andere vrouwen sliep en zeker haar
familie niet door het slijk zou halen. Die meneer waar ze kennis mee had, zei
ze terloops, was haar baas op de bank, die toevallig ook op vakantie was, toevallig
op de plaats die zij gekozen had. “Er blijft mij geen keuze dan scheiden
aangezien jij toch niet aflaat en het mijn vader lastig blijft maken. Pas maar
op dat wij het jou niet lastig maken.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Is dat een bedreiging,” vroeg
Michiels en besefte meteen dat hij een lijn uit een Amerikaanse politieserie
opdiste. Hij legde de hoorn neer. Twee keer weduwnaar in weinig uren, grinnikte
hij, dat was van het goede teveel. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Hij bleef nog een paar uur
doorwerken, leverde de verbeterde kopij in van Fritz over het schandaal in de
administratie die hij had doorgelezen en bijgewerkt en was weg. Evelyne was eer
vertrokken en had herhaald dat ze vanavond niet thuis zou zijn, onnodig langs
te komen, dat had ze erg duidelijk gemaakt van de eerste keer. Vreemd dat ze
nog het woord tot hem richtte, wilde ze iets te verstaan geven? Hij dacht aan
de avonden op haar appartement. Zij het eten aan het bereiden, een eenvoudig
avondmaal van koude groente, aardappelen, vlees en een fles Rosé van de betere
soort. Gisteren nog was het zo warm in huis dat ze alleen in een slipje liep,
meer heeft een man niet nodig om door zijn dak te gaan. Na het eten hielp hij bij
de vaat en als die droog was omstrengelde hij Evelyne langs achter om haar van de
rest van haar bikini te ontdoen. Dat was gisteren, al zo lang geleden. Hij was
ze kwijt, daar mocht hij zeker van zijn.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Het was tijd om naar zijn leeg huis
te Hellebeek te rijden, naar de ooit rustige Voorkempen. Onderweg zat Michiels
met een rokende pijp in zijn mond achter het stuur van zijn auto, wat verboden
zou moeten worden, en keek naar het landschap. Het was augustus en door de
langdurige hitte leek de herfst aan zijn opmars begonnen. De graanvelden waren
kaal na de oogst, nog een paar weken en er stegen rookpluimen op van brandend
aardappelloof. Het einde van de zomer met zijn kenmerkende geuren en de eerste
nevelslierten herinnerden hem als altijd aan zijn kinderjaren, het begin van
het schooljaar, de nieuwe schriften die uitnodigden tot vlijtig werken, tot na
zes weken de eerste ezelsoren, inkt- en vetvlekken al wezen op afnemende ijver
en toenemende slordigheid.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Hij woonde in een vrijstaande woning
op een stuk grond van acht are. De tuin liet hij onderhouden door een buurman
met pensioen. Hij had het huis samen met Myriam gebouwd, hun eerste, grote
droom, zo groot als hun droom van hoog op de carrière-ladder te klimmen, maar
minder groot dan het kind waar hij na tien jaar huwelijk nog steeds naar
verlangde. Nu het huis omzeggens van hem alleen was, betekende het niet veel
meer dan een stapel bakstenen, een verdieping hoog keurig op elkaar gestapeld,
modern opgevat en modern ingericht. Hij liet zijn auto op de oprit staan, liep
binnen naar de keuken en opende de ijskast voor een fles blond Duits bier van
een halve liter. Hij liet zich in de woonkamer op de divan vallen, dronk een
goede slok en dacht na. Wat een verandering in zijn leven dat hem in een paar
uur was overkomen. Een klap was het niet, hij had het zien aankomen. Myriam was
hem beu, ze was al een aantal jaren flirterig, op feesten en andere
gelegenheden, zo opvallend dat andere vrouwen hem meewarig aankeken, of zich
aanboden, wie weet, hij dacht niet voor niets van zichzelf dat hij een grote
versierder was. Hij had beter moeten weten. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Dan ging de bel. Hij deed open en voor
hem stond een vrouw van ongeveer de leeftijd van Myriam en Evelyne, eenvoudig
gekleed in een effen azuurblauwe zonnejurk en een donkerblauwe grote schoudertas,
beide al enige jaren uit de mode. Haar jurk had brede schouderbanden en een
hoog zittend voorpand die de scheiding tussen haar borsten aan het zicht
onttrok. Haar haar lag in een natuurlijke golf tot op haar schouders, goudblond
als dat van Doris Day in haar bloeitijd, zo was ook haar gezicht en eigenlijk
zag ze er helemaal zo uit als de zangeres die actrice was geworden. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik koop niet aan de deur,” zei
Michiels misnoegd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Een plat cliché meneer Michiels voor
iemand die schuilt achter de naam Lucien Terpentijn,” zei de vrouw. “Ik ben
Adrienne Lauwers en ga schuil achter de naam Nicole Laura. Ik ben gekomen om u
er van langs te geven.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wie,” vroeg Constant stomverbaasd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“De schrijfster van meesterlijke r</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">ns als Verboden liefde in het park,
De jonker heeft geen geld, Duizend eenzame nachten en Vergeten vader snelt ter
hulp. En u kent mij niet? Toch speel ik een hoofdrol in uw rubriek ‘Te slecht
voor woorden’, in wezen een aanslag op mensen die op een eerlijke manier hun
boterham willen verdienen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Bij Michiels sloeg het
waarschuwingslichtje aan als ze hem een artikel toonde uit <i>De Auroor</i> en begon voor te lezen: “Onze lieve Nicole heeft weer een
bundel bedrukt papier afgescheiden. Niet lachen want dat ding, meer kan ik het
niet noemen, het is geen leesboek als u begrijpt wat ik bedoel, haalt een
oplage die Vandeloo en Ruyslinck groen zouden doen uitslaan en die waren dan
nog in de rug gedekt door het ministerie van onderwijs, dat de middelbare
scholen van lectuur dacht te moeten voorzien…”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Michiels onderbrak haar: “Mens, kom
binnen, straks denken de buren nog, ja wat zouden ze denken.” Hij liet haar
door en trok de voordeur dicht. Ze rook naar Keuls water, dat mocht dan al uit
de mode zijn, maar het deed fris en huiselijk aan “Ga maar aan de grote tafel
zitten,” zei hij, “iets drinken?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Whiskysoda,” zei ze en hij schrok er
van op. Hij liep naar de keuken en ze riep hem na: “Bedankt om mij te wijzen op
de seksloosheid in mijn werk. Luister: ‘Zij beschrijft nooit seks, al haar
helden zijn seksloze wezens, ze gaan niet verder dan een tongkus en een hand op
hun beha of hun korset, nooit erin of eronder. Nooit gebruikt ze het woord
tepel, schaamlippen of penis, laat staan de volkse versies ervan. Haar helden
zijn zo vrouwschuw als Hercules Poirot en Phil Marlowe, maar dat zijn speurders
en die houden zich bezig met moord.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“In plaats van met seks,” onderbrak
Adrienne zichzelf, “is dat beter?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Michiels kwam uit de keuken met twee
drinks. “Ik heb het gehoord,” zei hij, “alstublieft en hou er maar mee op, ik
weet wat ik geschreven heb.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Omdat ik het u voorlees. U was het
al vergeten. Iemand pijn doen, daar bent u goed in.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Michiels dacht aan Myriam, haar vader
en haar baas. Ze had gelijk, maar die verdienden niet beter dan een
afstraffing. Deze hier, dat viel nog te bezien.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Hebt u al iets gelezen, van wat ik
geschreven heb? Iemand uitlachen is gemakkelijk.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik schrijf nooit over iets wat ik
niet ken of weet,” zei Michiels. “Ik heb Vergeten vader snelt ter hulp gelezen
en ontleed. Het hele verhaal, de hele inhoud biedt nauwelijks genoeg stof om er
een verhaal van hooguit tien pagina’s van te maken.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Zo gaat dat met alle r</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">ns, ik weet waarover ik het heb.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“En De gebroeders Karamazov dan? </span><span lang="FR" style="font-family: "courier new"; mso-ansi-language: FR;">En Ulysses van
James Joyce?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Karamazov kun je, ik zal maar
zeggen, in stukken breken. Het boek is eerst verschenen als mengelwerk in een
dagblad. Joyce is wat anders.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“O, mevrouw is thuis in de
wereldliteratuur.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Zeg maar juffrouw, zeg maar Adi.”
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Constant,” zei Michiels, “liefst
niet Lucien.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Vlotte vertellers, schrijvers van
cowboyverhalen, iets voor jongens tot zestien jaar, neem Louis L’Amour in
Amerika, die verschijnt in een oplage van een miljoen. Hij wordt dus gelezen
door drie à vier miljoen volwassenen. Dat moet toch iets betekenen,” zei ze. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Daar had ze een punt. “Is dat zo? Wie
is Louis L’Amour?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Heeft onder andere Het geschenk van
Cochise geschreven, het verhaal achter Hondo gefilmd door John Sturges met John
Wayne in de hoofdrol.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Die film ken ik.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Daar heb je toch je messen niet voor
gewet.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik schrijf niet over film. Maar
waarvoor ben je eigenlijk gekomen? Om mij omver te schieten? Je boeken deugen
niet, je schrijft wat je lezeressen willen dat je schrijft. De verhalen
kabbelen voorbij als een kalme rivier met af en toe een draaikolk, en ze zijn
zo voorspelbaar.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat noem jij de ontleding van een
werk?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Zijn ze meer waard dan een oppervlakkige
bespreking?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Bespreking? Je besprekingen lijken
meer op afreageren van een zieke ziel.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik heb geen ziel. Drink je glas uit,
dan doe ik het nog eens vol en ik pak voor mezelf nog een bier. Ik vraag het
nog eens, waarom ben je eigenlijk gekomen?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik wilde de enige man zien die de
moeite heeft genomen mijn werk te recenseren. Nou ja, recenseren, een
vreugdevuurtje aansteken.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ga door,” zei Michiels, “ik heb
tijd, Myriam komt vandaag niet naar huis.” Hij zweeg en keek haar somber aan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wie is Myriam?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Mijn vrouw”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Problemen?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Zo geen klein beetje.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Je had niet mogen trouwen, heb ik
ook niet gedaan. Ik was vroeger ook journaliste. Ik schreef voor een blad dat
het opnam voor groen, milieu en tegelijk ook de verdediging opnam van de
gastarbeiders, maar dat blad is ter ziele gegaan, wat dacht je.” Ze haalde een
blad met een getypte tekst uit haar tas. “Lees dit maar,” zei ze. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Michiels las het stuk: “De wolk die bij
de ontploffing van een kerncentrale zoals Doel of Tihange ten hemel zal stijgen
heeft helaas niets gemeen met de bruidsvlucht van een mierenkolonie. Na de
paringsuitbraak is de mierenkoningin voor de rest van haar leven draagster van
nieuw leven. Miljoenen spermacellen wachten in haar spermatheca op de
bevruchting van miljoenen eitjes die ze draagt, en zullen uitgroeien tot
insecten die op hun beurt zullen uitbreken en geen groter onheil aanstichten
dan holletjes graven in onze grasperken of een enkele dag lang in grote
aantallen uitbreken en op ruiten en kozijnen kleven, tot grote ergernis van
onze huisvrouwen die er een van de zeven plagen van Egypte in zien, waar het in
wezen enkel gaat om vliegende mierenjonkers die welgeteld een dag de tijd
krijgen om zich seksueel uit te leven en al gestorven zijn voordat de
stofzuiger van mevrouw ze tot zich neemt. Maar de wolk van een ontplofte
kerncentrale draagt de onzichtbare en uitgestelde dood in zich mee, miljarden
deeltjes jodium, cesium en strontium, twintig jaar en nog langer radioactief geladen,
onherroepelijk besmet om kanker en misgeboorten te verwekken, maar de schuld
daarvan zullen we schuiven op onzedig gedrag, drankmisbruik, soft drugs,
slechte eetgewoonten, homoseksueel gedrag en geloofsafval.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Je had een uitstekende copywriter
kunnen zijn voor Europees Groen Links,” zei hij.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik kan in die kringen het zout op mijn
patatten niet verdienen. Hameren op de steeds meer onafwendbare dreiging van
een langzame dood van alle hoger leven door zuurstofnood, kanker, honger,
droogte en blind totalitair terrorisme, maakt veel minder indruk op het grote
publiek dan een paniekerige melding dat in de rijke stad Mechelen - in de
Middeleeuwen nog de hoofdstad der Nederlanden, inclusief Holland - weer twee
handtassen zijn afgerukt van de arm van weerloze dames, of dat in Belgische
ziekenhuizen vierhonderd aids-lijders op hun dood lagen te wachten of nog dat
een koe ziek van BSE is gemeld en dat onze al schrale hersenvoorraad met totaal
afsterven is bedreigd, ook al staat dat in de eerstkomende duizend jaar maar
een goede twaalf dozijn mensen te wachten, in heel Europa.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wow,” zei Constant op zijn
Amerikaansengels, “ik heb je deerlijk onderschat, schatje.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Nu zij er toch mee begonnen was, ging
ze verder met haar verhaal. Na het serieuze werk was ze begonnen te schrijven
voor een damesmagazine. Beroepshalve las ze veel soap, roddel, royalty en
celebrity, ook pulpr</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">nnetjes want die moest ze bespreken, tot ze tot het besef kwam
dat daar veel meer mee te verdienen was dan te schrijven over alles en nog wat
waar ze geen moer om gaf.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Bovendien,” zei ze, “heb ik een
kind. Ik heb mij op een reis naar Afrika een keer laten doen door een zwarte.
De vader kon ik niet meebrengen, de baby die ik droeg wel. Als alleenstaande
moeder met een bruin zoontje had ik het moeilijk. Steun van mijn ouders daar
kon ik naar fluiten, ik heb moeten vechten voor een ietwat geregeld leven.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Aan wat je nu schrijft heb je de
pest, je gelooft er niet in,” zei Michiels, “dat is goed.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat is niet goed,” zei ze, “als ik
echt goed zou willen schrijven krijg ik mijn boeken niet aan de straatstenen
verkocht. Ik heb het geprobeerd, de uitgevers willen mij niet. Bovendien
schrijf ik altijd met meevoelen over mijn heldinnen, heldinnen en heldinnen.”
Ze zweeg, dronk eens flink van haar whisky en bleef Michiels bekijken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Daar val ik van achterover,” zei
Michiels, “ik heb een boekje gelezen, proberen te lezen, ik ben niet verder
geraakt dan pagina vijftig, in die vijftig pagina’s heb je vijf keren hetzelfde
geschreven, is dat echt wel nodig om bedrukt papier te kunnen verkopen?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Je vergeet dat ik om de twee, drie
weken een r</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">nnetje persklaar moet hebben. En ik
geef het altijd een andere draai, dat is niet zo eenvoudig als het er uitziet,
en daar vallen alleen zeurpieten op, de terpentijnkevers, als ze zich de moeite
getroosten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat was voor Georges Simenon niet
anders, maar die zijn werk leek nog ergens op.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ja, maar als je Simenon leest voel
je met je ellebogen dat hij zich nooit helemaal geeft, hij houdt altijd wat
achter de hand voor zijn volgende schrijfzitting.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Daar had Michiels niets tegen in te
brengen en hij kreeg een van zijn plotse ideeën. “Weet je wat, waarom schrijven
we samen niet aan een misdaadr</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">n? Jij hebt genoeg verbeelding om een verhaal
te verzinnen, ik weet alles af van de werking van het gerecht. Een
misdaadverhaal verkoopt goed en geeft meer standing dan een boeketje melo.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Het is het proberen waard,” zei Adi,
“waarom niet. Dan kan ik een keertje schrijven over seksbezeten mannen, want
daar gaat het in misdaad veel over. Nu toch.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“En over geld,” zei Michiels, “vind je
het goed? Dan moeten we afspreken om er hier of bij je thuis werk van te maken.
Waar is je zoontje?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Op vakantiekamp. Stoort mijn kind,
zit het je in de weg?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik heb altijd kinderen gewild,” zei
Michiels, “Myriam wou er niet van weten. Dat is mee de oorzaak dat het tussen
ons is misgegaan.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Wat doe je vanavond,” vroeg
Michiels, “gaan eten? Er zijn genoeg restaurants in de buurt.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ik kan koken,” zei ze onbevangen,
“en wil je met mij naar bed?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Waarom niet,” zei Michiels, “heb je
veel mannen gekend?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Weinig,” zei ze, “ik vertrouw ze
niet.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Mij dan wel?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Voorlopig,” zei ze, “en … dit huis,
is dat van jou?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Voorlopig wel,” zei hij.<o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat is een begin,” zei ze.<o:p></o:p></span></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-77281506160056056162017-07-21T08:54:00.000-07:002017-07-21T08:54:25.796-07:0021. TSCHANDAAL<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New"; mso-bidi-font-weight: bold;">TSCHANDAAL <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Na twintig jaar was het huwelijk van Charles
Klabots en Laurette Bruneel nog zo gaaf als een loepzuivere diamant, geen enkel
teken van barst of erosie. Hun liefde was gebouwd op een rots van basalt, een
kans op verzakking was er niet. De fundering van hun trouw zou nooit verbrokkelen,
sloophamers in de vorm van een venerische ziekte opgelopen bij een stom overspel
van een nachtje waren ondenkbaar. Mochten ze gezond blijven van lijf en leden dan
zou in de eerstvolgende tien, misschien wel twintig jaar, geen van beiden er
maar aan denken de andere seks te weigeren. Voor Laurette was Charles de held gebleven
die het voor haar, een hulpeloos snotaapje, opnam tegen bullebakken een kop
groter die hem als een voetbal hadden kunnen wegstampen. Tussen hun eerste vluchtige
ontmoeting in barbaarse omstandigheden en de tijd dat zij een groot meisje was
geworden, verliepen de wilde jaren van Charles zonder dat zij veel gelegenheid
kregen nader tot elkaar te komen. Maar toen hij haar jaren later diep in haar donkere,
indringende ogen kon kijken was Charles tot in zijn diepste binnenste aangedaan
en hij had met zekerheid gevoeld dat zij voor altijd zijn meisje zou zijn, dat
was zo en niet anders. Om het toeval zoveel mogelijk naar haar hand te zetten,
was zij op een beslissend moment, zo naakt als alleen een spiernaakte vrouw kan
zijn, het mooiste wat op aarde kan bestaan, in de open natuur voor hem
verschenen. Hij had de boodschap begrepen, de kans niet laten liggen en hij had
het zalige geluk gesmaakt haar haar eerste orgasme toe te dienen, zelfs mieren,
kevers en spinnen op hun bloot lijf, tussen hun benen, op scrotum, kont en
tieten, konden hen niet storen; vieze, slijmerige slakken waren te traag om
tegen hun lichamen op te kruipen maar ook dat zou geen verschil hebben gemaakt.
Dat en nog andere feiten maakten dat Charles haar tot zijn bruid voor het leven
maakte. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Met de moeder en de zuster van
Charles was geen haven te bezeilen geweest. De wat getaande huidskleur van Laurette
stond hen niet aan en ze eisten dat hij het met haar uitmaakte. Dat deed
Charles niet, hij was meerderjarig en niemand, zeker zijn zuster niet, moest
hem zeggen wat hij te doen of te laten had. Hellebeek had nooit opvallend
geleden onder iets dat op apartheid kon lijken maar onderhuids voelde Charles
dat zijn Laurette toch ietwat van uit de ooghoek werd bekeken en met dat gevoel
wilde hij niet te Hellebeek blijven wonen. Hij had in Mechelen een baan gevonden
en ze hadden hun landelijk dorp geruild voor de anonieme stad, waar hij een
appartement had gehuurd in de huizenrij op een van de vesten. Ze hadden enige
maanden ongehuwd samengewoond en natuurlijk niet in aparte bedden geslapen, nu
geen revolutionaire daad meer, en trouwden voor de wet van zodra de papieren in
orde waren, de kerk kon nog lang wachten. Later kochten ze een huis aan de rand
van de stad en daar wonen zij nog altijd. Ze hadden te Hellebeek niets meer
verloren en tien jaar of langer hadden ze, deels uit moedwil of omdat het hen
niet uitkwam, het dorp zo goed als geheel de rug toegekeerd. Hij had geen
betere vrouw kunnen treffen dan Laurette, de goede huismoeder die haar handen
vol had met Charles, hun twee dochters, nu negentien en zeventien jaar - twee
studentes die het leven even ernstig opnamen als hun ouders - en met het
groentetuintje achter het huis, dat hoort er altijd bij.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Charles Klabots was in Mechelen begonnen
als jonge medewerker van de studie, tevens zakenkantoor, van notaris Manuel
Ucier. Hij had zich door werkkracht, zelfstudie en inzicht bekwaamd in boekhouding,
administratie, het schatten van eigendommen en had zich opgewerkt tot iemand
van aanzien. Hij had een examen voor deurwaarder afgelegd en dat kwam notaris
Ucier goed uit, dat was een meerwaarde voor zijn kantoor, dat zo al op geen
cliënt moest zien. Hij had het kantoor ingericht met eiken deuren, eiken
lambriseringen en zware, houten meubelen, dat droeg er toe bij de mensen die binnentraden
ontzag in te boezemen en Charles deelde mee in die deftige degelijkheid. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Vandaag was geen dag als alle andere
voor Charles die achter zijn bureau zat te mijmeren in plaats van te werken. Het
liep tegen de middag, de lucht die zich vanochtend had ontplooid in een verdund
blauw en teer roze, had een zweem van kopersulfaat gekregen, een junidag in
april die deed dromen van de zomer, de geur van kruiden, verre reizen en jonge
vrouwen in soepele, korte, kleurige jurkjes die opwaaiden tot hoog boven de
knie, de aanzet van malse dijen lieten zien en sensuele dromen opwekten. Maar
het was niet aan meisjes in krimpende rokjes dat hij zat te denken, noch aan
wat was overgebleven van de grote idealen die hij eenmaal had getorst maar niet
had aangekund, het was het vooruitzicht dat hij zich vanmiddag in Hellebeek moest
gaan melden bij de bewoners van het opvallende, grote herenhuis achter de kerk,
dat hem in de ban hield. Het huis was nog altijd bewoond door een moeder met
een reputatie en haar dochter, met een nog grotere reputatie. Nu, zoveel jaren
later, joeg een gemoedsbeweging zijn hartslag de hoogte in, tot boven een ongezonde
negentig per minuut en hij zou er zowaar een droge mond van gekregen hebben. De
diepe oorzaak was een pijnlijke jonge liefde die hij het best kon vatten in een
dichtregel van Wolfgang von Goethe de stamvader van de jeugdr</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">ntiek: ‘Himmeljoch jauchzend zum Tode
betrübt, glücklich allein ist die Seele die liebt.’ Die liefde was nu dood, verast
en vergaan tot wat stof dat hij zo kon wegblazen maar het voorwerp van die wanhopige,
absurde liefde leefde nog.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De notaris stak zijn hoofd in de
kamer van Charles en vroeg: “Ik ga naar huis lunchen, zie ik je straks nog?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Het kan laat worden in Hellebeek,
misschien kom ik niet meer langs, als er wat is bel ik wel,” zei Charles. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij stond op van achter zijn bureau,
het was ook voor hem etenstijd. Hij woonde op een boogscheut van het kantoor en
ging eerst thuis eten bij zijn vrouw Laurette voordat hij aan zijn opdracht
begon. Hij nam de fiets, het enige geschikte vervoermiddel in de stad. De
kinderen zaten op kot en zorgden voor eigen kostje en zijn vrouw kookte ’s
middags voor haar man en zichzelf. Tegen zijn gewoonte in zat hij in gedachten
verzonken aan tafel, tot zijn vrouw hem vroeg waar hij over zat te dubben.
Niets, het was niets. Hij zei dat de notaris hem had opgedragen een bezoek te
brengen aan Marie-Rose Mauritz te Hellebeek, die woonde in het herenhuis in het
centrum van de gemeente. Het was lang geleden dat hij nog in zijn dorp bij
iemand thuis binnen was geweest, zei hij, daar zat hij aan te peinzen. De
opdracht kende hij niet, Marie-Rose had gevraagd of iemand langs wilde komen,
vermoedelijk ging het om erfenisrechten, de verkoop van iets of om een slecht
betalende huurder aan te manen, die rijken laten niets aan het toeval over.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik heb altijd horen vertellen dat de
vrouwen er in dat grote huis niet op een man zagen,” zei Laurette. Zoals
iedereen in het dorp had Laurette de roddelpraatjes gehoord die over Marie-Rose
Mauritz en haar dochter Odette de ronde deden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ook niet op twee. Daarvoor waren het
demi-mondaines,” zei Charles, “dat is het passende woord.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Pas maar op,” zei Laurette met een
knipoog “zie dat je niet in de ban raakt van die half aardse dames.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Geen nood, ik denk dat ze alle twee
uitgebloeid zijn,” zei Charles, “en ik doe het niet met vrouwen van boven de vijftig.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dan heb ik maar twee jaar meer tegoed,”
zei ze en greep Charles zachtjes in zijn kruis, zonder hem zeer te doen en
vroeg: “Heb je nog een minuutje.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Altijd,” zei Charles. Ze liepen de
trap op naar de slaapkamer en deden wat een beetje te preuts de liefde
bedrijven wordt genoemd, er zijn andere woorden voor en in wezen gingen ze er zo
hard tegen aan dat zonder overdrijving rampetampen hier van toepassing was, de
hemelse jubel die ze al lange jaren altijd opnieuw tot in hun ingewanden beleefden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Charles had Laurette nooit verteld dat
hij in een vorig leven, van zijn zeventiende tot zijn achttiende levensjaar, wanhopig
verliefd was geweest op Odette Mauritz, een pijnlijke periode. Tot het met
Laurette was begonnen en de tijd als wolken in een novemberstorm voorbijschoot.
Dat verdorven maar wondermooie stuk Odette had er niets beters op gevonden dan
met zijn hart te spelen, tot bloedens toe, voor zijn testikels ging die
beeldspraak niet op, want daar had ze nooit naar gezocht. Hij had haar nooit durven
vragen dat te doen, haar hand vastgenomen en naar zijn gulp geleiden was
ondenkbaar, haar slipje zien of betasten lagen ver buiten zijn bereik. Overdag schonk
ze hem soms haar hemelse glimlach en dat deed hem opleven, maar ’s avonds, als
hij naast haar mocht zitten op de chaise longue in de salon, begon de grote
vernedering. Altijd was er wel een jonker van een paar jaar ouder dan hij en rotervaren,
die het woord kon voeren zoals het hoorde, de grote charmeur met net genoeg
inhoud om haar beperkte belangstelling te boeien. Hij zat erbij voor spek en
bonen of zelfs dat niet. De favorieten kregen de voorkeur, daar twijfelde hij
niet aan. Ze mochten van haar tongkussen proeven, met haar toef spelen, waarschijnlijk
een afgebleekte zoals natuurlijke blondines die hebben, en zuigplekken in hun hals
mee naar huis nemen, duidelijke tekens dat ze diep, heel diep waren gegaan. Dat
alles deed zich voor in de overgangsperiode van uitdovend kerkgezag, de
deemstering van de hoofse liefde en de opkomst van zedenvervaging en vrije
seks, nog voor de vrouwenpil er was, van hormonenpreparaten werd het bestaan
pas vermoed, lichaamseigen klieren brachten de sappen voort die van een man een
man maakten. Ook zo bij Charles maar hij deed er niets mee. Hij was nooit
getuige geweest van wat zich tussen de charmeurs en Odette achter de schermen afspeelde
maar had stevige vermoedens. Tegen de tijd dat hij zekerheid kreeg van haar
woest seksleven kon hem dat niet meer schelen, maar op het ogenblik van de
feiten wilde hij de waarheid niet weten. Eigenlijk was Odette veel te jong voor
het soort leven waar ze zich aan overgaf, maar haar moeder liet begaan of
moedigde haar aan, omdat ze zelf geen haar beter was. Charles wilde het niet
zien, dat doet een verliefde gek niet, ze was een heilige, hij zag haar
doenwijze als een gril van voorbijgaande aard, het was haar bedoeling hem rein
te houden, onbevlekt tegen dat haar nymf</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">nie was uitgeziekt en ze ‘plus tard dans la
vie’ het leven wat ernstiger ging nemen. Zijn kameraden, als neutrale
buitenstaanders, probeerden hem aan het verstand te brengen wat er aan de hand
was, maar hij geloofde ze niet. Spottende opmerkingen en meelijdende woorden
mochten niet baten. Voor een jongeling van zijn leeftijd was Odette ongewoon
lange tijd zijn enige reden van bestaan, iets wat we allemaal eens intens zouden
moeten doormaken, dat soort lijden loutert de ziel. Hij zat in het voorlaatste
jaar van het atheneum, de poësis, de leeftijd om gedichten te schrijven, maar
hij was te verlegen om ze haar te laten lezen, ook zijn vrienden en zelfs de
leraar Nederlands sloot hij uit. Toch was hij gelukkig, het deed er niet toe
dat haar hart pas dan sneller klopte als er bloed naar haar genitaliën moest worden
gepompt om gereed te zijn voor het slikken van dat harde, vlezige ding, altijd
dat van een andere. Hij kwam nooit aan de beurt, maar dat deerde hem niet, zijn
liefde was te verheven om aan vunzigheid te denken, de sukkel, het was net dat
wat ze van hem verwachtte. Hij leefde in een waanwereld, zijn hart liep over
van liefde die hij uitstrooide op haar pad als bloemblaadjes, tot zij erover
zou struikelen, maar dat deed ze niet. Zijn roes ging na veel te lange tijd over
zoals water dat zich langzaam terugtrekt uit overstroomde gebieden, het had hem
de totale vernieling van zijn ego kunnen kosten, maar dat was niet gebeurd. Na een
verschrikkelijk maar onvergetelijk jaar van onbegrepen liefde en leed van de
zware grond, trad hij in het licht en na met enkele meiden te zijn mee geweest,
en op zijn beurt verwoestingen te hebben aangericht in hun rein gemoed, was Laurette
in zijn leven gekomen. Odette werd een verre geliefde, zijn enig aandenken aan
haar was een tekening in zijn poëziealbum, kinderachtig gekrabbel met wat
sinterklaasrijmen en een zinnetje erbij dat zo eindigde: ‘…de me rappeler plus
tard dans la vie celle qui t’aime,’ ondertekend Odette. ‘Celle qui t’aime’,
jaren geleden had hij zich aan dat zinnetje vastgeklampt, de verdrietige doler.
<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Vanzelf werd hij ouder en wijzer en zijn
fenomenale, haast krankzinnige verliefdheid ontviel hem, maar het duurde langer
dan van een jonge gezonde man mag worden verwacht. Hij was als de stoere eik die
veel later in het seizoen zijn bladeren laat verkleuren dan een canadapopulier,
kersenboom of zelfs een treurwilg. Hij had een pacifistische overtuiging maar
had toch gekozen voor de brutale opleiding bij de commando’s om zich te harden
voor het leven en niet meer te treuren over een vagina min of meer, die hingen,
bij manier van spreken, als hij zijn ogen opentrok, voor te grijpen, als rijpe
vijgen. Hij had geleerd van strijdmakkers met veel meer levenservaring dat vrouwen
er niet zijn om er pathetisch verliefd naast te gaan zitten op een houten bank
in een prieeltje en samen hardop gedichten te lezen, vrouwen zijn er om op te
zitten en zich samen over te geven aan exercities in seks, hoe meer hoe liever.
Maar toch, dat jaar van wanhopige, stikkende verliefdheid met verwaarlozing van
zijn studies en de waanzin die hem stond op te wachten, zijn hem bijgebleven en
hij heeft Odette nooit helemaal uit zijn gestel kunnen wissen, daar zou een
brainwash of een chemo-behandeling voor nodig zijn. Aan zelfmoord heeft hij
nooit gedacht, zeker niet door zich onder een trein te gooien, te veel gedoe en
daarvoor leefde hij trouwens te graag, maar hij heeft wel aan de rand gestaan van
een inzinking zo diep als de maalstroom. In de loop van het laatste schooljaar was
het over, het had te maken met volwassenheid, hij herpakte zich, haalde zijn humanioradipl</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";"> en had uitzicht op een toekomst die
hij zich niet zou laten afpakken, door niemand niet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het was tijd, hij gaf de nog fel
blozende Laurette een kus op haar buik, tussen haar navel en haar landingsbaan,
trok zijn onderbroek aan, dan zijn broek, knoopte het bovenste knoopje van zijn
wit overhemd dicht, stropte zijn das, kamde zijn haar en nam zijn donkerblauwe
blazer van de kapstok. Hij moest er keurig uitzien voor zijn ontmoeting met
madame Mauritz, hij voelde zich een heer van waarde en had een afspraak met
vele miljoenen als die er intussen al niet waren doorgejast door de spilzuchtige
madame Mauritz en haar dochter. Iedereen weet dat geldadel vlugger degenereert
dan blauw bloed, doorgaans van in de tweede generatie, zodoende. Hoe zou Odette
er twintig jaar later uitzien? Verlept of nog even adembenemend?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het was goed twintig minuten rijden
van zijn huis naar centrum Hellebeek. Spoorslags was hij ter plaatse en hij parkeerde
zijn zescilinder, zijn statussymbool, op het dorpsplein op de plaats waar de betonnen
kiosk had gestaan, de sta-in-de-weg voor de plaatselijke cultuurbarbaren. Hoe
was zijn dorp in twintig jaar veranderd, verloederd, vergroeid, volwassen geworden?
Op drie na alle cafés vervangen door bankagentschappen, appartementen, een goudsmid,
een parfumerie, een bijhuis van een supermarktketen, een meeneemchinees, alle oude
uitgesleten maar gezellige huizen met alleen een beneden vervangen door huizen
met twee of drie verdiepingen, de drie kleine boerderijen in de dorpskom jaren
geleden uitgedreven als allochtonen. Bleven over: aan de ene kant een café <i>Den Harley</i>, de vroegere <i>Onder den Toren</i>, vlak ernaast de jeugdclub,
de vroegere <i>Werkmansvriend</i> en aan de
andere kant café <i>De Ark</i>, waar de folklore
zich nog vastklampte aan een tegen de muur opgehangen eg met houten pinnen en
een vermolmde dorsvlegel in twee delen. Het jeugdhuis was alleen ‘s avonds
open, op de stoep van <i>Den Harley</i>
stonden een paar zware motoren van Amerikaans ras, daar hield het gemotoriseerde
tuig dat leefde van hardrock, bier, whiskeycola en verboden verdovende middelen
zich op, beter zich daar niet te wagen, hij was niet zo bijdehand, gevat en
sterk met zijn vuisten als de hard boiled helden Phil Marlowe of Travis McGee.
Drie in het leer gestoken duivelsengelen, twee mannen en een vrouw, kwamen
buiten, ze zagen er ruw en ruig uit, maar daarom waren ze dat nog niet. De
vrouw herkende hij, hij had haar gekend als een braaf kind van dertien jaar, waarom
had zij zich bij die leerlooiers aangesloten? Hij wist het niet. In stadskledij
in hun hol binnenlopen stond gelijk met vragen om patatten, waar hij geen behoefte
aan had maar we leven in een vrij land en ieder moet kunnen doen wat hem
aanstaat. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij wilde eerst een en ander te weten
zien te komen over de bewoners van het herenhuis achter de kerk, hoogte nemen
van wat zich in de voorbije jaren had voorgedaan. Twintig jaar geleden was het
al voor iedereen duidelijk dat Marie-Rose Mauritz zoveel geld kon opmaken als
iemand kon aandragen. Sinds de dood van haar ouders had ze grote stukken van
hun vele eigendommen verkocht om de stand te kunnen ophouden. Hij wilde even waarnemen
hoe ver het nu stond, volgens de allerlaatste geruchten. Hij liep <i>De Ark</i> binnen. Op dit uur van de dag was
<i>De Ark</i> leeg, op twee verbruikers na,
kennelijke handelsreizigers, die achter een kop Liebig en meegebrachte
boterhammen met smeerkaas, formulieren zaten in te vullen. De waardin kende hij,
ze was van zijn leeftijd en stond nog altijd achter de toog, ze kon het
caféleven niet missen. Gabriella heette ze.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Een enkeling in Hellebeek herinnerde
zich Charles Klabots nog als een wat buitensporige jongeman, die fratsen
uithaalde eigen aan iemand die laat uit zijn puberteit was ontwaakt en niemand
kwaad deed. Ze misten hem niet en wisten niet hoe gezapig Charles was geworden,
hoe hij zich door het leven had weten te slaan en genoeg welstand had verworven
om zijn gezinsleden te geven waar ze in een welvarend land aanspraak op konden
maken, zoals studies, vervoer en in ruim voldoende mate een vader en een moeder
die het met elkaar goed hadden getroffen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Geef mij maar een Carolus, Gabriella,”
zei hij.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ze bekeek hem, deed even dat ze twijfelde
en zei dan: “Ik ken je nog, Charles van Mitte van Vika.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Juist,” zei hij, “zo noemden ze mij,
eigenlijk is het Carolus Klabots. Niet dat ik daarop sta.” Nogal gewichtig
voegde hij eraan toe: “Ik ben hier in de functie van schatter, ik moet een zaak
regelen met de familie Mauritz, die lui daar in het kasteel.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Even geschrokken van het woord schatter
vroeg ze: “Ga jij daar op bezoek?” Ze grinnikte medelijdend, haar geheugen
werkte beter dan Charles het zou wensen en ze liet hem dat voelen: “Jij hebt
nog als een bezetene achter de dochter gezeten, je mag van geluk spreken dat je
haar niet kunnen krijgen hebt, ze is getrouwd, en dan nog een keer, en nog een
keer, nooit lang, en dan is ze begonnen het met losse passanten te doen, zeker
tien zijn de revue gepasseerd, als het er geen twintig zijn, geen enkele van
hier uit de buurt, allemaal stadse meneertjes en ze heeft hen flink geholpen
hun jas uit te doen. Ze noemen haar de Hete Zeug of Tschandaal, geen haar beter
dan haar moeder.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Je bent dezelfde franke tik gebleven,”
zei Charles “en ik zal even vrank zijn. Ik kon haar niet krijgen want ik had
geen geld, geen lef, bang met mijn mannelijkheid voor de pinnen te komen,
zondebesef, schuldgevoel en al die freudiaanse klotezooi hielden mij tegen. Nu ben
ik gelukkig getrouwd, heb twee kinderen en een huis in Mechelen, je ziet maar.
Hoe is het met je man, Isidoor? Verdraagt hij het dat je hier overdag alleen in
het café staat? Is hij niet bang van he-mannen als ik?” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ze haalde haar schouders op en ging
op zijn prietpraat niet in, ze vatte de ironie niet. “Je gaat het toch niet
weer proberen daar achter de kerk, als tijdverdrijf dan,” vroeg Gabriella met
nauwelijks verholen spot, “maar ja, zo zijn de mannen. Hoe meer minnaars bij Marilyn
Monroe over de vloer kwamen, hoe meer mannen van aanzien in de rij stonden.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dat is algemeen geweten,” zei hij,
“is de Hete Zeug of Tschandaal vrij op dit ogenblik? Misschien is mijn uur nu geslagen.
Maar eigenlijk kom ik voor haar moeder, de oude Marie-Rose heeft ons ontboden.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“O,” zei ze, “ontboden, en jij op een
drafje naar hier.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Vierklauwens,” zei hij en deed
moeite het enigszins schamper te laten klinken. Hij was de tijd niet vergeten
dat hij zich in eigen dorp door iedereen opzij liet zetten, o dat lamlendig
minderwaardigheidsbesef! En ooit had hij Gabriella de bazin kunnen hebben, ze
had een oogje op hem, een meisje dat veel meer aanzien genoot dan Odette, maar
het was hem ontgaan. Gabriella was dikker geworden, een matrone die haar borsten
liet rusten op de toog als ze met Charles sprak en onbeschaamd de welving en de
scheiding van haar tieten tentoon stelde, net niet tot aan de tepels. Maar in
twintig jaar had Charles al meer gezien dan dat.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hector Mauritz, de grootvader van
Odette, was de stichter van het familiefortuin. Rond negentienhonderd, de
gouden tijd voor de kapitalisten, de grote Karl Marx wist waar hij het over
had, maar zijn geest was nog niet echt tot de massa doorgedrongen, was hij naar
Hellebeek afgezakt. Hector was van de Franstalige Brusselse geldadel en met
speculeren op de beurs had hij zich verrijkt, onrechtmatig of niet. Hij had Hellebeek
gekozen en Brussel achter zich gelaten omdat hij rustig van zijn stapels geld
wilde genieten. Als tijdverdrijf had hij bijna de helft van de grond van
Hellebeek opgekocht van landeigenaars die ondernemer gingen worden en hun fondsen
wilden steken in een grote, moderne bierbrouwerij of koffie- en tabaksplantages
in verre landen overzee. Hij stierf vrij jong en liet alles na aan zijn wat
sullige vrouw Colette, zijn dochter Marie-Rose, die een liederlijk leven leidde
en de kleindochter Odette die het goede voorbeeld zou navolgen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De pacht van akkers en weiden bracht weinig
op, Colette kon niet omgaan met beleggingen en Marie-Rose nog veel minder. Ze liet
haar moeder afdokken voor galafeesten met dikdoenerige kale jonkers uit
Brussel, had geen tijd voor fondsenbeheer en zo begon ze goede aandelen en stukken
grond onder de prijs van de hand te doen, om van het rijke leven te blijven genieten.
Er was veel eigendom en er waren veel aandelen en het mooie leventje kon lange,
lange tijd duren maar niets is eeuwig en de door seks bezeten dames waren niet
slim genoeg om goede prijzen te vragen voor de gronden die ze verkochten aan de
nieuwe industrieën die zich tegen elke prijs van het Vlaamse land meester wilden
maken en de lucht, de waterlopen, de goede manieren en de taal begonnen aan te tasten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De voordeur van het grote huis was eigenlijk
een grote dubbele koetspoort uit de tijd van de calèches en paardenspannen,
wijnrood geverfd met grote sporen van afbladdering. In de rechtervleugel was
een kleinere deur op mensenmaat ingewerkt. In zijn herinnering bleef het de
toegang tot het hoogst bereikbaar geluk, de liefde, het verhaal zonder einde. Door
die deur liet de oude vette dienstbode Victorine, haar buik was dikker dan haar
melkzakken, hem destijds binnen op de donderdagmiddagen als hij zich kwam
melden om totaal in de war, stotterend en met de gelaatskleur van een kalkoense
haan, te informeren of hij Odette mocht zien. Soms kon dat, of anders kwam haar
moeder Marie-Rose hem vragen of hij in afwachting dat Odette beschikbaar was,
wat in de tuin kon karweien, zoals afgevallen bladeren bijeenharken, met de
spade de boorden van de grasperken bijwerken, het onkruid van tussen het grind
wieden tot het bloed in zijn vingertoppen stond of een platte band van haar damesfiets
plakken met een ‘rustine’ en weer op te pompen, zeer prozaïsche bezigheden voor
een kerel verliefd tot in zijn teennagels.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij belde aan, het was nog dezelfde
bel, en na een poos hoorde hij binnen een deur knarsen en een vrouwenstem die
riep: “De deur is open!” Zij was het, haar stem was niet veranderd, ze klonk
even zwoel als in een ver verleden, alsof in haar keel op het eind van het
verhemelte een clitoris was gegroeid; ach die gorgelende, als in dessertwijn
gedrenkte klanken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij trad in het koetshuis en met een
eerste oogopslag zag hij dat alles anders was. De tussenwand van het koetshuis
naar de met glas overdekte ruimte, een soort orangerie vast aan het gebouw, was
nog steeds van glas met in lood gevatte irissen en akoleien in Style Nouveau.
De deur naar de orangerie stond open, de sinaasappelboompjes in houten kuipen
van vroeger waren weg, van de overweldigende woekering van tropische kamerplanten
tot tegen het plafond, een ware jungle waar vogelspinnen hadden kunnen leven,
bleef niets meer over. In het koetshuis stond een auto, veel te oud en veel te
klein voor mensen van hun stand.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Er ging een siddering door zijn leden
toen hij ze daar in de deur links naar de grote zit- en eetkamer zag staan, iets
ouder dan veertig jaar en aantrekkelijker dan ooit voorheen. Nu hij haar gezicht
weer voor zich had, gleed de onrust en beklemming van hem af, alsof hij een
paar borrels graanjenever tot zich genomen had, het mocht ook whiskey zijn. Ze
droeg een spannende jeansbroek en een witte blouse, haar haren waren nog even
donkerblond, misschien met de hulp van een spoeling, haar dijen zagen er mals
uit maar niet kwabbig, niet te breed, ze had zich weten te verzorgen en dat was
ook nodig om mannetjes te lokken. Haar taille was iets bijgekomen, dat was die
van Laurette ook, de vergelijking met een wesp ging nog altijd op en het was
vooral de malsheid die opviel.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Charles,” zei ze. Ze had zijn naam
uitgesproken zonder es op het einde, zeer Frans, was dus niet vergeten dat hij
bestond, ze kende hem nog, zelfs nu zijn gezicht zijn natuurlijke bleekheid behield
en niet meer rood aanliep als wilde papaver als gevolg van een bloedaandrang
die hem vroeger zo mateloos ontredderde.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Tu viens pour maman?” Meteen
tutoyeerde ze hem als een oude huisvriend of knecht. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij knikte en schakelde over op
Nederlands. “Je mama heeft Ucier gebeld en die heeft mij gevraagd naar hier te
komen om wat te regelen. Zelf had hij geen tijd.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Maman is op haar kamer, ze is niet
vrij. We maken eerst een wandeling in de tuin. Kom even in de salle à manger,
ik ga een jasje aantrekken, en avril ne te découvre pas d’un fil.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Waarom?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Omwille van de verloren tijd,” zei
ze, “ik heb altijd met jou ingezeten.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Weinig van gemerkt, komt wat laat,”
zei hij.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Prijs je gelukkig,” zei ze.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij trad in de woonkamer, keek rond
terwijl ze weg was om haar jasje en schrok. De drie grote, kostbare
schilderijen, van Jean Brusselmans, Fritz van den Berghe en Constant Permeke,
stukken van waarde, en de vleugelpiano waren weg, de piano waar ze had
aangezeten om de enkele etudes en deuntjes die ze kende onhandig te spelen. Als
hartstochtelijk verliefde had hij daar in steile bewondering gestaan en in zijn
handen geklapt. Ze kwam weer in de kamer en nam zijn hand om hem naar buiten te
leiden. Hij pakte haar andere hand, ging een stap achteruit, monsterde haar
zoals hij het als adolescent nooit zou gedurfd hebben en zei: “Je bent nog
altijd zo sexy, zo verleidelijk en zo onberekenbaar als Bette Davis in haar beste
tijd.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik doe het erom,” zei ze. “Je bent
dus een deurwaarder, ze bestaan dan toch in het echt en niet alleen in
melodrama’s, ik heb ze mij altijd voorgesteld als hardvochtige, magere, perkamenten
mannetjes met een brilletje, een grijs kostuum, een deukhoed en een dunne aktetas
onder hun arm.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik ben accountant, een schatter van vastgoed
en ook echt een deurwaarder,” zei hij, “ik moet wat aan mijn uiterlijk gaan
doen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Mag ik je wat vragen,” zei ze, “het
is misschien indiscreet maar was je toen zo smoorverliefd op mij als je gedrag
liet uitschijnen. Heb ik je ongelukkig gemaakt?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Erger dan Piet Paaltjens het onder
woorden kon brengen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wie?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Laat maar,” zei hij, “hoe weet jij
dat ik een deurwaarder ben?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Maman heeft om een schatter gevraagd
en meneer Ucier, je baas, zei dat jij ook deurwaarder bent.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Waar heeft Marie-Rose mij voor nodig?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dat zal ze je straks wel vertellen.
Kom nu.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ze liepen door de orangerie naar het
tuinpad in de richting van de prachtige, sprookjesachtige tuin, ooit de mooiste
van Hellebeek en de verre omtrek, de tuin uit zijn dromen. Langs het tuinpad
vochten de stoffelijke resten van een prachtige haag van lichtviolette
rododendrons, de oude sterke soort, voor hun leven, maar zouden het niet halen
tegen een tekort aan bemesting, bevloeiing en aandacht. Aan het einde van het
pad verwachtte hij in de eigenlijke tuin uitzicht op de tegen ons klimaat
opgewassen exotische bomen, op de trotse eeuwenoude eiken en beuken omheen de
vijver met zijn zwanen, waarin goudvissen en karpers zwommen, en op beelden van
wit marmer in hun schaduw. Zouden de zeven beelden van naakte godinnen langs de
tuinweg hem nog nakijken, de verlegen verliefde puber die met zijn hoofd tussen
zijn benen liep? <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Odette, die in haar gloriejaren nooit
een sik om hem gegeven had, had toch meer dan een keer naast hem in de tuin gewandeld,
om hem in te zetten als lokaas om andere bewonderaars aan de haak te slaan of heel
gewoon om met Charles zijn kloten te spelen, zoals feeksen doen. Het gaf hem niettemin
het warme maar valse gevoel dat ze hem in reserve hield voor later, als haar
leven er uitzichtloos begon uit te zien, en hij de dappere redder in de nood mocht
zijn. Hij had haar nooit gekust, misschien verwachtte ze dat wel, het dichtst
dat hij haar benaderd had was naast haar zitten op de canapé of op een tuinbank
en luisteren naar de natuur, het geruis van de bladeren, gezoem van insecten en
het vogelengezang, met een hart dat raasde als een klopboor en in zijn broekzak
een zelf geschreven gedicht dat brandde van hartstocht maar dat hij niet durfde
bovenhalen en openplooien.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Wat hij nu zag was geen idyllisch,
herderlijk tafereel, wachtend op een gedicht, maar verval, verval alom. De
exotische bomen, beuken en eiken waren er niet meer, de vijver was dichtgeslibd
van de afgevallen bladeren, afgestorven en aan hun lot overgelaten lis, waterplanten
en riet, en van het opwaaiend stof van de omliggende asperge-, aardappel- en
korenvelden en zag zwart van het rottende slijk, geen kikker kon er in
overleven, laat staan een salamander. De posturen waren weg, de wegen
dichtgegroeid van onkruid, met foeilelijke brandnetels in de meerderheid,
opgefleurd door een enkele boterbloem. Hij keek haar verbaasd aan. “Wat is hier
aan de hand,” vroeg hij, “waar zijn de bomen, het prieel, de lusthof?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“De bomen zijn verkocht voor
timmerhout, de beelden waren authentiek en hebben geld opgebracht, de rest is
vervallen, niemand om het onderhoud te doen.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Daarvoor had je mij nog kunnen inzetten,”
zei hij, “ik was tot alles in staat, dat moet jij geweten hebben. Waar zijn je wederhelften
en het gros vrijers gebleven, niemand geneigd de handen uit de mouwen te
steken? Ik was die kerels dik waard. Ik was verlegen en onzeker maar je zag
niet dat in mij een aankomende jonge kerel stak, bereid alles te doen wat je
vroeg of eiste, te tonen dat ik iemand was, maar neen, je moest mij vernederen
en belachelijk maken, mij inzetten tegen die volwassen cracks waar ik bij
voorbaat tegen verloren was.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Nu hij daar op terugkeek besefte hij
dat die vernederingen zijn karakter zo gesterkt hebben dat de knullen die in haar
liga speelden nog niet tot zijn knieën reikten. Wat hij had gezegd, een beetje stroef
onder woorden gebracht, was de melodramatische waarheid. Hij begon te vermoeden
dat de familie Mauritz er helemaal was doorgeboerd. Als ze hun kostbaarste
bezittingen aan de man moesten brengen om hun stand op te houden, om te overleven
zelfs, voerden ze iets in hun schild, maar hij wist nog niet wat, iets listigs
als ze in hun oppervlakkigheid tot listigheid in staat waren.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Hoor eens aan,” zei ze, “un vrai homme,
waarom hoor ik nu pas dat soort praatjes, waarom niet twintig jaar geleden?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dat was vorige eeuw, toen Goethe nog
leefde,” zei hij en vervolgde: “Ik weet niet precies hoe het met de bezittingen
van de familie Mauritz gesteld is, maar te meten naar deze woestenij ziet het
er niet goed uit. Je had mij een kans moeten geven schat, ik red het wel en in
bed, ach ja in bed daar wordt zoveel flauwe kul rond verteld, ik wil me meten
met eender wie van de flierefluiters die je geneukt hebben.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ze bekeek hem met gefronst voorhoofd:
“Wat weet jij van wat er in mij omgaat? Kom, we lopen weer naar binnen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ja, ik word mistroostig van wat ik
hier zie,” zei hij, “als je het op een andere manier bekijkt, is het park nu op
een decadente manier een r</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">ntische plek, die ademt het Fin de siècle uit
van rond 1900.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ze bekeek hem weer. “Je bent dezelfde
niet meer,” zei ze, “je hebt genoeg culot om me voor de gek te houden.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Gotspe,” zei hij, “dat is Jiddisch
voor culot, of lef, en dat zit niet alleen in mijn broek.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ze liepen weer naar binnen. “Mijn
kamer is boven,” zei ze, “we gaan eerst praten, dan kun je naar maman, die zit
in de living met iemand op jou te wachten, om de zaak af te handelen waarvoor
je gekomen bent.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dit heiligdom mocht ik vroeger nooit
in,” zei hij in de deuropening van haar kamer, “behalve een keer, toen je in bed
lag met een zware keelontsteking en ik een boek voor je had meegebracht, Anna
Karenina in het Frans. Had je hem toen uitgelezen dan had je begrepen waarover je
praatte als je praatte over de liefde.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Daar heb ik nooit over gepraat,” zei
ze.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Haar kamer bestond uit een zithoek,
een slaaphoek en een badkamer of boudoir, niet erg groot in oppervlakte maar
groot genoeg voor twee verliefden om er maanden te vertoeven, in het leven
gehouden door wat eten, drank, zuurstof en een overmaat seks.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ze ging op een stoel zitten aan de
secretaire en wees Charles de andere stoel aan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Kom hier naast mij zitten op de andere
stoel,” zei ze, “dan praten we wat.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dat had je vroeger moeten doen, “
zei hij, “begin niet over jeugdsentiment om wat van mij gedaan te krijgen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik wil het eerst hebben over de
zaak,” zei ze, “daarna zien we wel.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Charles zag haar diep inademen,
verwachtte een late liefdesbekentenis of wat dan ook om hem in bed te krijgen,
met wat slijmen over vroeger en de kans die ze had laten liggen, het besef dat hij
toch een voornaam heerschap was, hij stond klaar om al die verborgen betuigingen
van respect in ontvangst te nemen en voelde zich groeien, hier kwam eindelijk
de waardering voor een grote liefde, nu hij die volstrekt niet meer kon of
wilde benutten. Maar dat zei ze niet, de zwoelheid was weg uit haar stem en ze
begon op koele toon: “Beneden zit een meneer bij maman, een vriend, die hier
zijn intrek heeft genomen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dat zal niet de eerste zijn,” zei
Charles.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Bewaar je ironie voor straks,” zei
ze, “luister nu. Je hebt de tuin er bij zien liggen en het huis is er niet veel
beter aan toe, maar dat is bijzaak, we gaan de boel verkopen als bouwpercelen, voor
vernieuwbouw en wat dan ook. Die meneer beneden is niet z</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">ar een vriend van maman, hij heeft
veel geld en weet niet echt wat er mee aan te vangen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Daar kan je moeder hem een handje
bij toesteken.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Daar ging ze niet op in. “De tuin is
bijna een hectare groot. Op hoeveel schat je de waarde, jij als beëdigd
schatter?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Daar moet ik over nadenken.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Doe dat dan nu.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Een hectare, dat is tienduizend
vierkante meter. Hier in het midden van het dorp is die zeker 300 frank de
meter waard, maal tienduizend is drie miljoen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“En het huis?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dat is niet klein, is goed gelegen midden
in het dorp maar het dak is aan een restauratie toe. Vijf miljoen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Veel te weinig,” zei Odette, “we
moeten drie keer zoveel uit die man halen, hij heeft geen idee van de waarde
van de grond of van het geld. We laten hem geloven dat hij er binnen een paar
jaar het dubbele voor krijgt.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wij,” vroeg Charles, “jij en je
moeder?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Met jou erbij, jij hebt het nodige
gezag. Jij kunt een onderhandse akte opmaken en die door de notaris laten registreren.”
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Charles viel bijna achterover. “Jij
wist dat ik bij Ucier werk,” zei hij, “jij hebt speciaal om mij gevraagd, omdat
je dacht iets van mij gedaan te krijgen.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Odette voelde zijn aarzeling en vroeg
met een knikje naar het bed. “Heb je nog wat tijd?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik ben getrouwd en heb twee
kinderen,” zei hij.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik vraag je niet om mij een kind te
maken.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Blijf maar rustig op je stoel
zitten,” zei hij. “Mag ik je een vraag stellen. Hoe dikwijls ben jij getrouwd geweest
en met hoeveel ben je naar bed geweest?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dat zijn twee vragen,” zei ze<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik wil het eigenlijk niet weten,”
zei hij. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ze gooide het over een andere boeg om
hem weer in een mildere stemming te brengen: “Waarom heb jij me zo ineens opgegeven?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Het was gemakkelijk,” zei hij, “je
hebt de mooiste jaren van mijn leven gestolen, ik lag aan je voeten. Ten slotte
heb ik begrepen dat je gewoon van mij niet wilde, standenverschil, te jong,
niet mans genoeg, niet rijk genoeg, dat zal het wel geweest zijn. De Mauritzen zijn
steenrijk geweest en hebben daar een air aan overgehouden, thuis konden ze
nauwelijks mijn humaniora betalen en dan was het uit. Och kom, Odette, ik weet
dat je baalde van mijn type, de verlegen, armoedige, onnozele verliefde die
niet eens een hand op je schouder durfde te leggen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik ben veranderd, zoals jij, ik heb al
een leven achter mij.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Daar twijfel ik niet aan,” zei
Charles, “met mij is alles goed, ik heb volstrekt geen behoefte aan een garce, je
mag nog zeven keer lijken op Bette Davis.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik heb pech gehad, mijn eerste man
heeft mij laten zitten, mijn tweede ook en mijn derde ook.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ze zullen daar wel hun reden voor gehad
hebben.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Niet om deze reden,” zei ze. Ze
stond op, deed haar jeans en haar slipje naar beneden en liet haar geslacht
zien. “Daar is het de mannen om te doen,” zei ze.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Als ik eerst die kerel beneden in
het zout leg, zeker? Dit had je vroeger moeten doen, nu heb ik thuis wat ik hebben
moet. Nog geen twee uur geleden was het van dat.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ze zal het nooit zo goed doen als ik,
ik ben geweldig in bed. Daar kwam jij vroeger al op af, zoals al de anderen.
Maar je hebt nooit het initiatief genomen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Jij ook niet,” zei hij, “maar
terzake, het is al mis met je kuthaar, zo karakterloos blond, geef mij maar een
donkerzwarte.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Dan heb je nu toch goed toegekeken,”
zei ze.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Ik geef mijn ogen de kost als er
iets te zien is, maar ik blijf er met mijn fikken af,” zei hij.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ze ging nu vlak voor hem staan, met
haar gleuf vlak voor zijn gezicht. “Dat is voor al de jaren dat ik je doen lijden
heb,” zei ze, “meer moet je er niet in zien.”.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Wacht dan wat,” zei Charles, “tot ik
mijn deel gewassen heb, dat de geur van Laurette je niet hindert.” Hij duwde
haar opzij, liep naar de badkamer, kwam terug en hield de Wc-borstel achter
zijn rug. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Laat nog eens goed zien,” zei hij.
Ze deed het en hij duwde de borstel die hij goed nat had gemaakt tussen haar
benen en haar slipje waar hij bleef steken. Ze liet een gil.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Doe het met die man van beneden,”
zei Charles, “als je het samen goed speelt zal hij wel afdokken. Hij krijgt toch
waar voor zijn geld, en je bent zo nat als je nooit meer zult worden. Je vagina
is verprutst in de vele jaren dat ze voor iedereen open stond.” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hij liep naar de kamerdeur, keek nog
eens om en zag haar staan met de Wc-borstel tussen haar benen. Hij kon een
lachstuip niet bedwingen en bracht met moeite uit: “Nu neem ik wel het
initiatief. Begin maar met jezelf te spelen. En weet je, toen je mij je intieme
delen liet zien, ben ik geen ogenblik in de verleiding gekomen. Mijn huwelijk
staat op een voetstuk van graniet.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Hoe kun je mij dit aandoen,” zei ze
verwonderd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">“Het ging gemakkelijk,” zei hij,
“heel gemakkelijk.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Weg was hij. Beneden in het koetshuis
stond nog de oude fiets van Odette, de fiets die hij nog had geplakt en opgepompt.
Even overdacht hij de achterband plat te zetten, maar hij deed het niet, het
was geen goed initiatief.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ook deze belevenissen zou hij Laurette
nooit vertellen, want ze zou vragen kunnen stellen en de antwoorden niet begrijpen.<o:p></o:p></span></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-62351371940145026082017-07-21T08:53:00.001-07:002017-07-21T08:53:20.893-07:0020. EEN VRIEND<div align="center" class="MsoNormal" style="mso-outline-level: 1; text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">EEN VRIEND<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Bij toeval
kwam Charles Klabots te weten dat het niet goed ging met Alain Reykmans, zijn jeugdvriend,
en hij vond het zijn plicht hem een bezoek te brengen, dat was het minste dat
hij kon doen. Het zal bij de meeste inwoners van Hellebeek vreemd overkomen, maar
Charles en Alain zijn tot in hun jongelingenjaren dikke vrienden geweest. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Charles en
Alain hadden elkaar eeuwige trouw gezworen met een handdruk, mekaar diep in de
ogen te kijken en de plechtige belofte uit te spreken: ‘Wij zweren eeuwig
kameraden te blijven en te strijden voor Christus Koning en Vlaanderen ons vaderland.
In houwe trouwe.’ Dat gebeurde op een veldweg aan de overkant van de spoorweg,
ongezien tussen het koren dat hoger stond dan hun kinderhoofden. De oorlog was
een jaar geleden begonnen en de Duitse legers zegevierden, als Napoleon vroeger,
op alle slagvelden en dat werkte op het gemoed van niet weinig onderdanen van
de onder de voet gelopen volkeren. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Doorgaans is
een eed van eeuwige trouw van jonge mensen geen lang leven beschoren, maar als
wieren in een traag stromende beek zijn in het geval van Charles nog na dertig
jaar feitelijke scheiding herinneringen aan die vriendschap in zijn geheugen
blijven deinen. In die dagen gloeide Charles van liefde voor Jezus die hij navolgde
door zijn goedheid te beoefenen, geloofde in God uit vrees door de Almachtige
te worden gestraft voor zonden die hij nog moest bedrijven en omdat hij op
steun rekende van daarboven. Hij was nog niet oud en verstandig genoeg om te
weten dat geen enkele god ooit iemand heeft geholpen, boven niet en beneden
niet en met zijn groeiend lichaam groeide ook zijn verstand mee met zijn
problemen met het geloof. De eindeloze gebeden van Carolus om zijn vader terug
te krijgen vonden geen gehoor, hoe zat dat met die goede god. Zo kwam het dat
hij op een dag zijn geloof afschudde als poedersneeuw van een bontjas, te
beginnen met het dogma van de algoede god. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Alain heeft
nooit getwijfeld, het geloof was met een infuus in zijn aderen ingebracht, het
had zich in zijn lijf en leden genesteld en hij zou er nooit meer onderuit
komen, zelfs niet met gentherapie. Zijn moeder Therese was, zo ging het er bij
hem thuis aan toe, uitsluitend haar gezin toegewijd, baas en slaaf in huis. Ze
kwam alleen buiten om naar de kerk te gaan, was de godsvrucht zelve en had een
kerkstoel in huis om te knielen en te bidden bij elke gelegenheid die daarom
vroeg. Het gezin van Alain was in hoge mate katholiek, zuivere tjeven, met een
echt Heilig Therezeke in de achterhoede waren ze goed gedekt tegen sluipschutters
in de rug. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Hun
vriendschap was ontstaan in het eerste leerjaar van de gemeenteschool toen
Charles door verbeterde levensomstandigheden van het gezin dichter bij de
dorpskom was komen wonen, in de naaste buurt van Alain, waar mensen verbleven
die dachten iets meer te zijn dan die van de gehuchten, zo was dat. Miel Klabots,
zeeman, aan wal zo goed als werkonbekwaam - hulpeloos als een albatros op een
scheepsdek die tegen de mast is gevlogen - en door de crisis volledig werkloos,
vader en kostwinner van het gezin, was weer op zee gaan varen om zijn gezin van
de ergste armoede te redden. Van een bouwvallig hok met petroleumverlichting konden
zij verhuizen naar een echt huis met elektriciteit en kachels. In het dorp
woonden mensen die een frigo hadden, een radio en een wasmachine, toiletpapier,
spuitwater dronken uit een fles en woorden gebruikten als demi-saison, leuk,
fuif, trouwens, inderdaad, luguber, wateren, geil, een vilthoed droegen op
zondag, Franse woorden in hun gesprekken voerden als mais enfin, et alors,
c’est ça, merde en flamingant en zoals gezegd en geweten, er van overtuigd waren
dat ze meer cultuur droegen dan de kleine boeren, werkvolk en een zeeman in de
afgelegen dorpsdelen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In de
kleuterschool had Charles Klabots zijn gatje nog niet neergezet in de lessenaar,
als de non met een heilig lachje op haar gedeeltelijk onder een kap verscholen
wezen, de kinderen zonder mededogen bang maakte met de verschrikkelijke Satan, zijn
duivels en de hel. Daarbij toonde ze prenten om haar woorden kracht bij te
zetten en die hen de billen deed toeknijpen van angst, wel wetend dat het voor
altijd in hun onvolgroeid onderbewustzijn gedrukt zou blijven en nog moeilijk
kon worden gewist, altijd blijft in ons hele grote brein tot het einde van ons
leven, een met Gods vrees besmet gebiedje achter. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Thuis hadden
ze er niet aan gedacht Charles ervoor te waarschuwen dat er zoiets was als een
gloeiend hol waar stoute, zondige kinderen eeuwig zullen branden, daar zaten ze
niet mee. Hij wist niet precies wat zonde was, dat had de non hem kunnen
bijbrengen, maar ze wist het zelf niet. Die verschrikking van zondebesef, leven
na de dood en de straf in de hel is hem lang bijgebleven, misschien wel tot hij
dertig, veertig jaar was. Aan de poort van de hel, sprak de non, stond een klok
met een grote slinger die altijd eeuwig, altijd eeuwig sloeg, aan de straf der
verdoemden zou nooit een einde komen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Dat stemde
tot nadenken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ook Alain
Reykmans was door die eerste, ogenschijnlijk brave, hersenspoelingen zwaarder
getroffen door het geloof in de ware God dan de meeste jongens van hun jaar. Zo
kwamen zij als kinderen dicht tot elkaar, twee vrome, godsvruchtige jongetjes
opgezadeld met de mysteries van de heilige drievuldigheid en de menswording van
Jezus, zoon van de enige god en zelf ook de enige god, naast de heilige geest,
ook de enige god, en Jezus een god die alles weet, laat zich doodmartelen om
ons te verlossen van de duivel, het kwaad en de erfzonde. Ja de erfzonde, maar
in hun jong leven hadden ze nog nooit iets gedaan dat op een zonde leek. Wat
zonde was werd hen door de onderwijzers in de godsdienstles jaar na jaar
duidelijker gemaakt. Andere klasgenootjes hadden minder last van grote
vroomheid, met de jaren werden ze stouter en durfden hun ding laten zien, of
zelfs naar de meisjes roepen die ze tegenkwamen onderweg. De meest gevorderden
kozen een meisje uit dat ze hun lief noemden en die ze soms snel als de bliksem
een kus op hun wang drukten. Die zouden zwaar, grof en heel gesteld om te
lijden naar de hel gaan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Na de klas liepen
Charles en Alain samen de weg van en naar de school, met de boekentas op hun
rug en hun armen over elkanders schouder. De school lag op een kleine
kilometer, geen slechte oefening voor de spieren van hun jonge benen, voor de
bloedsomloop en voor de uitwisseling van hun prille, devote gedachten. Aangezien
Charles een van de beste leerlingen was van de klas en de ouders van Alain hun
jongste graag zagen vooruitkomen in zijn studies, vroegen ze hem zo dikwijls
als het kon om samen bij Alain op de kamer hun lessen te leren, hun huiswerk te
maken, hun eerste opstellen te schrijven en tijdens de oorlog, de ware hel, die
ze vijf jaren lang moesten doorstaan, op hun knieën te bidden als het alarm de
aantocht van geallieerde bommenwerpers aankondigde. Alle voorwaarden waren
vervuld om een hechte vriendschap op te bouwen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het gezin
van Charles bestond uit zijn vader Miel die op zee was en niet meer zou
terugkomen, zijn moeder Mitte die het moeilijk had om haar kinderen groot te
brengen en buiten de lijnen durfde te kleuren, tegen het hoereren af, Esther
zijn jongere zus die geen gelegenheid liet liggen om hem te kleineren, zijn
doorbrave, om niet te zeggen heilige, grootmoeder Vika en zijn oom Rikkepik,
getroffen door de Engelse ziekte. Niet het ideale gezin als basis van de
samenleving, maar dat hadden ze zelf wel anders gewild.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Vriend Alain
was niet zoals Charles opgezadeld met de handicap van een onevenwichtige
familie. Hij had drie broers en was de benjamin, een verschil van zeven jaar tussen
hem en de voorlaatst geborene. De broers namen hem in bescherming als ze niet
vergaten hem voor de gek te houden, zoals op één april. De vader, Felix
Reykmans, was chemicus in de brouwerij, een man van aanzien, afgezakt uit Mechelen.
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het edel
land der Belgen bleef in 1940 van de grofste oorlogsmisdaden gespaard, het had
enkel vijf jaar lang te lijden onder tekorten, opeisingen, vervolgingen, slecht
gemikte geallieerde bommen en zwarthemden die dachten dat ze de bezetter thuis
en aan het oostfront een handje moesten toesteken om Vlaanderen bij de Führer
een bank vooruit te helpen. Vergeefse moeite.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In die
troebele tijden kregen Charles Klabots en Alain Reykmans in het vijfde leerjaar
van de gemeenteschool - door de paster en zijn onderpaster moeiteloos ingepalmd
ondanks de scheiding van kerk en staat – hun lessen in de gewijde geschiedenis,
alsof dat puur vanzelfsprekend was. Uit dat boek, een versie op kindermaat van
de heilige schrift, viel voor de jongens veel te leren, alleen niet de
waarheid. De klas zong iedere morgen, onder de maatslag van een overtuigde
vlaamsradicale onderwijzer, een Vlaams strijdlied, van de Vlaamse Leeuw over
het Wilhelmus, door een Vlaming geschreven, tot het door Wagner geïnspireerde Mijn
Vlaanderen heb ik hartelijk lief, zingen zijnde een vorm van hersenspoeling om
niet alleen bij kinderen een waanidee in te planten. Als broekventen van amper
tien waren beiden nog te jong en te onervaren om te beseffen dat godsdienst en
nationale trots hen werden ingespoten als een vaccin dat jaren lang stand zou
houden in hun tengere lichamen in de vorm van antilichamen. In de waan te doen
wat God van hen verlangde, hadden ze hun eed van eeuwigdurende vriendschap gezworen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">De niet te
stoppen Duitse legers vertrapten onder hun laarzen grote delen van Europa. Niemand
kon ontkennen dat de divisies van het Dritte Reich roemrijke wapenfeiten hadden
gesteld. In het zog van de zegevierende troepen volgden de beruchte Gestapo en
Polizei die het de joden meer dan lastig kwamen maken. Dat punt bracht Charles
en Alain tot nadenken. In de lessen gewijde geschiedenis hadden ze geleerd hoe
de joden in Jeruzalem voor Jezus hadden gekozen in plaats van de rover Barabbas
om aan het kruis te worden genageld, ze lieten hem geselen en zijn eigen kruis
dragen tot op de berg waar hij werd gekruisigd, niet zonder eerst drie keer te
zijn neergestuikt. Hij was het grote voorbeeld van hoe zij moesten lijden voor
Jezus en de Heer zijn vader om de hemel te verdienen, die zich ergens hoog in
de lucht bevond, daar lieten de tekeningen en schilderijen die de jongens onder
ogen kregen geen twijfel over bestaan. De joden hadden zich aan Jezus
vergrepen, zijn bloed kwam over hen en hun nakomelingen, om hun straf hadden
zij zelf gevraagd.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Charles en
Alain waren nog onvolwassen, Therese de moeder van Alain deed er nog een schep
bovenop door de joden de schuld te geven van alles wat mis liep en zij hadden
niet door hoe verkeerd die redenering was, ingegeven alweer door de gewijde geschiedenis.
De joden werden niet bestraft of beboet, ze werden uitgemoord.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Deze
hersenkronkel, die velen, meer dan ze later wilden toegeven, aantastte, bracht mee
dat Charles en Alain in bewondering vielen voor de overwinningen van het grote
Duitsland op de Europese slagvelden en in 1941 kwam daar nog bij dat de Duitse
superlegers de Sovjet-Unie binnenvielen om korte metten te maken met het
goddeloze bolsjewisme. Dat was gans naar de tand van moeder Reykmans. Nu ging
God eindelijk die godloochenaars, die vervolgers van christenen, die Christushaters
straffen. Dat verhaal van Therese Reykmans bracht Charles en Alain op gedachten
die niet al te pluis waren, de nieuwe orde begon door te wegen, de Hitlerjugend
lonkte.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Onderweg van
en naar de school, uit het zicht van vader Reykmans, namen ze het op voor de
Duitse legers, de helden die het jodendom en het communisme uit de wereld
zouden helpen. Fier stappend naast elkaar, de armen zwierend als stoere
krijgers, verkondigden ze hun bewondering voor Duitsland aan de andere
scholieren. Het duurde niet lang of ze kregen de spotnaam ‘Duitsertjes’. Dat
kwam vader Felix Reykmans via een oudere broer van Alain aan de oren en hij
riep Alain en Charles bij zich in zijn studeerkamer. Ze kregen een sermoen dat nog
uren later in hun oren zou gonzen: wisten ze wel wat ze vertelden, wisten ze
wat hen zou overkomen als die moordenaars weer in hun hol waren gedreven, het
was al gebeurd in 1918. Ze woonden niet ver van de spoorlijn van Mechelen naar
Leuven en van daar naar Duitsland en Polen, voor hun straf moesten ze in de late
avond wachten tot er een trein voorbijreed, beestenwagens gevuld met mensen die
gilden en huilend hun handen door de kleine tralievensters staken, smekend om
hulp. Dat was een jodenkonvooi zei vader Reykmans, wie weet waar ze die mensen
naartoe brengen en ze hebben nooit meer kwaad gedaan dan zaken doen en mensen
afzetten. Bovenop dat sermoen kregen ze klappen om hun oren en trappen in hun
gat, Felix ontzag zich niet er ook Charles van langs te geven, al was het zijn
zoon niet. Met een stamp in zijn hol was hij van de rassenleer genezen. Vader
Felix voegde er nog aan toe dat Charles zich moest schamen, de zoon van een
zeeman die tegen de nazi-beesten vocht.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Charles en
Alain waren meteen geleerd en de volgende dag liepen ze naar school als Engels
gezinden, zoals het hoorde en zoals alle andere scholieren, op uitzondering van
enkelen waarvan de vader zo onnozel was de Duitse kant te kiezen en in zwart
uniform deel te nemen aan partijbijeenkomsten, te luisteren naar gloeiende
onzin en het nationaal-socialisme als hun heilsleer aan te kleven.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Dan gebeurde
het onmogelijke. De oudste broer van Alain, Renaat, had te veel geluisterd naar
de onderpastoor, Vlaamsgezind, geen nazi, maar er moest een dam worden
opgeworpen tegen de goddeloze gesel uit het oosten en het was beter zijn bloed
te geven voor Christus dan onze priesters te laten vermoorden en onze vrouwen
te laten verkrachten en op een morgen was hij weg. Niemand wist waar hij zat
tot vader Felix enige dagen later bericht kreeg dat zijn zoon zich had laten inlijven
bij de SS Vlaanderen en een opleiding kreeg tot frontsoldaat. Moeder Therese
durfde het niet zeggen dat ze blij was, maar Felix schoot voor een keer uit
zijn krammen en noemde haar stomme kut, een woord dat zij nooit over haar
lippen zou krijgen. Renaat kreeg niet heel lang daarna wat hij gezocht had,
doodgevroren aan het front in de buurt van Leningrad. Felix heeft nooit nog met
een woord over zijn oudste zoon gesproken en bij de bevrijding lieten de
verzetsmannen van het elfde uur, gestopt door de mannen van het echte verzet,
hem met rust want hij had echte verzetstrijders en werkweigeraars een
onderkomen bezorgd in de brouwerij, die intussen was stilgevallen en hij was
een nieuwe baan begonnen in de mouterij.
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Alain heeft
in zijn later leven nooit enige hinder ondervonden van het feit dat zijn broer
in Duitse dienst naar het Oostfront vertrokken was. Voor zijn moeder bleef zijn
broer een held en gedurende de vele jaren dat de Koude Oorlog woedde, was het
niet ongewoon dat broer Renaat door niet weinig burgers van het dorp enige postume
waardering toegezwaaid kreeg. Moedig was hij in elk geval geweest, toch toen
hij optrok. Hoe hij zich aan het front gedragen heeft is nooit duidelijk geworden,
Felix Reykmans heeft er nooit navraag naar gedaan. Om het verlies van een zoon
min of meer ongedaan te maken nam hij het op voor Charles die hij onder zijn
hoede nam, de jongen had zijn vader verloren aan de andere kant, de kant van de
minder ziekelijke overtuigingen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Nu de
brouwerij had gestopt was Felix manager geworden van de mouterij, de mensen
hadden zoveel respect voor hem en na de oorlog waagde hij zich in de
dorpspolitiek, haalde veel stemmen maar niet genoeg om burgemeester te worden.
Charles, die veel steun gekregen had van Felix, de jongen had geen vader meer
en Felix nam die plaats gedeeltelijk in, zijn moeder had weinig tijd voor hem,
Charles heeft zijn respect voor Felix nooit onder stoelen of banken gestoken,
aan zijn opbeurende woorden had hij zich dikwijls kunnen optrekken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Charles en
Alain hebben samen meer meegemaakt dan bidden en geloven in God de almachtige
vader. De oorlog kwam, zoals alle oorlogen, ten einde, zelfs na honderd jaar
als het moet. Dan waren ze al dertien jaar en doorstonden hun lichamen verontrustende
puberale veranderingen: spieren groeiden, stem sloeg om, omheen de penis begon donzig
haar uit te komen, de penis zelf luisterde niet meer en liet zich niet meer in
bedwang houden zoals het hoorde en hun kinderlijke mentaliteit moest plaats
ruimen voor het gedrag van jonge volwassenen. Bij de een begon dat wat vroeger
dan bij de ander en vergeleken met zijn zuster Esther bleef Charles enkele
jaren achter. Haar hormonenstromen en hang naar seks vielen soms storend op.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Op een keer wist
Charles Alain mee te lokken om Esther te bespieden als ze een bad nam in een
grote wasteil in de keuken. Op handen en voeten waren ze tot bij de
keukenvenster geslopen, gingen op hun knieën zitten om onder de gordijn door te
loeren. Alain zag in een flits haar beginnende borstjes en het plukje haar onder
aan haar buik, toen Esther hun uitpuilende ogen gewaar werd en begon te gillen.
De twee gingen lopen als hazen, moeder Therese is nooit te weten gekomen hoe
schandelijk haar jongste zoon zich had misdragen. Achteraf maakte Alain de opmerking
dat hij al zo graag Charles in zijn blootje zou willen zien, maar dat was er
nog niet van gekomen en Charles stelde zich voorlopig geen vragen bij de nogal
vreemde opmerking van zijn vriend voor het leven, een Alain die alsnog druk
bezig met zijn om de week wisselende plannen. Hij zou toondichter worden,
schrijver, muzikant, fabrikant en de wereld verbeteren met het geld dat hij met
zijn speelgoedfabriek zou verdienen. Hij is handelsreiziger in textiel geworden
en gebleven, voddenkoopman dus. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In de grote
vakantie ondernamen Charles en Alain een grote tocht door het woud, of liever
het grote bos, langs canada- en eikenbossen naar de zandduinen en de
dennenbomen en het heidekruid. In het diepst van het bos ontdekten de twee jongens
een tent, een improvisatie met bezemstelen, een laken en op de grond een
paardendeken om de kilte te weren. Voor de tent zaten twee meisjes van hun
leeftijd. Ze kenden ze maar aangezien de scheiding der geslachten nog strikt moest
worden nageleefd, waren ze nooit veel met elkaar omgegaan. Een ervan kwam Charles
heel bekend voor. Nu wist hij het weer, zij heette Laurette en zij herkende hem
ook.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Ze zei:
"Een keer heb jij voor mij gevochten."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">"En
slaag gekregen," zei Charles, "maar dat is lang geleden, toen waren
wij nog kinderen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Daar bleef
het bij. Het andere meisje nodigde de jongens uit om bij hen op de deken te
komen zitten. Ze kregen een glas limonade en een van de twee, niet Laurette, stelde
voor: willen we eens in de tent kruipen en vader en moeder spelen? Charles
voelde iets kriebelen in zijn ding, normaal voor een jongen van zijn leeftijd
en zijn hoofd stond al op ja knikken, maar Alain sprong recht. Ha neen, zei hij
streng, hebben jullie geen zondebesef, onkuisheid is een doodzonde. De meisjes
keken hem verbaasd aan en begonnen dan onbedaarlijk te lachen, zo hard te
lachen dat Charles er moeilijk van werd en achter Alain aanliep die verontwaardigd
was weggelopen. Charles keek nog even om, teleurgesteld en een van de meisjes
tilde haar rok op en toonde haar onderbroekje dat zo blank, zo rein, zo schoon
afstak tegen haar wat getaande huid. Charles zou het nooit vergeten, zeker niet
als hij lang genoeg had gekeken om te zien dat ze haar broekje naar beneden
trok.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Na de grote
vakantie kwam de eerste gedeeltelijke scheiding. Het zesde studiejaar in de
lagere school lag achter de rug en ze moesten opschuiven naar middelbaar
onderwijs in de stad als ze later iets wilden worden. Mitte de moeder van
Charles stak hem in het Atheneum, op aanraden van de bode van de socialistische
ziekenkas, het staatsonderwijs, meer kon ze niet betalen. De ouders van Alain
stuurden hun zoon vanzelfsprekend naar het katholiek college, het zogezegd vrij
onderwijs, zijn oudere broers achterna.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">In het
weekeinde waren ze thuis en hadden vrije tijd om uit te gaan en in het dorp een
glas te drinken en op de bals naar de dansers te kijken, nog te bedeesd om zelf
in de dans te springen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Tegen die
tijd waren ze begonnen uit elkaar te groeien. Neem de boeken die ze lazen. Bij
Alain thuis schreef moeder Therese zich elk jaar in op de nieuwe lichting
boeken van het Davidsfonds, stichtende lectuur van ik kan niet meer. Charles
had bij zijn plechtige communie van een oom, die een ludieke ingeving leek te
hebben gehad, twee delen uit de reeks van Kara Ben Nemsi van Karl May gekregen
en hij was meteen gepakt door de meeslepende verhaalkunst van de grote Duitse
schrijver over verre landen waar hij nooit was geweest. Daarin is Alain hem
nooit gevolgd, vooral jammer voor Alain, die al evenmin zijn vriend volgde als
die begon met Gerard Walschap te lezen. Hij bleef liever hangen bij boeken die
het zegel hadden van de imprimatur. Niet nodig erbij te vertellen hoe het
achteraf verliep met de volwassen literatuur van Boon en Claus, grote letteren
voor de een, pornografie voor de ander en dat was nog maar een begin van de
straffe erotiek.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Bij een
gelegenheid dat ze nog eens samen waren, ze hadden hun rantsoen bier binnen en
het was tijd om naar huis te lopen om te gaan slapen, stapten ze zij aan zij in
het donker tot Alain een arm om de schouders van Charles legde, stopte en Charles
naar zich toe trok. Met een hand ging hij tussen de benen van Charles en begon
aan de knopen van zijn gulp te plukken. Charles schrok zich bijna bewusteloos.
Alain zei: dat doet toch niets dat ik met je lul speel. Opeens drong het tot
Charles door dat Alain anders was, maar kon het niet geloven, hij had horen
praten dat sommige jongens het met elkaar deden maar was er nooit echt bij
gekund. Jongens doen het met meisjes, dat was toch klaar en hij zette het op een
lopen met Alain achter zich aan, maar die kon hem niet krijgen, tot opluchting
van Charles.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Charles en
Alain verschilden van elkaar op nog andere punten, meer dan men zou verwachten
van twee jongelieden die omzeggens in dezelfde, niet altijd gemakkelijke
omstandigheden opgroeiden. Maar ze kwamen uit verschillende nesten en, wat toen
nog totaal onbekend was, bepaalde codons in hun DNA stonden in een andere
volgorde geschikt en dat is van doorslaggevende aard voor de blauwdruk van een
mens.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Het volgende
weekeinde dronken ze samen nog wel een glas, maar Charles keek uit naar andere
makkers en naar jonge vrouwen, liefst zo aantrekkelijk mogelijk. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Op hun
schooltijd volgde de legerdienst die hen voor goed uiteen trok. Bij het leger
doorstond Charles een psychologische test om uit te maken of hij geschikt was
om reserve officier te worden. Een psycholoog toonde hem plaatjes met een woord
op en bij elk plaatje moest hij een zin bedenken. Bij het woord vriend schreef
hij 'ik heb een vriend verloren'. De psycholoog stelde hem de vraag wat hij
daarmee bedoelde en Charles legde hem uit dat zijn jeugdvriend hem seksueel had
willen lastig vallen. Blijf zijn vriend, had de psycholoog hem gezegd, het is
niet zeker dat hij een homofiel is, hij zoekt nog naar zijn geaardheid. Maar legerdienst
is hoe dan ook scheiding, ze werden bij verschillende wapens ingelijfd, de twee
boezemvrienden gingen hun eigen weg en begonnen andere vriendschappen. Ze
groetten nog als ze elkaar tegen het lijf liepen, wisselden een paar blikken en
woorden die niet veel betekenden en daar bleef het bij. De dagelijkse besognes
hadden hun rechten opgeëist, de eerste vurige verliefdheid, eigenwijsheid, invloed
van de evolutieleer, seks en huwelijk, Charles was met het meisje met nogal
donkere huid getrouwd en had twee dochters, gaandeweg groeiden ze verder uiteen.
Alain was niet de homo, of toch niet openlijk, die Charles in hem had gezien,
want hij trouwde met een vrouw, Margriet, een mooie vrouw en ze kregen geen
kinderen. Het kwam in hem op zich bij Alain te verontschuldigen dat hij hem er
van had verdacht een homofiel te zijn, een janet, maar hoe moest hij dat doen. Hij
zou wel zien, straks aan het bed van Alain.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Charles reed
tot op de parkeerplaats van het ziekenhuis, vroeg aan de receptie waar hij Alain
kon vinden en ze wees hem de weg naar kamer 212 op de tweede verdieping. Alain
zat in een stoel met elleboogsteunen met zijn hoofd op zijn borst. Op een
andere stoel zat Margriet zijn vrouw, rond het bed stonden de broers. Alain zag
er niet goed uit, er was iets mis met de man die van in hun kleutertijd zijn
vriend voor het leven was geworden. Hij zat half te slapen en deed zijn ogen
open als zijn vrouw op zijn arm tikte. Hé, Charles, zei Alain, dat is lang
geleden. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Margriet
deed hem teken mee in de gang te komen. "Het is er bijna mee gedaan,"
zei ze. "Hij heeft veel naar je gevraagd maar we wisten je niet wonen, we hadden
geen telefoonnummer."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">"Had ik
het eer geweten was ik eer gekomen," zei Charles, "ik heb het pas
vernomen van iemand uit Hellebeek die bij de notaris een akte had laten
opmaken. Het pakte mij wel, wij zijn ons hele jonge leven lang boezemvrienden
geweest, ik zou er een boek kunnen over schrijven."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">"Doe
dat dan," zei Margriet, "hij was misschien niet de beste echtgenoot
maar hij heeft goed voor mij gezorgd. En als hij een keertje buiten de schreef
liep heb ik dat ook gedaan, ook met mannen, zoals hij," zei ze.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NL" style="font-family: "Courier New";">Charles keek
er van op, was dat een invitatie voor als Alain er niet meer was. Dat kon hij
niet geloven en hij liep weer de kamer in, Alain was nu helemaal weggezakt. Margriet
belde om de verpleging en Charles vond het wijs om de familie alleen te laten
bij hun geliefde, of zo.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-28120591443233975962017-07-21T08:52:00.000-07:002017-07-21T08:52:03.103-07:0019. STAF TAFFETAF COESTAERT<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-family: "Courier New";"> TAFFETAF
IS TERUG IN HET DORP<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Overdag was De
Werkmansvriend een alledaags café zoals men die tot in de jaren vijftig op het
platteland overal en ook te Hellebeek aantrof. Mensen die van hun akkers of van
de arbeiderstrein huiswaarts keerden kwamen er hun dorst lossen, maar in de
avond, na een uur of tien, gingen de gordijnen dicht en werd er voor geld
gedobbeld en soms, niet altijd, ontucht gepleegd. Waar ontucht is zijn er
vrouwen mee in het spel. Het gerucht deed de ronde dat oorlogsweduwe Mitte Janssens
daar aan meedeed. Hoe ver Mitte zich heeft laten gaan, of daartoe gedwongen
werd, staat niet te boek en op mondelinge overleveringen kan men niet altijd staat
gaan. De Werkmansvriend is neergehaald om plaats te ruimen voor een
appartementsgebouw waar niet veel meer leven te bespeuren valt dan een baby die
af en toe kraait of huilt, een schoothond die zich moet laten horen of iemand
die zingt in de badkamer.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">In voornoemd café
had Mitte kennis gemaakt met ene kort daarvoor naar zijn dorp teruggekeerde Gustaaf
Coestaert, die een generatie eerder uit het dorp was vertrokken zogezegd op
zoek naar avontuur en daar willen we even over uitweiden. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Een echte avonturier
is iemand die zijn eigen vertrouwde omgeving opgeeft en de wijde wereld intrekt
op zoek naar belevenissen en mogelijkheden die hij thuis niet vindt. Grote voorbeelden
zijn Christoffel Colombus, Old Shatterhand en de Vlaamse arbeiders die in
Detroit de Amerikaanse automobielen ineen zijn gaan schroeven. Er zijn goede en
slechte avonturiers. Een goede trekt er op uit om een betere wereld te vinden
waar hij wil blijven wonen, zijn familie daar naartoe wil halen of zelf ter
plekke een gezin stichten. Een slechte avonturier trekt er op uit om vrouw en
kind in de steek te laten en in vele gevallen zijn minnares mee te nemen naar
een grote stad waar ze in een grijs appartement hun lusten kunnen botvieren,
avonturiergeluk dat zelden een lang leven is gejond. Dat was met Staf Coestaert
het geval en daarmee verspeelde hij zijn kansen op de hemel en op een gezond
gezinsleven.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Deze slechte
avonturier was een dik half jaar geleden met de trein naar Hellebeek
weergekeerd. In de trein had hij zijn leven overpeinsd. Dat was totnogtoe niets
bijzonders geweest, hij had zich meer dan een keer misdragen en nu ging hij proberen
nog wat goed te maken door terug te keren naar zijn geboortegrond en de
eenzaamheid van de stad te ontlopen. Hij was vooraan in de vijftig en nog sterk
genoeg om een min of meer vaste baan als grachtendelver bij een
telefoonmaatschappij aan te houden. Hij was gewoon gekleed als iemand van vijftig,
niet armoedig maar ook niet chic. Voor zijn verdwijning was hij getrouwd
geweest met Magda die hij uit Mechelen was wezen halen en bij wie hij een zoon had.
Veel plezier heeft de jongen aan het vaderschap niet beleefd, dat is dikwijls
zo met een vader die veel op café zit. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Zoals meer van zijn
dorpsgenoten kon hij zijn draai op de boerenbuiten niet vinden en een
onbedwingbare drang dreef hem naar de grote stad, Brussel of Antwerpen. Daar
was meer te verdienen, buren lieten elkaar ongemoeid, de mensen waren er meer
ontwikkeld, maar hij wist zelf niet goed wat daarmee werd bedoeld. Zijn drang
naar Brussel was groot en zijn smoes om zichzelf ervan te overtuigen dat Magda
zou weigeren mee naar Brussel te verhuizen, was niets anders dan zelfbedrog.
Zijn oog was gevallen op Laura, de bevallige waardin van De Witte Molen en op
een morgen waren ze samen foetsie. Staf had sinds die dag veel mislukkingen
gekend en dat had hij op de trein zitten overpeinzen. Een mens moet geen
letteren gegeten hebben om op een even intense manier zijn eigen leven te overschouwen
als een erkende schrijver die van psychologie zijn broodwinning heeft gemaakt. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">De trein kwam
knarsend tot stilstand, Coestaert stapte uit met in elke hand een reiskoffer.
Hij ging zitten, zocht naar de uitgang en trok zich gelijk met de trein weer op
gang. Buiten het stationsgebouwtje nam hij nogmaals de tijd om te zien of hij
wel op de juiste bestemming was en liep dan naar café De Statie. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">In De Statie zat wat
volk en Staf vroeg waar zijn moeder woonde, ze heette Victorine van den Dikke,
een weef, zijn vader was al lang dood. Iemand in de café zei tussen neus en lip
dat hij haar beter met rust zou laten, ze was zonder zijn hulp oud geworden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dat zullen we wel
zien," zei Staf, "moeders zijn blij als ze hun verloren zoon na veel
jaren terugzien." "Praat uit de boekjes," zei de waardin.
"En je bent geen kind meer." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Moeder Victorine was
wel blij toen ze na dertig jaar de voordeur open deed en haar enige zoon voor
zich zag staan. Ze was aardappelen aan het schillen en deed er een stuk of vijf
bovenop. Het lapje vlees zou niet groot zijn maar er was nog soep. Staf vroeg
of hij mocht blijven slapen, wonen eigenlijk. Hij ging nog werken en zou de
hele dag weg zijn uitgenomen de weekends.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"En drinken,"
vroeg Victorine, "daar had je een handje van weg."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dat is minder
moeder, veel minder, maar ik mag 's avonds toch een keertje naar het dorp, zo
lang er nog cafés zijn." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">In café<i> </i>De
Werkmansvriend viel Staf op Mitte, of zij vielen op elkaar. Mitte stond achter
de toog om de waardin Melanie wat te helpen en Staf vroeg of zij een glas
meedronk, zoals dat toen bij ons de gewoonte was. Zo kwamen ze in gesprek, Staf
kon het bij zijn moeder thuis niet gewoon worden, aan het huis was geen tuin en
hij werkte graag wat in de tuin, dat miste hij, het eten dat zijn moeder gereed
maakte trok op niet veel, ze was een lastig mens. Dat was meer laster dan
waarheid, daar hield Staf zich niet voor in. Mitte had een redelijk grote tuin,
maar zij kon met spade en hark niet over weg, zei ze, haar kinderen Charles en
Esther waren halfwas, gingen nog naar school en hadden daar geen tijd voor,
haar moeder was te oud en haar broer was kreupel.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Wonen die
allemaal bij in," vroeg Staf verbaasd, dacht af te haken, zag dat Mitte
nog aantrekkelijk was voor haar leeftijd en zeker nog een stoot kon verdragen.
"Ik kan de grond komen bewerken," zei hij, "in de grond of zo wroeten
daar heb ik een handje van weg."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Mitte begreep de
woordspeling en dat stond haar aan. Zin voor humor, zelfs verschaalde, was
altijd beter dan chagrijnig door het leven stappen. Zoals iedereen wist had Mitte
een beetje de gewoonte om een man in huis te nemen, ze zat nu zonder en ze
nodigde Staf uit om een keertje bij haar thuis te komen eten. Ze had leren
koken toen ze als jong meisje diende in Brussel<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">en van haar man
Miel, die kok was op zee. Ze kende een paar goede kookkunstjes.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Vika, Charles en
Esther zaten in de woonkamer als Mitte met haar aanwinst kwam aangelaveerd. Dat
was hij dan, de pezige man met het goede voorkomen, gemaakt om zware arbeid te
doen. Ze hadden al over hem gehoord en Mitte stelde hem voor als Gustaaf
Coestaert. Vika moest hem hebben gekend en bedlegerige Rikkepik in zijn kamer
ook. En jij Charles, en jij Esther, Staf was vroeger de vriend van Miel. Hij
kwam dikwijls thuis en jij Charles kon zijn naam niet zeggen, jij zei altijd Taffetaf.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Blijft hij
hier wonen," vroeg Esther, "dan kunnen wij in het dorp vertellen dat
wij een Taffetaf in huis hebben genomen om de hof om te doen en nog wat andere
bezigheden."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Doe dat niet,
zei Mitte, dat zal Staf niet graag hebben. Heb je honger Staf, moe zal een
eitje voor je bakken."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Vika zei dat ze een
koppel eitjes in de pan ging slaan en ze vertelde daarbij dat ze tussendoor bij
Victorine, zijn moeder, binnen liep. Zij had haar verteld dat Staf overal in de
wereld gezeten had. Volgens Staf had ze daar geen zaken mee, en een koppel
eitjes, vond hij, was niet genoeg voor zijn grote honger. Liever vijf.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Vijf"
vroeg Vika ongelovig, "wat een geluk dat ik vandaag naar de winkel ben
geweest." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Terwijl hij zich te
goed deed aan de eieren, de hete koffie en acht boterhammen, sprak Staf Esther
aan. "Jij bent Esther, de dochter. Mitte heeft mij veel over jou
verteld."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Veel," zei
Esther, "ze kent je nauwelijks."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Het leek er op dat
Staf, Mitte uitgezonderd, door de gezinsleden niet op gejuich werd onthaald,
even min als zijn vele voorgangers. De kinderen wilden hun vader terug, niet
iemand die zich voor een vader uitgaf en het nooit langer dan een paar jaar,
soms maar een paar weken uithield. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Vader zou niet meer
terugkomen. Zekerheid kregen ze in het eerste oorlogsjaar niet. Hij zat in
Engeland, bij de vijand. In 1940 kreeg hij de kans om van Portugal over land naar
huis te komen, maar had dat geweigerd aan de agenten die de bemanning van zijn
boot probeerden af te doen monsteren. De bezetters en hun slippendragers wisten
ook dat Miel dat geweigerd had, Mitte was uitgesloten van steun van de overheid
en ze moest maar zien dat zij zich en haar kinderen in het leven kon houden. Vika
trok een beetje van de invalidenkas voor Rikkepik, schandalig weinig, en daar
moest een gezin van vijf het mee doen. Mitte was ten einde raad, ze wist niet
meer hoe ze haar kinderen eten moest geven en behoorlijk kleden. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Om het nog
moeilijker te maken kregen de mensen een harde winter op hun kas. Bij Mitte
thuis was er niet genoeg te eten en te weinig kolen om de kachel aan te houden.
Charles en Esther gingen armoedig gekleed en pestkoppen scholden hen uit voor
bedelaars. Veel heeft het niet gescheeld of ze moesten de straat op om aan de
deuren te gaan bedelen voor een boterham, enkele aardappelen en een kilo of
twee steenkool. Toen kwam er enige redding. De grote brouwerij in het midden
van het dorp was voor de oorlog gestopt met brouwen, het gebouw diende voor
niets meer en stond te vervallen zonder er iets aan te doen, zoals alle
leegstaande gebouwen. Bakstenen waren schaars en een afbraakfirma kreeg
opdracht de gebouwen tegen de grond te kloppen. Voor onverschrokken jonge
mannen zonder werk was dat een mooie verdienste. Hoog boven de grond liepen ze
met mokers over de muren en klopten de bakstenen in grote brokken naar beneden.
Daar was werk voor vrouwen die het vuile werk wilden doen: met een bijltje de
specie van de stenen hakken tegen enkele centiemen per schoongemaakte steen. Vele
honderden bakstenen per dag brachten genoeg om niet meer van honger te moeten
sterven of in lompen gekleed te lopen. Omdat het heel erg vuil werk was droeg
Mitte de lange broek die Miel niet had meegenomen omdat hij ze niet nodig had
voor zijn werk aan boord. Het vuile cementstof zou anders onder haar rok tot in
haar onderbroek hebben doorgedrongen, een lastig ongemak in tijden dat alleen
rijke meneren een badkamer hadden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Maar hoe harder ze
werkten, hoe minder werk er over bleef en het oude gebouw geraakte netjes opgeruimd.
Mitte moest uitkijken naar andere inkomsten. Ze ging helpen opdienen in een
café in een stadje wat verder weg. In dat café kwamen veel Duitse soldaten met
veel verteer hun krijgsoverwinningen vieren. Tot schande van haar gezin en het
hele dorp maakte Mitte daar kennis met een Duitse Gefreite die haar wat geld
gaf en voor wat brood en confituur kon zorgen. Maar dan had het Internationale Rode
Kruis al een bericht gebracht dat de boot van Miel op een mijn was gelopen en met
man en muis was vergaan, zodat ze niet echt in zonde leefde. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Dat van die Duitse Gefreite
werd in het dorp alleen maar verteld want niemand had het echt gezien. De Gefreite
werd zeer tegen zijn zin naar het Oostfront gestuurd en Mitte kwam terug naar
Hellebeek toen duidelijk werd dat met smokkelen geld te verdienen was, genoeg
om de vier mensen waar ze voor instond veel meer te kunnen bieden dan zwarte
armoede. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Vooral de
sluikhandel in vlees deed het goed. De runderen werden geslacht en uitgebeend
op veel verschillende plaatsen in bossen en afgelegen schuren en stallen. Hoe
ze het voor elkaar kregen weten we niet, maar de vrouwen die vlees smokkelden
wisten altijd waar het te doen was. Zo kwam Mit in kennis met een ondergedoken slager
- niet Bob Casteels, die was te jong - die bij Mitte kwam slapen omdat de
zwarte gendarmen achter zijn gat zaten. Niet lang daarna hadden ze hem te
pakken. Hij kwam er van af met een korte celstraf en verplichte arbeidsdienst
in Duitsland. Mitte heeft hem na zijn vrijlating nog gezien, hij was met vrouw
en kind op stap en keek een andere kant uit als Mitte een kushandje naar hem
wierp. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Na de slager kwam de
bakker die het in volle oorlogstijd voor elkaar bracht om bij de boeren in het
zwart aan zakken tarwe en rogge te komen die hij door de bloemmolen in het dorp
tot meel liet malen. Mitte had bij manier van spreken het brood broodnodig voor
haar gezinsleden en zij ontfermde zich over hem omdat hij zogezegd een
onderduikadres zocht, tot zijn vrouw er achter kwam dat hij in een ander bed
sliep en ze hem met groot gedruis bij Mitte weghaalde.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Dan volgde de
bevrijding. De Amerikaanse soldaten met hun grote overschotten waren welkom in
alle huizen en dus ook bij Mitte. Mitte sloeg er eentje aan de haak, hij heette
Jack zoals de helft van de Amerikanen, een chauffeur die de transporten deed
van Antwerpen naar het front en zijn verlofdagen doorbracht te Hellebeek in een
kazerne die de Duitsers nog hadden opgetrokken. Het is geweten dat bij
goederentransporten van het leger kisten sinaasappelen, kartons jam en sloffen
sigaretten de neiging hadden om van vrachtwagens, de befaamde ABC-trucks, te
vallen. Maar de oorlog liep ten einde, Jack mocht weer naar huis naar zijn
vrouw in Califorinia, daar zijn we niet zeker van, en Mitte zat weer alleen,
haar gezinsleden niet te na gesproken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Maar Jack was niet
het einde. Een jonge man kwam vragen of zij geen werk had voor hem, een karwei,
zoals werken in de tuin of de blaffeturen en de dakgoot verven. Hij was hooguit
twintig jaar, heette Jacobus, wist van vrouwen niets af en Mitte en haar volk
vermoedden dat hij een weggelopen paterke was maar durfden het hem niet te
vragen. Hij was zeer kuis en preuts en stond er op te slapen op een strozak in
het washok. Hij zei alleen dat hij op de wereld gezet was om mensen te helpen.
Esther vond dat hij gek was maar Charles had daar veel waardering voor.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Op een avond zaten Vika,
Mitte, Staf, Charles en Esther aan tafel soep te eten. Staf had voor goed zijn
intrek genomen bij Mitte, daar had hij ook zijn adres. Zijn moeder wilde hij
niet meer zien. Hij was er kwaad op om redenen die alleen hij gepast vond.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Goede soep,
Vika," zei Staf, "maar ze is wat aangebrand."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Die soep is
niet aangebrand," zei Esther.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Erwtensoep
moet wat aangebrand zijn," zei Vika.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Waar staat dat
ergens geschreven," zei Staf.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Mitte wou het niet
meer horen. "We gaan toch geen ruzie maken over soep," zei ze. "Ander
onderwerp. Esther, heb je nog kennis met diezelfde jongen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Ja, ze liep nog met
Jean, Ja. Was daar iets mis mee.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Zo lang je
maar loopt en er niet bij gaat liggen," zei Staf,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"pas maar op
dat je met geen pakje naar huis komt."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Je bent mijn
vader niet, al zou moeder willen dat ik je zo noem."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dat zou me plezier
doen," zei Mitte.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"En jij,"
vroeg Staf aan Charles, "wat ga jij later worden?"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Zeeman, als
mijn vader," zei Charles.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dat zal niet
waar zijn," zei Mitte, "zo lang ik leef niet. Je zult naar school
gaan, al kost het mijn laatste cent."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Leer Frans,
Chareltje," zei Staf, "dat is de enige manier om vooruit te
komen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Vika kwam er tussen.
Ze vroeg of nog iemand van haar aangebrande soep wilde en dan moest ze naar
Rikkepik. Die had zijn soep nog niet gekregen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Als Vika in de kamer
daar naast was zei Staf dat Vika toch niet voor Rik kon blijven instaan. Ze
werd een dag ouder.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Zonder zijn
moeder overleeft Rik het niet," zei Charles.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Zou dat erg
zijn? En ze kan toch mee naar het gesticht."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Mitte maakte zich
dik. Moe wegsteken, dat kon Staf niet menen. Dat gebeurde nooit, dat kwam niet
ter sprake. Als het erop aankwam was Staf toch niet de baas in huis.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Staf stond op en zei
dat hij verder ging timmeren aan het kippenhok in de tuin. Alle dagen verse
eieren, dan moest daar niet meer over gezeverd worden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Vijf in een
keer, niet meer," zei Esther maar Staf deed dat het venijn hem niet stak.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Vika kwam weer
binnen. Ze zag dat Staf er niet meer was en wist te vertellen, dat had ze van
Victorine gehoord, dat<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Staf zo goed als op
droog zaad zat, hij moest een deel van zijn loon nog afstaan aan zijn ex. Hij
kwam hier zitten om van ons Mitte te profiteren.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Niet
waar," stoof Mitte op, "je ziet toch dat hij in de weer is om een
kippenhok te bouwen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Voor zijn vijf
eieren in de pan," zei Esther nog eens. "En wat verstand heeft zo'n
stadsmannetje van kippen houden."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Wie heeft de
auto betaald," vroeg Vika, "je kunt zelf niet rijden en toch koop je
een voiture." <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Die is voor
hem," zei Charles.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Voor allemaal
ons gemak, we mogen allemaal meerijden, daar zal Staf niets tegen hebben."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Dat geloof ik
best," zei Esther, "het is zijn auto niet en dan is het opgelost, hij
mag mij morgen voor een dagje naar de zee brengen."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">"Niet
overdrijven," zei Mitte.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Om op Staf terug te
komen, een arme luis was hij niet, hij had werk, maar hij had ook geen
overschotten. De eerste tijd met Laura in Brussel was een feest,
wittebroodsweken die hij met Magda niet had beleefd of vergeten was. Laura was
een jaar of acht jonger dan hij, met de man die ze had achtergelaten was niet
veel meer te beleven, kaarten tot een gat in de nacht met dezelfde nachtraven
die er evenmin een gezond gezinsleven, en bij uitbreiding, geslachtsleven op
nahielden. Haar verwachting dat ze met Staf, weinig ontwikkeld eigenlijk, in
een andere wereld ging terechtkomen, was na zes maanden, met inbegrip van de
wilde sekspartijen, erg bekoeld. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Staf kende geen
ander vak dan brute kracht, huizen slopen, zware vrachten dragen, grachten en
kelders delven, doodmoe zijn en 's avonds toch nog recht kunnen om Laura er van
langs te geven. Dat was leuk, maar niet genoeg. Laura had een baan gevonden als
caissière in een winkel van ijzerwaren. Staf was aangenomen als magazijnman,
zijn werk bestond er in bouten, schroeven, nagels, scharnieren, alles wat met
metaal te maken had, te verpakken en gereed te zetten voor de klanten of de besteldienst.
Ze deden ook in zware stalen balken en soms kon Staf zijn kracht laten zien
door met mankracht een balk te tillen op de heftruck. Op een dag kwam hij met
een kruiwagen pakjes in de winkel waar Laura achter de kassa stond. Ze was blij
want ze had te horen gekregen dat ze gerande van de winkel kon worden. Maar dan
had ze een probleem. Als magazijnman zou Staf haar ondergeschikte zijn en ze
vroeg hem een halve dag vrij te nemen en naar ander werk uit te kijken. En hij
mocht ook eens een inspanning doen, een boek vastnemen om vooruit te komen,
zoals zij. Iets leren.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Coestaert vond dat
zij in bed al genoeg vooruit kwamen en als ze voor hem bestaan was moest ze dat
maar zeggen. Hij verdiende toch ook een salaris, genoeg om uit te zien naar een
appartement om het te kopen. Maar, en dat hoorde hij niet graag, ze sloeg hem
om de oren met het feit dat hij voor zijn kind bij Magda de helft van zijn loon
mocht afstaan. Ja, maar dat wist ze toch voor zij aan hun nieuw leven begonnen.
Hij had niet veel andere keuze dan te gehoorzamen en ging zijn werkkledij uitdoen
om zich in stadskledij te steken. Aan een kiosk kocht hij een Le Soir voor de
advertenties, ging in een café zitten om de vacatures aan te strepen en trok er
op uit. De eerste avond kwam hij thuis op hun appartement en hij riep 'Laura is
het eten gereed.' Hij kreeg geen antwoord en in het woonvertrek lag een brief
op tafel, door Laura geschreven. Hij luidde als volgt: "Staf, ik kan bij u
niet blijven. Ik had het mij anders voorgesteld, zeker niet dat ik mee zou
moeten blijven werken om het wat beter te hebben. Ik heb kennis gemaakt met een
jongere man die geheel vrij is en geen vrouw en kind heeft achter gelaten. Je
kunt blijven wonen als je zelf de huur betaalt. Veel geluk. Laura."<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Staf legde het briefje
neer, keek om zich heen en wist dat hij daar niet zou blijven. Terug naar zijn
moeder gaan of naar Magda zag hij niet zitten, hij was er niet zeker dat ze hem
nog zouden willen. Hij besloot de wereld in te trekken, naar niemand meer om te
zien en voor niemand meer in te staan. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Hoe moest hij geld
verdienen om niet op straat te moeten slapen en honger te lijden. Zingen kon
hij niet en al evenmin een muziekinstrument bespelen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Hij begon zijn grote
tocht op een kermis met een tafeltje waarop een bord met het gokspelletje anker
en zon. Maar de grote tijd van Anker en Zon hoorde tot het verleden en hij
verloor meer dan wat hij won en moest er mee stoppen want hij verspeelde de
broek van zijn gat. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Twee weken later had
hij zelf een ballenkraam ineen geflanst. Op een plank tegen de achterwand drie
piramides van op elkaar gestapelde lege conservenblikken. Tegen een inzet kreeg
een speler drie tennisballen om de blikken onderuit te halen. Hij had al zijn
geld belegd in de mooie prijzen die te winnen waren: grote poppen, en gipsen
posturen van herten, antilopen en een zedige naakte vrouw met moeilijk te
onderscheiden lichaamsdelen. Flinke jonge mannen met een meisje aan hun arm gooiden
de blikken waar ze vliegen wilden en ze vertrokken zonder uitzondering met een
grote prijs, zij plunderden hem uit. </span><b><span style="font-family: "Courier New"; font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="text-indent: 72.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Met verlies kon hij
niet blijven werken en hij waagde het nog een keer op een kermis met een gokspel
op levende cavia's die een genummerd poortje moesten kiezen, een spel overgenomen
van een oude foorkramer. Hij verdiende niet genoeg om zijn diertjes fatsoenlijk
te eten te geven.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Hij kwam tot het
besluit dat hij het als zakenman niet ver zou brengen en om niet helemaal aan
de grond te zitten ging hij werken bij de suikerbietenoogst. Een bietenoogster
die naast hem in de rij stond wist te vertellen dat ze waarschijnlijk voor het
laatste hun rug zouden mogen krommen, met een mechanische bietenrooier was het
hele werk in een paar dagen opgeknapt. Dan maar dieper Frankrijk in naar de
streek van Bordeaux om wijndruiven te plukken. Dat was goed voor een seizoen. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Dan werd het oorlog.
Staf kon nog een seizoen werken in Normandië, op tournee met een alambiek om
bij de appeltelers thuis de appelwijn te destilleren en er Calvados van te
maken.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Maar dan kwam er
plots veel werk. Duitsland was vergeten de oorlog tegen de Britten te winnen en besloot
een vestingwal te bouwen om de Britten buiten te houden. De nazi's hadden veel
beton en veel arbeidskrachten nodig en tot in begin 1944 verdiende Staf er goed
zijn kost, maar dan kwamen de geallieerden zijn werk, zijn Atlantiekwal, slopen.
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-indent: 72.0pt;">
<span style="font-family: "Courier New";"> </span><b><span style="font-family: "Courier New"; font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Na de oorlog ondernam
Staf een poging ruitenwasser te spelen. De baas stuurde hem met emmer, spons en
zeemvel de ladder op naar de tweede verdieping maar halverwege de ladder keek
Staf naar beneden, de schrik sloeg hem om het hart, hij kwam weer naar beneden,
leverde zijn emmer in en vertrok.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Kort daarna schoot
het geluk hem te hulp. Niet bang voor zwaar werk kreeg hij bij de Telefoon een
baan als grachtendelver die over bijna het hele land sloten uitgroeven om er
telefoonkabels in te leggen. Hij kon niet altijd terug naar zijn kamer in
Brussel en bleef overnachten in eenvoudige hotels of bij mensen die een kamer
verhuurden. Dat was op kosten van het bedrijf en Staf kon wat centen opzij
leggen om zich beter te kleden en beter te eten. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Dan op een avond,
hij was weer op zijn kamer en zat een boterham te eten. Hij voelde zich plots
zo eenzaam, ging aan het venster staan waar niets te zien was dan een blinde
muur en een lege straat. Hij bleef in Brussel niet wonen, hij had plots een
grote drang om terug te keren naar Hellebeek in plaats van hier te stikken
onder stof en spinnenwebben. En zo geschiedde.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Staf woonde nu al
een aanzienlijk aantal jaren bij Mitte in en er was veel gebeurd. Esther had de
waarschuwing van Staf in de wind geslagen, was met een pakje naar huis gekomen
en in allerijl getrouwd met een jongen die niet helemaal haar gedacht was.
Charles had zijn middelbare studies afgemaakt en was met Laurette naar Mechelen
gaan wonen, tegen de zin van zijn moeder en zijn zuster omdat ze wat donkerder
van huid was dan zij. Staf moeide zich daar niet mee. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Rikkepik en Vika
werden zwaar ziek. Vika ging het eerst en Rik volgde haar enkele uren later. Nu
zat Mitte nog alleen met Staf. Die was al enkele jaren met pensioen maar begon
tekenen te geven van geestelijk verval. Zijn vergeetachtig nam met de week toe
en hij begon dingen te vertellen die kant noch wal raakten. Toen hij op het laatst
op respectabele leeftijd de geest gaf, voor zover er nog een geest in dat
afgetakelde lichaam woonde, kende hij zijn eigen naam niet meer. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">En opeens zat Mitte
alleen in een veel te groot huis. In 18 maanden had ze haar twee kinderen zien
vertrekken, haar broer en moeder sterven en Staf dement worden en uitdoven. Ze
poogde zich overeind te houden door bij vroegere vrienden een avondje door te
brengen, maar ze keken haar buiten en bij Esther, haar lieveling die in
Hellebeek was blijven wonen was ze niet welkom en werd ze aan de deur gezet.
Mitte was van geen enkel nut meer, voor niemand niet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Bij Esther, haar
lieveling, was ze nooit welkom geweest. Op een avond heeft ze Charles, die
toevallig te Hellebeek was, gevraagd of ze bij hem mocht komen inwonen. Hij had
beloofd het aan Laurette zijn vrouw te vragen, maar dat deed hij niet. Hij was
niet vergeten hoe zijn vrouw door Mitte behandeld was en vreesde dat Laurette er
geen bezwaar zou tegen hebben zijn moeder bij in te nemen en alles te vergeten
en vergeven. Maar op dat ene punt gaf hij niet toe, rusthuizen zijn er om hopeloos
eenzame mensen op te vangen. Toch hield hij er een wrang gevoel aan over.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Courier New";">Ten einde raad liet Mitte
zich opnemen in een rusthuis waar ze haar avonden ombracht met kaarten met andere
vrouwen die dat nog konden. Ze was goed in alle kaartspelen die ze kende en
alleen in haar eigen dialect een naam kon geven: pressen, pressen met zes,
dikken, wippen, fretten, kappen, schoppenzotten, whisten, jokeren, pokeren,
jaspandoeren. Bridge kende ze niet, veel over gehoord maar niemand van haar
kennissen had het haar geleerd. Daar had ze misschien heel goed kunnen in
worden.<o:p></o:p></span></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-37752212644467451422017-07-21T08:49:00.000-07:002018-04-21T02:30:35.892-07:0018. RIKKEPIK JANSSENS<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<div align="center" class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<div style="text-align: center;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">RIKKEPIK
JANSSENS<o:p></o:p></span></div>
</div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Eenzaam
en alleen heb ik vandaag mijn 34ste verjaardag gevierd; vrienden, buren en
familie zijn die vergeten of hebben komedie gespeeld. Het kalenderblaadje heb
ik afgescheurd, het ligt bij mijn hand. Het cijfer kan ik lezen, het mopje aan
de achterkant niet, dat komt moeder straks voorlezen. Tekenen kan ik goed. Mijn
cahier is bijna vol getekend en op mijn verjaardag heb ik een locomotief
getekend met zes wielen, rook uit de schoorsteen, een stoker en een machinist. Uit
mijn geheugen heb ik dat gedaan, maar dat weten de mensen niet. Moeder ziet altijd
wat ik getekend heb, zus wil er niet naar kijken, ze wil met rust gelaten
worden, haar twee kinderen zien nooit van de eerste keer wat mijn tekening
voorstelt, toch moet iedereen duidelijk zien dat het een machine van de trein
is. Ze stellen vragen en ik heb het zo lastig om te antwoorden, mijn kinnebak wringt
scheef en de pijn knaagt als ik mijn stramme mond moet opendoen, dan schreeuw
ik en mijn goede arm gaat woest op en neer. Het jongste kind, het kleine meisje,
is dan bang en huilt, de jongen sliept mij uit. Moeder komt dan tussen om mij
te troosten en de kinderen te berispen, maar als zus thuis is, moeit die zich,
zegt dat het haar kinderen zijn en zo ontstaat er dikwijls ruzie tussen moeder
en zus. Het is niet mijn schuld, ik wil geen ruzie, maar mag ik dan nooit van
mijn leven geen tekening meer maken? Wat blijft me dan? Gelukkig heb ik mijn
schattenkoffer, mijn kist van triplex, met mijn spaarpot, het houten doosje in
de vorm van een geldkoffer, met meer dan 20 stukken van vijf frank, een wrede
som, moeder heeft mij leren tellen met kroonkurken. De speelpop met het fijn gezichtje
laat ik niet zien, dan glimlachen de mensen zo meewarig, een volwassen man die
met een pop speelt.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">We
zijn in de vijfde maand en mijn raam staat open, het weer is goed. Ik hoor
moeder op straat een babbel maken met de buren. Het is niet erg dat ik niet
versta wat ze zeggen. Het is genoeg dat ik tussendoor haar stem kan herkennen
als ze er boven uit komt. We wonen in een straat met weinig auto’s, waar veel
kinderen komen spelen, dat hoor ik aan de stemmetjes. Als het nog warmer wordt,
legt moeder mij in mijn bak opt wielen en duwt ze mij naar buiten. Dan kan ik
de eerste tijd mijn ogen niet goed openhouden van het scherpe zonlicht en dan trekt
moeder mijn pet diep over mijn ogen. Ik maak de andere kinderen bang, maar de
kinderen van zus komen naar mijn wagen en de rest volgt schoorvoetend. Ze zijn
nieuwsgierig naar mijn kist, die staat op een plank die mijn lamme, kromme
benen bedekt. Dan wil ik iets zeggen, vragen hoe ze heten, maar mijn kaken
zitten zo vast dat mijn woorden er uitkomen als vertrapte blikjes, hoe helder
en gaaf ik ze ook bedenk.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Achter
het raam daalt de avond neer. De hemel takelt af naar grijsblauw, een licht
briesje wuift de geur van de meidoorn in mijn kamer. Ik wacht op een middel van
de doktoren om weer te kunnen lopen, een middel dat mijn benen weer recht en
sterk zal maken. Moeder spreekt mij alle dagen moed in; op een keer komt alles
in orde. In de gazet leest ze elke dag van nieuwe wondermedicamenten. Ze
genezen nu mensen van de tering, is dat geen mirakel, de tering heeft nooit
anders betekend als de dood, waarom zou ik niet kunnen genezen, ik heb een
sterk hart en goede longen.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;"> ./...<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Delen
graag<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Het
duurt lang voordat moeder binnenkomt. Ik zou willen roepen, maar ze hoort me
toch niet. Als ze mij hoort en ze ziet dan dat ik niets tekort kom, kan ze
wrevelig doen. Ze slaat me niet, straft me nooit door mij iets af te nemen,
maar dan is ze kortaf en daar kan ik niet tegen. Dan begin ik te snikken en als
mijn zus thuis is, begint het leven. Ik zwijg dapper want moeder zal nu toch
elk ogenblik gaan binnenkomen, ze mag geen kou opdoen in de avondlucht. Ze zal
mijn hoofdkussen opschudden en mij omhoog trekken als ik wat te diep in bed ben
weggezakt. Ze mag ook het mopje van de dag niet vergeten, ik zal naar het
blaadje wijzen en als het kan een zacht geluid maken.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Moeder
is nu aan de achterdeur. Ze komt nog niet naar binnen, ze zet een aantal
voorwerpen aan de kant, een emmer die niet op de goede plaats staat, een
borstel glipt uit haar handen en valt met zijn steel op de vloer, die moet het washok
in. Toe moeder, laat die borstel en kom naar mij. Kom mij toedekken want echt,
ik krijg het een beetje koud. Ga daar op die stoel zitten en zeg zo maar wat.
Ik zal meepraten want jij verstaat mij, jij verstaat de woorden die niemand wil
verstaan, ze struikelen zo verhakkeld over mijn tong. Wat heb ik ooit misdaan
dat ik hier zo lig, ik heb zelfs niet de macht om mezelf in bed om te keren, om
gemakkelijker te liggen, om mijn rug, die kromme stam, wat verlichting te
gunnen. Zo tussen licht en donker, als er nog een trein voorbijrijdt en mensen
naar ver weg brengt, naar waar de zon altijd lacht, iemand een deuntje speelt
op zijn bugel omdat de dag zo schoon eindigt in het avondrood en omdat zijn
geliefde op zijn schouder mee ligt te luisteren, er nog een late vogel zingt,
uitsluitend en alleen voor mij, daar ben ik zeker van, zo zeker van ...<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Moeder
is binnen maar nog niet in mijn kamer. Als zij maar half wist hoeveel plezier
ze mij doet door binnen te komen, ging ze nooit meer weg. Zelfs niet naar de
winkel. Of heel even weg en weer naar de winkel om voor mij een zakje malse
snoep te halen, iets dat smelt in mijn mond, ik mag me niet verslikken. Of een
mooi zakdoekje. Mooie zakdoekjes met een beeltenis van Mieke Muis of Pinocchio,
daar zou ik een stapel van willen. Knip, het licht in de keuken is aan, nu zal
het zo heel lang niet meer duren, dan is ze in mijn kamer en bekijkt ze mij met
een goedheid en een stralende warmte die ik nooit teruggeven kan. Alleen maar
de gedachte dat ik zonder moeder zou moeten leven, brengt mij totaal in de war,
dan verkrampen mijn ledematen nog veel meer, geraakt mijn maag van streek.
Moeder zal mij dat nooit aandoen. Daar komt ze op zachte voeten de kamer in,
het gebeurt dat ik lig te slapen en dan wil ze mij niet wekken, ze denkt dat ik
dan gelukkig ben, dat ik gelukkig ben als ik droom. Dat heb ik haar nooit
verteld, maar zij leeft zo met mij mee dat zij het weet. Zij weet het omdat zij
mij zo goed kent en zij kent mij zo goed omdat zij zo heel veel van mij houdt.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Nu
komen de kinderen binnen, met hun luid getater en deurgeklets. Ik zou liever
willen dat dit zachte moment, als moeder bij mij zit, niet wordt verstoord. Ik
hoor de jongen een kop uit de kast halen en koffie inschenken. Het meisje pompt
water in een glas. En opeens is het meisje in mijn kamer. Zij heeft voor mij
een ruikertje wilde bloemen geplukt en die in een glas gezet. Mauve
koekoeksbloemen en rozerode sleutelbloemen. Zij zet het glas boven op mijn
kist. Is het glas niet nat, vraagt moeder en zij neemt het glas en wrijft de
onderkant met haar voorschoot droog.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Dat
is lief van aan oom te denken, zegt moeder, zie hoe blij hij is. Het is waar,
ik ben blij, maar ik mag niet lachen, ik moet mijn ontroering beheersen, anders
maak ik zulke afschuwelijke grimassen dat het meisje wegloopt. Moeder heeft mij
daarvoor al gewaarschuwd en het deed haar pijn mij die barre waarheid te
zeggen. Dat er lieve mensen zijn die van mij gaan lopen, alleen omdat ik tracht
lief te zijn, brengt mij soms aan het verslikken en hikken met alle ellende die
erop volgt. Als de kinderen uit de kamer zijn leest moeder het mopje van de dag
luidop. Het is dat van de Chinees Niesen die zijn paspoort moet tonen. De
ambtenaar vraagt zijn echte naam. Ha tsjoem zegt de Chinees.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik
kan mij van mijn leven niets anders herinneren dan in bed te liggen of half
opgericht in een karretje te zitten. De mensen denken dat ik arm van geest ben,
achterlijk. Dat doet moeder verdriet. Mijn goeie beste, zegt ze tegen mij, als
jij naar school had kunnen gaan, jij was het slimste jongetje van de omtrek. En
jij was een mooi kind. Jij hebt kunnen lopen tot je drie jaar was, weet je dat
niet meer? En jij kon goed klappen, de woorden schoon vormen en zinnen maken
als een grote mens. Weet je dat niet meer?<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Misschien
weet ik er nog heel vaag iets van, misschien weet ik het nog omdat moeder het
mij al zo dikwijls heeft verteld. Die zomerochtenden die ik buiten mocht
spelen, niet te ver van de deur zodat moeder mij in ‘t oog kon houden, dat ik
niet in de beek zou sukkelen. Soms geloof ik dat het voor iedereen beter ware
geweest als ik verdronken was. Moeder zou een tijd verdriet hebben gehad, de
mensen zouden het spijtig hebben gevonden maar het zou nu al lang voorbij zijn,
op het kerkhof zou al lang iemand anders na mij op mijn plaats begraven liggen.
Moeder zou soms nog in stil gepeins aan mij denken, zoals ze nu doet als ze
over mijn kinderjaren vertelt, alsof zij het heeft over een ander kind dat zij
toen verloren heeft. Dikwijls vertelt ze van mijn twee broertjes, ons Moriske
en ons Jorske, die de Spaanse griep is komen halen, lang geleden, ze zouden nu
grote mensen zijn als zus, zelf met kinderen. Ze treurt nog af en toe om dat
verlies, maar mij heeft ze tenminste in leven kunnen houden.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Of
niet, die vreselijke Engelse ziekte heeft mij haar ontstolen. Rikske is
Rikkepik geworden. Spelen, lachen en handjes geven, waren er niet meer bij. Een
geluk, zeggen de mensen - ik hoor dat en ik begrijp het niet - een geluk dat
hij het zo jong gekregen heeft, dan beseft hij zijn ongeluk niet. Wat weten
zij? Ik hoor ze klagen over hun zorgen, over hun onoverkomelijke moeilijkheden,
zelfs iemand gehoord die in mijn plaats zou willen zijn, dan was hij uit alle zorgen,
zijn vrouw, geld, depressies. Menen ze dat, hoe kunnen mensen die zich vrij mogen
bewegen, zo levensmoe worden? Hoe kan zo iemand kapot gaan van verdriet en
innerlijke verscheurdheid?<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik
weet nog hoe mijn zuster zonder man is gevallen. De jongen was nog geen negen
jaar, het meisje een jaar jonger, toen hij vertrokken is. Hij was niet iemand
met een laf en vals karakter, doorslecht om zijn kinderen zo in de steek te
laten. Neen, hij was radeloos omdat hij geen werk vond om zijn vrouw en kinderen
te geven wat hen toekwam. Hij is in de maand april van 1940 vertrokken om op
zee te varen, als kok, terwijl moeder en zus al wisten dat Duitse onderzeeërs
hier en daar een Belgisch schip tot zinken hadden gebracht, maar toch vertrok
hij. De kinderen begrepen nog niet goed wat er omging, mijn zus huilde, maar er
was niets tegen te doen.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik
heb ook plezierige herinneringen. Op het doopfeest van het jongetje zijn er
veel mensen thuis geweest. Ze zaten aan de fles en het werd een vrolijke boel.
Om de beurt kwamen ze in mijn kamer en gaven mij briefjes van 20 tot zelfs 50
frank. Dat geld heeft moeder op mijn spaarboekje gezet, zegt ze, ik had het
liever in mijn spaarkoffertje gehouden om er mee te spelen, nu heb ik het
gevoel dat ik het niet meer heb. Het is in goede handen, zegt moeder maar het
was bij mij ook in goede handen.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Een
zekere periode is er een onderwijzer thuis gekomen om mij te leren lezen, met
mijn kromme vingers zou ik nooit kunnen schrijven. De schoolmeester deed heel
hard zijn best en hij deed het gratis, hij wilde er niets voor en de gemeente
kwam niet tussen. Een jaar heeft hij het volgehouden, maar ik nam niets aan, ik
kon die letters aaneen vast niet onderscheiden. Cijfers van een tot tien waren
duidelijk gescheiden en tellen had ik al van moeder geleerd. Lezen was zo
lastig dat ik op het laatste brieste van woede als ik de jongen zag komen. Hij
zag in dat langer aandringen hopeloos was, ik sloeg en klauwde naar hem, dat
heeft hem diep bedroefd en gekwetst, zei moeder later, toen hij niet meer kwam.
<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Wat
is er nog meer te vertellen? Een aardbeving, de oorlog, de jaargetijden, de
grote zomerwarmte, de onweren, alles meegemaakt van achter mijn venster. Er is
een jaar geweest dat een merel elke avond op een twijgje voor mijn venster voor
mij is komen zingen. Alle merels fluiten maar deze zong, zijn lied herkende ik
altijd. Ik heb het nog in mijn hoofd maar kan het niet nazingen. In de meidoorn
vlakbij het venster had hij zijn nest gemaakt, maar de jongen roofde de eieren
en mijn zwart vriendje met zijn oranje snavel heeft hem dat nooit vergeven en
is nooit meer komen zingen, een nest bouwen of eieren leggen.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Sneeuw
heb ik veel gezien, vroeger sneeuwde het elke winter. Verse sneeuw is mooi,
maar na een dag is hij al van de bomen gebrokkeld en nog een dag later is hij
vuil. Eens heeft moeder mij in mijn wagentje buiten geduwd in de sneeuw, met
een dikke sjaal om mijn hals en een deken dubbel gevouwen over mijn lamme
benen. De kinderen van de straat hadden een grote sneeuwpop gemaakt. Ik mocht
de koude man aanraken en voor mij was hij een levende persoon. Ik was dan nog
jong en geloofde in veel dat niet waar kon zijn.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Moeder
vertrouwde op velerlei heiligen die mij weer gezond, recht en soepel zouden
maken als ze dat echt wilden. We zijn op bedevaart geweest naar Strombeek. Mijn
moeder duwde het karretje, afgelost door mijn zuster en haar man. Bidden heb ik
nooit geleerd maar moeder en zus hadden hun paternoster meegebracht. Ze lieten
de kralen door hun vingers glijden terwijl hun lippen bewogen. Schoonbroer liep
met zijn handen in zijn zakken, hij geloofde niet in de genade die mij had
kunnen genezen, misschien heeft dat de goede God vergramd en hem ervan weerhouden
een mirakel te doen. Hetzelfde deed zich voor te Scherpenheuvel. Daar was veel
meer volk en daar toonden de mensen veel meevoelen, maar een bordje met mijn
naam met dank voor mijn wonderbaarlijke genezing hangt er niet in de basiliek.
Om hun barmhartigheid te tonen of uit dankbaarheid en in het besef dat zij er
beter aan toe waren dan ik, gooiden mensen geld op mijn schoot, wat voor mijn
schoonbroer neerkwam op een belediging. Lourdes is er nooit van gekomen, moeder
had het geld niet, ze was er nochtans heilig van overtuigd dat Bernadette een
goed woord zou hebben gedaan bij de oppermacht hierboven.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Swa
de buurman heeft mij veel gelukkige uren bezorgd, de gelukkigste na moeder. Swa
bezat een dik pak weekbladen met tekenverhalen, mannekensbladen. Hij kon hele
uren voorlezen en vertellen en op de plaatjes wijzen van Stormer Gordon, Robbedoes,
de Baard en de Kale, de Kapitein en de Rakkers, tot hij trouwde en elders ging
wonen. Toen heb ik gehuild, gehuild, moeder begreep mijn verdriet, kocht
weekbladen die ze probeerde voor te lezen, ze kon het niet als Swa, zus wilde
het niet doen en kort daarna schafte ze het weekblad af, ze wilde niet meer dat
nog langer geld werd opgedaan aan die kinderazie.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik
heb in mijn bestaan meer vreugde gekend dan de meeste mensen die mij kennen
zouden vermoeden. Iedereen die mij ziet, voelt zich verplicht mij te beklagen,
ze kunnen hun bekommernis moeilijk verbergen. Ik geloof dat de meerderheid mijn
leed nog sterker aanvoelt dan ikzelf het doe, maar ze hebben de onbedwingbare
neiging om van mij weg te vluchten, ik zie het hen aan, zij verdragen het niet
mijn toestand recht in het gezicht te kijken, ze vrezen dat mijn ziekte
besmettelijk is en dat ze die ellende op hun kinderen zouden kunnen overdragen.
Hun vrees is een uitvlucht, in die ogenblikken ben ik de meest eenzame mens ter
wereld. Waarom blijven ze niet een paar minuten langer bij me, vertellen gewoon
waar zij hun vreugde halen, wat hen kwelt of wat ze hebben beleefd. Het doet
goed dat moeder heel lang mijn hand vasthoudt en streelt en zegt dat de mensen
geen tijd hebben, ze hebben altijd wat te doen.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik
heb vandaag mijn 42ste verjaardag gevierd, een onopvallende verjaardag. Mijn
50ste verjaardag, dat zal wat worden. Dan krijg ik een taart met kaarsjes en
komt de vrederechter heel speciaal voor mij. De vrederechter komt elk jaar
vaststellen of mijn verzorging niet te wensen overlaat. Dat is noch min noch
meer moeder beledigen, maar naar het schijnt, zegt hij, worden veel kinderen in
mijn toestand verwaarloosd door ouders die hun kind liever kwijt willen. Hier
is dat volstrekt niet het geval en ik kan mij niet inbeelden dat het waar dan
ook niet hetzelfde zou zijn. Als ze mij wegsteken in een instelling, ga ik
dood. Toch komt zus mij de laatste tijd bedreigen, ze laat mij weghalen als ik
zo stout blijf. Ik misdoe niets, ik heb alleen veel meer rugpijn dan vroeger en
moeder is niet meer zo fit. Hoe gaat dat aflopen als zij zo oud is dat ze niet
meer uit haar stoel of uit haar bed kan.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">De
kinderen zijn op korte tijd veel te groot geworden, lief zijn ze niet meer. De
jongen is 18, het meisje 16. Zij gaan naar de cinema en uit dansen en lopen met
andere meisjes en jongens. De jongen laat verstaan dat hij op zondagavond
liefst alleen thuis is, het meisje is met vriendinnen op stap, zus is veel op
de boemel en moeder moet een onderkomen zoeken bij buren of kennissen om thuis
de divan voor de jongen en zijn lief vrij te houden. Een oude weduwe is niet
overal welkom en vaak zit er voor haar niets anders op dan in een café in een
hoekje te gaan zitten, uit ieders weg, het is vreselijk dat zij die
onrechtvaardige straf moet ondergaan. Ze vertelt mij daarna dat ze zich goed
heeft geamuseerd maar ik weet dat het verschrikkelijk is voor haar, ze wil bij
mij zijn. En intussen heeft de jongen de handen vrij om iets te doen met zijn
meisje, ik hoor de geluiden. Hun spel van jeugd en liefde maakt mij wee, hen
deert het niet, zij staan er niet bij stil dat God voor mij wreed en ongenadig
is geweest.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Als
op mijn bed de lakens ververst worden, pakt moeder mij op en houdt mij in haar
armen, terwijl zus het beddengoed verschoont. Vroeger ging dat vanzelf maar
moeder heeft geen kracht meer, zij moet gaan zitten met mij op haar schoot, anders
stuikt ze voorover. Zus wil mij niet in haar armen houden, zij is geen
verpleegster, zegt ze, dan moet er maar iemand komen helpen of moet ik weg. Ik
probeer mij zo licht mogelijk te maken, moeder moet bij me blijven.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">In
mijn karretje kom ik niet meer in, ik geloof zelfs dat het niet meer bestaat,
de kachel mee aangestoken. Mijn bed is mijn wereld. Naast ons is een nieuw huis
gebouwd, door het venster zie ik alleen nog een blinde muur, de meidoorn is
omgehakt. De lucht, de wolken, de regen, de mist, de sneeuw zijn herinneringen.
In het begin was dat erg, nu ben ik er overheen. Met ouder worden is mijn hals
zo stram geworden dat ik mijn hoofd nog amper naar het venster kan draaien. Ik
zie alleen nog het plafond, zelfs moeder moet zich over mij buigen wil ik haar
gelaat nog kunnen zien.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Mijn
kist met schatten staat op een stoel naast mijn bed, buiten mijn bereik. Ik
weet wat er in zit en soms mag het meisje de deur van mijn kist opendoen en
opnoemen wat zij vastpakt. Maar de laatste tijd doet ze dat niet meer. Zij is
te groot geworden om met prullen te spelen. Mijn schatten zijn geen prullen,
moeder heeft het onlangs nog bevestigd. Moeder is bij de dokter geweest en moet
pillen nemen voor iets in het Latijn in haar darmen. Erg is het niet, zij mag
haar pillen niet overslaan en moet regelmatig de dokter laten komen die ook mij
oppervlakkig visiteert.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">De
dagen verglijden in eindeloos wachten op iets dat mij ooit zo verblijden zal,
zo gelukkig maken dat lopen en praten bijzaak worden. Wat het is weet ik niet,
maar ik verlang er al zo lang naar. Een keer gebeurt er iets in mijn leven dat
alle verdriet en pijn zal oplossen. Ik moet daar blijven in geloven, hoe kan ik
het anders uithouden in bed, met uitzicht op het plafond en de weerschijn van
het licht. Wat zit er toch leven in het licht als men het geluk heeft het van
de morgen tot de avond te bekijken, alle dagen van het jaar. Elke minuut
verandert mijn plafond, het waterblauw en roze van de ochtend, de gele klaarte
van de middag, de witte gloed in de zomer, de oranjezweem van de zonsondergang,
het paars van het onweergeweld. Kon ik nog mijn kleurpotloden omklemmen om van
in bed al dat moois te tekenen.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Moeder
komt om de soep op te lepelen. Soep en af en toe een mals gebakje zijn mijn
dieet, andere spijzen kan ik niet meer kauwen, die blijven in mijn keel steken.
Mijn spijsvertering is lui geworden en dat veroorzaakt buikpijn. Mijn buik
zwelt soms op en wordt hard als gebakken klei, dan volgen de purgeermiddelen en
de klisteerspuit. Zuster is daar geweldig tegen, dan stinkt het hele huis, zegt
ze, maar als de vroedvrouw het niet komt doen, barsten mijn darmen.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">De
jongen en het meisje zijn getrouwd en het huis uit. Komen ze op bezoek en
werpen ze een blik in mijn kamer, dan zeggen ze dat ik slaap, om er vanaf te
zijn. Niemand houdt er rekening mee dat mijn gehoor heel scherp is. Al wat ze
zeggen of fluisteren versta ik, aan hun zuchten hoor ik hoe ze gestemd zijn.
Brengen ze hun echtgenoten of vreemden mee dan zeggen ze dat ik niet meer om
aan te zien ben, ik maak de mensen bang. Het meisje zei eens dat ik geen
monster ben, bij een monster zou ze in huis niet durven komen. Toen lachten ze.
Het is waar, ik word niet meer alle dagen geschoren, een keer per week moet
volstaan. Wassen komt de vroedvrouw doen, een keer per dag, maar dat is niet genoeg.
Moeder probeert mij schoon te maken als ik in bed gedaan heb. Voor mij bestaat
geen bedpan, of het zou er een moeten zijn ter grootte van mijn lichaam, die
moet nog uitgevonden worden. De vroedvrouw doet mij pijn, overal waar ze mij
aanraakt, ik zie aan haar gezicht dat het haar niet aanstaat als ik kerm en
steun.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Op
een keer is ingevolge een windstoot het roet van de schoorsteen door de kachel
geblazen, en op mijn gezicht en in heel de kamer neergedwarreld. Ik zag eruit.
Zus wilde geen hand uitsteken en moeder heeft met haar ziek lijf mijn bed, de
vloer en de lage kast moeten schoonmaken. Het plafond wist er ook van, de
kleuren zijn niet meer zo helder. Vroeg of laat moet daar een laag witte verf
op, daar zet ik nu al geruime tijd mijn gedachten op vast.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Als
ik ooit weer kan lopen zijn mijn eerste stappen in de richting van een vrouw.
Het is mij nooit gezegd, maar ik weet waar een vrouw voor dient. Vervolgens ga
ik een instrument leren bespelen bij de harmonie die ik een keer zien spelen
heb, dat ben ik niet vergeten. Ik vroeg om een instrument en was nukkig omdat
ik er geen kreeg. Moeder heeft enkele spijkers in een plankje geslagen en daar
garen om gespannen. Door met een vinger te tokkelen kreeg ik er waarachtig
klanken uit, verschillende tonen. Mijn zuster heeft het plankje beetgepakt en
in de kachel gegooid, het getokkel stoorde haar mateloos. <o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Als
ik zou kunnen lopen, zou ik altijd en overal tevreden zijn, blij zijn met
weinig, met wat ik heb, altijd gereed staan om de medemens te helpen, dit beloof
en zweer ik, maar geen god die mij verhoort. Ik vraag niet het onmogelijke, benen
heb ik, maar zij deugen niet. Ik vraag niet dat nieuwe benen uit mijn romp
groeien, maak mijn benen recht, dat is alles. Ik zou wandelen in de richting
van de klimmende maan met spelende kinderen om mij heen, in een weide, niemand
zou een woord spreken. Voor mij is wandelen het grootste geluk dat iemand kan
overkomen, hoe dikwijls heb ik dat niet gezegd.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Mocht
een dokter of een profeet mij voor de keuze stellen, dat ik iets zou moeten
verzaken in ruil voor goede benen, dan zou ik muziek spelen opgeven. Is dat
niet genoeg dan liet ik tekenen varen. Zonder vrouw zou ik kunnen, het praten
laten en ook kinderen. Het licht van mijn ogen zou ik kunnen doven, ik zou het
lieve gelaat van moeder nog kunnen bevoelen. De profeet zou kunnen vragen of ik
moeder wil afgeven. Haar leven heeft ze voor mij geofferd, haar bewegingsvrijheid,
geluk misschien met een tweede man, vader is al 42 jaar dood. Zou het teveel gevraagd zijn om haar dood te ruilen voor het gebruik
van mijn benen? Een antwoord heb ik niet. Maar ik zou doodgraag, een jaar, vier
seizoenen, kunnen lopen. Zou moeder dat zo erg vinden?<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik
ben 47 jaar geworden, alweer zonder feestelijkheden. Ik heb liggen bedenken dat
een mens gelukkig is alleen al als hij weet dat hij zijn benen kan gebruiken,
zonder ze daarom te gebruiken. Op een stoel aan tafel zitten zonder buiten te
komen, alleen maar naar buiten kijken en weten dat je op eigen benen overal
naartoe kunt lopen, dat is de opperste vreugde die iemand kan beleven. Moeder
is de laatste tijd erg achteruit gegaan, daardoor is het dat alle gedachten
verdrongen zijn door die ene: lopen. Als moeder sterft moet ik in bed omkomen
van honger en vervuiling. Voor mijn moeder is het teveel om van de ene kamer
naar de andere te sloffen. Zij blijft op mijn kamer, in de gemakkelijke zetel.
Zij slaapt veel en ik hoor haar zwaar ademen en soms kreunen. Wakker heb ik
haar nooit horen klagen, maar in haar slaap is de pijn haar te machtig. Als ze
met haar gezicht boven mij komt, zie ik een doodshoofd, zij is zo mager en zo
geel. Alleen de dood zal haar kunnen dwingen mij op te geven, als zij in haar
graf ligt, ontslagen van alle plichten.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Er
is een meneer gekomen. Hij is in mijn kamer geweest en heeft zacht met mij
gesproken. Hij was niet bang, heeft zelf mijn hand vastgenomen want ik heb de
kracht niet meer om ze uit te steken. Dit is meneer Goethals de directeur van
de Openbare Onderstand, zei Moeder. Victor, klerk van het maatschappelijk
welzijn, zei de meneer, de naam is veranderd, menselijker geworden. Dan ging
hij uit mijn kamer en bleef in de living enige tijd praten met mijn zus. Ik kon
horen wat ze zeiden. Zal het gaan Mitte, vroeg meneer Victor, zoniet in
Zilverschoon zullen ze goed voor je broer zorgen. Moeder geeft hem niet af, zei
zus. Niemand kan hem zo oppassen als zij, zei meneer Victor zo zacht dat ik het
bijna niet kon horen, maar kan ze het nog?. Misschien komt de juge eens langs,
maar die zal niets doen. Is er iets met je oog, vroeg zus, omdat je er zo met
je zakdoek aan wrijft. Een vliegje ingevlogen, zei meneer Victor. Maar in huis
waren geen vliegjes, dat wist ik maar al te goed. <o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik
heb grote problemen met mijn afgang. Ik heb mij zoveel mogelijk ingehouden om
moeder te sparen maar dat is verkeerd gelopen, het gaat niet meer en van pijn
bijt ik mijn zakdoeken stuk en mijn onderlip is een grote wonde die niet wil
genezen. Soms is het alsof ik ondergedompeld lig in een kuip die langs alle
kanten onder grote druk staat, ik wordt samengeperst tot een bal
onuitstaanbare, brandende pijn. Het plafond staat in rode gloed. Dan keert de
druk zich om, mijn buik zwelt en vult de hele kamer. Het plafond is groen als
jong loof. In de weinige momenten zonder pijn, weet ik het zeker: ik zal nooit
kunnen lopen, ik ga eer dood. Dat heb ik niet verdiend.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">De
dokter komt nu elke dag, voor moeder en voor mij. Zus is kalmer geworden en
helpt ons zoveel ze kan, haar zachtmoedigheid doet mij goed, ze heeft veel
verdriet, om moeder en om mij, geloof ik toch, bang dat ze ons zal verliezen,
wat moet ze dan doen. Het is altijd stil in huis. Hebben we bezoek van de
kinderen dan zijn ze stil, zij weten dat wij door de koorts geen lawaai kunnen
verdragen. Ik hoor moeder fluisteren dat zij gelooft dat het niet lang meer
duurt. Het meisje is bij ons in de kamer geweest, zij heeft mijn naam gezegd en
gevraagd hoe het met mij gaat. Enkele dagen later kwam de jongen, ook op zijn
gelaat stond de angst van jonge mensen voor een mens in doodsnood te lezen. Zij
zijn als de dood dat we zouden sterven in hun bijzijn, ze gaan op de loop als
wij hen het hardst nodig hebben.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Mijn
leven is zeer eenvoudig: liggen. Af en toe krijg ik een lepel soep, van moeder,
van zus of van een helpster, ik weet het niet. De dokter is niet meer uit het
huis en geeft mij de ene inspuiting na de andere. Ik voel de naalden niet meer,
hij steekt rechtstreeks in het bot of in het woekergewas in mijn buik. Mijn
gehoor is nog scherp. Fluisterend hoor ik moeder zeggen dat het veel beter zou
zijn dat ik als eerste ga, het troost haar dat ik recht naar de hemel zal
klimmen, ik heb nooit iemand kwaad gedaan en op aarde mijn vagevuur al gehad.
Van die verhalen ken ik het fijne niet, dat is mij nooit uitgelegd.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Broers
en zussen, die in Brussel en Parijs wonen, zijn ons komen bezoeken, voor velen
was dat jaren geleden. Moeder is daar blij mee, ik hoor het aan haar jachtige
adem en ze zegt: mijn kind, waarom ben je zo lang weggebleven? Ze hadden geen
tijd kunnen vrijmaken, het was er niet van gekomen. Ik weet dat ze zijn
weggebleven voor mij. Weinig mensen hebben de kracht andermans scheefgegroeide
ellende onder ogen te zien.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Zus
zegt: moeder kan hier zo niet blijven zitten, zij moet in bed tot zij beter is.
Moeder verweert zich, ze wil niet, ze praat zacht, ze denkt dat ik slaap.
Dikwijls naar hem komen zien en mij komen halen als er iets mis is, zegt ze. Ik
ben zo helder bij mijn hoofd als nooit voorheen. Ik begrijp dat mijn leven 47
jaar te lang heeft geduurd, dat ik nooit voor iemand van enig nut ben geweest,
ik heb nooit iemand aan het lachen gebracht, nooit iemand een aalmoes gegeven,
nooit heeft iemand ernaar verlangd om na een gezellige avond nog een praatje
met mij te maken. Ik was er om moeder tot last te zijn en het leven van zus en
haar twee kinderen te vergallen.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Als
men goed meeluistert hoort men in de verte een fijn belletje. Het belletje komt
naderbij, tot aan ons huis. Het gerinkel valt stil, de voordeur gaat open, de stemmen
zijn zo zacht dat ik er niets van versta. In de kamer van moeder hoor ik het
gemompel van mensen die bidden, ingehouden snikken van mensen door de smart van
het ogenblik overweldigd. Dan komen ze weer uit de kamer en een mannenstem
vraagt: is het hier? Een zware stap tot bij mijn bed en iemand die zich over
mij buigt. Ik ben de pastoor, zegt hij, ik kom van bij je moeder. Zij is nu in
de hemel bij Onze Lieve Heer.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Voor
mij telt nog enkel zo spoedig mogelijk bij moeder te zijn, het heeft geen zin
nog langer in dit bed te liggen en in leven te blijven. Alle warmte is uit mijn
bestaan. Meneer pastoor, heb jij ook voor mij een reiskaartje meegebracht in de
gouden beker die je zo voorzichtig voor je uit draagt? Je had het bij je voor
moeder, breng mij ook de verlossing.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Dat
ik niet kan gaan, dat mijn vingers en armen krom zijn, het is niets vergeleken
bij wat ik nu moet doorbijten. Mijn buik gaat springen, hij wordt met gloeiende
tangen uiteengetrokken. Doe dan toch wat, doe dan iemand in godsnaam wat!<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Moeder
komt, mijn pleegmoedertje heeft mij gehoord. Ze is weer als vroeger, met de
stille glimlach, zij is niet naar de hemel, de pastoor heeft gelogen. Zij zit
hier naast mij en wrijft zacht over mijn buik en verjaagt de pijn. Ook nu weer.
Mijn buik is niet meer hard en opgezwollen. Ik kan mijn hoofd naar haar wenden
en zij doet teken dat ik moet opstaan.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new"; font-size: 12.0pt;">Ik
wist wel dat ik ooit opnieuw zou kunnen lopen. Ik volg moeder naar buiten in de
tuin. De hemel is blauw. De eerste kersenboom staat wit in de bloem alsof er
een vracht sneeuw op ligt. De tweede boom buigt door onder een vracht
paarsrode, rijpe kersen. Er staat een dubbele ladder bij de boom en lege emmers.
Wij beginnen te plukken want moeder moet vandaag nog 47 potten kriekenjam
maken, die zo lekker is dat ieder er zijn wijsvinger in steekt tot aan zijn duim
om te likken en te proeven.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<br />
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: "courier new"; font-weight: 700;"><br /></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: "courier new"; font-weight: 700;"><br /></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: "courier new"; font-weight: 700;"><br /></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: "courier new"; font-weight: 700;"><br /></span></div>
</div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6556559162687775425.post-15100734529952940992017-07-21T08:47:00.002-07:002019-01-03T11:22:55.520-08:0017. DE STILLE HELD VAN HELLEBEEK<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b><span style="font-family: "courier new";"> </span></b><span lang="NL" style="font-family: "courier new"; mso-bidi-font-weight: bold;">DE STILLE HELD VAN HELLEBEEK<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Op de plaats waar de kiosk had gestaan maakte
Charles Klabots aanstalten om uit zijn auto te stappen en zich naar café <i>De Statie</i> te reppen. Daar zat altijd
volk tot laat in de avond. Een receptie op de zaak was wat uitgelopen en met
een licht stuk in zijn kraag wilde hij even hoogte nemen van hoe het er in zijn
thuisland aan toeging, nog een laatste glas drinken met mensen die hij kende
van vroeger.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Het toeval wilde dat een oude vrouw
zich schuifelend voortbewoog langs de gevels die het overigens verlaten
dorpsplein van Hellebeek omsloten. Ze droeg een lelijke, bruingele, verschoten
anorak, totaal uit de mode, had haar grijze haren niet gekamd, ze hield haar te
grote handtas onder een arm geklemd en liep met haar hoofd in de grond. Dat beeld
van vereenzaming en vertwijfeling greep hem zo aan, dat zijn blij vooruitzicht
om een praatje te maken met oude kennissen omsloeg in wrang medelijden. Het
restant alcohol in zijn bloedsomloop volstond om zijn stemming van zonnig naar
druilerig te doen omslaan, een gevoel van schuld deed de rest en de tranen
welden op. Lang geleden was zij het liefste wezen dat hij op aarde had gekend
en hij had nooit ergens anders gewoond dan op deze planeet. Die oude vrouw was
Mitte Janssens zijn moeder, op de dool, onderweg naar een leeg huis, niemand
die haar had willen binnenlaten omdat ze overal in de weg zat. Hij was zo
aangedaan dat hij niet wist wat hij doen zou, haar inhalen, naar huis brengen
en praten of blijven zitten, gebaren dat hij haar niet zag. Hij besloot niet
naar <i>De Statie</i> te gaan, gepakt door
leed dat elk ogenblik kon overlopen, met betraande ogen kon hij niet onder de
mensen komen en hij bleef achter zijn stuur zitten, denkend aan vroeger toen
alles anders en beter was, zoals wij ons verkeerdelijk inbeelden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Met een moeder die de schande geweest
was van het dorp, nog sluimerend aanwezig in het geheugen van de oudere
inwoners en met de vinger werd gewezen; grootmoeder Vika, vroeg weduwe geworden,
die tot haar dood in de weer was geweest voor haar kleinkinderen met als enige
dank kwetsende verwijten omdat haar eten niet goed was (ze kookte de biefstuk
in plaats van die te braden); de kromgegroeide oom Rikkepik die dag en nacht op
zijn legerstee lag, enkel nog kon staren naar het plafond en bang was om te
sterven; een jongere zus Esther die hem kleineerde liefst als er andere mensen
rondom stonden; hij met een afwijkend want edelmoedig karakter, een bedeesdheid
die hem in de hoek dreef, tot overmaat van ramp diepgelovig, drager van een
scapulier, net geen fundamentalist, die elke avond in zijn bed tien onze vader
en tien weesgegroeten bad tot Jezus, die toch op aarde was geweest, om zijn
vader terug te krijgen en zijn moeder betere manieren te leren; meer dan
vijftig keer hemelhoog verliefd geweest op alle schoonheden en lelijkheden uit
zijn omgeving, maar uit hoofde van zijn beschaamdheid niet durfde aan te
spreken; en met een naam als Klabots had hij het heel moeilijk gehad om
doorheen zijn puberteit te spartelen in een dorp dat bekend stond om zijn kiosk
en zijn zelfverzekerde, lachgrage en spotzieke burgers.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Zijn vader Miel was zo onvoorzichtig
geweest om enkele maanden voor het uitbreken van de oorlog het zeegat te kiezen,
met het voornemen voor zijn gezin enige welstand te vergaren en was niet
weergekeerd, als zovele dappere zeelieden die het met de Duitse Kriegsmarine
aan de stok hadden gehad. Midden in de oorlog bracht het Rode Kruis de tijding
dat vader met zijn boot op een mijn was gelopen en hij was niet onder de vier
of vijf overlevenden die, heelhuids of verminkt, door de ontploffing in zee
waren geslingerd. Het hele gezin huilde om ter hardst, Rikkepik de
gebrekkelijke, grootmoeder Vika, de kinderen en Mitte, die plots wist dat ze
een jonge weduwe was en mocht uitkijken naar andere venten. Charles had geen
gehoor gekregen van die lui boven in de hemel en zo kiemden de eerste uiterst
minuscule geloofstwijfels. Het had geen zin nog voor zijn vader te bidden, hij
bad nog voor zijn oom Rikkepik, die moest het stellen met een mals snoepje of
wat soep die zijn moeder hem in zijn mond stopte en nog een beetje voor zijn
moeder. Voor zichzelf had hij nooit gunsten afgesmeekt, dat doet een onbaatzuchtige
jongen niet en zijn zuster moest maar zien dat ze er kwam. Het ging later van
kwaad tot erger met zijn geloof toen de volle gruwel van de vernietigingskampen
bekend raakte. Voor zover hij nog geloofde dat er ergens ver weg iets als een
god zou bestaan, waar weet niemand, kon dat in de nieuw onthulde omstandigheden
onmogelijk een goede god zijn en omdat voor ons god de opperste goedheid is,
bestaat er geen god. Dat was zijn sluitrede, daarover geen discussie, hij zou
toch geen gelijk kunnen halen tegen fanatieke gelovigen, die zo lang de paus
zelf het niet had toegegeven, nog dachten dat Galileo Galilei ongelijk had. De
catechismus die hem op de goede weg moest leiden legde hij naast zich; evenzo
de Gewijde Geschiedenis, dat onding dat lieden als Abraham, Lot en Jozua als
onze stamvaders lauwert. In plaats van nog mee te mompelen met de
kerkgemeenschap ‘Spaar ons heer en bekeer de zielen, door het ongeloof, door
het vermaak misleid’ zong hij vals en uit volle borst mee met het werkvolk:
‘C’est la lute finale, wij zijn de verworpenen der aarde, rood is troef.’ En
hij las het Communistisch Manifest van Marx en Engels, edel gedachtegoed zo
lang de politiek en de despoten er met hun poten afbleven. En zijn geloof
vloeide weg als dikke vloeistof door een teems met fijne gaten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Charles keek omhoog naar de
kerktoren, die stond in niemands weg en zou nog lang overeind blijven als hij
geen oorlog over zich heen kreeg, zelfs als geen mens nog naar de mis zou komen,
misschien nog langer dan het eeuwenoude vorige torentje dat in 1914 door de
Duitse troepen in triomf was platgelegd, inbegrepen de kunstwerken die het rijk
was, omdat het ocharme zou kunnen dienen hebben als uitkijkpost voor de
geduchte Belgische artillerie, onze Regis Ultima Ratio. Door omstandigheden was
hij hier niet gedoopt maar had er zijn eerste communie gedaan, de fameuze
Mechelse catechismus tot op de komma uit het hoofd geleerd om zijn plechtige
communie voor te bereiden, onverhoeds de mooiste dag uit zijn leven, had zijn
vormsel ontvangen, zijn geloofsbrieven voor de hemel had hij op zak en dan had
hij het laten afweten. Getrouwd was hij niet in deze kerk, ook in geen andere
kerk zonder ook maar enig schuldbesef, dat had hij diep begraven samen met zijn
geloof, dat hem in zijn kindsheid schaamteloos was ingeprent, vanaf het ogenblik
dat het eerste lichtschijnsel tot zijn weerloze hersentjes doordrong.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Hij wendde zijn hoofd af van de kerk
om deze onheilige gedachten af te stoppen en besefte dat hij geparkeerd stond
op de plaats waar de kiosk had gestaan. Ze was op een tiental jaren na zo oud
als de nieuwe kerk, evenzeer een tempel, een gedenksteen van zijn eerste en enige
optreden in het openbaar. Tot in de vroege jaren vijftig bood de kiosk nog
regelmatig beschutting aan de openluchtconcerten gegeven door de ijverige
dorpsfanfares en muziekkorpsen uit het omliggende, de laatste zeshoek in een
hopeloos verweer voor het behoud van het gemoedelijke, rustige en prettige
leven op het platteland. Na 1960 was ons odeon helemaal uit de tijd, buiten
gebruik en eerlijk gezegd, onze vooringenomenheid even opzij gelaten, niet voor
de eeuwigheid bestemd. Ze leek van hout te zijn gemaakt, op zich vergankelijk
materiaal zo lang het geen eik is. De schors, knoesten en zaagvlakken van de
boomstammen die het dak droegen en de dikke takken die tot versteviging
dienden, zagen eruit als echt hout maar het was groen, geel, oker en bruin
geverfd beton, trompe-l’oeil van jewelste maar geen houtgewas. Kunstig, kleurig,
sierlijk en bijna zo mooi als hout, maar het bleef ruw sierbeton dat niet in
aanmerking kwam om door de Unesco als werelderfgoed te worden erkend. De kiosk
was een laatste reliek van landelijk leven uit een tijd dat het dorp nog in
handen was van de inboorlingen, toen zij nog van de overkant van het plein naar
elkaar goeden dag riepen, geslachten die aan hun familienaam te horen,
teruggingen tot de tijd van Napoleon. De slager, de meeste stamineebazen die
nog boerenjongens in huis hadden, de brood- en vlaaienbakker, de barbier, de
loodgieter, de schoenlapper, de bollenwinkel, de hoefsmid hadden het onderspit
moeten delven tegen de banken, de appartementsgebouwen en de Chinees, met
andere woorden het kapitaal had gewonnen. De vier kleine boeren van wie stal en
schuur aan het kerkplein paalden en die regelmatig het ar</span><st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";">oma</span></st1:personname><span lang="NL" style="font-family: "courier new";"> van hooi, stro en pas gemaaid
snijkoren, ook van suikerbietenpulp, draf van de brouwerij, koeienmest en leeggeschepte
beerputten over het plein lieten walmen, waren verjaagd door het plan Mansholt;
niet alle maatregelen van een jonge Europese Gemeenschap waren meesterzetten op
het vlak van een dorpsgemeenschap. De kiosk, een persoonlijkheid maar geen
menselijk wezen, wel met een locale cultuurhistorische betekenis, was de enige
overlevende uit een malse tijd en pronkte hier stoerder dan van nephout kon
worden verwacht. Maar de muziektent was veroordeeld en moest ophoepelen, ze was
al lang een doorn in het oog van de bankiers en de bewoners die de
appartementen hadden ingenomen en het hier voor het zeggen kregen via de ook al
ingeweken leden van het gemeentebestuur. Het ging om parkeerplaatsen, die
konden er niet genoeg zijn en de kiosk was een sta-in-de-weg, diende tot niets
meer en was gedoemd te verdwijnen uit onze moderne, autozieke en progressieve
maatschappij. En op een vroege ochtend zou een enorme rijdende kraan op rupsen
gewapend met de verschrikkelijke tonnenzware stalen sloopkogel de kiosk tot
stof doen vergaan. Het trotse bouwsel verdiende die laffe vernedering niet, een
fatsoenlijk gemeentebestuur zou een beroep hebben gedaan op de rechtvaardigen
die voorzien van mokers en koevoeten toch voor wat stervensbegeleiding hadden
kunnen instaan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Velerlei gebeurtenissen die niet
alleen ons dorp maar het hele land overrompelden in het tweede kwart van de
twintigste eeuw, hadden zich afgespeeld in het gezichtsveld van de kiosk. De
bouw van het cementen kunstwerk moet een technisch hoogstandje zijn geweest. Ze
heeft in de loop van haar bestaan gehoor verleend aan vele kunstconcerten,
weliswaar van blaaskapellen maar bekwaam fragmenten te spelen uit ‘In het witte
Paard’, grote stukken uit ‘Goud en Zilver’ van Lehar maar die zich niet waagden
aan de crescendo’s van Rossini. Voor de oorlog was rondom de kiosk in het
rebelse Hellebeek een betoging van het opstandige Boerenfront tegen de
bedrieglijk geachte Boerenbond gehouden, in 1940 had ze de Belgische troepen de
aftocht zien nemen, met de opgejaagde burgerbevolking voor hen uit, ze had de
glorierijke intocht van de Duitse troepen die onze jongens op de hielen zaten
meegemaakt, niet gehaast om er veel dood te schieten, ze was er bij als de
boeren van Hellebeek hun paarden moesten laten keuren door veeartsen van de Duitse
Weermacht die op de kiosk met tafels en stoelen een tijdelijk kantoor hadden
ingericht die de geschikte exemplaren eruit pikten om ze naar het Oostfront te
sturen, ze had meegemaakt hoe met kaapstanders, takels en stalen kabels de
klokken uit de toren werden gestolen om er Duitse kanonlopen van te gieten, in
1944 had ze het haveloze Duitse leger in omgekeerde richting zien aftrekken,
afgetakeld op zoek naar boerengespannen en bedelend om fietsen omdat hun kapotte
voeten hen niet vlug genoeg naar de heimat konden dragen, kort daarop volgden
de zegevierende, gemotoriseerde eenheden van het Britse leger, ze had vliegende
bommen knetterend als kwade Harley-Davidsons met hun dodelijke lading in de
richting van Antwerpen horen protten of dichtbij weten inslaan. In oorlogstijd
zongen de schoolkinderen op de kiosk cantates geschreven door
Vlaams-nationalistische toondichters ter ere van een honderdjarige of bij de
inhuldiging van de nieuwe pastoor. Na de bevrijding was de kiosk het
schandalige forum waar verzetslieden van het elfde uur vrouwen, die met
Duitsers geslapen hadden, voor het oog van de dolle massa kaal schoren, ook
zijn moeder. De degradatie van de entresol van de kiosk tot cachot voor de
gestrafte soldaten van een inderhaast gemobiliseerde Belgische eenheid om
alsnog Belgische soldaten naar het westelijke front te sturen, namen we erbij
als een ander dieptepunt. Al deze feiten hadden diepe en blijvende inscripties
moeten zijn in het plafond van de kiosk, maar niets daarvan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">De vrijwilligers die zich hadden
gemeld om gratis met plamuurmes en verfkwast de kiosk van de erosiedood te
redden werden afgewimpeld. Het enige waar de kiosk nog goed voor was op het
einde van het jaar, was dienen als onderdak voor de stal van Bethlehem, met
levensgrote beelden, echt stro, echte dieren, echt mest, een gipsen kindeke
Jezus en verder in de loop van het jaar bleef ze, zo lang ze het overleefde,
een geschikt afdak tegen onverhoedse plensbuien of hagelbollen nadat ze in de
oorlog bescherming had geboden tegen de regen van granaatscherven als de Duitse
flaks de geallieerde bommenwerpers, onderweg naar Duitsland om er hun bommen te
strooien op open steden, het leven zuur maakten. De kiosk bleef nog een verzamelplaats
van kinderen en jonge volwassenen die er speelden en fikfakten, maar in het
gezicht van iedereen deden ze niets onzedelijks. En bovenal niet te vergeten de
eenmansactie ondernomen door Carolus Klabots zelf, de eerste en enige wereldburger
van de streek, zoniet van het hele land. Er zijn zo veel interessante feiten
over de kiosk te vertellen maar wie maalde er om, wie had ooit een kroniek
gewijd aan het betonnen hart van het dorp?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Hij bleef maar herinneringen
opdiepen, de oudste liepen terug tot de woelige dagen toen de Europese
mogendheden – toch ras- en stamgenoten, Indogermanen in taal, religie en vooral
genen – zich onverbiddelijk begonnen op te maken voor een nieuwe vloedgolf van
veel nodeloos vergoten bloed en barbaarse verwoestingen, terwijl van de vorige
loopgraventragedie nog lang niet alle invaliden gestorven waren. Hij was acht
jaar en besefte dat er vreselijke tijden te wachten stonden, dat zag hij aan
het hamstergedrag van de vrouwen, de mobilisatie van alle weerbare mannen met
als gevolg dat soldaten uit andere delen van het land met de hier achtergebleven
vrouwen het mooi weer kwamen maken. Hij liep in april 1940 met zijn vader mee
naar het station waar hij met pak en zak en een foedraal met keukenmessen, de
stomme maar moedige daad stelde om op zee te gaan varen en zijn gezin van de
grijze armoede te redden. Hij zou zijn vader zo herkennen als hij hem
tegenkwam, uit zijn geheugen en gesteund door de foto’s in het familiealbum.
Hij herinnerde zich alsof het gisteren was het begin van de oorlog, de
luchtgevechten die meer leken op de jacht van gehaaide Duitse jagers op de
tamme ganzen van de Belgische luchtmacht, het degelijk Belgische
luchtafweergeschut, het zware geschut aan het Albertkanaal, hier te horen als
een doffe donder, de eindeloze colonnes vluchtelingen, dat vergat hij nooit zo
lang de dementie hem niet onderuit zou halen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Als in augustus 1940 de rust was
weergekeerd, de Duitse Weermachtsoldaten zich gedroegen als heren, het
vasteland een tijd verlost van oorlogsgeweld, begon de cinemabaas van achter de
kerk Duitse films te spelen, goed gemaakte, aantrekkelijke en bezielende films,
alleen de slimsten hadden door dat het propaganda was, dat Goebbels altijd om
de hoek stond te gluren als <i>Reise nach
Tilsit</i> en <i>Die goldene Stadt</i> over
het doek rolden. Weg de decadente Amerikaanse prenten, cowboys met gerekte
benen te paard en met armlange colts kaliber twaalf die dwars door de lichamen
van de halfnaakte wilde Indianen schoten, de goede cowboy die het elke week
opnam tegen een zootje veedieven waarvan de valsheid op hun gezicht en in de
deuk van hun zwarte hoed te lezen stond en die zonder verpinken de eerlijke
vader van het mooie meisje vermoordden. <i>Demnächst
in diesem</i> Theater kregen we verheffende Duitse cultuur. Films van UFA en
Tobis die ons de wandaden van de joden en de overwinningen van de Duitse legers
lieten meebeleven, met tussendoor de helden van Spanjaard Franco die stand
hielden in de tot puin geschoten Alcazar tegen het Godhatende janhagel van de
republikeinen. In het weekjournaal mocht de kaart van Europa waarop het zwart
van het Reich alsmaar groter werd, niet ontbreken. Wie zou niet aan de kant
willen staan hebben van de grootste veroveraar sinds Napoleon, bereid de
schoolbanken te verlaten en vrijwilliger te worden bij de Waffen SS om bloed en
bodem te behoeden voor het dreigende bolsjewisme. Maar onze ouders waakten en
alleen een paar geflipten mochten aansluiten bij de Hitlerjugend. Zelfs Charles
kreeg een kortstondige Duitsgezinde opwelling, niet langer dan zes maanden, tot
hij hoorde dat zijn vader slachtoffer was geworden van de Duitse oorlogsmachine.
Als hij aan die periode dacht voelde hij zich altijd weer een misleid en zielig
mannetje.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">De Duitsers verjaagd door de
geallieerden, niet door ons, en wij met zijn allen op straat om de bevrijders
een warm welkom te geven. Voor Charles en zijn zus Esther was dat geen eenvoudige
zaak. Aan de ene kant hun vader die zijn leven had gegeven voor het vaderland
en aan de andere kant hun moeder, die op aangeven van misschien wel valse
getuigenissen, verdacht werd van copulatie met Duitse soldaten, soldaten in het
meervoud, en door het volksgerecht op het schavot was gesleept. Er was door
strijders van het echte verzet, zij die hun leven op het spel hadden gezet en
niets te maken wilden hebben met de beuzelarij op de kiosk, nog getracht Mitte Janssens
te sparen, maar de dapperen van na de aftocht van Feldpolizei en Gestapo wilden
van geen wijken weten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Serveuse spelen en bier opdienen in
een café waar veel Duitsers vertier maakten was niet noodzakelijk hetzelfde als
met die schweinhunde naar bed te gaan en moeder had veel edeler daden gesteld
dan met Duitsers te lopen, toch ook maar mensen. We weten dat ze vier jaar lang
vlees van de sluikslachterij naar Brussel smokkelde en daarmee iets verdiende
om haar kinderen, moeder en broer in leven te houden en van kleding en stooksel
te voorzien. Daarvoor diende ze te worden geprezen, niet verdoemd. Er was
zoveel omgegaan in het kreupele gezin van Charles. Bij de bevrijding hadden de
Britse en Amerikaanse soldaten hun armen maar uit te steken om aan elke hand
vijf vrouwen te zien bengelen, niet tot jolijt van hun echtgenoten en
verloofden. Ook Mitte Janssens van Miel de zeeman, die een pruik had gekocht in
afwachting dat haar eigen haar weer was ingewassen, was van de partij en
probeerde links en rechts een vinger of iets meer van een bevrijder in haar
greep te krijgen, kwestie van aan chocolade, sinaasappelen, kauwgom, sigaretten
en corned beef te komen. Charles naderde dan al de jaren van verstand en was er
zich zeer pijnlijk van bewust hoe het met zijn moeder was gesteld. Na de
demobilisatie van de Angelsaksers, als het leven langzaam weer werd als vroeger
maar nooit meer helemaal hetzelfde zou worden, de verwildering omsloeg in
bedaardheid, hield het nog niet op. Haar wulps gedrag in een berucht dorpscafé,
want die was er ook te Hellebeek, we willen de naam er niet van noemen omdat ze
al lang niet meer bestaat, kon geen daglicht verdragen. Daden als haar bloot
spel laten zien en laten bevingeren door getrouwde smeerlappen, zelfs er met
een biljartstok in laten koteren, zouden door haar zijn gepleegd, waar of niet
maar ze deden in elk geval de ronde, doorverteld door gluiperds die door de
gordijnen van de beruchte kroeg hadden geloerd maar waren buitengesloten. Niet
te verwonderen dat Charles het een beetje moeilijk had bij zijn groei naar de
volwassenheid. Wat zijn zus Esther niet leek te deren, zij teerde op haar aankomende
schoonheid, het verleden telde niet voor haar en nog minder voor de vele
jongens die naar haar gunsten dongen. Zij was nog te jong voor de vreemde
soldaten, dus zij was ongerept en onbesmet gebleven tijdens de bezettingsjaren.
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">In die allermoeilijkste jaren in het
leven van een opgroeiende jongen was hij altijd van zijn moeder blijven houden
met een mengsel van liefde, medelijden, afhankelijkheid en opstandigheid hem
opgelegd door het vierde gebod van God, hij was toen nog een beetje bij de godsdienstles.
Zijn schoolvriendjes die zijn moeder thuis hadden horen belasteren door hun
moeder en dat hadden onthouden, lieten niet na hem te sarren en tot in zijn
ziel te vernederen met vieze woorden als grote hoer of schandalige slet, slet
zijnde een ingevoerd woord waarvan de betekenis hen grotendeels ontging. Als
het hem te veel werd ging hij op de vuist voor de eer van zijn moeder, zij die
voor hem alles had gedaan wat moeders voor hun jongen doen. Door er op los te
kloppen sloeg hij er eentje een blauw oog en kreeg er twee terug, want sterk
was hij niet, de opgeschoten magere jongen in zijn vroege tienerjaren.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Zijn zus Esther nam nooit de verdediging
op van hun moeder, integendeel, ze schrok er niet voor terug, om toch maar in
de smaak te vallen van haar vriendinnen, om dingen te vertellen over haar die
Charles altijd had afgestreden en waarvoor hij zich vele keren had laten afrossen
met bloedneuzen, gekloven lippen en blauwe ogen als prijs. Het mooiste was dat
Esther bij moeder niets kon misdoen, dat Charles de eerstgeborene was telde
niet mee, dat was bijbelgezeur. Hij was geboren nog voordat Mitte was getrouwd
en had de uitverkorene moeten zijn, maar dat was niet zo, het was zijn zus die
het voor het zeggen had. Esther had al vroeg de rol proberen te spelen van vamp
of iemand die mannen verslindt, ons door de Amerikaanse film bijgebracht. Ze
schoot er gelukkig voor haar niet verder mee op dan een overijld huwelijk met
een man die achteraf een goede keuze bleek te zijn. Hoera voor haar en ook voor
Charles, ze was uit het huis en hij stond minder onder dwang. Het huwelijk van
Esther had moeder veel geld gekost aan uitzet en groot feest, zodat er voor
Charles in de eerstvolgende jaren niet veel restte, maar zo ver zijn we nog
niet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Waar zijn moeder het vandaan haalde
om zijn zus zo vooruit te steken begreep hij niet. Op school had ze nooit haar
best gedaan, ze liep liever met jongens dan haar les te leren en haar huiswerk
te maken. Als Charles de leeftijd had bereikt om verder te gaan naar het
middelbaar onderwijs, had Esther zich ertegen verzet maar geen gelijk gekregen.
De onderwijzer van de gemeenteschool, nog andere mensen en zelfs de onderpastoor
waren bij moeder komen pleiten om een verstandige jongen als Charles hoger te
laten studeren en ze had toegegeven. Met als gevolg dat de middelmatige, zelfs
slechte leerlinge Esther na de meisjesschool ook naar de stad mocht om verder
te leren, maar ze bakte er niets van. Die perikelen brachten mee dat na zijn
geloofstwijfels ook zijn twijfels in verband met de moederliefde wortel schoten.
Hij kon er niet meer zeker van zijn dat Jezus ooit van hem had gehouden zomin
als zijn moeder en erger nog, dat hij zelf ooit zijn moeder had bemind. Een loodzware
last voor een gevoelige jongen als Charles, maar hij kwam er doorheen, ten
koste van de liefde voor zijn moeder. Het is erg om dat te zeggen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Behalve van zijn moeder houden en
voor haar vechten, ondanks het feit dat zij hem achteruit stelde en Esther, die
haar zo dikwijls had verraden, haar favoriet bleef, had Charles nog andere
heldendaden op zijn palmares. Niemand maakte er nog melding van maar hij was
nooit vergeten wat hij had uitgericht. Het opnemen voor zwakkeren vond hij
vanzelfsprekend en dat is zo zijn leven lang gebleven. Op een keer was hij in
het Broek, het grote bos, op zoek naar konijnen om die uit de strop van de boze
wildstroper te bevrijden, toen hij een troepje grote jongens zag die aan de
rand van een beek veel plezier leken te beleven. Hij ging een kijkje nemen om
te zien wat er te lachen viel en zag dat de ze een egel die aan wal probeerde
te klauteren met een stok opnieuw in het water duwden. De lummels konden geen
ekster van een merel onderscheiden, maar vanuit hun superstitie wisten ze dat
een egel, een primitief, braaf en ongewoon schattig diertje, veel kwaad verrichtte
door aan de koeien hun uiers te zuigen. De grootste van de bende had beslist
dat de egel eraan moest, ongedierte moet worden uitgeroeid en Charles wist dat
hij daarmee ook joden bedoelde, de oorlog was nog niet over. Hij stelde zijn
eerste stille heldendaad, viel de jongen aan die de stok hanteerde om het
diertje te verzuipen en tierde dat een egel een nuttig dier was, dat slakken
opat en ander ongedierte dat zij zelf ook waren. Dat was teveel gezegd en met
twee of drie vielen op hem om hem plat te slaan maar hij kermde zo luid dat een
boswachter het had gehoord en kwam kijken wat er gaande was. De grote jongens
liepen weg en gebaarden dat er niets was gebeurd. De boswachter vond Charles
gehurkt te huilen bij het lijkje van de egel die hij niet had kunnen redden.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Het leven van kinderen draait en
keert op onvoorspelbare en onverklaarbare wijze. Bij een volgende gelegenheid
trok Charles op met grootpraters en stoere jongens die erop uit waren zwakkeren
tot hun vijand te verklaren om ze het leven zuur te maken. Op school hadden ze
liederen leren zingen met teksten als: ‘Als de vijand grimmig voor ons staat en
het uur der Vlaamse zege slaat’. Zoiets. In een stille straat botsten ze op een
jongen die jonger was dan zij samen met zijn kleine zus, de kinderen van een
gezin met nogal getaande huidskleur en daarom de Bohemers werden genoemd. Als
dat geen volksvijanden waren. De voorvechter van het gezelschap liep met zijn
schouder tegen de jongen en riep: “Zie je dat mannen, die sukkel geeft mij een
duw. Wat doen we met die vreemde luizen? Ze een lesje geven?”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Het meisje, zoals haar broertje
omzeggens in lompen gekleed, ging op de grond zitten en omklemde een been van
haar broer om bescherming te zoeken. Ze begon luidkeels te huilen. Het kind had
zijn knietjes opgetrokken en had geen onderbroekje aan. Dat ontging de lomperds
niet, ze wezen er naar en lachten als runderen. Die vernedering, die spotlach
was er voor Charles te veel aan en in een golf van allergroot medelijden ging
hij voor de twee kinderen staan, zijn armen gekruist en hij riep: “Wie die
kinderen iets aandoet heeft met mij te maken.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Ze lachten hem vierkant uit, de slappeling,
de sterkste duwde hem gewoon tegen de grond en gaf hem een trap tegen zijn dij.
Maar Charles sprong recht, gaf zijn aanrander onverhoeds een klap in zijn
gezicht en ging zo razend tekeer dat de belagers zowaar onder de indruk kwamen
en afdropen. Misschien hadden ze alleen het inzicht gehad de kinderen wat te
jennen en bang te maken, maar dat veranderde niets aan de zaak dat Charles een
daad van moed en zelfopoffering had gesteld die bij sommigen in het geheugen
zou blijven hangen. Hij bleef nog even bij de twee en hoorde dat de jongen zijn
zusje Arlette noemde en haar troostte zodat ze ophield met huilen terwijl ze
Charles bleef aankijken met haar indringende, donkere ogen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Op een ander voorval willen we
speciaal de aandacht vestigen, het speelde zich af op de kiosk met Charles in
de hoofdrol. Daar op het verhoog had hij voor het eerst zijn grote bedeesdheid
overwonnen, zich aangesteld als een jongeman met ballen, als een voorvechter
tegen onrecht, ook al heeft zijn gevecht niet langer geduurd dan twee weken en
in eerste instantie niet veel meer opbracht dan een ontmoeting met het gerecht
in de persoon van een doorbrave veldwachter. Het was in het begin van de grote
vakantie, het jaar zijn we vergeten, dat Charel de moed opbracht zichzelf te
overwinnen en zich op de kiosk te installeren als wereldburger, in navolging
van de alom bekende Gary Davis in Parijs, waar de kranten over hadden bericht
en een weekblad er een reportage met foto’s aan had gewijd. Van een goeie
vriend had hij een brits geleend en van een laken een tent gemaakt, niet
waterdicht maar onder het dak van de kiosk was dat niet erg.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Zijn wereldburgerschap was
vermakelijk voor de meeste bezadigde burgers van het dorp en zij die er
heimelijk iets in zagen zwegen liever om zich niet gelijk Charel potsierlijk
aan te stellen. Zijn happening, het woord was nog niet in zwang, hield hij
tijdens de grote vakantie omdat hij tijdens het schooljaar geen tijd had om
zijn idealen uit te dragen. Iemand die op de leeftijd van goed achttien jaar in
het centrum van een plattelandsdorp het wereldburgerschap wil propageren en er
een stuk van zijn vakantie aan opoffert, moest wel durf hebben of helemaal uit
de bol zijn gegaan, van wat? Een beantwoorde of niet beantwoorde liefde? Een
hersentumor? Een overmaat hormonen zoals testosteron? Een bezetenheid om
anderen te helpen zoals de door hem afgezworen Jezus?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Zijn moeder liet hem begaan, ze had
een nieuwe vriend en was in beslag genomen, maar zijn zuster Esther, jonger
maar met meer praktisch verstand, een met weinig zusterliefde toebedeelde
feeks, geneerde zich in zijn plaats maar wist nog voor hij er mee begon dat
zijn liedje niet lang zou duren. Zoals andere jongelieden puisten kregen,
worstelde haar broer met idealen waar zij nooit het nut van zou inzien. De
Amerikaan Davis had in Parijs in het openbaar zijn paspoort verscheurd en in
brand gestoken, maar zo ver is Charles niet willen gaan, dat durfde hij niet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Met de weinige middelen die hij had
probeerde hij de aandacht te trekken. Met zijn beperkt tekentalent had hij op
grote bladen tekenpapier slagzinnen aangebracht in half gelukt schoonschrift.
Veel belangstelling wekte hij niet, in het begin niet en op het laatste nog
minder. De eerste dagen bleven af en toe wat nieuwsgierigen naar hem kijken om
zijn teksten te lezen, hem uit te lachen en af en toe eentje om hem aan te
moedigen. De trombone die hij in de fanfare bespeelde had hij meegebracht om af
en toe de Internationale te doen weerklinken naast het meer bekende en
gemakkelijker ‘You Belong to my Heart’. Een jong meisje was niet van de kiosk
weg te slaan en bleef hem in vervoering aanstaren. Eerst herkende hij haar
niet, dan zag hij dat zij het tot schoonheid opgegroeid klein meisje was voor
wie hij een van zijn eerste heldendaden had gepleegd, Arlette was haar naam,
dat had hij weten te onthouden. Hij had het voor haar opgenomen tegen zijn
matenbullebakken toen hij zelf nog een halfwas bullebak was. Zij was, zoals
haar ouders, donkerder van huid dan wij, een Boheemse, de naam die ze van onze
niet altijd subtiele gemeenschap had gekregen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Zijn verheven doel ten spijt bleef de
actie van Charles Klabots een eenmansbeweging, die aanvankelijk wat verbazing
en ironie opwekte, gevolgd door ergernis. Zijn zuster die door haar vriendinnen
werd uitgelachen om wat haar broer in het gezicht van iedereen aan het uitspoken
was, was razend maar ze kon hem thuis niet in zijn gezicht krabben want hij
sliep in die dagen op de kiosk. Zijn moeder was ontstemd omdat ze hem in de
vakantie thuis beter kon gebruiken om de dakgoot en de rolluiken een
schilderbeurt te geven. Zijn grootmoeder Vika nam hoofdschuddend kennis van
zijn waanzinnig gedrag, maar zei niets. Vrienden die het een beetje zagen
zitten, ze waren nog jong, brachten hem eten en drank en bewaakten zijn
legerplaats als hij even weg moest voor zijn lichamelijke behoeften. Veel
dorpsgenoten wisten niet goed wat er van te denken, maar de kwispel deed
niemand kwaad. Reizende passanten vertraagden even om naar hem te kijken, maar
bleven niet lang geboeid. De grootste bijval kreeg hij van snotters die hem
kwamen vragen hen te helpen met hun vakantiewerk.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Het eenzame meisje bleef hem trouw
bekijken. De derde dag liep ze de trap op naar Charles toe en vroeg om lid te
mogen worden van zijn beweging, maar bewijzen van lidmaatschap had hij niet,
dat was tegen het principe van de Wereldburgerij die elk identiteitsbewijs verwierp.
Charles wist niet wat hij van haar moest denken, was dat liefde? Gezelschap
kwam niet ongelegen, zijn brits was te smal om er met twee op te slapen, maar
dat was ze niet van plan en elke avond ging ze naar huis.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Na twee weken kwam de veldwachter hem
beleefd maar met aandrang vragen met die onzin op te houden en zijn boeltje op
te ruimen. Het was duidelijk dat zijn wereldburgerschap niet had aangeslagen bij
zijn medeburgers, niet eens bij zijn leeftijdgenoten, dat had hij kunnen
verwachten. Hij had zich getoond en had indruk gemaakt op ten minste een lid
van het vrouwelijke geslacht.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Daarmee hield het niet op. Hij had
duidelijk bewezen dat hij van zijn kwalijke verlegenheid was bevrijd en wilde
dat voor eens en voor altijd bewijzen. Op een drukke avond in een van de
dorpscafés ging het gesprek over angstgevoelens, echt gevaar en ingebeelde
angst. De een beweerde dat iedereen altijd bang is voor iets of iemand, ratten
spinnen, adders, de duisternis en zijn eigen schaduw en iemand wist dat
niemand, maar dan ook niemand om middernacht door het Broek zou durven lopen,
een bos van goed twintig hectare. Charles greep de kans en ging voor een krat
bier de weddenschap aan dat hij om middernacht gans alleen door het woud zou
lopen. Er waren geen wolven of beren, zei hij, daarvoor was het bos te klein
maar spoken en struikrovers, daar was niemand zeker van. Arlette die niet zo toevallig
in de buurt was, had het gehoord. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Een dag later al sloeg het uur dat
Charles zijn dapperheid moest tonen om zijn weddenschap te winnen. Aan de
landweg die in het bos verdween stonden de getuigen om hem te zien verdwijnen
en aan de andere kant van het bos de getuigen om vast te stellen dat hij het er
heelhuids had vanaf gebracht, de weg was kwijtgespeeld of het hazenpad had
gekozen. Charles vertrok in de zwarte, maanloze nacht, enkel het schijnsel van
de melkweg voorkwam dat hij over elke put of tak struikelde. Helemaal gerust
was hij niet, men kon nooit weten wat zich voordeed. Ongeveer halfweg dook
plots een gedaante voor hem op. Zijn hart klopte woest. Eerst kon hij niet
onderscheiden wat het was, dan zag hij een lichaam, niet van een dier, geen weerwolf,
het was een mens, een vrouw, een spiernaakt meisje. Ze riep boe en dan vlakbij
herkende hij haar, ze stond daar en kon zich niet inhouden van te lachen, het
was Arlette. Ze was ook op haar lichaam niet hagelblank als de andere meisjes
van Hellebeek, naar hij vermoedde want hij had ze zo nog niet gezien. Ze was
aan de getaande kant en dat maakte haar niet minder aantrekkelijk. Ze stond nu
vlak bij hem en hij wist zich geen houding te geven. Ze sloeg haar armen om
zijn hals, kuste hem en begon hem met ongeoefende vingers uit te kleden. Daar
in het gras deden ze het voor de eerste keer, als een jongen was hij het bos ingelopen,
als een man kwam hij weer in het licht van de straatlantaarns. De wedders
stonden er nog bijna allemaal, ongerust geworden over het wegblijven van
Charles die zijn tijd had genomen, en van de andere kant was geen ijlbode komen
melden dat de avonturier bang was teruggelopen. Arlette kwam later uit het bos,
als de kliek onderweg was naar de kroeg om het krat bier te verteren. Charles
had samen met haar te voorschijn willen komen maar ze zei zelf dat dan de
weddenschap zou vervallen. Snuggere meid. Later op de avond kwamen Arlette en
nog andere meisjes zien hoe de jongens zich aan het bedrinken waren. Charles
danste met haar, gaf haar een kus en zei dat iedereen het kon horen dat ze zijn
meisje was, meer hoorden ze niet te weten.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Nu hij een ernstige verkering had,
begon Charles zich te onthouden van dwaze stoten en gedroeg zich min of meer
als een gewone sterveling.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Elk mensenleven is opgebouwd uit
anekdotes, droevige en plezierige, daar is niets mis mee, mislukte of opgegeven
idealen, dat is erger. Neem nu het socialisme, een liefde waar Charles mee
dweepte en die hij nooit helemaal heeft afgeschud, omdat dienen zijn groot
ideaal was en is. Maar hij moest tot zijn spijt en ergernis toezien dat een
ideaal wat anders is dan een ideologie en nog heel wat anders dan een politieke
doctrine. Daar is geen uitleg bij nodig, we zien het alle dagen voor onze ogen
gebeuren. Hij heeft meegedaan aan geldinzamelingen en bedeltochten om de
misdeelde medemens in de derde wereld aan drinkbaar water en een zak meel te
helpen. Een hopeloze afgewezen liefde had hem bijna zijn middelbare studies
gekost, zo diep zat hij in de put, maar hij heeft zich er uit weten te werken
zonder zijn vermogen om nog verliefd te worden voorgoed te verliezen. Kortom,
hij was een mens onder de mensen, niet sterker maar ook niet zwakker.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Meer dan humaniora zat er voor hem
niet in, zijn moeder was er niet zo voor te vinden en ze had geen geld, haar
vriend had nog minder geld en Esther, intussen in vliegende vaart getrouwd en
tegen haar zin veel te jong moeder geworden, kwam haar veto stellen. Zij had
ook niet verder gestudeerd en Charles mocht haar niet te boven gaan.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Enkele maanden na zijn schooltijd
kreeg hij zijn marsbevel om in het leger te gaan. Hij deed zijn 21 maanden bij
een elitebataljon infanteristen in Duitsland. Hij was commando willen worden,
was er bijna maar niet helemaal goed genoeg voor bevonden en van zijn opleiding
tot sluipschutter, straatvechter, messenvechter en valschermspringer, nodig om
voor de revolutie te strijden, was niets in huis gekomen. Toen hij afzwaaide
stond Arlette hem in het station op te wachten om hem op te vangen en hem naar
huis te brengen. Al een geluk want hij was strontzat en kon zich nauwelijks
overeind houden. Hij was zo zat dat het hem ontving dat zijn moeder niet zo erg
was opgezet met het hulpbetoon van Arlette, die vertrok van het moment dat
Charles in bed lag en zijn roes begon uit te slapen.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Na zijn legerdienst moest Charles,
zoals zowat elke jongeman in zijn positie, uitkijken naar een baan. In Mechelen
kreeg hij het postje van klerk bij het Zaken- en deurwaarderskantoor van Manuel
Ucier, niets groots maar hij had nooit de ambitie gehad bedrijfsleider te worden.
Bovendien deed hij zijn werk zo goed dat de baas hem tot opsteller bevorderde
met een salaris navenant. Legerdienst achter de rug, een baan, een meisje, het
was tijd om aan trouwen te denken. Hij kwam er bij zijn moeder mee voor de dag.
Geheel in de aard van haar karakter zei die niet meteen ja, dat moest ze met
Esther bespreken. Charles vatte niet waar die bespreking goed voor was, maar
wilde geen onenigheid met zijn moeder.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">De familievergadering kwam er, want
als Esther iets in haar horens kreeg moest ze haar zin krijgen. Arlette zat
naast Charles op de bank mee te luisteren naar wat Esther te verkondigen had.
Het ging om geld, haar afgod, om wat anders zou het gaan. Zus vond dat hij,
door het feit dat hij langer had mogen studeren dan zij, nog enkele jaren voor
thuis zou moeten werken om moeder er weer bovenop te helpen. Haar trouwfeest en
uitzet hadden veel geld gekost en door haar tegenslagen had zij moeder niet
kunnen helpen. Die plicht viel nu op Charles, die het in Keulen hoorde
donderen. En wij staan op een nieuwe auto, voegde Mitte zijn moeder eraan toe,
alsof dat de gewoonste zaak van de wereld was. Charles wist dat Oktaaf
Coestaart haar vaste vriend daar achter zat, een kerel die meer kostte dan hij
waard was. Bovendien zei ze, wegkijkend van Arlette en Charles strak
aankijkend, “waar haal je het uit om met dat bruine schepsel te trouwen, dat is
andere soort.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">Toen is Charles opgestaan, hij werd
eerst wit dan donkerrood, niet van woede maar van razernij en met verstikte
stem bracht hij eruit: “Ze is mijn verloofde, Mitte, ze komt niet uit Afrika,
niet uit Duitsland en ze heeft met niemand anders gelopen gelijk jij, als het
geen Duitser was, was het een Amerikaan en nu zit je met een profiteur die de
eieren die je voor hem in de pan klopt niet waard is. Jij was een hoer, Mitte,
een slet van eerste rang. Mij zie je van ze leven niet meer.” Wat hij zei was
de waarheid, niets dan de harde waarheid, meer moest niet worden gezegd. Hij
stond op, trok Arlette mee en ging weg zonder om te kijken. Dat was bijna
dertig jaar geleden en sindsdien heeft hij met moeder geen woord meer gesproken,
haar niet laten weten dat er kinderen kwamen. Hij was met Arlette naar Mechelen
getrokken, hij voelde zich daar thuis en had er werk.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">In zijn auto kwam Charles weer tot
zichzelf. Hij keek op zijn horloge maar wist niet hoe lang hij daar gezeten
had, op de parking van de weggeslagen kiosk. Tien minuten, een kwartier, het
maakte niet uit. Hij nam een besluit, startte de motor en reed Mitte achterna,
haalde haar in, stopte op haar hoogte en gooide zijn portier open. Ze liep te
huilen, snikkend en herkende hem eerst niet.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Ach Charles,” zei ze dan, “Esther
heeft mij aan de deur gezet, ik mag alleen nog komen als ze mij opbelt, maar
dat doet ze niet. Ik zit daar zo alleen, ik zou ze graag ergens bij komen
inwonen.”<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="NL" style="font-family: "courier new";">“Dat moet ik eerst aan Arlette
vragen,” zei Carolus.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
juuldestilleheldhttp://www.blogger.com/profile/00648212247745504917noreply@blogger.com0